ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကြာခ်ားခ်က္ တခု

ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကြာခ်ားခ်က္ တခု

ညေနေမွာင္စျပဳလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ မီးစက္သံေလးေတြရဲ့ အသံေတြ တဒုတ္ဒုတ္ၾကားေနရေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ရြာကိုျပန္ေရာက္ေနသလိုမ်ိဴး ခံစားေနရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အခုေနေနတဲ့ ေနရာကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ျမိဳ႕ေတာ္ရဲ့ ဒုက္ခသည္စခန္းေလးေပါ့။ ဒီေန႔ ကြ်န္ေတာ္ တေနကုန္ ေမာပန္းခဲ့တယ္ေလ။ သံုးႏွစ္ေလာက္ တခါမွ ျပန္မေရာက္တဲ့ ဒုက္ခသည္စခန္းကို ဒီေန႔ေတာ့ ေမာေမာပမ္းပမ္းနဲ႔ပင္ ေရာက္ရွိ  ခဲ့တယ္။

ျဖစ္ပံုက ျပည္တြင္းက အခုမွေရာက္လာတဲ့ လူနာတစ္ေယာက္ကို စခန္းထဲမွာ ေဆးလာကုေပးတာပါ။ လူနာဟာ တကယ့္ကို သနားစရာေကာင္းတဲ့ လူနာတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက လူေတြ ေျပာခ်က္ အရကေတာ့ ဒီလူနာဟာ HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္ တစ္ေယာက္လို႔ ဆိုပါတယ္။ HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္ဆိုလို႔ ေရးလိုက္မိေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ေအစ့္ေရာဂါနဲ႔ ေသသြားတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္ရြာက လူတစ္ဦး အေၾကာင္းကို ကြ်န္ေတာ္ ျပန္သတိယ မိပါတယ္။ သူ႔နာမည္က ဦးမိုးေက်ာ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ ရြာသူ ရြားသားေတြရဲ့ အသိပညာ နည္းပါးလြန္းတာက တေၾကာင္း၊ အယူသည္းတာက တစ္ေၾကာင္း ဦးမိုးေက်ာ္ အေသမလွခဲ့ပါဘူး။ ဦးမိုးေက်ာ္ရဲ့ အသုဘ အဆံုးသတ္မလွခဲ့သလို ရြာသူရြာသားေတြရဲ့ အသိပညာ နည္းပါးမူေၾကာင့္ ဦးမိုးေက်ာ္ရဲ့ အိမ္ဟာ ရြာသူရြာသားေတြရဲ့ မီး၀ိုင္း၀န္းရွိဳ႕ျခင္းကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ဦးမိုးေက်ာ္နဲ႔ရျပီး က်န္ခဲ့တဲ့ မိသားစုေတြ ဘယ္လိုဒုကၡ ေရာက္မလဲဆိုတာကိုေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါ။ ဒီအေၾကာင္းေတြကို ကြ်န္ေတာ္လံုးလံုးကို သတိမရခဲ့မိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပီးခဲ့တဲ့ (၄)ရက္က ကြ်န္ေတာ့္တို႔ဆီကို ေရာက္လာတဲ့ လူနာရဲ့ အေၾကာင္းၾကားေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ငယ္စဥ္အခါက ျမင္ေတြ႔ခဲ့ဖူးတဲ့ ဦးမိုးေက်ာ္ရဲ့ အျဖစ္ကို ျပန္သတိရမိလိုက္ပါတယ္။

အခုတက္လာတဲ့ ေ၀ဒနာရွင္ဟာ သူ႔ကို ေအ့စ္ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္တဲ့ လကစျပီး ၆ လတိတိ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ့ ရြာသူရြာသားေတြ ဥေပကၡာျပဳထားေၾကာင္း ကြ်န္ေတာ္ ၾကားသိရပါတယ္။ ဒီလူရဲ့ ဇနီးကေတာ့ လူေတြရဲ့ အေျပာ ခံရမွာ စိုးတာေၾကာင့္ ခ်စ္လွစြာေသာ ၇ လအရြယ္ သမီးေလးနဲ႔၊ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ သမီးေလးႏွစ္ဦးကို ခြဲခြာသြားက သူ႔ကိုယ့္ကို ေသေၾကာင္း စီရင္ခဲ့ေၾကာင္းကိုေတာ့ ရြာသူရြာသားမ်ားရဲ့ ေျပာဆိုျခင္းမွ ကြ်န္ေတာ္ ၾကားသိခဲ့ရ ပါတယ္။ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဴတဲ့ ကေလးႏွစ္ဦးကေတာ့ မိမိတို႔ရဲ့ မိဘႏွစ္ပါးကို အေဖအေမလို႔ မေခၚရရွာပဲ မည္မွ် အသက္ရွင္ေနထိုင္ သြားရမည္ ဆိုတာကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ မခန္႔မွန္းတတ္ပါ။ ငါဘယ္ေန႔ ေသမွာလည္း ဆိုတာကို ေစာင့္ေနတဲ့ ကေလးေတြရဲ့ အေဖကို ျမင္ရေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ရင္ထဲမွာ လံုး၀စိတ္မေကာင္းပါဘူး။

အသိပညာ နည္းပါးလွတဲ့ ရြာသူရြာသားေတြက လူနာကို ပစ္တင္ကဲ့ရဲ့ကာ ေသလူအျဖစ္ ပယ္ထားတယ္လို႔ သတင္းၾကားေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မိသားစု အင္မတန္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ကာ ၀မ္းနည္းရပါတယ္။ ေလးရက္ လံုးလံုး မိမိသမီးေလးႏွစ္ဦးရဲ့ ဓါတ္ပံုကိုၾကည့္ျပီး ပူေဆြး၀မ္းနည္းေနတဲ့ ဖခင္တစ္ေယာက္ကို ကြ်န္ေတာ့္ရြာက ရြာသူရြာသားမ်ား လာေရာက္ျမင္ေတြ႔ရင္ ဖခင္စိတ္၊ မိခင္စိတ္နဲ႔ ကိုယ္ခ်င္းစာၾကပါ့မလား ဆိုတာကိုပင္ ကြ်န္ေတာ္ မေတြးတတ္ ေတာ့ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ ျငိမ္ျငိမ္ မေနႏိုင္ေတာ့ပါ။ မိဘႏွစ္ဦးနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ တိုင္ပင္ျပီး ဒုကၡသည္ ေဆးခန္း ပို႔ေပးဖို႔ ကြ်န္ေတာ္ စီစဥ္ ရပါေတာ့တယ္။ ေဆး၀ါး စံုလင္တဲ့ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ ေဆးရံုၾကီးကို ပို႔ေဆာင္ခ်င္ေပမဲ့လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေငြေရးေၾကးေရး အားနည္းမႈေၾကာင့္တေၾကာင္း၊ လူနာဟာ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေၾကာင္း ဘာအေထာက္အထားမွ မရွိမႈေတြေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ဒုကၡသည္ စခန္းကိုပဲ မွန္းေမ်ာ္ကာ အားကိုးခဲ့ မိပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ကြ်န္ေတာ္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေနာက္တစ္ေခါက္ျပန္ေရာက္ ခဲ့ရပါတယ္။

ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ေတာ့ ေဆးခန္းက တာ၀န္ရွိသူမ်ားရဲ့ ေႏြးေထြးစြာ ၾကိဳဆိုမႈတြေၾကာင့္ လူနာအတြက္ ကြ်န္ေတာ္၀မ္းသာၾကည္ႏူး ခဲ့ရပါတယ္။ ခရီးတေလွ်ာက္ ေမာေမာပမ္းပမ္း ျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ယူနီေဖာင္း အျပည့္နဲ႔ ျပံဳးရြင္လန္းဆန္းေနတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြရဲ့ မ်က္ႏွာကို ျမင္လိုက္ရေတာ့ လူနာရဲ့ ေရာဂါ တ၀က္ေပ်ာက္ျပီလို႔ေတာင္ စိတ္ထဲမွာ ခံစားမိပါတယ္။ မည္သည့္ေရာဂါရွင္ကိုမဆို တေရာတေႏွာ ယဥ္ေက်းပ်ဴငွာစြာ ဆက္ဆံတတ္တဲ့ စိတ္ဓါတ္ေလးေတြကို ကြ်န္ေတာ္ ထပ္မံ ေတြ႔ျမင္လိုက္ရေတာ့ လူနာေတြရဲ့ အစစ္အမွန္ ကယ္တင္ရွင္ေတြဆိုတာ ဒီလို ေဆးရံု၀န္ထမ္းေတြသာ ျဖစ္မယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ထပ္မံ ခံစားလိုက္ရျပန္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ လူနာကို သံုးညကုသဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။

ေဆးခန္းရဲ့ နည္းပညာ၊ စက္ကိရိယာျမင့္မားမႈနဲ႔ အတူ ေဆးခန္း၀န္ထမ္းေတြရဲ့ ပ်ဴငွာယဥ္ေက်းေႏြးေထြးစြာ ဆက္ဆံမႈေတြေၾကာင့္ လူနာရဲ့ စိတ္ထဲမွာ ၀မ္း၀မ္းသာသာျဖစ္လာမယ္လို႔ ကြ်န္တာ္ထင္မိရင္ မမွားေလာက္ ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ ပိုက္ဆံရွိမွသာ ဒီေရာဂါကို ကုသေပ်ာက္ကင္းမွာလို႔ စိတ္ထဲက စြဲလန္းေနတဲ့ ျမန္မာျပည္က လူနာတစ္ဦးဟာ ဒီဒုကၡသည္ စခန္းေလးကို ေရာက္လာခဲ့သည္ ဆိုရင္ဘဲ ဒီတယူသန္ စြဲလန္းမႈၾကီး အလိုလို ေပ်ာက္ကြယ္သြားမယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္လံုး၀ယံုၾကည္ပါေၾကာင္း ျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ပထမဦးဆံုး ကူညီလိုက္တဲ့ လူနာတစ္ဦးက ဒုကၡသည္ စခန္းေလးမွာ ေအာင္ျမင္စြာ ေဆးခံယူကုသသြား ႏိုင္မႈေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ့္ကို ကြ်န္ေတာ္လည္း ဂုဏ္ယူမိရင္း နိဂံုးခ်ဴပ္လိုက္ ရပါတကား။

ရွမ္းမေလး - ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကြာခ်ားခ်က္ တခု 

အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အဆိုးရြားဆုံးေနရာ

ယခုလအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ျပည္နယ္တခုတြင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးအား ကာယအိေျႏၵ ပ်က္ျပားသည္အထိ ေစာ္ကားမႈသည္ ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ၄င္းအမ်ိဳးသမီးငယ္ တစ္ဦးသည္ ည (၉) ေက်ာ္တြင္ ဘားတခုမွ ထြက္အလာတြင္ လူ (၁၈) ဦးမွ သူမအား ဆံပင္ကို ဆြဲကာ လမ္းေဘးသို႔ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး အကၤ်ီကို ဆုတ္ၿဖဲၿပီး၊ ကင္မရာေရွ႕တြင္ ၿပဳံးေစ၍ ဗြီဒီယုိ ရိုက္ကူးခဲ့သည္။ ၄၅ မိနစ္အၾကာမွ ရဲမွ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့သည့္လက တကမၻာလုံးရွိ ဂ်န္ဒါေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ ၃၇၀ ကို စစ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့ရာ အိႏိၵယ ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားအတြက္ အဆုိးဆုံး ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း မဲေပးခဲ့ၾက သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေပၚကာယိေျႏၵ ပ်က္ျပားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္ေသာ ျပစ္မႈျဖစ္သည္။

အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ (၂၂) မိနစ္တို္င္းတြင္ အမ်ိဳးသမီး တဦး မုဒိန္းျပဳက်င့္  ခံေနရၿပီး ၅၈ မိနစ္တိုင္းတြင္ ခန္း၀င္ပစၥည္း တစ္ခုခုမီးရိႈ႕ ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံေနရသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ကာယအိေျႏၵ ပ်က္ျပားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသား (သို႔) ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းမ်ားမွ ရက္စက္စြာ ဆက္ဆံျပဳမူျခင္း၊ ျပန္ေပးဆြဲမႈႏွင့္ လူကုန္ကူမႈေပါင္း (၂၆၁၀၀၀) ေက်ာ္ ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည္။

ဤကဲ့သို႔ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္လာရျခင္းမွာ အမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါ က အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါး လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား အတြင္း ေက်ာင္း မ်ားတြင္ အမွတ္ေကာင္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္သူအမ်ားစုမွမွာ အမ်ိဳးသမီး မ်ားျဖစ္ၿပီး တယ္လီဖုန္း ေခၚဆိုရာဌာန၊ အေရာင္းျမႇင့္တင္ေရးဆိုင္ရာ လုပ္သားမ်ား၊ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္း၊ စက္ရုံမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ရာထူးႀကီး ေနရာမ်ားကို ရရွိလာၾကသည္။
ဇာတ္ခြဲျခားမႈ စနစ္ရွိသည့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး အေပၚဖိႏွိပ္ျခင္းသည္ တရားမွ်တမႈရွိသည္ဟု မွတ္ယူေန ဆဲျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၁၉ ႏွစ္ၾကားရွိ လူငယ္ ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေပၚ ရုိက္ႏွက္ျခင္းသည္ တရားမွ်တသည္ဟု ခံယူေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း UNICEF ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားထားသည္။

Ref; Why India is the worst place to be a woman
 ေမာကၡ – အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အဆိုးရြားဆုံးေနရာ 

HIV ကာကြယ္ေရး ကြင္းဆင္း ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ယခုႏွစ္ကုန္ အထိ ျပဳလုပ္သြားမည္

ျမန္မာႏုိင္ငံ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဆန္႔က်င္ေရး အသင္း MANA နဲ႔ UNICEF တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး ေတြမွာ HIV ပိုး ကာကြယ္ေရး ကြင္းဆင္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ယခု ႏွစ္ကုန္အထိ ကြင္းဆင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ မာနာမွ တာ၀န္ရွိ သူရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ အရ သိရပါတယ္။

အဆိုပါ စီမံခ်က္ လုပ္ငန္းေတြ ကိုေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ မူဆယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း၊ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ မႏၲေလးတိုင္း ေဒသႀကီး၊ ျမင္းျခံၿမိဳ႕၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံ့ၿမိဳ႕နဲ႔ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး အတြင္းရွိ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕ အစရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ စီမံခ်က္ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ အဆိုပါ အသင္း ခန္းမမွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွ သိရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ MANA အသင္း အေနျဖင့္ UNFPA နဲ႔လည္း စီမံကိန္း လုပ္ငန္း ၄ခု လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိရာမွာ တစ္ခုကို စတင္ လုပ္ေဆာင္ ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ဖုိ႔ အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ Project ႐ုံးဖြင့္လွစ္ၿပီး ရန္ကင္းၿမိဳ႕၊  ခ်မ္းေအးသာဇံ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ တာခ်ီလိတ္ ၿမိဳ႕နယ္တို႔ မွာေတာ့ ရိပ္မြန္မ်ား ဖြင့္လွစ္ကာ HIV ကာကြယ္ တားဆီးေရး လုပ္ငန္းမ်ားနဲ႔ အသိေပး ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိတယ္လုိ႔ သိရ ပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္မႈေတြ သာမက လက္ရွိ မွာလည္း MANA အသင္း ဘ႑ာေငြ ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈ ေတြေၾကာင့္ ၀င္ေငြပိုမို ရရွိလာတာ ေၾကာင့္လည္း ျပည္သူ႔ အက်ဳိးျပဳ ေဆာင္ရြက္ မႈေတြကို ယခင္ကထက္ ပိုမိုေဆာင္ရြက္ လာႏုိင္ၿပီ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သတင္း ရရွိပါတယ္။

MRTV-4 - HIV ကာကြယ္ေရး ကြင္းဆင္း ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ယခုႏွစ္ကုန္ အထိ ျပဳလုပ္သြားမည္