Friday, July 6, 2012

HIV ပုိးမ်ဳိး ျပဳတ္ေတာ့မည္ေလာ

ညေနခင္းျဖစ္၍ ေရႊဘံုသာလမ္း တစ္ေလွ်ာက္ လူစည္ကားေန၏။ အေနာ္ရထာလမ္းႏွင့္ ေရႊဘံုသာ လမ္းေထာင့္ရွိ မီးပြဳိင့္ႏွင့္မ်ားစြာ မေဝးကြာလွေသာ အရပ္တြင္ ေလညဳိ ကုန္းလက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ကေလးတည္ ရွိ၏။ ထိုဆိုင္ကေလးတြင္လည္း လူစည္ကားေန၏။ ထိုဆိုင္ကေလး လူစည္ကားရျခင္းမွာ စာေရးဆရာ ေမာင္ညဳိျပာ တည္ခင္းဧည့္ခံမည့္ လက္ဖက္ရည္ကို အင္တိုက္၊ အား တိုက္ေသာက္သံုးရန္ႀကဳိတင္ေစာင့္ ဆိုင္းေန ၾကေသာ စာေပေလာကသား အုပ္စုေရာက္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္၏။
ေရႊဘံုသာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းေရွ႕မွေန၍ ကမ္းနားလမ္း ေရာက္သည္အထိ လမ္းေဘးလက္ ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ား စြာရွိပါေသာ္လည္း လူစည္ကားမႈ၌ ထိုဆိုင္ကေလးကို မမီေပ။ ဤသည္မွာ ေလညဳိကုန္း၏ ထူးျခားခ်က္ျဖစ္၏။
ဘာသာျပန္ဆရာေမာင္သိန္း ငွက္(ကယားျပည္)သည္ ဝါစဥ္ အႀကီးဆံုးျဖစ္၍ အမ်ားကအုပ္စုေခါင္း ေဆာင္သဖြယ္ တင္ေျမႇာက္ ထားၾက ၏။ ၄င္းအား စာေပေလာကသားမ်ားက ခ်စ္စႏိုးျဖင့္ ကယားႀကီးဟုေခၚၾက၏။
”ကယားႀကီး၊ ဆာလွၿပီ။ ေမာင္ညဳိျပာေရာ”
”လာမွာပါ၊ ဆာရင္မွာလိုက္ဗ်ာ၊ သူလာမွေငြရွင္းလိမ့္မယ္”
”ဟုတ္ၿပီ။ ဒါဆိုမွာမယ္။ ေဟ့- ခ်ာတိတ္၊ ခ်ဳိ႕ဆိမ့္ဆယ္ခြက္”
လက္ဖက္ရည္မွာသံေၾကာင့္ စားပြဲထိုးကေလးေမာင္ၾကြက္နီပင္ လန္႔သြားရွာ၏။ ဆယ္ခြက္တစ္ခါ တည္း မွာလိုက္၍ျဖစ္၏။
”ကယားႀကီး၊ အင္းစိန္က သေဘၤာသားတစ္ေယာက္ ဆံုးသြား တာသိလား”
”သိတယ္ေလ။ တစ္လမ္းထဲ ပဲဟာ။ ေရာဂါက ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ဗ်”
”ေအးဗ်ာ၊ အရြယ္ေကာင္း ေလး၊ သနားစရာ”
”ေအအိုင္ဒီအက္စ္ကို မ်ဳိးျဖဳတ္ လို႔မရေသးဘူးလား”
”ေဟာ-ေဒါက္တာလာၿပီ။ ခင္ဗ်ားသိခ်င္တာေမးေပေတာ့”
ေဒါက္တာရန္မ်ဳိးေအာင္ ဆိုင္ထဲ ဝင္လာ၏။
”မဂၤလာပါေဒါက္တာ၊ ၾကြပါ။ ခုပဲေမးေနတယ္။ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေဒါနက ေအအိုင္ဒီအက္စ္ကို မ်ဳိးျဖဳတ္ပစ္ခ်င္ေနတယ္။ အဲဒါျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ ရွင္းျပပါဦးေဒါက္တာရယ္”
”ဟာ-အေတာ္ပဲ။ ကြၽန္ေတာ္ လဲ BBC ကလႊင့္တဲ့ Hard Talk Programm နားေထာင္ခဲ့ေတာ့ ဒါကို ရွင္းျပႏိုင္တယ္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီသုေတ သနလုပ္လို႔ ႏိုဘယ္လ္ဆုရထားတဲ့ ပညာရွင္တစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူက ျပင္သစ္လူမ်ဳိး၊ နာမည္က Francoise Barre-Sinoussi  တဲ့။ သူက ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးပါရဂူ။ Virologist ေခၚတာေပါ့။ သူက ေစာေစာက အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာသြားတယ္။ ေအ အိုင္ဒီအက္စ္ကို အျမစ္ျပတ္ေအာင္ ကုႏိုင္ဖို႔အလား အလာ ေကာင္းေနၿပီတဲ့ဗ်”
”ဟုတ္ကဲ့ဆရာ”
”၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ
ပိုးကို စေတြ႕တယ္။ စေတြ႕ခ်ိန္ကေန ယေန႔အထိ ဒီပိုးေၾကာင့္ လူဦးေရ သန္းေပါင္း သံုးဆယ္ေက်ာ္ေသခဲ့ ရၿပီးၿပီ”
”ဟာ-မနည္းပါလား ေဒါက္တာရယ္”
”မနည္းဘူးဗ်။ ခုေလာေလာဆယ္မွာ ေရာဂါရွိရင္ ေဆးကိုအၿမဲ ေသာက္ေနရတယ္။ ေဆးေသာက္ ေနရင္ေတာ့ အသက္ရွည္ေန တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးကေစ်းႀကီးတယ္။ မဖြံ႕ၿဖဳိးေသးတဲ့ ေနရာေတြမွာက်ေတာ့ ေဆးမွန္မွန္ရဖို႔မလြယ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပညာ ရွင္ေတြ ေဆးမေသာက္ရဘဲ ေနႏိုင္ေအာင္ ႀကံဆေနၾကတယ္”
”ဟုတ္ကဲ့ ေဒါက္တာ”
”ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ပါေမာကၡႀကီး က လူနာႏွစ္ေယာက္အေၾကာင္း ေျပာ ျပသြားတယ္။ တစ္ေယာက္က Berlin Patient လို႔ေခၚ တယ္။ တစ္ေယာက္က နယူးဂ်ာစီက၊ သူတို႔ ေတြက ေအအိုင္ဒီအက္စ္လူနာေတြ”
”ဟုတ္ကဲ့ ေဒါက္တာ”
Berlin Patient  ကို ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီအစားထိုးလဲလွယ္တဲ့နည္း သံုးၿပီး ကုထားတယ္တဲ့။ ကုၿပီးတဲ့ ေနာက္ လူနာကိုယ္ထဲမွာ ပိုးမေတြ႕ေတာ့ဘူး။ အရင္က ဒါမ်ဳိးမႀကဳံဖူးဘူး။ နယူးဂ်ာစီက လူနာက်ေတာ့ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇကုထံုးသံုးၿပီး ကုထားတယ္။ သူ႔က်ေတာ့ တစ္မ်ဳိးဗ်။ ပိုးကလံုးဝ မေပ်ာက္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူနာက ေဆးဆက္မေသာက္ဘူး။ ပိုးေတြကရွိ ေနေပမယ့္ လူနာက ေဆးမေသာက္ ဘဲ က်န္းမာေနတယ္။ ဒါလဲထူးဆန္းတယ္ဗ်”
”ဒါဆို ေရာဂါကို အျမစ္ျပတ္ ကုႏိုင္ဖို႔ အလားအလာရွိလာၿပီေပါ့”
”ဟုတ္တယ္။ ပါေမာကၡႀကီး ေျပာခ်င္တာက ဒီအခ်က္ပဲ။ ျဖစ္ႏိုင္ စရာကုထံုးက ႏွစ္မ်ဳိးရွိႏိုင္တယ္တဲ့။ ပထမကုထံုးက ပိုးေတြ မက်န္ေအာင္ သုတ္သင္တဲ့နည္းဗ်။ ဒုတိယ Functional Cure  ေခၚတယ္။ ပိုး မက်န္ေအာင္ လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူနာက ေဆးဆက္ ေသာက္စရာမလိုဘူး။ ေဆးမေသာက္ ဘဲ က်န္းမာေနတယ္”
”ပါေမာကၡႀကီးက ဘယ္တုန္း ကဆုရတာလဲ”
”၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ကဗ်။ Luc Montagnier  နဲ႔တြဲၿပီးရတာ။ အိပ္ခ်္အိုင္ ဗြီပိုးကို ပထမဆံုးရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ေပါ့ဗ်ာ”
”ဟုတ္ကဲ့ေဒါက္တာ”
”ပါေမာကၡႀကီးက အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ေအအိုင္ဒီအက္စ္အသင္းႀကီး မွာလဲ ဥကၠလုပ္ခဲ့ဖူးေသးတယ္”
”ဟုတ္ကဲ့ေဒါက္တာ”
”ခု ကမၻာေပၚမွာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ သုေတသန လုပ္ငန္းေတြ ရန္ပံုေငြအခက္အခဲျဖစ္ ေနတယ္။ ဒါကို ပါေမာကၡႀကီးက ေျဖရွင္းဖို႔ႀကဳိးစားေနတယ္”
”ဟုတ္ကဲ့ေဒါက္တာ”
”သုေတသနေတြကို ရန္ပံုေငြ ျဖတ္ေတာက္လိုက္ေတာ့ ပါေမာကၡ ႀကီး အေတာ္ေဒါပြခဲ့တယ္။ သုေတ သနေတြဆက္လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္တဲ့။ လံုးဝကုသႏိုင္ဖို႔က မေဝးေတာ့ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္လုပ္ဖို႔လိုတယ္ေလ”
”ဒါေပါ့ ေဒါက္တာ။ ဆက္လုပ္ရမွာေပါ့”
”ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေရာဂါ ရွိရင္ ေဆးေသာက္ေနရဦးမယ္”
”အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သုေတ သနေရာလုပ္ေသးလား”
”လုပ္တယ္ဗ်။ စကားစပ္မိလို႔ ဆက္ေျပာျပဦးမယ္။ University of Washinton  က ကင္ညာႏိုင္ငံမွာလုပ္ ခဲ့တယ္။ အဲဒီသုေတသနနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ Michel Sidibe  ဆိုတဲ့ ပုဂၢဳိလ္က ခ်ီးက်ဴးေျပာၾကားခဲ့တယ္။ သူက Joint United Nations Programme on HIV/AIDS rSm Executive Director  လုပ္ေနတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ဗ်”
”သူက ဘာေျပာသလဲဆရာ”
”သူက သုေတသနဟာ အဓိ ကက်တဲ့ သိပၸံပညာဆိုင္ရာ လုပ္ ေဆာင္ခ်က္တစ္ရပ္ပါပဲတဲ့။ ေရာဂါ ကု ေဆးဝါးေတြဟာ ဒီေရာဂါမွာမရွိ မျဖစ္လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို ထပ္ၿပီး သက္ေသထူလိုက္တာပါပဲတဲ့။ ေရာဂါကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕တာကို ကာကြယ္ တဲ့ေနရာမွာ အလြန္အေရးႀကီးတယ္ တဲ့”
”ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ”
”သုေတသနက ဒီလိုဗ်။ အာဖရိကမွာ ဇနီးေမာင္ႏွံစုံတြဲ ငါး ေထာင္နီးပါးကို စမ္းသပ္ခဲ့တာ။ တစ္ဦးက ေရာဂါရွိတယ္။ တစ္ဦးက မရွိဘူး။ ေရာဂါမရွိတဲ့လူကို ေဆး ေသာက္ခိုင္းတယ္။ တခ်ဳိ႕က Tenofovir ဆိုတဲ့ ေဆးေသာက္ရ တယ္။ တခ်ဳိ႕က Tenofovir နဲ႔ Emtricitabine တြဲၿပီး ေသာက္ရ တယ္။ တခ်ဳိ႕က Placero ဆိုတဲ့ ဗလာသက္သက္ ေဆးကိုေသာက္ရ တယ္”
”အုပ္စု သံုးအုပ္စုေပါ့ဆရာ”
”ဟုတ္တယ္။ သံုးအုပ္စုကို ျပန္ၿပီးႏႈိင္းယွဥ္ေတာ့ ေဆးတစ္မ်ဳိးတည္း ေသာက္တဲ့အုပ္စုမွာ ကူးစက္မႈနည္း တယ္။ ႏွစ္မ်ဳိး အုပ္စုမွာပိုၿပီးနည္း တယ္။ ဒါက ဗလာသက္သက္ ေဆးကုိေသာက္တဲ့အုပ္စုနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ တာ”
”ဟုတ္ကဲ့ ေဒါက္တာ”
”ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ေျပာရမယ္ဆို ရင္ ႏွစ္မ်ဳိးအုပ္စုက ၇၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုနည္းတယ္။ တစ္မ်ဳိးအုပ္စုက ၆၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုနည္းတယ္။ လိုရင္းေျပာ ရရင္ ေဆးႏွစ္မ်ဳိးေသာက္တာ ပိုေကာင္းတယ္ေပါ့ဗ်ာ”
”ဟုတ္ကဲ့ေဒါက္တာ”
The Terrence Higgins Truit  ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးက အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီတိုက္ ဖ်က္ေရး၊ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕ႀကီး ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီအဖြဲ႕က Head of Policy  ျဖစ္တဲ့ Lisa Power  ကေျပာသြား တယ္။ ေရာဂါႀကဳိတင္ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ ကြန္ဒံုးကိုသံုးၾကဖို႔ သတိေပး သြားတယ္”
”ဟုတ္ကဲ့ေဒါက္တာ”
”ေလာေလာဆယ္မွာ နည္းတစ္ မ်ဳိးတည္းနဲ႔ ႀကဳိတင္ကာကြယ္ရင္ စိတ္မခ်ရဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ WHO ကေရာ Unaids ကေရာ ေဆးလဲ ေသာက္၊ ကြန္ဒံုးလဲေဆာင္ထားဖို႔ တိုက္တြန္းေနၾကတယ္”
”လိုက္နာရမွာေပါ့ ေဒါက္တာ”
”ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပဲ။ မေရွာင္ႏိုင္ရင္လဲ ကြန္ဒံုးသုံးဗ်။ ျဖစ္လာရင္ ေဆး မွန္မွန္ေသာက္ဗ်။ ဒါမွ အသက္ရွည္မယ္”
”အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ဖို႔ ဆယ္ ေက်ာ္သက္လူငယ္ေတြကို ပညာေပးသင့္ပါတယ္ ေဒါက္တာ”
”ဟုတ္တယ္ဗ်။ လူငယ္ဆိုတာ အေပါင္းအသင္းမွားရင္ အေပ်ာ္ အပါးဘက္ ေရာက္သြားတတ္တယ္။ သူတို႔ကို ပညာေပးရမယ္”
”မီဒီယာေတြကလဲ ဝိုင္းကူရင္ ေကာင္းမယ္ေနာ္”
”ဒါေပါ့ဗ်ာ။ ဝိုင္းကူရင္ ပိုထိ ေရာက္တာေပါ့ဗ်ာ”
ထိုစဥ္ ဓာတ္ခြဲမႉးဦးဥာဏ္အုန္း ေလညဳိကုန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာ၏။
”ဟာ-ဦးဥာဏ္အုန္း ထိုင္ဗ်ာ။ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ရေအာင္”
”ကြၽန္ေတာ္လဲ အလုပ္မ်ားေန လို႔ဗ်ာ၊ ခုမွၿပီးတယ္”
”ေသြးေဖာက္တဲ့လူနာေတြ မ်ားေနၿပီထင္တယ္”
”ဟုတ္တယ္ဗ်။ ထူးထူးျခား ျခား တစ္ခုေတြ႕တယ္။ ကိုရင္ေလး တစ္ပါးက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးေတြ႕ေနတယ္။ ကိုရင္ ေလးက ငယ္လြန္းေတာ့ အေပ်ာ္ အပါးကိစၥလဲ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ လဲ စဥ္းစားမရဘူးျဖစ္ေနတယ္”
”ကိုရင္က အုပ္စုလိုက္ဝတ္တာ ထင္တယ္”
”ဟုတ္တယ္၊ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ အုပ္စုလိုက္ဝတ္တာ”
”လူႀကီးေတြပါေသးလား”
”ပါတယ္လို႔ေျပာတယ္။ ဟုတ္ၿပီ။ ခုမွ စဥ္းစားမိတယ္။ သင္တုန္းဓားကကူးတာျဖစ္မယ္။ ဒုလႅဘ ရဟန္းခံတဲ့အထဲမွာ သေဘၤာသား ပါတယ္တဲ့။ အဲဒီအုပ္စုက သင္တုန္း ဓားတစ္ေခ်ာင္းထဲသံုးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ တာက သေဘၤာသားက ကိုရင္ေလးကို ကူးသြားၿပီထင္တယ္”
”ဒါဆို တျခားဦးဇင္းေတြ၊ ကိုရင္ေတြလဲ စစ္ၾကည့္သင့္တယ္”
”ဟုတ္တယ္။ စစ္ၾကည့္သင့္တယ္။ သင္တုန္းဓားတို႔၊ မုတ္ဆိတ္ ရိတ္ဓားတို႔က ကူးႏိုင္တယ္ဆိုတာလဲ လူထုကိုပညာေပး ရမယ္ဗ်”
”ဟုတ္တယ္။ ေပးသင့္တယ္။ ဟာ-ဟိုမွာ ဆရာေမာင္ညဳိျပာလာၿပီ။ ကဲ-ဝိုင္းေတာ္သားတို႔ လက္ဖက္ရည္ ရၿပီဆိုရင္ ေပါင္မုန္႔   ေထာပတ္သုတ္တို႔၊ စမူဆာတို႔၊ ေကာ္ျပန္႔ေၾကာ္တို႔ ထပ္မွာ ၾကေပေတာ့ဗ်ဳိ႕”    ေလညိဳကုန္းကား စည္ကားေန ဆဲျဖစ္၏။

ေအာင္(ေဆး-၁)
ရည္ညႊန္းခ်က္ း”BBC News rS Nobel Winning Barre Sinoussi Optimistic About HIV Cure” ေဆးပညာေဆာင္းပါးကို မွီျငမ္းကိုးကားပါသည္။

ေစ်းကြက္HIV ပုိးမ်ဳိး ျပဳတ္ေတာ့မည္ေလာ

No comments: