Sunday, June 25, 2017

Sexual Harassment ကို ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ?

(HR Journal တြင္ ေဖာ္ျပခဲ႔ေသာ ေဆာင္ပါးကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀ပါတယ္။)


Sexual Harassment ကို ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ?
****************************************************
အလုပ္လာေျပာင္းဖို႕ လာေျပာတဲ႔ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္နဲ႕ေတြ႕တယ္၊ လက္ရွိအလုပ္လည္း အဆင္ေျပ ေနရင္းနဲ႕ လုပ္ေနတာလည္း ၾကာေနျပီဆိုေတာ့ ဘာအဆင္မေျပတာေတြ ရွိမလဲဆိုျပီး ေမးျမန္းၾကည့္ ျဖစ္ပါတယ္။ မိန္းကေလးခ်င္းမို႕ မရွက္တမ္းေျပာရရင္ သူ႕အထက္လူၾကီးက စကားနဲ႕ဆိုသလို ၊တစ္ခါတစ္ေလ အသားယူသလို လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ထိကပါးရိကပါး  လုပ္ေနတာေတြ ရွိေတာ့ သူအေနနဲ႕ ဆက္လုပ္ရမွာလည္း ခက္၊ အလုပ္မေျပာင္းခ်င္ေပမဲ႔ အဆင္မေျပ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိနဲ႕ ေနာက္ဆံုး အလုပ္ကေန ေျပာင္းဖို႕ပဲ စဥ္းစားတာပါလုိ႕ ရင္ဖြင့္ ေဆြးေႏြးလာပါတယ္။

 ၾကားၾကားခ်င္ ကိုယ္တိုင္လည္း ေဒါသေတြ ထြက္သြားတယ္ ၊ဒါ ဘယ္ျငိမ္ခံေနလို႕ျဖစ္မလဲ ၊ တိုင္ရမယ္ ၊ လိုအပ္ရင္ ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အေရးယူဖို႕အထိ လုပ္လို႕ရတယ္ ဆိုျပီး ေျပာမိျပန္တယ္။ ဒါမ်ိဳးဆိုတာ ျငိမ္ခံေနလို႕ ဘယ္ျဖစ္မလဲ ဆိုျပီး ေျပာလိုက္မိတယ္ ။ စကားေျပာရင္းနဲ႕ သူမဆီက အမူအရာေတြက ၀မ္းနည္းသလိုလို ၊ရွက္သလိုလို နဲ႕ ေနာက္ဆံုး အားငယ္စိတ္ေတြ ရွိလာတယ္ ။ စကားေျပာေနရင္းနဲ႕ ကၽြန္မ ပုခံုးကို ကိုင္ရင္း ငိုခ်လိုက္တာ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္လည္း စိတ္မေကာင္း ေတာ္ေတာ္ျဖစ္သြားတယ္။

ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ဖူးသလဲ ? အျခားလုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ ေတြ ေရွ႕မွာ  သူတို႕ရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တားခံရမႈေတြကို ဘယ္လိုသတၱိမ်ိဳးနဲ႕ ဖြင့္ထုတ္ေၾကျငာရဲမလဲ ? အခန္႔မသင့္ရင္  သူကိုက အေနအထိုင္မတတ္တာကိုး ၊ ေရာေရာေႏွာေႏွာ ေနတာကိုး ဆိုတဲ႔ စကားသံေတြက ခံစားရသူအတြက္ ၀ါးကူထိုးခံရတဲ႔ ေရနစ္သူ ပမာပါပဲ ။ ကၽြန္မတို႕ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြက ေတာ္ေတ္ာမ်ားမ်ား အားနာတတ္တယ္ ၊ရွက္တယ္ ၊ေၾကာက္တယ္  ဒါမ်ိဳးျဖစ္ရပ္မ်ိဳး အတြက္ တံုျပန္ေဆာင္ရြက္မယ့္  စိတ္မ်ိဳးထက္ မသိမသာနဲ႕ ေရွာင္ဖယ္ထြက္ခြာျခင္းမ်ိဳးကိုသာ ေဆာင္ရြက္ လိုၾကတာမ်ားပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းအရာကို ေျပာလို႕ လုပ္ငန္းခြင္ထဲက အမ်ိဳးသားေတြကို စြပ္စြဲေျပာဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး ၊ တစ္ခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ႔အေျခအေနေတြကို တင္ျပခ်င္တာပါ ။

လုပ္ငန္းခြင္ထဲဲမွာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အထက္လူၾကီး အစရွိတဲ႔ သူေတြအေပၚ ဆက္ဆံရာမွာ ကိုယ္နဲ႕ အလုပ္တူလုပ္ေနသူခ်င္း အဆင္ေျပေစခ်င္ တာရယ္။ ဆရာသမား ဆိုတဲ႔ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးနဲ႕ လက္ခံဆက္ဆံတာကို အထင္အျမင္လြဲမႈေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ သူေတြသာ အခြင့္အေရးအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ၾကတာ ရွိၾကပါလိမ့္မယ္ ၊ ကိုယ္ျမင္ဖူးေတြ႕ဖူးတဲ႔ သူေတြလုိပဲ မွတ္ယူထားလုိ႕သာ ဒီလုိျပသာနာေတြျဖစ္လာၾကတာပါ ။ ျဖစ္လာတာေတာ့ ဟုတ္ပါျပီ ဘယ္လိုရွင္းၾကမလဲ ?  မျဖစ္ေအာင္ေကာ ဘယ္လိုကာကြယ္ၾကမလဲ ဆိုတာကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ စဥ္းစားထားဖို႕ လုိအပ္ပါတယ္ ။ HR Policy ေတြမွာ  Sexual  Harassment  Policy ၊ Personal Harassment အစရွိတာေတြနဲ႕ပတ္သတ္လို႕ ေသခ်ာစြာ ေရးဆြဲျပဌာန္းထားဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီး၀န္ထမ္းမ်ားအား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေႏွာင္ယွက္ျခင္း၊ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေစေသာ ကိုယ္ႏႈတ္ အျပဳအမူ မ်ားကို ျပဳလုပ္ျခင္း  မျပဳရ  ဆိုျပီး စာသား တစ္ေၾကာင္းတည္း ထည့္သြင္းေရးသားထားယံုနဲ႕ မလံုေလာက္ပါဘူး ။ ဘယ္အရာ ေတြကျဖင့္  သတ္မွတ္မယ္ ၊ ဘယ္လိုၾကိဳတင္ကာကြယ္တားဆီးဖို႕လုပ္မလဲ ? အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ အပိုင္းမွာ ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္မယ္ ? ကာယကံရွင္ အတြက္ေကာ ဘယ္လိုႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႕ လုိအပ္သလဲ ဆိုတာေတြပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ အေျခခံအခ်က္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ ဒါမ်ိဳးေတြျဖစ္လာၾကရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တိုးတိုးတိတ္တိတ္နဲ႕ ျပီးသြားၾကတာမ်ားပါတယ္။ ျပသာနာအက်ယ္အက်ယ္ျဖစ္ရင္ လုပ္ငန္းပံုရိပ္ထိခို္က္မွာ ေၾကာက္တာေၾကာင့္ စီမံခန္႔ခြဲသူေတြက ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါ  ေသးငယ္တဲ႔ ျပသာနာတစ္ခုအျဖစ္သာ ပံုေဖာ္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲဆိုတာကို ေျပာျပရင္ …… လိုအပ္လို႕လား ၊ မၾကာခဏ ျဖစ္ေနတာမွ မဟုတ္တာ ဆိုတဲ႔ စကားသံေတြေၾကာင့္ ၀န္ထမ္းေတြ အေနနဲ႕လည္း သိပ္အေရးမထားၾကေတာ့ပါဘူး ။  တကယ္ေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ထိပါးေႏွာင့္ယွက္တဲ့ေနရာမွာ ေသးသိမ္ေစေသာ သေဘာနဲ႕  အရပ္ပုသူကို  ဂ်ပု လို႕ ေခၚတာ ၊ အသားညိဳသူကို အသားမဲ လို႕ ေခၚတာေတြဆိုတာကလည္း  ဒီျဖစ္စဥ္ေတြ အတြင္းမွာပါ၀င္ပါတယ္။

ဒါေတြမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္သင့္သလဲဆိုတာကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့

1. Create a Strong Sexual Harassment Policy
လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းမွာ အားေကာင္းျပီးတိက်တဲ႔ Policy ေတြ ဖန္တီးထားဖုိ႕လုိပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေရးရာ လက္စြဲ စာအုပ္ထဲေသေသခ်ာခ်ာ ထည့္သြင္းထားဖို႕ပါ။ အခန္း ကဏၰာ တစ္ခုအေနနဲ ေရးဆြဲျပဌာန္းထားဖုိ႕လိုပါတယ္။  ဒီအပိုင္းမွာ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ ေျပာဆိုခ်က္ေတြက ျပစ္မႈအျဖစ္ ထင္ရွားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးကို ထည့္သြင္းထား မွသာ ၀န္ထမ္းေတြ အတြက္ အဆင္ေျပေစမွာပါ။

2. Encourage Consensual Agreement 
၀န္ထမ္းေတြအခ်င္းခ်င္း တစ္စိတ္တစ္၀မ္းတည္းျဖစ္ေစဖို႕ အားေပးလွံဳေဆာ္မႈေတြျပဳလုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း အားလံုးက သေဘာတူလက္ခံလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႕လိုပါတယ္။

3. Never Laugh At or Encourage inappropriate jokes
လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ မဆီေလ်ာ္နဲ႕ ေနာက္ေျပာင္ျခင္းမ်ိဳး ေရွာင္ၾကည္ရပါမယ္။ ျပက္ရယ္ျပဳတာ တာေတြ အားနည္းခ်က္ေတြ ကို ဟာသအျဖစ္ ေလွာင္ေျပာင္တာေတြကို မျပဳလုပ္ဖို႕ ေဆာင္ရြက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ရံုးရဲ႕ အမူအက်င့္ တစ္ခုအေနနဲ႕ နားလည္လက္ခံလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕လိုပါတယ္။

4. Ensure that all upper Level Employees attended Anti-harassment workshops
ကၽြန္မတို႕ဆီမွာက ဒါနဲ႕ပတ္သတ္ျပီးအေလ့အက်င့္ေတြ အားနည္းတာရွိေနပါေသးတယ္ ။ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းက ၀န္ထမ္းေတြကို Harassment နဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ တတ္ေရာက္ဖို႕ စီစဥ္ ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အမ်ိဳးသမီး၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႕ ဘယ္လိုအျပဳမူမ်ိဳးက သူတို႕အေပၚ Sexual harassment အျဖစ္ ခံစားရတာမ်ိဳးေတြကို ဖြင့္ဟေျဖဆိုခိုင္းတာေတြကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

5. Respond to Sexual harassment Complaints Right Away
ၾကိဳတင္စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈ ျပီးရင္ေတာ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ဒါေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ၀န္ထမ္းေတြကလည္း ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာပါ။ မွန္ကန္တဲ႔လမ္းေၾကာင္းအေပၚမွာ ခ်မွတ္တဲဲ႔အတိုင္း ေဆာင္ရြက္မွ သာ ျပီးျပတ္မယ့္ ကိစၥေတြပါ။ ျဖစ္တဲ႔လူက လုပ္ငန္းရဲ႕ အေရးပါတဲ႔လူျဖစ္လို႕ ေလ်ာ့ေပါ႕စဥ္းစားေပးတာမ်ိဳးေတြ ၊ လုပ္ငန္းပံုရိပ္ထိခိုက္မွာစိုးလို႕ လြယ္လင့္တကူေျဖရွင္းတာ မ်ိဳးေတြ မလုပ္သင့္ပါဘူး ။ ကိုယ့္လုပ္ငန္းအတြင္းမွာ ဒါမ်ိဳးျဖစ္လို႕ ခ်မွတ္ထားတဲ႔အတိုင္း အေရးယူတာမ်ိဳးလုပ္တယ္ ဆိုယံုနဲ႕ လုပ္ငန္းပံုရိပ္ထိခိုက္မွာလည္း မဟုတ္သလို ၊ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္တဲ႔ မူ၀ါဒအတြက္ လုပ္ငန္းအေနနဲ႕ ပိုျပီး ဂုဏ္ သေရရွိေစမွာပါ။

6. Prevent Retaliation
ၾကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ပိုမိုေကာင္းမြန္၏ ဆိုတဲ႔စကားအတိုင္း ဒါမ်ိဳးေတြမျဖစ္လာေအာင္ ဘယ္လိုစီမံေဆာင္ရြက္သင့္သလဲ ဆိုတဲ့အပိုင္းကို အေရးတယူ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႕လည္း ရံုးခ်ိန္ျပင္ပ စားပြဲေတြ စီစဥ္တဲ႔အခါ အတူပါ၀င္ေသာက္စားတာ ၊ တစ္ျခားလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အေဖာ္မပါပဲ အတူျပန္တာေတြ ၊ ကိုယ့္အထက္လူၾကီးကဖိတ္လို႕သြားရတဲ႔ ပါတီပြဲေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး အလုပ္သေဘာအရ မဟုတ္ရင္ ေရွာင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါ ။ ဒီအျပဳမူေတြက ကိုယ္က သေဘာတူလက္ခံတယ္လို႕ အထင္မွားေစပါတယ္။

ကၽြန္မတို႕ဆီမွာ ထင္သေလာက္မျဖစ္ေသးဘူးဆိုျပီး လြယ္လြယ္ကူကူေမ႔ထားလို႕မရတဲ႔အရာေတြထဲမွာ Sexual Harassment ဆိုတာ ရွိေနပါတယ္။ စစ္တမ္းေတြအရ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ 40-70 %အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႕ 10-20 %   အမ်ိဳးသားေတြက လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းမွာ Sexual Harassment   မွာ လုပ္ေနရတယ္လို႕ ကမၻာစစ္တမ္း မ်ားအရ ဆိုထားပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕ဆီမွာက အျခားႏိုင္ငံေတြလို ပြင့္လင္းတဲဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈမ်ိဳး အားမေပးေသးတဲ႔အတြက္ ဒီေလာက္မရွိႏိုင္ေသးေပမဲ႔  မသိမသာနဲ႕ ရွိေနတာေတြက အမ်ားၾကီးဖို႕ မိမိရဲ႕ သိကၡာကို ထိန္းေက်ာင္းရင္း လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ပီသစြာ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕ တိုက္တြန္း လိုက္ရပါတယ္။

ShweYee  @ Goldie Kyaw 

Credit:  မေရႊရည္ရဲ႕ Page

No comments: