Marijuana အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ေဆးေျခာက္ (cannabis) ေခၚ marijuana ေသာက္ဖူးသူ
ေတြေရာ မေသာက္ဖူးသူေတြေရာ ေဆးေျခာက္အေၾကာင္း
သိသင့္သိအပ္စရာေလးေတြပါ။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက
ေဆးေျခာက္ဆိုတာ ၾကားရင္ မူးယစ္ႏြံတြင္း နယ္ကြၽံဆင္း
ဘာညာဆိုၿပီး ေၾကာက္ကုန္၊ လန္႔ကုန္ၾကတာျမင္ရလို ့
Marijuana education ေပးတယ္ဆိုရင္လည္း မမွားပါဘူး။

Marijuana မွာ ေယဘူယ်အားျဖင့္ အမ်ိဳးအစားသံုးမ်ိဳး
ရွိတယ္။Sativa ၊ Indica နဲ႔ ruderalist ဆိုျပီးအပင္မ်ိဳး သံုးမ်ိဳး
ေယဘူယ်ခြဲျခားလို႔ ရတယ္။ အသံုးမ်ားၾကတာကေတာ့
ေရွ႔က ႏွစ္မ်ိဳးပါ။Sativa က အေရွ႕ဘက္အာရွမွာ
ေပါက္ေရာက္ျပီး Indica ကေတာ့အိႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒရွ္႕နဲ႔
ပါကစၥတန္တို႔လို အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသတြ မွာ
ေပါက္ေရာက္တယ္။ ယခင္ကေတာ့ ေဆးေျခာက္
ဆိုတာကို မူးယစ္ေဆးဝါးတစ္ခုအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ထားခဲ့
ေပမယ့္ (အေမရိကန္သမၼတ ရစ္ခ်က္နစ္ဆင္ လက္ထက္မွာ
ႏိုင္ငံေရးအရ မကၠဆီကန္လူမ်ိဳးေတြကို ban လုပ္ခ်င္လို႔
ေဆးေျခာက္ကို အင္မတန္အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ gateway
(အစျပဳ) တားျမစ္မူးယစ္ေဆးဝါးအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ခဲ့)
ယခုေခတ္ကာလမွာတာ့ အေမရိကန္က ျပည္နယ္ေတာ္
ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ဥေရာပ တိုင္းျပည္ အမ်ားစုမွာ တရားဝင္
သံုးစြဲႏိုင္တဲ့ drug အေနနဲ႔ သတ္မွတ္ေပးကုန္ၾကပါျပီ။
တကယ္က controlled substance ေတြျဖစ္တဲ့
ေဆးဝါးေတြကို အမ်ိဳးအစား သံုးစားခြဲျပီး သတ္မွတ္ထား
ပါတယ္။

Class a (အႏၱရာယ္ရွိေၾကာင္း သုေတသနလုပ္ထားတဲ့
တားျမစ္ ေဆးဝါးမ်ား စာရင္းဟာ ဒီအထဲမွာပါပါတယ္) ၊
class b (အႏၱရာယ္ အလြန္အကၽြံမျဖစ္ေစဘဲ (substance
abuse လုပ္) သံုးစြဲလို႔ ရေၾကာင္း သုေတသန လုပ္ထားတဲ့
ေဆးဝါးမ်ား အတန္းအစား) နဲ႔ class c ( လံုျခံဳျပီး သံုးစြဲခြင့္
ရာႏႈန္းျပည့္ေပးထားတဲ့ အိမ္သံုးေဆးဝါးမ်ားအတန္းအစား)
ဆိုျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ psychostimulant (စိတ္ၾကြမူးယစ္
ေဆးဝါးမ်ားျဖစ္တဲ့) ရာမတို႔ ၊ ice တို႔လို
methamphetamine အမ်ိဳးအစား ေဆးဝါးေတြဟာ
အႏၱရာယ္အမ်ားဆံုး class a ထဲမွာ ပါပါတယ္။

ေဆးေျခာက္ကေတာ့ Psychedelic လို႔ေခၚတဲ့ မူးယစ္ျပီး
ထင္ေယာင္ျမင္မွားျဖစ္ေစတဲ့ ဂုဏ္သတၱိ
ရွိတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးအတန္းအစားထဲမွာ ပါျပီး သူ႕ကို
class b အတန္းအစားထဲမွာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
ေဆးေျခာက္ကို လက္ရွိ တစ္ကမၻာလံုးမွာ နာက်င္မႈကို
သက္သာေစတဲ့ (pain reliever) အျဖစ္အသံုးျပဳေနၾကတဲ့
အျပင္ အျခားက်န္းမာေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ားအျပား
အတြက္ပါ အသံုးခ်လွ်က္ ရွိပါတယ္။ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ
ရည္ရြယ္ခ်က္အျပင္ marijuana ကို recreation အတြက္
အသံုးျပဳတဲ့ သူေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။ ေဆးေျခာက္
ေသာက္ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ အလြန္အမင္း ေပ်ာ္ရႊင္ေစတဲ့
အေျခအေန euphoria ကို ရရွိေစသလို အခ်ိဳ႕သူေတြ
ကေတာ့ ထင္ေယာင္ထင္မွား သံသယေတြဝင္ျပီး
စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲတဲ့ အေျခအေန state of paranoia
ကိုလည္း ၾကံဳေတြၾကရတယ္လို႔ သတင္းပို႔ခ်က္ေတြလည္း
ရွိေနပါတယ္။

ေဆးေျခာက္ေသာက္တဲ့အခါ လူေတြ ဘာေၾကာင့္ 
အလြန္အမင္းေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ အေျခအေန ကိုခံစားရၾကသလဲ။ 
တစ္ဆက္တည္း လူအခ်ိဳ႕ ဘာလို႔ paranoia လို႔ေခၚတဲ့
စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ထင္ေယာင္ထင္မွား သံသယေတြ ဝင္တာကို
ခံစားရသလဲ
----------------------------------------------------------------
ေဆးေျခာက္မွာ အဓိက ပါဝင္တဲ့ ျဒပ္ေပါင္းႏွစ္္မ်ိဳး ရွိတယ္။
ပထမ ျဒပ္ေပါင္းက THC (tetrahydrocannabinol) ျဖစ္ျပီး
CBD (cannabidiol) ဆိုတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းကေတာ့ ဒုတိယ
တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေျခာက္ေတြကိုမီးနဲ႔ ရႈိ႕ျပီး ရွဴသြင္း
ေသာက္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အေငြ႔အျဖစ္ထြက္လာတဲ့ THC
ျဒပ္ေပါင္းဟာ အဆုတ္ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြကေနတဆင့္
ႏွလံုးဆီကို ျဖတ္ကာ ဦးေႏွာက္ဆီကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ
ေရာက္ရွိျပီး လူ႔ရဲ႕ အာရံုေၾကာ ကြန္ယက္ထဲက
endocannabinoid system နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားျပီး THC
ကို ေျခရာခံတဲ့ Cannabinoid receptors ေတြဆီကို
ေရာက္ရွိပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ လူ႔ရဲ႕ ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ေတြ
အေပၚ အခ်ိန္အနည္းငယ္မွ် THC ဟာ ဝင္ေရာက္
လႊမ္းမိုးျပီး အစာစားခ်င္စိတ္ကို ျမင့္တက္ေစျခင္း၊
စိတ္ခံစားမႈ အေျခအေနကိုေျပာင္းလဲေစျခင္းတို႔ျဖစ္ေစၿပီး
Euphoria လို႔ေခၚတဲ့ အလြန္အမင္းေပ်ာ္ရႊင္ေစတဲ့
အေျခအေနကို ေရာက္ရွိေစပါတယ္။

ဒါကို high တယ္လို႔
ေခၚတာေပါ့။THC ရဲ႕ အလုပ္က ဒီတင္ပဲ မရပ္ေသးပါဘူး။
cannabis strain (ေဆးေျခာက္အမ်ိဳးအစား) နဲ႔ ပါဝင္တဲ့
THC concentration အေပၚမွာ မူတည္ျပီးEuphoria
အဆင့္ကေန ေက်ာ္လြန္ျပီး ကိုယ့္ေဘးမွာ ရွိေနတဲ့
သူေတြနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အေပၚ ထင္ေယာင္ထင္မွား
သံယဝင္တဲ့ paranoid ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနကိုလည္း
ေရာက္ရွိေစပါတယ္။ အရမ္းဆိုးဆိုးရြားရြားျပင္းထန္တဲ့
အထိေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လူေတြက ငါ့ high ေနတာကို
သိေနတာလား။ငါက မူးယစ္ေဆးဝါးသမားလား၊
ငါ့သူငယ္ခ်င္းက ငါ့အေပၚ တစ္မ်ိဳးျမင္ေနတာလား
အစရွိသျဖင့္ ခပ္ေပ်ာ႔ေပ်ာ႔ အေျခအေနေလာက္ပဲ
paranoia ဝင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆးေျခာက္ကို ေသာက္ဖူးသူတိုင္း ဒီလို သံသယ ဝင္ႏိုင္တဲ့
အေျခအေန ျဖစ္ဖူးၾကဖို႔ မ်ားပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေစတဲ့
အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ ေဆးေျခာက္ အမ်ိဳးအစား၊
THC ပမာဏ၊ ပင္ကိုယ္ စိတ္ခံယူခ်က္၊ သက္ေတာင့္
သက္သာ မျဖစ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေနနဲ႔ မိမိရဲ႕
ပင္ကိုယ္ စိတ္အခံ (Personal Disposition) စတဲ့
အေျခအေနေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

THC ဟာ စိတ္ခံစားမႈ ၊ အေၾကာက္တရားနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့
ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေတြကို သက္ေရာက္မႈ ရွိတာမို႔
paranoid ဝင္တာ၊Euphoria ဝင္တာနဲ႔ အျမင္ပိုင္းဆိုင္ရာ
အာရံုခံစားမႈ ျမင့္တက္လာျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္ ျမင့္တက္
လာျခင္း တို႔ အတြက္အဓိကတာဝန္ ရွိတဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။
ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ High ေစတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလိုဆိုလို႔
ေဆးေျခာက္ဟာ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ မူးယစ္ေဆး
တစ္မ်ိဳးလို႔ ထင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ေဆးေျခာက္မွာ ေနာက္ထပ္ပါဝင္တဲ့ CBD ျဒပ္ေပါင္းကို
လည္း ထည့္မတြက္လို႔ မရပါ။ အဲ့ CBD ျဒပ္ေပါင္းရဲ႕ အက်ိဳး
သက္ေရာက္မႈက ေကာင္းက်ိဳးေတြခ်ည္းျဖစ္ေစတာပါ။
စိုးရိမ္စိတ္ လြန္ကဲမႈကို တိုက္ဖ်က္ေပးျခင္း၊ နာက်င္မႈကို
သက္သာေလ်ာ႔ပါးေစျခင္းနဲ႔ ေရာင္ရမ္းမႈေတြကို ေလ်ာ႔က်
ေစျခင္း စတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္
CBD ဟာ ထင္ေယာင္ထင္မွား သံသံယစိတ္ကို ျဖစ္ေစတဲ့
psychotic effects ေတြကိုတိုက္ဖ်က္ေပးတဲ့
အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ကို က်န္းမာေရး ရည္ရြယ္ခ်က္
မ်ားစြာအတြက္ ေဆးေျခာက္ကေန ထုတ္ျပီး အသံုးျပဳေန
ၾကပါျပီ။ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားေရာဂါ Schizophrenia နဲ႔
psychotic disorder ကို ကုသတဲ့ေနရာမွာ CBD ကို
အသံုးျပဳေနၾကပါျပီ။ ဆိုေတာ့  ေဆးေျခာက္ေသာက္တဲ့ အခါ
CBD ပါဝင္မႈ နည္းျပီး THC ပါဝင္မႈ မ်ားတဲ့ strain ေတြကို
ေသာက္မိတဲ့အခါ ထင္ေယာင္ထင္မွား သံသယစိတ္ ဝင္ဖို႔
အေျခအေန ပိုမ်ားလာတာေပါ့။

ေဆးေျခာက္ သံုးစြဲျခင္း၏ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးမ်ား
-------------------------------------------------------------

ေကာင္းက်ိဳးမ်ား
******************

ေဆးေျခာက္ေသာက္တဲ့အခါ

-ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးၾကြလာတယ္
-စိတ္ကို အနားရေစတယ္
-ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာေတြ ေပ်ာက္ေစျပီး သက္ေတာင့္သက္သာ
ျဖစ္ေစတယ္
-အစာစားခ်င္စိတ္ကို ျမင့္တက္ေစတယ္ (ဝိတ္ခ်ေနသူေတြ
အတြက္ေတာ့ဆိုးက်ိဳးေပါ့)
-အိပ္ေပ်ာ္ေစတယ္
-စိတ္ဖိစီးမႈကို ေလ်ာ႔ပါးေစတယ္
-ေဆးေျခာက္သံုးျပီးတဲ့အခါ ခင္ဗ်ားရဲ႕ စိတ္ဓာတ္က်စရာေတြ
ဟာဟာသျဖစ္သြားဖို႔ မ်ားပါတယ္
-လိင္ဆက္ဆံလို႔ ေကာင္းေစတယ္
-ဂီတဟာ ပိုမိုစီးေမ်ာလို႔ ေကာင္းလာတယ္
- ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေလွ်ာ႔ခ်ေပးျပီး နီကိုတင္း
ထက္ မ်ားစြာ ခႏၶာကိုယ္ကို အက်ိဳးျပဳတဲ့ CBD ပါရွိပါတယ္။
-အျခား မူးယစ္ေဆးဝါးေတြလို ခႏၶာကိုယ္ကလည္း
မစြဲေစသလိုစိတ္ကလည္း မျဖစ္မေနေသာက္ရမွ ဆိုတဲ့
အေနအထားအထိ မစြဲေစပါ။

ဆိုးက်ိဳးမ်ား
**************

ေဆးေျခာက္ေသာက္တဲ့အခါ

- ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းျပီး အပ်င္းထူေစတယ္
- အစားမတရား စားနိုင္ေစတဲ့အတြက္ အဝလြန္သူေတြအဖို႔
ကယ္လိုရီမ်ားတဲ့ အဆီအဆိမ့္ေတြကို ပိုမိုစားေစနိုင္တယ္
-ဥပေဒအရ ႏို္င္ငံအမ်ားအျပားမွာ ေဆးေျခာက္ဟာ
တားျမစ္ထားတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးစာရင္းထဲ ပါေနတာမို႔
ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပႆနာေတြျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
- အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ မတိုင္ခင္ ေသာက္မယ္ဆိုရင္
ဦးေႏွာက္ ဖြ႔ံျဖိဳးမႈကို ေႏွးေကြးေစႏိုင္တယ္လို႔ သုေတသန
ရလဒ္အခ်ိဳ႕က ဆိုထားပါတယ္။
(အသက္ ၁၂ ႏွစ္ ေက်ာ္ျပီး ဦးေႏွာက္ေကာင္းစြာ ဖြံ႔ျဖိဳး ခ်ိန္
ေရာက္ေတာ့မွေသာက္တာကေတာ့ သင့္ေရြးခ်ယ္မႈပါပဲ)
- မသန္႔တဲ့ မွဳိပါႏိုင္တဲ့ အေျခာက္ခံ ထားတဲ့ ေဆးေျခာက္
အဖူးေတြမွာမႈိေတြပါႏိုင္လို႔ မသန္႔တဲ့ ပစၥည္းကို မီးရွိဳ႕
ေသာက္သံုးသူေတြအေနနဲ႔ ေရရွည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း
ဆိုင္ရာနဲ႔ အဆုပ္ေရာဂါေတြျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

(အျခားႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ဒီျပႆနာက ေရွာင္ဖို႔
အေျခာက္ခံထားတဲ့ အဖူးေတြကို ျပန္ေပါင္းထားတာမ်ိဳး၊
cannabis concentrate ေတြသီးသန္႔ ထုတ္ထားတဲ့
အရည္မ်ိဳးကို Vape နဲ႔ ေသာက္တာမ်ိဳး၊THC နဲ႔ CBD
သီးသန္႔ ထုတ္ယူထားတဲ့ shatter လို႔ေခၚတဲ့ အမွ်င္ပံု၊
အရည္ပံုနဲ႔ လာတဲ့ ေဆးေျခာက္ထုတ္ကုန္ေတြ အစရွိသျဖင့္
ေရြးခ်ယ္မႈ မ်ားစြာ ရွိေနပါျပီ)

- THC ပါဝင္မႈ မ်ားပါက ( အထက္ကရွင္းျပခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း
အရင္းမ်ားလည္း အပါအဝင္) ထင္ေယာင္ျမင္မွားမႈ
သံသယစိတ္ကို ခပ္ပါးပါးျဖစ္ေစႏိုင္တယ္
- ေဆးေျခာက္ ေန႔တိုင္းေသာက္၊ တစ္ေနကုန္ေသာက္ေန
သူအဖို႔ လူမႈေရး ျပႆနာေတြ ရွိလာနိုင္တယ္။ လင္မယားၾကား၊
မိသားစုၾကားဆက္ဆံေရး ကေတာက္ကဆ ျဖစ္လာ
နိုင္တယ္။ (အရက္ေန႔တိုင္းေသာက္ေနတဲ့ အရက္သမား
ေတြမွာလည္း ဒီလုိဆိုးက်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။အဓိကကေတာ့
တန္ေဆးလြန္ေဘးဆိုတဲ့အတိုင္း အလြန္အကၽြြံမျဖစ္ေစပဲ
တာဝန္သိသိ တာဝန္ရွိရွိ responsibly smoke ဖို႔ကသာ
အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

(ေရးသားသူ - ဘိုဘိုေသာ္ဇင္)

Ref: https://www.leafly.com/news/cannabis-101/why-does-cannabis-cause-paranoia-and-anxiety

https://en.wikipedia.org/wiki/Cannabis_strains

https://lifehacker.com/what-marijuana-actually-does-to-your-brain-and-body-1693986467

http://headsup.scholastic.com/students/the-science-of-marijuana

http://www.thejournal.ie/marijauan-health-effects-legalised-medical-negative-positve-1256236-Jan2014/