Friday, July 10, 2015

ART medicines price ေဆးေစ်း



 ART medicines price ေဆးေစ်း

ဆရာရဲ႕ ART ႏွင့္ နယ္စပ္တိုက္ပြဲအေၾကာင္း facebook မွာ ဖတ္ရတယ္ဆရာ။ ဘာေၾကာင့္ ART ေဆးက ဒီေလာက္ ခဲယဥ္းတာလဲဆရာ။ က်န္တဲ့ေဆးေတြလို အလြယ္တကူ ဘာျဖစ္လို႔ ဝယ္လို႔မရေသးတာလဲ။

ေဆးထုတ္လုပ္မႈမွာ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္း ရွားပါးလို႔လား။ ဒါမ်ိဳးက် ေဆးကုမၸဏီေတြကလဲ ဒီေဆးမွဘာေၾကာင့္ အၿပိဳင္ဆိုင္ မေၾက္ာျငာၾက မထုတ္ၾကလည္း မသိဘူးေနာ္။ ရွင္းျပေစခ်င္ပါတယ္ဆရာ။

ေခါင္းစဥ္အရ နယ္စပ္တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ထိုင္းဖက္ကေန ေဆးအပါအဝင္ ကုန္ေတြ မလာႏိုင္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ HIV အတြက္ ART ေဆးကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အခမဲ့ေပးပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ကတည္းက HIV ေဆးေတြကို ျပိဳင္ဆိုင္ထုတ္လုပ္လာခဲ့တယ္။ တက္ၾကြလႈတ္ရွားသူေတြကေန အစိုးရနဲ႔ ေဆးကုမၸဏီေတြအေပၚ ေဆးနာမည္ရင္းအတိုင္း ထုတ္ဖို႔နဲ႔ ေစ်းႏွဳန္းသက္သာဖို႔ရာ ဖိအားေတြေပးေနၾကတယ္။ အဲဒီေက်းဇူးနဲ႔ အခုေနအခါ မခ်မ္းသာေသးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြက လူနာေတြပါ လက္လွမ္းမီလာၾကပါတယ္။ လူနာေပါင္း ၈ သန္းေလာက္က ART ေဆးလိုေနၾကတယ္။

တိုးတက္မႈ သိသိသာသာ ရွိလာတာ မွန္ေပမယ့္ လိုအပ္ခ်က္ေတြက မ်ားေနဆဲျဖစ္တယ္။ ပိုျပီးထိေရာက္တဲ့ေဆးကို ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာပဲ လက္လွမ္းမီေနတယ္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ HAART ေခၚတာကိုသံုးခဲ့တယ္။

AIDS ျဖစ္လာမွာကို ေႏွးေစတယ္။ အဲတာကို ခ်မ္းသာတဲ့ ေနရာေတြမွာသာ ရႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ ၄ ႏွစ္ေနေတာ့ အဲဒီေနရာေတြမွာ ၈၄% က်ဆင္းသြားခဲ့တယ္။ လူတေယာက္စာ antiretroviral drugs (ARVs) ေဆးက ေဒၚလာ ၁ဝဝဝဝ ကေန ၁၅ဝဝဝ ကုန္က်တယ္။ HAART ေပၚျပီးေနာက္ ၅ ႏွစ္ေနေတာ့ ဖြ႔ံျဖိဳးဆဲတိုင္းျပည္ေတြရဲ႕ ၂% မွာေဆးရလာတယ္။

၂ဝဝ၁ မွာ အိႏၵိယေဆးကုမဏီ Cipla ကေန ေစ်းခ်ိဳတာကို ေဒၚလာ ၃၅ဝ နဲ႔ ထုတ္ေပးႏိုင္လာပါတယ္။ ေစ်းျပိဳင္ဆိုင္မႈေတြ ျဖစ္လာတယ္။ Clinton Foundation ကလင္တန္ေဖါင္ေဒးရွင္းနဲ႔ ဆင္းရဲတဲ့ တိုင္းျပည္တခ်ိဳ႕က အစိုးရေတြကေန လံုးပမ္ၾကတယ္။ ၂ဝဝ၁ ႏွစ္လည္မွာ အိႏၵိယကေန ေဆးသံုးမ်ိဳးတြဲကို လူတေယာက္စာ တႏွစ္တြက္ ေဒၚလာ ၂၉၅ နဲ႔ ထုတ္ေပးလာႏိုင္တယ္။

၂ဝ၁၃ မွာ ပ်မ္းမွ်ေဆးတန္ဖိုး = $115 per patient per year (PPY) နဲ႔ ဒုတိယတန္းစားေဆးကို = $330 PPY နဲ႔ ရလာတယ္။ တတိယတန္းစားေဆးက = $1500 PPY ေက်ာ္ေသးတယ္။ ၃ မ်ိဳးတြဲေဆးဆိုတာ stavudine (d4T) +lamivudine (3TC) +nevirapine (NVP) ျဖစ္ပါတယ္။ Fixed dose combination (FDC) လို႔လည္းေခၚတယ္။

၂ဝဝ၈ UNAIDS အစီရင္ခံစာအရ HIV အမ်ားအျပားျဖစ္ေနတဲ့တိုင္းျပည္ ၉၄% နဲ႔ ကပ္ေရာဂါလိုျဖစ္ေနတဲ့တိုင္းျပည္ ၆၁% မွာ ေဆးရေနၾကျပီလို႔သိရတယ္။

၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ ဧျပီလမွာ AIDS Medicines and Diagnostics Service (AMDS) ကေန Global Price Reporting Mechanism (GPRM) ေဆးေစ်းအစီရင္ခံျခင္းစနစ္ကို စလုပ္လာႏိုင္တယ္။

• Etravirine (Intelence) = $1,028-= $1,112
• Efavirenz (Sustiva) = $863-$965
• Nevirapine (Viramune) = $770-$852
• Lamivudine/Zidovudine (Combivir) = $922-$994
• Emtricitabine and tenofovir (Truvada) = $1,309-$1,411
• Abacavir (Ziagen) = $600-$619 - $234-$438
• Fosamprenavir (Lexiva) = $1,021-$1,113
• Ritonavir (Norvir) = $530-$586
• Darunavir (Prezista) = $1,279-$1,383
• Atazanavir (Reyataz) = $1,288-$1,393
• Enfuvirtide (Fuzeon) = $3,172-$3,434
• Maraviroc (Selzentry) = $2,458-$2,660
• Raltegravir (Isentress) = $1,224-$1,325
• Abacavir, dolutegravir, and lamivudine (Triumeq) = $2,237-$2,422
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ (၈-၇-၂ဝ၁၅)
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ - ART medicines price ေဆးေစ်း

ၾသစေၾတးလ်တြင္ သြားေဆးခန္းျပခဲ့သူ လူနာ ၁၁,၀၀၀ HIV ပိုး ကူးစက္ခံရမည္ကို စိုးရိမ္ေနရ

ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ သြားေဆးခန္းျပခဲ့သည့္ လူနာေပါင္း ၁၁,၀၀၀ အထိသည္ HIV ပိုး ကူးစက္ခံရႏိုင္ဖြယ္ ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၎တုိ႔အား စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္ ဇူလိုင္ ၂ ရက္တြင္ ဆရာ၀န္မ်ားကို ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။ ဆစ္ဒနီရွိ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ သန္႔ရွင္းေရး စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ HIV ႏွင့္ အသည္းေရာင္ေရာဂါပိုးမ်ား ကူးစက္ခံရႏိုင္သည္ဟု စုိးရိမ္ေနၾကသည္။

နယူးေဆာက္သ္ေ၀း က်န္းမာေရးဌာနက သြားဘက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္ ၁၂ ဦးကို သန္႔ရွင္းေရး ည့ံဖ်င္းမႈႏွင့္ ကိရိယာမ်ားကို ပိုးသတ္ရာ၌ ည့ံဖ်င္းမႈတုိ႔ျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ထားၿပီး လူနာမ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈ အေနျဖင့္ HIV ပိုးအျပင္ အသည္းေရာင္အသား၀ါ ေအ၊ ဘီႏွင့္ စီပိုး စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အၾကံျပဳထားသည္။

နယူးေဆာက္သ္ေ၀း က်န္းမာေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဂ်ရမီမက္အန္နယ္တီက ယခုထိ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရသူ မေတြ႕ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ကူးစက္ႏုိင္ေျခမွာ နည္းပါးေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သူက ႀကီးက်ယ္ေသာ သြားဘက္ဆုိင္ရာ ကုသမႈ ခံယူခဲ့သူမ်ား အေနျဖင့္ စိုးရိမ္ရသည္ဟု ဆုိသည္။

သူက “ေရာဂါျဖစ္တဲ့ အေထာက္အထား မေတြ႕ေသးတာနဲ႔ ေရာဂါကူးစက္ခံရတဲ့ အေထာက္အထား မေတြ႕ေသးတာဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေဆးခန္းေတြမွာ ေရာဂါပိုး ကူးစက္မႈ မရွိေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာေတြရွိေၾကာင္း အစီရင္ခံမႈေတြေၾကာင့္ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြက စိုးရိမ္ေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သူက “ကူးစက္မႈေတြ မရွိပါေစနဲ႔လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အႏၲရာယ္ကေတာ့ နည္းပါးတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အေနအထားကို သိရတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ေရာဂါပိုးေတြအတြက္ ကုသမႈ အျမန္ရႏုိင္လို႔ပါ” ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သြားေဆးခန္းမ်ားတြင္ ကိရိယာမ်ားအား စနစ္တက် ပိုးသတ္သန္႔စင္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ သြားဖံုးမွေန၍ ေရာဂါကူးစက္မည္ကို စိုးရိမ္ျခင္းျဖစ္သည္။
Ref:AFP

HIV ႏွင့္ စီပုိး ပူးတြဲလူနာမ်ားအား ပထမဆံုး အႀကိမ္ အခမဲ့ ေဆး၀ါး ကုသမႈေပးမည္

ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ HIV ႏွင့္ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ (စီ) ေရာဂါပိုးတို႔ ပူးတြဲ ခံစားေနရသည့္ လူနာမ်ားအား ပထမဆံုး အႀကိမ္ အခမဲ့ေဆး၀ါး ကုသမႈေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း MSF Holland ထံမွ သိရသည္။

ျမန္မာ၊ အိႏၵိယ၊ အီရန္၊ ယူကရိန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံ ခုနစ္ႏုိင္ငံရိွ HIV ႏွင့္ စီပုိး ပူးတြဲ လူနာမ်ားအား ေဆး၀ါး ကုသမႈေပးရန္ သံုးႏွစ္ စီမံကိန္းခ်မွတ္ၿပီး UNAIDS မွ (၅) မီလီယံ ေထာက္ပံ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“HIV ပိုးရိွတဲ့သူမွာ စီပိုး၀င္လာရင္ သာမာန္စီပိုး ကူးစက္ခံရတဲ့ သူနဲ႔မတူဘူး။ ကုသရတာ အလြန္တရာမွ ခက္ခဲတယ္။ သိန္းရာေက်ာ္ ကုန္က်တယ္။ စီပုိးရိွမရိွ ေဆးစစ္ဖုိ႔ေတာင္ ကုန္က်စရိတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရိွတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဖြဲ႕ေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္မယ္။ ေစ်းႀကီးတဲ့ ေဆးေတြကုိ ေစ်းနည္းနည္း ရေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္” ဟု MSF Halland မွ ေဒါက္တာလင္းထက္က ေျပာသည္။

ထုိသုိ႔ ေဆး၀ါး ကုသမႈအား HIV ႏွင့္ စီပုိး ပူးတြဲ လူနာမ်ားထဲမွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ (၅၀) ဦး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ (၁၂၀) ဦး၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ (၁၂၀) ဦး တုိ႔ကို ကုသမႈ ျပဳလုပ္ရန္ လ်ာထားေၾကာင္း သိရသည္။
“၂၀၁၆ ႏွစ္ စပိုင္းေလာက္မွာမွ စလုပ္ျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာရိွတဲ့ အင္အားနဲ႔ လူနာ ဘယ္ႏွေယာက္ ကုမလဲဆုိတာ ျပန္စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္တဲ့ လူနာကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲဒီအထဲမွာ ဘယ္ေလာက္ ကုေပးမလဲ ဆုိတာ ကိုယ့္ရဲ႕ ၀န္ထမ္း အင္အားရယ္၊ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယ္၊ ေဆးေတြ ဘယ္အခ်ိန္ ေရာက္လာမလဲ ဆုိတဲ့ အေပၚ မူတည္တယ္။ စလုပ္တဲ့အခါ ဒီပ႐ိုဂရမ္က ဘယ္ေလာက္ထိ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕သလဲ ဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး၊ အေရအတြက္ တုိးၿပီး လုပ္ဖို႔ရိွပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ လင္းထက္က ေျပာသည္။

လက္ရိွတြင္ အဆုိပါ စီမံကိန္းအား အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အတြက္ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနထံ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံထားၿပီး၊ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရသည္ႏွင့္ HIV ႏွင့္ စီပုိး ပူးတြဲ လူနာမ်ားထဲမွာ အသည္း ပ်က္စီးမႈမ်ားသူႏွင့္ အသည္းေျခာက္သူမ်ားအား ဦးစားေပး ကုသသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မႏွစ္က HIV နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဖုိရမ္ လုပ္တုန္းက တက္ေရာက္ လာသူေတြက HIV ကူးစက္ ေရာဂါ ရိွသူေတြကို စီပုိးရိွမရိွ ေသြးစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ဖို႔ အတြက္ကုိပဲ ေငြေၾကး ကုန္က်မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရိွတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကုသမႈကို လက္လွမ္းမီရ ရိွဖို႔ရယ္၊ ေဆး၀ါးေတြကို သက္သက္ သာသာနဲ႔ရရိွရင္ သူတုိ႔ ကုသခ်င္ပါတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္” ဟု HIV Positive ျဖင့္ ေနထုိင္သူမ်ား အဖြဲ႕မွ အႀကီးတန္း အရာရိွ ဦးမင္းဆန္းထြန္းက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ကူးစက္ေရာဂါ ခံစားေနရသူ ႏွစ္သိန္းခန္႔ရိွၿပီး၊ ထုိအထဲမွ (၁၅) ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔မွာ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ (စီ)ပုိးကိုပါ ပူးတြဲ ခံစားေနရေၾကာင္း သိရသည္။
ဖူးပြင့္သူ (ရန္ကုန္ ၊ ဇူလိုင္ ၄)

No comments: