အမ်ိဳးသမီးေရာဂါအခ်ိဳ႕

ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ေလ့ရွိသည့္ အေၾကာင္းမ်ား

(၁) အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ျခင္း
အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္မႈ ပိုအျဖစ္မ်ားသည္။ အမ်ိဳးသမီးဆီးႁပြန္သည္ အမ်ိဳးသားထက္ပိုတိုၿပီး ဘက္တီးရီးယားမ်ား ေက်ာ္ျဖတ္၀င္ေရာက္ရသည့္ လမ္းေၾကာင္း ပိုမိုလြယ္ကူေသာေၾကာင့္ မၾကာခဏ ဆီးပိုးကူးစက္ေလ့ရွိသည္။

(၂) လိင္ကိစၥမ်ားျပားျခင္း
မၾကာခဏလိင္ဆက္ဆံသူမ်ားတြင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းေရာဂါပိုး၀င္ ေရာက္မႈ ပိုမ်ားေလ့ရွိသည္။

(၃) သေႏၶတားျခင္း
diaphragm အမ်ိဳးအစားသေႏၶတားနည္း အသံုးျပဳသည္႕ အမ်ိဳးသမီး မ်ားတြင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ေလ့ ရွိသည္။

(၄) ေသြးဆံုးျခင္း
ေသြးဆံုးၿပီးသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌ အီစတ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းခ်ိဳ႕တဲ့ ေသာေၾကာင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းအတြင္းေျပာင္းလဲမႈမ်ားျဖစ္ပြားၿပီး ေရာ ဂါပိုးပိုမုိ၀င္ေရာက္ေစသည္။

(၅)ဆီးလမ္းေၾကာင္းပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း
ေမြးရာပါ ခၽြတ္ယြင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပံုမွန္မဟုတ္ သည့္အခါ ဆီးစြန္႔လွ်င္ ဆီးမကုန္ဘဲ က်န္ခဲ့တတ္ေသာေၾကာင့္ ပိုးမ်ားပိုပြားေစသည္။

(၆) ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆို႔ျခင္း
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း၊ ဆီးက်ိတ္ႀကီးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဆီးက်န္ တတ္ၿပီး ပုိးမ်ားပါပိုပြားတတ္သည္။

(၇) ဆီးပိုက္တပ္ထားျခင္း
ဆီးမသြားႏိုင္သည္႕ အေၾကာင္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဆီးပိုက္တပ္ထားရသည့္အခါ ဆီးပိုက္မွတစ္ဆင့္ ပိုး၀င္မႈမ်ားတတ္သည္။

သီဟ (Health Updates Journal)
အမ်ိဳးသမီးနွင့္ က်န္းမာေရး - ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ေလ့ရွိသည့္ အေၾကာင္းမ်ား

မမ်ိဳးပြားအဂၤါသို႔ ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္ျခင္း လကၡဏာမ်ား

မေကာင္းေသာ အနံ႔အသက္မ်ားထြက္ေနၿပီး ယားယံကာ ဆီးသြားစဥ္ နာက်င္မႈႏွင့္အတူ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ အမ်ိဳးသမီး လိင္အဂၤါမွ အရည္မ်ားဆင္းျခင္း၊ လိင္အဂၤါတစ္ဝုိက္ နီရဲေနၿပီး ယားယံျခင္းကို ခံစားေနရပါသလား။
ယင္းအေျခအေနမွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အမ်ိဳးသမီး သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ အလြန္အျဖစ္မ်ားေသာ မမ်ိဳးပြားအဂၤါေရာဂါပိုး ဝင္ေရာက္သည့္ေရာဂါ (Vaginitis) ျဖစ္ႏိုင္သည္။

Vaginitis ေရာဂါကို ေဆးပညာအရ မအဂၤါေရာင္ရမ္းျခင္း(သုိ႔မဟုတ္) ယားယံျခင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ေရာဂါလကၡဏာ လံုးဝျပသေလ့ မရွိေပ။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္မူ ထင္ရွားေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျပေလ့ရွိသည္။

ယင္းေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ မေကာင္းေသာ အနံ႔အသက္မ်ားရွိသည့္ မအဂၤါမွ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ အရည္မ်ားဆင္းျခင္း၊ ဆီးသြားစဥ္ နာက်င္ျခင္း၊ ပူစပ္ျခင္း၊ မအဂၤါအျပင္ဘက္တစ္ဝိုက္ ယားယံျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ မသက္မသာခံစားရျခင္း၊ ယားယံျခင္းႏွင့္ ေသြးထြက္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။

Vaginitis ေရာဂါျဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိ သည့္ ယင္းေရာဂါမွာ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ဝင္ေရာက္ျခင္း၊ မိႈေရာဂါကူးစက္ျခင္း၊ ပ႐ိုတိုဇုိးဝါးဆဲလ္မ်ားေၾကာင့္ ေရာဂါကူးစက္ျခင္း၊ ဓာတ္မတည့္ျဖစ္ႏုိင္ေသာ အရာမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ ႏုိင္သည္။

အမ်ိဳးသမီး အဂၤါဇာတ္အတြင္းသို႔ ေရာဂါပိုး ဝင္ေရာက္ႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ားကို အနည္းဆံုး ျဖစ္ေစရန္ မအဂၤါဇာတ္ တစ္ဝိုက္ သန္႔ရွင္းေအာင္ထားၿပီး ေကာင္းေသာ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေရး အေလ့အထထားရွိပါ။
အျပင္းစား ဆပ္ျပာမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးသံုးသည့္ သန္႔စင္ေရဖ်န္းေဆးကဲ့သိ႔ု ယားယံေစေသာ ပစၥည္းမ်ား အသံုးျပဳမႈေရွာင္ပါ။
မအဂၤါဇာတ္ (သို႔မဟုတ္) ဆီးႁပြန္ထဲသို႔ ေရာဂါပိုးမ်ား ဝင္ေရာက္ျခင္းကို ကာကြယ္ရန္ မအဂၤါကို သန္႔စင္စဥ္ ေရွ႕ဘက္မွ ေနာက္ဘက္သို႔ သုတ္၍ သန္႔စင္သင့္သည္။

—Ref: TOI
7 Day Daily - မမ်ိဳးပြားအဂၤါသို႔ ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္ျခင္း လကၡဏာမ်ား

HIV ပိုး ရွိမရွိ ေသခ်ာေစလို ႏွင့္ HIV ပိုးရွိတဲ့ မိခင္ကေန ေမြးလာတဲ့ကေလးဟာ သက္တမ္းေစ့ မေနရဘူးလား (အေမးအေျဖ)

ေမး။    ။ ကြၽန္​​ေတာ္ လိင္​အကာအကြယ္​မဲ့ ​၆ ပတ္​​ေနၿပီး ေသြးစစ္​တာ ​negative ပဲ။ စစ္​ၿပီး ၄ ရက္​​ေလာက္​ၾကာ​ေတာ့ တကိုယ္​လုံးယား​ေနတယ္​။ တခ်ိဳ႕​ေနရာက တစ္​ခါတစ္​ခါ ဆူးသလိုျဖစ္​​ေနတယ္​။ ကိုယ္​ယားတာ တပတ္​​ေလာက္​႐ွိၿပီ မ​ေပ်ာက္​ဘူး။ အနီဖု​ေလး​ေတြလည္​း ထြက္​တယ္။ လည္​း​ေခ်ာင္​းက တခါတခါနာတယ္​။ တခါတခါ မနာဘူး။ အသား​ေတြလည္​းနီတယ္။ ကုတ္​လိုက္​ရင္ အနီဆင္​းျဖစ္​​ေနတယ္​။ ညဆို​ေခြၽးျပန္​တယ္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​က အရက္​လည္​း တအား​ေသာက္​တယ္​။ အဲ့ဒါ HIV လား၊ အရက္​​ေၾကာင့္လား။

ေျဖ။    ။ လိင္အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံျပီး ၆ ပတ္ေနလို႔ စစ္ရင္ အေျဖမွန္ မရတတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ၃ လ - မွ ၆ လ ၾကာမွ စစ္သင့္တာပါ။ အခု စစ္ထားတဲ့ Negative ဆိုတာကို အတည္ယူလို႔ မရေသးပါဘူး ခင္ဗ်ာ။
အခု ေျပာျပတဲ့ အေရျပားယားယံတာ၊ အနီဖုေတြထတာ၊ လည္ေခ်ာင္းနာတာေတြက အရက္ေသာက္တာ မ်ားရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရာသီဥတုေၾကာင့္လည္း allergic reaction ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ HIV ရဲ႕ ကူးစက္တဲ့ လကၡဏာ မဟုတ္ပါဘူး ခင္ဗ်ာ။
အၾကံျပဳခ်င္တာကေတာ့ ေနာက္ ၃ လ သို႔မဟုတ္ ၆ လေနရင္ ေသြးျပန္စစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးနဲ႔ အကာအကြယ္သံုးျပီး လိင္ဆက္ဆံတာ HIV သာမက အျခား လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ အသည္းေရာင္အသား၀ါ၊ လိင္အဂၤါ ၾကြက္ႏို႔၊ ေရယံု၊ ဂႏို၊ ဆစ္ဖလစ္ စတဲ့ ပိုးေတြကိုပါ အကာအကြယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံတိုင္း ကြန္ဒံုးသံုးပါ ခင္ဗ်ာ။

ေမး။    ။ HIV ရွိတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္မွ ေမြးဖြားလာတဲ့ ကေလးတေယာက္ရဲ႕ အသက္ရွင္ရာခိုင္ႏူန္း ဘယ္ေလာက္ရွိပါသလဲ။ ကေလးဆီသို႔ ေရာဂါမကူးေအာင္ ကာကြယ္လို႔ရတယ္ဆိုၿပီး ကေလးေမြးၿပီး ၂ ႏွစ္ေလာက္ဆို ကေလးေသဆုံးတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒါဆို ကေလးကေမြးလာလည္း လူ႔သက္တမ္းေစ့ မေနရဘူးလား။
ေျဖ။    ။ HIV ပိုးရွိတဲ့ မိခင္ကေန ကေလးကို HIV ပိုး ကူးစက္ႏိုင္ေျခက ၂၅-၃၀% ရွိပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ ကူးႏိုင္လဲဆိုေတာ့ -
၁) ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္- အခ်င္းမွ တဆင့္ကူး
၂) ေမြးဖြားခ်ိန္- ေသြး၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ တဆင့္ကူး
၃) ႏို႔တိုက္ခ်ိန္- ႏို႔ရည္မွ တဆင့္ကူး
ဒီအခ်ိန္ ၃ ခုလံုးမွာ ကေလးကို မကူးသြားေအာင္ စနစ္တက် ကာကြယ္ရင္ ကေလးဆီ လံုး၀ မကူးစက္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္ပါတယ္။
စနစ္တက်ဆိုတာက ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ အခ်င္းက်န္းမာေအာင္ ဂရုစိုက္တာ ေမြးဖြားရင္ သာမန္မေမြးဘဲ ဗိုက္ခဲြေမြးတာ၊ မေမြးမီ ART ေဆးေသာက္တာ မိခင္ႏို႔ စနစ္တက်တိုက္တာ တတ္ကြ်မ္းတဲ့ ဆရာ၀န္/ဆရာမေတြနဲ႔ ျပသတာ.. အားလံုး ပါ၀င္ပါတယ္။
စနစ္တက် မကာကြယ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ကေလးဆီ HIV ပိုး ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စနစ္တက် ကာကြယ္ႏိုင္တာ ျမိဳ႕ေနရာေတြမွာပဲ ရွိပါတယ္။ နယ္ေတြ ေက်းရြာေတြမွာ စနစ္တက် မကာကြယ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
ေမြးလာတဲ့ ကေလးမွာ HIV ပိုးကူးစက္ခံရရင္ အသက္ရွင္သန္မႈက ကေလးကို ျပဳစုတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ HIV ပိုးရွိျပီး အသက္ ၁၄ ႏွစ္အထိ အသက္ရွင္တဲ့ ကေလးမ်ိဳးကို ေတြ႔ဖူးသလို၊ ေမြးျပီး ၆ လေလာက္နဲ႔ ဆံုးပါးသြားတဲ့ ကေလးမ်ိဳးကိုလည္း ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုတာက မိဘေတြရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး အေျခအေနေတြ အားလံုး ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီေလာက္နဲ႔ေက်နပ္မယ္ထင္ပါတယ္
လမင္းကို