Jessica Mozart (ေအးေအးမ်ဳိးဆက္)
ကိုယ့္မွာ စိတ္ႀကီးၿပီး ကိုင္တြယ္ရတာသိပ္မလြယ္တဲ့ကေလးရွိေနသလား? စိတ္မညစ္ပါနဲ႔။ ပင္ပန္းရေပမယ့္ ကံေကာင္းတယ္လို႔သေဘာထားလိုက္ပါ။ ဒီကေလးမ်ဳိးဟာ ငယ္စဥ္မွာထိန္းေက်ာင္းျပဳစုသင္ၾကားရတာ သာမာန္ကေလးေတြထက္ခက္ခဲေပမယ့္ မိဘက ဉာဏ္ပညာနဲ႔ေသခ်ာသင္ၾကားပ်ဳိးေထာင္ေပးမယ္ဆိုရင္ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ေတာ္တဲ့လူငယ္ေလးေတြျဖစ္လာပါတယ္။
ကိစၥတစ္ခုကို မိဘကအတင္းလုပ္ခိုင္းေနမွလုပ္တာမ်ဳိးမဟုတ္ပဲနဲ႔ ကိုယ္လုပ္စရာရွိတာေတြကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့သူေတြျဖစ္ၿပီး သူတို႔ဆႏၵရွိတာကိုျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က သက္တူရြယ္တူေတြလုပ္သလို ေရာေယာင္ၿပီးလုပ္ဖို႔ဆႏၵသိပ္မရွိတတ္ၾကဘူး။ ဥပမာ - သူငယ္ခ်င္းေတြအားလံုးေဆးလိပ္ေသာက္တာပဲ။ ငါမေသာက္ရင္ ငါကအူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ peer pressure မ်ဳိးသိပ္ျဖစ္ေလ့မရွိဘူး။
မိဘစကားတေသြမတိမ္းနားေထာင္မွ သားသမီးလိမၼာလို႔ထင္တတ္တဲ့ တခ်ဳိ႕မိဘေတြလို ကေလးကို အပိုးက်ဳိးေအာင္ပံုသြင္းတယ္ဆိုၿပီး ကေလးကသူ႔ဆႏၵကိုေဖာ္ျပခြင့္မရွိပဲ မိဘေတြဆႏၵရွိတဲ့အတိုင္းသာ အရာအားလံုးလုပ္ရတာမ်ဳိး <<< မိဘကမလုပ္ဘူးဆိုရင္ Strong-willed ကေလးေတြဟာ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ သူ႔ေနရာနဲ႔သူေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာၾကတာမ်ားပါတယ္။ ဒီလိုကေလးေတြက သိပ္ထက္ျမက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ Strong-willed ကေလးဆိုတာဘာလဲဆိုတာေျပာျပပါမယ္။ တခ်ဳိ႕မိဘေတြက ဒီကေလးကေတာ့ သူမ်ားကေလးနဲ႔မတူပဲ ခက္လိုက္တာ၊ ေခါင္းမာလိုက္တာလို႔ေျပာခံရတတ္တဲ့ကေလးမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေလးေတြဟာ သူတို႔အျမင္နဲ႔ယံုၾကည္မႈအေပၚ ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္တည္သူမ်ားအျဖစ္ ျမင္လို႔ရပါတယ္။ Strong-willed ကေလးေတြဟာ ရဲရင့္တက္ႂကြတယ္။ ကိစၥတခုခုကိုသူမ်ားေျပာလို႔လက္ခံလိုက္ရတာထက္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ေလ့လာခ်င္တာမို႔လို႔ မိဘကတားျမစ္ထားတဲ့ဟာေတြမၾကာခဏလုပ္မိသလိုျဖစ္ၾကတယ္။ သူတို႔က သူတို႔ရဲ႕ကိစၥအဝဝမွာ သူတို႔ဘာသာဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ခ်င္တယ္။
Strong-willed ကေလးေတြဟာ အဲဒီလိုသဘာဝရွိေတာ့ မိဘေတြနဲ႔အားၿပိဳင္သလိုအျဖစ္မ်ဳိး မၾကာခဏျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ခုပ္ဆိုတာႏွစ္ဖက္တီးမွ ျမည္တာပါ။ ကိုယ္က သူနဲ႔အၿမဲတမ္းၿပိဳင္ျငင္းေနစရာမလိုပါဘူး။ ကိုယ္အရမ္းစိတ္တိုလာတဲ့အခါမွာ ဒီ ၅ ႏွစ္သားေၾကာင့္ ကိုယ္ကလဲ ၅ ႏွစ္သားအရြယ္လို ျပန္ျပဳမူစရာမလိုဘူးဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သတိေပးပါ။ လူေတြက သူမ်ားခိုင္းတဲ့အတိုင္းလုပ္ရတာသိပ္ႀကိဳက္ေလ့မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီ strong-willed ကေလးေတြကေတာ့ သူမ်ားေျပာတဲ့အတိုင္းလုပ္ရတယ္ဆိုတာကို လံုးဝကိုမႀကိဳက္တာပါ။
မိဘေတြက ကိုယ္သတ္မွတ္ထားတဲ့စည္းကမ္းေတြကို ကေလးကနားလည္လက္ခံေစဖို႔ ေသခ်ာရွင္းျပထားျခင္းအားျဖင့္ အားၿပိဳင္ရတာေတြကိုေရွာင္လို႔ရပါတယ္။ ကေလးရဲ႕႔ေနရာမွာဝင္ခံစားၾကည့္ျခင္း၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးျခင္း၊ Respect ဆိုတာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ (မိဘနဲ႔သားသမီး) အျပန္အလွန္ရွိသင့္တဲ့အရာျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္လက္ခံေပးျခင္းျဖင့္လဲ အားၿပိဳင္ရတာေတြ ေလွ်ာ့လို႔ရပါတယ္။ ဒီအတိုင္း တဖက္သတ္စည္းကမ္းသတ္မွတ္ထားၿပီး အမိန္႔နာခံခိုင္းတာထက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အဆင္ေျပမယ့္နည္းလမ္းေတြ (Win-Win Solutions) ေတြကိုရွာေဖြျခင္းဟာ ကေလးကို စိတ္ဆိုးေပါက္ကြဲတတ္တဲ့ကေလးမျဖစ္ေစဖို႔ကူညီေပးရာက်သလို ဘဝမွာလိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ၫွိႏႈိင္းတတ္ျခင္းေတြ၊ တခါတေလ သူ႔ဖက္ကအေလွ်ာ့ေပးရျခင္းေတြကို သင္ေပးရာက်ပါတယ္။
Strong-willed ကေလးေတြဟာ ကိုင္တြယ္ရတာ နည္းနည္းခက္တာမွန္ပါတယ္။ သူတို႔ကို သူမ်ားဆႏၵအတိုင္း အတင္းလုပ္ခိုင္းရင္ သူတို႔ရဲ႕စံႏႈန္းေတြေလ်ာ့တယ္လို႔ သူတို႔ကခံစားရတယ္။ သူတို႔သေဘာနဲ႔သူတို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာ့ တဖက္သားနဲ႔အတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးလိုက္လုပ္မယ့္သူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ကိုယ့္သားသမီးက ကိုယ့္ကိုေသခ်ာေပါက္နာခံရမယ္ဆိုတဲ့အေတြး၊ ယံုၾကည္မႈရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ကစိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က အဲဒီယံုၾကည္ခ်က္ကိုဆက္ၿပီးလက္ကိုင္ထားမလားဆိုတာ စဥ္းစားဖို႔ေတာ့လိုပါလိမ့္မယ္။ ကေလးေတြကို သူမ်ားနဲ႔လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ဖို႔၊ သူမ်ားအတြက္စဥ္းစားေပးဖို႔၊ တာဝန္ယူတတ္ဖို႔ေတြ သင္ေပးရမွာမွန္ေပမယ့္ အဲဒါေတြကိုလုပ္တာ လူႀကီးကခိုင္းလို႔လုပ္ရတာမဟုတ္ပဲ၊ မွန္ကန္တဲ့အရာမို႔ လုပ္သင့္တာျဖစ္ေၾကာင္းရွင္းျပႏိုင္ရပါမယ္။ မိဘျဖစ္သူရဲ႕ရပ္တည္ခ်က္ကလဲ မွန္ကန္ရပါမယ္။
ကိုယ္က ကေလးကို အမိန္႔နာခံဖို႔ အဓိကသင္ေပးမွာလား၊ ဘဝမွာ ကိုယ့္က်င့္တရားမွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္စြာေနတတ္ဖို႔အဓိကသင္ေပးမွာလားဆိုတာကိုလဲ သတိရရပါမယ္။ ကိုယ့္ကေလးကကိုယ့္စကားနားေထာင္နာခံေစခ်င္ၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူကဘယ္လိုနားေထာင္တာလဲဆိုတာရွိပါေသးတယ္။ သူ႔ထက္ႀကီးတဲ့သူကေျပာလို႔၊ မိဘကေျပာလို႔ မလြန္ဆန္ႏိုင္လို႔ နာခံလိုက္ရတာလား၊ ေျပာတဲ့လူႀကီးမိဘကိုယံုၾကည္လို႔ လိုက္နာတာလားဆိုတာရွိပါတယ္။
ဒီ Strong-willed ကေလးေတြဟာ ကိုင္တြယ္ရတာ သာမာန္ကေလးေတြထက္ခက္ပါတယ္။ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲဆိုတာ ဥပမာနည္းနည္းေျပာျပပါမယ္။
၁ - ဒီကေလးေတြဟာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္လက္ေတြ႕ေလ့လာမွယံုၾကည္တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ သတိရပါ။
ဥပမာ ေကာ္ဖီခြက္ကပူေနတယ္ဆိုတာကို တကယ္ပူမွန္း သူကိုင္ၾကည့္ရမွယံုတာမ်ဳိးပါ။ သိပ္အႏၲရာယ္မရွိတဲ့အရာေတြဆိုရင္ သူကိုယ္တိုင္ေလ့လာခ်င္ရင္ ေလ့လာပါေစ။ အဲဒါက ပါးစပ္ကေျပာၿပီး သင္ေနတာထက္ ပိုထိေရာက္ပါတယ္။ သူတို႔က ဒါမ်ဳိးေတြမၾကာခဏစမ္းသပ္ေလ့လာခ်င္မယ္ဆိုတာကိုလဲ စိတ္ကျပင္ဆင္ထားပါ။ အဲဒါဆိုရင္ ကိုယ္လဲအရမ္းစိတ္ဆိုးစရာမလိုဘူးေပါ့။
၂ - ဒီကေလးေတြဟာ သူတို႔ကပိုင္ႏိုင္တယ္၊ သူတို႔ကဆံုးျဖတ္ရတယ္ဆိုတာကိုအရမ္းႀကိဳက္ပါတယ္။
သူ႔ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သူ႔ကိုအျပည့္အဝတာဝန္ေပးပါ။ "သြားတိုက္ေလ၊ သြားတိုက္ေတာ့ေလ" နဲ႔ ခဏခဏေျပာေနမယ့္အစား ... "ညမအိပ္ခင္ တို႔ေတြဘာလုပ္ၾကလဲ? အားလံုးသြားတိုက္ၾကတယ္။ ရႉးရႉးေပါက္တယ္။ ၿပီးမွအိပ္ယာဝင္ၾကတယ္။ အခုအိပ္ယာမဝင္ခင္ ဘာလုပ္ဖို႔က်န္ေသးလဲ? လုပ္စရာက်န္ေသးလား? မေန႔ကသြားတိုက္ၿပီးေတာ့ ေဘစင္ေတြေသခ်ာျပန္ေဆးေပးခဲ့တာလဲ ေမေမက အရမ္းသေဘာက်တာပဲ။" ... အဲဒီလိုေျပာတဲ့အခါမွာ ကေလးေတြက ဆန္႔က်င္ခ်င္စိတ္နည္းသြားပါတယ္။ သူတို႔က သူတို႔ဘာသာသူတို႔ရပ္တည္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တယ္လို႔လဲ ခံစားၾကတယ္။
၃ . သူတို႔ကိုေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးပါ။
ကိုယ္ကအမိန္႔ေပးရင္ သူကမနာခံခ်င္တတ္ေပမယ့္ ကိုယ္ကသူ႔ကိုေရြးခ်ယ္စရာတခုခုေပးရင္ သူကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္လိုက္ရတယ္လို႔ခံစားရလို႔ သူ႔အတြက္ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။ ကိုယ္က သူ႔ကိုေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးတဲ့အခါမွာေတာ့ ကိုယ္လက္ခံႏိုင္တဲ့ေရြးခ်ယ္မႈေတြပဲျဖစ္ရပါမယ္။ သူ႔ကိုအရမ္းေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးၿပီး ကိုယ့္မွာပါဝါမရွိေတာ့ေလာက္ေအာင္လဲ မျဖစ္ေစရပါဘူး။ ဥပမာ သူ႔ကိုေခၚၿပီး အျပင္သြားရမွာကိုသူက မသြားခ်င္ဘူး။ ကစားခ်င္ေသးတယ္ဆိုရင္ ..
"အျပင္သြားရမယ္ေနာ္။ အခု သြားခ်င္လား၊ ခဏေန ၁၀ မိနစ္ေလာက္ေနရင္သြားမလား? .. အိုေက ၁၀ မိနစ္ေနာ္။ ၁၀ မိနစ္ၿပီးရင္ေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးသြားရမယ္။ အခုကစားေနတာက ၁၀ မိနစ္အတြင္းၿပီးမွာလား? မၿပီးဘူးဆိုရင္ ၿပီးေအာင္လုပ္ဖို႔ အေမဘာလုပ္ေပးရမလဲ? အခုေဆာက္ေနတဲ့အိမ္ကို ကူေဆာက္ေပးရမလား?" စသျဖင့္ေပါ့။
သားမသြားခ်င္ရင္ ဒီေန႔မသြားေတာ့ဘူးဆိုတာမ်ဳိး လုပ္တာကေတာ့ မေကာင္းပါဘူး။ Permissive Parenting ျဖစ္သြားပါၿပီ။
၄ - သူ႔ခႏၶာကိုယ္ကို သူပိုင္တယ္ဆိုတာလက္ခံလိုက္ပါ။
"အခုအျပင္သြားရင္ အေႏြးထည္မဝတ္ခ်င္ဘူးေပါ့? အျပင္မွာအရမ္းေအးေနလို႔ အေမကေတာ့ အေႏြးထည္ဝတ္မွာ။ ဒါေပမယ့္ သမီးမေအးဘူး၊ မဝတ္ခ်င္ဘူးဆိုေတာ့လဲ သမီးသေဘာပဲေလ။ မဖ်ားရင္ၿပီးတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အျပင္ေရာက္ရင္ေအးမွာစိုးလို႔ အိတ္ထဲထည့္ယူခဲ့လိုက္မယ္။ အေႏြးထည္မပါလို႔ အိမ္ျပန္ယူရတာေတြ ေစာေစာျပန္ရတာေတြ မလုပ္ခ်င္ဘူးေလ။" ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိးေျပာဆိုကိုင္တြယ္ရပါမယ္။
သူကလဲ ဖ်ားတဲ့အထိ အေအးခံၿပီးမေနပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူက သူ႔အေႏြးထည္ေတာင္းတဲ့အခါမွာ ကိုယ္က "ေတြ႕လား၊ ငါမေျပာဘူးလား" ဆိုတဲ့အမူအရာရွိမယ္ဆိုရင္ သူက အေအးခံ အဖ်ားခံၿပီး မေတာင္းပဲေနခ်င္ေနပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့သူေတာင္းလာခဲ့ရင္ မသိမသာ ေအးေအးေဆးေဆးပဲေပးလိုက္ပါ။ ကိုယ္က သူ႔ကိုအႏိုင္ရသလိုပံုစံမလုပ္ရင္ သူေအးလာတဲ့အခါ အေႏြးထည္ေတာင္းကိုေတာင္းပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုေအးေအးေဆးေဆးနဲ႔ေပးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ "အေျပာင္းအလဲတခုခုကိုလက္ခံဖို႔ရွက္စရာမလိုဘူး" ဆိုတာ သင္ေပးရာလဲက်ပါတယ္။
၅ - စည္းကမ္းေတြသတ္မွတ္ထားျခင္းျဖင့္ မိဘနဲ႔သားသမီးအားၿပိဳင္ျခင္းကို ေရွာင္ပါ။
ဥပမာ,
ညအိပ္ခါနီးတိုင္း လူတိုင္းရႉးရႉးေပါက္ရမယ္။
တီဗြီမၾကည့္ခင္ အိမ္စာေတြအရင္ၿပီးေအာင္လုပ္ရမယ္။စသျဖင့္ သတ္မွတ္ထားတာမ်ဳိးပါ။
၆ - ကေလးက ကိုယ့္ကိုဆန္႔က်င္ေအာင္ တြန္းအားမေပးမိပါေစနဲ႔။
ဖိအားေပးတယ္ဆိုတာ အၿမဲတမ္းျပန္ကန္ထြက္တတ္ပါတယ္။ ကိုယ္ကကေလးနဲ႔ၿငိလို႔ ကိုယ္က ႏိုင္ခ်င္စိတ္ေပါက္လာတိုင္းမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သတိေပးပါ။ အသက္ျပင္းျပင္းရႈၿပီး ရပ္ပစ္ပါ။
ကိုယ္မွန္ေၾကာင္းသက္ေသျပသင့္ရင္ ျပရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ယံုၾကည္တဲ့အတိုင္းသူ႔ကိုအတင္းလိုက္ယံုၾကည္ခိုင္းစရာမလိုပါဘူး။ ကိုယ္မွန္ေနတဲ့အတြက္ ကိုယ္ေျပာတဲ့အတိုင္းသူလုပ္ရမယ္။ ဒါေပမယ့္ဒီကိစၥအေပၚမွာ သူ႔ကိုယ္ပိုင္အျမင္နဲ႔ခံစားခ်က္ေတြရွိခြင့္ေတာ့ေပးရပါမယ္။
၇ - သူတို႔ကိုနားေထာင္ေပးပါ။
လူႀကီးေတြဟာ "ငါကလူႀကီးမို႔ အကုန္သိတယ္" ဆိုတာမ်ဳိး အၿမဲေတြးတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ႕ strong-willed ကေလးမွာက ရင္ထဲမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာယံုၾကည္တဲ့အရာရွိေနျပန္တယ္။ သူ႔ယံုၾကည္ခ်က္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာဆြဲကိုင္ထားဖို႔ သူ႔ကိုယ္ပိုင္အျမင္တစ္ခုရွိေနတယ္။ သူ႔အတြက္ အဲဒါကအေရးႀကီးတယ္။
သူ႔ကိုေအးေအးေဆးေဆးနားေထာင္ေပးျခင္းအားျဖင့္၊ သူေျပာတာေတြကိုစဥ္းစားေပးျခင္းအားျဖင့္ သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔ဘယ္ေနရာမွာ သေဘာမတူတာလဲဆိုတာ သိလာပါလိမ့္မယ္။ ကေလးကေရမခ်ဳိးခ်င္ဘူးဆိုရင္ အရင္မဆူမေငါက္ပဲနဲ႔ "ဪ မခ်ိဳးခ်င္ဘူးလား? ဘာျဖစ္လို႔လဲ?" ဆိုတာမ်ဳိးနဲ႔ သိခ်င္သလိုစေမးရပါမယ္။
တခ်ဳိ႕ကေလးေတြက ေရပိုက္ထဲကေန ေအာက္ကိုက်သြားမွာစိုးလို႔တို႔ဘာတို႔ ေတြးတတ္တယ္။ ကိုယ့္အတြက္အဓိပၸါယ္မရွိေပမယ့္ သူ႔အတြက္ေတာ့ အဓိပၸါယ္ရွိေနႏိုင္တာမို႔ ကိုယ္ကအဲဒါကိုဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲ စဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၈ - သူ႔ေနရာကေန ဝင္ၾကည့္ေပးပါ။
ကိုယ္ကသူကစားတဲ့စူပါမန္းဝတ္ရံုကိုေလွ်ာ္ေပးမယ္လို႔ေျပာထားၿပီး ေမ့ေနတယ္ဆိုပါေတာ့။ သူကစိတ္ဆိုးမယ္။ ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ သူကေခါင္းမာတယ္ဘာညာစသျဖင့္ ျမင္လိမ့္မယ္။ သူ႔အျမင္ကက်ေတာ့ အေမတို႔သတ္မွတ္ေျပာဆိုတဲ့အတိုင္း သူကလိုက္နာရၿပီး၊ အေမတို႔တည္ခိုင္းတဲ့ကတိတိုင္းကိုသူကတည္ရေပမယ့္ အေမတို႔ကေတာ့သူ႔အေပၚကတိမတည္ဘူးလို႔ခံစားရတယ္။ ဒါမ်ဳိးကိုဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ္ကတိမတည္တာအတြက္ သူ႔ကိုေတာင္းပန္ရပါမယ္။ မိဘကေတာင္းပန္တာရွက္စရာမဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးရင္ ကိုယ္က ကတိတည္ခ်င္ပါတယ္။ တည္ဖို႔လဲႀကိဳးစားပါတယ္ဆိုတာ သူ႔ကိုရွင္းျပရပါမယ္။ ၿပီးရင္ သူနဲ႔အတူသြားေလွ်ာ္လိုက္ပါ။ သူ႔က္ိုအက်ႌဘယ္လိုေလွ်ာ္သလဲဆိုတာေတာင္ သင္ေပးသြားလို႔ရပါေသးတယ္။
၉ . ကေလးေတြကို ဆံုးမတဲ့အခါ ေအးေအးေဆးေဆးနဲ႔ေျပာဆိုဆံုးမပါ။
ကေလးေတြဟာ စိတ္ဆိုးေနတဲ့အခ်ိန္မွာသင္ေပးတာေတြ မွတ္မထားပါဘူး။ လူႀကီးေတြစိတ္တိုရင္လဲ အတူတူပါပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီလိုအခ်ိန္မွာ ေအာ္ဟစ္ဆံုးမေနတာထက္ အသက္ကိုျပင္းျပင္းရႈ၊ စိတ္ေလွ်ာ့ၿပီး သူနဲ႔ေအးေအးေဆးေဆး ရင္းရင္းႏွီးႏွီးစကားေျပာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါမယ္။ ဒီကေလးေတြက မိဘနဲ႔ရင္းရင္းႏွီးႏွီးစကားေျပာရတာကို ႀကိဳက္ပါတယ္။ သူနဲ႔အၿမဲအျငင္းပြား၊ ျပႆနာတက္၊ ျပစ္ဒဏ္ေပးေနရရင္ ကိုယ္နဲ႔သူရဲ႕ရင္းႏွီးမႈကိုဆံုးရႈံးရပါလိမ့္မယ္။ သူကဘာမွန္းမသိတဲ့ တခုခုေၾကာင့္ စိတ္ဆိုးစိတ္ညစ္ဝမ္းနည္းေနရင္ အဲဒီအေၾကာင္းကိုေျပာျပႏိုင္ဖို႔ ကိုယ္ကေမးၾကည့္ပါ။ သူေျပာျပရင္းနဲ႔ စိတ္ေျပလာပါလိမ့္မယ္။ သူေျပာျပီးလို႔ကိုယ္ေျပာတဲ့အလွည့္က်ရင္ "အိမ္မွာအခ်င္းခ်င္းစကားေျပာတဲ့အခါ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းစကားေျပာရမယ္" လို႔ေျပာျပရင္ သူနားေထာင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ကိုယ္ကေတာ့ လက္ဦးဆရာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေန႔တိုင္းကိုယ့္အေနအထိုင္အေျပာအဆိုကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။ ကေလးေတြဟာ ကိုယ္ေျပာတဲ့အတိုင္းမလုပ္ရင္ေတာင္မွ ကိုယ္လုပ္တဲ့အတိုင္းလိုက္လုပ္ၾကပါတယ္။
၁၀ - သူတို႔ကို ကိုယ္ခ်င္းစာျခင္း၊ ထိုက္သင့္တဲ့အေလးထားဆက္ဆံျခင္းနဲ႔ဆက္ဆံပါ။
Strong-willed ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ရသင့္တဲ့ အေလးထားဆက္ဆံမႈမရလို႔ fight ေနၾကတာပါ။ ကိုယ္ကသူတို႔ကိုေပးသင့္တဲ့ respect သာေပးထားရင္ သူတို႔က အတင္း fight စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ ကၽြန္မတို႔လူႀကီးေတြလိုပဲ "သူတို႔ရဲ႕ခံစားခ်က္နားလည္ပါတယ္" ဆိုရင္ ဒီကေလးေတြကႀကိဳက္ၾကပါတယ္။ သူလုပ္ခ်င္တဲ့ကိစၥတခုကို ကိုယ္ကသေဘာမတူႏိုင္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ခြင့္မျပဳဘူး။ ဒါေပမယ့္အဲဒီအတြက္သူ႔ခံစားခ်က္ကိုနားလည္ပါတယ္ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။
ဥပမာ သူက မဂၤလာေဆာင္ပြဲတခုကို စူပါမန္းဝတ္စံုဝတ္ၿပီးတက္ခ်င္တယ္ဆိုပါေတာ့။ "သားက ဒီဝတ္စံုကိုႀကိဳက္တာသိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုသြားရမယ့္ေနရာက ဒါနဲ႔မသင့္ေတာ္ဘူး။ အက်ႌေကာင္းေကာင္းေလးေတြဝတ္ၿပီးတက္ရတဲ့ပြဲမို႔လို႔ ဒါမ်ဳိးဝတ္လို႔မရဘူး။ သူမ်ားကိုမေလးစားရာက်တယ္။ ဒါေပမယ့္ ယူခဲ့ခ်င္ရင္ယူခဲ့ေလ။ ပြဲၿပီးရင္ အျပန္လမ္းက်ေတာ့ ဝတ္လာေပါ့။" စသျဖင့္ ေျဖရွင္းရပါမယ္။
အခုေျပာခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြက အလိုလိုက္တယ္လို႔ ထင္သလား? မဟုတ္ပါဘူးေနာ္။ မိဘအေနနဲ႔စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ထားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကေလးရဲ႕ခံစားခ်က္ေတြကိုထည့္တြက္ၿပီး သူ႔ဖက္ကလိုက္နာခ်င္စရာျဖစ္ေအာင္ စည္းကမ္းေတြသတ္မွတ္တာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Strong-willed ကေလးေတြကို အမိန္႔ေပးၿပီးအုပ္ခ်ဳပ္တာမ်ဳိးက ဘယ္ေတာ့မွမေအာင္ျမင္ပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ ဒီ topic က အရမ္းက်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ဒါက အခုေလာေလာဆယ္ အကူအညီလိုအပ္ေနမယ့္မိဘမ်ားအတြက္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေရးေပးတာပါ။ ဒါေတြက စာအုပ္တအုပ္ေလာက္ကိုဖတ္သင့္ပါတယ္။ အဆင္ေျပရင္၊ အခ်ိန္ရရင္ (ကၽြန္မဆႏၵရွိရင္) ေနာက္ပိုင္းမွာ စာအုပ္ေကာင္းေကာင္းတစ္ခုကို ဘာသာျပန္ေပးပ့ါမယ္။
Reference: http://www.ahaparenting.com
No comments:
Post a Comment