အဝလြန္ျခင္း ျပႆနာကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲ

တန္ေဆး လြန္ေဘး ဆိုသည္မွာ စာေရး သူတို႔အားလံုး ဘဝတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္ ၿပီးသား ေဆာင္ပုဒ္ေလးတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုေဆာင္ပုဒ္ေလးသည္ ေဆးပညာရပ္ႏွင့္တိုက္ ႐ိုက္ဆက္စပ္ေန႐ုံသာမကဘဲ စာေရးသူတို႔ ယေန႔ေခတ္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ပိုမိုႀကံဳေတြ႕လာရေသာ က်န္းမာ ေရးျပႆနာတစ္ခုႏွင့္ဆက္ႏႊယ္ေနသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ တစ္ခုျဖစ္သည္ဟုဆိုလွ်င္လည္း မွားမည္မထင္ပါေခ်။

စာေရးသူတို႔အားလံုး၏ လူေနမႈစ႐ိုက္ သို႔ မဟုတ္ စားေသာက္ေနထုိင္မႈပံုစံမ်ား အလံုးစံုသည္ ယ ေန႔ေခတ္တြင္ တျဖည္းျဖည္းတိုးတက္ေျပာင္းလဲလာသည္။

ထိုသို႔ေခတ္မီလာေသာ ၂၁ရာစုတြင္ စက္ပစၥည္းမ်ား၏ အခန္းက႑ပိုမို အေရးပါလာသည္ႏွင့္အတူ sedentary lifestyle ေခၚ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ နည္းပါးေသာ Lifestyle သည္လည္း ယေန႔ေခတ္တြင္ မသိမသာ တစ္စစျဖင့္ ေနရာယူလာၿပီျဖစ္ပါသည္။

ထိုမွ်မကေသး ပါ။ ယေန႔ေခတ္တြင္ စာေရးသူတို႔ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ Junk food ေခၚ အာဟာရမျဖစ္သည့္ မုန္႔ပဲသေရစာ မ်ား၊ အျပင္စာမ်ား၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီၫြတ္ေသာအစားအေသာက္မ်ားကို စားသံုးမႈလည္းျမင့္တက္လာ သည္ကိုလည္း ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။

ထိုအခါ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမ်ားသည္အဘယ္ နည္း။ လူေနမႈ Lifestyleမ်ား ဆုတ္ယုတ္ေျပာင္းလဲ လာသည္ႏွင့္အမွ် စားေသာက္ေနထိုင္မႈလည္းဆုတ္ ယုတ္လာသည္။ ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ လူအားလံုး၏ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္မ်ား သည္လည္း ရွိသင့္သည္ထက္ ပိုကာ အဝလြန္ေရာဂါမ်ားကို ပိုမိုရင္ဆိုင္လာျခင္းပင္ျဖစ္ပါ သည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္အထိ လူဦးေရသံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔သည္ အဝလြန္ေရာဂါကို ခံစား ေနရၿပီး ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္သို႔ေရာက္ရွိလာခ်ိန္တြင္ေတာ့ လူဦးေရသံုးပံုတစ္ပံုေက်ာ္ခန္႔သည္ အဝလြန္ေနၾကေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရွိထားၾကပါသည္။

အဝလြန္ျခင္းဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း

******************************************

အဝလြန္ျခင္းကိုေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ ကိုယ္အေလး ခ်ိန္အေၾကာင္းကို ေရွးဦးစြာနိဒါန္းခ်ီရမည္ျဖစ္ပါသည္။

လူတစ္ေယာက္တြင္ရွိသင့္သည့္ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ထက္ ဝေနျခင္း ဟုတ္မဟုတ္အား မည္သို႔သိရွိႏုိင္ပါသနည္း။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္သတ္မွတ္ရာတြင္ WHO (World Health Organization) မွ စံႏႈန္းျပသတ္မွတ္ ေပးထားေသာ BMI (Body Mass Index) ႏွင့္ တိုင္း တာေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ မိမိ၏ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ပံုမွန္ ဟုတ္မဟုတ္အား ထို BMI ႏွင့္ စံကိုက္ကာ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး သိရွိႏုိင္ပါသည္။

BMI ကို မည္သို႔တြက္္ခ်က္ႏိုင္ပါသနည္း

******************************************

စာေရးသူတို႔၏ျမန္မာျပည္တြင္ ကိုယ္အေလး ခ်ိန္ခ်ိန္လွ်င္ ကီလိုဂရမ္နဲ႔ ခ်ိန္သည္ထက္ ေပါင္ႏွင့္သာ တိုင္းတာၿပီး ခ်ိန္တတ္ၾကပါသည္။

အရပ္ဆိုလွ်င္လည္း စင္တီမီတာႏွင့္သတ္မွတ္ျခင္းထက္ ေပႏွင့္လက္မကို အသံုးျပဳၾကသည္က မ်ားပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မည္ သည့္ေပါင္ခ်ိန္စက္မ်ား တြင္မဆို ကီလိုဂရမ္ႏွင့္ၾကည့္ၿပီး မွတ္သားႏုိင္သကဲ့သို႔ အရပ္တိုင္းေပတံမ်ားတြင္လည္း စင္တီမီတာ၊ မီတာမ်ားပါရွိေနသည္မို႔ BMI တိုင္းျခင္း သည္ အထိုက္အေလ်ာက္ လြယ္ကူၿပီးလက္ေတြ႕အသံုး ဝင္ေသာနည္းလမ္းတစ္ရပ္ဟုလည္းဆိုႏုိင္ပါသည္။

ေရွးဦးစြာ ေပါင္ခ်ိန္စက္ႏွင့္ခ်ိန္ထားေသာ မိမိ၏ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကီလိုဂရမ္ (kilograms)ကို မွတ္ ထားပါ။ ထို႔ေနာက္ မိမိအရပ္ကိုမီတာႏွင့္တုိင္းၿပီး မွတ္ ထားပါ။ ထိုအရပ္မီတာအေျဖကိုႏွစ္ဆေျမႇာက္ကာ တြက္ ထားရပါမည္။ ထို႔ေနာက္ အေလးခ်ိန္ ကီလိုဂရမ္ကို အ ရပ္ မီတာႏွစ္ထပ္အေျဖႏွင့္စားလိုက္ပါက BMI သတ္ မွတ္ခ်က္ အေျဖထြက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ {BMI = Weight (kg)/Height (m2)}

လက္ရွိသတ္မွတ္ထားခ်က္မ်ားအရ ပံုမွန္ ရွိသင့္ေသာကိုယ္အေလးခ်ိန္မွာ ၁၈ဒသမ၅မွ၂၄ဒသ မ၉ ရမွတ္အတြင္းဝင္သင့္သည္ျဖစ္ၿပီး ၂၅ႏွင့္အထက္ ကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္ရွိသင့္သည္ထက္ပိုျခင္း (Over - weight) ဟုေခၚႏိုင္ပါသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ၂၅မွ ၂၉ ဒသမ၉ကို အဝလြန္ျခင္းအႀကိဳအေျခအေန(pre-obese) ဟုေခၚကာ ေနာက္တစ္ဆင့္ obesity အဝလြန္ျခင္းအား BMI ရမွတ္ ၃ဝႏွင့္ အထက္မွ စတင္ၿပီး ရမွတ္ကိုမူတည္ ၍ အဆင့္(၁)မွ(၃)၊ Obesity class I, Obesity Class II ႏွင့္ Obesity Class III ဟု အေသးစိတ္ထပ္မံခြဲျခမ္း ထားပါသည္။

အဝလြန္ျခင္းေၾကာင့္ မည္သည့္ဆိုးက်ဳိးမ်ားျဖစ္ေစႏုိင္ ပါသနည္း

*****************************************************************

BMI 30 ႏွင့္အထက္ရရွိထားေသာ အဝ လြန္သူမ်ားအေနႏွင့္ အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားစြာရွိသည့္အနက္မွ စာေရးသူအေနႏွင့္ အ ေရးႀကီးေရာဂါမ်ားဟုယူဆမိေသာေရာဂါတခ်ဳိ႕ကို မွ်ေဝ ေဖာ္ျပလိုပါသည္။

၁။ အဝလြန္ျခင္းသည္ ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေျခကိုပိုမို ျမင့္တက္လာေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အဝလြန္ျခင္း သည္ ရင္သား ကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ သား အိမ္ကင္ဆာ၊ အစာေရမ်ဳိျ>ြပန္ကင္ဆာ၊ ေက်ာက္ ကပ္၊ အသည္းႏွင့္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာမ်ားကို ပိုျဖစ္ေစႏုိင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။

၂။ အဝလြန္ျခင္းေၾကာင့္ ေသြးအဆီ ဓာတ္မ်ားျပားမႈလည္းပိုမိုျဖစ္သည့္ နည္းတူ ေသြးေၾကာနံရံမ်ားတြင္ ထိုအဆီပိုမ်ားကပ္ျခင္း ေၾကာင့္ ေသြးေၾကာ နံရံမ်ားက်ဥ္း သည့္ athero- sclerosis ေရာဂါကို ပိုျဖစ္ ေစႏိုင္သည္။

ထိုေသြး ေၾကာနံရံမ်ားက်ဥ္းလာသည့္ေနာက္ ဆက္တြဲအားျဖင့္ ေသြးဖိအားမ်ားျခင္း၊ ေသြး တက္ျခင္းစသည့္ Hypertension ေသြးတိုးေရာ ဂါကိုျဖစ္ေစၿပီး ေသြးတိုးေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္ သည့္ ေလျဖတ္ျခင္း (Stroke)၊ ႏွလံုး႐ုတ္ တရက္ေသြးငတ္ျခင္း (Heart Attack )ႏွင့္ နာတာရွည္ႏွလံုးေရာဂါ စသည္တို႔ ကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါသည္။

၃။ အဝလြန္ျခင္းသည္ ေသြးအဆီဓာတ္မ်ားျပားျခင္း သို႔မဟုတ္ ဆိုးက်ဳိးေပးႏုိင္ေသာကိုလက္စထေရာမ်ား ျမင့္တက္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ အသည္း အဆီဖံုးျခင္းႏွင့္ အသည္းေရာဂါမ်ားကို ပို၍ျဖစ္ပြားေစ ႏုိင္ပါသည္။ အသည္းအဆီဖံုးရာမွ အခ်ိန္ကာလၾကာ ျမင့္သည္ႏွင့္အမွ် အသည္းေျခာက္ျခင္း၊ အသည္းကြၽတ္ ျခင္းမ်ား၊ ေနာက္ဆက္တြဲအသည္းကင္ဆာမ်ားျဖစ္ေစ ႏိုင္သည္ကိုလည္း သတိျပဳ ထားသင့္ပါသည္။

၄။ အဝလြန္ျခင္းေၾကာင့္ အိပ္စက္အနားယူခ်ိန္တြင္ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္ဆို႔ေသာေရာဂါ Obstructive Sleep Apnoea ေရာဂါကိုပိုျဖစ္ေစႏုိင္ပါသည္။ လည္ပင္းတစ္ဝိုက္တြင္ပိုလွ်ံေနေသာ soft tissues မ်ား မွ အိပ္စက္သည့္အခ်ိန္တြင္ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းကို သြားေရာက္ဖိျခင္းေၾကာင့္ အသက္မ႐ွဴႏုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

၅။ အဝလြန္သူမ်ားသည္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္နည္းပါးသူ၊ ပံုမွန္ BMI ရွိသူမ်ားထက္ ပို၍ပင္ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ ( Diabetes )ေရာဂါကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ အဝလြန္သူမ်ား၏ ဝမ္းဗုိက္ရွိအဆီပိုမ်ားေၾကာင့္လည္း ေသြးအခ်ဳိဓာတ္ ကိုထိန္းေပးသည့္ အင္ဆူလင္ (insulin) ဓာတ္ ပံုမွန္အ လုပ္လုပ္ျခင္းကိုထိခိုက္ေစၿပီး insulin ကို resistance ျဖစ္ကာ ေသြးအခ်ဳိဓာတ္မ်ား ပံုမွန္ထက္ျမင့္တက္ၿပီး Type 2 Diabetes Mellitus ျဖစ္ေလ့ရွိပါသည္။

အဝလြန္ျခင္းကို မည္သို႔ေျဖရွင္းသင့္သနည္း

**********************************************

အက်ဥ္းခ်ဳံးမွ်ဆိုရလွ်င္ အဝလြန္သူမ်ားအ ေနႏွင့္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကို တစ္ပတ္လွ်င္ အနည္း ဆံုး ႏွစ္ရက္ခန္႔ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး တစ္ႀကိမ္လွ်င္ နာရီဝက္ ခန္႔ ၾကာျမင့္သင့္ပါသည္။ လမ္းျမန္ျမန္ေလွ်ာက္ျခင္း၊ ေရ ကူးျခင္းႏွင့္ စက္ဘီးစီးျခင္းတို႔သည္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မထိန္းႏုိင္သူမ်ား၊ ဒူးနာတတ္သူမ်ားအတြက္ သင့္ေတာ္ ပါသည္။

သို႔ရာတြင္ အဝလြန္ျခင္းကိုေျဖရွင္းရာတြင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္႐ုံႏွင့္မျပည့္စံုႏုိင္ပါ။ ေနထိုင္ စားေသာက္မႈပံုစံ Lifestyle ကိုအေလးထားေျပာင္းလဲ ရန္လည္း အထူးလိုအပ္ပါသည္။ အဆီမ်ားေသာအစား မ်ားစားျခင္း၊ saturated fat မ်ားျဖစ္ေသာ တျခားေသာ တိရစၧာန္မွ ထြက္ေသာအဆီမ်ား၊ က်န္းမာေရးႏွင့္မညီ ၫြတ္ေသာစားအံုးဆီမ်ား စသည္တုိ႔ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။

ထိုနည္းတူစြာ ငါး၊ အသီးအရြက္ မ်ားႏွင့္အသီးအႏွံမ်ားကို ျဖည့္တင္း စားေသာက္သင့္ ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း မည္သုိ႔ပင္ Lifestyle ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲပါေစ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မထိန္းႏုိင္ေသးပါဆို သူမ်ားလည္း ရွိတတ္ပါသည္။

ထိုအခါတြင္ေတာ့ သက္ ဆိုင္ရာဆရာဝန္မ်ား၏အကူအညီျဖင့္ အဝလြန္ျခင္းကို မိမိကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် ဇြဲရွိရွိပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီး ေျဖရွင္း ကုသမွသာ က်န္းမာေရး အတြက္ ေရရွည္အက်ဳိးရွိႏိုင္ မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္းတိုက္တြန္းရင္း အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ပတ္ သက္၍ သည္မွာပဲ နိဂုံးခ်ဳပ္လိုက္ရပါသည္။

References;

Chirinos et al. (2014) ‘CPAP, Weight Loss, or Both for Obstructive Sleep Apnea’, New En Gland Journal of Medicine, 370:2265-75

Eckel, R.H. (2008) ‘Nonsurgical Management of Obesity in Adults’, New En Gland Journal of Medicine, 358:1941-50

Barba et al. (2004) ‘Appropriate body-mass index for Asian populations and its implications for policy and intervention strategies’, The Lan-cet, 363: 157-63

                                                                                     - ေနျခည္ (ေဆး-၁)၊ ေခတၱ - ယူေက

 

#TheFlowerNews