ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္
အတြင္း ARV ေဆးေသာက္သုံး ထားပါက မိခင္တြင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ပြားရန္ အခြင့္အလမ္း
နည္းပါး
သထုံခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ
ပိုးရွိ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္မ်ားမွာ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါ ယွဥ္တြဲ ျဖစ္ပြားႏႈန္း ေလ့လာ
ထားတဲ့ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ အရ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေတြဟာ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနစဥ္
အတြင္း ARV ေဆးေသာက္သုံး ထားပါက မိခင္မွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ပြားဖို႔ အခြင့္အလမ္း
နည္းပါး တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ကာလ အတြင္း ငွက္ဖ်ား
ေရာဂါနဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ေရာဂါ ယွဥ္တြဲ ျဖစ္ပြားျခင္းဟာ မိခင္နဲ႔ သေႏၶသားအေပၚ
ဆိုးက်ဳိးမ်ား သက္ေရာက္ေစ ႏုိင္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုး
ျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေဒသမ်ားရွိ HIV ပိုးရိွ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္မ်ားမွာ ငွက္ဖ်ား
ျပႆနာကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ႏွစ္ အတြင္းက သထုံခ႐ိုင္တြင္းမွာ
သုေတသန ျပဳလုပ္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ သုေတသနမွာ စုစုေပါင္း HIV ပိုးေတြ႕ လူနာ
၄၇ ဦး ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ႔ က်န္းမာေရး အဖဲြ႕ရဲ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ
တိုင္းတာေရး နည္းစနစ္ကို အသုံးျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီလို သုေတသန ျပဳလုပ္ခ်က္ အရ HIV
ပိုးေတြ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္မ်ားမွာ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါပိုး မိခင္ေသြး နမူနာမ်ားမွာ
၂၃.၄ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ အခ်င္းေသြး နမူနာ မ်ားမွာ ၂၉.၈ ရာခုိင္ႏႈန္း ေတြ႕ရွိရၿပီး
ကေလးရဲ႕ ေသြးနမူနာမ်ား မွာေတာ့ မေတြ႕ရွိ ရဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒီလို
ငွက္ဖ်ားေရာဂါနဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ယွဥ္တြဲၿပီး ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ ခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပြားတာ
ဟာလည္း ေသြးတြင္း ေဟမိုဂလိုဘင္ ေသြးအားနည္းမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ ေနတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သတင္း
ရရွိပါတယ္။
AIDS
ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အတြက္ အလားအလာရွိသည့္ ကာကြယ္ ကုသေဆး ေတြ႕ရွိ
ၾသစေၾတးလ်
သိပၸံံပညာရွင္မ်ားသည္ HIV ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားမွ AIDS ဗိုင္းရပ္စ္အျဖစ္ အသြင္
မေျပာင္းဘဲ ရပ္တန္႔သြားႏိုင္သည့္ Nullbasic ေခၚ modified protein တစ္မ်ိဳးကို
ေလ့လာေတြ႕ရွိေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ လိုက္သည္။ the Queensland Institute of
Medical Research မွ သုေတသီ David Harrich က HIV ဗိုင္းရပ္စ္
ပြားလာႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ႀကီးထြားႏႈန္းကို ဟန္႔တားႏိုင္ေသာ ပရိုတင္း တစ္မ်ိဳးကို
ေအာင္ျမင္စြာ ဆန္းသစ္ ရွာေဖြႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။အခက္အခဲ မ်ားစြာကို ရွင္းလင္းေစႏိုင္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည့္ အဆိုပါ modified protein ကို AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ကုသရန္ ဆက္လက္ေလ့လာ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ Nullbasic သည္ HIV ႀကီးထြားမႈကို သိသိသာသာ ရပ္တန္႔ေစေၾကာင္း ဓာတ္ခြဲခန္း စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည့္ ရလာဒ္အေပၚ HIV /AIDS ေ၀ဒနာရွင္ မ်ားအတြက္ ကာကြယ္ကုသေဆး ထုတ္လုပ္ရန္ ေဆးပညာရွင္မ်ားမွ စိတ္အား ထက္သန္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
source- AFP
MRTV-4 - AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အတြက္ အလားအလာရွိသည့္ ကာကြယ္ ကုသေဆး ေတြ႕ရွိ
အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္
စိတ္ေျဖျခင္း (18+)
ျပႆနာ(၁)
ဆရာကြ်န္ေတာ္ သံုးရက္ တစ္ခါ ေလာက္စိတ္ေျဖမႈ လုပ္ေလ့ရွိ ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တကယ္ မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ေနမိတယ္။ အခု ကြ်န္ေတာ့္ မဂၤလာေဆာင္ၿပီး ပါၿပီ။ ကြ်န္ေတာ့္ သတို႔သမီးကို မျဖည့္ စြမ္းႏိုင္မွာ ေၾကာက္မိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြက ဒီလို စိတ္ေျဖ ျခင္းက ကိုယ္ကို အားနည္းေစၿပီး၊ လိင္အဂၤါေထာင္မတ္မႈကို ေလ်ာ့နည္း ေစတယ္ လို႔ေျပာပါတယ္။ ကူညီပါဦး ဆရာ။
ဆရာကြ်န္ေတာ္ သံုးရက္ တစ္ခါ ေလာက္စိတ္ေျဖမႈ လုပ္ေလ့ရွိ ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တကယ္ မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ေနမိတယ္။ အခု ကြ်န္ေတာ့္ မဂၤလာေဆာင္ၿပီး ပါၿပီ။ ကြ်န္ေတာ့္ သတို႔သမီးကို မျဖည့္ စြမ္းႏိုင္မွာ ေၾကာက္မိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြက ဒီလို စိတ္ေျဖ ျခင္းက ကိုယ္ကို အားနည္းေစၿပီး၊ လိင္အဂၤါေထာင္မတ္မႈကို ေလ်ာ့နည္း ေစတယ္ လို႔ေျပာပါတယ္။ ကူညီပါဦး ဆရာ။
ျပႆနာ(၂)
ဆရာ ကြ်န္ေတာ္အသက္ (၁၅) ႏွစ္ရွိပါၿပီ၊ မိဘေတြ မရွိတိုင္း မိန္းကေလး ေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုၾကည့္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္စိတ္ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အခု ေနာက္ပိုင္း ကြ်န္ေတာ္ အခ်ိန္တိုင္း ႏံုးေနေလ့ရွိပါၿပီး။ စာသင္တာေတာင္ စိတ္မဝင္ စားႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ ၾကားဖူးတာက စိတ္ေျဖတာ မ်ားသြားရင္ ႐ူးသြားတာမ်ိဳး၊ မ်က္လံုးကန္းသြားတာ မ်ိဳးျဖစ္ေစတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ။
ဆရာ ကြ်န္ေတာ္အသက္ (၁၅) ႏွစ္ရွိပါၿပီ၊ မိဘေတြ မရွိတိုင္း မိန္းကေလး ေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုၾကည့္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္စိတ္ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အခု ေနာက္ပိုင္း ကြ်န္ေတာ္ အခ်ိန္တိုင္း ႏံုးေနေလ့ရွိပါၿပီး။ စာသင္တာေတာင္ စိတ္မဝင္ စားႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ ၾကားဖူးတာက စိတ္ေျဖတာ မ်ားသြားရင္ ႐ူးသြားတာမ်ိဳး၊ မ်က္လံုးကန္းသြားတာ မ်ိဳးျဖစ္ေစတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ။
စသည္ျဖင့္ စိတ္ေျဖျခင္းႏွင့္
ပတ္သက္ၿပီး အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိ ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ခ်ိန္က အေမရိကန္မွ
ခြဲစိတ္ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္က ေက်ာင္းသင္႐ိုးၫႊန္းတန္းနဲ႔ စိတ္ေျဖျခင္းက
က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီညြတ္ၿပီး စိတ္ခ်ရေၾကာင္းထည့္ သင္သည္ဟု တိုက္တြန္း ခဲ့သည့္အတြက္
ရာထူးမွ ထုတ္ပယ္ ခံခဲ့ရဖူးေလသည္။ စိတ္ေျဖျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာင္းသည့္
အက်ိဳးမ်ားမွာ -
၁။ သုက္ပိုးမ်ား အသစ္ျပန္ျဖစ္ေစျခင္း
ေလ့လာမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးက သုက္လႊတ္ျခင္းက သုက္ပိုးမ်ား၏ အေရအတြက္ႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈ အားပို၍ တိုးတက္ေစေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။ အေၾကာင္းမွာ အိုေဟာင္းေနေသာ သုက္ပိုးမ်ား ေနရာတြင္သုက္ပိုး အသစ္မ်ားက စားထိုးလာေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းက သေႏၶေအာင္ ႏိုင္မႈႏႈန္းကို ျမင့္တက္ေစသည္။
ေလ့လာမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးက သုက္လႊတ္ျခင္းက သုက္ပိုးမ်ား၏ အေရအတြက္ႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈ အားပို၍ တိုးတက္ေစေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။ အေၾကာင္းမွာ အိုေဟာင္းေနေသာ သုက္ပိုးမ်ား ေနရာတြင္သုက္ပိုး အသစ္မ်ားက စားထိုးလာေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းက သေႏၶေအာင္ ႏိုင္မႈႏႈန္းကို ျမင့္တက္ေစသည္။
၂။ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
စိတ္ေျဖျခင္းက စိတ္ဖိစီးမႈကို ေျပေပ်ာက္ ေစေသာ နည္းေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္သည္။ စိတ္ေျဖစဥ္တြင္ စိတ္ညစ္ျခင္းကို သက္သာေစေသာ ႏိုပါမင္းႏွင့္ ေအာက္ဆီတို စင္ကဲ့သို႔ေသာ ေဟာ္မုန္းမ်ား ထြက္ေစသည္။ ထို႔ျပင္ စိတ္ေျဖျခင္းထက္ ပိုေကာင္းေသာ အိပ္ေဆး မရွိေသးေပ။
စိတ္ေျဖျခင္းက စိတ္ဖိစီးမႈကို ေျပေပ်ာက္ ေစေသာ နည္းေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္သည္။ စိတ္ေျဖစဥ္တြင္ စိတ္ညစ္ျခင္းကို သက္သာေစေသာ ႏိုပါမင္းႏွင့္ ေအာက္ဆီတို စင္ကဲ့သို႔ေသာ ေဟာ္မုန္းမ်ား ထြက္ေစသည္။ ထို႔ျပင္ စိတ္ေျဖျခင္းထက္ ပိုေကာင္းေသာ အိပ္ေဆး မရွိေသးေပ။
၃။ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ
ေရာဂါကို ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
စိတ္ေျဖျခင္း ကိုအေကာင္းဖက္မွ ေတြးလွ်င္ အျခားေသာသူမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ ဆံမႈေလ်ာ့နည္းေစသည့္ အတြက္ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေသာေရာဂါမ်ား ပ်ံ႕ပြားျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းေစသည္။
စိတ္ေျဖျခင္း ကိုအေကာင္းဖက္မွ ေတြးလွ်င္ အျခားေသာသူမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ ဆံမႈေလ်ာ့နည္းေစသည့္ အတြက္ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေသာေရာဂါမ်ား ပ်ံ႕ပြားျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းေစသည္။
၄။ ဆီးက်ိတ္ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း
ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္ ဩစေတးလ် ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ တစ္ပတ္လွ်င္ ငါးႀကိမ္ႏွင့္ အထက္ သုက္လႊတ္သူမ်ားသည္ ဆီးက်ိတ္ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့နည္း ေစသည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ စိတ္ေျဖျခင္းက ခႏၶာကိုယ္ထဲ ရွိေသြးမ်ားကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားေစ၍ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား စုပံုျခင္းအား ကာကြယ္ေပးေလသည္။ အမ်ားစုက ကာလရွည္ၾကာ စိတ္ေျဖ ခဲ့ေသာ လူနာမ်ားတြင္ သူႏွင့္အတူ ေနထိုင္မည့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေဖာ္မရႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္ဟု လြဲမွားစြာ လက္ခံထားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမွန္က စိတ္ေျဖျခင္း မ်ားမ်ား လုပ္ခဲ့သူမွာ အိပ္ခန္းထဲတြင္ ဘုရင္ျဖစ္ေလသည္။ မ်ားမ်ား ေလ့က်င့္ေလ ပိုေကာင္း ေလဆိုေသာ သေဘာ ပင္ျဖစ္ေလသည္။
၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္ ဩစေတးလ် ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ တစ္ပတ္လွ်င္ ငါးႀကိမ္ႏွင့္ အထက္ သုက္လႊတ္သူမ်ားသည္ ဆီးက်ိတ္ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့နည္း ေစသည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ စိတ္ေျဖျခင္းက ခႏၶာကိုယ္ထဲ ရွိေသြးမ်ားကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားေစ၍ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား စုပံုျခင္းအား ကာကြယ္ေပးေလသည္။ အမ်ားစုက ကာလရွည္ၾကာ စိတ္ေျဖ ခဲ့ေသာ လူနာမ်ားတြင္ သူႏွင့္အတူ ေနထိုင္မည့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေဖာ္မရႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္ဟု လြဲမွားစြာ လက္ခံထားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမွန္က စိတ္ေျဖျခင္း မ်ားမ်ား လုပ္ခဲ့သူမွာ အိပ္ခန္းထဲတြင္ ဘုရင္ျဖစ္ေလသည္။ မ်ားမ်ား ေလ့က်င့္ေလ ပိုေကာင္း ေလဆိုေသာ သေဘာ ပင္ျဖစ္ေလသည္။
ဒါေၾကာင့္ သင့္စိတ္က လိုအပ္ၿပီဟု
ခံစားရတိုင္း စိတ္ေျဖျခင္းက က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစမႈမရွိေပ။ က်န္းမာေရးကို
ထိခိုက္မႈမရွိေစေသာ္လည္း ယင္းအက်င့္က အလုပ္အကိုင္နဲ႔ မိမိႏွင့္ ဆက္ဆံသူမ်ားတြင္
သက္ေရာက္မႈရွိ လာပါက ေရွာင္ၾကဥ္ သင့္ပါသည္။
ဖိုးေသာၾကာ
Ref: MNT
Health Updates Journal
Vol-2,No-3
Ref: MNT
Health Updates Journal
Vol-2,No-3
Royal Hero Media - အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ စိတ္ေျဖျခင္း
No comments:
Post a Comment