Kokang ကိုးကန္႔၊ တရုပ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ေလာက္ကိုင္ၿမိဳ႕တဝိုက္မွာ ဖုန္ၾကားရွင္ဦးေဆာင္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႔မွ ယေန႔အထိ တိုက္ပြဲျဖစ္စဥ္ေပါင္း ၁၃ ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး၊ လက္နက္ႀကီး ပစ္ကူေတြနဲ႔ ေလေၾကာင္းပစ္ကူ ၅ ႀကိမ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ျဖစ္စဥ္တေလွ်ာက္ တပ္မေတာ္မွ အရာရွိ ၅ဦး၊ စစ္သည္ ၄၂ ဦး အသက္ေပးလွဴခဲ့ၿပီး၊ အရာရွိ ၁၁ ဦး စစ္သည္ ၆၂ ဦး ဒဏ္ရာရရွိကာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ၅ စီး ပ်က္စီးဆုံးရႈံးခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရကေန မေန႔ကသတင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ဆိုတာ National Democratic Alliance Army (NDAA) အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္အဖြဲ႔ ျဖစ္တယ္။ Eastern Shan State Army (ESSA) ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္းတပ္ဖြဲ႔လို႔လည္းေခၚတယ္။ Mongla Army မိုင္းလမ္ တပ္ဖြဲ႔ လို႔လည္း ေခၚတယ္။ Kokang Democracy Party (KDP) က ႏိုင္ငံေရးပါတီျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၉ မွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္ခဲ့တယ္။

မိုင္းလမ္ေဒသမွာ ၁၉၆ဝ ေက်ာ္ကတည္းက လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကၾကီးစိုးထားခဲ့တယ္။ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳး၊ ထုတ္လုပ္၊ ခ်က္လုပ္၊ ေရာင္းဝယ္ရာေဒသျဖစ္တယ္။ ၁၉၆၈ ကတည္းကေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေအာက္ကေန ၁၂-၃-၁၉၉၈ မွာ ခြဲထြက္ျပီး NDAA ကို Phone Kyar Shin (Peng Jia Sheng) ဖုန္ၾကားရွင္က ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ Peng Jiafu ပန္ၾကားဖူးက သူ႔ညီျဖစ္တယ္။ အင္အား ၁၅ဝဝ-၂ဝဝဝ ရွိခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ Methamphetamine စိတ္ၾကြေဆးပါ ထုတ္လုပ္လာတယ္။ အပစ္ရပ္ေရးလုပ္ျပီးေနာက္မွာ သူတို႔အဖြဲ႔ေရာ ျမန္မာစစ္တပ္ (စစ္ေထာက္လွမ္းေရး) အတြက္ပါ ဘိန္းနဲ႔ ဘိန္းျဖဴလုပ္ငန္းကေန အက်ိဳးအျမတ္ေတြ အမ်ားၾကီး ရခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္သူေတြ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရေနၾကသလည္း။

၂ဝဝ၈ ခုမွာ United Wa State Army (UWSA) ဝျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္ဖြဲက Mong Pawk ေဒသကိုစြန္႔ဘို႔ ဆန္႔က်င္ခဲ့တာဟာ ေမာင္းလားမွာရွိတဲ့ သူ႔မဟာမိတ္ NDAA နဲ႔ဆက္ေနတာကို ျပတ္ေတာက္သြားမွာစိုးရိမ္လို႔ျဖစ္တယ္။ ၂ဝဝ၉ ၾသဂုတ္လမွာ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့ျပီး၊ အခုတခါ ၂ဝ၁၅ ေဖေဖၚဝါရီလဆန္းမွာ ထပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။

တရုပ္နဲ႔ ျမန္မာ လြတ္လပ္ေရးမရၾကခင္မွာ အဂၤလိပ္ကၾကီးစုိးထားခဲ့တယ္။ ၁၈၉၄ အဂၤလိပ္-တ႐ုတ္ နယ္နမိတ္စာခ်ဳပ္အရ မိုင္းလမ္နဲ႔ က်ိဳင္းဟံုကို တရုပ္ကိုေပးလိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ အဲဒီနယ္ႏွစ္နယ္ကို အဂၤလိပ္မသ္ိဘဲ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္ကို မလႊဲေပးရဘူး။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ဘက္က ၁၉၈၅၊ ဇြန္မွာ က်ိဳင္းဟံုနယ္တစိတ္တပိုင္းကို ျပင္သစ္ကို ေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီအတြက္ အဂၤလိပ္က ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းတယ္။ တ႐ုတ္က ကိုးကန္႔ နဲ႔ သိႏၵီနယ္နဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့ နယ္အခ်ိဳ႕ကို ျပန္ေပးေတာ့ ကိုးကန္႔က ျမန္မာျပည္၊ ေျမာက္သိႏၵီနယ္ထဲမွာ ထည့္ထားလိုက္တယ္။

လြတ္လပ္ေရးေပးခါနီး ၁၉၄၇၊ ဧၿပီမွာ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီက ေမျမန္းစံုစမ္းမႈေတြ လုပ္တဲ့အခါ ကိုးကန္႔ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၿမိဳ႕စားရဲ႕သားေတြျဖစ္တဲ့ ယန္ေခ်႕ယီနဲ႔ ယန္က်န္႔ဆန္တို႔ တက္ေရာက္ၾကတယ္။ အဲဒီေျဖဆိုခ်က္ေတြထဲမွာ ကိုးကန္႔ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ေဒသတစ္ခု ျဖစ္တယ္၊ ေဒသတြင္း လြတ္လပ္ခြင့္အျပည့္အဝရရင္ ႐ွမ္းျပည္နဲ႔ေပါင္းမယ္။ မရရင္မေပါင္းဘူး။ တ႐ုတ္က ဝါဒျဖန္႔ၿပီး သူတို႔နဲ႔ေပါင္းဖို႔ေျပာတယ္။ ကိုးကန္႔ေတြက ေဒသရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အျပည့္အဝေပးတဲ့ ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႔မဆိုေပါင္းဖို႔ အဆင္သင့္႐ွိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကိုးကန္႔မွာ လူဦးေရ ၄ဝ၈ဝ၄ ႐ွိတဲ့အထဲမွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ၃၃၄၇၄ ဦး၊ ပေလာင္ ၃၂၂၄၊ ရွမ္း ၁၄ဝ၅၊ လီဆူး ၇၂ဝ၊ ေျမာင္လူမ်ိဳး ၆၄၉၊ ကခ်င္ ၆ဝဝ နဲ႔ ႐ွမ္းတ႐ုတ္ ၉၆ ဦး႐ွိခဲ့တယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ ကိုးကန္႔မဟုတ္တဲ့ ဟန္တရုပ္လူမ်ိဳးေတြလည္းေနထိုင္ေနတယ္။ Yunnan Mandarin ယူနန္ မန္ဒရင္စကား၊ Hokkien ေဟာက္ကိန္စကား၊ Cantonese ကန္တုန္စကား၊ Hakka ဟားကားစကား နဲ႔ Hainanese စကားေျပာသူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ၁၉၉ဝ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္ထဲကိုတရားမဝင္ ဝင္လာတဲ့တရုပ္လူမ်ိဳးဦးေရ စုစုေပါင္း ၂ သန္းရွိေနျပီလို႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္။ ၂ဝ၁၂ အေကာင္းဆံုးခန္႔မွန္းခ်က္တခုက ၁႕၆ သန္းလို႔ ဆိုပါတယ္။

Kokang ကိုးကန္႔လူမ်ိဳးကို တရုပ္လို Pinyin ပင္းယင္လို႔ေခၚတယ္။ Mandarin မန္ဒရင္ တရုပ္စကားေျပာ Han Chinese ဟန္တရုပ္ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အပစ္ရပ္စဲေရးေနာက္မွာ ကိုးကန္႔အထူးေဒသ (၁) လို႔ေခၚလာတယ္။ ၁၉၉၇ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ကိုးကန္႔ေတြထဲမွာ ယူနန္ကေန ဝင္လာသူ တရုပ္ ၃ဝ-၄ဝ% ရွိမယ္။ မူရင္းကိုးကန္႔ေတြက တရုပ္ေသြးပါျပီး၊ ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၁၈ ရာစုကတည္းက ေနထိုင္ၾကတယ္။ ၁၇ ရာစုဝက္ေလာက္တံုးက Yang clan ယန္းအႏြယ္ေတြဟာ ယူနန္ကေန ရွင္းျပည္နယ္ထဲဝင္လာၾကတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီကတည္းက ကိုးကန္႔လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီေဒသကို ၁၉၆ဝ ကေန ၁၉၆၈ အထိ (ဗပက) ကၾကီးစိုးေနခဲ့တယ္။ နာမည္ၾကီးကိုးကန္႔ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ Olive Yang ေအာလစ္ဖ္ယန္း၊ Sao Edward Yang Kyein Tsai စဝ္ အက္းဝပ္ ယန္း က်န္ စီ နဲ႔ Lo Hsing Han ေလာစစ္ဟန္တို႔ ျဖစ္ၾကတယ္။

ေလာစစ္ဟန္ (၁၉၃ဝ-၂ဝ၁၃) ဟာ ဘိန္းဘုရင္လို႔နာမည္တြင္ခဲ့တယ္။ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းေတြကို ကိုးကန္႔ေဒသနဲ႔ စကၤာပူမွာလုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၃ မွာ ထိုင္းအစိုးရက ဖမ္းမိတာကို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို လႊဲေပးလိုက္တယ္။ သူ႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖါက္မႈနဲ႔ (SSA) ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၈ဝ မွာ အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လြတ္လာတယ္။

၁၉၈၉ မွာ ကိုးကန္႔နဲ႔ ဝတပ္ေတြ ဗကပ ကေနခြဲထြက္ေတာ့ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗခ ခင္ညြန္႔က ေလာစစ္ဟန္ကို အသံုးခ်ဘို႔လုပ္လာတယ္။ လက္နက္နဲ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရး လဲတယ္ဆိုတာနဲ႔ ေလာစစ္ဟန္ကို စီးပြါးေရးလုပ္ခြင့္ေပးတာကို အလဲအလွယ္ လုပ္ၾကတယ္။ ေလာစစ္ဟန္က လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္က Khun Sa ခြန္ဆာလို ဘိန္ဘုရင္ဘြဲ႔ ရလာေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။

၅-၆၁၉၉၂ မွာ Asia World Company ေအရွားဝါးကုမၸဏီကိုေထာင္တယ္။ ဒီကုမၸဏီဟာ တရုပ္-ျမန္မာဓါတ္ေငြပိုက္လိုင္း၊ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း၊ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေတြမွာလုပ္ေနတယ္။ သူ႔သား Steven Law စတီဗင္ေလာ ေခၚ ထြန္းျမင့္ႏိုင္က ၁၉၉၆ မွာ စကၤာပူအမ်ိဳးသမီး Cecilia Ng ကိုယူျပီး ေဆာက္လုပ္ေရးနဲ႔ စြမ္းအင္က႑ကိုဝင္လုပ္တယ္။ Asia World Co Ltd., Asia World Port Management, Asia World Industries Ltd., Asia Lite, Kokang Singapore Pte Ltd., Golden Aaron Pte Ltd. ေတြဟာ လက္ခြဲစီးပြါးေရးလုပ္ငန္းေတြျဖစ္တယ္။

ေနျပည္ေတာ္တည္ေဆာက္ေရးမွာ Htoo Group of Companies ထူးကုမၸဏီမ်ားအုပ္စုနဲ႔အတူ လုက္ကိုင္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ပုသိမ္ေငြေဆာင္၊ ရန္ကုန္ေလဆိပ္၊ ေနျပည္ေတာ္ေလဆိပ္၊ ရန္ကုန္ကြန္ဒိုမီနီယမ္ေတြ၊ လမ္းမၾကီးေတြ၊ ပဲခူးတိုင္း ၂၇ ျမိဳ႕နယ္လွ်ပ္စစ္မီး၊ တိုက္ဂါးဘီယာ၊ စကၠဴစက္၊ စားအုန္းဆီစက္၊ စတဲ့စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းၾကီးေတြကိုပါလုပ္ကိုင္ခြင့္ရခဲ့တယ္။

The Observer အဆိုအရ စတီဗင္ေလာကေန ဗခမက သန္းေရႊသမီး မဂၤလာေဆာင္ကို ကူညီခဲ့တယ္။ စတီဗင္ေလာဟာ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရ့ဲ တရုပ္ျပည္ ပထမဆံုး တရားဝင္ ခရီးမွာ အတူပါသြားခဲ့တယ္။ (ကိုးကန္႔၊ တရုပ္နဲ႔ စစ္တပ္) ထဲက စစ္တပ္ဆိုတာ ဗခက ခင္ညြန္၊ ဗခမက သန္းေရႊနဲ႔ ဗခက သိန္းစိန္ (သမတ) တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

၁၂-၂-၂ဝ၁၅