ၾကိဳးမိန္႕က်

အက်ဥ္းေထာင္ဆိုတာ လူစည္ကားအပ္တဲ့ေနရာဌာနထဲမွာမပါပါဘူး။ အခ်ဳပ္က်တယ္ဆိုတာကလည္း ေတာ္ေတာ္ နားမခံသာတဲ့အထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ႕ေလာကမွာ မတစ္ရာသား လူ႕ရမ္းကားအခ်ိဳ႕ကရွိေနျပန္ေတာ့ အခ်ဳပ္တန္းလ်ားမ်ားမွတစ္ဆင့္ အက်ဥ္းေထာင္ဆီ သို႕ ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် လူစည္ကားေနတတ္ျပန္ပါတယ္။

လူသတ္မႈေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ တျခားေသာ အျပစ္ဒဏ္ၾကီးၾကီးမားမားေတြကို က်ဴးလြန္လို႕ပဲျဖစ္ျဖစ္ အျမင့္ဆံုးအျပစ္ဒဏ္အျဖစ္ ေသဒဏ္ အမိန္႕ခ်မွတ္ၾကပါတယ္။ 

ကဲ ေသဒဏ္က်အက်ဥ္းသားတိုင္း အယူခံအဆင့္ဆင့္ မလြဲမေသြယူၾကရသည္ခ်ည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေထာင္တာ၀န္ရွိသူမ်ား၏ တစ္စံုတစ္ခု ေသာ ေပါ့ေလ်ာ့လွစ္ဟာမႈေၾကာင့္ သူတို႕ကို မေသေစခ်င္ၾကပါ။ အခု ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ျဖစ္တဲ့ စာအုပ္ေလးထဲက စာေရးသူမွ ေထာင္မွဴး သင္တန္းတက္စဥ္က ပို႕ခ်သိရွိထားေသာ ေထာင္လက္စြဲဥပေဒပါအခ်က္မ်ားကို အက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပထားတာကို ကြၽန္ေတာ္က ျပန္လည္ ကူးယူေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ၾကိဳးသမားႏွင့္ ပတ္သက္၍

အက်ဥ္းေထာင္လက္စြဲဥပေဒပုဒ္မ(၆၃၁)အရ ၾကိဳးသမားတစ္ဦးကို အက်ဥ္းေထာင္မွလက္ခံရရွိလွ်င္ ရရွိခ်င္း စီရင္ခ်က္မိတၲဴေတာင္း၍ စီရင္ခ်က္မိတၲဴရျပီး (၇)ရက္အတြင္း တရားရံုးသို႕ အယူခံတင္ေပးရမည္။ ၾကိဳးသမားေရာက္လာလွ်င္ ခ်က္ခ်င္း အက်ဥ္းဦးစီးရံုး၊ ညႊန္ခ်ဳပ္ ထံ ေထာင္ပံုစံ(၃၂)ျဖင့္ အစီရင္ခံစာတင္ရမည္။ ၾကိဳးသမားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေရးၾကီးသည့္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိပါကလည္း ထပ္ဆင့္ ညႊန္ခ်ဳပ္ထံ အေၾကာင္းၾကားရမည္။ ေသဒဏ္က်ခံေနရေသာ ၾကိဳးသမားက ေရွ႕ေနငွားလိုလွ်င္လည္း ဗဟိုတရားရံုးေရွ႕ေနခ်ဳပ္ထံ အေၾကာင္းၾကားရမည္။ ေသဒဏ္အႏိုင္အရႈံးကို ခ်က္ခ်င္းအသိေပးျပီး အယူခံႏိုင္လွ်င္ ၾကိဳးတိုက္မွ ခ်က္ခ်င္းထုတ္ရမည္။

ၾကိဳးသမားအေနျဖင့္ အယူမခံလိုလွ်င္ ခရိုင္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕မွ အဖြဲ႕၀င္လူၾကီး(၂)ဦးေရွ႕တြင္ လက္မွတ္ရယူထားရ မည္။ ညႊန္ခ်ဳပ္ထံကို လက္မွတ္ထိုးမိတၲဴစာႏွင့္အတူ အေၾကာင္းၾကားရမည္။ ညႊန္ခ်ဳပ္မႈ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးထံ ဆက္လက္အေၾကာင္း ၾကားရမည္။ အယူမခံလိုေၾကာင္းကို ဗဟိုရံုးမွအတည္ျပဳလွ်င္ ၄င္းအက်ဥ္းသားအား ေစာဒကတက္လို၊ မတက္လို ေမးျမန္းျပီး ခရိုင္ျငိမ္၀ပ္ ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ သို႕မဟုတ္ အတြင္းေရးမွဴးေရွ႕တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးရယူ၍ ဗဟိုတရားရံုးႏွင့္ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္ အဖြဲ႕သို႕ အေၾကာင္းၾကားရမည္။

၄င္းက အယူခံမတင္လိုေသာ္လည္း ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕က ဗဟိုတရားရံုးသို႕ ေစာဒကမႈတင္လွ်င္ တင္လွ်င္ အက်ဥ္းေထာင္သို႕ အေၾကာင္းၾကားရမည္။ျပည္သူ႕တရားသူၾကီးအဖြဲ႕၏ ေစာဒကမႈစီရင္ခ်က္ႏွင့္ အမိန္႕မိတၲဴတစ္ေစာင္ကို အက်ဥ္းေထာင္သလို႕ပို႕ေပးရ မည္။ ေစာဒကမႈမေအာင္ျမင္လွ်င္ အသနားခံစာကို ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ရံုးသို႕ (၇)ရက္အတြင္း ညႊန္ခ်ဳပ္ရံုး မွတစ္ဆင့္ အမႈအေၾကာင္းအရာအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို ေထာင္ပံုစံ(၃၂)ျဖင့္ တင္ရမည္။မူလတရားရံုးမွ သတ္မွတ္ရက္ ကိုေဖာ္ျပ၍ အသနားခံစာ မက်မခ်င္း ေသဒဏ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳပါဟု ေဖာ္ျပေစာင့္ဆိုင္းရမည္။

ဗဟိုသို႕ အယူခံ/ေစာဒက/ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕သို႕ အသနားခံစားမတင္လိုလွ်င္ ရပ္ကြက္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕၀င္(၂)ဦးေရွ႕တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးေစ၍ ဗဟိုတရားရံုးႏွင့္ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးထံတင္ရမည္။ ဗဟိုတရားရံုး အမိန္႕အရ မူလအျပစ္ေပးတရားရံုးမွ သတ္မွတ္ေသာေန႕တြင္ ေသဒဏ္စီရင္ရမည္။ အသနားခံစာအရ အျခားျပစ္ဒဏ္သို႕ေျပာင္းလဲ ေပးလိုက္ေသာ အမိန္႕သည္ ခိုင္လံုေသာအမိန္႕ျဖစ္သည္။ျပင္ဆင္ခ်က္၀ရမ္းမလို၊ ႏိုင္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ မွပယ္လွ်င္ မူလသတ္မွတ္ရက္ထက္ မေက်ာ္လွ်င္ သတ္မွတ္ရက္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရမည္။

အက်ဥ္းေထာင္လက္စြဲဥပေဒပုဒ္မ(၆၅၉)အရ

ၾကိဳးစင္ေပၚသို႕ေရာက္ရွိသည့္အခါ ေသဒဏ္စီရင္ရသူ၏တာ၀န္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။

(၁) အက်ဥ္းသားကို ၾကိဳးတပ္ဆင္ထားရွိသည့္ ရက္မတန္းေအာက္တည့္တည့္ ထားရွိရမည္။

(၂) အက်ဥ္းသား၏ ေျခေထာက္မ်ားကို တင္းၾကပ္စြာပူး၍ ခ်ည္ေႏွာင္ထားရမည္။

(၃) မ်က္ႏွာအား ဖံုးအုပ္ေသာ အစပိုပါသည့္ ခ်ည္ကက္ဦးထုပ္ (ေခါင္းစြပ္) ၀တ္ေပးရမည္။

(၄) ၾကိဳးအား လည္ပင္းတြင္ တင္းတင္းရင္းရင္းစြပ္၍ထားျပီး ၾကိဳးျဖတ္၍ တံု႕ကနဲအက်တြင္ နားရြက္၏ေနာက္မွ ေျပးတက္ေစရန္ ၾကိဳးထံုး (သို႕) သတၳဳနဖားသည္ ေမးရိုးေအာက္ဘက္ ေရွ႕တည့္တည့္တြင္ ရွိေစရမည္။ သတၳဳနဖားရွိသည့္ဘက္သည္ လည္ေခ်ာင္းေရွ႕ တည့္ တည့္မွ ျဖတ္သန္းသြားေစရန္ ၾကိဳးကိုေသခ်ာစြာ ညႇိႏႈိင္းခ်ိန္ဆျပီး ေဆာင္ရြက္ရန္ ဂရုျပဳရမည္။

(၅) ေဒါက္ေမာင္းတံထံသို႕ ျမန္ျမန္သြားျပီး ေဒါက္တံခါးကို ဖြင့္ရမည္။

အက်ဥ္းေထာင္လက္စြဲဥပေဒအပိုဒ္ (၆၆၁)

ျပစ္ဒဏ္အမိန္႕အတိုင္း ေသဒဏ္ေဆာင္ရြက္ျပီးလွ်င္ အက်ဥ္းေထာင္တာ၀န္ခံသည္ (၀ရမ္းအားထုတ္ဆင့္သည့္တရားရံုးသို႕ ျပန္လည္ ေပးပို႕ျပီး) ၀ရမ္းထုတ္ေပးသည့္ တရားရံုးသို႕ ျပစ္ဒဏ္အမိန္႕အတိုင္း မည္သို႕ေဆာင္ရြက္ျပီးစီးေၾကာင္းကို ေအာက္ပါပံုစံျဖင့္ မွန္ကန္ ေၾကာင္း ေထာက္ခံခ်က္ျပဳလုပ္ျပီး ျပန္ပို႕ေပးရမည္။

ဤအေၾကာင္းၾကားစာအားျဖင့္ ကြၽႏု္ပ္သည္ အက်ဥ္းသား................အား..........ရံုးမွခ်မွတ္စီရင္သည့္ ေသဒဏ္အမိန္႕ ေဆာင္ရြက္ျပီးစီး ေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္းေဖာ္ျပပါ...................အား လည္ပင္းတြင္ ၾကိဳးကြင္းစြပ္၍ ေသသည္အထိ အက်ဥ္းေထာင္ပရ၀ုဏ္ အတြင္း............... တြင္.....................ရက္ေန႕တြင္ ၄င္းအသက္မရွိေတာ့ေသာ ၾကိဳးသမား၏ ခႏၶာကိုယ္အား နာရီ၀က္တန္းလန္းဆြဲထားရွိျပီးမွသာ တာ၀န္ ရွိသူမ်ားက စစ္ေဆးျပီး အေလာင္းကို သယ္ယူခြင့္ျပဳရမည္။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ရာဇ၀တ္သားအား ေသဒဏ္ေပးစဥ္ မေတာ္တဆမႈတစ္စံုတစ္ရာ (သို႕) ျဖစ္ပ်က္မႈတစ္စံုတစ္ရာ မေပၚေပါက္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုလည္း ေထာက္ခံပါသည္ဟူ၍ ေထာင္ပိုင္က ရံုးတံဆိပ္ခတ္ႏွိပ္ျပီး လက္မွတ္ေရးထိုးကာ အထက္အာဏာပိုင္တို႕ထံ အစီရင္ခံစာေပးပို႕ ေလသည္။

ယင္းသည္ ျပဌာန္းခ်က္ျဖစ္သည္။

အထက္ပါစာသားေတြကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ေသာစာအုပ္ေလးကိုေရးသားသူ ဘသက္ေဆြရဲ႕စာအုပ္ေလးထဲက ေဖာ္ျပခ်က္ေလး တစ္ခုပါ။ သူ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္က 'ဗဟိုစံျပ အက်ဥ္းေထာင္ၾကီးထဲတြင္ အက်ဥ္းသားေပါင္း (၇၀၀၀)ေက်ာ္ရွိျပီး အမ်ိဳးသမီး အက်ဥ္းသူမ်ားမွာ (၇၀၀)ေက်ာ္ရွိသည္။ ထိုသူမ်ားထဲတြင္ ေသဒဏ္(ၾကိဳးမိန္႕)က်အက်ဥ္းသားေပါင္း (၂၄)ဦၚအနက္ အက်ဥ္းသူဟူ၍ (၂)ဦးသာရွိသည္' ဆိုေၾကာင္းပါ။

အခုေခတ္မွာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္စီရင္(ၾကိဳးမိန္႕ခ်)တာကို သိပ္မၾကားရေတာ့သလိုပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ စာဖတ္သူ သူငယ္ခ်င္းတို႕ ဗဟုသုတရ ေစျခင္းငွာ ကြၽန္ေတာ္ကျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း...။   ။

Alex Aung

စာၾကြင္း ။    ။ ဘသက္ေဆြ - ခ်ိန္တန္ျပီျမမင္း ႏွင့္ ၾကိဳးသမားဆယ္ေယာက္ (ေသဒဏ္က်အက်ဥ္းသား ၀တၳဳတိုမ်ား) စာအုပ္ေလးမွ