ဆီးက်ိတ္ႀကီးျခင္းေရာဂါ (BPH) ကို အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္ျဖင့္ ကုသျခင္း

****************************************

🔴 USN: ဆီးက်ိတ္ႀကီးေရာဂါ (BPH) ျဖစ္ေနတဲ့သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္နည္းဘယ္ပံု ကုသမႈခံယူႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ..

Dr.KML: အခ်ဳိ႕ကလဲထင္ၾကတယ္.. BPH ျဖစ္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ငါေတာ့ခြဲစိတ္ရေတာ့မွာပဲဆိုၿပီး ေၾကာက္ၾကပါတယ္.. BPH ျဖစ္တဲ့သူတိုင္းကို ခြဲစိတ္ကုသဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး.. အခ်ဳိ႕လိုအပ္တဲ့သူေတြကိုသာ ခြဲစိတ္ကုသရမွာျဖစ္ပါတယ္.. ေရာဂါအႏု/အရင့္ေပၚမူတည္ၿပီး ကုသနည္း (၃) မ်ဳိး႐ွိပါတယ္..

(၁)အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္ျဖင့္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသျခင္း (Life style modification)

(၂) ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ ကုသျခင္း(Medical Treatment)

(၃) ခြဲစိတ္ကုသျခင္း (Surgical Treatment)
တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္..

🔴 USN: ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ မခြဲမစိတ္ရဘဲ သက္သာသြားမယ္ဆိုရင္ အေတာ့္ကိုေက်နပ္ပါၿပီ.. အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ဘယ္လိုမ်ဳိးျပဳမူေနထိုင္ရမယ္ဆိုတာလဲ အေသးစိတ္သိပါရေစ ဆရာ..

Dr.KML: အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ အစားအေသာက္ျဖစ္ပါတယ္.. ျပည့္၀ဆီပါတဲ့ တိရိစာၦန္အဆီေတြကိုေလွ်ာ့စားၿပီး ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ားမ်ားစားေပးရင္ BPH ဟာ သက္သာပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ BPH ဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ပုိျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. ကမာၻေပၚမွာ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာက္စုမွာ အသက္ ၄၀ အထက္ အမ်ဳိးသား ၅၀% ဟာ BPH ျဖစ္ေနၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာေတာ့ ၅% ပဲျဖစ္တာဟာ အစားအေသာက္ေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္ပါတယ္.. အေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ျပည့္၀ဆီပါတဲ့အသားေတြ၊ ေထာက္ပတ္လိုဟာမ်ဳိးေတြ ပိုစားလို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္.. ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဆီစားရင္ Testosterone ကေန DHT အျဖစ္ ပိုၿပီးေျပာင္းေအာာင္ လႈံ႕ေဆာ္လို႔ DHT ေတြ ပိုမ်ားလာလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. အဆီအဆိမ္႔စားတာ မ်ားေလေလ လူကလဲ ပို၀လာေလေလ၊ Testosterone ပမာဏ ပိုနည္းေလေလျဖစ္ၿပီး Sex drive လည္းက်လာကာ ပန္းေသေရာဂါ (Impotence) ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာပိုမ်ားလာေလ ျဖစ္ပါတယ္..

🔴 USN: ဒါဆိုရင္ ငါးကရတဲ့အဆီကေရာ ဘယ္လိုေနပါသလဲ ဆရာ..

Dr.KML: ငါးကရတဲ့အဆီကေတာ့ မျပည့္၀အဆီနဲ႔ Essential fatty Acid လို႔ေခၚတဲ့ Omega-3 တို႔ Omega-6 တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. ဒါေတြကေတာ့ ဆီးက်ိတ္က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳလို႔ စားသင့္ပါတယ္.. ေရခ်ဳိငါးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပင္လယ္ငါးပဲျဖစ္ျဖစ္ စားႏိုင္ပါတယ္..

🔴 USN: ေနာက္ ဆက္ေျပာပါဦးဆရာ..

Dr.KML: ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြပါတဲ့ အစားအစာေတြကို မွန္မွန္မွီ၀ဲရင္ပဲ BPH ဟာ သက္သာႏိုင္ပါတယ္.. ဗီတာမင္ထဲမွာ အထူးသျဖင့္ Vitamin C နဲ႔ Vitamin E ကုိ ေန႔စဥ္စားတဲ့အထဲမွာ ပါဖို႔လုိအပ္ပါတယ္.. အစားမစားႏိုင္ရင္လဲ Vitamin C နဲ႔ Vitamin E ပါတဲ့ေဆး၀ါေတြကို မွီ၀ဲႏိုင္ပါတယ္.. ေနာက္သတၱဳဓာတ္ေတြထဲမွာ အေရးႀကီးတာက Zinc နဲ႔ Selenium တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. Zinc ဆိုရင္ ႀကီးၿပီးသား Prostate gland ကုိေတာင္ ျပန္ေသးေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္.. Zinc ဟာ 5-Alphareductase enzyme ကုိ ဟန္႔တားႏုိင္စြမ္း႐ွိတဲ့အတြက္ DHT အထြက္နည္းေစပါတယ္.. ဒါ့အျပင္ Testosterone ပံုမွန္ထြက္ေစဖို႔ကအစ ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာေရာဂါပိုးမ၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့အထိပါ အသံုး၀င္ပါတယ္.. Zinc ပါတဲ့အစားအစာေတြကေတာ့ ေနၾကာေစ့တို႔၊ ကြာေစ့တို႔၊ ဖ႐ံုေစ့တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. ဒါမွမဟုတ္ ေဆးအေနနဲ႔ေသာက္ရင္ တစ္ေန႔ကို 30 mg Zinc Picolinate အေနနဲ႔ ေသာက္လို႔ရပါတယ္..

Zinc လုိပဲ အေရးပါတဲ့ သတၱဳဓာတ္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ Selenium ျဖစ္ပါတယ္.. Selenium ဟာ Prostate gland ကိုေရာင္ေစတဲ့ heavy metal ေတြ အထူးသျဖင့္ Cadmium ေတြကိုဖ်က္ဆီးေပးတဲ့အတြက္ မ်ားစြာအသံုး၀င္ပါတယ္.. တစ္ေန႔ကို 200 mg ေလာက္ ေသာက္သင့္ပါတယ္..

ဒါ့အျပင္ Vitamin B complex ေတြဟာလဲ အက်ဳိး႐ွိလွပါတယ္.. အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အသီးအႏွံမ်ဳိးစံုကိုစားရင္ ဒီဗီတာမင္ေတြေရာ သတၱဳဓာတ္ေတြပါ အကုန္ရမွာျဖစ္ပါတယ္.. မစားႏိုင္သူေတြအေနနဲ႔လဲ ဗီတာမင္နဲ႔သတၱဳဓာတ္ေတြ အစံုပါတဲ့အားေဆးတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို ေသာက္သင့္ပါတယ္..

🔴 USN: ဆီးက်ိတ္ႀကီးတဲ့သူေတြဟာ အရက္တို႔ ဘီယာတို႔ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္လို႔ ေျပာၾကတာဟုတ္ပါသလား ဆရာ.. ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အင္မတန္ရင္းႏွီးတဲ့မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ ညဘက္ Dinner မွာ အရက္ေသာက္တာမ်ားသြားလို႔ ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ဆီးမသြားႏိုင္ျဖစ္ၿပီး အေရးေပၚခြဲစိတ္ကုသရတာ ေတြ႕ဖူးလို႔ပါ ဆရာ..

Dr.KML: မွန္ပါတယ္.. အရက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘီယာပဲျဖစ္ျဖစ္ေသာက္ရင္ Prolactin လို႔ေခၚတဲ့ ဟုိမုန္းတစ္မ်ဳိး ေသြးထဲမွာမ်ားလာပါတယ္.. အဲ့ဒီ Prolactin ေတြဟာ DHT ပိုထြက္ေစၿပီး BPH ကို ပိုဆိုးေစပါတယ္.. BPH ႐ွိသူတိုင္းဟာ အရက္၊ ဘီယာကို လံုး၀ျဖတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္.. မျဖတ္ရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသရတဲ့အထိ ေရာက္တတ္ပါတယ္..

🔴 USN: ေကာ္ဖီတို႔ လက္ဖက္ရည္တို႔ေရာ ဘယ္လိုေနပါသလဲ ဆရာ..

Dr.KML: ေကာ္ဖီနဲ႔ လက္ဖက္ရည္၊ ေရေႏြးၾကမ္းမွာပါတဲ့ Caffeine ဓာတ္ဟာမ်ားရင္ BPH ကို ပိုဆိုးေစပါတယ္.. Caffeine ဓာတ္ဟာ ဆီး႐ႊင္ေစတဲ့အတြက္ ဆီးသြားဖို႔ခက္တဲ့သူေတြဆိုရင္ ပုိၿပီးဒုကၡေရာက္ႏိုင္ပါတယ္.. ဆီးအိမ္တင္းၿပီး အေရးေပၚဆီးပိုက္ထည့္ရတာတို႔ဘာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္၊ ေရေႏြးၾကမ္းကို တစ္ေန႔ (၃) ခြက္ထက္ ပိုမေသာက္သင့္ပါ..

🔴 USN: တ႐ုတ္ျပည္ကလာတဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္ထဲမွာ green tea ဟာ BPH ကိုသက္သာေစတယ္လို႔ သိရပါတယ္.. အခု ဆရာေျပာတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနသလုိမ်ား ျဖစ္ေနမလား ဆရာ..

Dr.KML: ဒါလဲမွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္.. green tea မွာပါတာက Flavonoid ရယ္၊ Caffeine ရယ္ဆိုၿပီး ႏွစ္ပိုင္းပါပါတယ္.. Flavonoid ေတြဟာ BPH ကိုသက္သာေပ်ာက္ကင္းေစတာျဖစ္ၿပီး Caffeine ကပိုဆိုးေစတာျဖစ္ပါတယ္.. သူတို႔ေျပာတဲ့ green tea က Caffeine ဓာတ္ကို ဖယ္ထုတ္ထားတဲ့ green tea ကုိ ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္.. ဒါမ်ဳိးဆိုရင္ အက်ဳိး႐ွိပါတယ္.. Caffeine ဓာတ္မထုတ္ထားရင္ေတာ့ မ်ားမ်ားမသံုးသင့္ပါဘူး..

🔴 USN: ကုိယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈေတြေရာ ျပဳလုပ္လို႔ရပါသလား ဆရာ..

Dr.KML: ေလ့က်င္ခန္းအေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈမွန္မွန္လုပ္ေပးဖို႔လဲလိုပါတယ္.. လမ္းေလွ်ာက္တာတို႔၊ ေဂါက္သီး႐ိုက္တာတို႔လုပ္ေပးရင္ Pr၀state gland သာမက ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး က်န္းမာေရးအတြက္ပါ အက်ဳိး႐ွိပါတယ္.. Testosterone ပံုမွန္ျဖစ္ၿပီး DHT ပါ အထြက္နည္းေစတဲ့အတြက္ BPH ကုိသက္သာေစပါတယ္.. Aerobic ေလ့က်င့္ခန္းေတြလုပ္ေပးႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္.. ေနာက္ၿပီးအမ်ဳိးသမီးေတြ မီးမဖြားခင္နဲ႔ မီးဖြားၿပီးကာလေတြမွာလုပ္ေလ့႐ွိတဲ့ Pelvic floor exercise လုပ္ေပးရင္ ပိုအက်ဳိး႐ွိပါတယ္.. တစ္ေန႔ ၂ ႀကိမ္ေလာက္လုပ္ေပးရင္ မ်ားစြာအက်ဳိး႐ွိပါတယ္..

🔴 USN: ကၽြန္ေတာ္သတိျပဳမိတာတစ္ခု႐ွိတယ္ ဆရာ.. ၀မ္းခ်ဳပ္တာနဲ႔ဆီးသြားလို႔ဒုကၡေရာက္တာပဲ.. ဒါနဲ႔ပဲ ၀မ္းမခ်ဳပ္ေအာင္ အၿမဲဂ႐ုစိုက္ေနရတယ္.. အဲ့ဒီႏွစ္ခု ဘယ္လိုမ်ား ဆက္စပ္မႈ႐ွိသလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္..

Dr.KML: ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္းဟာ BPH ကုိပိုဆိုးေစပါတယ္.. ၀မ္းခ်ဳပ္ရင္ စအိုနဲ႔အူမႀကီးမွာ စျမင္းတံုးေတြ ခံေနတဲ့အတြက္ Prostate gland ကိုဖိပါတယ္.. ဆီးသြားခါနီးမွာ ဆီးျပြန္ဟာ အျပင္ဖိအားေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔မပြင့္ပါဘူး.. ဒါေၾကာင့္ ဆီးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒုကၡေရာက္ရပါတယ္.. ေနာက္တစ္ခုက ၀မ္းခ်ဳပ္ရင္ အူထဲမွာအညစ္အေၾကးေတြ ပိုမ်ားလာတဲ့အတြက္ ေသြးထဲကိုေရာက္သြားၿပီး အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစပါတယ္.. Prostate ရဲ႕ပံုမွန္လုပ္ငန္းေတြကိုပါ ထိခိုက္တတ္ပါတယ္..
ဒါေၾကာင့္ ၀မ္းကို တစ္ေန႔ အနည္းဆံုးတစ္ခါသြားေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္.. ၀မ္းသြားဖို႔ကေတာ့ အမွ်င္ပါတဲ့အသီးအ႐ြက္ေတြ မ်ားမ်ားစားေပးဖို႔ လိုပါတယ္.. ဥပမာ ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းတို႔ ကင္ပြန္းခ်ဥ္တို႔နဲ႔ ထမင္းစားတဲ့အက်င့္၊ ၿပီးရင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးတာ ပိုေကာင္းတာက သဘာ၀သစ္သီး Juice (ေဖ်ာ္ရည္) ေတြေသာက္ေပးတာတို႔ မန္က်ည္းသီးေဖ်ာ္ရည္ (သဘာ၀) ေသာက္တဲ့အေလ့အက်င့္ေတြဟာ ပိုေကာင္းပါတယ္..

🔴 USN: ကၽြန္ေတာ္တို႔မိတ္ေဆြေတြစုၿပီး yoga သင္တန္းတစ္ခုမွာ ေလ့က်င့္ေနၾကပါတယ္ ဆရာ.. အဲ့ဒါကေရာ BPH အတြက္ အက်ဳိး႐ွိ/မ႐ွိ ဆရာ့အျမင္ေလး သိပါရေစ..

Dr.KML: အမ်ားႀကီးအက်ဳိး႐ွိတာေပါ့.. Yoga က်င့္စဥ္ဟာ ဆီးက်ိတ္ေရာဂါ ကာကြယ္ေရးမွာေရာ ကုသေရးမွာပါ အက်ဳိး႐ွိပါတယ္.. အခုဆိုရင္ တ႐ုတ္၊ ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္စတဲ့ အေ႐ွ႕တိုင္းႏိုင္ငံေတြသာမကပဲ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအထိပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနပါၿပီ..
Yoga လုပ္ရင္ Prostate area ကုိ ေသြးလွည့္ပတ္မႈေကာင္းေစတဲ့အတြက္ Prostate gland ရဲ႕  Function ကို ေကာင္းေစပါတယ္.. အဓိကအသံုးျပဳတဲ့ Posture (၃) မ်ဳိး႐ွိပါတယ္.. ဒါေတြကေတာ့ Shoulder stand၊ Butterfly ရယ္၊ Spinal twist တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. တစ္ခါလုပ္ရင္ ၁၀-၁၅ မိနစ္ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္..

🔴 USN: BPH ေရာဂါျဖစ္သူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ေ႐ွာင္ၾကဥ္သင့္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြမ်ား႐ွိရင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ..

Dr.KML: ႐ွိပါတယ္.. အဓိကကေတာ့ အေအးမိတုပ္ေကြးေတြမွာ ေသာက္ေလ့႐ွိတဲ့ cold tablet အုပ္စု၀င္ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္.. အဲ့ဒီေဆးေတြထဲမွာ ephedrine လို႔ေခၚတဲ့ adrenergic အုပ္စု၀င္ ဓာတုပစၥည္းေတြရယ္၊ Anti-histamine အုပ္စု၀င္ေဆးေတြရယ္ ပါ၀င္ေလ့႐ွိပါတယ္.. အဲ့ဒီေဆးေတြဟာ ၾကြက္သားေတြကို က်ဳံ႕ေစပါတယ္.. ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစပါတယ္.. decongestant action ႐ွိေစတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီေဆးေတြစားလုိက္ရင္ Prostate gand ဟာ က်ဳံ႕သြားတဲ့အတြက္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ႐ုတ္တရက္ပိတ္သြားတာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ အေအးမိႏွာေစးျဖစ္တိုင္း အဲ့ဒီဓာတုေဗဒပစၥည္းပါတဲ့ေဆးေတြကို ေ႐ွာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္..

🔴 USN: ေနာက္ က်န္တာမ်ား႐ွိရင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ..

Dr.KML: အေရးႀကီးတာတစ္ခုကေတာ့ stress ပါ.. စိတ္ပူပင္ေသာက စိတ္ဖိစီးမႈေတြမ်ားရင္ catecholamine ေတြထြက္ပါတယ္.. အဲ့ဒါဆိုရင္ ဆီးက်ိတ္ဟာ ပိုၿပီးဆိုးတတ္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ စိတ္ကိုေပ်ာ္႐ႊင္ေအာင္ ေနထိုင္တတ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္.. BPH လူနာအမ်ားစုဟာ meditation လို႔ေခၚတဲ့ တရားထုိင္ရင္ သက္သာလာတာကိုေတြ႕ရလို႔ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေဆး႐ံုေတြမွာေတာင္ စတင္က်င့္သံုးေနပါၿပီ.. ေဆး႐ံုမွာ႐ွိတဲ့လူနာေတြကို တရားမွတ္ခုိင္းထားရင္ ေရာဂါျမန္ျမန္ေပ်ာက္ၿပီး ေဆး႐ံုတက္ရတဲ့အခ်ိန္လဲ ပိုတိုေအာင္လ႔ိုျဖစ္ပါတယ္..
ေနာက္တစ္ခုက ညဘက္ကို အရည္ေတြ မ်ားမ်ားမေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္.. ညစာစားၿပီး ၇ နာရီေနာက္ပိုင္း အရည္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးေလွ်ာ့ေသာက္ဖုိ႔ပါ.. လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီကေတာ့ ညဘက္မွာ လံုး၀မေသာက္သင့္ပါဘူး.. ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ညဘက္မွာ ေက်ာက္ကပ္ဟာ ပိုၿပီးအလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ ဆီးပိုသြားေစလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္.. တစ္ညကုိ ၃-၄ ခါထရရင္ အိပ္ေရးပ်က္ၿပီး စိတ္လဲတိုလာမယ္ဆိုရင္ ေရာဂါကိုပိုဆိုးေစႏိုင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္..

ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္ (FAME Pharmaceuticals) 

#MWDHealthTalkProgramme