ကိုယ္ရဲ႕ ဂ်ဴနီယာတစ္ေယာက္သာ ကိုယ့္မန္ေနဂ်ာ ျဖစ္သြားခဲ့ရင္

တစ္ခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္ကူညီျပသ ေဖးမေပးခဲ့ရတဲ့ ကိုယ္ရဲ႕ ဂ်ဴနီယာတစ္ေယာက္ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ကိုယ္ကျပန္ျပီး report လုပ္ရတဲ့ ကိ္ုယ္ရဲ႕ manager ျဖစ္လာခဲ့ရင္ သင္ဘယ္လိုခံစားရမလဲ။

တစ္ေန႔ကမေတြ႔တာၾကာျပီျဖစ္တဲ့အသိမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရဲ႕ စကားစပ္မိရင္း အလုပ္အေၾကာင္းေျပာမိေတာ့ သူအလုပ္ ထြက္ေတာ့မယ့္ အေၾကာင္းကို ေျပာျပတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ခဲ့တဲ့အလုပ္တစ္ခုကိုဘာလို႔ ထြက္မွာလဲလို႔ေမးေတာ့ သူ႔ထက္အလုပ္၀င္တာအေတာ္ေလးေနာက္က်တဲ့၊ သူကို report လုပ္ခဲ့ရတဲ့ ့သူ႔ဂ်ဴနီယာတစ္ေယာက္က အခုသူ႔အထက္လူၾကီးျဖစ္သြားလို႔တဲ့။ အဲဒါမေက်နပ္လို႔ အလုပ္ထြက္ေတာ့မွာျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အဲဒီ့သူ႔ဂ်ဴနီယာပာာ အရမ္းလူၾကီးကပ္တတ္ေၾကာင္း၊ သူကေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္သမားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရာထူးမတက္ တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတြကို ဆက္ေျပာေနပါတယ္။

အထက္ပါအတိုင္းအျဖစ္အပ်က္ေတြ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူတိုင္း ဘယ္နယ္ပယ္မွာမဆို ေတြ႔ၾကံဳရႏိုင္တဲ့အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုပါ။ ကိုယ့္ဂ်ဴနီယာ ကိုယ့္ထက္အလုပ္၀င္တာေနာက္က်တဲ့သူက ကိုယ့္အထက္ ကိုယ္ Report လုပ္ေနရတဲ့ေနရာကိုေရာက္သြားခဲ့ရင္။ အဲဒီဂ်ဴနီယာက ကိုယ့္ထက္ပညာအရည္အခ်င္းပိုင္းမွာသာေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့လည္း ခံသာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ့္ထက္လည္း ပညာအရည္အခ်င္းမသာတဲ့ ကိုယ္ေဖးမကူညီခဲ့ရတဲ့၊ ကိုယ္ခိုင္းတာခံခဲ့ရတဲ့ ဂ်ဴနီယာတစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကိုျပန္ခိုင္းမယ့္ေနရာတစ္ခုေရာက္သြားခဲ့ရင္။ က်ေနာ္သူ႔ေနရာမွာ၀င္ခံစားၾကည့္တယ္။ ပာုတ္တယ္ က်ေနာ္လည္း ခံႏိုင္ရည္ရွိမွာမပာုတ္ဘူး။ ကိုယ့္သိကၡာနဲ႔မာနေတြ အထိခိုက္ခံရသလိုျဖစ္သြားတယ္။ အရွက္ခြဲခံလိုက္ရသလိုျဖစ္သြားတယ္။ က်ေနာ္သာသူ႔ေနရာမွာဆိုရင္လည္း က်ေနာ္အလုပ္ထြက္ဖို႔ပဲစဥ္းစားမိမွာပဲ။

က်ေနာ္တို႔စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ က်ေနာ္တို႔သူမ်ားကိုအျပစ္တင္ရတာလြယ္ပါတယ္။ အေစာကအျဖစ္အပ်က္မွာဆိုရင္ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြဟာ အဲဒီဂ်ဴနီယာကိုအထက္အရာရွိကိုဖားေၾကာင္း အျပစ္တင္လုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္အေရးၾကီးတဲ့အေၾကာင္းအရာကိုေတာ့ ေမ့ေနပါတယ္။ အဲဒါကကိုယ့္ကိုကိုယ္ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔ပါ။ က်ေနာ္တို႔ေတြသူမ်ားမ်က္ေခ်းကို ျမင္ဖို႔လြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ကိုယ့္မ်က္ေခ်းကိုျမင္ဖို႔ကေတာ့ မွန္ၾကည့္မွရပါလိမ့္မယ္။ မွန္ၾကည့္တယ္ဆိုတာပာာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ျပန္ဆန္းစစ္ျခင္းပါပဲ။ ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးၾကံဳလာတဲ့အခါတိုင္းမွာ သူမ်ားကိုအျပစ္တင္ျပီး ငါည့ံလို႔မပာုတ္ပါဘူးလို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ေျဖသိမ့္တာထက္စာရင္ ငါဘယ္ေနရာေတြလိုအပ္ေနတာလဲ ငါသူ႔ထက္ဘယ္ေနရာေတြမွာ ညံ့ေနတာလဲလို႔ ဆန္းစစ္အေျဖရွာျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆံုး အေျဖျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမဆန္းစစ္ခဲ့ဘဲ စိတ္လိုက္မာန္ပါသာ လုပ္ခဲ့မယ္၊ အလုပ္ထြက္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ မိမိကၽြမ္း၀င္ေနတဲ့ မိမိအတြက္အခြင့္အေရးပိုေကာင္းႏိုင္တဲ့ အလုပ္ကိုစြန္႔ခြာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ေနာက္ထပ္အလုပ္အသစ္မွာလည္း ဒီလိုစိန္ေခၚမွဳေတြမေတြ႔လာႏိုင္ဘူးလို႔ ဘယ္သူမွအာမမခံႏိုင္ပါဘူး။ ဒါျဖင့္ရင္ ဒီလိုမ်ိဳးေတြေတြ႔ၾကံဳရတိုင္း က်ေနာ္တို႔အလုပ္ထြက္ေနရေတာ့မွာလား။

ကိုယ့္ေနာက္မွ၀င္လာတဲ့တစ္ေယာက္ ကိုယ့္အေပၚကိုေရာက္သြားျပီဆိုကတည္းကိုက သူ႔မွာ အားသာခ်က္တစ္ခုခုရွိရမယ္လို႔ မွတ္ထားလိုက္ပါ။ သူ႔အားသာခ်က္ကို ေသခ်ာသိေအာင္ၾကိဳးစားပါ။ သူ႕ဆီမွ အတုယူစရာရွိတာကို အတုယူပါ။ ထို႕ထက္ပိုအေရးၾကီးတာကေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကိုဆန္းစစ္ပါ။

ကိုယ္္ပာာ ရိုးသားသူလား၊ အလုပ္ကိုေပါ့ေပါ့တန္တန္လုပ္တတ္သူလား၊ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာေစတနာေရာထားရဲ႕လား၊ အလုပ္လုပ္ရတာနည္းနည္း Complaint တက္ေနတာမ်ားမ်ားသမားလား၊ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိအလုပ္ကိုတာ၀န္ယူႏိုင္သလဲ၊ ကိုယ္တာ၀န္ယူေနတဲ့အလုပ္ေတြ တကယ္ကိုေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ရွိရဲ႕လား၊ လူမွဳဆက္ဆံေရးေကာင္းရဲ႕လား၊ ကိုယ္အသက္ေမြးေနတဲ့ပညာမွာတကယ္ကၽြမ္းက်င္မွဳေတြရွိရဲ႕လား၊ လမ္းသစ္ေဖာက္ရမွာေၾကာက္ရြံ႕တဲ့ ရိုးရုိးသမားၾကီးလား၊ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာ အခ်ိန္မွန္ရဲ႕လား၊ တိက်ေသခ်ာရဲ႕လား၊ လက္ေအာက္ငယ္သားအေပၚမွာ ေကာင္းမြန္ရဲ႕လား၊ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာ တက္ၾကြမွဳရွိရဲ႕လား။ ဒီေမးခြန္းေတြကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ျပန္ေမးၾကည့္ျပီး အမွန္အတိုင္းရိုးသားစြာဆန္းစစ္ၾကည့္ပါ။ အျခားသူေတြထက္အရင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ရိုးသားပါ။ ဒီလိုကိုယ့္ကိုကိုယ္ျပန္ဆန္းစစ္ျပီးရင္ ဒီေပတံနဲ႔ပဲ ကိုယ့္ေနာက္မွလာျပီး ကိုယ့္အထက္ေရာက္သြားတဲ့သူကိုလည္း ထပ္တိုင္းတာၾကည့္ပါ။ အဲဒီအခါမွာ သူနဲ႔ကိုယ့္ရဲ႕ ကြာျခားခ်က္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

တခ်ိဳ႕လူေတြဟာ အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္ရင္ တကယ္လုပ္တာကနည္းနည္း Complaint လုပ္တာက သိပ္မ်ားတတ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ငါ့ကိုမွခုိင္းရတာလဲ။ ငါက်ေတာ့အလုပ္လုပ္ေနရတယ္ သူတို႔ကေတာ့ အားေနတယ္။ ငါ့ကိုပဲဖိခိုင္းေနတယ္ဆိုျပီး မန္ေနဂ်ာကိုမေက်နပ္၊ သူေဌးကိုအစာမေၾက၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အခ်င္းခ်င္းလဲ အဆင္မေျပ။ အလုပ္ခန္႔တုန္းက ဒီလို Responsibility ေတြမပါပါဘူး။ အခုမွလာလုပ္ခိုင္းေနတယ္ စသျဖင့္ မေက်နပ္တဲ့စကားေတြပာာ အျမဲတမ္းၾကားေနက်ေတြပါ။ တကယ္တမ္းလုပ္လိုက္ရင္ ၁၅မိနစ္ေလာက္သာၾကာႏိုင္မယ့္အလုပ္ကို Complaint တက္ေနတာက ၁နာရီေလာက္ၾကာေနပါတယ္။ ကိုယ္ေရာအဲလိုမ်ိဳးျဖစ္ဖူးပါသလား။ တကယ္တမ္းမွာျပန္စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္ကိုအလုပ္မ်ားမ်ားလုပ္ခိုင္းတာဟာ ကိုယ့္ရဲ႕အစြမ္းအစကိုယံုၾကည္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ႏိုင္စြမ္းအားကို ယံုၾကည္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္္ရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မွဳကိုေလ့က်င့္ေပးေနတာ စမ္းသပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုကိုယ္က မေက်မနပ္နဲ႔ျငင္းပယ္မယ္ဆိုရင္ ရာထူးမတက္တာ ဘယ္သူ႔မွာအျပစ္ရွိေနပါသလဲ။ ကိုယ္္က Responsibility အသစ္ကို မယူႏိုင္ဘူးဆိုရင္ Complaint တက္ရင္း ျပီးစလြယ္လုပ္ေပးမယ့္အစား တာ၀န္ေပးတဲ့သူကိုဘာ့ေၾကာင့္ မယူႏိုင္ဘူးဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ေသခ်ာနားလည္ေအာင္ရွင္းျပပါ။

ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ႏိုင္စြမ္းသာရွိမယ္ဆိုရင္ Responsibility အသစ္ေတြကိုယူတာအေကာင္းဆံုးပါ။ ေအာင္ျမင္မွဳနဲ႔ထပ္တူအျမဲတမ္းတြဲဖက္လိုက္လာတတ္တာက Responsibility (တာ၀န္ယူမွဳ)ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တာ၀န္အသစ္ေတြကိုေၾကာက္ရြံ႕မေနပါနဲ႔။ လူတစ္ေယာက္ Responsibility ေတြမ်ားေနျပီဆိုရင္ အဲဒီလူပာာေအာင္ျမင္ေနသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒီလိုတာ၀န္ယူမွဳေတြကို မေၾကာက္ရြ႔ံတတ္သူဟာ အလွ်င္ျမန္ဆံုးရာထူးတိုးသူျဖစ္လာမွာပါ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က Responsibility မ်ားမ်ားယူျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ Capacity ကိုတက္ေစပါတယ္၊ အသိပညာ အတတ္ပညာရင့္သန္လာေစပါတယ္၊ အေတြ႔အၾကံဳေတြရွိလာေစပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ Responsibility ယူေနရတယ္။ ဒါေပမယ့္ကိုယ့္အေျခအေနမေကာင္းလာဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ အျခားအလုပ္တစ္ခုအတြက္၊ ဒါမွမပာုတ္ ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္အလုပ္အတြက္ အခုလိုကိုယ္လုပ္ခဲ့တာေတြဟာ အက်ိဳးမဲ့မျဖစ္ေစပါဘူး။ Organization တစ္ခုရဲ႕ Business nature ဟာအျမဲတမ္း အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလိုေျပာင္းလဲေနတတ္ပါတယ္။ အဲလုိေျပာင္းလဲေနတဲ့အတိုင္းကိုယ္ကလည္း အလိုက္သင့္လွဳပ္ရွားေနႏိုင္ရပါမယ္။ ဒါမွသာကိုယ္ဟာ ဒီအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အေရးပါတဲ့ မရွိမျဖစ္တဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနမွာပါ။ အဲလိုသာဆိုရင္ သင့္ကိုေနာက္လူေက်ာ္တက္ဖို႔ခဲယဥ္းသြားျပီေပါ့။ ဒါမွမပာုတ္ ေျပာင္းလဲေနတဲ့စီးေၾကာင္းကိုမလိုက္ဘဲ ငါကေတာ့ ရိုးရိုးသမားပဲဆိုျပီး ဂုဏ္တင္ျပီးေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်န္ခဲ့တဲ့သူဟာ ကိုယ္ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

တခ်ိဴ႕လူေတြပာာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာနဲ႔ အလုပ္တစ္ခုရသြားျပီဆိုရင္ အဲဒီ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာကို ပိုပိုျပီးကၽြမ္းက်င္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ေလ့လာဖို႔ ပ်က္ကြက္သြားတတ္ၾကတယ္။ အလုပ္ရွိလို႔ အလုပ္ပင္ပန္းလို႔ အစရွိတဲ့အေၾကာင္းရင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဆက္မေလ့လာျဖစ္ေတာ့ဘူး မသင္ၾကားျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေတြကိုျပဳျပင္ရပါမယ္။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ဓါးတစ္ေခ်ာင္းလို သေဘာထားျပီးမျပတ္ေသြးေနပါ။ နည္းပညာေတြ တိုးတက္ေနတဲ့ ဒီေခတ္ၾကီးမွာ မိမိ၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာကို ေခတ္ႏွင့္ အညီေလ့လာထားဖို႕ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ကိုယ့္ပညာရပ္နဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ နည္းပညာေတြ၊ လုပ္ပံုကိုင္ပံုေတြ၊ အေတြ႔အၾကံဳေတြကိုစဥ္ဆက္မျပတ္ေအာင္ေလ့လာပါ ေလ့က်င့္ပါ။ အဲလိုသာဆိုရင္ ကိုယ္အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း Confident ရွိလာပါမယ္။ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာေတြမွာ ဦးေဆာင္လာႏိုင္ပါမယ္။ အျခားသူေတြကိုပညာမွ်ေ၀လာႏိုင္ပါမယ္။ အဲလုိဆိုရင္ ကိုယ့္ Organization ထဲမွာ ကိုယ္ပာာအေရးပါသူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးပါ။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမေကာင္းတဲ့သူတစ္ေယာက္ဟာ မိုးပံ်ေအာင္ေတာ္ေနရင္ေတာင္ မွ ေခ်ာင္ထိုးခံထား ရတတ္ပါတယ္။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ဆိုတာ အထက္ဖား၊ ေအာက္ဖိသေဘာမ်ိဳး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔မပာုတ္ပါဘူး။ လူတိုင္းနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္တာမ်ိဳးပါ။ သေဘာေကာင္းတဲ့ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေကာင္းတဲ့သူကို အထက္အရာရွိသေဘာက်သလို ေအာက္ငယ္သားလည္း ခ်စ္ခင္တတ္ပါတယ္။ အဲလိုဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕တိုးတက္မွဳအတြက္ အေထာက္အပ့ံျဖစ္ေစပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ Performance ကို အဲဒီလူရဲ႕ Ability (လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း) Motivation (လုပ္ကိုင္ခ်င္စိတ္) Opportunity (အခြင့္အေရး) သံုးခုကိုေျမွာက္ရပါတယ္တဲ့။ ေျမွာက္ရတာပါ။ ေပါင္းရတာမပာုတ္ပါဘူး။ ဆိုလိုခ်င္တာက Ability Motivation Opportunity သံုးခုလံုးတန္ဖိုးရွိေနမွျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မဟုတ္ဘဲ တစ္ခုခု သုညျဖစ္သြားတာနဲ႔ Performance ရလဒ္က သုညျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ ကိုယ္က လုပ္ႏိုင္စြမ္းေတာ့ရွိပါရဲ႕ အခြင့္အေရးလည္းရွိပါရဲ႕ ဒါေပမယ့္ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္စိတ္မရွိဘူးဆိုရင္ သုညပဲျဖစ္ေနပါမယ္။ အဲဒီအေရးပါတဲ့ AMO သံုးမ်ိဳးထဲမွာ Opportunity ဆိုတာကေတာ့ ကိုယ္ဖန္တီးယူလို႔မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ဖန္တီးယူႏိုင္တာ ၂ခုေတာင္ရွိပါတယ္။ Ability and Motivation ပါ။ အဲဒီဖန္တီးယူႏိုင္တဲ့အရာႏွစ္ခုကို အေကာင္းဆံုးလုပ္ထားမယ္ဆိုရင္ Opportunity ဆိုတာေျပးမလြတ္ပါဘူး။ အဲလို အျမဲတမ္း ၾကိဳးစားေနတဲ့လူတစ္ေယာက္ဟာ ေနာက္လူေက်ာ္တက္ဖို႔ေ၀းလို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားရဲ႕ အားထားစရာလူတစ္ေယာက္၊ company အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေနတဲ့ အေရးပါေသာသူတစ္ဦး ျဖစ္ေနမွာပါ။

Credit: http://www.mmbizchannel.com/articles/juniorbecomesmanager/