ဘာသာခြားနှင့် အိမ်ထောင်ပြုခြင်းကို ထိန်းချုပ်ရန်ကြိုးစားခြင်း

ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အမျိုးသမီးများ ဘာသာခြားနှင့် အိမ်ထောင်ပြုခြင်းကို ထိန်းချုပ်ရန်ကြိုးစားခြင်းဆိုင်ရာ ဒဿနများ

#ဘာသာခြားနှင့်လက်ထပ်ခြင်း

#ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေ

#opinions 

(အချိန်တန်အရွယ်ရောက်လို့ ဆန့်ကျင်ဘက်လိင်ခြင်းလက်ထပ်ထိမ်းမြားကြရာမှာ ဘာသာတရားအဆုံးအမခံယူချက် မတူသူခြင်း ဘာကြောင့်လက်ထပ်ကြရသလဲ အတွေးအထင်အမြင်အယူအဆတွေ ကွဲပြားကြတာ ကာလကြာပါပြီ။ သူ့ဘာသာဘယ်သူနဲ့ယူယူ ဆိုသော်ငြားလည်း တရားတဘောင် ဥပဒေရေးရာကိစ္စတွေ ရှုပ်ထွေးလာချိန်မှာတော့ အတော်ခေါင်းခဲစရာတွေဖြစ်လာပြီပေါ့။ သည်ဆောင်းပါးမှာ ဥပဒေရေးရာအချက်အလက်တွေကို ပြောပြသွားမှာမဟုတ်ဘဲ ဘာသာခြားတစ်ယောက်နဲ့ လက်ထပ်ခြင်းအပေါ် ဘယ်လိုတွေးခေါ်ထားကြသလဲဆိုတဲ့ ဒဿနကို ပြန်လည်မျှဝေသွားမှာပါ။)

Venus News Weekly ဂျာနယ်၊ ၂၀၁၃ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့ထုတ်အရ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အမျိုးသမီးများ ဘာသာခြားနှင့် အိမ်ထောင်ပြုခြင်း ကိုထိန်းချုပ်ရန်ကြိုးစားသည့် မျိုးစောင့်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းရန်ကြိုးစားခြင်းကို အမျိုးသမီးအဖွဲ့တော်တော်များများက ကန့်ကွက်ကြကြောင်း သိရပါသည်။ ဤသို့ပြုခြင်းသည် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးကို ချိုးဖောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသမီးအဖွဲ့တချို့က ဆိုပါသည်။ မျိုးစောင့်ဥပဒေ ကို ပြဋ္ဌာန်းရန်ကြိုးစားခြင်းဟုဆိုရာတွင် မိမိတို့မျိုးနွယ် မတိမ်ကောရန်ကြိုးစားခြင်းအတွက် ယေဘုယျအားဖြင့် မျိုးနွယ်မတိမ်ကောရေး စေတနာကို လေးစားအသိအမှတ်ပြုရပါမည်။ သို့သော် နိုင်ငံသားများအကြားမှာ လူအမျိုးမျိုး၊ အယူအဆအမျိုးမျိုး၊ အတွေးအခေါ်အမျိုးမျိုး ရှိရာ မတူသော အယူအဆတွေ ထွက်ပေါ်လာတာဖြစ်၍ အယူအဆမတူသူတွေကိုလည်း လေးစားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော် မောင်ထွန်းဝင်းသည်လည်း နိုင်ငံသားတစ်ဦးဖြစ်ပါသောကြောင့် နိုင်ငံသားတစ်ဦး၏အမြင်ကို ရှုထောင့်တစ်ခုမှ တင်ပြခွင့်ပြုပါရန် ပန်ကြားရင်း ဤဆောင်းပါးကို တင်ဆက်လိုက်ရပါသည်။

#မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေ၌ လက်ထပ်ခြင်းဆိုတာ၏ ဒဿန

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အထင်ကရဥပဒေပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး တရားရေးဝန်ကြီးဖြစ်ခဲ့သူ ဒေါက်တာဦးအေးမောင်က မြန်မာတို့ လက်ထပ်ခြင်းသည် ဗုဒ္ဓဘာသာပြန့်ပွားအောင်လုပ်ခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိ။ လက်ထပ်ခြင်းသည် ဘာသာရေးနှင့် မသက်ဆိုင်သော လောကီကိစ္စဖြစ်ပြီး အလွန် ရှုပ်ထွေး၊ နူးညံ့သိမ်မွေ့နက်နဲသော လူမှုရေးကိစ္စဖြစ်သည်ဟု ရေးသားခဲ့ဖူးပါသည်။ ၄င်းအယူအဆကို တရားရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာမောင်မောင်(နောင်အခါ သမ္မတကြီးဖြစ်လာသူ)က ရေးသားထောက်ခံခဲ့ပါသည်။

အခြားဘာသာတွင် လက်ထပ်သောအခါ သက်ဆိုင်ရာ ဘုရားကျောင်း သာသနာ့ဝန်ထမ်းရှေ့မှောက်၌ လက်ထပ်သောအစဉ်အလာ ရှိကြ ပါသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာတို့ လက်ထပ်ရာတွင် ဘုန်းကြီးကျောင်း၌ လက်ထပ်မှ တရားဝင်သည်ဟု မဆိုလိုပါ။ မြန်မာဓလေ့ထုံးတမ်း ဥပဒေအရ ပုဆိုးတန်းတင် အကြင်လင်မယားဖြစ်ကြရာတွင် လက်ထပ်စာချုပ်မလို၊ မင်္ဂလာအခမ်းအနားမလို ပတ်ဝန်းကျင်က အရှေ့ခုနှစ်အိမ်၊ အနောက် ခုနှစ်အိမ်၊ တောင်ခုနှစ်အိမ်၊ မြောက်ခုနှစ်အိမ်က လင်မယားအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုလျှင် တရားဝင်ပါသည်။ လင်မယား ဟုတ် မဟုတ်ကို အငြင်းပွားသည့်ပြဿနာ ပေါ်ပေါက်လျှင်တော့ လက်ထပ်စာချုပ်တင်ပြမှ လင်မယားဖြစ်တာမဟုတ်ဘဲ လင်မယားဖြစ်ကြောင်း ပတ်ဝန်းကျင် က သက်သေခံလျှင် လင်မယားဟု အသိအမှတ်ပြုပါသည်။

#ရှေးယခင်က ဘာသာခြားနှင့် အိမ်ထောင်ပြုသော ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာအမျိုးသမီးများ နစ်နာခဲ့ပုံ

ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်က မြန်မာနိုင်ငံသို့ အိန္ဒိယလူမျိုးများ၊ တရုတ်လူမျိုးများ လာရောက်၍ လုပ်ကိုင်စားသောက် အခြေချနေထိုင်ကြပါတယ်။ ထိုအခါ လူမျိုးခြားများနှင့် မြန်မာအမျိုးသမီးများ အိမ်ထောင်ကျတာတွေ ရှိပါတယ်။ လူမျိုးခြား၊ ဘာသာခြားလင်ယောက်ျား သေဆုံးသောအခါ အမွေဆက်ခံရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြဿနာပေါ်တာတွေ ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။

ဘာသာခြားလင်ယောက်ျား၏ သက်ဆိုင်ရာဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေအရ ယောက်ျားဟာ ဘာသာခြားနဲ့ အိမ်ထောင်ပြုတာ တရားမ၀င်ဟုဆို၍ ဘာသာခြားနဲ့ အိမ်ထောင်ပြုတဲ့ မြန်မာအမျိုးသမီးတွေဟာ အလိုအလျောက် တရားမ၀င်မိန်းမတွေဖြစ်ကုန်ပြီး အမွေဆက်ခံခွင့် မရှိတော့ဘဲ နစ်နာကုန်တာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက် ၁၉၅၄ခုနှစ်မှာ “ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာအမျိုးသမီးများ အထူးထိမ်းမြားခြင်းနှင့် အမွေဆက်ခံခြင်းဥပဒေ”ဟူ၍ အထူးဥပဒေတစ်ရပ်ကို လွှတ်တော်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။

၄င်းဥပဒေအရ ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာအမျိုးသမီးများသည် ဘာသာခြားနှင့် လက်ထပ်သော် တရားဝင်လက်ထပ်နိုင်ပြီး ၄င်းတို့၏ အိမ်ထောင်ရေး ပြဿနာများနှင့် အမွေဆက်ခံခွင့် ပြဿနာများကို မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေအရသာ ပြဿနာဖြေရှင်းမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီတော့ ၁၉၅၄ခုနှစ်ကစ၍ ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာမိန်းကလေးများကို ဥပဒေအရ အထိုက်အလျောက် ကာကွယ်ခဲ့ပါတယ်။

#ဘာသာခြား လူမျိုးခြားနှင့် လက်ထပ်သော မိန်းကလေးများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာလေ့လာခြင်း

ဘာသာခြားနှင့် လက်ထပ်သောမိန်းကလေးတို့ကို ယေဘုယျအားဖြင့် သုံးမျိုးတွေ့နိုင်ပါတယ်။

#ပထမအမျိုးအစား

ဤအမျိုးအစားကတော့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာအရ အရိုးခံသက်သက်နဲ့ လက်ထပ်တာပါ။

#ဒုတိယအမျိုးအစား

ဤအမျိုးအစားကတော့ ဂုဏ်မက်၊ ငွေမက်လို့ လူမျိုးခြားကို လက်ထပ်တာပါ။ ဂုဏ်မက်လို့ မိန်းကလေးကိုယ်တိုင် လိုလိုချင်ချင် လက်ထပ်တာပါ။

#တတိယအမျိုးအစား

တတိယအမျိုးအစားကတော့ သနားစရာကောင်းပါတယ်။ ဘယ်လိုလဲဆိုတော့ ဘာသာခြားကို မေတ္တာလည်းမရှိ၊ ဂုဏ်လည်းမမက်၊ ဒါပေမဲ့ မိမိဘ၀၊ မိမိရဲ့ မိသားစုဘ၀မှာ စားဝတ်နေရေး ဒုက္ခအကျပ်အတည်းကြောင့် ဘ၀ရဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် မလွှဲမရှောင်သာ စိတ်ဆင်းရဲစွာနဲ့ ဘာသာခြားကို လက်ထပ်ရတာမျိုးပေါ့။

အထက်ပါသုံးမျိုးကို လေ့လာဝေဖန်ရင်တော့ ပထမအမျိုးအစားမှာ သူ့ဘာသာသူ ချစ်လို့လက်ထပ်တာကတော့ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်က ဘာမှ မတတ်နိုင်ပါဘူး။ မချစ်ရဘူးလို့ ပြောလို့မရပါဘူး။ ဘာသာခြားအမျိုးသားကလည်း မြန်မာမိန်းကလေးကို မေတ္တာစစ်နဲ့ချစ်တာဆိုရင် သူ့ကို အပြစ်တင်ရန် ခက်ပြန်ပါတယ်။

ဒုတိယအမျိုးအစားကတော့ ဂုဏ်မက်၊ ငွေမက်လို့ တခြားရွေးချယ်စရာရှိရဲ့သားနဲ့ ဘာသာခြားကိုလက်ထပ်တာဆိုတော့ သူ့စိတ်နဲ့သူ့ကိုယ် သူ့သဘော သူဆောင်တာဖြစ်လို့ သူတို့ကို မသနားပေမယ့် ဒီလိုမလုပ်နဲ့လို့ ဖိအားမပေးချင်ပါ။

ဒါပေမယ့် (၃၈)ဖြာ မင်္ဂလာတရားတော်မှာ လောဘနည်းခြင်း၊ ရသမျှနှင့် ရောင့်ရဲခြင်းသည် မင်္ဂလာလို့ ဘုရားဟောရှိတာကြောင့် (၃၈)ဖြာ မင်္ဂလာတရားကို ပြောပြရုံလောက်ပဲ တတ်နိုင်ပါတယ်။ တတိယအမျိုးအစားဖြစ်တဲ့ စားဝန်နေရေးကျပ်တည်းပြီး တခြားရွေးစရာမရှိလို့ ဘာသာခြားကို လက်ထပ်ရတာဆိုရင်တော့ ဒီလိုမိန်းကလေးမျိုးကို ကရုဏာထားသင့်ပါတယ်။

ချစ်သောသူနဲ့ ကွေကွင်းရခြင်းဟာ ဒုက္ခဖြစ်သလို မချစ်မနှစ်သက်သောသူနဲ့ ပေါင်းသင်းရခြင်းကလည်း ဒုက္ခပဲဖြစ်တယ်လို့ ဘုရားဟောရှိခဲ့ ပါတယ်။

ဒီနေရာမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တင်ပြချင်တာကတော့ ဗုဒ္ဓဘာသာမိန်းကလေးမှမဟုတ်၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဘယ်ဘာသာမဆို ကိုးကွယ်တဲ့ မိန်းကလေးကို ဒီလိုကိစ္စမျိုး မဖြစ်စေချင်ဘူး။

အသက် ၂၀ ၀န်းကျင် မြန်မာမိန်းကလေးက စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းလို့ အသက် ၇၀ ၀န်းကျင် ဘာသာခြား ဘဘကြီးတစ်ယောက်ကို ယူလိုက်ရတာမျိုး မဖြစ်စေချင်သလို၊ အသက် ၂၅နှစ်ဝန်းကျင် ဘာသာခြားမိန်းကလေးကလည်း စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းလို့ အသက် ၆၀ ၀န်းကျင် မြန်မာဘဘကြီးကို ယူရတာမျိုးလည်း မဖြစ်စေချင်ဘူး။ မြန်မာနဲ့ မြန်မာချင်းလည်း စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းလို့ ယူရတာမျိုး မဖြစ်စေချင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီလိုမဖြစ်ရလေအောင် ပတ်ဝန်းကျင်က ကူညီသင့်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေ စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းမှုကို ကူညီတဲ့ စီမံကိန်းတွေ ပေါ်ပေါက်ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလုပ်ငန်းတွေက ဘာသာရေးနဲ့ ဘာသာရေးနဲ့မပတ်သက်ဘဲ ဆင်းရဲမှုတိုက်ဖျက်ရေး (Poverty Fighting)နဲ့ပဲပတ်သက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ပြည်သူ သန်းတစ်ထောင်ကျော်ဟာ ဆင်းရဲမွဲတေနေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဆင်းရဲနေတဲ့ မြန်မာမိန်းကလေးတွေလည်း ရှိပါတယ်။

(Poverty Fighting) ဆိုတဲ့ စကားသံတွေဟာ ဓာတ်ပြားဟောင်းကြီးပါ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီဓာတ်ပြားဟောင်းကြီးကိုပဲ ကျွန်တော်တို့ ထပ်ခါတလဲလဲ ဖွင့်နေကြရဦးမှာပါရယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်မြင်ယူဆမိပါတယ်။ မြန်မာအမျိုးသမီးတွေ စီးပွားရေးချောင်လည်ရင် ဆင်းရဲလို့ ဘာသာခြားကို လက်ထပ်ရတာမျိုး မရှိနိုင်တော့ပါကြောင်း…။

(မှတ်ချက်။ ။ ဤဆောင်းပါးကို ရေးသားပြီးနောက် အယ်ဒီတာထံသို့ မပို့မီ ကျွန်တော့်ရဲ့ ဇနီးကို ဖတ်ရှုခိုင်းကြည့်မိပါတယ်။ ဇနီးသည်က ဤဆောင်းပါးကို သဘောမတူပါဘူး။ သူမက မျိုးစောင့်ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းတာကို အားသန်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ လင်မယားနှစ်ယောက်စလုံး ဗုဒ္ဓဘာသာဖြစ်လို့ အမျိုးဘာသာကို စောင့်ရှောက်ချင်တဲ့ဆန္ဒကတော့ တူညီကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုစောင့်ရှောက်နေရာမှာ ဇနီးက ဥပဒေရဲ့ အကူအညီကို ရယူချင်တယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ စာရေးခြင်း၊ ဆင်းရဲခြင်းကို တိုက်ဖျက်ခြင်း၊ တရားဟောခြင်း စတဲ့ဗျူဟာတွေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ ကာယကံရှင်တို့ရဲ့ ဉာဏ်ပညာကို စေ့ဆော်ပြီး သူတို့ဘ၀နဲ့ အဆီလျော်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်အောင် ကူညီတဲ့ဗျူဟာကို ပိုပြီးအားသန်တယ်။

ဒီလိုသဘောထားကွဲမှုကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းတဲ့ အတွေ့အကြုံဟာ ဒီမိုကရေစီအလေ့အကျင့်ဖြစ်လို့ ကျွန်တော် ၀မ်းသာမိပါကြောင်း။)

ရေးသားသူ - ဒေါက်တာ ထွန်းဝင်း

*** ဒေါက်တာထွန်းဝင်း - လိင်နှင့် ကျားမဆိုင်ရာနိုင်ငံရေး (Sex and Gender Politics) စာအုပ်ရဲ့ စာမျက်နှာ ၉၃ပါဆောင်းပါး။

[Zawgyi]ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘာသာျခားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႀကိဳးစားျခင္းဆိုင္ရာ ဒႆနမ်ား

#ဘာသာျခားႏွင့္လက္ထပ္ျခင္း

#ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒ

#opinions 

(အခ်ိန္တန္အရြယ္ေရာက္လို႔ ဆန႔္က်င္ဘက္လိင္ျခင္းလက္ထပ္ထိမ္းျမားၾကရာမွာ ဘာသာတရားအဆံုးအမခံယူခ်က္ မတူသူျခင္း ဘာေၾကာင့္လက္ထပ္ၾကရသလဲ အေတြးအထင္အျမင္အယူအဆေတြ ကြဲျပားၾကတာ ကာလၾကာပါၿပီ။ သူ႔ဘာသာဘယ္သူနဲ႔ယူယူ ဆိုေသာ္ျငားလည္း တရားတေဘာင္ ဥပေဒေရးရာကိစၥေတြ ရႈပ္ေထြးလာခ်ိန္မွာေတာ့ အေတာ္ေခါင္းခဲစရာေတျြဖစ္လာၿပီေပါ့။ သည္ေဆာင္းပါးမွာ ဥပေဒေရးရာအခ်က္အလက္ေတြကို ေျပာျပသြားမွာမဟုတ္ဘဲ ဘာသာျခားတစ္ေယာက္နဲ႔ လက္ထပ္ျခင္းအေပၚ ဘယ္လိုေတြးေခၚထားၾကသလဲဆိုတဲ့ ဒႆနကို ျပန္လည္မ်ွေဝသြားမွာပါ။)

Venus News Weekly ဂ်ာနယ္၊ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန့ထုတ္အရ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘာသာျခားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္း ကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႀကိဳးစားသၫ့္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းရန္ႀကိဳးစားျခင္းကို အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကန႔္ကြက္ၾကေၾကာင္း သိရပါသည္။ ဤသို႔ျပဳျခင္းသည္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕က ဆိုပါသည္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ကို ျပ႒ာန္းရန္ႀကိဳးစားျခင္းဟုဆိုရာတြင္ မိမိတို႔မ်ိဳးႏြယ္ မတိမ္ေကာရန္ႀကိဳးစားျခင္းအတြက္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မ်ိဳးႏြယ္မတိမ္ေကာေရး ေစတနာကို ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအၾကားမွာ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အယူအဆအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အေတြးအေခၚအမ်ိဳးမ်ိဳး ရိွရာ မတူေသာ အယူအဆေတြ ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္၍ အယူအဆမတူသူေတြကိုလည္း ေလးစားရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္ ေမာင္ထြန္းဝင္းသည္လည္း ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦး၏အျမင္ကို ရႈေထာင့္တစ္ခုမွ တင္ျပခြင့္ျပဳပါရန္ ပန္ၾကားရင္း ဤေဆာင္းပါးကို တင္ဆက္လိုက္ရပါသည္။

#ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒ၌ လက္ထပ္ျခင္းဆိုတာ၏ ဒႆန

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အထင္ကရဥပေဒပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး တရားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္ခဲ့သူ ေဒါက္တာဦးေအးေမာင္က ျမန္မာတို႔ လက္ထပ္ျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာျပန႔္ပြားေအာင္လုပ္ျခင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္းမရိွ။ လက္ထပ္ျခင္းသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေသာ ေလာကီကိစၥျဖစ္ၿပီး အလြန္ ရႈပ္ေထြး၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ့နက္နဲေသာ လူမႈေရးကိစၥျဖစ္သည္ဟု ေရးသားခဲ့ဖူးပါသည္။ ၄င္းအယူအဆကို တရားေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္(ေနာင္အခါ သမၼတႀကီးျဖစ္လာသူ)က ေရးသားေထာက္ခံခဲ့ပါသည္။

အျခားဘာသာတြင္ လက္ထပ္ေသာအခါ သက္ဆိုင္ရာ ဘုရားေက်ာင္း သာသနာ့ဝန္ထမ္းေရ႔ွေမွာက္၌ လက္ထပ္ေသာအစဉ္အလာ ရိွၾက ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာတို႔ လက္ထပ္ရာတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌ လက္ထပ္မွ တရားဝင္သည္ဟု မဆိုလိုပါ။ ျမန္မာဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒအရ ပုဆိုးတန္းတင္ အၾကင္လင္မယားျဖစ္ၾကရာတြင္ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္မလို၊ မဂၤလာအခမ္းအနားမလို ပတ္ဝန္းက်င္က အေရ႔ွခုႏွစ္အိမ္၊ အေနာက္ ခုႏွစ္အိမ္၊ ေတာင္ခုႏွစ္အိမ္၊ ေျမာက္ခုႏွစ္အိမ္က လင္မယားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလ်ွင္ တရားဝင္ပါသည္။ လင္မယား ဟုတ္ မဟုတ္ကို အျငင္းပြားသၫ့္ျပႆနာ ေပၚေပါက္လ်ွင္ေတာ့ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္တင္ျပမွ လင္မယားျဖစ္တာမဟုတ္ဘဲ လင္မယားျဖစ္ေၾကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ က သက္ေသခံလ်ွင္ လင္မယားဟု အသိအမွတ္ျပဳပါသည္။

#ေရွးယခင္က ဘာသာျခားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳေသာ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား နစ္နာခဲ့ပံု

ၿဗိတိသ်ွကိုလိုနီေခတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အိႏၵိယလူမ်ိဳးမ်ား၊ တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ား လာေရာက္၍ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ထိုအခါ လူမ်ိဳးျခားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အိမ္ေထာင္က်တာေတြ ရိွပါတယ္။ လူမ်ိဳးျခား၊ ဘာသာျခားလင္ေယာက္်ား ေသဆံုးေသာအခါ အေမြဆက္ခံေရးႏွင့္ စပ္လ်ဉ္း၍ ျပႆနာေပၚတာေတြ ရိွခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဘာသာျခားလင္ေယာက္်ား၏ သက္ဆိုင္ရာဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ေယာက္်ားဟာ ဘာသာျခားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳတာ တရားမ၀င္ဟုဆို၍ ဘာသာျခားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အလိုအေလ်ာက္ တရားမ၀င္မိန္းမေတျြဖစ္ကုန္ၿပီး အေမြဆက္ခံခြင့္ မရိွေတာ့ဘဲ နစ္နာကုန္တာေတြ ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ၁၉၅၄ခုႏွစ္မွာ “ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းႏွင့္ အေမြဆက္ခံျခင္းဥပေဒ”ဟူ၍ အထူးဥပေဒတစ္ရပ္ကို လႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။

၄င္းဥပေဒအရ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ဘာသာျခားႏွင့္ လက္ထပ္ေသာ္ တရားဝင္လက္ထပ္ႏိုင္ၿပီး ၄င္းတို႔၏ အိမ္ေထာင္ေရး ျပႆနာမ်ားႏွင့္ အေမြဆက္ခံခြင့္ ျပႆနာမ်ားကို ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရသာ ျပႆနာေျဖရွင္းမည္ဟု ျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၁၉၅၄ခုႏွစ္ကစ၍ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာမိန္းကေလးမ်ားကို ဥပေဒအရ အထိုက္အေလ်ာက္ ကာကြယ္ခဲ့ပါတယ္။

#ဘာသာျခား လူမ်ိဳးျခားႏွင့္ လက္ထပ္ေသာ မိန္းကေလးမ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာျခင္း

ဘာသာျခားႏွင့္ လက္ထပ္ေသာမိန္းကေလးတို႔ကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ သံုးမ်ိဳးေတြ့ႏိုင္ပါတယ္။

#ပထမအမ်ိဳးအစား

ဤအမ်ိဳးအစားကေတာ့ ခ်စ္ျခင္းေမတၲာအရ အရိုးခံသက္သက္နဲ႔ လက္ထပ္တာပါ။

#ဒုတိယအမ်ိဳးအစား

ဤအမ်ိဳးအစားကေတာ့ ဂုဏ္မက္၊ ေငြမက္လို႔ လူမ်ိဳးျခားကို လက္ထပ္တာပါ။ ဂုဏ္မက္လို႔ မိန္းကေလးကိုယ္တိုင္ လိုလိုခ်င္ခ်င္ လက္ထပ္တာပါ။

#တတိယအမ်ိဳးအစား

တတိယအမ်ိဳးအစားကေတာ့ သနားစရာေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ဘာသာျခားကို ေမတၲာလည္းမရိွ၊ ဂုဏ္လည္းမမက္၊ ဒါေပမဲ့ မိမိဘ၀၊ မိမိရဲ့ မိသားစုဘ၀မွာ စားဝတ္ေနေရး ဒုကၡအက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ ဘ၀ရဲ့ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ မလႊဲမေရွာင္သာ စိတ္ဆင္းရဲစြာနဲ႔ ဘာသာျခားကို လက္ထပ္ရတာမ်ိဳးေပါ့။

အထက္ပါသံုးမ်ိဳးကို ေလ့လာေဝဖန္ရင္ေတာ့ ပထမအမ်ိဳးအစားမွာ သူ႔ဘာသာသူ ခ်စ္လို႔လက္ထပ္တာကေတာ့ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး။ မခ်စ္ရဘူးလို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဘာသာျခားအမ်ိဳးသားကလည္း ျမန္မာမိန္းကေလးကို ေမတၲာစစ္နဲ႔ခ်စ္တာဆိုရင္ သူ႔ကို အျပစ္တင္ရန္ ခက္ျပန္ပါတယ္။

ဒုတိယအမ်ိဳးအစားကေတာ့ ဂုဏ္မက္၊ ေငြမက္လို႔ တျခားေရြးခ်ယ္စရာရိွရဲ့သားနဲ႔ ဘာသာျခားကိုလက္ထပ္တာဆိုေတာ့ သူ႔စိတ္နဲ႔သူ႔ကိုယ္ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္တာျဖစ္လို႔ သူတို႔ကို မသနားေပမယ့္ ဒီလိုမလုပ္နဲ႔လို႔ ဖိအားမေပးခ်င္ပါ။

ဒါေပမယ့္ (၃၈)ျဖာ မဂၤလာတရားေတာ္မွာ ေလာဘနည္းျခင္း၊ ရသမ်ွႏွင့္ ေရာင့္ရဲျခင္းသည္ မဂၤလာလို႔ ဘုရားေဟာရိွတာေၾကာင့္ (၃၈)ျဖာ မဂၤလာတရားကို ေျပာျပရံုေလာက္ပဲ တတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တတိယအမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့ စားဝန္ေနေရးက်ပ္တည္းၿပီး တျခားေရြးစရာမရိွလို႔ ဘာသာျခားကို လက္ထပ္ရတာဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုမိန္းကေလးမ်ိဳးကို ကရုဏာထားသင့္ပါတယ္။

ခ်စ္ေသာသူနဲ႔ ေကြကြင္းရျခင္းဟာ ဒုကၡျဖစ္သလို မခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာသူနဲ႔ ေပါင္းသင္းရျခင္းကလည္း ဒုကၡပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဘုရားေဟာရိွခဲ့ ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ တင္ျပခ်င္တာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာမိန္းကေလးမွမဟုတ္၊ ကမ႓ာေပၚမွာ ဘယ္ဘာသာမဆို ကိုးကြယ္တဲ့ မိန္းကေလးကို ဒီလိုကိစၥမ်ိဳး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။

အသက္ ၂၀ ၀န္းက်င္ ျမန္မာမိန္းကေလးက စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းလို႔ အသက္ ၇၀ ၀န္းက်င္ ဘာသာျခား ဘဘႀကီးတစ္ေယာက္ကို ယူလိုက္ရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစခ်င္သလို၊ အသက္ ၂၅ႏွစ္ဝန္းက်င္ ဘာသာျခားမိန္းကေလးကလည္း စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းလို႔ အသက္ ၆၀ ၀န္းက်င္ ျမန္မာဘဘႀကီးကို ယူရတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ျမန္မာနဲ႔ ျမန္မာခ်င္းလည္း စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းလို႔ ယူရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုမျဖစ္ရေလေအာင္ ပတ္ဝန္းက်င္က ကူညီသင့္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြ စားဝတ္ေနေရးက်ပ္တည္းမႈကို ကူညီတဲ့ စီမံကိန္းေတြ ေပၚေပါက္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြက ဘာသာေရးနဲ႔ ဘာသာေရးနဲ႔မပတ္သက္ဘဲ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရး (Poverty Fighting)နဲ႔ပဲပတ္သက္ပါတယ္။

ကမ႓ာ့ျပည္သူ သန္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္ဟာ ဆင္းရဲမြဲေတေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆင္းရဲေနတဲ့ ျမန္မာမိန္းကေလးေတြလည္း ရိွပါတယ္။

(Poverty Fighting) ဆိုတဲ့ စကားသံေတြဟာ ဓာတ္ျပားေဟာင္းႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဓာတ္ျပားေဟာင္းႀကီးကိုပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထပ္ခါတလဲလဲ ဖြင့္ေနၾကရဦးမွာပါရယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ စီးပြားေရးေခ်ာင္လည္ရင္ ဆင္းရဲလို႔ ဘာသာျခားကို လက္ထပ္ရတာမ်ိဳး မရိွႏိုင္ေတာ့ပါေၾကာင္း…။

(မွတ္ခ်က္။ ။ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးသားၿပီးေနာက္ အယ္ဒီတာထံသို႔ မပို႔မီ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ့ ဇနီးကို ဖတ္ရႈခိုင္းၾကၫ့္မိပါတယ္။ ဇနီးသည္က ဤေဆာင္းပါးကို သေဘာမတူပါဘူး။ သူမက မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းတာကို အားသန္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္စလံုး ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လို႔ အမ်ိဳးဘာသာကို ေစာင့္ေရွာက္ခ်င္တဲ့ဆႏၵကေတာ့ တူညီၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုေစာင့္ေရွာက္ေနရာမွာ ဇနီးက ဥပေဒရဲ့ အကူအညီကို ရယူခ်င္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ စာေရးျခင္း၊ ဆင္းရဲျခင္းကို တိုက္ဖ်က္ျခင္း၊ တရားေဟာျခင္း စတဲ့ဗ်ူဟာေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ကာယကံရွင္တို႔ရဲ့ ဉာဏ္ပညာကို ေစ့ေဆာ္ၿပီး သူတို႔ဘ၀နဲ႔ အဆီေလ်ာ္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ႏိုင္ေအာင္ ကူညီတဲ့ဗ်ူဟာကို ပိုၿပီးအားသန္တယ္။

ဒီလိုသေဘာထားကြဲမႈကို ေဆြးေနြးၫွိႏိႈင္းတဲ့ အေတြ့အႀကံဳဟာ ဒီမိုကေရစီအေလ့အက်င့္ျဖစ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ၀မ္းသာမိပါေၾကာင္း။)

ေရးသားသူ - ေဒါက္တာ ထြန္းဝင္း

*** ေဒါက္တာထြန္းဝင္း - လိင္ႏွင့္ က်ားမဆိုင္ရာႏိုင္ငံေရး (Sex and Gender Politics) စာအုပ္ရဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၉၃ပါေဆာင္းပါး။

ငါးပေါင်းချက် နှင့် ငါးထမင်

ငါးပေါင်းချက် နှင့် ငါးထမင်း

ဥရောပမြောက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ ချက်စားတတ်တဲ့ဟင်းလျာတွေထဲက Scandinavian လူမျိုးအချို့ချက်စားတဲ့ ဟင်းလျာနှစ်ခုကို တုပပြီး ချက်ပြုတ်စားသောက်ကြည့်ရအောင်။ ငါးပေါင်းချက်လို့ဆိုတဲ့ဟင်းလျာကတော့ ငါးအသားလုံး (fish balls) လို့အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ Fiskeboller ဟင်းလျာနဲ့ဆင်ပါတယ်။ Norwegian ရိုးရာဟင်းလျာတစ်ခွက်ပေါ့။ နောက်တစ်ခုကတော့ ချက်ပြီးသားထမင်း ငါးအသားနဲ့ ပြန်ပေါင်းစားတဲ့ ငါးထမင်းပါ။ လွယ်ကူရိုးရှင်းပါတယ်။ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေကတော့ သည်မှာရှိတဲ့ ဟင်းအမယ်တွေကိုပဲဦးစားပေးထားတယ် ဗျ။

ငါးပေါင်းချက်

ငါး(အရိုးလွတ်) ၂၅ကျပ်သား၊ ထောပတ် သင့်ရုံ၊ ကြက်ဥ ၄လုံး၊ ဂျုံမှုန့် ၃ဇွန်း၊ ငရုတ်ကောင်း/ဆား သင့်ရုံ၊ နို့ချဉ် ၄ဇွန်း၊ ပေါင်မုန့် သင့်ရုံ။

ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ပုံ

ငါးကို ထောပတ်နှင့်ရောပြီး အစေးပေါက်အောင် ထောင်းပါ။ ကြက်ဥ (၄)လုံး၏ အနှစ်၊ ဆား၊ ငရုတ်ကောင်း၊ ဂျုံမှုန့်တို့ကိုရောခေါက်ပါ။

ထောင်းပြီးသည့် ငါး၊ နို့ချဉ်တို့ကိုထည့်ပြီး တစ်နာရီခန့်ကြာအောင်မွှေပါ။

ချိုင့်ငယ်တစ်ခုကို ထောပတ်သုတ်၍ ငါး နို့ချဉ်အရောကိုထည့်ပါ။ ပေါင်မုန့်ချေပြီးသား၊ ကြက်ဥ အကာရည်တို့ကိုအပေါ်မှ လောင်းထည့်ပါ။

စက္ကူ သို့မဟုတ် ဖက်ကို ဆီသုတ်ပြီးဖုံးအုပ်၍ နပ်အောင်ပေါင်းရပါမည်။

ငါးထမင်း

ပါဝင်ပစ္စည်းများ

ကြိုက်နှစ်သက်ရာ ငါးအသားလွှာ အနည်းငယ်၊ ဆန် (တစ်ဘူးချက်)မှရသည့် ထမင်း၊ ကြက်ဥ ၂လုံး၊ ဆား အနည်းငယ်။

ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ပုံ

ဆန်တစ်ဗူးချက်မှရသည့် ထမင်းကို အအေးခံပါ။ ငါးကို သေးသေးမျှင်မျှင်လှီးထားပါ။

ထမင်း၊ ငါးမျှင်များနှင့် ကြက်ဥ ၂လုံး ဖောက်ထည့်၊ ဆားထည့်ပြီး သမအောင်နယ်ပါ။

ဒယ်အိုးကိုဆီသုတ်ပြီး ထမင်းများထည့်ပါ။ ဖက် သို့မဟုတ် အဖုံးကို ထောပတ်သုတ်ပြီး ဖုံးပါ။ မီးကျီခဲနှင့် နပ်အောင်နှပ်ပါ။

[Zawgyi]ငါးေပါင္းခ်က္ ႏွင့္ ငါးထမင္း

ဥေရာပေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြမွာ ခ်က္စားတတ္တဲ့ဟင္းလ်ာေတြထဲက Scandinavian လူမ်ိဳးအခ်ိဳ႕ခ်က္စားတဲ့ ဟင္းလ်ာႏွစ္ခုကို တုပၿပီး ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၾကၫ့္ရေအာင္။ ငါးေပါင္းခ်က္လို႔ဆိုတဲ့ဟင္းလ်ာကေတာ့ ငါးအသားလံုး (fish balls) လို႔အဓိပၸာယ္ရတဲ့ Fiskeboller ဟင္းလ်ာနဲ႔ဆင္ပါတယ္။ Norwegian ရိုးရာဟင္းလ်ာတစ္ခြက္ေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ခ်က္ၿပီးသားထမင္း ငါးအသားနဲ႔ ျပန္ေပါင္းစားတဲ့ ငါးထမင္းပါ။ လြယ္ကူရိုးရွင္းပါတယ္။ ပါဝင္ပစၥည္းေတြကေတာ့ သည္မွာရိွတဲ့ ဟင္းအမယ္ေတြကိုပဲဦးစားေပးထားတယ္ ဗ်။

ငါးေပါင္းခ်က္

ငါး(အရိုးလြတ္) ၂၅က်ပ္သား၊ ေထာပတ္ သင့္ရံု၊ ၾကက္ဥ ၄လံုး၊ ဂ်ံဳမႈန႔္ ၃ဇြန္း၊ ငရုတ္ေကာင္း/ဆား သင့္ရံု၊ ႏို႔ခ်ဉ္ ၄ဇြန္း၊ ေပါင္မုန႔္ သင့္ရံု။

ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ပံု

ငါးကို ေထာပတ္ႏွင့္ေရာၿပီး အေစးေပါက္ေအာင္ ေထာင္းပါ။ ၾကက္ဥ (၄)လံုး၏ အႏွစ္၊ ဆား၊ ငရုတ္ေကာင္း၊ ဂ်ံဳမႈန႔္တို႔ကိုေရာေခါက္ပါ။

ေထာင္းၿပီးသၫ့္ ငါး၊ ႏို႔ခ်ဉ္တို႔ကိုထၫ့္ၿပီး တစ္နာရီခန႔္ၾကာေအာင္ေမႊပါ။

ခ်ိဳင့္ငယ္တစ္ခုကို ေထာပတ္သုတ္၍ ငါး ႏို႔ခ်ဉ္အေရာကိုထၫ့္ပါ။ ေပါင္မုန႔္ေခ်ၿပီးသား၊ ၾကက္ဥ အကာရည္တို႔ကိုအေပၚမွ ေလာင္းထၫ့္ပါ။

စကၠူ သို႔မဟုတ္ ဖက္ကို ဆီသုတ္ၿပီးဖံုးအုပ္၍ နပ္ေအာင္ေပါင္းရပါမည္။

ငါးထမင္း

ပါဝင္ပစၥည္းမ်ား

ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ငါးအသားလႊာ အနည္းငယ္၊ ဆန္ (တစ္ဘူးခ်က္)မွရသၫ့္ ထမင္း၊ ၾကက္ဥ ၂လံုး၊ ဆား အနည္းငယ္။

ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ပံု

ဆန္တစ္ဗူးခ်က္မွရသၫ့္ ထမင္းကို အေအးခံပါ။ ငါးကို ေသးေသးမ်ွင္မ်ွင္လွီးထားပါ။

ထမင္း၊ ငါးမ်ွင္မ်ားႏွင့္ ၾကက္ဥ ၂လံုး ေဖာက္ထၫ့္၊ ဆားထၫ့္ၿပီး သမေအာင္နယ္ပါ။

ဒယ္အိုးကိုဆီသုတ္ၿပီး ထမင္းမ်ားထၫ့္ပါ။ ဖက္ သို႔မဟုတ္ အဖံုးကို ေထာပတ္သုတ္ၿပီး ဖံုးပါ။ မီးက်ီခဲႏွင့္ နပ္ေအာင္ႏွပ္ပါ။

COVID 19 ဖြစ်ပြီးနောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ

COVID 19 ဖြစ်ပြီးနောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ

Prof. Dr. Than Than Aye ကျေးဇူးပါ 

Credit- Prof. Than Than Aye

#Covid_ဖြစ်ပြီးပြီ

Oxygen_မကျတော့ပေမယ့်

လူကကောင်းမလာဘူး_ဆရာ

#Post_Covid_လက္ခဏာများ_နှင့်_အကြံပြုချက်များ

1. အားမရှိဘူး ၊ နုံးနေတယ်၊ မလှုပ်ချင်ဘူး

2. အသက်ရှူရခက်တယ်၊ နည်းနည်း လှုပ်တာနဲ့ မောတယ်

3. ရင်ကြပ်တယ် သလိပ်ထွက်တယ်

4. ချောင်းဆိုးတယ် (အေးရင် ပိုဆိုးတယ်)

5. အစားမစားချင်ဘူး ၊ အစာဝင်ရင် ပျို့တယ် အန်တယ်

6. ခေါင်းကိုက်တယ်

7. ဘာလုပ်လုပ် အာရုံမလာဘူး (စိတ်မဝင်စားဘူး)

8. စိတ်ဖိစီးမှုများတယ်၊ ကြောက်တယ် လန့်နေတတ်တယ်

9. ည အိပ်မပျော်ဘူး

___________

1. #အားမရှိဘူး_နုံးနေတယ်

နေမကောင်းတုန်း အစားဘယ်လောက်ပဲ စားတယ်ပြောပြော ကောင်းနေစဉ်ကလောက် မစားနိုင်ပါဘူး၊ 

Virus အသစ်ကို သတ်ဖို့အတွက် ကိုယ်ခံအားက အစွမ်းကုန်ထုတ်ပြီး တိုက်ထားရတဲ့အတွက် #ခရီးအဝေးကြီးကိုပြေးထားရတဲ့_မာရသွန်အပြေးသမား လို ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ပြီး အားမရှိဖြစ်ကာ နည်းနည်းလှုပ် လိုက်တာနဲ့ မောနေရတာပါ။

- ပုံမှန်အတိုင်း အစာပြန်စားပါ (ထမင်း၊ အသား/ငါး၊ အဆီ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံမျှတအောင်စားပါ)

- ရေများများသောက်ပါ (ရေနွေးဖြစ်ဖြစ်၊ ရေအေးဖြစ်ဖြစ်ရပါတယ်)

- ချွေးထွက်များပါက (သွေးတိုးမရှိပါက ဓာတ်ဆားရည်သောက်ပါ)

- အားဆေးဆိုသည့် Multivitamins များကို အရမ်းကြီးအားမကိုးကြပါနဲ့ (Multivitamins တွေဟာ => ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေနဲ့ တူတူပဲမို့ အားဆေးလို့ခေါ်ပေမယ့် အားရှိစေတဲ့ဆေး မဟုတ်ပါဘူး)

2. အသက်ရှူရခက်တယ်၊ နည်းနည်း လှုပ်တာနဲ့ မောတယ်

Virus ဟာ အဆုတ်ကို အဓိက ဖျက်ဆီးတာဖြစ်လို့ လူတိုင်းမှာ အနည်း နဲ့ အများတော့ အဆုတ်က ဒဏ်ဖြစ်ပါတယ်

SpO2 ကျခဲ့တဲ့ လူနာတွေက ဒဏ်ရာပိုပြီးကြီးပါတယ် ၊ ရောဂါ သက်သာလာပြီး SpO2 ပြန်တက်လာပေမယ့် 

👉 ဒဏ်ရာတွေကို ကုစားဖို့ အချိန်ယူရပါသေးတယ်

👉 ဒဏ်ရာတွေ ပို မဆိုးလာစေဖို့လည်း ဂရုစိုက်ရပါတယ်

- ဆေးလိပ် လုံးဝ (လုံးဝ) မသောက်ပါနဲ့

- ပြင်းထန်တဲ့လှုပ်ရှားမှုတွေ မလုပ်ပါနဲ့ 

- အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ

3. ရင်ကြပ်တယ် သလိပ်ထွက်တယ်

ရောဂါပြင်းထန်တုန်းက ထွက်ထားပြီး ခဲနေတဲ့ ချွဲသလိပ်တွေ ပြန်ပျော်နေတာ ဖြစ်လို့ သလိပ်ထွက်ပါတယ်၊

- Position ခဏခဏ ပြောင်းပေးခြင်း

- ကျောကုန်းကို ပုတ်ပေးခြင်း

- ရေနွေးသောက်ပေးခြင်း

- ရေနွေးငွေ့ရှူပေးခြင်း (ခဏပဲလုပ်ပါ အလွန်အကျွံမလုပ်ပါနဲ့ ရေပူငွေ့တွေက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကို အပူလောင်စေပြီး ပြန်ပြီးရောင်စေနိုင်ပါတယ်) 

သလိပ်စွန့်ပစ်မှုကလည်း အလွန် အရေးကြီးပါတယ် (တပါးသူများကို ကူးစက်မှုမရှိအောင် အထူးဂရုစိုက်ပြီး စွန့်ပစ်ဖို့လိုပါတယ်)

4. ချောင်းခြောက်ဆိုးတယ်

အဆုတ်ကရောင်ထားတော့ လေပြွန်လေးတွေ ကျဉ်းသွားတဲ့အတွက် ရှူတဲ့လေကအေးပြီး ခြောက်သွေ့တဲ့အခါ၊ လှဲအိပ်တဲ့အခါ လည်ချောင်းယားပြီး ချောင်းဆိုးပါတယ်

- နွေးနွေးထွေးထွေးနေပါ (စွပ်ကျယ်ဂျိုင်းပြတ်၊ လက်ပြတ်၊ ဘောင်းဘီတို ထက်စာရင် T-shirt, ဘောင်းဘီရှည်နှင့်နေပါ)

- ရေနွေးသောက်ပေးပါ (ချောင်းဆိုးချင်လာလျှင် ရေနွေးကို နည်းနည်း နည်းနည်း ခဏ ခဏ သောက်ပေးပါ)

- ဆားရည် + ရေနွေးဖြင့်ပါးလုတ်ကျင်းပါ (ပါးလုတ်ကျင်းတာ မျိုချတာမဟုတ်လို့ သွေးမတိုးပါဘူး) ဆားရည်မသုံးချင်လျှင် (ပိုက်ဆံပေါလျှင်) Betadine mouthwash သုံးပါ

- ငုံဆေးလေးငုံထားပါ (Lozenges - အဆင်ပြေရာ/ဝယ်လို့ရတာ ငုံလို့ရပါတယ်)

- မသက်သာရင် သောက်နေကျ ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေး သောက်ပါ။ 

5. အစားမစားချင်ဘူး၊ အစာဝင်ရင် ပျို့တယ်

သာမန်နေကောင်းကာစ နလန်ထ လူနာတွေဟာ ဖျားနာတုန်းက ကုန်ဆုံးသွားတဲ့ စွမ်းအင်တွေ ဖြည့်ဖို့အတွက် အစားများများပြန်စားကြပါတယ်၊ (နေကောင်းတာနဲ့ စားချင်သောက်ချင်စိတ် တိုးလာတယ်ပေါ့)

           ကိုဗစ်လူနာတွေကြတော့ 

👉 နောက်ဆက်တွဲအနေ နဲ့ အနံ့ပျောက်တာ၊ အရသာပျက်တာတွေကြောင့် (အာရုံ နှစ်ပါးချို့တဲ့ပြီး) စားချင်သောက်ချင်စိတ် မရှိကြပါဘူး၊ 

👉 တချို့ ရောဂါပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံစားလိုက်ရတဲ့ လူတွေမှာ ရောဂါခံစားရစဉ် အစာစားလည်း မောတဲ့အတွက် ရောဂါသက်သာလာလည်း အစာစားရမှာ ကြောက်နေတတ်ကြပါတယ်။

👉 Virus နဲ့ ကိုယ်ခံအား တိုက်ပွဲကြီးဖြစ်တော့ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး ရောင်ရမ်းမှုတွေဖြစ်တဲ့အတွက် အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းပါ ထိခိုက်မိရင် အစာအိမ်အနာအခံရှိသူတွေ ရောဂါပြန်ကြွတတ်ပါတယ်

👉 အူက ကောင်းကောင်း မလှုပ်တဲ့အခါ (Gastric emptying ကြာတဲ့အတွက်) စားလိုက်တာနဲ့ ရင်ပြည့်ပြီး အန်ချင်တာပါ။

- မစားချင်လည်း၊ အရသာမရှိလည်း ကြိုးစားပြီး စားကြပါ။

- အများကြီး မစားပဲ နည်းနည်းနဲ့ ခဏခဏ စားပါ

- ဘယ်လိုမှ ကိုမရဘူး နည်းနည်းဝင်တာနဲ့ကို ပျို့လာတယ်၊ အန်ပါတယ် ဆိုတဲ့ သူများကတော့ (Motilium M (သို့မဟုတ်) Maxalon ဆိုတဲ့ဆေးကို မနက်စာ၊နေ့လည်စာ၊ ညစာ မစားမီ မိနစ် (၃၀) ကြိုသောက်ပါ။

အရေးတကြီးမှာလိုတာက

👌 အရသာမရတာဟာ လျှာပေါ်မှာရှိတဲ့ အရသာခံတဲ့ အဖုလေးတွေ ခေတ္တခဏ အလုပ်မလုပ်နိုင်တာဖြစ်ပြီး သူ့အလိုလိုပြန်ကောင်းပါတယ်

 #အရသာမရဘူး (ပွင့်ထွက်သွားအောင် ဆိုပြီး) အရသာပြင်းလွန်းတဲ့ ချဉ်လွန်း စပ်လွန်း ပူလွန်းတဲ့ အစားများ ကို မစားကြပါနှင့်

           တကယ်ပွင့်ထွက်သွားမှာက အစာအိမ်ပါ 😰 ပါးစပ်ကသာ အရသာမရတာ စားတဲ့ဟာတွေရဲ့ ဒဏ်ကို ကျန်းမာရေးသိပ်မကောင်းတဲ့အစာအိမ်က ခံရပြီး အစာအိမ်ပေါက်သွားပါလိမ့်မယ်

          

6. ခေါင်းကိုက်တယ် ၊ (7) ဘာလုပ်လုပ် အာရုံမလာဘူး (စိတ်မဝင်စားဘူး) ၊ (8)စိတ်ဖိစီးမှုများတယ်၊ ကြောက်တယ် လန့်နေတတ်တယ်၊ (9) ည အိပ်မပျော်ဘူး

ကျန်တဲ့ အချက်တွေကတော့ စိတ်နဲ့ပဲ ဆိုင်တာပါ။

ကျွန်တော် စာတစ်ပုဒ်ရေးဖူးပါတယ် (Pandemic stress reactions ) ကပ်ရောဂါကို အကြောက်ကြီးကြောက်နေရာက ကိုယ့်မှာဖြစ်လိုက်ရတဲ့ အခါ အကြောက်ကြီးကြောက်သွားတဲ့အတွက်

👉 ပြန်ဖြစ်ရင် ဘယ်လိုဖြစ်မှာလဲ

👉 ငါ့ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးရော ဘယ်လောက်ပျက်စီးသွားပြီလဲ

👉 အပေါ်က ပြောခဲ့တဲ့ လက္ခဏာတွေခံစားရတော့တကယ်ပြန်ကောင်းတာရောဟုတ်ရဲ့လား

စတဲ့ အတွေးတွေနဲ့က ညအိပ်မပျော်ပဲ အထက်ပါ (6,7,8,9) ကို ခံစားကြရပါတယ်။

- စိတ်အေးအေးထားပါ

- အဆိုးဆုံးအခြေအနေကို ကျော်ဖြတ်ပြီးပြီ ကောင်းလာမှာပါ

- ချက်ချင်းကြီး မကောင်းနိုင်ပေမယ့် တဖြည်းဖြည်း တိုးတက်လာပါလိမ့်မယ်

- Post-covid မှာ ဘာဖြစ်တယ် ညာဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့ သတင်းတွေဖတ်ပြီး စိုးရိမ်မနေပါနဲ့ (ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်လုပ်ပါ 👉 နားနားနေနေ နေ၊ အသက်ရှူလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်၊ အစားဝင်အောင်စား၊ အိပ်ပျော်အောင်အိပ်

- ဖြစ်နိုင်တယ် ဒါပေမယ့် ရှားတယ်လေ (တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ တစ်ယောက်လောက်တွေ့လည်း) ဆောင်းပါးရေးတော့ (လူကိုခွေးက ကိုက်တာ သတင်းမဟုတ်ပေမယ့် ခွေးကိုလူကသွားကိုက်တာရေးတော့) နာမည်ကြီးတာပေါ့

- အိပ်ပျော်ရင် အားလုံးသက်သာလာပါလိမ့်မယ်

- ဘယ်လိုမှ အိပ်မရရင်တော့ Melatonin 3mg သောက်အိပ်ပါ။

(Melatonin နဲ့မရရင်တော့ ဆရာဝန်နဲ့ဆွေးနွေးပြီး စိတ်ငြိမ်ဆေးသာသောက်ပါ)

သက်ရှည်ကျန်းမာ စိတ်ချမ်းသာကြပါစေ

                                              

#credit Prof Than Than Aye

via Swe Lwin Prof. Than Than Aye

[Zawgyi]COVID 19 ျျဖစ္ၿပီးေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ာ

း

Prof. Dr. Than Than Aye ေက်းဇူးပါ 

Credit- Prof. Than Than Aye

#Covid_ျဖစ္ၿပီးၿပီ

Oxygen_မက်ေတာ့ေပမယ့္

လူကေကာင္းမလာဘူး_ဆရာ

#Post_Covid_လကၡဏာမ်ား_ႏွင့္_အႀကံျပဳခ်က္မ်ား

1. အားမရိွဘူး ၊ ႏံုးေနတယ္၊ မလႈပ္ခ်င္ဘူး

2. အသက္ရႉရခက္တယ္၊ နည္းနည္း လႈပ္တာနဲ႔ ေမာတယ္

3. ရင္ၾကပ္တယ္ သလိပ္ထြက္တယ္

4. ေခ်ာင္းဆိုးတယ္ (ေအးရင္ ပိုဆိုးတယ္)

5. အစားမစားခ်င္ဘူး ၊ အစာဝင္ရင္ ပ်ိဳ႕တယ္ အန္တယ္

6. ေခါင္းကိုက္တယ္

7. ဘာလုပ္လုပ္ အာရံုမလာဘူး (စိတ္မဝင္စားဘူး)

8. စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတယ္၊ ေၾကာက္တယ္ လန႔္ေနတတ္တယ္

9. ည အိပ္မေပ်ာ္ဘူး

___________

1. #အားမရိွဘူး_ႏံုးေနတယ္

ေနမေကာင္းတုန္း အစားဘယ္ေလာက္ပဲ စားတယ္ေျပာေျပာ ေကာင္းေနစဉ္ကေလာက္ မစားႏိုင္ပါဘူး၊ 

Virus အသစ္ကို သတ္ဖို႔အတြက္ ကိုယ္ခံအားက အစြမ္းကုန္ထုတ္ၿပီး တိုက္ထားရတဲ့အတြက္ #ခရီးအေဝးႀကီးကိုေျပးထားရတဲ့_မာရသြန္အေျပးသမား လို ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ၿပီး အားမရိျွဖစ္ကာ နည္းနည္းလႈပ္ လိုက္တာနဲ႔ ေမာေနရတာပါ။

- ပံုမွန္အတိုင္း အစာျပန္စားပါ (ထမင္း၊ အသား/ငါး၊ အဆီ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ အသီးအႏွံမ်ွတေအာင္စားပါ)

- ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ (ေရႏြေးျဖစ္ျဖစ္၊ ေရေအးျဖစ္ျဖစ္ရပါတယ္)

- ေခြၽးထြက္မ်ားပါက (ေသြးတိုးမရိွပါက ဓာတ္ဆားရည္ေသာက္ပါ)

- အားေဆးဆိုသၫ့္ Multivitamins မ်ားကို အရမ္းႀကီးအားမကိုးၾကပါနဲ႔ (Multivitamins ေတြဟာ => ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြနဲ႔ တူတူပဲမို႔ အားေဆးလို႔ေခၚေပမယ့္ အားရိွေစတဲ့ေဆး မဟုတ္ပါဘူး)

2. အသက္ရႉရခက္တယ္၊ နည္းနည္း လႈပ္တာနဲ႔ ေမာတယ္

Virus ဟာ အဆုတ္ကို အဓိက ဖ်က္ဆီးတာျဖစ္လို႔ လူတိုင္းမွာ အနည္း နဲ႔ အမ်ားေတာ့ အဆုတ္က ဒဏ္ျဖစ္ပါတယ္

SpO2 က်ခဲ့တဲ့ လူနာေတြက ဒဏ္ရာပိုၿပီးႀကီးပါတယ္ ၊ ေရာဂါ သက္သာလာၿပီး SpO2 ျပန္တက္လာေပမယ့္ 

👉 ဒဏ္ရာေတြကို ကုစားဖို႔ အခ်ိန္ယူရပါေသးတယ္

👉 ဒဏ္ရာေတြ ပို မဆိုးလာေစဖို႔လည္း ဂရုစိုက္ရပါတယ္

- ေဆးလိပ္ လံုးဝ (လံုးဝ) မေသာက္ပါနဲ႔

- ျပင္းထန္တဲ့လႈပ္ရွားမႈေတြ မလုပ္ပါနဲ႔ 

- အသက္ရႉေလ့က်င့္ခန္း မွန္မွန္လုပ္ပါ

3. ရင္ၾကပ္တယ္ သလိပ္ထြက္တယ္

ေရာဂါျပင္းထန္တုန္းက ထြက္ထားၿပီး ခဲေနတဲ့ ခြၽဲသလိပ္ေတြ ျပန္ေပ်ာ္ေနတာ ျဖစ္လို႔ သလိပ္ထြက္ပါတယ္၊

- Position ခဏခဏ ေျပာင္းေပးျခင္း

- ေက်ာကုန္းကို ပုတ္ေပးျခင္း

- ေရႏြေးေသာက္ေပးျခင္း

- ေရႏြေးေငြ့ရႉေပးျခင္း (ခဏပဲလုပ္ပါ အလြန္အကြၽံမလုပ္ပါနဲ႔ ေရပူေငြ့ေတြက အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းကို အပူေလာင္ေစၿပီး ျပန္ၿပီးေရာင္ေစႏိုင္ပါတယ္) 

သလိပ္စြန႔္ပစ္မႈကလည္း အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္ (တပါးသူမ်ားကို ကူးစက္မႈမရိွေအာင္ အထူးဂရုစိုက္ၿပီး စြန႔္ပစ္ဖို႔လိုပါတယ္)

4. ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးတယ္

အဆုတ္ကေရာင္ထားေတာ့ ေလႁပြန္ေလးေတြ က်ဉ္းသြားတဲ့အတြက္ ရႉတဲ့ေလကေအးၿပီး ေျခာက္ေသြ့တဲ့အခါ၊ လွဲအိပ္တဲ့အခါ လည္ေခ်ာင္းယားၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးပါတယ္

- ေနြးေနြးေထြးေထြးေနပါ (စြပ္က်ယ္ဂ်ိဳင္းျပတ္၊ လက္ျပတ္၊ ေဘာင္းဘီတို ထက္စာရင္ T-shirt, ေဘာင္းဘီရွည္ႏွင့္ေနပါ)

- ေရႏြေးေသာက္ေပးပါ (ေခ်ာင္းဆိုးခ်င္လာလ်ွင္ ေရႏြေးကို နည္းနည္း နည္းနည္း ခဏ ခဏ ေသာက္ေပးပါ)

- ဆားရည္ + ေရႏြေးျဖင့္ပါးလုတ္က်င္းပါ (ပါးလုတ္က်င္းတာ မ်ိဳခ်တာမဟုတ္လို႔ ေသြးမတိုးပါဘူး) ဆားရည္မသံုးခ်င္လ်ွင္ (ပိုက္ဆံေပါလ်ွင္) Betadine mouthwash သံုးပါ

- ငံုေဆးေလးငံုထားပါ (Lozenges - အဆင္ေျပရာ/ဝယ္လို႔ရတာ ငံုလို႔ရပါတယ္)

- မသက္သာရင္ ေသာက္ေနက် ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး ေသာက္ပါ။ 

5. အစားမစားခ်င္ဘူး၊ အစာဝင္ရင္ ပ်ိဳ႕တယ္

သာမန္ေနေကာင္းကာစ နလန္ထ လူနာေတြဟာ ဖ်ားနာတုန္းက ကုန္ဆံုးသြားတဲ့ စြမ္းအင္ေတြ ျဖၫ့္ဖို႔အတြက္ အစားမ်ားမ်ားျပန္စားၾကပါတယ္၊ (ေနေကာင္းတာနဲ႔ စားခ်င္ေသာက္ခ်င္စိတ္ တိုးလာတယ္ေပါ့)

           ကိုဗစ္လူနာေတြၾကေတာ့ 

👉 ေနာက္ဆက္တြဲအေန နဲ႔ အနံ႔ေပ်ာက္တာ၊ အရသာပ်က္တာေတြေၾကာင့္ (အာရံု ႏွစ္ပါးခ်ိဳ႕တဲ့ၿပီး) စားခ်င္ေသာက္ခ်င္စိတ္ မရိွၾကပါဘူး၊ 

👉 တခ်ိဳ႕ ေရာဂါျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားလိုက္ရတဲ့ လူေတြမွာ ေရာဂါခံစားရစဉ္ အစာစားလည္း ေမာတဲ့အတြက္ ေရာဂါသက္သာလာလည္း အစာစားရမွာ ေၾကာက္ေနတတ္ၾကပါတယ္။

👉 Virus နဲ႔ ကိုယ္ခံအား တိုက္ပြဲႀကီးျဖစ္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး ေရာင္ရမ္းမႈေတျြဖစ္တဲ့အတြက္ အစာအိမ္ႏွင့္အူလမ္းေၾကာင္းပါ ထိခိုက္မိရင္ အစာအိမ္အနာအခံရိွသူေတြ ေရာဂါျပန္ႂကြတတ္ပါတယ္

👉 အူက ေကာင္းေကာင္း မလႈပ္တဲ့အခါ (Gastric emptying ၾကာတဲ့အတြက္) စားလိုက္တာနဲ႔ ရင္ျပၫ့္ၿပီး အန္ခ်င္တာပါ။

- မစားခ်င္လည္း၊ အရသာမရိွလည္း ႀကိဳးစားၿပီး စားၾကပါ။

- အမ်ားႀကီး မစားပဲ နည္းနည္းနဲ႔ ခဏခဏ စားပါ

- ဘယ္လိုမွ ကိုမရဘူး နည္းနည္းဝင္တာနဲ႔ကို ပ်ိဳ႕လာတယ္၊ အန္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ သူမ်ားကေတာ့ (Motilium M (သို႔မဟုတ္) Maxalon ဆိုတဲ့ေဆးကို မနက္စာ၊ေန့လည္စာ၊ ညစာ မစားမီ မိနစ္ (၃၀) ႀကိဳေသာက္ပါ။

အေရးတႀကီးမွာလိုတာက

👌 အရသာမရတာဟာ လ်ွာေပၚမွာရိွတဲ့ အရသာခံတဲ့ အဖုေလးေတြ ေခတၲခဏ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး သူ႔အလိုလိုျပန္ေကာင္းပါတယ္

 #အရသာမရဘူး (ပြင့္ထြက္သြားေအာင္ ဆိုၿပီး) အရသာျပင္းလြန္းတဲ့ ခ်ဉ္လြန္း စပ္လြန္း ပူလြန္းတဲ့ အစားမ်ား ကို မစားၾကပါႏွင့္

           တကယ္ပြင့္ထြက္သြားမွာက အစာအိမ္ပါ 😰 ပါးစပ္ကသာ အရသာမရတာ စားတဲ့ဟာေတြရဲ့ ဒဏ္ကို က်န္းမာေရးသိပ္မေကာင္းတဲ့အစာအိမ္က ခံရၿပီး အစာအိမ္ေပါက္သြားပါလိမ့္မယ္

          

6. ေခါင္းကိုက္တယ္ ၊ (7) ဘာလုပ္လုပ္ အာရံုမလာဘူး (စိတ္မဝင္စားဘူး) ၊ (8)စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတယ္၊ ေၾကာက္တယ္ လန႔္ေနတတ္တယ္၊ (9) ည အိပ္မေပ်ာ္ဘူး

က်န္တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ စိတ္နဲ႔ပဲ ဆိုင္တာပါ။

ကြၽန္ေတာ္ စာတစ္ပုဒ္ေရးဖူးပါတယ္ (Pandemic stress reactions ) ကပ္ေရာဂါကို အေၾကာက္ႀကီးေၾကာက္ေနရာက ကိုယ့္မွာျဖစ္လိုက္ရတဲ့ အခါ အေၾကာက္ႀကီးေၾကာက္သြားတဲ့အတြက္

👉 ျပန္ျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မွာလဲ

👉 ငါ့ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးေရာ ဘယ္ေလာက္ပ်က္စီးသြားၿပီလဲ

👉 အေပၚက ေျပာခဲ့တဲ့ လကၡဏာေတြခံစားရေတာ့တကယ္ျပန္ေကာင္းတာေရာဟုတ္ရဲ့လား

စတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔က ညအိပ္မေပ်ာ္ပဲ အထက္ပါ (6,7,8,9) ကို ခံစားၾကရပါတယ္။

- စိတ္ေအးေအးထားပါ

- အဆိုးဆံုးအေျခအေနကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးၿပီ ေကာင္းလာမွာပါ

- ခ်က္ခ်င္းႀကီး မေကာင္းႏိုင္ေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာပါလိမ့္မယ္

- Post-covid မွာ ဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြဖတ္ၿပီး စိုးရိမ္မေနပါနဲ႔ (ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္လုပ္ပါ 👉 နားနားေနေန ေန၊ အသက္ရႉေလ့က်င့္ခန္းလုပ္၊ အစားဝင္ေအာင္စား၊ အိပ္ေပ်ာ္ေအာင္အိပ္

- ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ဒါေပမယ့္ ရွားတယ္ေလ (တစ္ကမ႓ာလံုးမွာ တစ္ေယာက္ေလာက္ေတြ့လည္း) ေဆာင္းပါးေရးေတာ့ (လူကိုေခြးက ကိုက္တာ သတင္းမဟုတ္ေပမယ့္ ေခြးကိုလူကသြားကိုက္တာေရးေတာ့) နာမည္ႀကီးတာေပါ့

- အိပ္ေပ်ာ္ရင္ အားလံုးသက္သာလာပါလိမ့္မယ္

- ဘယ္လိုမွ အိပ္မရရင္ေတာ့ Melatonin 3mg ေသာက္အိပ္ပါ။

(Melatonin နဲ႔မရရင္ေတာ့ ဆရာဝန္နဲ႔ေဆြးေနြးၿပီး စိတ္ၿငိမ္ေဆးသာေသာက္ပါ)

သက္ရွည္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာၾကပါေစ

                                              

#credit Prof Than Than Aye

via Swe Lwin Prof. Than Than Aye

ဘယ်လို Gym ကိုရွေးပြီး သွားလေ့ကျင့်ကြမလဲ

ဘယ်လို Gym ကိုရွေးပြီး သွားလေ့ကျင့်ကြမလဲ ကျန်းမာရေးအတွက်

ကျန်းမာရေးအတွက် Gym ကိုသွားတဲ့အလေ့အထက အခုခေတ်မှာ တော်တော်အရေးပါလာပါတယ်။ ဘယ် Gym ကိုရွေးရင်ကောင်းမလဲ Gym အများကြီး ကြားထဲမှာလေ။ Gym တစ်ခုရဲ့ ရှိသင့်တဲ့ Facility, Gym ရွေးရင်ဘယ်အချက်တွေကို အခြေခံပြီး ရွေးရင်ကောင်းမလဲ အကြံဥာဏ်လေးတွေကို Fitness Xpress က Andy W.Huang ကဖြေကြားထားတာလေး သူငယ်ချင်းတို့ကိုဝေမျှပါရစေ။

Gym ရွေးမယ်ဆိုရင် အဓိကကိုယ်နဲ့အဆင်ပြေမယ့်နေရာမျိုးကိုရွေးတာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ဒီနေရာမှာ စဉ်းစားရမယ့်အချက်ကလေး တွေရှိပါတယ်။

နံပါတ်(၁)အချက်က Hour of Operation ဘယ်အချိန်တွေဖွင့်မလဲ။ ကိုယ်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ သင်တန်းအချိန်ရှိလား၊ ပြီးတော့ Location ဘယ်နေရာမှာလဲ။ ကိုယ်နဲ့နီးတဲ့နေရာမှာရှိလား။ ကိုယ်နဲ့အဆင်ပြေမယ့်နေရာပေါ့။

နံပါတ်(၂)အချက်က ဒီက Gym အတော်များများမှာ Cancellation လုပ်လို့ရတယ်။ Refend ပြန်ပေးတာတို့ Extension ပေးတာ တို့လိုမျိုးပေါ့။ Extension Policy ပေါ့။ ကိုယ်ခရီးထွက်ချင်တာမျိုးရှိမယ်ဆိုရင် Refend ပြန်ပေးတာမျိုးတွေရှိရင် အဆင်ပြေမယ်ပေါ့။

နံပါတ်(၃) အချက်က Gym မှာရှိတဲ့ Staff တွေ Trainer တွေရဲ့ Qualification ပေါ့။ တချို့ Gym တွေမှာတော့ ကာယဗလမောင်ထား တာမျိုးတွေရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့မှာ အခြေခံမရှိဘူး။ အဓိက ဒီမှာလာကစားတာက ကျန်းမာရေးကြောင့်ရှိမယ်။ ခန္ဓာကိုယ် ပိန်ချင်လို့၊ ပြည့်ချင်လို့ အစရှိသဖြင့်ပေါ့။ တစ်ခုစီရှိပြီး လာကစားကြမယ်။ အဲဒီမှာ နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ စနစ်တကျ သင်ပေးနိုင်တဲ့ Trainer တွေ ရှိဖို့လိုမယ်။ ဒါတွေကိုလည်း ကြည့်ရပါမယ်။ နောက် Other Facilities ပေါ့။ ဘာတွေရှိနိုင်မလဲ။ ကျွန်တော်တို့ Gym တွေမှာ အဓိက အားဖြင့်ရှိတာကတော့ Groupic ပေါ့။ အုပ်စုလိုက်ကစားရတဲ့ပုံမျိုး။ မြန်မာပြည်မှာဆို အေရိုးဗစ်ပေါ့။ အေရိုးဗစ်ဆိုတာက အောက်ဆီဂျင် ကိုသုံးပြီး Run တဲ့ကစားနည်းပေါ့။ ဒါမျိုး Facilities ရှိလားပေါ့။

နံပါတ်(၄) အချက်က Gym တစ်ခုသွားတော့မယ်ဆိုဘယ်လောက် သန့်ရှင်းမှုရှိသလဲဆိုတာ ရွေးရတော့မယ်။ အဲဒီနေရာတွေက ချွေးတွေ အရမ်းထွက်တဲ့ နေရာမျိုးဆိုတော့ ရောဂါပိုးတွေ အရမ်းရှိနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်လောက်သန့်ရှင်းလဲ၊ လေ၀င်လေထွက်ကောင်းရဲ့ လား။ အဲဒီအချက်တွေကြည့်ရမယ်။

နံပါတ်(၅)အချက်က သုံးတဲ့ Equipment Quality ပေါ့။ သုံးတဲ့ပစ္စည်းတွေ စက်တွေရဲ့အရည်အသွေးပေါ့။ Save ဖြစ်တဲ့ပစ္စည်းတွေဖြစ်ဖို့ လိုတယ်။ လေ့ကျင့်မှုတိုင်းမှာ တိကျတဲ့ Effect တွေရှိတယ်ဆိုတော့ ဒါကို အထူးသတိထားရမယ်။

နံပါတ်(၆)အချက်က Management ပေါ့။ ကိုယ်သွားတဲ့အခါ ဘယ်လောက်ထိ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုလဲပေါ့။ ကိုယ်က လနဲ့ချီပြီးကစား တာဖြစ်သလို နှစ်နဲ့ချီပြီးလည်းဖြစ်နိုင်တယ်လေ။ အဓိက ဒါက Relax ဖြစ်ဖို့လည်းလိုတယ်။ ဒါကြောင့် Friendly ဖြစ်နေမယ့် နေရာ မျိုးကိုရွေးရပါမယ်။

နံပါတ်(၇)အချက်ကတော့ Cost ပါပဲ။ ကိုယ့်ရဲ့ဝင်ငွေနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ကိုယ်သုံးနိုင်တဲ့ ပမာဏဖြစ်ရပါမယ်။ သင်တန်းတစ်ခုအတွက် ဈေး ကြီးတိုင်း မကောင်းသလို ဈေးနည်းတိုင်းလည်း မကစားသင့်ပါဘူး။ ကိုယ်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့နေရာမျိုးကို ရွေးရပါမယ်။ မြန်မာပြည်မှာတော့ လူအတော်များများက ဒီနေရာကောင်းတယ်လို့ သူများပြောရင် သွားကြတာပါပဲ။

နံပါတ်(၈) Extra Conveniences ပေါ့။ အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ Gym တွေမှာ Spa တွေနဲ့တွဲဖွင့်တာမျိုး၊ ကော်ဖီဆိုင်၊ Email, Internet အသုံးပြုနိုင်အောင် စီစဉ်တာမျိုးတွေအပြင် တခြား Service တွေပေးပြီး ဖွင့်တာမျိုးတွေလည်းရှိတယ်။ ကိုယ်ကဘယ်လိုမျိုးနှစ်သက်လဲ၊ ကိုက်ညီလဲပေါ့။ ရွေးချယ်ရပါမယ်။

အဓိကကတော့ Location ပြီးတော့ Staff တွေရဲ့ Qualityဘယ်လောက်ပြည့်စုံလဲ။ ဘယ်လောက်သန့်ရှင်းနိုင်မလဲ။ ပြီးတော့ Gym တစ်ခုကိုဝင်သွားပြီဆိုရင် အတော်များများ Gym တွေမှာ ကိုယ်ဝင်သွားပြီဆိုတာနဲ့ Out of Order Sign တွေအများကြီးရှိနေတယ်။ ပျက်နေတယ်ဆိုရင် မကောင်းဘူးပေါ့။ ကိုယ်ဝင်မယ်ဆိုရင် ဒီ Sign တွေကို သတိထားပြီးကြည့်ရမယ်။ ပြီးတော့ ဒီ Gym ဟာ management အပိုင်းကို ဘယ်လောက်ထိန်းထားနိုင်လဲ၊ ဒီလိုအချက်ကလေးတွေ သေချာဂရုစိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ်နဲ့သင့်တော်ပြီး သဘောကျစေတဲ့ Gym တစ်ခုကိုရွေးချယ်နိုင်မှာပါ။

Andy W.Huang 

(Execcutive Director Certified Fitness Consultant)

Fitness Xpress

A place for absolute FIT

Operated by Andy W.Huang (Certified Fitness Consultant)

Xpress GYM, Group X Studio, FX Pool, Xpress Cafe etc.

Level-5, Junction Mawtin, Corner of Anawrahta Rd. & Lan Thit St., Lamadaw Tsp., Yangon,

Tel: 01-218162~66 (Ext: 1176) Email: info.fitnessxpress@gmail.com

www.facebook.com/fitnessxpressygn 

[Zawgyi]ဘယ္လို Gym ကိုေရြးၿပီး သြားေလ့က်င့္ၾကမလဲ က်န္းမာေရးအတြက္

က်န္းမာေရးအတြက္ Gym ကိုသြားတဲ့အေလ့အထက အခုေခတ္မွာ ေတာ္ေတာ္အေရးပါလာပါတယ္။ ဘယ္ Gym ကိုေရြးရင္ေကာင္းမလဲ Gym အမ်ားႀကီး ၾကားထဲမွာေလ။ Gym တစ္ခုရဲ့ ရိွသင့္တဲ့ Facility, Gym ေရြးရင္ဘယ္အခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး ေရြးရင္ေကာင္းမလဲ အႀကံဥာဏ္ေလးေတြကို Fitness Xpress က Andy W.Huang ကေျဖၾကားထားတာေလး သူငယ္ခ်င္းတို႔ကိုေဝမ်ွပါရေစ။

Gym ေရြးမယ္ဆိုရင္ အဓိကကိုယ္နဲ႔အဆင္ေျပမယ့္ေနရာမ်ိဳးကိုေရြးတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ စဉ္းစားရမယ့္အခ်က္ကေလး ေတြရိွပါတယ္။

နံပါတ္(၁)အခ်က္က Hour of Operation ဘယ္အခ်ိန္ေတြဖြင့္မလဲ။ ကိုယ္နဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ သင္တန္းအခ်ိန္ရိွလား၊ ၿပီးေတာ့ Location ဘယ္ေနရာမွာလဲ။ ကိုယ္နဲ႔နီးတဲ့ေနရာမွာရိွလား။ ကိုယ္နဲ႔အဆင္ေျပမယ့္ေနရာေပါ့။

နံပါတ္(၂)အခ်က္က ဒီက Gym အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ Cancellation လုပ္လို႔ရတယ္။ Refend ျပန္ေပးတာတို႔ Extension ေပးတာ တို႔လိုမ်ိဳးေပါ့။ Extension Policy ေပါ့။ ကိုယ္ခရီးထြက္ခ်င္တာမ်ိဳးရိွမယ္ဆိုရင္ Refend ျပန္ေပးတာမ်ိဳးေတြရိွရင္ အဆင္ေျပမယ္ေပါ့။

နံပါတ္(၃) အခ်က္က Gym မွာရိွတဲ့ Staff ေတြ Trainer ေတြရဲ့ Qualification ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ Gym ေတြမွာေတာ့ ကာယဗလေမာင္ထား တာမ်ိဳးေတြရိွတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔မွာ အေျခခံမရိွဘူး။ အဓိက ဒီမွာလာကစားတာက က်န္းမာေရးေၾကာင့္ရိွမယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ပိန္ခ်င္လို႔၊ ျပၫ့္ခ်င္လို႔ အစရိွသျဖင့္ေပါ့။ တစ္ခုစီရိွၿပီး လာကစားၾကမယ္။ အဲဒီမွာ နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ စနစ္တက် သင္ေပးႏိုင္တဲ့ Trainer ေတြ ရိွဖို႔လိုမယ္။ ဒါေတြကိုလည္း ၾကၫ့္ရပါမယ္။ ေနာက္ Other Facilities ေပါ့။ ဘာေတြရိွႏိုင္မလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ Gym ေတြမွာ အဓိက အားျဖင့္ရိွတာကေတာ့ Groupic ေပါ့။ အုပ္စုလိုက္ကစားရတဲ့ပံုမ်ိဳး။ ျမန္မာျပည္မွာဆို ေအရိုးဗစ္ေပါ့။ ေအရိုးဗစ္ဆိုတာက ေအာက္ဆီဂ်င္ ကိုသံုးၿပီး Run တဲ့ကစားနည္းေပါ့။ ဒါမ်ိဳး Facilities ရိွလားေပါ့။

နံပါတ္(၄) အခ်က္က Gym တစ္ခုသြားေတာ့မယ္ဆိုဘယ္ေလာက္ သန႔္ရွင္းမႈရိွသလဲဆိုတာ ေရြးရေတာ့မယ္။ အဲဒီေနရာေတြက ေခြၽးေတြ အရမ္းထြက္တဲ့ ေနရာမ်ိဳးဆိုေတာ့ ေရာဂါပိုးေတြ အရမ္းရိွႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္သန႔္ရွင္းလဲ၊ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းရဲ့ လား။ အဲဒီအခ်က္ေတြၾကၫ့္ရမယ္။

နံပါတ္(၅)အခ်က္က သံုးတဲ့ Equipment Quality ေပါ့။ သံုးတဲ့ပစၥည္းေတြ စက္ေတြရဲ့အရည္အေသြးေပါ့။ Save ျဖစ္တဲ့ပစၥည္းေတျြဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ေလ့က်င့္မႈတိုင္းမွာ တိက်တဲ့ Effect ေတြရိွတယ္ဆိုေတာ့ ဒါကို အထူးသတိထားရမယ္။

နံပါတ္(၆)အခ်က္က Management ေပါ့။ ကိုယ္သြားတဲ့အခါ ဘယ္ေလာက္ထိ ေနြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုလဲေပါ့။ ကိုယ္က လနဲ႔ခ်ီၿပီးကစား တာျဖစ္သလို ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္ေလ။ အဓိက ဒါက Relax ျဖစ္ဖို႔လည္းလိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Friendly ျဖစ္ေနမယ့္ ေနရာ မ်ိဳးကိုေရြးရပါမယ္။

နံပါတ္(၇)အခ်က္ကေတာ့ Cost ပါပဲ။ ကိုယ့္ရဲ့ဝင္ေငြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ကိုယ္သံုးႏိုင္တဲ့ ပမာဏျဖစ္ရပါမယ္။ သင္တန္းတစ္ခုအတြက္ ေဈး ႀကီးတိုင္း မေကာင္းသလို ေဈးနည္းတိုင္းလည္း မကစားသင့္ပါဘူး။ ကိုယ္နဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ေနရာမ်ိဳးကို ေရြးရပါမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီေနရာေကာင္းတယ္လို႔ သူမ်ားေျပာရင္ သြားၾကတာပါပဲ။

နံပါတ္(၈) Extra Conveniences ေပါ့။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ Gym ေတြမွာ Spa ေတြနဲ႔တြဲဖြင့္တာမ်ိဳး၊ ေကာ္ဖီဆိုင္၊ Email, Internet အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ စီစဉ္တာမ်ိဳးေတြအျပင္ တျခား Service ေတြေပးၿပီး ဖြင့္တာမ်ိဳးေတြလည္းရိွတယ္။ ကိုယ္ကဘယ္လိုမ်ိဳးႏွစ္သက္လဲ၊ ကိုက္ညီလဲေပါ့။ ေရြးခ်ယ္ရပါမယ္။

အဓိကကေတာ့ Location ၿပီးေတာ့ Staff ေတြရဲ့ Qualityဘယ္ေလာက္ျပၫ့္စံုလဲ။ ဘယ္ေလာက္သန႔္ရွင္းႏိုင္မလဲ။ ၿပီးေတာ့ Gym တစ္ခုကိုဝင္သြားၿပီဆိုရင္ အေတာ္မ်ားမ်ား Gym ေတြမွာ ကိုယ္ဝင္သြားၿပီဆိုတာနဲ႔ Out of Order Sign ေတြအမ်ားႀကီးရိွေနတယ္။ ပ်က္ေနတယ္ဆိုရင္ မေကာင္းဘူးေပါ့။ ကိုယ္ဝင္မယ္ဆိုရင္ ဒီ Sign ေတြကို သတိထားၿပီးၾကၫ့္ရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီ Gym ဟာ management အပိုင္းကို ဘယ္ေလာက္ထိန္းထားႏိုင္လဲ၊ ဒီလိုအခ်က္ကေလးေတြ ေသခ်ာဂရုစိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ္နဲ႔သင့္ေတာ္ၿပီး သေဘာက်ေစတဲ့ Gym တစ္ခုကိုေရြးခ်ယ္ႏိုင္မွာပါ။

Andy W.Huang 

(Execcutive Director Certified Fitness Consultant)

Fitness Xpress

A place for absolute FIT

Operated by Andy W.Huang (Certified Fitness Consultant)

Xpress GYM, Group X Studio, FX Pool, Xpress Cafe etc.

Level-5, Junction Mawtin, Corner of Anawrahta Rd. & Lan Thit St., Lamadaw Tsp., Yangon,

Tel: 01-218162~66 (Ext: 1176) Email: info.fitnessxpress@gmail.com

www.facebook.com/fitnessxpressygn 

ထိုးသွင်းမှုမရှိဘဲ အတူနေခြင်းဟာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ခြေရှိလား

ထိုးသွင်းမှုမရှိဘဲ အတူနေခြင်းဟာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ခြေရှိလား

ရေးသားသူ Dr.Thant Zin

ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ Dr. Kaung Thar.

(ထိုးသွင်းမှုမရှိဘဲ အတူနေခြင်းဟာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ခြေရှိလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းအဓိပ္ပာယ်ကို စာဖတ်သူတွေကို သဘောပေါက်ပါတယ်နော်။ Sexual Intercourse လုပ်ခြင်းကိုဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။ လိင်ဆက်ဆံပါတယ်ဆိုမှတော့ ထိုးသွင်းဆက်ဆံခြင်းကိစ္စမှာ ဇာတ်သိမ်းကြတာ များပေမယ့် အချို့စုံတွဲတွေက အထူးတဆန်းပြုကျင့်ကြတာလည်းရှိတာမို့ ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်လိုမေးခွန်းမေးဖို့ဖြစ်လာတာပါ။ ဆောင်းပါက တိုပေမယ့် ဖတ်ရှုပြီး အဖြေသိနိုင်တာမို့ ပြန်လည်ဝေငှလိုက်ပါတယ်။ ထုံးစံအတိုင်း Hello ဆရာဝန်စာမျက်နှာကပါပဲ။)

ကြားဖူးနေကြ မေးခွန်းဟောင်းတခုကတော့ ထိုးသွင်းခြင်းမရှိတဲ့ အတူနေခြင်းဟာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်သလား ဆိုတာပါပဲ။ အဖြေကတော့ yes ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဖြစ်နိုင်ခြေတော့ နည်းပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ကိုရှောင်လွှဲဖို့ အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းကတော့ အတူနေချိန်မှာ အကာအကွယ် သုံးဖို့ပါပဲ။

ကိုယ်ဝန်ရဖို့ဆိုရင် မျိုးဥဟာ သုတ်ပိုးနဲ့တွေ့ပြီး သန္ဓေအောင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် သုတ်ရည်ဟာ မိန်းမကိုယ်ထဲကို ၀င်ရောက်သွားချိန်မှာ သန္ဓေအောင်နိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသား သုတ်ရည်မှာ သုတ်ပိုးပေါင်း သန်းနဲ့ချီ ပါဝင်ပြီး သန္ဓေအောင်ဖို့ အတွက်တော့ သုတ်ပိုးတကောင်ပဲ လိုအပ်ပါတယ်။

ထိုးသွင်းမှုမရှိတဲ့ အတူနေခြင်းကနေ ကိုယ်ဝန်ရနိုင် မရနိုင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ယုံတမ်းစကား အချို့ရှိပါတယ်။ တခုပြီးတခု လေ့လာကြည့်ရအောင်။

#ယုံတမ်းစကား ၁။ သုတ်ရည်အပြီးမထွက်ခင်လာတဲ့ အရည်ကြည်များကနေ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်တယ်။

သုတ်ရည်ပန်းမထွက်ခင်မှာ ယောက်ျားတန်ဆာကနေ pre-cum လို့ခေါ်တဲ့ အည်ကြည်လေးများ ထွက်လာပါတယ်။ အဲဒီအရည်ကြည်များကို ထိန်းချုပ်ထားဖို့ နည်းလမ်းမရှိပါဘူး။ Pre-cum အရည်မှာ သက်ရှင်ကျန်းမာတဲ့ သုတ်ပိုးတွေ မပါဝင်ပါဘူး။ သေနေတဲ့ သုတ်ပိုးတွေ ပါဝင်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် လုံးဝမပါဝင်တာဘဲ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်ဝန်မရနိုင်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ဒီယုံတမ်းစကားဟာ ဖြစ်နိုင်ခြေ အနည်းငယ်တော့ ရှိနေပါတယ်။ ယခင်သုတ်ရည်ထွက်ချိန်က ဆီးပြွန်ထဲမှာ ကျန်ခဲ့တဲ့ အသက်ရှင်နေတဲ့ သုတ်ပိုးတွေဟာ အဲဒီအရည်ကြည်နဲ့ ပါသွားရင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

#ယုံတမ်းစကား ၂။ အပြင်ပန်း ထိတွေ့ပွတ်သပ်ရုံကနေ ကိုယ်ဝန် ရနိုင်တယ်။

အဖြေကတော့ ၉၉.၉% No ဖြစ်ပါတယ်။ စောစောက ပြောခဲ့သလိုပဲ ကိုယ်ဝန်ရဖို့ဆိုရင် သုတ်ပိုးဟာ မျိုးဥနဲ့ ထိတွေ့ရပါတယ်။ အပြင်ပန်း ထိတွေ့ပွတ်သပ်ခြင်းဟာ အ၀တ်အစားများ ၀တ်ထားမယ်ဆိုရင် မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ အ၀တ်ဗလာဆိုရင်တော့ ဖြစ်နိုင်ခြ နည်းနည်းတော့ ရှိပါတယ်။

သုတ်ပိုးဟာ မျိုးဥဆီရောက်ဖို့ဆိုရင် မိန်းမကိုယ်၊ သားအိမ်ခေါင်း၊ သားအိမ်၊ မျိုးဥပြွန်၊ မျိုးဥအိမ် စသဖြင့် အဆင့်ဆင့် ဖြတ်သန်းရပါတယ်။ အမြန်ဆုံးသွားတဲ့ သုတ်ပိုးတကောင်ဟာ ဒီခရီးဆုံးဖို့ ၄၅မိနစ် အချိန်ယူရပါတယ်။ မိန်းမကိုယ်အပြင် (သို့) အနီးမှာ သုတ်ပိုးရောက်သွားရင် ဒီခရီးကိုဆက်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ မိန်းမကိုယ်အ၀လောက် ရောက်မယ်ဆိုရင်တော့ မိန်းမကိုယ်လမ်းကြောင်းထဲ ရောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေအရမ်းနည်းပေမယ့် ဖြစ်တော့ ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။

#ယုံတမ်းစကား ၃။ လက်နဲ့အာသာဖြေခြင်းကနေ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်တယ်။

မိမိဖာသာ အာသာဖြေရင်တော့ လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မိမိအဖော်နဲ့ အပြန်အလှန် အာသာဖြေချိန်မှာ သုတ်ပိုးဟာ တယောက်ယောက်ရဲ့လက်ကိုပေရာကနေ မိန်းမကိုယ်လမ်းကြောင်းထဲပါ ရောက်နိုင်ပါတယ်။

#ယုံတမ်းစကား ၄။ ရေနွေးကန်၊ ရေကန်ကတဆင့် ကိုယ်ဝန်ရနိုင်တယ်။

မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ သုတ်ပိုးတွေ အသက်ရှင်နိုင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဟာ အယ်ကာလီ(Alkali)များတဲ့ အချွဲထဲမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် မိန်းမကိုယ်ဟာ အက်ဆစ်ဓာတ်ကဲတဲ့နေရာဖြစ်ပေမယ့် ရာသီစက်ဝန်းရဲ့ တချိန်မှာ သုတ်ပိုးတွေရှင်သန်နိုင်အောင် သူ့ရဲ့ ဓာတ်သဘာဝကို ပြောင်းလဲပေးပါတယ်။

အဲဒီအချွဲတွေမရှိရင် သုတ်ပိုးဟာ နာရီပိုင်းအတွင်း သေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ရေနွေးကန်၊ ရေကန်ထဲ သုတ်လွှတ်မိရင် မိန်းမကိုယ်ဆီ မရောက်ခင်မှာပဲ သုတ်ပိုးများဟာ သေဆုံးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုးသွင်းမှုမရှိတဲ့ အတူနေခြင်းမှာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ခြေဟာ ရှိပေမယ့် အင်မတန်နည်းပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်မရချင်ရင် မိမိရော မိမိအဖော်ပါ အကာအကွယ်သုံးပြီး ဘေးကင်းစိတ်ချရတဲ့ နှီးနှောခြင်းမျိုးပဲ လေ့လာ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုပါတယ်။

[Zawgyi]ထိုးသြင္းမႈမရိွဘဲ အတူေနျခင္းဟာ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေျခရိွလား

ေရးသားသူ Dr.Thant Zin

ေဆးပညာပိုင္းဆိုင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Kaung Thar.

(ထိုးသြင္းမႈမရိွဘဲ အတူေနျခင္းဟာ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေျခရိွလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းအဓိပၸာယ္ကို စာဖတ္သူေတြကို သေဘာေပါက္ပါတယ္ေနာ္။ Sexual Intercourse လုပ္ျခင္းကိုဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံပါတယ္ဆိုမွေတာ့ ထိုးသြင္းဆက္ဆံျခင္းကိစၥမွာ ဇာတ္သိမ္းၾကတာ မ်ားေပမယ့္ အခ်ိဳ႕စံုတြဲေတြက အထူးတဆန္းျပဳက်င့္ၾကတာလည္းရိွတာမို႔ ေဆာင္းပါးေခါင္းစဉ္လိုေမးခြန္းေမးဖို႔ျဖစ္လာတာပါ။ ေဆာင္းပါက တိုေပမယ့္ ဖတ္ရႈၿပီး အေျဖသိႏိုင္တာမို႔ ျပန္လည္ေဝငွလိုက္ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း Hello ဆရာဝန္စာမ်က္ႏွာကပါပဲ။)

ၾကားဖူးေနၾက ေမးခြန္းေဟာင္းတခုကေတာ့ ထိုးသြင္းျခင္းမရိွတဲ့ အတူေနျခင္းဟာ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္သလား ဆိုတာပါပဲ။ အေျဖကေတာ့ yes ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတာ့ နည္းပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ကိုေရွာင္လႊဲဖို႔ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ အတူေနခ်ိန္မွာ အကာအကြယ္ သံုးဖို႔ပါပဲ။

ကိုယ္ဝန္ရဖို႔ဆိုရင္ မ်ိဳးဥဟာ သုတ္ပိုးနဲ႔ေတြ့ၿပီး သႏၶေအာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ သုတ္ရည္ဟာ မိန္းမကိုယ္ထဲကို ၀င္ေရာက္သြားခ်ိန္မွာ သႏၶေအာင္ႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသား သုတ္ရည္မွာ သုတ္ပိုးေပါင္း သန္းနဲ႔ခ်ီ ပါဝင္ၿပီး သႏၶေအာင္ဖို႔ အတြက္ေတာ့ သုတ္ပိုးတေကာင္ပဲ လိုအပ္ပါတယ္။

ထိုးသြင္းမႈမရိွတဲ့ အတူေနျခင္းကေန ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ မရႏိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ယံုတမ္းစကား အခ်ိဳ႕ရိွပါတယ္။ တခုၿပီးတခု ေလ့လာၾကၫ့္ရေအာင္။

#ယံုတမ္းစကား ၁။ သုတ္ရည္အၿပီးမထြက္ခင္လာတဲ့ အရည္ၾကည္မ်ားကေန ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တယ္။

သုတ္ရည္ပန္းမထြက္ခင္မွာ ေယာက္်ားတန္ဆာကေန pre-cum လို႔ေခၚတဲ့ အည္ၾကည္ေလးမ်ား ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီအရည္ၾကည္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားဖို႔ နည္းလမ္းမရိွပါဘူး။ Pre-cum အရည္မွာ သက္ရွင္က်န္းမာတဲ့ သုတ္ပိုးေတြ မပါဝင္ပါဘူး။ ေသေနတဲ့ သုတ္ပိုးေတြ ပါဝင္တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ လံုးဝမပါဝင္တာဘဲ ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ဒီယံုတမ္းစကားဟာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အနည္းငယ္ေတာ့ ရိွေနပါတယ္။ ယခင္သုတ္ရည္ထြက္ခ်ိန္က ဆီးႁပြန္ထဲမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ အသက္ရွင္ေနတဲ့ သုတ္ပိုးေတြဟာ အဲဒီအရည္ၾကည္နဲ႔ ပါသြားရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

#ယံုတမ္းစကား ၂။ အျပင္ပန္း ထိေတြ့ပြတ္သပ္ရံုကေန ကိုယ္ဝန္ ရႏိုင္တယ္။

အေျဖကေတာ့ ၉၉.၉% No ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလိုပဲ ကိုယ္ဝန္ရဖို႔ဆိုရင္ သုတ္ပိုးဟာ မ်ိဳးဥနဲ႔ ထိေတြ့ရပါတယ္။ အျပင္ပန္း ထိေတြ့ပြတ္သပ္ျခင္းဟာ အ၀တ္အစားမ်ား ၀တ္ထားမယ္ဆိုရင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အ၀တ္ဗလာဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ျခ နည္းနည္းေတာ့ ရိွပါတယ္။

သုတ္ပိုးဟာ မ်ိဳးဥဆီေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ မိန္းမကိုယ္၊ သားအိမ္ေခါင္း၊ သားအိမ္၊ မ်ိဳးဥႁပြန္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္သန္းရပါတယ္။ အျမန္ဆံုးသြားတဲ့ သုတ္ပိုးတေကာင္ဟာ ဒီခရီးဆံုးဖို႔ ၄၅မိနစ္ အခ်ိန္ယူရပါတယ္။ မိန္းမကိုယ္အျပင္ (သို႔) အနီးမွာ သုတ္ပိုးေရာက္သြားရင္ ဒီခရီးကိုဆက္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ မိန္းမကိုယ္အ၀ေလာက္ ေရာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မိန္းမကိုယ္လမ္းေၾကာင္းထဲ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခအရမ္းနည္းေပမယ့္ ျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။

#ယံုတမ္းစကား ၃။ လက္နဲ႔အာသာေျဖျခင္းကေန ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တယ္။

မိမိဖာသာ အာသာေျဖရင္ေတာ့ လံုးဝမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မိမိအေဖာ္နဲ႔ အျပန္အလွန္ အာသာေျဖခ်ိန္မွာ သုတ္ပိုးဟာ တေယာက္ေယာက္ရဲ့လက္ကိုေပရာကေန မိန္းမကိုယ္လမ္းေၾကာင္းထဲပါ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။

#ယံုတမ္းစကား ၄။ ေရႏြေးကန္၊ ေရကန္ကတဆင့္ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တယ္။

မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သုတ္ပိုးေတြ အသက္ရွင္ႏိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ဟာ အယ္ကာလီ(Alkali)မ်ားတဲ့ အခြၽဲထဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ မိန္းမကိုယ္ဟာ အက္ဆစ္ဓာတ္ကဲတဲ့ေနရာျဖစ္ေပမယ့္ ရာသီစက္ဝန္းရဲ့ တခ်ိန္မွာ သုတ္ပိုးေတြရွင္သန္ႏိုင္ေအာင္ သူ႔ရဲ့ ဓာတ္သဘာဝကို ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။

အဲဒီအခြၽဲေတြမရိွရင္ သုတ္ပိုးဟာ နာရီပိုင္းအတြင္း ေသႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေရႏြေးကန္၊ ေရကန္ထဲ သုတ္လႊတ္မိရင္ မိန္းမကိုယ္ဆီ မေရာက္ခင္မွာပဲ သုတ္ပိုးမ်ားဟာ ေသဆံုးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုးသြင္းမႈမရိွတဲ့ အတူေနျခင္းမွာ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေျခဟာ ရိွေပမယ့္ အင္မတန္နည္းပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္မရခ်င္ရင္ မိမိေရာ မိမိအေဖာ္ပါ အကာအကြယ္သံုးၿပီး ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရတဲ့ ႏွီးေနွာျခင္းမ်ိဳးပဲ ေလ့လာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။

ယမကာလုလင်တို့နှစ်ခြိုက်နေသောအာမီ Rum

တပ်မတော်ရမ်အရက် သို့မဟုတ် #ယမကာလုလင်တို့နှစ်ခြိုက်နေသောအာမီ 

လွန်ခဲ့သောသုံးလေးနှစ်လောက်က ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ ရုပ်သံတစ်ခုက မြန်မာ့တပ်မတော်အကြောင်း documentary တစ်ပုဒ်လာရောက်ရိုက်ကူးထားတာကို fb မှာလူသိများကြပါတယ်။ အဲဒီသတင်းရဲ့ ပထမပိုင်းမှာ ရုရှားကြီးက မြန်မာ့တပ်မတော်သားတွေကို ရာရှင်အဖြစ်ပေးတယ့် Army Rum နဲ့ Dagon Beer အကြောင်း အတော်ကြော်ငြာပေးသွားလို့ လူသိများလာခဲ့တယ်။ တကယ်တမ်းက အဲဒီ documentary မရိုက်ခင် နှစ်အတော်ကြာကတည်းက Army Rum က နာမည်ရှိပြီးသားပါ ကြိုက်တတ်သူတွေအဖို့ တစ်ပုလင်းဆို ဆိုသလောက် တန်ဖိုးထားပြီးသောက်ကြပါတယ်။ 

အာမီရမ် ဆိုတာ ဘယ်လိုအရက် မျိုးလဲ ဘာကြောင့်လူကြိုက် များလဲ သောက်သုံးသူတွေဘက်ကတုန့်ပြန်မှုကဘယ်လိုလဲ ဆိုတာတွေကို ခင်ရာမင်ရာ ယမကာလုလင်များ တပ်မတော်သားများ ဆီမှမေးမြန်းပြီးတင်ဆက်လိုက်ပါ့မည်။ 

#အာမီရမ်ကဘယ်လိုအရက္မျိုးလဲ 

ဗြိတိသျှစနစ်ကိုဆက်လက်ကျင့်သုံးနေသေးသော ခေတ်သစ်တပ်မတော်များမှာ ရမ်အရက်ကို ရာရှင်အနေနဲ့ထုတ်ပေးခဲ့သည်။(ဥပမာ အိန္ဒိယ မြန်မာ နယူးဇီလန်) ရမ်အရက်ဆိုတာ ယခင်က သဘောင်္သားများအတွက် နှုတ်မြိန်စာအဖြစ်လည်းကောင်း ဆေး ဝါးအဖြစ်လည်းကောင်းသောက်သုံးသောအရက်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ရေတပ်ကိုဦးစားပေးထားသော ဗြိတိသျှတပ်မတော်တွင် ရမ်အရက်သည် ရိုးရာတစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ ဘုရင့်ရေတပ်သားတို့ကိုသာမက ကြည်းတပ်သားများအတွက် ထုတ်ပေးသောရိက္ခာအမျိုးအစားထဲတွင် ရမ်ပါသည်။  ၁၆~၁၇ရာစုကတည်းကစကာ ကမ္ဘာပတ်ဓမြတိုက်ပြီး နေမဝင်အင်ပါယာထူထောင်နေသူ ငဗြိတို့အတွက် ၄င်းတို့တပ်မတော်သားများ၏ကျန်းမာရေးသည် ဦးစား ပေးအချက်တစ်ချက်ဖြစ်သည်။ ရမ်အရက်အား သင့်တော်သောဆေးဝါးများဖြင့် ပေါင်းစပ်ချက်လုပ်ကာ မျှတသောပမာဏဖြင့် သုံးဆောင်ပါက ကိုယ်ခံအားကောင်းခြင်း ရာသီဥတုနှင့်ရောဂါဘယဒဏ်အား ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်း နှင့်အခြားကောင်းကျိုးများရရှိသည်။ 

ဗြိတိသျှအင်ပါယာကိုထူထောင်စဉ်က ကမ္ဘာ့နေရာအနှံအပြားသို့သွားရောက်ကာ တိုက်ခိုက်သော ဗြိတိသျှလူဖြူ စစ်သားတို့အတွက် တပ်မတော်သုံးရမ်အရက်အား ဗြိတိသျှတပ်မတော်မှထုတ်ပေး သည်။ နောက်ပိုင်း ဗြိတိသျှအင်ပါယာအတွင်းမှ ကိုလိုနီတပ်မတော်များ(မဟာမေဒင်ဘာသာဝင်များမှလွဲ၍)အတွက် နိုင်ငံအလိုက်သင့်တော်သော ရမ်အရက်အမျိုးမျိုးကို ထုတ်ပေးခဲ့သည်။ မြန်မာနှင့်အိန္ဒိယကဲ့သို့ မုတ်သုန်ရာသီရှိသောနိုင်ငံများအတွက် ငှက်ဖျားနှင့်ဘယ်ရီဘယ်ရီရောဂါ ကာကွယ်ရန် ကွီနိုင်ဆေးရည်ပါသောရမ်အရက်အမျိုးအစားထုတ်ပေးသည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးသော်လည်း ဗြိတိသျှတပ်မတော်၏ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကိုဆက်လက် သုံးစွဲနေသည့်အပြင် လိုအပ်ချက်အရ တပ်မတော်ရမ် အားဆက်လက်ထုတ်ပေးနေဆဲပင်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့တပ်မတော်၏အာမီရမ်တွင် ငှက်ဖျားရောဂါကာကွယ်ဆေးကွီနိုင်ဆေးရည်(ယနေ့ခေတ်တွင် မက္ဖလိုကွင်းဆေးရည်)အပြင် အခြားသောဆေးများပါဝင်ပြီး အရက်ပါဝင်နှုန်း ၄၃%ဖြစ်သဖြင့် အာမီရမ်များထဲတွင် ထိပ်တန်းအဆင့်ရှိသောရမ်အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ 

#ဘာကြောင့်လူကြိုက်များသနည်း 

မြန်မာနိုင်ငံတွင်လွတ်လပ်ရေးရပြီးစကတည်းက တိုက်ခိုက်နေသော သောင်းကျန်းမှုနှိမ်နင်းရေးတိုက်ပွဲများကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သားများသည် တောင်ပေါ်မြေပြန့်မရွေး နေရာအနှံ့သွားလာရောက်ရှိနေကြသည်။ ထိုသို့တာဝန်ထမ်းဆောင်ရင်း ခင်ရာမင်ကြောင်းမိတ်ဖွဲ့ခြင်းဖြစ်စေ စည်းရုံးရေးအရဖြစ်စေ ဝန်ထမ်းခြင်းမိတ်ဆုံစားသောက်ရာတွင်ဖြစ်စေ အာမီရမ်အား တပ်မတော်သားများသာမက ဝန်ထမ်း အရပ်သားပြည်သူတို့ပါမြည်းစမ်းမိကြသည်။ ၄င်း၏ ဆေးဖက်ဝင်သော အာနိသင်အရ တောထဲတောင်ထဲနေတွင် နေထိုင်လုပ်ကိုင်စားသောက်ကြသော ဝန်ထမ်းနှင့်ပြည်သူတို့သည် အာမီရမ်၏ကောင်းကွက်အားသိမြင်ကာ နှစ်ခြိုက်စွာသောက်သုံးကြသည်။ 

မဆလခေတ်တွင် အစစအရာရာရှားပါးသောကာလဖြစ်သည့်အပြင် ပြည်ပသွင်းကုန်အရက်ကိုကန့်သတ်ထားသဖြင့် သာမန်ပြည်သူတို့အတွက် BEDC၏ ဘီအီးဖြူ နှင့် တပ်မတော်သားတို့အတွက် အာမီရမ်သည်သာ မြန်မာပြည်၏ အကျော်ကရ ယမကာများဖြစ်သည်။ ၁၉၉၅နောက်ပိုင်းပြည်ပမှ အဖျော်ယာမကာများဝင်လာခြင်း ပြည်တွင်းဖြစ် အဖျော်ယာမကာများထုတ်လုပ်လာခြင်းတို့ဖြင့် ဘီအီးအရက်ဖြူ သည် ပျောက်သွားပြီး တပ်မတော်သားများကြားထဲတွင်ပင် အာမီရမ်သည် ခေတ္တတိမ်ကောသွားခဲ့သည်။ သို့သော် အာမီရမ်၏အရည်အသွေးအား စတင်ထုတ်လုပ်စဉ်မှ ယနေ့တိုင် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မှုသည် ၄င်းကိုသောက်သုံးသူများကို ဆွဲဆောင်နေမြဲဖြစ်သည်။ ဈေးနှုန်းအားဖြင့် ယခုလို ကုန်ဈေးနှုန်းတက်နေသောကာလတွင်ပင် ၁၃ပက်ပါတစ်ပုလင်းလျှင် ကာလပေါက်ဈေး ၁၅၀၀ သာရှိသဖြင့် ယခင်ကဆို ယခုထက်ဈေးပိုချိုမည်မလွဲပေ။ ဈေးနှုန်းအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း အရသာအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း အရည်အသွေးအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း အခြားအဖျော်ယာမကာများထက်မလျော့ဘဲ အချို့နေရာတွင် ပိုမိုသာလွန်သဖြင့် ၂၀၀၉~၁၀ ခုနှစ်လောက်ကတည်းက စတင်ကာ သောက်သုံးသူပြန်လည်များလာသည်။ 

ယခင်က ဦးပိုင်အနေဖြင့် တပ်မတော်အတွက်သာမက ဘဏ္ဍာငွေရှာဖွေရန်အတွက် အာမီရမ်အားတပ်မတော်သားများအတွက်သာမက ပြင်ပဈေးကွက်အတွက် အခြားနည်းလမ်းများဖြင့် ဖြန့်ဖြူးခဲ့သဖြင့် အာမီရမ်အတုများပေါ်ခဲ့သည်လည်းရှိသည်။ သို့သော် လွန်ခဲ့သော သုံးနှစ်ခန့်မှစကာ အာမီရမ်အား ပြင်ပဈေးကွက်တွင် မတွေ့ရတော့ဘဲ တပ်မတော်သားများအတွက်သာ သီးသန့် Army personl only ထုတ်လုပ်လာသည်။ အရေအတွက်ကိုလျော့ချလိုက်သဖြင့် အရည်အသွေးဘက်သို့ပိုမိုအားထည့်နိုင်လာသောအခါ အာမီရမ်၏ အရည်အ သွေးသည် ယခင်ကထက်ပိုမို တိုးတက်လာသည်။ အထူးသဖြင့် ညကသောက်ထားလျှင် နောက်တစ်နေ့မနက်တွင် အရက်နာကျခြင်း မအီမသာဖြစ်ခြင်း လုံးဝမရှိသဖြင့် ယာမကာလုလင်တို့အကြိုက်ဖြစ်လာသည်။ Limited edition ဖြစ်လာသဖြင့် တပ်မတော်သားများအတွက်ပင် ရှားပါးကုန်စည်ဖြစ်လာသောအခါ အပြင်ရှိ ယာမကာလုလင်တို့အဖို့မြင်သာမြင်မကြင်ရသည့်ဘဝဖြစ်လာသည်။ ထို့ပြင် အရက်အတုများစွာပေါများနေသော ကာလတွင် Army personal only စာတမ်းပါ အရက်ပါဝင်နှုန်း ၄၃%ရှိသည့် ရမ်သည် နှစ်သက်သူတို့အတွက် စစ်မှန်သောရွှေပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ရွှေဆိုသည့်အတိုင်း မပေါများပေ။ ခင်ရာမင်ရာတပ်မတော်သားများထံမှပင် ရရှိရန်ခက်လှသည်။ တပ်မတော်သားများကိုယ်တိုင်ပင် ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်တွင်ဖြစ်စေ နောက်တန်းတာဝန်ထမ်းဆောင်ရာတွင်ဖြစ်စေ ရာသီဥတုကြောင့်သော်လည်းကောင်း ဆေးဝါးအဖြစ်သော်လည်းကောင်း ကိုယ်လက်မအီမသာ ဖျားနာချင်ဟန်ရှိလာလျှင် တစ်ပက်ခန့်သောက်သုံးပါက အဖျားမဝင်သဖြင့် အရက်မသောက်တတ်သောသူများပင်ဆေးဝါးအဖြစ်သိမ်းဆည်းထားတတ်ကြသည်။

(ဗဟုသုတအနေဖြင့်သာရေးသားပါသည်။ အရက်သေစာသောက်သုံးခြင်းအား စာရေးသူကိုယ်တိုင်ပင်အားမပေးပေ။ တန်ဆေးလွန်ဘေးစကားပုံအတိုင်း မိမိတို့သင့်တင့်သောပမာဏကိုချင့်ချိန်သောက်သုံးရန် လိုသည်။ ဆေးဖြစ်ဝါးဖြစ်မှ ခွေးဖြစ်နွားဖြစ်အဆင့်မရောက်ခင် အသိ သတိဖြင့် ထိန်းသိမ်းကြပါ)

#အာမီဆားငံ သို့မဟုတ် ပြု ပြင်ထားသောအာမီရမ်

ယနေ့ online ပေါ်တွင် အချို့တပ်မတော်သားများနှင့် နှစ်သက်သူများကြားထဲတွင် နာမည်ကျော်နေသည်က ပြုပြင်ထားသာ အာမီဆားငံဟူသည့်အမည်ဖြင့် အာမီရမ်ဖြစ်သည်။ လိုက်လံမေးမြန်းထားသမျှအား ပြန်လည်အမျိုးအစားခွဲသော် သုံးမျိုးခွဲခြားနိုင်သည်။ ထိုအမျိုးအစားများမှာ 

1. High concentration Brackish Army Rum 

2. Low concentration Brackish Army Rum 

3. Army rum cocktail တို့ပင်ဖြစ်သည်။ 

အာမီရမ်သည် အရည်အသွေးအားဖြင့် ယမကာလုလင်တို့ နှစ်သက်သော်လည်း ၄င်း၏ အနံ့နှင့်အရသာသည် ပြင်းထန်လှသည်။ ရိုးရိုးသုံးဆောင်ပါက အဝင်ဆိုးတတ်သဖြင့် ပြုပြင်ကာ သောက်သုံးကြသည်။ အထက်တွင်ဖော်ပြထားသော အမျိုးအစားသုံးခုသည် နံပါတ်စဉ်အလိုက်အဆင့်အတန်းကွာခြားသည်။ ပထမနှစ်မျိုးသည် ထိပ်တန်းအဆင့်ဖြစ်ပြီး အောက်ဆုံးအဆင့်သည် စိတ်မရှည်သူများအတွက်ဖြစ်သည်။အရသာလဲကွာခြားလှသည်။ 

ပြုလုပ်နည်းများကို ပြန်လည်ဝေမျှရမည်ဆိုသော် အနိမ့်ဆုံးအဆင့် cocktail ကိုဦးစွာဆိုရပေမည်။ Army rum cocktail အတွက် လိုအပ်သောအမယ်များသည် လွယ်ကူသည်။ သစ်သီးဖျော်ရည်အနှစ်(ဆားငံသီးဖျော်ရည်အနှစ်သည်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်) သံပုရာသီး နှင့် ရေသာဖြစ်သည်။ ငါးကြင်းဖန်ခွက်အရွယ် ကော့တေးတစ်ခွက်အတွက် Army rum ၂ပက် သစ်သီးဖျော်ရည်နှစ် ၁ပက် သံပုရာသီးတစ်စိတ် အားထည့်ကာ ရေအပြည့်ဖြည့်ပြီး သမအောင်မွှေပါက လွယ်ကူသော အာမီကော့တေးတစ်ခွက်ဖြစ်သည်။ ဆားငံသီးအနှစ်မရမက သံပုရာရည် နာနတ်ရည်သုံးနိုင်သည်။ အရသာအားဖြင့် အဝင်အနည်းငယ်သက်သာစေပြီး ဆားငံသီး၏ အငန်အရသာ သံပုရာသီး၏ လတ်ဆတ်မှုတို့အားအပြည့်အဝခံစားရပြီး ညစာမသုံးဆောင်မီသောက်သုံးပါက နှုတ်ကိုမြိန်စေသည်။ 

ဒုတိယတန်းစား အာမီဆားငံဖြစ်သော Low conentration အတွက် လိုအပ်သော ပစ္စည်းများသည် ဆားငံသီးဘူးကြီး နှစ်ဘူး ဆားချိုသီး ဘူးသေး လေးဘူး သကြား ငါးကျပ်သား နှင့် ရေ ဖြစ်သည်။ ပထမဦးစွာ အာမီရမ် အသစ်တစ်ပုလင်းအား နှစ်ပုလင်းခွဲကာ ထည့်ရမည်။ (မထည့်ချင်လို့ တစ်ဝက်သောက်ပစ်လဲအပြစ်မဆို ဟဲဟဲ) အာမီရမ်ပုလင်းတစ်ဝက်စီအား ဆားငံတစ်ဘူး ဆားချိုဘူးသေးနှစ်ဘူးစီထည့်ကာ သကြား ငါးကျပ်သားထည့် ရေအားပုလင်းအပြည့် ဖြည့်ကာ သကြားများပျော်သည့်အထိ လှုပ်ရမည်။ သကြားများအားလုံးပျော်ဝင်သွားပြီဆိုပါက အဖုံးလုံအောင်ပိတ်ကာ အလင်းရောင်မရှိသော နေရာတွင် နှစ်ပတ်ထားရမည်။ နှစ်ပတ်စေ့သောအခါ ထိုပုလင်းအားဖွင့်ကာသုံးဆောင်နိုင်ပါပြီ ဆားငံသီးဆားချိုသီး၏ မွေးပျံ့သောရနံ့နှင့် ချိုမြသောအရသာသည် မိတ်ဆွေတို့လျှာဖျားတွင်စွဲစေပြီး ဝမ်းမီးကောင်းစေပါသည်။ စတင်စိမ်စဉ်ကတည်းက ရေပါပါဝင်ရောစပ်ထားသဖြင့် ရေထပ်မံရော စရာမလိုဘဲ သုံးဆောင်နိုင်ပါသည်။ သကြားထည့်ထားသဖြင့် Alcohal % အား ၄၅~၄၇%ခန့်အထိမြင့်ထားသဖြင့် တစ်ခေါက်တည်းများစွာမသောက်ရန် သတိပေးပါသည်။(မှတ်ချက် ဤအာမီရမ်အမျိုးအစားအား ရေရောခြင်း အခြားသော အဖျော်ယမကာများရောခြင်း မပြုရန်သတိပြုပါ) 

ပထမတန်းစားအာမီဆားငံဖြစ်သော High concentration အတွက်လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများမှာ ဆားငံသီးဘူးကြီးတစ်ဘူး ဆားချိုသီးတစ်ဘူး သကြား ငါးကျပ်သားမှလိုအပ်သလောက် ဆေးဘက်ဝင်သစ်ဥသစ်မြစ်များ (တောရှောက်မြစ် မချစ်ဥ ရှီးပဒီး ဂျင်ဆင်း ကဲ့သို့သောဆေးများ) ပင်ဖြစ်သည်။ (ဆေးဘက်ဝင်သစ်ဥသစ်မြစ်များမထည့်လည်း ကိစ္စမရှိပါ ကြိုက်တတ်လျှင်ဖြစ်စေ လိုအပ်လျှင်ဖြစ်စေ ထည့်နိုင်သည်ဟု ပြောခြင်းဖြစ်သည်။) ပထမဦးစွာ အာမီရမ်တစ်ပုလင်းလျှင် ၁၃ပက်ပါဝင်သဖြင့် ၄ပက်အား ထုတ်ပစ်ရမည်။ ဤနည်းတွင်မူရင်းပုလင်းဖြင့်သာစိမ်ဖို့လိုပါသည်။ ၄ပက်ထုတ်ပစ်သောပုလင်းထဲသို့ ဆားငံနှင့်ဆားချိုသီးများ ထည့်ရမည်။ ဆေးမြစ်များထည့်မည်ဆိုပါက အတုံးသေးများဖြစ်အောင် တုံးကာထည့်ရမည်။ အမယ်များစုံလင်အောင်ထည့်ပြီးပါက သကြားထည့်ရမည်။ သကြားထည့်ရတွင် ပုလင်းအဝမရောက်ခင် လက်တစ်လုံးအလိုအထိဖြည့်ရမည်။(မေးမြန်းချက်များသော်လည်းကောင်း ကိုယ်တိုင်စိမ်စဉ်က အတွေ့အကြုံများအရသော်လည်းကောင်း သကြား ငါးကျပ်သားမှ တစ်ဆယ်သားအထိလိုအပ်သည်) ပါဝင်ပစ္စည်းများအကုန်စုံပါက ပုလင်းအားလေလုံအောင်ပိတ်ကာ သကြားများပျော်သည်အထိ လှုပ်ခါပေးရမည်။ သကြားများပျော်သည်ဆိုမှ မှောင်ကာခြောက်သွေ့အေးမြသောနေရာတွင် နှစ်လထားရသည်။ နှစ်လပြည့်သော်စတင်သောက်သုံးနိုင်သော်လည်း သက်တမ်းကြာကြာစိမ်လေ အရသာပိုကောင်းလေဖြစ်သည်။ ခြောက်လကြာစိမ်ထားသော ပထမတန်းစားအာမီဆားငံတစ်ပုလင်းသည် ယမကာလုလင်တို့အတွက် Black တစ်လုံးနှင့်ပင်မလဲနိုင်ဟုဆိုကြသည်။ ALC ၅၀%နှင့်အထက် ပါဝင်သည်။

အဆိုပါ အာမီဆားငံများ နှင့်တွဲဖက်သုံးဆောင်သင့်သော ပထမတန်းစားအမြည်းသည် အသားကင်များဖြစ်သည်။ ဒုတိယတန်းစားမှာ ကျပ်တိုက်ခြောက် အသားခြောက်များဖြစ်သည်။ တတိယတန်းစားသည် ချိုသောအရသာရှိသည့်အသီးအရွက်ကြော်များဖြစ်သည်။မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမှု မရမ်းပြားတစ်ထုပ်ဖြင့် မြည်းသူများလည်းတွေ့ဖူးသည် လက်ဖက်ချဉ်စပ်တစ်ထုပ်နှင့်မြည်းသူလဲတွေ့ဖူးသဖြင့် မိမိနှစ်သက်ရာ ဖြင့်တွဲဖက်သုံးဆောင်နိုင်ပါသည်။ 

#ထပ်မံဖြည့်စွက်ခြင်း  

အထက်ပါ အမျိုးအစားများသည် ဇိမ်ခံသောက်သုံးရန်ဦးစားပေးထားသော အမျိုးအစားများဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေးအရ သောက်သုံးသောအမျိုးအစားများကျန်ပါသေးသည်။ အချို့က ဆေးမှုန့်များဖြင့် ရောစပ်သောက်သုံးခြင်း(မြဟသာင်္ကဲ့သို့ တိုင်းရင်းအကြောအားတိုးဆေးများထည့်ခြင်း) မုဆိုးအကိုများဆီမှရသော သတင်းအရ မြွေသွေးထည့်သောက်ခြင်းတို့ရှိသည်။ ထို့ပြင် သဘာဝအရသာကိုလိုချင်သူများအတွက်လည်း နောက်ထပ်နည်းတစ်ခုထပ်မံedit လုပ်ပြီးထည့်ပေးလိုက်ပါသည်။ 

အဆိုပါနည်းမှာ သစ်သီးစိမ်အရက်ပင်ဖြစ်သည်။ ပါဝင်ပစ္စည်းများမှာ အာမီတစ်လုံးနှင့်အထက် လေးညှင်း ၆ပွင့် ပန်းသီး နာနတ်သီး နှင့် မက်မန်း သို့မဟုတ် ပျားလိမ္မော် လိုအပ်သည်။ ထို့နောက် ပျားရည်အနည်းငယ်လိုသည်။ ပြုလုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်မှာ သစ်သီးများအား ခွဲစိတ်ကာအတုံးများအခြမ်းများပြုလုပ်ပြီး လေးညှင်းမှုန့်(လေးညှင်းခြောက်ပွင့်အားအမှုန့်ကြိတ်ထားခြင်း)ပျားရည်တို့ဖြင့်နယ်ကာ ၁၅မိနစ်ခန့်နှပ်ထားရမည်။ ဤနည်းအတွက်စိမ်မည်ဆိုပါက အာမီသုံးလုံးခန့်ဆန့်သော ဖန်ပုလင်းကြီးသို့မဟုတ် ဖန်ဘူးကြီး တစ်လုံးလိုသည်။ ကြွေထည်ဖြင့်ဆိုပိုကောင်းသည်။ပလတ်စတစ်မသုံးရ။ နှပ်ထားသောသစ်သီးများအား ဖန်ပုလင်းထဲသို့ထည့်ပါ။ ထို့နောက် အာမီနှစ်လုံး လောင်းထည့်ပါ။ ဖန်ပုလင်းကြီး ပြည့်သည်အထိရေရောပါ။ အဖုံးအားလေလုံအောင်ပိတ်ပြီး မှောင်သောနေရာတွင် တစ်လခန့်စိမ်ပါက အနံ့ပြင်းထန်သော အာမီ၏အနံ့အားလုံးပျက်ပြယ်သွားကာ  ချိုမွှေးသောသစ်သီးစိမ်သဘာဝရမ်အရက်ရရှိပါသည်။ အာမီရမ်အရသာအတိုင်း ပူရှိန်းခြင်းတွင် အေးမြသောသစ်သီးအရသာစွက်ပြီး သောက်ချိန်တွင် လေးညှင်းပျားရည်နံ့တစ်ချက်တစ်ချက်ပေါ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ညနေထမင်းမစားမှီတစ်ပက်ခန့်နေ့စဉ် သောက်သုံးပါက အသက်အရွယ်ကြီးသူ ဦးဦးဒေါ်ဒေါ် ဘိုးဘိုးဘွားဘွားတို့ အကြောအခြင်ပြေလျော့ကာ သွေးလေလည်ပတ်မှုကောင်းမွန်စေပါသည်။ငယ်ရွယ်သူယောကျာ်းလေးများအတွက်ဆိုလျှင် အရက်ပိုထည့်ပြီးရေလျော့ကာ သကြားတစ်ဆယ်သားထပ်ထည့်ရမည်။ 

အသိ သတိဖြင့်ယှဉ်ကာ သပ္ပမျှတအောင်သုံးဆောင်ပြီး သက်ရှည်ကျန်းမာစေကြောင်းဆုမွန်ကောင်းဖြင့် 

စစ်မှတ်တမ်း page မှတင်ဆက်ပါသည်။

#ပျံချီ

#စစ်မှတ်တမ်း

[Zawgyi]#တပ္မေတာ္ရမ္အရက္ သို႔မဟုတ္ #ယမကာလုလင္တို႔ႏွစ္ၿခိဳက္ေနေသာအာမီ 

လြန္ခဲ့ေသာသံုးေလးႏွစ္ေလာက္က ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းႏိုင္ငံ ရုပ္သံတစ္ခုက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေၾကာင္း documentary တစ္ပုဒ္လာေရာက္ရိုက္ကူးထားတာကို fb မွာလူသိမ်ားၾကပါတယ္။ အဲဒီသတင္းရဲ့ ပထမပိုင္းမွာ ရုရွားႀကီးက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သားေတြကို ရာရွင္အျဖစ္ေပးတယ့္ Army Rum နဲ႔ Dagon Beer အေၾကာင္း အေတာ္ေၾကာ္ျငာေပးသြားလို႔ လူသိမ်ားလာခဲ့တယ္။ တကယ္တမ္းက အဲဒီ documentary မရိုက္ခင္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာကတည္းက Army Rum က နာမည္ရိွၿပီးသားပါ ႀကိဳက္တတ္သူေတြအဖို႔ တစ္ပုလင္းဆို ဆိုသေလာက္ တန္ဖိုးထားၿပီးေသာက္ၾကပါတယ္။ 

အာမီရမ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုအရက္ မ်ိဳးလဲ ဘာေၾကာင့္လူႀကိဳက္ မ်ားလဲ ေသာက္သံုးသူေတြဘက္ကတုန႔္ျပန္မႈကဘယ္လိုလဲ ဆိုတာေတြကို ခင္ရာမင္ရာ ယမကာလုလင္မ်ား တပ္မေတာ္သားမ်ား ဆီမွေမးျမန္းၿပီးတင္ဆက္လိုက္ပါ့မည္။ 

#အာမီရမ္ကဘယ္လိုအရကၼ်ိဳးလဲ 

ၿဗိတိသ်ွစနစ္ကိုဆက္လက္က်င့္သံုးေနေသးေသာ ေခတ္သစ္တပ္မေတာ္မ်ားမွာ ရမ္အရက္ကို ရာရွင္အေနနဲ႔ထုတ္ေပးခဲ့သည္။(ဥပမာ အိႏၵိယ ျမန္မာ နယူးဇီလန္) ရမ္အရက္ဆိုတာ ယခင္က သေဘာသၤားမ်ားအတြက္ ႏႈတ္ၿမိန္စာအျဖစ္လည္းေကာင္း ေဆး ဝါးအျဖစ္လည္းေကာင္းေသာက္သံုးေသာအရက္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေရတပ္ကိုဦးစားေပးထားေသာ ၿဗိတိသ်ွတပ္မေတာ္တြင္ ရမ္အရက္သည္ ရိုးရာတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ဘုရင့္ေရတပ္သားတို႔ကိုသာမက ၾကည္းတပ္သားမ်ားအတြက္ ထုတ္ေပးေသာရိကၡာအမ်ိဳးအစားထဲတြင္ ရမ္ပါသည္။  ၁၆~၁၇ရာစုကတည္းကစကာ ကမ႓ာပတ္ဓျမတိုက္ၿပီး ေနမဝင္အင္ပါယာထူေထာင္ေနသူ ငၿဗိတို႔အတြက္ ၄င္းတို႔တပ္မေတာ္သားမ်ား၏က်န္းမာေရးသည္ ဦးစား ေပးအခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ရမ္အရက္အား သင့္ေတာ္ေသာေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ ေပါင္းစပ္ခ်က္လုပ္ကာ မ်ွတေသာပမာဏျဖင့္ သံုးေဆာင္ပါက ကိုယ္ခံအားေကာင္းျခင္း ရာသီဥတုႏွင့္ေရာဂါဘယဒဏ္အား ခံႏိုင္ရည္ရိျွခင္း ႏွင့္အျခားေကာင္းက်ိဳးမ်ားရရိွသည္။ 

ၿဗိတိသ်ွအင္ပါယာကိုထူေထာင္စဉ္က ကမ႓ာ့ေနရာအႏွံအျပားသို႔သြားေရာက္ကာ တိုက္ခိုက္ေသာ ၿဗိတိသ်ွလူျဖဴ စစ္သားတို႔အတြက္ တပ္မေတာ္သံုးရမ္အရက္အား ၿဗိတိသ်ွတပ္မေတာ္မွထုတ္ေပး သည္။ ေနာက္ပိုင္း ၿဗိတိသ်ွအင္ပါယာအတြင္းမွ ကိုလိုနီတပ္မေတာ္မ်ား(မဟာေမဒင္ဘာသာဝင္မ်ားမွလြဲ၍)အတြက္ ႏိုင္ငံအလိုက္သင့္ေတာ္ေသာ ရမ္အရက္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏွင့္အိႏၵိယကဲ့သို႔ မုတ္သုန္ရာသီရိွေသာႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ငွက္ဖ်ားႏွင့္ဘယ္ရီဘယ္ရီေရာဂါ ကာကြယ္ရန္ ကြီႏိုင္ေဆးရည္ပါေသာရမ္အရက္အမ်ိဳးအစားထုတ္ေပးသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေသာ္လည္း ၿဗိတိသ်ွတပ္မေတာ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကိုဆက္လက္ သံုးစြဲေနသၫ့္အျပင္ လိုအပ္ခ်က္အရ တပ္မေတာ္ရမ္ အားဆက္လက္ထုတ္ေပးေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏အာမီရမ္တြင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေဆးကြီႏိုင္ေဆးရည္(ယေန့ေခတ္တြင္ မကၹလိုကြင္းေဆးရည္)အျပင္ အျခားေသာေဆးမ်ားပါဝင္ၿပီး အရက္ပါဝင္ႏႈန္း ၄၃%ျဖစ္သျဖင့္ အာမီရမ္မ်ားထဲတြင္ ထိပ္တန္းအဆင့္ရိွေသာရမ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ 

#ဘာေၾကာင့္လူႀကိဳက္မ်ားသနည္း 

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစကတည္းက တိုက္ခိုက္ေနေသာ ေသာင္းက်န္းမႈႏိွမ္နင္းေရးတိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္ ေတာင္ေပၚေျမျပန႔္မေရြး ေနရာအႏွံ႔သြားလာေရာက္ရိွေနၾကသည္။ ထိုသို႔တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း ခင္ရာမင္ေၾကာင္းမိတ္ဖြဲ႔ျခင္းျဖစ္ေစ စည္းရံုးေရးအရျဖစ္ေစ ဝန္ထမ္းျခင္းမိတ္ဆံုစားေသာက္ရာတြင္ျဖစ္ေစ အာမီရမ္အား တပ္မေတာ္သားမ်ားသာမက ဝန္ထမ္း အရပ္သားျပည္သူတို႔ပါျမည္းစမ္းမိၾကသည္။ ၄င္း၏ ေဆးဖက္ဝင္ေသာ အာနိသင္အရ ေတာထဲေတာင္ထဲေနတြင္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ၾကေသာ ဝန္ထမ္းႏွင့္ျပည္သူတို႔သည္ အာမီရမ္၏ေကာင္းကြက္အားသိျမင္ကာ ႏွစ္ၿခိဳက္စြာေသာက္သံုးၾကသည္။ 

မဆလေခတ္တြင္ အစစအရာရာရွားပါးေသာကာလျဖစ္သၫ့္အျပင္ ျပည္ပသြင္းကုန္အရက္ကိုကန႔္သတ္ထားသျဖင့္ သာမန္ျပည္သူတို႔အတြက္ BEDC၏ ဘီအီးျဖဴ ႏွင့္ တပ္မေတာ္သားတို႔အတြက္ အာမီရမ္သည္သာ ျမန္မာျပည္၏ အေက်ာ္ကရ ယမကာမ်ားျဖစ္သည္။ ၁၉၉၅ေနာက္ပိုင္းျပည္ပမွ အေဖ်ာ္ယာမကာမ်ားဝင္လာျခင္း ျပည္တြင္းျဖစ္ အေဖ်ာ္ယာမကာမ်ားထုတ္လုပ္လာျခင္းတို႔ျဖင့္ ဘီအီးအရက္ျဖဴ သည္ ေပ်ာက္သြားၿပီး တပ္မေတာ္သားမ်ားၾကားထဲတြင္ပင္ အာမီရမ္သည္ ေခတၲတိမ္ေကာသြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အာမီရမ္၏အရည္အေသြးအား စတင္ထုတ္လုပ္စဉ္မွ ယေန့တိုင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မႈသည္ ၄င္းကိုေသာက္သံုးသူမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ေနၿမဲျဖစ္သည္။ ေဈးႏႈန္းအားျဖင့္ ယခုလို ကုန္ေဈးႏႈန္းတက္ေနေသာကာလတြင္ပင္ ၁၃ပက္ပါတစ္ပုလင္းလ်ွင္ ကာလေပါက္ေဈး ၁၅၀၀ သာရိွသျဖင့္ ယခင္ကဆို ယခုထက္ေဈးပိုခ်ိဳမည္မလြဲေပ။ ေဈးႏႈန္းအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အရသာအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အရည္အေသြးအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အျခားအေဖ်ာ္ယာမကာမ်ားထက္မေလ်ာ့ဘဲ အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ ပိုမိုသာလြန္သျဖင့္ ၂၀၀၉~၁၀ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက စတင္ကာ ေသာက္သံုးသူျပန္လည္မ်ားလာသည္။ 

ယခင္က ဦးပိုင္အေနျဖင့္ တပ္မေတာ္အတြက္သာမက ဘ႑ာေငြရွာေဖြရန္အတြက္ အာမီရမ္အားတပ္မေတာ္သားမ်ားအတြက္သာမက ျပင္ပေဈးကြက္အတြက္ အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ျဖန႔္ျဖဴးခဲ့သျဖင့္ အာမီရမ္အတုမ်ားေပၚခဲ့သည္လည္းရိွသည္။ သို႔ေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာ သံုးႏွစ္ခန႔္မွစကာ အာမီရမ္အား ျပင္ပေဈးကြက္တြင္ မေတြ့ရေတာ့ဘဲ တပ္မေတာ္သားမ်ားအတြက္သာ သီးသန႔္ Army personl only ထုတ္လုပ္လာသည္။ အေရအတြက္ကိုေလ်ာ့ခ်လိုက္သျဖင့္ အရည္အေသြးဘက္သို႔ပိုမိုအားထၫ့္ႏိုင္လာေသာအခါ အာမီရမ္၏ အရည္အ ေသြးသည္ ယခင္ကထက္ပိုမို တိုးတက္လာသည္။ အထူးသျဖင့္ ညကေသာက္ထားလ်ွင္ ေနာက္တစ္ေန့မနက္တြင္ အရက္နာက်ျခင္း မအီမသာျဖစ္ျခင္း လံုးဝမရိွသျဖင့္ ယာမကာလုလင္တို႔အႀကိဳက္ျဖစ္လာသည္။ Limited edition ျဖစ္လာသျဖင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ားအတြက္ပင္ ရွားပါးကုန္စည္ျဖစ္လာေသာအခါ အျပင္ရိွ ယာမကာလုလင္တို႔အဖို႔ျမင္သာျမင္မၾကင္ရသၫ့္ဘဝျဖစ္လာသည္။ ထို႔ျပင္ အရက္အတုမ်ားစြာေပါမ်ားေနေသာ ကာလတြင္ Army personal only စာတမ္းပါ အရက္ပါဝင္ႏႈန္း ၄၃%ရိွသၫ့္ ရမ္သည္ ႏွစ္သက္သူတို႔အတြက္ စစ္မွန္ေသာေရႊပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေရႊဆိုသၫ့္အတိုင္း မေပါမ်ားေပ။ ခင္ရာမင္ရာတပ္မေတာ္သားမ်ားထံမွပင္ ရရိွရန္ခက္လွသည္။ တပ္မေတာ္သားမ်ားကိုယ္တိုင္ပင္ ေရ႔ွတန္းစစ္ေျမျပင္တြင္ျဖစ္ေစ ေနာက္တန္းတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရာတြင္ျဖစ္ေစ ရာသီဥတုေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေဆးဝါးအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း ကိုယ္လက္မအီမသာ ဖ်ားနာခ်င္ဟန္ရိွလာလ်ွင္ တစ္ပက္ခန႔္ေသာက္သံုးပါက အဖ်ားမဝင္သျဖင့္ အရက္မေသာက္တတ္ေသာသူမ်ားပင္ေဆးဝါးအျဖစ္သိမ္းဆည္းထားတတ္ၾကသည္။

(ဗဟုသုတအေနျဖင့္သာေရးသားပါသည္။ အရက္ေသစာေသာက္သံုးျခင္းအား စာေရးသူကိုယ္တိုင္ပင္အားမေပးေပ။ တန္ေဆးလြန္ေဘးစကားပံုအတိုင္း မိမိတို႔သင့္တင့္ေသာပမာဏကိုခ်င့္ခ်ိန္ေသာက္သံုးရန္ လိုသည္။ ေဆးျဖစ္ဝါးျဖစ္မွ ေခြးျဖစ္ႏြားျဖစ္အဆင့္မေရာက္ခင္ အသိ သတိျဖင့္ ထိန္းသိမ္းၾကပါ)

#အာမီဆားငံ သို႔မဟုတ္ ျပဳ ျပင္ထားေသာအာမီရမ္

ယေန့ online ေပၚတြင္ အခ်ိဳ႕တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ ႏွစ္သက္သူမ်ားၾကားထဲတြင္ နာမည္ေက်ာ္ေနသည္က ျပဳျပင္ထားသာ အာမီဆားငံဟူသၫ့္အမည္ျဖင့္ အာမီရမ္ျဖစ္သည္။ လိုက္လံေမးျမန္းထားသမ်ွအား ျပန္လည္အမ်ိဳးအစားခြဲေသာ္ သံုးမ်ိဳးခြဲျခားႏိုင္သည္။ ထိုအမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ 

1. High concentration Brackish Army Rum 

2. Low concentration Brackish Army Rum 

3. Army rum cocktail တို႔ပင္ျဖစ္သည္။ 

အာမီရမ္သည္ အရည္အေသြးအားျဖင့္ ယမကာလုလင္တို႔ ႏွစ္သက္ေသာ္လည္း ၄င္း၏ အနံ႔ႏွင့္အရသာသည္ ျပင္းထန္လွသည္။ ရိုးရိုးသံုးေဆာင္ပါက အဝင္ဆိုးတတ္သျဖင့္ ျပဳျပင္ကာ ေသာက္သံုးၾကသည္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ အမ်ိဳးအစားသံုးခုသည္ နံပါတ္စဉ္အလိုက္အဆင့္အတန္းကြာျခားသည္။ ပထမႏွစ္မ်ိဳးသည္ ထိပ္တန္းအဆင့္ျဖစ္ၿပီး ေအာက္ဆံုးအဆင့္သည္ စိတ္မရွည္သူမ်ားအတြက္ျဖစ္သည္။အရသာလဲကြာျခားလွသည္။ 

ျပဳလုပ္နည္းမ်ားကို ျပန္လည္ေဝမ်ွရမည္ဆိုေသာ္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ cocktail ကိုဦးစြာဆိုရေပမည္။ Army rum cocktail အတြက္ လိုအပ္ေသာအမယ္မ်ားသည္ လြယ္ကူသည္။ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္အႏွစ္(ဆားငံသီးေဖ်ာ္ရည္အႏွစ္သည္အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္) သံပုရာသီး ႏွင့္ ေရသာျဖစ္သည္။ ငါးၾကင္းဖန္ခြက္အရြယ္ ေကာ့ေတးတစ္ခြက္အတြက္ Army rum ၂ပက္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ႏွစ္ ၁ပက္ သံပုရာသီးတစ္စိတ္ အားထၫ့္ကာ ေရအျပၫ့္ျဖၫ့္ၿပီး သမေအာင္ေမႊပါက လြယ္ကူေသာ အာမီေကာ့ေတးတစ္ခြက္ျဖစ္သည္။ ဆားငံသီးအႏွစ္မရမက သံပုရာရည္ နာနတ္ရည္သံုးႏိုင္သည္။ အရသာအားျဖင့္ အဝင္အနည္းငယ္သက္သာေစၿပီး ဆားငံသီး၏ အငန္အရသာ သံပုရာသီး၏ လတ္ဆတ္မႈတို႔အားအျပၫ့္အဝခံစားရၿပီး ညစာမသံုးေဆာင္မီေသာက္သံုးပါက ႏႈတ္ကိုၿမိန္ေစသည္။ 

ဒုတိယတန္းစား အာမီဆားငံျဖစ္ေသာ Low conentration အတြက္ လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားသည္ ဆားငံသီးဘူးႀကီး ႏွစ္ဘူး ဆားခ်ိဳသီး ဘူးေသး ေလးဘူး သၾကား ငါးက်ပ္သား ႏွင့္ ေရ ျဖစ္သည္။ ပထမဦးစြာ အာမီရမ္ အသစ္တစ္ပုလင္းအား ႏွစ္ပုလင္းခြဲကာ ထၫ့္ရမည္။ (မထၫ့္ခ်င္လို႔ တစ္ဝက္ေသာက္ပစ္လဲအျပစ္မဆို ဟဲဟဲ) အာမီရမ္ပုလင္းတစ္ဝက္စီအား ဆားငံတစ္ဘူး ဆားခ်ိဳဘူးေသးႏွစ္ဘူးစီထၫ့္ကာ သၾကား ငါးက်ပ္သားထၫ့္ ေရအားပုလင္းအျပၫ့္ ျဖၫ့္ကာ သၾကားမ်ားေပ်ာ္သၫ့္အထိ လႈပ္ရမည္။ သၾကားမ်ားအားလံုးေပ်ာ္ဝင္သြားၿပီဆိုပါက အဖံုးလံုေအာင္ပိတ္ကာ အလင္းေရာင္မရိွေသာ ေနရာတြင္ ႏွစ္ပတ္ထားရမည္။ ႏွစ္ပတ္ေစ့ေသာအခါ ထိုပုလင္းအားဖြင့္ကာသံုးေဆာင္ႏိုင္ပါၿပီ ဆားငံသီးဆားခ်ိဳသီး၏ ေမြးပ်ံ့ေသာရနံ႔ႏွင့္ ခ်ိဳျမေသာအရသာသည္ မိတ္ေဆြတို႔လ်ွာဖ်ားတြင္စြဲေစၿပီး ဝမ္းမီးေကာင္းေစပါသည္။ စတင္စိမ္စဉ္ကတည္းက ေရပါပါဝင္ေရာစပ္ထားသျဖင့္ ေရထပ္မံေရာ စရာမလိုဘဲ သံုးေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။ သၾကားထၫ့္ထားသျဖင့္ Alcohal % အား ၄၅~၄၇%ခန႔္အထိျမင့္ထားသျဖင့္ တစ္ေခါက္တည္းမ်ားစြာမေသာက္ရန္ သတိေပးပါသည္။(မွတ္ခ်က္ ဤအာမီရမ္အမ်ိဳးအစားအား ေရေရာျခင္း အျခားေသာ အေဖ်ာ္ယမကာမ်ားေရာျခင္း မျပဳရန္သတိျပဳပါ) 

ပထမတန္းစားအာမီဆားငံျဖစ္ေသာ High concentration အတြက္လိုအပ္သၫ့္ ပစၥည္းမ်ားမွာ ဆားငံသီးဘူးႀကီးတစ္ဘူး ဆားခ်ိဳသီးတစ္ဘူး သၾကား ငါးက်ပ္သားမွလိုအပ္သေလာက္ ေဆးဘက္ဝင္သစ္ဥသစ္ျမစ္မ်ား (ေတာေရွာက္ျမစ္ မခ်စ္ဥ ရွီးပဒီး ဂ်င္ဆင္း ကဲ့သို႔ေသာေဆးမ်ား) ပင္ျဖစ္သည္။ (ေဆးဘက္ဝင္သစ္ဥသစ္ျမစ္မ်ားမထၫ့္လည္း ကိစၥမရိွပါ ႀကိဳက္တတ္လ်ွင္ျဖစ္ေစ လိုအပ္လ်ွင္ျဖစ္ေစ ထၫ့္ႏိုင္သည္ဟု ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။) ပထမဦးစြာ အာမီရမ္တစ္ပုလင္းလ်ွင္ ၁၃ပက္ပါဝင္သျဖင့္ ၄ပက္အား ထုတ္ပစ္ရမည္။ ဤနည္းတြင္မူရင္းပုလင္းျဖင့္သာစိမ္ဖို႔လိုပါသည္။ ၄ပက္ထုတ္ပစ္ေသာပုလင္းထဲသို႔ ဆားငံႏွင့္ဆားခ်ိဳသီးမ်ား ထၫ့္ရမည္။ ေဆးျမစ္မ်ားထၫ့္မည္ဆိုပါက အတံုးေသးမ်ားျဖစ္ေအာင္ တံုးကာထၫ့္ရမည္။ အမယ္မ်ားစံုလင္ေအာင္ထၫ့္ၿပီးပါက သၾကားထၫ့္ရမည္။ သၾကားထၫ့္ရတြင္ ပုလင္းအဝမေရာက္ခင္ လက္တစ္လံုးအလိုအထိျဖၫ့္ရမည္။(ေမးျမန္းခ်က္မ်ားေသာ္လည္းေကာင္း ကိုယ္တိုင္စိမ္စဉ္က အေတြ့အႀကံဳမ်ားအရေသာ္လည္းေကာင္း သၾကား ငါးက်ပ္သားမွ တစ္ဆယ္သားအထိလိုအပ္သည္) ပါဝင္ပစၥည္းမ်ားအကုန္စံုပါက ပုလင္းအားေလလံုေအာင္ပိတ္ကာ သၾကားမ်ားေပ်ာ္သည္အထိ လႈပ္ခါေပးရမည္။ သၾကားမ်ားေပ်ာ္သည္ဆိုမွ ေမွာင္ကာေျခာက္ေသြ့ေအးျမေသာေနရာတြင္ ႏွစ္လထားရသည္။ ႏွစ္လျပၫ့္ေသာ္စတင္ေသာက္သံုးႏိုင္ေသာ္လည္း သက္တမ္းၾကာၾကာစိမ္ေလ အရသာပိုေကာင္းေလျဖစ္သည္။ ေျခာက္လၾကာစိမ္ထားေသာ ပထမတန္းစားအာမီဆားငံတစ္ပုလင္းသည္ ယမကာလုလင္တို႔အတြက္ Black တစ္လံုးႏွင့္ပင္မလဲႏိုင္ဟုဆိုၾကသည္။ ALC ၅၀%ႏွင့္အထက္ ပါဝင္သည္။

အဆိုပါ အာမီဆားငံမ်ား ႏွင့္တြဲဖက္သံုးေဆာင္သင့္ေသာ ပထမတန္းစားအျမည္းသည္ အသားကင္မ်ားျဖစ္သည္။ ဒုတိယတန္းစားမွာ က်ပ္တိုက္ေျခာက္ အသားေျခာက္မ်ားျဖစ္သည္။ တတိယတန္းစားသည္ ခ်ိဳေသာအရသာရိွသၫ့္အသီးအရြက္ေၾကာ္မ်ားျဖစ္သည္။မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမႈ မရမ္းျပားတစ္ထုပ္ျဖင့္ ျမည္းသူမ်ားလည္းေတြ့ဖူးသည္ လက္ဖက္ခ်ဉ္စပ္တစ္ထုပ္ႏွင့္ျမည္းသူလဲေတြ့ဖူးသျဖင့္ မိမိႏွစ္သက္ရာ ျဖင့္တြဲဖက္သံုးေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။ 

#ထပ္မံျဖၫ့္စြက္ျခင္း  

အထက္ပါ အမ်ိဳးအစားမ်ားသည္ ဇိမ္ခံေသာက္သံုးရန္ဦးစားေပးထားေသာ အမ်ိဳးအစားမ်ားျဖစ္ၿပီး က်န္းမာေရးအရ ေသာက္သံုးေသာအမ်ိဳးအစားမ်ားက်န္ပါေသးသည္။ အခ်ိဳ႕က ေဆးမႈန႔္မ်ားျဖင့္ ေရာစပ္ေသာက္သံုးျခင္း(ျမဟသာကၤဲ့သို႔ တိုင္းရင္းအေၾကာအားတိုးေဆးမ်ားထၫ့္ျခင္း) မုဆိုးအကိုမ်ားဆီမွရေသာ သတင္းအရ ေႁမြေသြးထၫ့္ေသာက္ျခင္းတို႔ရိွသည္။ ထို႔ျပင္ သဘာဝအရသာကိုလိုခ်င္သူမ်ားအတြက္လည္း ေနာက္ထပ္နည္းတစ္ခုထပ္မံedit လုပ္ၿပီးထၫ့္ေပးလိုက္ပါသည္။ 

အဆိုပါနည္းမွာ သစ္သီးစိမ္အရက္ပင္ျဖစ္သည္။ ပါဝင္ပစၥည္းမ်ားမွာ အာမီတစ္လံုးႏွင့္အထက္ ေလးၫွင္း ၆ပြင့္ ပန္းသီး နာနတ္သီး ႏွင့္ မက္မန္း သို႔မဟုတ္ ပ်ားလိမၼော္ လိုအပ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ပ်ားရည္အနည္းငယ္လိုသည္။ ျပဳလုပ္ပံုအဆင့္ဆင့္မွာ သစ္သီးမ်ားအား ခြဲစိတ္ကာအတံုးမ်ားအျခမ္းမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ေလးၫွင္းမႈန႔္(ေလးၫွင္းေျခာက္ပြင့္အားအမႈန႔္ႀကိတ္ထားျခင္း)ပ်ားရည္တို႔ျဖင့္နယ္ကာ ၁၅မိနစ္ခန႔္ႏွပ္ထားရမည္။ ဤနည္းအတြက္စိမ္မည္ဆိုပါက အာမီသံုးလံုးခန႔္ဆန႔္ေသာ ဖန္ပုလင္းႀကီးသို႔မဟုတ္ ဖန္ဘူးႀကီး တစ္လံုးလိုသည္။ ေႂကြထည္ျဖင့္ဆိုပိုေကာင္းသည္။ပလတ္စတစ္မသံုးရ။ ႏွပ္ထားေသာသစ္သီးမ်ားအား ဖန္ပုလင္းထဲသို႔ထၫ့္ပါ။ ထို႔ေနာက္ အာမီႏွစ္လံုး ေလာင္းထၫ့္ပါ။ ဖန္ပုလင္းႀကီး ျပၫ့္သည္အထိေရေရာပါ။ အဖံုးအားေလလံုေအာင္ပိတ္ၿပီး ေမွာင္ေသာေနရာတြင္ တစ္လခန႔္စိမ္ပါက အနံ႔ျပင္းထန္ေသာ အာမီ၏အနံ႔အားလံုးပ်က္ျပယ္သြားကာ  ခ်ိဳေမႊးေသာသစ္သီးစိမ္သဘာဝရမ္အရက္ရရိွပါသည္။ အာမီရမ္အရသာအတိုင္း ပူရိွန္းျခင္းတြင္ ေအးျမေသာသစ္သီးအရသာစြက္ၿပီး ေသာက္ခ်ိန္တြင္ ေလးၫွင္းပ်ားရည္နံ႔တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။ ညေနထမင္းမစားမွီတစ္ပက္ခန႔္ေန့စဉ္ ေသာက္သံုးပါက အသက္အရြယ္ႀကီးသူ ဦးဦးေဒၚေဒၚ ဘိုးဘိုးဘြားဘြားတို႔ အေၾကာအျခင္ေျပေလ်ာ့ကာ ေသြးေလလည္ပတ္မႈေကာင္းမြန္ေစပါသည္။ငယ္ရြယ္သူေယာက်ာ္းေလးမ်ားအတြက္ဆိုလ်ွင္ အရက္ပိုထၫ့္ၿပီးေရေလ်ာ့ကာ သၾကားတစ္ဆယ္သားထပ္ထၫ့္ရမည္။ 

အသိ သတိျဖင့္ယွဉ္ကာ သပၸမ်ွတေအာင္သံုးေဆာင္ၿပီး သက္ရွည္က်န္းမာေစေၾကာင္းဆုမြန္ေကာင္းျဖင့္ 

စစ္မွတ္တမ္း page မွတင္ဆက္ပါသည္။

#ပ်ံခ်ီ

#စစ္မွတ္တမ္း

Hospitality Industry က HR ဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုကြီ

 Hospitality Industry က HR ဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုကြီး

 

#စာရေးသူ_မြတ်သုတလှိုင်ဝင်း

#business_knowledges 

#HR_Management 

(၂၀၂၀၊ဇန်နဝါရီလထုတ်HR Journal မှာဖော်ပြထားတဲ့ဆရာမြတ်သုတလိူင်ဝင်းရဲ့ဆောင်းပါးကိုဖော်ပြလိုက်ပါတယ်,)

စာရှု့သူအားလုံးမင်္ဂလာပါခင်ဗျား။ တစ်ကမ္ဘာလုံး Coronavirus ကပ်ရောဂါဘေးကိုခံစားနေကြတာဟာ နှစ်ပေါက်နေပြီး၊ ယခုလိုကာလအတွင်း နိုင်ငံတစ်ကာမှာ လုပ်ဆောင်နေကြတာတွေကိုတင်ပြလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အချို့လုပ်ဆောင်ချက်တွေဆိုရင် ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာလဲအကောင်အထည်ဖော်နေတာဟာတော်တော်လေးရင်းနှီး ပြီးအကျွမ်းတဝင်ဖြစ်နေပါပြီ။ ယခုတင်ပြချက်က အချို့အချက်တွေဟာ ဗဟုသုတအဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ အချို့အကြောင်းအရာတွေကတော့ တွေးစရာ စိတ်ကူးလေးတွေအဖြစ် ဆင်ချင်နိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။ 

Coronavirus ကပ်ရောဂါဘေးကျရောက်မှုက hospitality industry ကိုလှုပ်ခါသွားစေခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လဲ အခက်အခဲတွေ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေမှာ အခွင့်အလမ်းတွေကတော့ရှိကြစမြဲပါ။ကမ္ဘာနဲ့ အဝှမ်း coronavirus ကပ်ရောဂါဘေးကျရောက်မှုက tsunami ရဲ့အားကဲ့သို့ ပြင်းထန်စွာ ရိုက်ခတ်ခြင်းခံရတဲ့အတွက် hospitality company တွေဟာ ဆက်လက် ရပ်တည်နိုင်ဖို့အတွက်တော်တော်လေး အကျပ်ရိုက်နေကြရပါတယ်။

စားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်းတွေမှာလဲ ယခုနှစ်အဖို့ $240 billion လောက်အရှုံးပေါ်နေပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလအလယ်လောက်မှာ စားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်းတွေက အကြမ်းအားဖြင့် ဝန်ထမ်း(၃)သန်း ဟာအလုပ် လက်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရပါပြီ၊ the National Restaurant Association ထံကရရှိတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ ၆ပုံ၁ပုံလောက်သောစားသောက်ဆိုင်တွေက လုံးဝပိတ်သိမ်းလိုက်ရတဲ့အခြေအနေသို့ ဆိုက်ရောက်ခဲ့ကြရပါတယ်။

ဟိုတယ်လုပ်ငန်းတွေက ဝန်ထမ်း(၃၈%)ဟာ ဒီနှစ်အစောပိုင်းမှာကတည်းက အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်မှုကို ခံစားနေကြရပါတယ်။ ဒီနှစ်နွေရာသီမှာ ၃ပုံ၂ပုံနီးပါးသော အမေရိကန်က ဟိုတယ်တွေမှာ ဧည့်သည်တည်းခိုမှု ရာခိုင်နှုန်းမှာ (၅၀%)(သို့)အဲဒါထက်လျော့နည်းတဲ့အတွက် စရိတ်တွေကိုပေးချေနိုင်ဖို့ပင် အတော်ခက်ခဲနေ ကြရပါတယ်။

The Bureau of Labor Statistics ရဲ့ စာရင်းဇယားတွေအရ ၂၀၁၉ခုနှစ် စက်တင်ဘာလကနေ ၂၀၂၀ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွင်း entertainment and recreation လုပ်ငန်းတွေမှာ အလုပ်အကိုင်အခွင့် အလမ်း (၃၁%) ပြုတ်ကျခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။

Coronavirus ဆိုတဲ့ဒီရေ ကျဆင်းသွားသကဲ့သို့၊ ဆုတ်ယုတ်သွားခြင်းက လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွေမှာရှိကြတဲ့ human resource leaders တွေအတွက် လစာလျော့ချမှု၊ ဝန်ထမ်းဝင်ထွက်နှုန်းမြင့်တက်မှု၊ စွမ်းရည်မြင့်မားသူ တွေကိုထိန်းရ၊ ရှာဖွေရ စတဲ့ တူညီတဲ့ အခက်အခဲပြဿနာတွေကို ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လဲ ဗိုင်းရပ်စ် က စီးပွားရေးကို ပြန်လည်ပြုပြင်မှုတွေလဲ လုပ်ပေးပြီး၊ အခွင့်အလမ်းအသစ်တွေကိုအခြားတစ်နည်းနဲ့ ဖော်ဆောင် ပေးနေပါပြီ။ အဝေးတစ်နေရာကနေ လှမ်းအလုပ်လုပ်ခြင်းက ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်ကဲ့သို့ ဖြစ်လာနေပါပြီ။ အလုပ်တွေကလဲ ယခင်ကနဲ့ယှဉ်ရင်ပိုပြီး၊ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ပုံစံတွေ ဖြစ်လာကြပါပြီ။ ထမ်းဆောင်ရမယ့် တာဝန်တွေ ကလဲ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာခဲ့ပါပြီ။ 

စိန်ခေါ်မှုကို ကြံ့ကြံ့ခံခြင်း

“HR တွေအတွက် အလွန်ကြောက်စရာကောင်းပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ချဲ့ကားပြီး အမြင်ကျယ်ကျယ်ကြည့် နိုင်မယ်ဆိုရင် အနေအထားကောင်းပဲ”လို့ Burger King ကို အနှစ်(၂၀)ကြာ franchise ယူထားပြီး၊ ယခုဆိုရင် the University of South Carolina ရဲ့ the School of Hotel (Restaurant and Tourism Management) မှာ ဒါရိုက်တာ ဖြစ်နေတဲ့ Robin DiPietro ကပြောပါတယ်။ “လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်လောက်က ကျွန်ုပ်တို့ဟာ hospitality နဲ့ tourism အတွက် လူတွေ ရှာဖွေမှုမလုပ်နိုင်ခဲ့ကြပါဘူး။ ယခုတော့ အရည်အချင်းပြည့်ဝသူတွေ ရဖို့ အတွက် အခွင့်အလမ်းတွေအများကြီးရှိလာနိုင်ပါပြီ။

ဒီလိုဆိုခြင်းက နှစ်ရှည်လများ ဝန်ထမ်းအသစ်ရှိဖွေရာမှာ ကြုံတွေ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ဖြေရှင်းပြီးဖြစ် တယ်လို့တော့ မဆိုလိုပါ။ လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွေမှာ အစစအရာရာလျော့ချမှုတွေ လုပ်နေရတော့ Talent ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို သက်သာရုံလောက်သာ လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။ ကုမ္ပဏီတွေ ကလဲ အလုပ်လျှောက်လွှာတွေ အများအပြားနဲ့ပိနေတော့ အဲဒီအထဲက အကောင်းဆုံးဆိုတာကို ရွေးထုတ်ရခက်ခဲပါတယ်။ Coronavirus ကြောင့် စီးပွားရေးချွတ်ခြုံကျနေပြီး၊ အတော်ရုန်းကန်နေရတဲ့အချိန်မှာ ဟိုတယ်တွေ၊ စားသောက်ဆိုင်တွေအနေနဲ့ဝန်ထမ်း အသစ်တွေထပ်ခန့်ထားနိုင်ဖို့ လုံလောက်တဲ့ ဝင်ငွေလည်ပတ်မှုမရှိ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ hospitality industry မှာ ဝန်ထမ်းဝင်ထွက်နှုန်းမြင့်မားမှုကတော့ ဆက်လက် ဖြစ်နေဦးမှာပါ။ The Cornell University School of Hotel Administration က professor of management ဖြစ်တဲ့ J. Bruce Tracey က “Hospitality အလုပ်တွေမှာ လုပ်ခနိမ့်ပြီး၊ ကျွမ်းကျင်မှုနည်းနေပါပြီ” လို့ပြောလာ ပါတယ်။ “ကျွန်ုပ်တို့ကြုံတွေ့ရမယ့်အဓိကအခက်အခဲတစ်ခုက ပိုမိုကောင်းမွန်ပြီး၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရာသို့ လှေကား ထစ်တွေကို တက်လှမ်းနိုင်ဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။” ဆိုလိုရင်းက hospitality industry ဟာ အရည်အချင်း အလားသဏ္ဌာန်တူတဲ့ရာထူးတွေအတွက် အခြားသော လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွေနဲ့ရံဖန်ရံခါယှဉ်ပြိုင်ကြရမယ့်သဘော ဖြစ်ပါတယ်။ Hospitality လုပ်ငန်းတူသူ အချင်းချင်းအကြား၊ ရှားပါးတဲ့အချို့သော talent တွေကို ဒီနယ်ပယ်ထဲမှာပဲအပြိုင်လုနေမယ့်အစား အခြားသောနယ်ပယ်က ကျွမ်းကျင်မှုချင်း တူသူတွေ ကိုလဲ ရှာဖွေ အသုံးချနိုင်ကြောင်းကို Tracey ကရှင်းပြပါတယ်။ 

ဒီလုပ်ငန်းနယ်ပယ်ရဲ့ ထိပ်ပိုင်းမှာတာဝန်ယူနေကြသူ တွေဟာ ကျားမ၊ အယူဝါဒ၊ လူမျိုးစသဖြင့် မတူ ကွဲပြားခြားနားမှုနဲပြီး၊ ဘောင်ကျဉ်းနေခြင်းက နောက်ထပ် တာရှည်နေဦးမယ့် အခက်အခဲပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အောက်ခြေအဆင့်က ယာယီလုပ်သားတွေမှာ မတူကွဲပြားခြားနားသူ လူပေါင်းစုံနဲ့ လုပ်ကိုင်နိုင်ကြပြီး၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုအဆင်ပြေနေပေမယ့်၊ စီမံခန့်ခွဲရေးအဆင့်မှာတော့အဲဒီလိုမဖြစ်နိုင်သေးတာကိုတွေ့ရပါတယ်။    

ယခုနှစ်မှာ နိုင်ငံရဲ့ လူမျိုးစွဲ ဆုပ်ကိုင်ထားမှုကို ဆန်းစစ်တဲ့အနေနဲ့ hospitality company တွေကို ၎င်းတို့ရဲ့ လုပ်သားအင်အားအခြေအနေကို ပြန်လည်သုံးသပ်မှုတွေ စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုသို့ ဆောင်ရွက် ချက်ကို အထူးအလေးအနက်ထား အာရုံစိုက်တဲ့အနေနဲ့ hospitality industry ကုမ္ပဏီတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ လုပ်ငန်း အတွင်းမှာ လုပ်သားထုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကမ္ဘာ့မှာရှိတဲ့ လူမျိုးအများစုကို ကိုယ်စားပြုသလားဆိုပြီး၊ Overland Park, Kan., က executive search firm ဖြစ်တဲ့ Horizon Hospitality က CEO Scott Samuels က မေးခွန်း ထုတ်လိုက်ပါတယ်။ 

စီမံခန့်ခွဲမှုအဆင့်ရာထူးတွေအတွက်မတူကွဲပြားခြားနားသူတွေကိုပိုမိုရှာဖွေသင့်ကြောင်းဟိုတယ်(၃၅)လုံး ကို လည်ပတ်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ New York City က SBE Lifestyle Hospitality က chief culture officer ဖြစ်သူ Robert Mellwig ကဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် သူက HR တွေဟာ အဆက်အသွယ်ကျယ်ပြန့်ဖို့နဲ့ အခြားသော လုပ်ငန်းနယ်ပယ်က လူတွေကိုပါစုဆောင်းခန့်ထားသင့်တယ်လို့ အကြံပြုထားပါသေးတယ်။ 

ကုမ္ပဏီတွေကလဲ မတူကွဲပြားခြားနားတဲ့ talent တွေအများအပြား ရရှိအောင် မိမိအစီအစဉ်နဲ့ ပြုစုပျိုး ထောင်ထားဖို့လဲလိုပါတယ်လို့ Mellwig က mentoring and sponsorship program တွေမှာ ထပ်မံဖြည့်စွက် ပြောကြားထားပါသေးတယ်။ ရာထူးအနိမ့်ပိုင်းကနေပိုက်လိုင်းသွယ်တန်းထားသကဲ့သို့ ဝန်ထမ်းတွေကိုအထက်သို့ တက်လှမ်းနိုင်ဖို့အတွက် လိုအပ်တာတွေကို ပံ့ပိုးပေးရမယ့်အပိုင်းကိုကြည့်ပြီး၊ သူက “အစောပိုင်း မှာ food chain အတွက်ဝန်ထမ်းရွေးချယ်ခန့်ထားမှုပြုလုပ်ထားပေမယ့်၊ နောက်ပိုင်းဒီလုပ်ငန်းနယ်ပယ်ရဲ့ ရေရှည်ရည်မှန်း ချက်တွေအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်တဲ့အနေနဲ့ အဆင့်မြင့်ရာထူးနေရာတွေကို ဖြည့်စွက်မြှင့်တင်ပေးနိုင်မယ့် ယန္တရားကို ကြည့်နိုင်ဖို့လိုပါပြီ” ဟုဆိုပါတယ်။ 

လုပ်ငန်းရှင်တွေဘက်ကလဲ ပြဿနာအခက်အခဲတွေကို ထိပ်တိုင်ရင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ အသေအချာချိန်ဆ ဖို့လိုပါတယ်။ အမျိုးသမီးဝန်ထမ်းတွေဟာ ရာထူးတိုးမြှင့်ခြင်းခံရပြီးနောက်ပိုင်းမှာ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းမှု အကြောင်းပြချက်နဲ့ လုပ်ငန်းခွင်ကို ကျောခိုင်းထွက်ခွာသွားကြတဲ့အတွက် ကုမ္ပဏီတွေက အဆိုပါ အမျိုးသမီး ဝန်ထမ်းတွေကို လုပ်ငန်းခွင်ကထွက်မသွားစေဘဲ ဆက်လက်ဆွဲထားနိုင်ဖို့ မိသားစုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အထောက်အပံ့ တွေ လုပ်ပေးဖို့လိုအပ်ကြောင်းကိုပါသူကမှတ်ချက်ပြုပါသေးတယ်။ 

လုပ်ငန်းရှင်တွေက မတူကွဲပြားခြားနားသူတွေကို ခန့်ထားခြင်း၊ ရာထူးတိုးပေးခြင်း၊ တို့ကိုမျှတစွာစီမံ ဆောင်ရွက်တဲ့ မန်နေဂျာတွေကို ချီးမြှင့်မှုတွေလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။ Tracey က “မှန်းထားတာတွေရချင်မှ ရမယ်၊ ရလာတာကိုပဲသေချာစစ်ဆေးမယ်၊ ချီးမြှောက်မှုတွေလုပ်ပေးရမယ်” လို့ဆိုပါတယ်။ 

နိုင်ငံပေါင်း(၃၅)နိုင်ငံမှာ ဟိုတယ်ပေါင်း (၇၅၀)ဖွင့်လှစ်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ Newport Beach, Calif., က Preferred Hotels and Resorts လုပ်ငန်းဟာ ထိပ်ပိုင်းခေါင်ချုပ်တွေမှာ မျိုးမတူကွဲပြားသူတွေနဲ့ ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်လျှက်ရှိ တိုးတက်မှုတွေရရှိနေပါတယ်။ ကုမ္ပဏီရဲ့ အကြီးတန်းအမှုဆောင်ရာထူးရဲ့ (၄၄%)ဟာ အမျိုး သမီးတွေ ဖြစ်နေပြီး၊ (၁၀%)ဟာ လူမည်းတွေဖြစ်ပြီး၊ senior vice president of human resources ဖြစ်တဲ့ Greg Smith လဲ အဲဒီထဲ အပါအဝင်ဖြစ်ပါတယ်။

ဘာလျှို့ဝှက်ချက်ဖော်မူလာမှမရှိပါဘူး။ Smith က “ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဒီအပိုင်းကို တကယ်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြလို့ပဲ” ဖြစ်ကြောင်းပြောပါတယ်။ မတူကွဲပြားခြားနားသူတွေကို ရာထူးတိုးပေးဖို့ သင့်တော်မှုမရှိ ဘူးလို့ပြောလာကြရင်လဲ ခုခံတုန့်ပြန်မယ့်အစား ဒါကဘာကိုဆိုလိုပါသလဲဆိုပြီး၊ အကြံပြုချက်ကို တောင်းခံလေ့ ရှိပါတယ်။ 

ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်များ 

ပြီးခဲ့တဲ့ နွေဦးကာလ ကမ္ဘာ့ကပ်ဘေးအစပိုင်းအချိန်တုန်းက hospitality businesses တွေပိတ်လိုက်ရတဲ့ အခါပထမဦးဆုံးစိန်ခေါ်မှုတွေထဲတစ်ခုက ဝန်ထမ်းအင်အားကို ဘယ်လိုလျော့ချကြမလဲ ဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

“ဝန်ထမ်းအင်အားလျော့တဲ့နေရာမှာ အဆင်ပြေအောင်ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ အလုပ်မဖြုတ်ဘဲအလုပ်ကနေ အနားပေးထားရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ အလုပ်ရပ်စဲလိုက်ရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ ကို ဘယ်လို ဆောင်ရွက်ပေးရမလဲ၊ ကျန်ရှိ နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအနေနဲ့လဲ နောက်တစ်ကြိမ်၎င်းတို့အလှည့်ဆိုတာမျိုး စိုးရိမ်စိတ်မရှိစေဘဲ ကုမ္ပဏီအပေါ်မှာ ဆက်လက်သစ္စာရှိနေစေဖို့ဆိုတာတွေက စိန်ခေါ်မှုအကြီး ကြီးတွေဖြစ်နေပါတယ်။” လို့ Samuels ကဆိုပါတယ်။  

စီးပွားရေးနလံထဖို့ နှေးနေခြင်း (သို့)ဆောင်းရာသီမှာ coronavirus ပြန့်နှံ့ခြင်းတွေကနေ သင်ခန်းစာတွေ ယူနေရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်ချိန်ပြောင်းတာတွေ၊ လျော့ချရတာတွေကို ဆောင်ရွက်ရာမှာ ပွင့်လင်းမြင်သူမှု ရှိမှ ဝန်ထမ်းတွေအနေနဲ့ မျှတမှုကို နားလည်လက်ခံနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ Nicole Leier(senior consultant-Executive HR Consulting Group၊ Los Angeles) ကပြောပါတယ်။  

အလုပ်ကနေ ခေတ္တခဏအနားပေးခြင်းကို လုပ်သက်အပေါ်အခြေခံစဉ်းစားပေးမယ်ဆိုရင် ဝန်ထမ်းတွေ က နားလည်လက်ခံနိုင်ပါတယ်။ စားသောက်ဆိုင်တွေကလဲ ရာသီဥတုဆိုးလာတဲ့အခါ လူတွေမလာကြတော့ တဲ့ အခြေအနေမှာ ရုတ်တရက် ဝန်ထမ်းအရေအတွက်ကို ချိန်ညှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုဖြစ်လာရင် အောင်မြင်စွာနဲ့ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ မူဝါဒသတ်မှတ်ချက်တွေကို ချမှတ်ထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

Los Angeles မှာ အခြေဆိုက်တဲ့ တန်ဖိုးကြီးအိမ်ယာလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်တဲ့ Montage International က executive vice president of people ဖြစ်သူ Mandy Holloway က၊ သူမရဲ့ကုမ္ပဏီမှာ ဝန်ထမ်းအရေအတွက် ထက်ဝက်လျော့ချလိုက်ရတဲ့ အကြောင်းပြောလာပါတယ်။ သူမက လုပ်ငန်းအခြေအနေနဲ့ ဝန်ထမ်းအရေအတွက် ခန့်ထားမှု အခြေအနေကို နားလည်သဘောပေါက်ဖို့လိုပြီး၊ ဝန်ထမ်းအင်အားကို အမြဲတမ်း လိုရင်လိုသလို ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့ ကတော့ စိန်ခေါ်မှုပဲဖြစ်ပါတယ်။ Montage hotels (၇)လုံးကို နွေဦးရာသီမှာပိတ်ထားခဲ့ရပြီ၊ စက်တင်ဘာလမှာ ဟိုတယ်တစ်လုံးကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပြီး၊ ကျွန်မတို့ ဝန်ထမ်းတွေကို အနားပေးထားတဲ့အခြေအနေမှာ ဘယ်လို ကောင်းကောင်းလုပ်နိုင်မလဲဆိုတာနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို ဘယ်လို စောင့်ရှောက်နိုင်မလဲဆိုတာကို လေ့လာခဲ့ကြပါ သေးတယ်။ ဥပမာ- Montage sold gift cards တွေကို အလုပ်ထုတ်ခံရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေဖို့ ကယ်ဆယ်ရေးရံပုံငွေထူထောင်ခြင်းတို့ကို စီစဉ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ အလုပ်မှနားနေရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် နေ့စဉ် (၂၄)နာရီ တယ်လီဖုန်းဖြင့် ကုသမှုခံယူနိုင်မယ့် အစီအစဉ်တွေကိုလဲ စီစဉ်ပေးထားပါတယ်။ အဲဒီလိုဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ ဆေးပညာဆိုင်ရာအရင်းအမြစ်တွေကို ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားပါတယ်လို့ ဒီနယ်ပယ်မှာ လုပ်သက်အနှစ်(၂၀)ရှိတဲ့ Holloway က ဆိုပါတယ်။ 

ဝန်ထမ်းနဲ့ မိသားစုဟာ စားစရာတွေကို တစ်လမှာ နှစ်ကြိမ်ထောက်ပံ့ထားပြီး၊ လုပ်သားတွေဟာ အတတ်ပညာ ဆိုင်ရာတိုးတက်လာစေဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေကိုလဲ ရရှိကြမှာဖြစ်တဲ့အပြင်၊ online ကနေ ကိုယ်ကာယလေ့ကျင့် ခန်းတွေ၊ ချက်ပြုပ်နည်းတွေကိုလဲ လေ့လာနိုင်ကြပါသေးတယ်။ 

အခြားသော business leader တွေလိုပဲ၊ Samuels က သူရဲ့ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ချမှတ်ခဲ့ရပါတယ်။ သူရဲ့ executive search firm ဟာ ၂၀၁၉ခုနှစ်မှာ အောင်မြင်မှုတွေကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပေမယ့် ယခု ရာထူး(၂၉)နေရာမှာ (၉)နေရာလောက်ကိုလျော့လိုက်ရပါပြီ။  ဒီကပ်ဘေးကြီး စတင်ကတည်းက မသေချာမရေရာတာတွေနဲ့လုပ်ကိုင်နေကြရပြီး၊ ပထမဦးဆုံးမေးခွန်းက ဝန်ထမ်းတွေကို အနားပေးထားမှာလား၊ အလုပ်ကနေရပ်စဲလိုက်ကြမလားဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒီကပ်ဘေးကြီးက ဘယ်လောက်ကြာဦးမှာလဲ၊ ဝန်ထမ်းတွေကို အလုပ်ကအနားပေးထားတော့ ပြန်ဖွင့်တဲ့ အခါပြန်လာကြမှာပေါ့လို့ Samuels ကပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သေချာအတတ်တော့မပြောနိုင်ဘူးပေါ့၊ ဝန်ထမ်း တွေဘက်ကရော သေချာရဲ့လား၊ ဘေးရောကင်းကြရဲ့လား။ 

Samuels က အလုပ်ကနေထုတ်လိုက်ရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် ထွက်ခွာဖို့၊ နောက်အလုပ်ရှာဖို့တွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေရပြီး၊ လူတိုင်းကိုလဲ အခုလိုခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ဘယ်လိုဘယ်ပုံချခဲ့ရတယ်ဆိုတာ တွေကို ရှင်းပြနေခဲ့ရပါတယ်။ ထွက်သွားရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာခံစားခွင့်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ၊ အလုပ်လက်မဲ့အခြေအနေကနေ နောက် အလုပ်အတွက် ပြင်ဆင်ရမှာတွေကိုလဲ မျှဝေပေးခဲ့ပါတယ်။

အလုပ်ကနေ နားနေရတာက အလုပ်ဖြုတ်ခံရတာထက်စာရင် ကောင်းပါသေးတယ်။ “Hospitality Industry မှာ သင်ရဲ့လုပ်သားအင်အားစုတွေ ဆုံးရှုံးမှုမခံချင်ရင် - ရွှေကဲ့သို့ တန်ဖိုး တက်လာအောင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးကြပါ။” လို့ Hyatt ၊ the Century Plaza နဲ့ Waldorf Astoria တို့မှာအလုပ်လုပ်ခဲ့တဲ့ Nicole Leier ကပြောပါတယ်။

ထူးချွန်ဝန်ထမ်းတွေကိုထိန်းထားခြင်း

လုပ်သားဈေးကွက်ဟာ မသေချာဖြစ်နေပြီး၊ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းမြင့်မားနေချိန်မှာတောင် သေချာစွာ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးထားတဲ့ထူးချွန်ဝန်ထမ်းတွေကိုထိန်းထားဖို့က အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အဆုံးမှာတော့ လုပ်ငန်းထဲက ဝန်ထမ်းတွေကိုပဲ ရာထူးတိုးပေးသွားခြင်းက ဝန်ထမ်းနဲ့ ကုမ္ပဏီကို တစ်သားတည်းဖြစ်အောင် တွယ်ချိတ်ပေးနိုင်တဲ့နည်းလမ်းကောင်းဖြစ်ကြောင်း Leier က သူမ Hyatt မှာရှိစဉ် ကာလမှာ ကောင်းကောင်းကြီး မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

အဲဒီလိုပဲ လုပ်သားတွေကို လေ့ကျင့်မှုတွေလုပ်ပေး၊ တာဝန်တွေတိုးပေးခြင်းအားဖြင့် ၎င်းတို့ရဲ့ ဂုဏ်ကို မြှင့်တင်ပေးရာရောက်ပြီး၊ ဝန်ထမ်းကောင်းတွေကို ထိန်းထားနိုင်မှုနှုန်းကိုမြင့်မားစေပါတယ်။ Leier က Century Plaza မှာရှိစဉ်တုန်းကလဲ ဝန်ထမ်းတွေဟာ ရေရှည်ကုမ္ပဏီနဲ့လက်တွဲပြီး လုပ်ကိုင်နိုင်ကြပြီး၊ လုပ်ငန်းအတွင်းမှာလဲ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး စာနာစိတ်တွေနဲ့လုပ်ကိုင်နေကြတာကိုလဲ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ “တစ်ဦးဦးက သင့်ကို အချိန်ပေးပြီးလေ့ကျင့်ပေးမယ်၊ သင်ယူခွင့်တွေပေးမယ်ဆိုရင်၊ ဒါဟာ အဖွဲ့အစည်းအပေါ် သစ္စာစောင့် သိမှုနဲ့ အောင်မြင်အောင်လုပ်ပေးမယ်ဆိုတဲ့စိတ်ထားကိုဖြစ်စေပါတယ်” လို့ Leier ကဆိုပါတယ်။

နှစ်ပတ်လည်ကိတ်မုန့်၊ gift card ၊ ရုပ်ရှင်လက်မှတ်၊ လက်ရေးမူနဲ့ ကျေးဇူးတင်အသိအမှတ်ပြုစာထုတ် ပေးခြင်း၊ စတာတွေနဲ့ နှစ်သက်လိုလားမှုတွေပြပြီး၊ ဝန်ထမ်းတွေ သစ္စာရှိလာအောင်ပြုလုပ်ပေးကြောင်း Courtney Hendricks (HR manager- Milwaukee-based Cousins Subs)ကဆိုပါတယ်။ စားသောက်ဆိုင် လုပ်ငန်းစု ကလဲလုပ်သားတွေကို ထိန်းတဲ့အနေနဲ့ hourly workers တွေကို ရာထူးအဆင့်တွေတက်အောင် လမ်းကြောင်းတွေချထားပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ Hendricks ရဲ့ အထက်လူကြီးကိုယ်တိုင်က (၁၆)နှစ်သား sandwich အလုပ်သမားကနေအဆင့်ဆင့်တက်လာသူဖြစ်ကြောင်း၊ အဆင့်ဆင့်တက်နိုင်မယ့်လှေကားထစ်တွေ ထင်ထင်ရှားရှား ရှိနေရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

ကပ်ရောဂါဘေးက အရာရာကိုထိန်းချုပ်ထားတဲ့အချိန်မှာ Holloway က သူမရဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအကြား တင်းကျပ်မှုတွေကို ပြေလျော့စေဖို့ စဉ်ဆက်မပြတ်ဆက်သွယ်ပြောဆိုမှုတွေ၊ လေ့ကျင့်သင်ကြားမှုတွေကို အလေး ထားဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ ဆက်သွယ်မှုတွေကို ရပ်လိုက်လို့မရဘူး။ ကုမ္ပဏီကလဲ အပတ်စဉ် သိသင့်တာတွေကို အချိန်နဲ့တစ်ပြေးညီထုတ်ပြန်ပေးပြီး၊ လုပ်ငန်းတည်ရှိရာနေရာတိုင်းမှာ အထွေထွေမန်နေဂျာ တွေက အပတ်စဉ် online ကနေတစ်ဆင့် ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး၊ သိသင့်တာတွေပြောဆိုပေးပြီး၊ အဆက် အသွယ်မပြတ်ဘဲ၊ နွေးထွေးမှုတွေကို ခံစားနေနိုင်တဲ့အပြင်၊ ဝန်ထမ်းတွေနေထိုင်ရာအရပ်က ဒေသန္တရသတင်းတွေ ကိုလဲ ဖလှယ်ပြီးဖြစ်နေပါတယ်။ Montage က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရေးအစီအစဉ်ဖြစ်တဲ့ နေ့စဉ် ကိုယ်အပူချိန်စစ်ပေးခြင်းတို့ကိုဆောင်ရွက်ပေးတဲ့အပြင်၊ online ကနေ personal protective gear ဝတ်ဆင်ပုံ သင်ရိုးတွေကိုလဲ ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။ ဒါအပြင် အလုပ်တွေပြန်မဖွင့်ခင်မှာ မန်နေဂျာတွေကို ဘေးအန္တရာယ်အကြား မှာ အဘယ်ကဲ့သို့ ဦးဆောင်မှုတွေလုပ်ရမလဲဆိုတာတွေကိုလဲ ကြိုတင်လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးထားပါသေးတယ်။  

အဝေးတစ်နေရာသို့ရွေ့ရှားခြင်း 

ရုတ်တရက်ကြီးလုပ်ငန်းတွေပိတ်လိုက်၊ ရပ်ဆိုင်းလိုက်ရပြီးတဲ့နောက် hospitality company တွေက ဘယ်လိုလုပ်သားတွေက အများဆုံးလိုအပ်မလဲနဲ့ ဘယ်လိုအလုပ်တွေက အဝေးတစ်နေရာကနေ အောင်မြင် အောင်လုပ်နိုင်မလဲဆိုတဲ့ စိတ်ကူးကောင်းတွေရရှိခဲ့ပါတယ်။

လုပ်ငန်းတွေဟာ သာမာန်အခြေအနေမျိုးမဟုတ်တဲ့အချိန်မှာ အိမ်ကနေအလုပ် လုပ်နိုင်ဖို့ စီစဉ်လို့ရ နိုင်ပေမယ့် hospitality လုပ်ငန်းနယ်ပယ်ကတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ အစီအစဉ်တွေပြန်ချဖို့အချိန်ယူရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လုပ်လို့ရပါတယ်ဆိုပြီး Leier ကပြောပါတယ်။ 

ဘာတွေလုပ်ရမလဲ။ မူဝါဒတွေပြန်ရေးဆွဲရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ- ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ Skype လိုင်းတွေဖွင့် ပေးပြီး၊ သတ်မှတ်ထားတဲ့အချိန်တွေမှာသုံးနိုင်ဖို့၊ ဖုန်းဖြေဆိုနိုင်ဖို့နဲ့ e-mail message လက်ခံရရှိဖို့ စတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံမှာတော့ အနောက် ကလေးငိုသံစတဲ့ ဆူညံမှုတွေကိုတော့ နားလည်ပေးရတာပေါ့လို့ Leier ကပြောပါတယ်။ 

  Mellwig က ရေရှည်မှာ အလုပ်အတော်များများဟာ အဝေးကနေလုပ်ဆောင်နိုင်မှာဖြစ်ကြောင်းသိလာ ကြရပါပြီ၊ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ အလုပ်သွားလမ်းခရီးမှာ အချိန်ပေးရတာတွေကိုလဲလျော့ချနိုင်တဲ့အပြင်၊ ၎င်းတို့ရဲ့ အလုပ်နဲ့မိသားစု ဘဝဟန်ချက်ကို ထိန်းပေးနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်းပြောပါတယ်။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုတဲ့ ဓလေ့အပေါ်အခြေခံထားတဲ့ Cousins Subs ကဲ့သို့ ကုမ္ပဏီတွေအတွက်ကတော့ အဝေးတစ်နေရာက အလုပ်လုပ်ကြဖို့ဆိုတာ စိန်ခေါ်မှုပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတွေဟာ တစ်ပတ်လျှင် နှစ်ရက်(သို့)သုံးရက်ကို အလှည့်ကျစနစ်နဲ့ရုံးတက်ရပြီး၊ ကျန်ရက် များမှာ အိမ်ကနေအလုပ်လုပ်ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။ Hendricks တို့လို HR managerအတွက်ကတော့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ အထူးသဖြင့် ငယ်ရွယ်တဲ့ လုပ်သားတွေဟာ တုန့်ပြန်မှုလျင်မြန်တဲ့အတွက် နောက်ကထပ်ချပ်မကွာစစ်ဆေးနေကြဖို့ အထူးလိုအပ်လာပါပြီ။ အဝေးကနေလှမ်းအလုပ်လုပ်ကြတယ်ဆိုတော့ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ အဆက်အသွယ်လုပ်ရာမှာ အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိနိုင်သလို၊ အထူးသဖြင့် တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦးတွေ့ဆုံပြောဆိုဆွေးနွေးမှုဆိုတာတွေ မရှိနိုင်တော့ဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့်လဲ ကုမ္ပဏီတွေဟာ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ virtual meetings ပြုလုပ်ပြီး၊ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေကြရပါပြီ။ 

များပြားလှတဲ့ စိတ်ကူးအသစ်

COVID-19 ကပ်ရောဂါဘေးကြောင့် တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦးခတ်ခွာခွာနေဆက်ဆံနေရတာလဲ တာရှည်လာတော့ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုပုံစံတွေကို ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေလုပ်ဆောင်ဖို့ လှုံ့ဆော်ပေးနေသလိုဖြစ်လာပါတယ်။ 

ဟိုတယ်အခန်းတွေက နေ့စဉ်သန့်ရှင်းနေရမှာဖြစ်တော့ အချို့ဆိုရင် စက်ရုပ်နဲ့ အရင်ဦးဆုံးပိုးသတ် ဆေးဖြန်းပြီးမှ housekeeper တွေက ဝင်ရောက်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ဆောင်ကြပါတယ်။ အချို့ကြပြန်တော့ ဧည့်သည်တွေကို phone apps နဲ့ check in လုပ်ခြင်း၊ အခန်းထဲကို သော့မလိုဘဲဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း၊ စတာတွေကို စီစဉ်ဖန်တီးပေးထားပါတယ်။ စားသောက်ဆိုင်တွေမှာလဲ menus ကို QR codes နဲ့ကြည့်ပြီး မှာနိုင်အောင်စီစဉ်ထားကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။  

လုပ်ငန်းတွေဟာ အခြေအနေတွေနဲ့ သဟဇာဖြစ်လာပြီး၊ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ရုပ်သွင်ပါပြောင်းလဲလာရပါပြီ။ ဒီလို အချင်းအရာတွေအများကြီးက ကျွန်ုပ်တို့နဲ့ရှိနေဦးမှာပါလို့ Samuels ဆိုပါတယ်။   

PANDEMIC DOWNSIZING TIPS

အကယ်၍သာ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဘေးကျရောက်လာလို့ ဝန်ထမ်းတွေလျော့ရပြီဆိုရင် HR Professional တွေက၎င်းတို့ရဲ့အတွေ့အကြုံအပေါ်အခြေခံပြီး အောက်ပါတို့ကိုအကြံပြုထားပါတယ်၊။ 

ဝန်ထမ်းလျော့ရတော့မယ်(သို့)အိမ်မှာနားနေရတော့မယ်ဆိုရင် ပွင့်လင်းမြင်သာအောင်လုပ်ပါ။

ဝန်ထမ်းလျော့ချဖို့လိုလာပြီဆိုရင် အမျှင်တန်းမနေပဲ မြန်မြန်ဆောင်ရွက်ပါ။

ရပ်စဲခံရတဲ့ဝန်ထမ်းတွေကို နစ်နာကြေးစီစဉ်ပေးပါ။ ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင် အိမ်မှာနားနေရတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ပေးပါ။

ဝန်ထမ်းတွေရဲ့အသံကိုနားထောင်ပါ။ မူဝါဒအသစ်တွေအတွက် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ တုန့်ပြန်မှုကို သုံးသပ်ပါ။

ဝန်ထမ်းတွေကို စာနာမှုပြပါ။ ကရုစိုက်ပါ။

 ဒီလိုလုပ်ငန်းတွေရပ်ဆိုင်းကုန်တော့ စားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်းတွေက ပုံသေသတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ ဘောက်ဆူးမျှဝေပေးတဲ့ အစီအစဉ်တွေကို စဉ်းစားလာကြပါတယ်။ မိရိုးဖလာအားဖြင့် customer တွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံရတဲ့ဝန်ထမ်းတွေဟာ customer တွေကဘောက်ဆူးပေးတာနဲ့ အဆင်ပြေကြလို့ လစာကို အနည်းငယ်သာသတ်မှတ်ပေးလေ့ရှိကြပါတယ်။ kitchen ပိုင်းက ဝန်ထမ်းတွေကြတော့ လစာမြင့်ပြီး၊ ဘောက်ဆူး မရကြပါ။ ဒီလို ဘောက်ဆူးမျှဝေ တဲ့နည်းနဲ့မှ chef တွေနဲ့ cook တွေကို အလွယ်တကူခေါ်နိုင်ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ COVID ကလူတွေကို ဖွဲ့စည်းပုံကအစ ပြန်လည်သုံးသပ်နိုင်ဖို့အချိန်ပေးလိုက်သလိုဖြစ်လာပါတယ်လို့ Samuels ရှင်းပြပါတယ်။  

ဆောင်းရာသီကာလတွေမှာ အောင်မြင်နေကြတဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေက အစားအသောက်တွေကို ဝယ်သွားလို့ရအောင်နဲ့ ဆိုင်အပြင်ဘက်မှာ အပူပေးတဲ့စနစ်တွေနဲ့ နွေးနေတဲ့ ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးထားပေးခြင်းတို့က customer တွေကိုဆွဲဆောင်ခြင်းနည်းပဲမဟုတ်ပါလား။ 

Cousins Subs က ကပ်ရောဂါဘေးအစောပိုင်းတုန်းကတည်းက အလျင်အမြန်ပဲ လိုက်လျောညီထွေဖြစ် အောင်စီစဉ်ခဲ့ပါတယ်။ ကားပေါ်ကနေလှမ်းဝယ်လို့ရတဲ့ စားသောက်ဆိုင်ဟာ (၃၀%)ပဲရှိခဲ့ပါတယ်။ ရုတ်တရက် လိုအပ်ချက်ဖြစ်လာတော့ လမ်းဘေးပလက်ဖောင်းကနေ ကားပေါ်ကနေဝယ်လို့ရအောင် ရောင်းရတာတွေဖြစ်လာ ပါတယ်။ Hendricks က “ကျွန်ုပ်တို့ (၄၈)နာရီ အတွင်း ပလက်ဖောင်းကနေရောင်းဖို့ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ ပါတယ်။” “ဒီလိုနဲ့ကျွန်တော်တို့လုပ်ငန်းကို အဆင်ပြေစေခဲ့ပါတယ်။” 

Umami Burger ၊ Sam’s Crispy Chicken နဲ့ အခြားစားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်းတွေကိုလုပ်ကိုင်နေတဲ့ SBE က “ghost” (သို့) cloud kitchens—sites အဖြစ်သို့ပြောင်းလဲပြီး၊ ချက်ပြုတ်ပြီးအစားအစာတွေကို delivery သက်သက်နဲ့ပို့ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ SBE မှာ အမှတ်တံဆိပ်အမျိုးမျိုးရှိတော့ ဥပမာ- Krispy Rice နဲ့ Plant Nation လုပ်ငန်းတွေအတွက် အစားအစာတွေချက်ပြုတ်ခြင်းကို share kitchen စနစ်နဲ့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ Mellwig က ကုမ္ပဏီဟာ customer တွေအတွက် အစားအစာတွေကို အဆင့်မြင့်မြင့်ပို့ပေးနိုင်ဖို့ အထူးစီစဉ်မှုတွေအပြင်၊ အရသာ အပိုင်းမှာလဲ မိသားစုပေါင်းစုံအတွက် ရွေးချယ်စရာတွေအမျိုးစုံအောင်ဖန်တီးပေးထားပါတယ်။ ဆိုင်အတွင်းစားသောက်မှုအလေ့အထက ကပ်ရောဂါဘေးကြောင့် လုံးဝရပ်သွားပေမယ့် SBE ဟာ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ အစီအစဉ်ပြန်ချပြီး အလျင်အမြန်ပဲ ghost kitchen စိတ်ကူးနဲ့ အစားအစာပေးပို့ခြင်းကိုဆောင်ရွက်ခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်။  

Cross-training ပြုလုပ်ခြင်းကလဲ ကုမ္ပဏီကို နာလန်ပြန်ထဖို့အတွက် နောက်ထပ် ဗျူဟာတစ်ခုဖြစ်လာ ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းလျော့တာကိုလုပ်ရမယ်ဆိုရင်၊ ကျွမ်းကျင်ဝန်ထမ်းတွေကိုသူတို့ရဲ့ အလုပ်တာဝန်လုပ်လို့မရသေး ပေမယ့်လဲ လျော့တဲ့ထဲ ထည့်လို့မဖြစ်ပါ။  

Cross-training ပြုလုပ်ပေးခြင်းအားဖြင့် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ကျွမ်းကျင်မှုအရည်အချင်းတွေတက်လာမယ်ဆိုရင် ပိုပြီးပြောင်း လွယ်ပြင်လွယ်ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။ ဟိုတယ်ရဲ့ front-desk clerk ကို အလုပ်ပါးနေချိန်မှာ accounting department ကိုဝိုင်းကူစေမှာ ဖြစ်တော့ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေလဲ ပိုကျယ်ပြန့်လာမယ်၊ ဒါဆိုလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ဝန်ထမ်းအနည်းငယ်နဲ့လုပ်နိုင်လာပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် လုပ်ခလစာတွေကိုတော့ပိုပေးဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။ 

ယခုလိုစီးပွားရေးကျဆင်းနေချိန်မှာ ဟိုတယ်တွေအနေနဲ့ valets ၊ door people နဲ့ bell service စတဲ့ ဝန်ဆောင်မှု(၃)မျိုးအတွက် ဝန်ထမ်း(၃)မျိုးထားမယ့်အစား “welcome ambassador” ဆိုပြီး အဆိုပါဝန်ဆောင်မှု တွေကို ဆောင်ရွက်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။ကုမ္ပဏီတွေအတွက် အခွင့်အရေးတစ်ရပ်အနေနဲ့ အလုပ်တွေ၊ ကျွမ်းကျင်မှုတွေ၊ တာဝန်တွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး၊ ပေါင်းစပ်ဖန်တီးမှုတွေလုပ်ခြင်းအားဖြင့် hospitality industry မှာ အင်အားအနည်းငယ်နဲ့ လုပ်နိုင်တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေရလာပြီး၊ ပိုကောင်းတဲ့အလုပ်တွေဖြစ်လာပါပြီလို့ ဖြည့်စွက်ပြောထားပါသေးတယ်။   

တာဝန်တွေတိုးပေးခြင်းအားဖြင့် အလုပ်တွေမှာ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်လုပ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်း တွေကိုလဲ အခြားသောအလုပ်တာဝန်တွေကို လုပ်တတ်အောင်သင်ထားပေးမယ်ဆိုရင် ကျွမ်းကျင်မှုနယ်ပယ် ပိုကျယ်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတွေကို ပိုပြီးထိရောက်မှုရှိမယ်၊ ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့အလုပ်တာဝန်တွေပေးပြီး၊   ကုမ္ပဏီနဲ့အတူ ကြီးထွားခွင့်ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပိုမိုကျယ်ပြန့်မယ်၊ ပိုပြီးတော့စိတ်ဝင်စားဖို့လဲကောင်းမယ်၊ လုပ်ခွင့်တွေလဲရမယ်၊ ဆိုရင် employee engagement ပိုမိုရရှိလာမှာဖြစ်ပါတယ်။အကယ်၍ ဝန်ထမ်းတွေသာ မပျော်တော့ဘူးဆိုရင် ဧည့်သည်တွေ အတွက် အဆင်ပြေဖို့ မစဉ်းစားနဲ့တော့ လို့ Tracey ကပြောလိုက်ပါပြီ။

Reference: 

Tamara Lytle, a freelance writer in the Washington, D.C., December 1, 2020. HR Magazine Winter 2020, SHRM HR Magazine E-Newsletter.

[Zawgyi]Hospitality Industry က HR ဆိုင္ရာစိန္ေခၚမႈႀကီး 

#စာေရးသူ_ျမတ္သုတလိႈင္ဝင္း

#business_knowledges 

#HR_Management 

(၂၀၂၀၊ဇန္နဝါရီလထုတ္HR Journal မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ဆရာျမတ္သုတလိူင္ဝင္းရဲ့ေဆာင္းပါးကိုေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္,)

စာရႈ႔သူအားလံုးမဂၤလာပါခင္ဗ်ား။ တစ္ကမ႓ာလံုး Coronavirus ကပ္ေရာဂါေဘးကိုခံစားေနၾကတာဟာ ႏွစ္ေပါက္ေနၿပီး၊ ယခုလိုကာလအတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ကာမွာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာေတြကိုတင္ျပလိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာလဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာဟာေတာ္ေတာ္ေလးရင္းႏွီး ၿပီးအကြၽမ္းတဝင္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ယခုတင္ျပခ်က္က အခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြဟာ ဗဟုသုတအျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့ ေတြးစရာ စိတ္ကူးေလးေတြအျဖစ္ ဆင္ခ်င္ႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ 

Coronavirus ကပ္ေရာဂါေဘးက်ေရာက္မႈက hospitality industry ကိုလႈပ္ခါသြားေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ အခက္အခဲေတြ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြမွာ အခြင့္အလမ္းေတြကေတာ့ရိွၾကစၿမဲပါ။ကမ႓ာနဲ႔ အဝွမ္း coronavirus ကပ္ေရာဂါေဘးက်ေရာက္မႈက tsunami ရဲ့အားကဲ့သို႔ ျပင္းထန္စြာ ရိုက္ခတ္ျခင္းခံရတဲ့အတြက္ hospitality company ေတြဟာ ဆက္လက္ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ေတာ္ေတာ္ေလး အက်ပ္ရိုက္ေနၾကရပါတယ္။

စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြမွာလဲ ယခုႏွစ္အဖို႔ $240 billion ေလာက္အရႈံးေပၚေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလအလယ္ေလာက္မွာ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြက အၾကမ္းအားျဖင့္ ဝန္ထမ္း(၃)သန္း ဟာအလုပ္ လက္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရပါၿပီ၊ the National Restaurant Association ထံကရရိွတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ ၆ပံု၁ပံုေလာက္ေသာစားေသာက္ဆိုင္ေတြက လံုးဝပိတ္သိမ္းလိုက္ရတဲ့အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။

ဟိုတယ္လုပ္ငန္းေတြက ဝန္ထမ္း(၃၈%)ဟာ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းမွာကတည္းက အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္မႈကို ခံစားေနၾကရပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေနြရာသီမွာ ၃ပံု၂ပံုနီးပါးေသာ အေမရိကန္က ဟိုတယ္ေတြမွာ ဧၫ့္သည္တည္းခိုမႈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ (၅၀%)(သို႔)အဲဒါထက္ေလ်ာ့နည္းတဲ့အတြက္ စရိတ္ေတြကိုေပးေခ်ႏိုင္ဖို႔ပင္ အေတာ္ခက္ခဲေန ၾကရပါတယ္။

The Bureau of Labor Statistics ရဲ့ စာရင္းဇယားေတြအရ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကေန ၂၀၂၀ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္း entertainment and recreation လုပ္ငန္းေတြမွာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္း (၃၁%) ျပဳတ္က်ခဲ့ေၾကာင္းသိရပါတယ္။

Coronavirus ဆိုတဲ့ဒီေရ က်ဆင္းသြားသကဲ့သို႔၊ ဆုတ္ယုတ္သြားျခင္းက လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ေတြမွာရိွၾကတဲ့ human resource leaders ေတြအတြက္ လစာေလ်ာ့ခ်မႈ၊ ဝန္ထမ္းဝင္ထြက္ႏႈန္းျမင့္တက္မႈ၊ စြမ္းရည္ျမင့္မားသူ ေတြကိုထိန္းရ၊ ရွာေဖြရ စတဲ့ တူညီတဲ့ အခက္အခဲျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ ဗိုင္းရပ္စ္ က စီးပြားေရးကို ျပန္လည္ျပဳျပင္မႈေတြလဲ လုပ္ေပးၿပီး၊ အခြင့္အလမ္းအသစ္ေတြကိုအျခားတစ္နည္းနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ ေပးေနပါၿပီ။ အေဝးတစ္ေနရာကေန လွမ္းအလုပ္လုပ္ျခင္းက ပံုမွန္လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္ကဲ့သို႔ ျဖစ္လာေနပါၿပီ။ အလုပ္ေတြကလဲ ယခင္ကနဲ႔ယွဉ္ရင္ပိုၿပီး၊ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ပံုစံေတြ ျဖစ္လာၾကပါၿပီ။ ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ေတြ ကလဲ ပိုမိုက်ယ္ျပန႔္လာခဲ့ပါၿပီ။ 

စိန္ေခၚမႈကို ႀကံ့ႀကံ့ခံျခင္း

“HR ေတြအတြက္ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ခ်ဲ့ကားၿပီး အျမင္က်ယ္က်ယ္ၾကၫ့္ ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အေနအထားေကာင္းပဲ”လို႔ Burger King ကို အႏွစ္(၂၀)ၾကာ franchise ယူထားၿပီး၊ ယခုဆိုရင္ the University of South Carolina ရဲ့ the School of Hotel (Restaurant and Tourism Management) မွာ ဒါရိုက္တာ ျဖစ္ေနတဲ့ Robin DiPietro ကေျပာပါတယ္။ “လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္က ကြၽႏ္ုပ္တို႔ဟာ hospitality နဲ႔ tourism အတြက္ လူေတြ ရွာေဖြမႈမလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ယခုေတာ့ အရည္အခ်င္းျပၫ့္ဝသူေတြ ရဖို႔ အတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြအမ်ားႀကီးရိွလာႏိုင္ပါၿပီ။

ဒီလိုဆိုျခင္းက ႏွစ္ရွည္လမ်ား ဝန္ထမ္းအသစ္ရိွေဖြရာမွာ ႀကံဳေတြ့ရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို ေျဖရွင္းၿပီးျဖစ္ တယ္လို႔ေတာ့ မဆိုလိုပါ။ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ေတြမွာ အစစအရာရာေလ်ာ့ခ်မႈေတြ လုပ္ေနရေတာ့ Talent ဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္းကို သက္သာရံုေလာက္သာ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြ ကလဲ အလုပ္ေလ်ွာက္လႊာေတြ အမ်ားအျပားနဲ႔ပိေနေတာ့ အဲဒီအထဲက အေကာင္းဆံုးဆိုတာကို ေရြးထုတ္ရခက္ခဲပါတယ္။ Coronavirus ေၾကာင့္ စီးပြားေရးခြၽတ္ၿခံဳက်ေနၿပီး၊ အေတာ္ရုန္းကန္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဟိုတယ္ေတြ၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြအေနနဲ႔ဝန္ထမ္း အသစ္ေတြထပ္ခန႔္ထားႏိုင္ဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ ဝင္ေငြလည္ပတ္မႈမရိွ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ hospitality industry မွာ ဝန္ထမ္းဝင္ထြက္ႏႈန္းျမင့္မားမႈကေတာ့ ဆက္လက္ ျဖစ္ေနဦးမွာပါ။ The Cornell University School of Hotel Administration က professor of management ျဖစ္တဲ့ J. Bruce Tracey က “Hospitality အလုပ္ေတြမွာ လုပ္ခနိမ့္ၿပီး၊ ကြၽမ္းက်င္မႈနည္းေနပါၿပီ” လို႔ေျပာလာ ပါတယ္။ “ကြၽႏ္ုပ္တို႔ႀကံဳေတြ့ရမယ့္အဓိကအခက္အခဲတစ္ခုက ပိုမိုေကာင္းမြန္ၿပီး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရာသို႔ ေလွကား ထစ္ေတြကို တက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။” ဆိုလိုရင္းက hospitality industry ဟာ အရည္အခ်င္း အလားသဏၭာန္တူတဲ့ရာထူးေတြအတြက္ အျခားေသာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ေတြနဲ႔ရံဖန္ရံခါယွဉ္ၿပိဳင္ၾကရမယ့္သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ Hospitality လုပ္ငန္းတူသူ အခ်င္းခ်င္းအၾကား၊ ရွားပါးတဲ့အခ်ိဳ႕ေသာ talent ေတြကို ဒီနယ္ပယ္ထဲမွာပဲအၿပိဳင္လုေနမယ့္အစား အျခားေသာနယ္ပယ္က ကြၽမ္းက်င္မႈခ်င္း တူသူေတြ ကိုလဲ ရွာေဖြ အသံုးခ်ႏိုင္ေၾကာင္းကို Tracey ကရွင္းျပပါတယ္။ 

ဒီလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ရဲ့ ထိပ္ပိုင္းမွာတာဝန္ယူေနၾကသူ ေတြဟာ က်ားမ၊ အယူဝါဒ၊ လူမ်ိဳးစသျဖင့္ မတူ ကြဲျပားျခားနားမႈနဲၿပီး၊ ေဘာင္က်ဉ္းေနျခင္းက ေနာက္ထပ္ တာရွည္ေနဦးမယ့္ အခက္အခဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ေျခအဆင့္က ယာယီလုပ္သားေတြမွာ မတူကြဲျပားျခားနားသူ လူေပါင္းစံုနဲ႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကၿပီး၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈအဆင္ေျပေနေပမယ့္၊ စီမံခန႔္ခြဲေရးအဆင့္မွာေတာ့အဲဒီလိုမျဖစ္ႏိုင္ေသးတာကိုေတြ့ရပါတယ္။    

ယခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံရဲ့ လူမ်ိဳးစြဲ ဆုပ္ကိုင္ထားမႈကို ဆန္းစစ္တဲ့အေနနဲ႔ hospitality company ေတြကို ၄တို႔ရဲ့ လုပ္သားအင္အားအေျခအေနကို ျပန္လည္သံုးသပ္မႈေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ကို အထူးအေလးအနက္ထား အာရံုစိုက္တဲ့အေနနဲ႔ hospitality industry ကုမၸဏီေတြဟာ ၄တို႔ရဲ့ လုပ္ငန္း အတြင္းမွာ လုပ္သားထုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကမ႓ာ့မွာရိွတဲ့ လူမ်ိဳးအမ်ားစုကို ကိုယ္စားျပဳသလားဆိုၿပီး၊ Overland Park, Kan., က executive search firm ျဖစ္တဲ့ Horizon Hospitality က CEO Scott Samuels က ေမးခြန္း ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ 

စီမံခန႔္ခြဲမႈအဆင့္ရာထူးေတြအတြက္မတူကြဲျပားျခားနားသူေတြကိုပိုမိုရွာေဖြသင့္ေၾကာင္းဟိုတယ္(၃၅)လံုး ကို လည္ပတ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ New York City က SBE Lifestyle Hospitality က chief culture officer ျဖစ္သူ Robert Mellwig ကဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူက HR ေတြဟာ အဆက္အသြယ္က်ယ္ျပန႔္ဖို႔နဲ႔ အျခားေသာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္က လူေတြကိုပါစုေဆာင္းခန႔္ထားသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳထားပါေသးတယ္။ 

ကုမၸဏီေတြကလဲ မတူကြဲျပားျခားနားတဲ့ talent ေတြအမ်ားအျပား ရရိွေအာင္ မိမိအစီအစဉ္နဲ႔ ျပဳစုပ်ိဳး ေထာင္ထားဖို႔လဲလိုပါတယ္လို႔ Mellwig က mentoring and sponsorship program ေတြမွာ ထပ္မံျဖၫ့္စြက္ ေျပာၾကားထားပါေသးတယ္။ ရာထူးအနိမ့္ပိုင္းကေနပိုက္လိုင္းသြယ္တန္းထားသကဲ့သို႔ ဝန္ထမ္းေတြကိုအထက္သို႔ တက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တာေတြကို ပံ့ပိုးေပးရမယ့္အပိုင္းကိုၾကၫ့္ၿပီး၊ သူက “အေစာပိုင္း မွာ food chain အတြက္ဝန္ထမ္းေရြးခ်ယ္ခန႔္ထားမႈျပဳလုပ္ထားေပမယ့္၊ ေနာက္ပိုင္းဒီလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ရဲ့ ေရရွည္ရည္မွန္း ခ်က္ေတြအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တဲ့အေနနဲ႔ အဆင့္ျမင့္ရာထူးေနရာေတြကို ျဖၫ့္စြက္ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ ယႏၲရားကို ၾကၫ့္ႏိုင္ဖို႔လိုပါၿပီ” ဟုဆိုပါတယ္။ 

လုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္ကလဲ ျပႆနာအခက္အခဲေတြကို ထိပ္တိုင္ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ အေသအခ်ာခ်ိန္ဆ ဖို႔လိုပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးဝန္ထမ္းေတြဟာ ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းခံရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ အိမ္ေထာင္ထိန္းသိမ္းမႈ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ကို ေက်ာခိုင္းထြက္ခြာသြားၾကတဲ့အတြက္ ကုမၸဏီေတြက အဆိုပါ အမ်ိဳးသမီး ဝန္ထမ္းေတြကို လုပ္ငန္းခြင္ကထြက္မသြားေစဘဲ ဆက္လက္ဆြဲထားႏိုင္ဖို႔ မိသားစုနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္အပံ့ ေတြ လုပ္ေပးဖို႔လိုအပ္ေၾကာင္းကိုပါသူကမွတ္ခ်က္ျပဳပါေသးတယ္။ 

လုပ္ငန္းရွင္ေတြက မတူကြဲျပားျခားနားသူေတြကို ခန႔္ထားျခင္း၊ ရာထူးတိုးေပးျခင္း၊ တို႔ကိုမ်ွတစြာစီမံ ေဆာင္ရြက္တဲ့ မန္ေနဂ်ာေတြကို ခ်ီးျမႇင့္မႈေတြလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ Tracey က “မွန္းထားတာေတြရခ်င္မွ ရမယ္၊ ရလာတာကိုပဲေသခ်ာစစ္ေဆးမယ္၊ ခ်ီးေျမႇာက္မႈေတြလုပ္ေပးရမယ္” လို႔ဆိုပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေပါင္း(၃၅)ႏိုင္ငံမွာ ဟိုတယ္ေပါင္း (၇၅၀)ဖြင့္လွစ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ Newport Beach, Calif., က Preferred Hotels and Resorts လုပ္ငန္းဟာ ထိပ္ပိုင္းေခါင္ခ်ဳပ္ေတြမွာ မ်ိဳးမတူကြဲျပားသူေတြနဲ႔ ဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္လ်ွက္ရိွ တိုးတက္မႈေတြရရိွေနပါတယ္။ ကုမၸဏီရဲ့ အႀကီးတန္းအမႈေဆာင္ရာထူးရဲ့ (၄၄%)ဟာ အမ်ိဳး သမီးေတြ ျဖစ္ေနၿပီး၊ (၁၀%)ဟာ လူမည္းေတျြဖစ္ၿပီး၊ senior vice president of human resources ျဖစ္တဲ့ Greg Smith လဲ အဲဒီထဲ အပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာလ်ိႈ႔ဝွက္ခ်က္ေဖာ္မူလာမွမရိွပါဘူး။ Smith က “ကြၽႏ္ုပ္တို႔ဟာ ဒီအပိုင္းကို တကယ္ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကလို႔ပဲ” ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာပါတယ္။ မတူကြဲျပားျခားနားသူေတြကို ရာထူးတိုးေပးဖို႔ သင့္ေတာ္မႈမရိွ ဘူးလို႔ေျပာလာၾကရင္လဲ ခုခံတုန႔္ျပန္မယ့္အစား ဒါကဘာကိုဆိုလိုပါသလဲဆိုၿပီး၊ အႀကံျပဳခ်က္ကို ေတာင္းခံေလ့ ရိွပါတယ္။ 

ခက္ခဲတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား 

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေနြဦးကာလ ကမ႓ာ့ကပ္ေဘးအစပိုင္းအခ်ိန္တုန္းက hospitality businesses ေတြပိတ္လိုက္ရတဲ့ အခါပထမဦးဆံုးစိန္ေခၚမႈေတြထဲတစ္ခုက ဝန္ထမ္းအင္အားကို ဘယ္လိုေလ်ာ့ခ်ၾကမလဲ ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

“ဝန္ထမ္းအင္အားေလ်ာ့တဲ့ေနရာမွာ အဆင္ေျပေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ၊ အလုပ္မျဖဳတ္ဘဲအလုပ္ကေန အနားေပးထားရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ၊ အလုပ္ရပ္စဲလိုက္ရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ၊ ကို ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေပးရမလဲ၊ က်န္ရိွ ေနတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔လဲ ေနာက္တစ္ႀကိမ္၄တို႔အလွၫ့္ဆိုတာမ်ိဳး စိုးရိမ္စိတ္မရိွေစဘဲ ကုမၸဏီအေပၚမွာ ဆက္လက္သစၥာရိွေနေစဖို႔ဆိုတာေတြက စိန္ေခၚမႈအႀကီး ႀကီးေတျြဖစ္ေနပါတယ္။” လို႔ Samuels ကဆိုပါတယ္။  

စီးပြားေရးနလံထဖို႔ ေနွးေနျခင္း (သို႔)ေဆာင္းရာသီမွာ coronavirus ျပန႔္ႏွံ႔ျခင္းေတြကေန သင္ခန္းစာေတြ ယူေနရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္ေျပာင္းတာေတြ၊ ေလ်ာ့ခ်ရတာေတြကို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သူမႈ ရိွမွ ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ မ်ွတမႈကို နားလည္လက္ခံႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ Nicole Leier(senior consultant-Executive HR Consulting Group၊ Los Angeles) ကေျပာပါတယ္။  

အလုပ္ကေန ေခတၲခဏအနားေပးျခင္းကို လုပ္သက္အေပၚအေျခခံစဉ္းစားေပးမယ္ဆိုရင္ ဝန္ထမ္းေတြ က နားလည္လက္ခံႏိုင္ပါတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္ေတြကလဲ ရာသီဥတုဆိုးလာတဲ့အခါ လူေတြမလာၾကေတာ့ တဲ့ အေျခအေနမွာ ရုတ္တရက္ ဝန္ထမ္းအေရအတြက္ကို ခ်ိန္ၫွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္လာရင္ ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ မူဝါဒသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

Los Angeles မွာ အေျခဆိုက္တဲ့ တန္ဖိုးႀကီးအိမ္ယာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္တဲ့ Montage International က executive vice president of people ျဖစ္သူ Mandy Holloway က၊ သူမရဲ့ကုမၸဏီမွာ ဝန္ထမ္းအေရအတြက္ ထက္ဝက္ေလ်ာ့ခ်လိုက္ရတဲ့ အေၾကာင္းေျပာလာပါတယ္။ သူမက လုပ္ငန္းအေျခအေနနဲ႔ ဝန္ထမ္းအေရအတြက္ ခန႔္ထားမႈ အေျခအေနကို နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔လိုၿပီး၊ ဝန္ထမ္းအင္အားကို အၿမဲတမ္း လိုရင္လိုသလို ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ ကေတာ့ စိန္ေခၚမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ Montage hotels (၇)လံုးကို ေနြဦးရာသီမွာပိတ္ထားခဲ့ရၿပီ၊ စက္တင္ဘာလမွာ ဟိုတယ္တစ္လံုးကို ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ၿပီး၊ ကြၽန္မတို႔ ဝန္ထမ္းေတြကို အနားေပးထားတဲ့အေျခအေနမွာ ဘယ္လို ေကာင္းေကာင္းလုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတာနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြကို ဘယ္လို ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မလဲဆိုတာကို ေလ့လာခဲ့ၾကပါ ေသးတယ္။ ဥပမာ- Montage sold gift cards ေတြကို အလုပ္ထုတ္ခံရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစဖို႔ ကယ္ဆယ္ေရးရံပံုေငြထူေထာင္ျခင္းတို႔ကို စီစဉ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္မွနားေနရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ ေန့စဉ္ (၂၄)နာရီ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ကုသမႈခံယူႏိုင္မယ့္ အစီအစဉ္ေတြကိုလဲ စီစဉ္ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီလိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ေဆးပညာဆိုင္ရာအရင္းအျမစ္ေတြကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားပါတယ္လို႔ ဒီနယ္ပယ္မွာ လုပ္သက္အႏွစ္(၂၀)ရိွတဲ့ Holloway က ဆိုပါတယ္။ 

ဝန္ထမ္းနဲ႔ မိသားစုဟာ စားစရာေတြကို တစ္လမွာ ႏွစ္ႀကိမ္ေထာက္ပံ့ထားၿပီး၊ လုပ္သားေတြဟာ အတတ္ပညာ ဆိုင္ရာတိုးတက္လာေစဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြကိုလဲ ရရိွၾကမွာျဖစ္တဲ့အျပင္၊ online ကေန ကိုယ္ကာယေလ့က်င့္ ခန္းေတြ၊ ခ်က္ျပဳပ္နည္းေတြကိုလဲ ေလ့လာႏိုင္ၾကပါေသးတယ္။ 

အျခားေသာ business leader ေတြလိုပဲ၊ Samuels က သူရဲ့ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခက္ခဲတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ခဲ့ရပါတယ္။ သူရဲ့ executive search firm ဟာ ၂၀၁၉ခုႏွစ္မွာ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို ျမင္ေတြ့ခဲ့ရေပမယ့္ ယခု ရာထူး(၂၉)ေနရာမွာ (၉)ေနရာေလာက္ကိုေလ်ာ့လိုက္ရပါၿပီ။  ဒီကပ္ေဘးႀကီး စတင္ကတည္းက မေသခ်ာမေရရာတာေတြနဲ႔လုပ္ကိုင္ေနၾကရၿပီး၊ ပထမဦးဆံုးေမးခြန္းက ဝန္ထမ္းေတြကို အနားေပးထားမွာလား၊ အလုပ္ကေနရပ္စဲလိုက္ၾကမလားဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကပ္ေဘးႀကီးက ဘယ္ေလာက္ၾကာဦးမွာလဲ၊ ဝန္ထမ္းေတြကို အလုပ္ကအနားေပးထားေတာ့ ျပန္ဖြင့္တဲ့ အခါျပန္လာၾကမွာေပါ့လို႔ Samuels ကေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာအတတ္ေတာ့မေျပာႏိုင္ဘူးေပါ့၊ ဝန္ထမ္း ေတြဘက္ကေရာ ေသခ်ာရဲ့လား၊ ေဘးေရာကင္းၾကရဲ့လား။ 

Samuels က အလုပ္ကေနထုတ္လိုက္ရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ ထြက္ခြာဖို႔၊ ေနာက္အလုပ္ရွာဖို႔ေတြမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနရၿပီး၊ လူတိုင္းကိုလဲ အခုလိုခက္ခဲတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ဘယ္လိုဘယ္ပံုခ်ခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေတြကို ရွင္းျပေနခဲ့ရပါတယ္။ ထြက္သြားရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာခံစားခြင့္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ၊ အလုပ္လက္မဲ့အေျခအေနကေန ေနာက္ အလုပ္အတြက္ ျပင္ဆင္ရမွာေတြကိုလဲ မ်ွေဝေပးခဲ့ပါတယ္။

အလုပ္ကေန နားေနရတာက အလုပ္ျဖဳတ္ခံရတာထက္စာရင္ ေကာင္းပါေသးတယ္။ “Hospitality Industry မွာ သင္ရဲ့လုပ္သားအင္အားစုေတြ ဆံုးရႈံးမႈမခံခ်င္ရင္ - ေရႊကဲ့သို႔ တန္ဖိုး တက္လာေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးၾကပါ။” လို႔ Hyatt ၊ the Century Plaza နဲ႔ Waldorf Astoria တို႔မွာအလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ Nicole Leier ကေျပာပါတယ္။

ထူးခြၽန္ဝန္ထမ္းေတြကိုထိန္းထားျခင္း

လုပ္သားေဈးကြက္ဟာ မေသခ်ာျဖစ္ေနၿပီး၊ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းျမင့္မားေနခ်ိန္မွာေတာင္ ေသခ်ာစြာ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးထားတဲ့ထူးခြၽန္ဝန္ထမ္းေတြကိုထိန္းထားဖို႔က အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ အဆံုးမွာေတာ့ လုပ္ငန္းထဲက ဝန္ထမ္းေတြကိုပဲ ရာထူးတိုးေပးသြားျခင္းက ဝန္ထမ္းနဲ႔ ကုမၸဏီကို တစ္သားတည္းျဖစ္ေအာင္ တြယ္ခ်ိတ္ေပးႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းေကာင္းျဖစ္ေၾကာင္း Leier က သူမ Hyatt မွာရိွစဉ္ ကာလမွာ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ျမင္ေတြ့ခဲ့ရပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ လုပ္သားေတြကို ေလ့က်င့္မႈေတြလုပ္ေပး၊ တာဝန္ေတြတိုးေပးျခင္းအားျဖင့္ ၄တို႔ရဲ့ ဂုဏ္ကို ျမႇင့္တင္ေပးရာေရာက္ၿပီး၊ ဝန္ထမ္းေကာင္းေတြကို ထိန္းထားႏိုင္မႈႏႈန္းကိုျမင့္မားေစပါတယ္။ Leier က Century Plaza မွာရိွစဉ္တုန္းကလဲ ဝန္ထမ္းေတြဟာ ေရရွည္ကုမၸဏီနဲ႔လက္တြဲၿပီး လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကၿပီး၊ လုပ္ငန္းအတြင္းမွာလဲ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး စာနာစိတ္ေတြနဲ႔လုပ္ကိုင္ေနၾကတာကိုလဲ ေတြ့ခဲ့ရပါတယ္။ “တစ္ဦးဦးက သင့္ကို အခ်ိန္ေပးၿပီးေလ့က်င့္ေပးမယ္၊ သင္ယူခြင့္ေတြေပးမယ္ဆိုရင္၊ ဒါဟာ အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ သစၥာေစာင့္ သိမႈနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့စိတ္ထားကိုျဖစ္ေစပါတယ္” လို႔ Leier ကဆိုပါတယ္။

ႏွစ္ပတ္လည္ကိတ္မုန႔္၊ gift card ၊ ရုပ္ရွင္လက္မွတ္၊ လက္ေရးမူနဲ႔ ေက်းဇူးတင္အသိအမွတ္ျပဳစာထုတ္ ေပးျခင္း၊ စတာေတြနဲ႔ ႏွစ္သက္လိုလားမႈေတျြပၿပီး၊ ဝန္ထမ္းေတြ သစၥာရိွလာေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေၾကာင္း Courtney Hendricks (HR manager- Milwaukee-based Cousins Subs)ကဆိုပါတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္ လုပ္ငန္းစု ကလဲလုပ္သားေတြကို ထိန္းတဲ့အေနနဲ႔ hourly workers ေတြကို ရာထူးအဆင့္ေတြတက္ေအာင္ လမ္းေၾကာင္းေတြခ်ထားေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ Hendricks ရဲ့ အထက္လူႀကီးကိုယ္တိုင္က (၁၆)ႏွစ္သား sandwich အလုပ္သမားကေနအဆင့္ဆင့္တက္လာသူျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆင့္ဆင့္တက္ႏိုင္မယ့္ေလွကားထစ္ေတြ ထင္ထင္ရွားရွား ရိွေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

ကပ္ေရာဂါေဘးက အရာရာကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ Holloway က သူမရဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအၾကား တင္းက်ပ္မႈေတြကို ေျပေလ်ာ့ေစဖို႔ စဉ္ဆက္မျပတ္ဆက္သြယ္ေျပာဆိုမႈေတြ၊ ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈေတြကို အေလး ထားေဆာင္ရြက္လ်ွက္ရိွပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ဟာ ဆက္သြယ္မႈေတြကို ရပ္လိုက္လို႔မရဘူး။ ကုမၸဏီကလဲ အပတ္စဉ္ သိသင့္တာေတြကို အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပးညီထုတ္ျပန္ေပးၿပီး၊ လုပ္ငန္းတည္ရိွရာေနရာတိုင္းမွာ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ ေတြက အပတ္စဉ္ online ကေနတစ္ဆင့္ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ေတြ့ဆံုၿပီး၊ သိသင့္တာေတြေျပာဆိုေပးၿပီး၊ အဆက္ အသြယ္မျပတ္ဘဲ၊ ေနြးေထြးမႈေတြကို ခံစားေနႏိုင္တဲ့အျပင္၊ ဝန္ထမ္းေတြေနထိုင္ရာအရပ္က ေဒသႏၲရသတင္းေတြ ကိုလဲ ဖလွယ္ၿပီးျဖစ္ေနပါတယ္။ Montage က ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းေရးအစီအစဉ္ျဖစ္တဲ့ ေန့စဉ္ ကိုယ္အပူခ်ိန္စစ္ေပးျခင္းတို႔ကိုေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့အျပင္၊ online ကေန personal protective gear ဝတ္ဆင္ပံု သင္ရိုးေတြကိုလဲ ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။ ဒါအျပင္ အလုပ္ေတျြပန္မဖြင့္ခင္မွာ မန္ေနဂ်ာေတြကို ေဘးအႏၲရာယ္အၾကား မွာ အဘယ္ကဲ့သို႔ ဦးေဆာင္မႈေတြလုပ္ရမလဲဆိုတာေတြကိုလဲ ႀကိဳတင္ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးထားပါေသးတယ္။  

အေဝးတစ္ေနရာသို႔ေရြ့ရွားျခင္း 

ရုတ္တရက္ႀကီးလုပ္ငန္းေတြပိတ္လိုက္၊ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ရၿပီးတဲ့ေနာက္ hospitality company ေတြက ဘယ္လိုလုပ္သားေတြက အမ်ားဆံုးလိုအပ္မလဲနဲ႔ ဘယ္လိုအလုပ္ေတြက အေဝးတစ္ေနရာကေန ေအာင္ျမင္ ေအာင္လုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ စိတ္ကူးေကာင္းေတြရရိွခဲ့ပါတယ္။

လုပ္ငန္းေတြဟာ သာမာန္အေျခအေနမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္ကေနအလုပ္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ စီစဉ္လို႔ရ ႏိုင္ေပမယ့္ hospitality လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ အစီအစဉ္ေတျြပန္ခ်ဖို႔အခ်ိန္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္လို႔ရပါတယ္ဆိုၿပီး Leier ကေျပာပါတယ္။ 

ဘာေတြလုပ္ရမလဲ။ မူဝါဒေတျြပန္ေရးဆြဲရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ဝန္ထမ္းေတြရဲ့ Skype လိုင္းေတြဖြင့္ ေပးၿပီး၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာသံုးႏိုင္ဖို႔၊ ဖုန္းေျဖဆိုႏိုင္ဖို႔နဲ႔ e-mail message လက္ခံရရိွဖို႔ စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ အေနာက္ ကေလးငိုသံစတဲ့ ဆူညံမႈေတြကိုေတာ့ နားလည္ေပးရတာေပါ့လို႔ Leier ကေျပာပါတယ္။ 

  Mellwig က ေရရွည္မွာ အလုပ္အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အေဝးကေနလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္းသိလာ ၾကရပါၿပီ၊ ဝန္ထမ္းေတြရဲ့ အလုပ္သြားလမ္းခရီးမွာ အခ်ိန္ေပးရတာေတြကိုလဲေလ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ့အျပင္၊ ၄တို႔ရဲ့ အလုပ္နဲ႔မိသားစု ဘဝဟန္ခ်က္ကို ထိန္းေပးႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာပါတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုတဲ့ ဓေလ့အေပၚအေျခခံထားတဲ့ Cousins Subs ကဲ့သို႔ ကုမၸဏီေတြအတြက္ကေတာ့ အေဝးတစ္ေနရာက အလုပ္လုပ္ၾကဖို႔ဆိုတာ စိန္ေခၚမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြဟာ တစ္ပတ္လ်ွင္ ႏွစ္ရက္(သို႔)သံုးရက္ကို အလွၫ့္က်စနစ္နဲ႔ရံုးတက္ရၿပီး၊ က်န္ရက္ မ်ားမွာ အိမ္ကေနအလုပ္လုပ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ Hendricks တို႔လို HR managerအတြက္ကေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ငယ္ရြယ္တဲ့ လုပ္သားေတြဟာ တုန႔္ျပန္မႈလ်င္ျမန္တဲ့အတြက္ ေနာက္ကထပ္ခ်ပ္မကြာစစ္ေဆးေနၾကဖို႔ အထူးလိုအပ္လာပါၿပီ။ အေဝးကေနလွမ္းအလုပ္လုပ္ၾကတယ္ဆိုေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္လုပ္ရာမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရိွႏိုင္သလို၊ အထူးသျဖင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးေတြ့ဆံုေျပာဆိုေဆြးေနြးမႈဆိုတာေတြ မရိွႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္လဲ ကုမၸဏီေတြဟာ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ virtual meetings ျပဳလုပ္ၿပီး၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနၾကရပါၿပီ။ 

မ်ားျပားလွတဲ့ စိတ္ကူးအသစ္

COVID-19 ကပ္ေရာဂါေဘးေၾကာင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးခတ္ခြာခြာေနဆက္ဆံေနရတာလဲ တာရွည္လာေတာ့ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈပံုစံေတြကို ဆန္းသစ္တီထြင္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္ေပးေနသလိုျဖစ္လာပါတယ္။ 

ဟိုတယ္အခန္းေတြက ေန့စဉ္သန႔္ရွင္းေနရမွာျဖစ္ေတာ့ အခ်ိဳ႕ဆိုရင္ စက္ရုပ္နဲ႔ အရင္ဦးဆံုးပိုးသတ္ ေဆးျဖန္းၿပီးမွ housekeeper ေတြက ဝင္ေရာက္သန႔္ရွင္းေရးလုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ၾကျပန္ေတာ့ ဧၫ့္သည္ေတြကို phone apps နဲ႔ check in လုပ္ျခင္း၊ အခန္းထဲကို ေသာ့မလိုဘဲဝင္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း၊ စတာေတြကို စီစဉ္ဖန္တီးေပးထားပါတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာလဲ menus ကို QR codes နဲ႔ၾကၫ့္ၿပီး မွာႏိုင္ေအာင္စီစဉ္ထားၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။  

လုပ္ငန္းေတြဟာ အေျခအေနေတြနဲ႔ သဟဇာျဖစ္လာၿပီး၊ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ရုပ္သြင္ပါေျပာင္းလဲလာရပါၿပီ။ ဒီလို အခ်င္းအရာေတြအမ်ားႀကီးက ကြၽႏ္ုပ္တို႔နဲ႔ရိွေနဦးမွာပါလို႔ Samuels ဆိုပါတယ္။   

PANDEMIC DOWNSIZING TIPS

အကယ္၍သာ ကမ႓ာ့ကပ္ေရာဂါေဘးက်ေရာက္လာလို႔ ဝန္ထမ္းေတြေလ်ာ့ရၿပီဆိုရင္ HR Professional ေတြက၄တို႔ရဲ့အေတြ့အႀကံဳအေပၚအေျခခံၿပီး ေအာက္ပါတို႔ကိုအႀကံျပဳထားပါတယ္၊။ 

ဝန္ထမ္းေလ်ာ့ရေတာ့မယ္(သို႔)အိမ္မွာနားေနရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္လုပ္ပါ။

ဝန္ထမ္းေလ်ာ့ခ်ဖို႔လိုလာၿပီဆိုရင္ အမ်ွင္တန္းမေနပဲ ျမန္ျမန္ေဆာင္ရြက္ပါ။

ရပ္စဲခံရတဲ့ဝန္ထမ္းေတြကို နစ္နာေၾကးစီစဉ္ေပးပါ။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အိမ္မွာနားေနရတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ေပးပါ။

ဝန္ထမ္းေတြရဲ့အသံကိုနားေထာင္ပါ။ မူဝါဒအသစ္ေတြအတြက္ ဝန္ထမ္းေတြရဲ့ တုန႔္ျပန္မႈကို သံုးသပ္ပါ။

ဝန္ထမ္းေတြကို စာနာမႈျပပါ။ ကရုစိုက္ပါ။

 ဒီလိုလုပ္ငန္းေတြရပ္ဆိုင္းကုန္ေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြက ပံုေသသတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေဘာက္ဆူးမ်ွေဝေပးတဲ့ အစီအစဉ္ေတြကို စဉ္းစားလာၾကပါတယ္။ မိရိုးဖလာအားျဖင့္ customer ေတြနဲ႔ ထိေတြ့ဆက္ဆံရတဲ့ဝန္ထမ္းေတြဟာ customer ေတြကေဘာက္ဆူးေပးတာနဲ႔ အဆင္ေျပၾကလို႔ လစာကို အနည္းငယ္သာသတ္မွတ္ေပးေလ့ရိွၾကပါတယ္။ kitchen ပိုင္းက ဝန္ထမ္းေတြၾကေတာ့ လစာျမင့္ၿပီး၊ ေဘာက္ဆူး မရၾကပါ။ ဒီလို ေဘာက္ဆူးမ်ွေဝ တဲ့နည္းနဲ႔မွ chef ေတြနဲ႔ cook ေတြကို အလြယ္တကူေခၚႏိုင္ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ COVID ကလူေတြကို ဖြဲ႔စည္းပံုကအစ ျပန္လည္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔အခ်ိန္ေပးလိုက္သလိုျဖစ္လာပါတယ္လို႔ Samuels ရွင္းျပပါတယ္။  

ေဆာင္းရာသီကာလေတြမွာ ေအာင္ျမင္ေနၾကတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြက အစားအေသာက္ေတြကို ဝယ္သြားလို႔ရေအာင္နဲ႔ ဆိုင္အျပင္ဘက္မွာ အပူေပးတဲ့စနစ္ေတြနဲ႔ ေနြးေနတဲ့ ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးထားေပးျခင္းတို႔က customer ေတြကိုဆြဲေဆာင္ျခင္းနည္းပဲမဟုတ္ပါလား။ 

Cousins Subs က ကပ္ေရာဂါေဘးအေစာပိုင္းတုန္းကတည္းက အလ်င္အျမန္ပဲ လိုက္ေလ်ာညီေထျြဖစ္ ေအာင္စီစဉ္ခဲ့ပါတယ္။ ကားေပၚကေနလွမ္းဝယ္လို႔ရတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ဟာ (၃၀%)ပဲရိွခဲ့ပါတယ္။ ရုတ္တရက္ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္လာေတာ့ လမ္းေဘးပလက္ေဖာင္းကေန ကားေပၚကေနဝယ္လို႔ရေအာင္ ေရာင္းရတာေတျြဖစ္လာ ပါတယ္။ Hendricks က “ကြၽႏ္ုပ္တို႔ (၄၈)နာရီ အတြင္း ပလက္ေဖာင္းကေနေရာင္းဖို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ ပါတယ္။” “ဒီလိုနဲ႔ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ငန္းကို အဆင္ေျပေစခဲ့ပါတယ္။” 

Umami Burger ၊ Sam’s Crispy Chicken နဲ႔ အျခားစားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြကိုလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ SBE က “ghost” (သို႔) cloud kitchens—sites အျဖစ္သို႔ေျပာင္းလဲၿပီး၊ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးအစားအစာေတြကို delivery သက္သက္နဲ႔ပို႔ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ SBE မွာ အမွတ္တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးရိွေတာ့ ဥပမာ- Krispy Rice နဲ႔ Plant Nation လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အစားအစာေတြခ်က္ျပဳတ္ျခင္းကို share kitchen စနစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ Mellwig က ကုမၸဏီဟာ customer ေတြအတြက္ အစားအစာေတြကို အဆင့္ျမင့္ျမင့္ပို႔ေပးႏိုင္ဖို႔ အထူးစီစဉ္မႈေတြအျပင္၊ အရသာ အပိုင္းမွာလဲ မိသားစုေပါင္းစံုအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာေတြအမ်ိဳးစံုေအာင္ဖန္တီးေပးထားပါတယ္။ ဆိုင္အတြင္းစားေသာက္မႈအေလ့အထက ကပ္ေရာဂါေဘးေၾကာင့္ လံုးဝရပ္သြားေပမယ့္ SBE ဟာ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ အစီအစဉ္ျပန္ခ်ၿပီး အလ်င္အျမန္ပဲ ghost kitchen စိတ္ကူးနဲ႔ အစားအစာေပးပို႔ျခင္းကိုေဆာင္ရြက္ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။  

Cross-training ျပဳလုပ္ျခင္းကလဲ ကုမၸဏီကို နာလန္ျပန္ထဖို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ ဗ်ူဟာတစ္ခုျဖစ္လာ ပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေလ်ာ့တာကိုလုပ္ရမယ္ဆိုရင္၊ ကြၽမ္းက်င္ဝန္ထမ္းေတြကိုသူတို႔ရဲ့ အလုပ္တာဝန္လုပ္လို႔မရေသး ေပမယ့္လဲ ေလ်ာ့တဲ့ထဲ ထၫ့္လို႔မျဖစ္ပါ။  

Cross-training ျပဳလုပ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ဝန္ထမ္းေတြရဲ့ကြၽမ္းက်င္မႈအရည္အခ်င္းေတြတက္လာမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေျပာင္း လြယ္ျပင္လြယ္ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဟိုတယ္ရဲ့ front-desk clerk ကို အလုပ္ပါးေနခ်ိန္မွာ accounting department ကိုဝိုင္းကူေစမွာ ျဖစ္ေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြရဲ့ အေတြ့အႀကံဳေတြလဲ ပိုက်ယ္ျပန႔္လာမယ္၊ ဒါဆိုလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ဝန္ထမ္းအနည္းငယ္နဲ႔လုပ္ႏိုင္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ခလစာေတြကိုေတာ့ပိုေပးဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ 

ယခုလိုစီးပြားေရးက်ဆင္းေနခ်ိန္မွာ ဟိုတယ္ေတြအေနနဲ႔ valets ၊ door people နဲ႔ bell service စတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ(၃)မ်ိဳးအတြက္ ဝန္ထမ္း(၃)မ်ိဳးထားမယ့္အစား “welcome ambassador” ဆိုၿပီး အဆိုပါဝန္ေဆာင္မႈ ေတြကို ေဆာင္ရြက္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ကုမၸဏီေတြအတြက္ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ အလုပ္ေတြ၊ ကြၽမ္းက်င္မႈေတြ၊ တာဝန္ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး၊ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးမႈေတြလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ hospitality industry မွာ အင္အားအနည္းငယ္နဲ႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေတြ့အႀကံဳေတြရလာၿပီး၊ ပိုေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတျြဖစ္လာပါၿပီလို႔ ျဖၫ့္စြက္ေျပာထားပါေသးတယ္။   

တာဝန္ေတြတိုးေပးျခင္းအားျဖင့္ အလုပ္ေတြမွာ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ထမ္း ေတြကိုလဲ အျခားေသာအလုပ္တာဝန္ေတြကို လုပ္တတ္ေအာင္သင္ထားေပးမယ္ဆိုရင္ ကြၽမ္းက်င္မႈနယ္ပယ္ ပိုက်ယ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြကို ပိုၿပီးထိေရာက္မႈရိွမယ္၊ ပိုက်ယ္ျပန႔္တဲ့အလုပ္တာဝန္ေတြေပးၿပီး၊   ကုမၸဏီနဲ႔အတူ ႀကီးထြားခြင့္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပိုမိုက်ယ္ျပန႔္မယ္၊ ပိုၿပီးေတာ့စိတ္ဝင္စားဖို႔လဲေကာင္းမယ္၊ လုပ္ခြင့္ေတြလဲရမယ္၊ ဆိုရင္ employee engagement ပိုမိုရရိွလာမွာျဖစ္ပါတယ္။အကယ္၍ ဝန္ထမ္းေတြသာ မေပ်ာ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဧၫ့္သည္ေတြ အတြက္ အဆင္ေျပဖို႔ မစဉ္းစားနဲ႔ေတာ့ လို႔ Tracey ကေျပာလိုက္ပါၿပီ။

Reference: 

Tamara Lytle, a freelance writer in the Washington, D.C., December 1, 2020. HR Magazine Winter 2020, SHRM HR Magazine E-Newsletter.