ဒဂံု အေရွ႕ပိုင္း၌ PLHIV Care Centre ဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဥ္

PLHIV မ်ားအတြက္ သံုးထပ္ အေဆာက္အဦး ေဂဟာသစ္ (N.H.A.P.C.C) ခုခံအားက်ဆင္းမႈကူးစက္ ေရာဂါကာကြယ္ေရးႏွင့္ ျပဳစုေစာင္႔ေရွာက္ေရး ေဂဟာသစ္ တစ္ခုကို ဒဂံုအေရွ႕ပိုင္း ခါေတာ္မီ (၂) လမ္း၌ တည္ေဆာက္သြားရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု သိရသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ျဖင့္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္ကာ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ေဂဟာ (၃) ခုရွိ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးႏွင့္ အသက္ရွင္ေနထိုင္သူမ်ား (People Living with HIV) အနက္ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည့္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားမွာ ယခင္လထက္ (၁၀၀) ဦးေရခန္႔ ပိုမိုတိုးလာျခင္းေၾကာင့္ သံုးထပ္ အေဆာက္အဦးကို ေဆာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း သိရသည္။

အဆိုပါ အေဆာက္အဦး သစ္ကို ဒဂံုအေရွ႕ပိုင္း ခါေတာ္မီ (၂) လမ္းရွိ အမွတ္ (၄၄၉/၅၀၀/၅၀၁/၅၀၂) ေျမတည္ ေနရာေပၚတြင္ ေဆာက္လုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး အလွဴရွင္ ရရွိမႈ အေပၚမူတည္၍ လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီးေဆာက္ လုပ္ရန္ ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္း ေဂဟာသစ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ တာ၀န္ခံ ဦးရာဇာက ဆုိသည္။

“လက္ရွိေတာ့ ေရတြင္းေလာက္ပဲ တူးရေသးတယ္။ အေဆာက္အဦးကေတာ့ စၿပီး ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ အၿပီးေဆာက္ႏုိင္မလဲ ဆိုတာေတာ့ အလွဴရွင္ေတြ အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ခန္႔မွန္းေျခေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၄ ေလာက္ကို အၿပီးေဆာက္ခ်င္တယ္” ဟု တာ၀န္ခံ ဦးရာဇာက ေျပာသည္။

အဆိုပါ အေဆာက္အဦးသစ္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးႏုိင္ရန္ အတြက္ ေငြက်ပ္ သိန္း (၃၀၀၀) မွ (၄၀၀၀) က်ပ္အထိ ကုန္က်မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားေသာ္လည္း လက္ရွိတြင္ ျပည္တြင္း အလွဴရွင္အခ်ိဳ႕မွ လွဴဒါန္းထားေငြက်ပ္ သိန္း (၃၀၀) သာ ရရွိေသးေၾကာင္း ျပည္ပမွ အလွဴရွင္မ်ားထံ ေျပာဆိုထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းႏွင္႔ လွဴဒါန္းႏိုင္ ေၾကာင္းကိုလည္း ေဂဟာျဖစ္ေျမာက္ေရး တာ၀န္ခံ ဦးရာဇာက ဆိုသည္။ ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား တိုးလာျခင္းေၾကာင့္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ေနရာ၊ ထိုင္ခင္း အခက္အခဲ ရွိလာၾကသည္ဟု သိရွိရသည္။

“ကြ်န္မက ေျမာင္းျမမွာေနပါတယ္။ ကေလး တစ္ေယာက္ရွိတယ္၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီးဆံုးေတာ့ ကြ်န္မမွာ ဒီေရာဂါ ရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ ကေလးမွာေရာဂါမရွိဘူး ဒါေၾကာင့္ ကေလးကို ကြ်န္မမိဘေတြနဲ႕ ထားခဲ့ရတယ္။ ကြ်န္မနဲ႔ ေနရာ ဒီမွာက အိတ္အိုင္ဗြီ ေ၀ဒနာရွင္ေတြက မ်ားမ်ားလာတယ္ေလ ေနာက္ၿပီး စီပိုးရွိသူေတြနဲ႔ ေနရတာဆိုေတာ့ ကေလးကို ကူးမွာစိုးလုိ႔ပါ။ ေနရတာက လူမ်ားလာေတာ့ အိပ္ရတာတို႔ အဆင္မေျပဘူး နည္းနည္း ၾကပ္တည္းတယ္။ ေဆးေသာက္ရတာတို႔ စားေသာက္ရတာက အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒီေဂဟာမွာ ေနရတာက ကြ်န္မ နယ္အိမ္မွာ ေနရတာထပ္ ပိုလြတ္လပ္တယ္။ သူမ်ား အရိပ္အကဲ ၾကည့္စရာမလုိဘဲ ပိုၿပီး အဓိပၸာယ္ရွိတယ္” ဟု ေျမာင္းျမၿမိဳ႕ေန အသက္ (၂၅) ႏွစ္၀န္းက်င္ရွိ ေ၀ဒနာရွင္ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေတာင္ပိုင္း ေဂဟာရွိ PLHIV အခ်ိဳ႕သည္ အဆုိပါ ေဂဟာတြင္ စက္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ထပ္မံ ေရာက္ရွိ လာသည့္ လူနာမ်ားကို ျပန္လည္ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္းျဖင့္ တစ္ေန႔တာကို ျဖတ္သန္းၾကသည္ဟု အသက္(၃၇) ႏွစ္အရြယ္ရွိ ေ၀ဒနာသည္ တစ္ဦးက ဆိုသည္။

“ကြ်န္ေတာ္က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ကတည္းက ေဆးစေသာက္ရတာပါ အခုေတာ့ CD4  Count က ရွစ္ရာျဖစ္ေနေတာ့ က်န္းက်န္းမာမာ ျဖစ္လာေနၿပီ ဒီမွာက လူနာေတြက တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ မ်ား လာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္က အဲ့ဒီလူနာေတြကို ျပန္ၿပီး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးပါတယ္။ ဒီမွာေနရတာ အဆင္ေျပ ပါတယ္။“ ဟု ကြမ္းျခံကုန္းၿမိဳ႕ေဒသခံ အသက္ (၃၅) ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ေျပာသည္။

PLHIV တိုးလာျခင္းသည္ လက္ရွိေ၀ဒနာသည္တို႔၏ ေနရာထိုင္ခင္း အခက္အခဲ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ သံုးထပ္ အေဆာက္အဦးကို ေဆာက္လုပ္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေဂဟာသံုးခုကို တစ္စုတစ္ေ၀းတည္း ျဖစ္ေစရန္ အတြက္ျဖစ္္သည္ဟု  ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ PLHIV ေ၀ဒနာရွင္မ်ားေနထိုင္သည့္ ေဂဟာတြင္ ၂၄ နာရီ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနသူ တစ္ဦးက ဆိုသည္။

“မျဖဴျဖဴသင္း ေနအိမ္ေဘးနားက ေဆးခန္းမွာလည္း ေ၀ဒနာသည္ေတြ ရွိတာေပါ့၊ ေတာင္ဒဂံုရယ္ ဒဂံုအေရွ႕ အားလံုးေပါင္း (၃) ေနရာေပါ့ ေ၀ဒနာသည္ေတြက ကြဲေနတယ္ ဒါေတြကို တစ္စုတစ္ေ၀းတည္း ရွိေစခ်င္တာ ေၾကာင့္နဲ႔ ေ၀ဒနာသည္ေတြ မ်ားမ်ား လာတာရယ္ေၾကာင့္ ထပ္ခ်ဲ႕တဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။ တစ္လနဲ႔ တစ္လက လူ (၁၀၀) ေလာက္ တိုးလာတယ္” ဟု ေတာင္ဒဂံုေဂဟာတြင္ အဖက္ဖက္မွ ကူညီေဆာင္ ရြက္ေပးေနသူ ဦးသိန္းေဌးက ေျပာသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလပိုင္းတြင္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဂဟာတြင္ PLHIV ေ၀ဒနာသည္ (၁၀၀) ဦးေရခန္႔ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေမလပိုင္းတြင္ (၁၇၈) ဦးခန္႔ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဒဂံုအေရွ႕ပိုင္းတြင္လည္း PLHIV ေ၀ဒနာသည္ ယခင္လထက္ (၃၀) ဦးေရခန္႔ တုိးလာေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္း ေနထိုင္ရာ ေနအိမ္အနီးရွိ ေဆးခန္းတြင္လည္း ေ၀ဒနာသည္ (၂၀) ၀န္းက်င္ခန္႔ တိုးလာသည္ဟု ၄င္းက ဆက္ေျပာသည္။

ေဂဟာ (၃) ခုရွိ PLHIV ေ၀ဒနာသည္မ်ား အတြက္ ေနထိုင္ စားေသာက္စရိတ္သည္ တစ္လလွ်င္ ေငြက်ပ္ (၁၇၅) သိန္းေက်ာ္ ကုန္က်လ်က္ရွိေၾကာင္း၊  အဆိုပါ ေဂဟာမ်ားအတြက္ မျဖဴျဖဴသင္းမွ ေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေန႔ရက္မ်ား၌ အလွဴရွင္မ်ားက လာေရာက္ လွဴဒါန္းေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လမ္းညႊန္မႈေၾကာင့္ လူငယ္ (၁၉) ဦးသည္ HIV/AIDS ပညာေပး သင္တန္းကို တက္ေရာက္ခဲ့ကာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ေ၀ဒနာသည္မ်ား အတြက္ ေဒါပံု၊ သာေကတ၊ လိႈင္သာယာႏွင့္ ယုဇန ဥယ်ဥ္ၿမိဳ႕ေတာ္တို႕၌ ေနအိမ္ ငွားရမ္းေပးကာ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့သည္။

ေနအိမ္ ငွားရမ္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အာဏာပိုင္ အခ်ိဳ႕၏ ေႏွာက္ယွက္ျခင္းေၾကာင့္ အဆိုပါ ေနရာမ်ားမွ မျဖဴျဖဴသင္း၏ ေနအိမ္သို႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ကာ ေဂဟာ တစ္ခုအျဖစ္ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဒဂံုအေရွ႕ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္မ်ား၌ ေဂဟာ အသစ္မ်ားထပ္မံ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။

အဆိုပါ (N.H.A.P.C.C)NLD HIV AIDS Prevention And Care Centre ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကို လာမည့္ ေမ လ ကုန္ပိုင္း၌ ျပဳလုပ္ က်င္းပဖြယ္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

ျမဝတီ - ဒဂံု အေရွ႕ပိုင္း၌ PLHIV Care Centre ဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဥ္

ဇိုင္းေအာင္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာႏွင့္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးသူ မ်ားေန

ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝိုင္းေမာ္ျမိဳ႕နယ္ တရုတ္နယ္စပ္ရွိ ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng) ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ယခုလ မိုးရာသီ ၀င္လာခ်ိန္မွ စကာ ၀မ္းပ်က္၊ ၀မ္းေလွ်ာေရာဂါႏွင့္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးသူ မ်ားလာျပီး ေဆး၀ါးမ်ား အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ ေရကို ၾကိဳခ်က္ေသာက္သံုးျခင္း မရွိျခင္း၊ လူမ်ားျခင္းႏွင့္ ရာသီဥတု ေအးေသာေနရာျဖစ္ျပီး ကေလးငယ္မ်ားတြင္ အမ်ားပိုင္းျဖစ္ေနသည္ဟု ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng) ဒုကၡသည္စခန္းမွ က်န္းမာေရးမွဴး ဆရာမ လဂီထုလြမ္ (Lagyi Htu Lum) က KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။

“အဓိက ကေလးေဆးက လံုးဝခက္ခဲေနတာ။ တခ်ိဳ႕က ေလထိုးျပီးေတာ့ ဝမ္းေလ်ွာတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဝမ္းမသြားဘဲနဲ႔ အန္ေနတာ။ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ကေန ၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတြမွာျဖစ္ေနတာ။ အခုက ဓာတ္ဆားေပး ဖို႔ေတာင္မရွိဘူး။”

ထို႔ျပင္ ၎ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ HIV/AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ၃၀ ေက်ာ္၊ အဆုတ္တီဗီေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ၂၀ ေက်ာ္ရွိေနျပီး ဇန္န၀ါရီလအတြင္း HIV/AIDS ျဖစ္သူမွ ေမြးဖြားေသာ ကေလး ၄ ဦး၊ လူၾကီး ၁ ဦးႏွင့္ အဆုတ္ေရာဂါျဖစ္သူ ၁ ဦး ေသဆံုးသြားေၾကာင္း သိရသည္။

ထိုသို႔ေရာဂါျဖစ္ပြားေနသူမ်ားအတြက္ ေဆး၀ါးမ်ား လိုအပ္ေနျပီး လိုင္ဇာျမိဳ႕မွ သင္ဆိုင္ရာ HIV/AIDS ဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား လာေရာက္ၾကည့္ရႈျခင္း၊ ေရာဂါျဖစ္သူမ်ား၏ နာမည္ စာရင္းမ်ား ေကာက္ခံ သြားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သြားေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ထိ လာေရာက္ ကူညီေပးျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ဇိုင္းေအာင္ က်န္းမာေရးဌာနမွ ေျပာသည္။

၎ဒုကၡသည္ စခန္းတို႔တြင္ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔မွ အိမ္သာမ်ား စစ္ေဆးေပးျခင္း၊ ၀က္ျခံမ်ား၊ မီးဖိုေခ်ာင္မ်ားကို ၾကည့္ရႈျပဳလုပ္ေပးျပီး ပတ္၀န္းက်င္သန္႔ရွင္းေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲ မ်ားကို တစ္လ ႏွစ္ၾကိမ္ ျပဳလုပ္ေပးေနေၾကာင္း သိရသည္။

တစ္ဖက္တြင္ ေမလ ၂၅ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ ေက်ာင္းမ်ားလက္ခံေတာ့မည္ျဖစ္ျပီး ေက်ာင္းသံုး ပစၥည္းကိရိယာမ်ား လိုအပ္ေနေၾကာင္း ဇိုင္းေအာင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး ေဒၚရြယ္ဂ်ီး ကေျပာ သည္။

“ေက်ာင္းစာက ဇြန္ ၁ ရက္ကေန သင္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ကေလးေတြရဲ့ ဗလာစာအုပ္၊ ဖိနပ္၊ ထိီး၊ ေက်ာင္းဝတ္စံုကအစ။ အစအစ အရာရာအားလံုး လိုတယ္။ ေက်ာင္းက ဒီမွာတက္လို႔ရတဲ့သူေတြ အားလံုးကိုလက္ခံတယ္။”

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) နယ္ေျမရိွ မုန္ဂါဇြပ္ (Mungga Zup) ဟု လည္းေခၚသည့္ ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng) ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ လူဦးေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္အနက္ ေက်ာင္းသားဦးေရ ၇၂၁ ဦးရွိျပီး သူငယ္တန္းမွ ၈ တန္းထိ သင္ၾကားေပးေနေၾကာင္း သိရသည္။
News Collection - ဇိုင္းေအာင္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာႏွင့္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးသူ မ်ားေန