AIDS ေရာဂါပုိး ေဂၚရီလာမွ ဆင္းသက္လာဟု ေလ့လာမႈကဆုိ
ေအ့ဒ္စ္ေရာဂါကုိ
ျဖစ္ ပြားေစတတ္သည့္ ေရာဂါဇာစ္ျမစ္ အား သုေတသီအဖြဲ႕ႏွစ္ခုက ရွာေဖြ ခဲ့ရာ
အာဖရိကတုိက္ကင္မရြန္းႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပုိင္းရွိ ေဂၚရီလာ ေမ်ာက္ဝံမွ
ဆင္းသက္လာေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာသိပၸံပညာရွင္မ်ားအဖြဲအသစ္သိရွိရသည့္ အေၾကာင္း အရာမွာ သုေတသီမ်ားက လူသား မ်ားကုိ ကူးစက္ေနသည့္ HIV ေရာ ဂါပုိး၏ မူလဘူတဇာစ္ျမစ္ကုိ သိရွွိ ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆုိလုိေပသည္။
HIV (HIV-1) မွာ အနည္းဆုံး လမ္းေၾကာင္းေလးခုမွ ကူးစက္ေနသည္။ ၄င္းတို႔မွာ အုပ္စုု M,N,O ႏွင့္ P တုိ႔ ျဖစ္သည္။ အုပ္စုတစ္ခုစီ တြင္ ၄င္း၏ မူလဇာစ္ျမစ္ ရွိၾကသည္။ ေမ်ာက္ဝံမွ လူသားသုိ႔ ကူးစက္သည္မွာ အနည္းဆုံး အေျခအေန ေလးရပ္ ေၾကာင့္ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အုပ္စု M ႏွင့္ N မွာ ကင္မရြန္းခ်န္ပန္ဇီေမ်ာက္ဝံမွ ကူးစက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ O ႏွင့္ P ေရာ ဂါပုိးမ်ား၏ ဇာစ္ျမစ္ကုိမူ မည္သည့္ ေနရာမွလာသည္ကို မသိရေသးဟု ဆုိသည္။
AFP (ဝါရွင္တန္၊ မတ္ ၄)
Yangon Media Group - AIDS ေရာဂါပုိး ေဂၚရီလာမွ ဆင္းသက္လာဟု ေလ့လာမႈကဆုိ
AIDS ႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာေရာဂါတို႔ေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈထက္
ညစ္ပတ္ေသာ ေရေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေသဆုံးမႈ ပိုမ်ား
ညစ္ပတ္ေသာ
ေရမ်ားႏွင့္ ညံ့ ဖ်င္းေသာ ေရဆိုးထုတ္စနစ္တို႔မွ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေသာ ေရာဂါမ်ားမွာ
ကမၻာတစ္၀န္း အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေသဆုံးရျခင္း ပဥၥမေျမာက္လုိက္ေသာ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္ၿပီး
AIDS၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ (သို႔မဟုတ္) ရင္သားကင္ဆာေရာဂါတို႔ထက္ ပိုမိုေသဆုံးမႈျဖစ္ေစ
သည္ဟု သုေတသီမ်ားက ေျပာသည္။ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းေသာ သန္႔စင္ခန္းမ်ားႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာ ေရ မ်ားအသုံးျပဳခြင့္မရၾကသျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း အမ်ဳိးသမီး ရွစ္သိန္းခန္႔ ေသဆုံးေနၾကေၾကာင္း ဆီယက္တဲလ္ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရး အခ်က္အလက္ တုိင္းတာေရးအဖဲြ႕ သုေတသနဌာနမွ အခ်က္ အလက္မ်ားကို စိစစ္ေလ့လာခဲ့သည့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအဖဲြ႕ Water Aid က ေျပာသည္။
ယင္းအခ်က္မွာ အမ်ဳိးသမီးႀကီး၊ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား၏ က်န္း မာေရးႏွင့္ ပညာေရးတို႔ကို ထိခိုက္ေစသည့္ လုံး၀လက္မခံႏုိင္စရာ အခ်က္ျဖစ္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးအမ်ားအျပားမွာ ေစာေစာစီးစီး မလုိအပ္ ဘဲ ေသဆုံးေနရသည္ဟု Water Aid အဖဲြ႕အမႈေဆာင္အရာရွိ ဘာဘာရာဖေရာ့စ္က ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေရသန္႔ရွင္းမႈစနစ္ မရွိျခင္းထက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပိုမို ေသဆုံးေစေသာ ေရာဂါအေျခအေနမ်ားမွာ ႏွလုံးေရာဂါေလျဖတ္ ျခင္း၊ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ေအာက္ပိုင္းေရာဂါ ကူးစက္ျခင္း မ်ားႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ အဆုတ္ေရာဂါတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကမၻာတစ္၀န္း အမ်ဳိးသမီး သုံးဦးလွ်င္ တစ္ဦး (သို႔မဟုတ္) အမ်ဳိးသမီး တစ္ဘီလီယံေက်ာ္သည္ လုံၿခံဳေသာ သီးသန္႔သန္႔စင္ခန္း မ်ားသုံးခြင့္မရၾကဘဲ အမ်ဳိးသမီး ဆယ္ဦးလွ်င္ တစ္ဦး (သို႔မဟုတ္) သန္း ၃၇၀ မွာ သန္႔ရွင္းေသာ ေရအသုံးျပဳခြင့္ မရၾကဟု Water Aid အဖဲြ႕၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရသည္။
၁၉၉၀ မွ ၂၀၁၂ ၾကား လူေပါင္း ႏွစ္ဘီလီယံေက်ာ္သည္ သန္႔ရွင္းေသာ ေရကိုအသုံးျပဳခြင့္ရေသာ္လည္း လူေပါင္းသန္း ၇၅၀ ခန္႔ မွာ လူ႔အခြင့္အေရးတစ္ခုအျဖစ္ ကုလသမဂၢက အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ သန္႔ရွင္းေသာ ေရသုံးစဲြခြင့္ မရေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ညစ္ပတ္ေသာ ေရမ်ားႏွင့္ သန္႔ရွင္းမႈအားနည္းျခင္းတုိ႔မွာ မိခင္ ႏွင့္ ကေလးေသဆုံးမႈႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကဲ့သို႔ ျပႆနာမ်ား၏ ရင္းျမစ္ျဖစ္သည္။
ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားရွိ အမ်ဳိးသမီး အမ်ားအျပားမွာ သန္႔ရွင္းေသာ ေရမရွိဘဲ ေနအိမ္၌သာ ကေလးမီးဖြားၾကသျဖင့္ ၎တုိ႔ ကိုယ္တုိင္ ႏွင့္ ၎တို႔၏ ကေလးငယ္မ်ား ေရာဂါကူးစက္ခံၾကရသည္။
ေဘးကင္းလုံၿခံဳသည့္ သန္႔စင္ခန္းမရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ တစ္ခါတစ္ရံ ညအခ်ိန္မ်ားတြင္ အေပါ့၊ အေလးသြားရန္ အရဲစြန္႔၍ အျပင္သို႔ ထြက္ၾကရေသာေၾကာင့္ လိင္ပိုင္း ဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္အႏၲရာယ္က်ေရာက္လာေစသည္
ထုိ႔ျပင္ ဆင္းရဲေသာ ႏုိင္ငံမ်ားစြာတြင္ ေရခပ္သည့္ အလုပ္ကို အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ တာ၀န္ဟု မွတ္ယူထားၾကၿပီး တစ္ေန႔လွ်င္ နာရီေပါင္း မ်ားစြာေရသြားခပ္ရင္း အခ်ိန္ကုန္ၾကရသျဖင့္ ေက်ာင္း တက္ရန္ (သို႔မဟုတ္) မိဘမ်ားကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ ရွိေနသည္။
Reuters
7 Day Daily - AIDS ႏွင့္ ရင္သားကင္ဆာေရာဂါတို႔ေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈထက္ ညစ္ပတ္ေသာ ေရေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေသဆုံးမႈ ပိုမ်ား
HIV-AIDS လင့္ခ္မ်ား
ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေဆးမွင္ေၾကာင္ထိုးရာမွတဆင့္ HIV ေရာဂါပိုး စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆးမွတ္တမ္းအရ ၁ ႏွစ္ခြဲ ရွိပါျပီ။ အိမ္ေထာင္ရွိပါသည္။ ၂၄ နာရီျခားေဆးတလံုး ေန႔စဥ္မွီဝဲရပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးတြင္ HIV ပိုးမရွိပါ။ ယခုျပသေနေသာ ဆရာႀကီးမွာ မည္သည့္ေဆြးေႏြးခ်က္ကိုမၽွ နားမေထာင္ေပးပါ။ ေဆးစစ္ ေဆးေပး ျပီးလ်င္ ေနာက္တေယာက္ (ရန္ကုန္စတိုင္) ျဖစ္ေနပါေသာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ သားသမီးလိုခ်င္ပါသည္။ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးသိလိုပါသည္။
ကေလးအားေရာဂါႏွင့္ လူ႔ဘဝထဲ ဆြဲမသြင္းခ်င္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္၏ မျဖစ္ႏိုင္၏ သိလိုပါသည္။ သို႔မဟုတ္ မည့္သည့္ဆရာဝန္ႏွင့္ျပသသင့္သည္
ဆရာေရးထားတဲ့ HIV စာေတြ ဖတ္မိပါသလား။ ကေလးကို ကူးေစတာက မိခင္မွာ ပိုးရွိမွျဖစ္ႏိုင္တယ္။
1. HIV is evolving ေႏွးလာေနျပီ http://doctortintswe.blogspot.
2. HIV and AIDS by the Numbers http://doctortintswe.blogspot.
3. HIV Tests (2) http://doctortintswe.blogspot.
4. HIV Tests (3) http://doctortintswe.blogspot.
5. Pregnancy and HIV http://doctortintswe.blogspot.
6. HIV screening tests http://doctortintswe.blogspot.
7. HIV အတြက္ Truvada ေဆး http://doctortintswe.blogspot.
8. HIV and AIDS drugs (2) ခုခံအားက်ေရာဂါ ေဆးေတြ (၂) http://doctortintswe.blogspot.
9. HIV/AIDS Myths and Facts http://doctortintswe.blogspot.
10. HIV Summary အတိုခ်ဳပ္ http://doctortintswe.blogspot.
11. HIV, CD4, Viral load and ART အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ http://doctortintswe.blogspot.
12. HIV Tests (1) http://doctortintswe.blogspot.
13. Contraceptives for women with STI/HIV လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ HIV ရွိ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ကိုယ္ဝန္တားနည္းမ်ား http://doctortintswe.blogspot.
14. HIV Opportunistic infections အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ကူးစက္လာတဲ့ ေရာဂါေတြ http://doctortintswe.blogspot.
15. HIV FAQ ေမးေလ့ရွိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ား http://doctortintswe.blogspot.
16. HIV: How it spreads ဘယ္လိုကူးစက္လဲ http://doctortintswe.blogspot.
17. HIV medicines Side effects (1) ART ေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.
18. HIV-AIDS at glance http://doctortintswe.blogspot.
19. HIV ေဆးသစ္ Edurant ကို FDA က အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ျပီ http://doctortintswe.blogspot.
20. HIV Acute infection ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာေသာ ကူးစက္ေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.
21. HIV as a weapon http://doctortintswe.blogspot.
22. HIV Sexual transmission လိင္ကတဆင့္ HIV ကူးစက္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.
23. HIV and Oral practice ပါးစပ္သံုးျပီး ဆက္ဆံတာနဲ႔ http://doctortintswe.blogspot.
24. HIV vaccine ကာကြယ္ေဆး http://doctortintswe.blogspot.
25. How to live with HIV-positive person အတူေနမယ္ မကူးေစရ http://doctortintswe.blogspot.
26. HIV and AIDS http://doctortintswe.blogspot.
27. HIV and AIDS drugs (1) ခုခံအားက်ေရာဂါ ေဆးေတြ (၁) http://doctortintswe.blogspot.
28. HIV Prevention ကာကြယ္ေဆး http://doctortintswe.blogspot.
29. World AIDS Day ကမာၻ႔ (ေအ-အိုင္-ဒီ-အက္စ္) ေန႔ http://doctortintswe.blogspot.
30. How to live with HIV-positive person အတူေနမယ္ မကူးေစရ http://doctortintswe.blogspot.
31. HIV during pregnancy ကိုယ္ဝန္နဲ႔ HIV http://doctortintswe.blogspot.
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ - HIV-AIDS လင့္ခ္မ်ား
လိင္လုပ္သားေတြ အၾကမ္းဖက္ခံေနရတာ
ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
လိင္လုပ္သားေတြ
ေတြ႔ႀကံဳရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္
၂ဝ၁၁ ကစၿပီး UNDP, UNFPA, APNSW အဖြဲ႔ေတါအပါအဝင္ ျမန္မာ၊ နီေပါ၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔
သီရိလကၤာႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရနဲ႔အတူ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ
ပူးေပါင္းေလ့လာမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ လိင္လုပ္သားေတြ ဘယ္လို အၾကမ္းဖက္ခံေနရသလဲ။ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္ ႏိုင္ငံ ၄ ခုမွာစတင္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာခ်က္စစ္တမ္းရဲ႕ သုေတသနေတြ႔ရွိခ်က္အရ ေဒသအတြင္းျဖစ္ပြားေနတဲ့ လိင္လုပ္သားေတြအေပၚ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံေနရတဲ့ အေၾကာင္း ေလ့လာ သံုးသပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး အၾကမ္းဖက္ခံရသူ လိင္လုပ္သားေတြကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒလည္း မရွိတာေၾကာင့္ တိုင္တန္းမယ္ဆိုရင္ အမႈပိုႀကီးသြားတာမို႔ သည္းခံေနေနရတယ္လို႔ မေကသီက ဆိုပါတယ္။
လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြက အရင္ကနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေလ်ာ့နည္းသြားေပမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေန ကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္ ဥပေဒေပၚလာဖို႔ကေတာ့ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ က စတင္ၿပီး ျပဳစုေလ့လာခဲ့တဲ့ The Right Process ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၄ ႏိုင္ငံက လိင္လုပ္သား အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ လိင္ေျပာင္းထားသူ ၁၄၆ ေယာက္ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားတာေတြကို အေျခခံထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လိင္လုပ္သားေတြ အၾကမ္းဖက္ခံေနရမႈကို ဒီသုေတသန စာတမ္းက အဓိကေလ့လာထားေပမယ့္ အေရးလည္းႀကီးသလို လူတိုင္းအၿမဲေျပာေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေထာက္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္လို႔ UNAIDS ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္က ဆိုပါတယ္။ လိင္လုပ္သားေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ဥပေဒ ေပၚလာဖို႔က အစိုးရနဲ႔ ဆိုင္တယ္ဆိုေပမယ့္ အစိုးရတစ္ခုတည္း ေျဖရွင္းႏိုင္မွာမဟုတ္လို႔ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျပည္သူ ပါဝင္လာဖို႔က လိုအပ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
ရုပ္သံ - https://www.youtube.com/watch?
ကမာရြတ္ - လိင္လုပ္သားေတြ အၾကမ္းဖက္ခံေနရတာ ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ
No comments:
Post a Comment