Monday, January 14, 2019

ဆီးခ်ိဳေဝဒနာရွင္ တုိင္းသိသင့္ေသာ HbA1C အေၾကာင္း



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
HbA1C ဆုိသည္ မွာ Glucose ေပါင္းထားေသာ ေသြးနီဥ Cells ထဲမွ Protein တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ ပံုမွန္ ေသြးနီဥ Cells ထဲမွ Protein သည္ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွ ေသြးေၾကာ တစ္ေလ်ာက္ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို သယ္ေဆာင္ေပးပါသည္။ ထုိ Protein သည္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ ေသြးေၾကာအတြင္း Glucose မ်ားလာသည္ ႏွင့္ အမွ် Glucose ႏွင့္ ေပါင္းစည္းျပီး HbA1C ျဖစ္ေပၚပါသည္။ တနည္းအား ျဖင့္ ရုိးရွင္းစြာ ေဖာ္ျပရလွ်င္ ဆီးခ်ိဳေဝဒနာရွင္၏ ေသြးသည္ သၾကားရည္ႏွင့္ တူပါသည္။ ထုိအခါတြင္ သာမန္လူႏွင့္မတူပဲ ေသြးနီဥမ်ားတြင္ သၾကားမ်ား ကပ္ေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သၾကားကပ္ေနေသာ ေသြးနီဥအား HbA1C ဟုေခၚပါသည္။

HbA1C အား မည္ကဲ့သို႔တုိင္းတာသနည္း။ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေဝဒနာရွင္မ်ား အတြက္ မည္ကဲ့သုိ႔ အက်ိဳးရွိသနည္း။

HbA1C သည္ သၾကားကပ္ေနေသာ ေသြးနီဥ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ စစ္ေဆးေသာ အခါတြင္ ေသြးေဖာက္စစ္ေဆးျပီး တုိင္းတာပါသည္။ ေသြးအတြင္းရွိ HbA1C ပမာဏမ်ား မည္မွ်ရွိသနည္းအား ဓာတ္ခြဲ၍ စစ္ေဆးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေသြးတြင္းရွိ HbA1C ပမာဏမ်ားေနျခင္းသည္ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ ပိုမိုမ်ားျပားေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ HbA1C ပမာဏနည္းျခင္းသည္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္နည္းျခင္းျဖစ္ပါသည္။ HbA1C စစ္ေဆးျခင္းသည္ လက္ထိပ္ေဖာက္စစ္ေဆးေသာ ေသြးခ်ိဳဓာတ္မ်ားႏွင့္ မတူပဲ ပို၍ တိက်ပါသည္။


HbA1C စစ္ေဆးျခင္းသည္ မည္ကဲ့သို႔ ပို၍ တိက်သလဲ။

လက္ထိပ္ေဖာက္စစ္ေဆးျခင္းသည္ ယခုတိုင္းတာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ရွိေသာ သၾကားဓာတ္သာ ျပသႏုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အစားစားထားလွ်င္ တက္သည္၊ အစားမစားထားလွ်င္ သၾကားဓာတ္က်ေနသည္။ ယခုတုိင္းတာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ရွိေသာ သၾကားဓာတ္ ပမာဏကိုသာ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
HbA1C တုိင္းတာျခင္းသည္ ထုိသုိ႔ မဟုတ္ပါ။ HbA1C ျဖစ္ရန္အတြက္ အၾကမ္းဖ်င္း ၃လ အခ်ိန္လုိအပ္ပါသည္။ ထုိေၾကာင့္ ေသြးနီဥသည္ အခ်ိန္ၾကာၾကာ သၾကားဓာတ္ႏွင့္ ထိေတြ႔လွ်င္ HbA1C ျဖစ္ေပၚမႈ မ်ားေလျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ HbA1C တုိင္းတာျခင္းသည္ ၃ လ လံုးလံုး ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္မ်ား ေနျခင္း ရွိမရွိ အား ေဖာျ္ပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအား ျဖင့္ ၃ လ လံုးအတြင္းရွိ သၾကားပမာဏကို ပ်မ္းမွ်ျခင္း အား ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ - နံနက္ပိုင္းအစာမစားမီ လက္ထိပ္မွ တုိင္းေသာ သၾကားဓာတ္သည္ Normal အတြင္း ရွိေသာ္လည္း အစားစားျပီး ၂ နာရီအၾကာတြင္ တုိင္းေသာ သၾကားဓာတ္သည္ မ်ားေနေသာ လူနာတစ္ေယာက္ဆုိပါစို႔။ လက္ထိပ္ေဖာက္ျပီး နံနက္အစားမစားမီ စစ္ေဆးေသာ အေျဖအား ယူပါက ဆီးခ်ိဳထိန္းႏုိင္သည္ဟု ထင္ရပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစာစားျပီး ၂ နာရီၾကာေသာ သၾကားဓာတ္သည္ မ်ားေနသည့္ အတြက္ ထုိလူနာအား HbA1C စစ္ေဆးၾကည့္သည့္ အခါတြင္ မ်ားေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ HbA1C သည္ ၃ လအတြင္း ေသြးအတြင္း ရွိေနေသာ ပ်မ္းမွ် သၾကားဓာတ္ကို ေဖာ္ျပေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ HbA1C ၏ အားသာခ်က္မွာ မိမိေဆးေသာက္ေနေသာ္လည္း ေဆးအာနိသင္ လံုေလာက္ေအာင္ရရွိမရွိ၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ထိန္းသိမ္းမႈ ေကာင္းမေကာင္းအား ေသြးေဖာက္စစ္ေဆးၾကည့္ရံုျဖင့္ ၃ လ စာ မွတ္တမ္းအား တိက်ေသခ်ာစြာ သိရွိႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ရွိေသာ မိဘျပည္သူမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုးႏွင့္ အတိက်ဆံုး စစ္ေဆးမႈ ျဖစ္ပါသည္။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွင္မ်ားတြင္ HbA1C မ်ားေနလွ်င္ ဆီးခ်ိဳႏွင့္ ပက္သက္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဝဒနာမ်ားအား ခံစားရႏုိင္ေျခမ်ား ေလေလျဖစ္ပါသည္။ HbA1C စမ္းသပ္မႈကို ၃ လ တစ္ၾကိမ္ ျဖစ္ေစ၊ ၆ လ တစ္ၾကိမ္ျဖစ္ေစ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါသည္။ စစ္ေဆးမႈ ရလဒ္ အရ မိမိအေနျဖင့္ မိမိဆီးခ်ိဳေရာဂါ ထိန္းသိမ္းရာတြင္ မွန္ကန္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ေရာက္ရွိမရွိ သိျမင္ေစႏုိင္ပါသည္။

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေဝဒနာရွင္မ်ား သည္ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ကုိ ဘယ္လုိ အေကာင္းဆံုးထိန္းမလဲ။

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ျဖစ္ေပၚပါက ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ အထူးကုသမားေတာ္ႏွင့္ ျပသျပီး ကုသမႈ ခံယူရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေသြးခ်ိဳ က်ေဆးေသာက္သည့္ အခါတြင္ ေသြးခ်ိဳသည္ က်မည္ျဖစ္ပါသည္။ က်ျခင္းသည္ မထူးဆန္းပါ။ အေရးၾကီးသည္ မွာ တစ္ေန႔ ၂၄ နာရီ ရွိသည့္ေနရာတြင္ မိမိခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္သည္ ၂၄ နာရီလံုး သာမန္လူတစ္ေယာက္၏ သၾကားဓာတ္ ပမာဏ Range အတြင္း ဝင္ေနရန္ အေရးၾကီးပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဆးေသာက္ရံုႏွင့္ မျပီးပဲ မိမိေသာက္ေနေသာ ေဆးသည္ တကယ္တမ္း ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိသည္ အေရးၾကီးပါသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ လူနာမ်ားတြင္ ေဆးေသာက္ေနေသာ္လည္း မနက္အစားမစားမီ သၾကားဓာတ္မ်ားေနျခင္း၊ အစာစားျပီး ၂ နာရီၾကာ သၾကားဓာတ္မ်ားေနျခင္းမ်ားရွိတတ္ပါသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါက သၾကားဓာတ္ထိန္းရာတြင္ လိုအပ္ခ်က္ရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာလူနာမ်ားတြင္ HbA1C စစ္ေဆးၾကည့္ပါက မ်ားေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအခါတြင္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳအထူးကု သမားေတာ္မ်ားမွ ေသာက္သံုးေနေသာ ေဆးမ်ားအား အထိေရာက္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္ ညိႈႏိႈင္း ေဆးျပန္ခ်ိန္ေပးမည္ျဖစ္ပါသည္။

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳမရွိေသာ သူမ်ား၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ စတင္ ျဖစ္ခ်င္ေနသူမ်ားအတြက္ မည္ကဲ့သို႔ သိရွိေအာင္လုပ္ မည္နည္း။

မ်ားေသာအားျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ တက္ေနျခင္းအား မသိရွိသည္မွာ မ်ားပါသည္။ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္သည့္ လူႏံုးျခင္း၊ ဆီးခဏခဏသြားျခင္း၊ ေရငတ္ျခင္း မ်ားသည္ သတိထားမိသည့္သူ နည္းပါသည္။ အခန္႔မသင့္၍ ေဆးရံုေဆးခန္းျပရင္းျဖင့္ သၾကားဓာတ္စစ္ေဆးၾကည့္ျခင္း ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အနာတစ္ခုခုျဖစ္၍ အနာမက်က္ျဖစ္ေသာ သူမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း လက္ထိပ္ေဖာက္ေသြးခ်ိဳ စစ္ေဆးၾကည့္ရင္းျဖင့္သာ မိမိတြင္ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ေနမွန္းသိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသိေနာက္က်ေလ့ရွိပါသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ HbA1C စစ္ေဆးၾကည့္သည့္အခါတြင္ မ်ားေနေသာ အခါတြင္ မွ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ရွိမွန္း သိျခင္းမ်ိဳးရွိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္သူမဆို အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ေသာ မိဘျပည္သူမ်ားတုိင္း HbA1C အား စစ္ေဆးေပးသင့္ျပီး HbA1C နည္းေနလွ်င္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ မရွိပဲ စိတ္ေအးလက္ေအး ေနထုိင္ႏုိင္ပါသည္။


HbA1C ပမာဏ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ ရွိလွ်င္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ မရွိဟုယူဆရပါသည္။ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၆.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိလွ်င္ ဆီးခ်ိဳ အစပ်ိဳးအဆင့္၊ HbA1C 6.5% အထက္ရွိပါက ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟု သတ္မွတ္ထားပါသည္။

HbA1C မ်ားေနသည့္ လူနာမ်ားအေနျဖင့္လည္း မိမိ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ျဖစ္ေနသည္အား ၾကိဳတင္သိရွိသည့္ အတြက္ အစားအေသာက္ အေနအထုိင္ ဆင္ျခင္ျခင္း၊ လုိအပ္ေသာ ေဆးမ်ားေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေနာက္ဆက္တြဲ အႏၱရာယ္မ်ားျဖစ္ေသာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း၊ ပိတ္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း၊ ေျခဖ်ားလက္ဖ်ားမ်ား ထံုက်င္ျခင္း အစရွိေသာ ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳးမ်ားအား ကာကြယ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
မိသားစု မ်ိဳးရိုးထဲတြင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိေနလွ်င္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေသာ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ေသြးအဆီမ်ားေသာ ေရာဂါ ရွိေနလွ်င္ ေသြးတုိးေရာဂါ ရွိလွ်င္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေနလွ်င္ အထူးသျဖင့္ ဗုိက္အဆီမ်ားေနလွ်င္၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ လကၡဏာမ်ား မိမိတြင္ ရွိေနလွ်င္၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ ႏွင့္ တြဲေနတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ေသာ ေသြးတြင္းအဆီးမ်ားျခင္း၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း ခံစားေနရေသာ ႏွလံုးေရာဂါ ေဝဒနာရွင္မ်ား၊ ေဆးလိပ္ၾကာရွည္ ေသာက္သံုးေနသူမ်ား၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ေဝဒနာရွင္မ်ား တြင္ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ မစစ္ေဆးရေသးပါက ေသခ်ာေအာင္ HbA1C ေသြးေဖာက္စစ္ေဆးျပီး ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ျဖစ္ေနပါက ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ ႏွလံုးပ်က္စီးျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းမ်ား မျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ကုသသင့္ပါသည္။

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳရွိေနေသာ ေဝဒနာရွင္မ်ား၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ အစပ်ိဳးအဆင့္ ျဖစ္ေနေသာ မိဘျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ လည္း မိမိတုိ႔ ကုသခံယူေနေသာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေဆးမ်ား ထိေရာက္မႈအား ေသြးတြင္း ရွိ HbA1C အား ၃လ တစ္ၾကိမ္ စစ္ေဆးေပးျခင္းအား ျဖင့္ ေသာက္ေဆးမ်ားသည္ မိမိ တုိ႔ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္အား ေကာင္းမြန္စြာ ထိန္းထားႏုိင္ျခင္း ရွိမရွိအား တိက်စြာ သိႏုိင္ပါသည္။ HbA1C အေျဖအေပၚမူတည္၍ Control မရေသးေသာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳ ေဝဒနာရွင္မ်ားအား ေဆးခ်ိန္ညိႈေပးျခင္းျဖင့္ ပုိမိုေကာင္းမြန္ေသာ ကုသမႈအား ခံယူႏုိင္ျပီ ျဖစ္ပါသည္။

No comments: