တရားမ၀င္ တ႐ုတ္လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားႏွင့္ လက္ဖက္စုိက္ ပေလာင္ေတာင္သူမ်ားရဲ႕ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား
(Credit :Mai Ta Ang)
တရားမ၀င္ တ႐ုတ္လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားႏွင့္ လက္ဖက္စုိက္ ပေလာင္ေတာင္သူမ်ားရဲ႕ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား - ေက်ာ္စြာျမင့္ (၁၉၈၈-၁၉၉၂ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ကုန္းျမင့္မ်ားတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈ ျပဳခဲ့ၾကသည္မွာ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား လက္ထက္မွ စတင္ခဲ့ရာ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀ ရာသီဥတုအရ ရွမ္းကုန္းေျမျမင့္မွာ လက္ဖက္ စုိက္ပ်ဳိးမႈမ်ားကုိ မိ႐ုိးဖလာ လုပ္ကုိင္လာခဲ့ၾကၿပီး တုိင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္ေတြထဲမွာ လက္ဖက္ကုိ တကယ့္ အေျခခံက်က် စုိက္ပ်ဳိး စားေသာက္ေနၾကတာက ပေလာင္ လူမ်ဳိးေတြပါပဲ။ ယေန႔ လက္ဖက္အဓိက ထြက္တဲ့ ပေလာင္ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္းမွာလို ေဒသဆုိရင္ လက္ဖက္ကလြဲၿပီး တျခားဘာဆုိဘာမွ စုိက္ပ်ဳိးလုပ္ကုိင္ စားတတ္မႈ မရွိၾကပါဘူး။ ေရာက္ဖူးတဲ့လူတုိင္း သိျမင္ၾကပါတယ္။
လက္ဖက္ကုိ အဓိက စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ၾကတာကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက နမ့္ဆန္၊ နန္႔တူ၊ မန္တံုၿမိဳ႕နယ္မ်ား (ယခု အစုိးရသစ္ လက္ထက္မွာ ပေလာင္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေဒသ)အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခံရတဲ့ ေနရာမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ေက်းရြာေပါင္း ၂၅၀ေက်ာ္ ပါ၀င္ကာ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား အမ်ားဆံုး ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းက လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈ ႏွစ္စဥ္ တန္ခ်ိန္ ၅၀၀၀ခန္႔ ထြက္ရွိၿပီး ျပည္တြင္းေစ်းကြက္တြင္ ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့ ၾကပါတယ္။
ထုိစဥ္က ပေလာင္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းက မဆုိးလွပါဘူး။ စားႏုိင္၊ေသာက္ႏုိင္၊ ကေလး ေက်ာင္းထားႏုိင္၊ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္စုၿပီး လွဴႏုိင္တန္းႏုိင္ၾကတဲ့ ေအးခ်မ္းသာယာတဲ့ ဘ၀ ရပ္တည္ေရးေတြ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းရဲ႕ လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ သံုးစဲြမႈပမာဏမွာ တစ္ႏွစ္ကုိ တန္ခ်ိန္ ၇၀၀၀ နဲ႔ ၈၀၀၀ၾကား ရွိေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ နမ့္ဆန္ေဒသက လက္ဖက္ေျခာက္ သမုိင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ရင္လည္း အဂၤလိပ္ အစုိးရ လက္ထက္က ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မႀကီးအတြက္ ဆက္သေနတဲ့ Black Teaကုိ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕မွာပဲ ဘံုေဘဘားမား ကုမၸဏီက စက္႐ုံတည္ၿပီး ဘုရင္မႀကီးအတြက္ တုိက္႐ုိက္ တင္ပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။ ယေန႔ထိ ပေလာင္ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕မွာ အဲဒီစက္႐ုံ ရွိေနပါေသးတယ္။ ေနမ၀င္ ဘုရင္မ်ားလို႔ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ အစုိးရေတာင္ အသိအမွတ္ ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာ့လက္ဖက္ေျခာက္ပါ။
လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူမ်ား အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ မတ္လေနာက္ဆံုး ပတ္ေလာက္မွ ေအာက္တုိဘာလ အထိ လက္ဖက္ခူးႏုိင္ၿပီး ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ မိသားစု တစ္ပုိင္တစ္ႏုိင္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္၊ အခါးေျခာက္ စက္႐ုံေလးေတြဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၀လခန္႔အထိ လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ၾကကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ၀င္ေငြမ်ား အဆင္ေျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္းသို႔ လက္ဖက္(အစုိ)၊ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္နဲ႔ လက္ဖက္အခါးေျခာက္ ဆုိၿပီး ပံုစံ ၃မ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴး ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၀၀ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး တ႐ုတ္ျပည္က အခ်ဳိေျခာက္ေတြ တရားမ၀င္ အလံုးအရင္းနဲ႔ စတင္ ၀င္ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္တြင္းရွိ တုိင္းရင္းသား လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူေတြ ဘ၀၊ လူေနမႈ အဆင့္အတန္းပါ နိမ့္က်လာခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြက ဓာတုေဗဒ ေျမၾသဇာမပါ၊ ဓာတုေဆး မပါေတာ့ အေရာင္မလွဘူး။ ေရေႏြး အက်ဳိမခံပါဘူး။ ယေန႔ ကမၻာ့ေစ်းကြက္မွာ နာမည္ေက်ာ္ အမ်ား လက္ခံေနၾကတဲ့ လပ္ပတန္တီး၊ အုိေလာင္းတီးတုိ႔လည္း အေရာင္မလွ၊ အၾကာႀကီး အက်ဳိမခံပါဘူး။
တ႐ုတ္က ၀င္လာတဲ့ အခ်ဳိေျခာက္က အဖန္ျပင္းျပင္း၊ အေရာင္လွလွနဲ႔ တစ္ေနကုန္၊ တစ္ညလံုး က်ဳိလည္း မပ်က္စီးဘူးေလ။ အဲဒီလို ျမန္မာျပည္အႀကိဳက္ ျပဳျပင္ထားေပးတဲ့ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ နမ့္ဆန္မွာ ေမြးခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး လက္ဖက္ကုန္သည္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး နမ့္ဆန္ေဒသ ပေလာင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ႕ လက္ဖက္ေစ်းကြက္ကုိ သတ္ပစ္ လိုက္ၾကပါေတာ့တယ္။ အဲဒီ တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ဆုိတာ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြမွာ အသံုးျပဳၿပီး လက္ဖက္ျပဳတ္ ဖတ္ေတြ၊ လက္ဖက္ မႈိတက္ေတြ၊ အရည္အခ်င္း မမီလို႔ ေစ်းကြက္ မ၀င္တဲ့ လက္ဖက္ေတြကုိ ျပည္တြင္းက ၀ိသမ စီးပြားေရးသမားေတြက တစ္ဆင့္ နယ္စပ္ေဒသေတြကေန တျခား တရားမ၀င္ ထြက္ကုန္ေတြ နဲ႔အတူ တ႐ုတ္ျပည္ မန္စီဘက္က ျပန္ပုိ႔ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းက စြန္႔ပစ္လုိက္တဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ လက္ဖက္ ကုန္ၾကမ္းေတြကုိ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားနဲ႔ ျပန္ျပဳျပင္ၿပီး လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြ အျဖစ္ ျပန္သြင္းလာခဲ့ၾကတာပါ။
၂၀၁၀ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရသစ္ တက္လာၿပီး ေနာက္ပုိင္း အဆုိး၀ါးဆံုး ျဖစ္လာ ခ့ဲပါေတာ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြ တစ္ႏွစ္ကုိ တန္ခ်ိန္ ၈၀၀၀-၁၀၀၀၀ခန္႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး မိ႐ုိးဖလာ ေအးခ်မ္းစြာ လက္ဖက္ စုိက္ပ်ဳိးေနၾကတဲ့ ပေလာင္ လူမ်ဳိးမ်ားနဲ႔ တျခား ရွမ္းလူမ်ဳိးဘ၀ေတြ ပ်က္ခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ယေန႔ဆုိရင္ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသား လူငယ္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ကၽြန္သြားခံ၊ ဘိန္းၿခံေတြကုိ သြားလုပ္ကုိင္ေနၾကရပါတယ္။ ျပန္လာေတာ့ ဘိန္းစဲြ၊ ေဆးသမားေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကရပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဆုိ အေယာက္ ၁၀၀သြားရင္ ၈၀ေလာက္ပဲ ျပန္ေရာက္ၾကပါေတာ့တယ္။ ၂၀ေလာက္က တ႐ုတ္မိန္းမ ျဖစ္က်န္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ကုိယ့္အိုး၊ ကုိယ့္အိမ္မွာ ကုိယ္ပုိင္ၿခံရွင္ ဘ၀ေတြကေန တ႐ုတ္ကၽြန္ ျဖစ္သြားၾကရတာ လက္ဖက္ လုပ္ငန္း မေကာင္းလို႔ပါ။
အရင္က နမ့္ဆန္က လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ စက္႐ုံေတြဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၀လေလာက္ လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ၾကပါတယ္။ ဒီေနာက္ပုိင္းမွာ နမ့္ဆန္က အခ်ဳိေျခာက္ စက္႐ုံေတြက လံုး၀နီးပါးကုိ ရပ္ဆုိင္းသြားပါၿပီ။ အရင္က လက္ဖက္ေလွာ္တဲ့ စက္ေတြကုိ သိန္း ၆၀၀၊ ၇၀၀နဲ႔ ၀ယ္ယူတပ္ဆင္ၿပီး အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ အဲဒီစက္ေတြကုိ ပိႆာခ်ိန္နဲ႔ ေစ်းျဖတ္ၿပီး ေရာင္းလုိက္ၾကရပါတယ္။ ေဒသ တစ္ခုက စီးပြားေရး အဆင္မေျပမွေတာ့ က်န္တဲ့လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အားလံုး အစစ အရာရာ နိမ့္က်လာပါေတာ့တယ္။ မိန္းကေလးေတြက တ႐ုတ္မိန္းမေတြျဖစ္၊ ေယာက်္ားေလးေတြက ေဆးသမားေတြျဖစ္၊ ကေလးေတြက တ႐ုတ္ေသြးေႏွာ၊ ေသြးစပ္နဲ႔ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္၊ ၁၅ႏွစ္ဆုိ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသား ဆုိတာေတာင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရင္ဆုိင္ေနရပါၿပီ။
ယခု တ႐ုတ္ျပည္သြားတဲ့ ပေလာင္ လူငယ္ေတြကုိလည္း တ႐ုတ္က သူ႔လူမ်ဳိးေတြက တစ္ရက္ လုပ္အားခ ယြမ္ ၃၀၀ ေပးတယ္ဆုိရင္ ျမန္မာက လူေတြကုိ ယြမ္ ၁၀၀ပဲ ေပးတာပါ။ ႏွစ္လ လုပ္ၿပီးလို႔ ယြမ္ ၆၀၀၀ရရင္လည္း ယြမ္ ၄၀၀၀ပဲေပးၿပီး က်န္တာ ေနာက္တစ္ေခါက္မွ ယူဆုိၿပီး ႏွိမ္ထား တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီလို ႏွိမ္ခံထားၿပီးတာေတာင္ ကုိယ့္လက္ဖက္ၿခံထက္ ပုိၿပီး ၀င္ေငြ ရေနေတာ့ မိမိတုိ႔ မိသားစုဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ေရး အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ဖက္ကုိ တရားမ၀င္ သြားေနၾကရတာပါပဲ။ ယေန႔ကာလမွာဆုိရင္ နမ့္ဆန္၊ မန္တံုဘက္က တခ်ဳိ႕ ပေလာင္ရြာေတြမွာ အသုဘ ျဖစ္ရင္ေတာင္ ထမ္းခ်မယ့္ အမ်ဳိးသား လူငယ္လူရြယ္ေတြ မရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ကုိ ၀င္လာတဲ့ တ႐ုတ္ လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ေတြက တရား၀င္ အခြန္အခ ေဆာင္ၿပီး ဂ်ဴတီနဲ႔ ၀င္လာၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာ၀ လက္ဖက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၀၅ မုိင္ရဲ႕ ကုန္ပစၥည္း အ၀င္အထြက္ စာရင္းကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ။ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ဆုိတာကုိ မပါ၀င္ပါဘူး။
အဓိက တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းက ေလာက္ကုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္နဲ႔ မူဆယ္ ၁၀၅မုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္ေတြ မွတစ္ဆင့္ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ေတြက ျမန္မာျပည္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြက စြန္႔ပစ္တဲ့ ျပဳတ္ဖတ္၊ မႈိတက္ လက္ဖက္၊ ႏွစ္ခ်ဳိ႕လက္ဖက္ေတြကုိ ၀ယ္ယူသြားၿပီး နယ္စပ္မွာ ဓာတု ေဆးေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ၿပီး ျပန္သြင္းလာတာပါ။ ကုိယ့္အ႐ုိးနဲ႔ ကုိယ္ျပန္ အထုိးခံရတာပါ။ တ႐ုတ္ျပည္က အခ်ဳိေျခာက္ မေသာက္ဘူး။ မထုတ္ဘူး။ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္တဲ့ Green Teaပဲ ထုတ္လုပ္တာပါ။
ထုိအေျခအေနမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ခံ လက္ဖက္ၿခံ ပုိင္ရွင္တစ္ဦးက ရင္ဖြင့္ေျပာျပရာတြင္ “အခု ျပည္တြင္းမွာ နာမည္ႀကီးေနတဲ့ နဂါးပ်ံ၊ ခုိင္သဇင္၊ လပ္ကီး၊ ကေမၻာဇ၊ ခုိင္ဘရားသား စတဲ့ လက္ဖက္ဆုိင္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ အဓိကထားသံုးၿပီး တင္သြင္း ေနၾကတာပါ။ ယေန႔ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ ရန္ကုန္တုိင္း၊ မႏၲေလးတုိင္း၊ ဧရာ၀တီတုိင္းေတြက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြ မွန္သမွ် တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ကုိပဲ သံုးေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ လုပ္ပံုကုိင္ပံုေတြက မူဆယ္၊ နမ့္ဆန္းၿမိဳ႕ေတြမွာ အမွန္တကယ္ မလည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ လက္ဖက္ အေျခာက္ခံ စက္႐ုံတခ်ဳိ႕ကုိလည္ ပတ္ႏုိင္တဲ့ ပုံသဏၬာန္နဲ႔ ဟန္ေဆာင္ၿပီး စက္႐ုံလုပ္ငန္း လုိင္စင္ေတြ ယူထားလုိက္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ၁၀ အိတ္ေလာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္က ၀င္လာတဲ့ တရားမ၀င္ လက္ဖက္ေျခာက္ အိတ္ ၁၀၀ေလာက္ ေရာေႏွာၿပီး ျပည္တြင္းစက္႐ုံက ထြက္သေယာင္ေယာင္နဲ႔ ျဖန္႔ျဖဴးေနၾကတာ။ အက်င့္ပ်က္ျခစား ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး လုပ္ေနၾကတာေပါ့။ အမွန္တကယ္သာ တာ၀န္ရွိသူေတြ စစ္ေဆးႏုိင္ခဲ့ရင္ အျဖစ္မွန္ေတြ ေပၚေပါက္လာမွာပါ။
ယေန႔ ရန္ကုန္-မႏၲေလးက နာမည္ႀကီး လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ဆုိင္ႀကီး တစ္ဆုိင္ဆုိရင္ သီေပါနဲ႔ ေက်ာက္မဲမွာ ဂုိေဒါင္ အႀကီးႀကီးထားၿပီး နမ့္ဆန္ဘက္က ျပည္တြင္း လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ဟန္ျပနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္က တရားမ၀င္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ ေရာၿပီး ျပည္တြင္းကုိ ေန႔စဥ္ပုိ႔ေနတာ ေဒသခံ အေတာ္မ်ားမ်ား သိေနၾကတာပဲေလ။ နယ္စပ္က တ႐ုတ္ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းက တ႐ုတ္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ပုိင္ရွင္ တ႐ုတ္ေတြ ေပါင္းၿပီး ႐ုိက္ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းေတြကုိ အပုိင္ ေပါင္းထားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာမွမတတ္ႏုိင္ဘူးေလလုိ႔" ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေလာင္ကုိင္ၿမိဳ႕က လက္ဖက္ၿခံ ပုိင္ရွင္ေဟာင္း ပေလာင္လူမ်ဳိး ကုန္သည္ တစ္ဦးကေတာ့ “တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ ေမွာင္ခုိက ေလာက္ကုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္က ၀င္တာ အမ်ားဆံုးပါပဲ။ ေလာင္ကုိင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာဆုိရင္ ဂုိေဒါင္ႀကီးေတြနဲ႔ အိတ္ေတြ ေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေနၾကပါတယ္။ တရား၀င္ သြင္းကုန္ လုိင္စင္နဲ႔ အခြန္ေဆာင္ၿပီး သြင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရား၀င္လည္း သြင္းလို႔မွ မရပဲေလ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲဒီတ႐ုတ္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ ျပည္တြင္းမွာ စားသံုးရန္ သင့္မသင့္ ဓာတ္ခြဲ စမ္းသပ္လိုက္တာနဲ႔ သူတုိ႔ လုပ္ထားတဲ့ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ လုပ္ကုိင္ထားတာေတြ ေပၚသြားမွာေပါ့။ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ေျခာက္ဆုိင္ႀကီးေတြဆီ ပုိ႔ဖို႔ကေတာ့ သိပ္လြယ္တယ္ေလ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔က ျပည္တြင္း လက္ဖက္ေျခာက္ စက္႐ုံအမည္ခံ တံဆိပ္ ကပ္လိုက္႐ုံနဲ႔ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဘယ္သူမွ မစစ္ေဆး၊ မေမးျမန္းေတာ့ဘူးေပါ့”ဟု သူတုိ႔ရဲ႕ ေန႔စဥ္ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ ဇာတ္လမ္းႀကီးကုိ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ယေန႔တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ ၀င္ေရာက္ေနတဲ့ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ား ျပႆနာမွာ အေသးအမႊား ျပႆနာတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံသား ျပည္သူမ်ား ေန႔စဥ္နံနက္ မုိးလင္းခ်ိန္မွစၿပီး ေသာက္သံုး ေနၾကသည့္ လက္ဖက္ရည္တြင္ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ ျပဳျပင္ထားေသာ တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္မ်ား ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ၿပီး အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရးကုိ ထိခိုက္လာႏုိင္ေပမည္။
ထုိ႔အျပင္ တစ္ဖက္မွလည္း ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနႏွင့္ မိ႐ုိးဖလာ လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိးမႈျဖင့္ သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ျပဳေနၾကသည့္ တုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ပေလာင္လူမ်ဳိးမ်ား အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူမ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေပးသင့္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္မိပါတယ္။
ျမန္မာ့လက္ဖက္ကုိ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္အထိ ထုိးေဖာက္ႏုိင္ ေအာင္လည္း နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္၊ ေငြေၾကးတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ကူညီပံ့ပုိးေပးၿပီး တစ္ဖက္ကလည္း တရားမ၀င္ ေမွာင္ခို ၀င္ေရာက္ေနေသာ တ႐ုတ္လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားကုိ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ တရားမ၀င္ ကုန္သြယ္မႈ တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီ အေနျဖင့္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ တားဆီးေပးႏုိင္ပါရန္ အႀကံျပဳ တင္ျပလိုပါတယ္။
ထုိ႔ျပင္ လက္ရွိေစ်းကြက္ အတြင္း ေရာက္ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ ဓာတ္ခဲြစမ္းသပ္ၿပီး ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ သံုးစဲြရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္း ျပည္သူမ်ား သိရွိေအာင္ ေၾကညာေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွသာ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရးကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မ်ား အေနျဖင့္လည္း ျပည္တြင္းမွ အမွန္တကယ္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီၫြတ္စြာ မိ႐ုိးဖလာ ထုတ္လုပ္သည့္ ပေလာင္ေဒသထြက္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ အသံုးျပဳႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံတြင္းမွ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကုိ ကာကြယ္ သြားႏုိင္မည္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
ေက်ာ္စြာျမင့္ (၁၉၈၈-၁၉၉၂ ဗ.က.သ)
Articles credit http://www.tomorrow.com.mm/?q=articles%2F911
(Credit :Mai Ta Ang)
တရားမ၀င္ တ႐ုတ္လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားႏွင့္ လက္ဖက္စုိက္ ပေလာင္ေတာင္သူမ်ားရဲ႕ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား - ေက်ာ္စြာျမင့္ (၁၉၈၈-၁၉၉၂ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ကုန္းျမင့္မ်ားတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈ ျပဳခဲ့ၾကသည္မွာ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား လက္ထက္မွ စတင္ခဲ့ရာ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀ ရာသီဥတုအရ ရွမ္းကုန္းေျမျမင့္မွာ လက္ဖက္ စုိက္ပ်ဳိးမႈမ်ားကုိ မိ႐ုိးဖလာ လုပ္ကုိင္လာခဲ့ၾကၿပီး တုိင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္ေတြထဲမွာ လက္ဖက္ကုိ တကယ့္ အေျခခံက်က် စုိက္ပ်ဳိး စားေသာက္ေနၾကတာက ပေလာင္ လူမ်ဳိးေတြပါပဲ။ ယေန႔ လက္ဖက္အဓိက ထြက္တဲ့ ပေလာင္ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္းမွာလို ေဒသဆုိရင္ လက္ဖက္ကလြဲၿပီး တျခားဘာဆုိဘာမွ စုိက္ပ်ဳိးလုပ္ကုိင္ စားတတ္မႈ မရွိၾကပါဘူး။ ေရာက္ဖူးတဲ့လူတုိင္း သိျမင္ၾကပါတယ္။
လက္ဖက္ကုိ အဓိက စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ၾကတာကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက နမ့္ဆန္၊ နန္႔တူ၊ မန္တံုၿမိဳ႕နယ္မ်ား (ယခု အစုိးရသစ္ လက္ထက္မွာ ပေလာင္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေဒသ)အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခံရတဲ့ ေနရာမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ေက်းရြာေပါင္း ၂၅၀ေက်ာ္ ပါ၀င္ကာ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား အမ်ားဆံုး ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းက လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈ ႏွစ္စဥ္ တန္ခ်ိန္ ၅၀၀၀ခန္႔ ထြက္ရွိၿပီး ျပည္တြင္းေစ်းကြက္တြင္ ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့ ၾကပါတယ္။
ထုိစဥ္က ပေလာင္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းက မဆုိးလွပါဘူး။ စားႏုိင္၊ေသာက္ႏုိင္၊ ကေလး ေက်ာင္းထားႏုိင္၊ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္စုၿပီး လွဴႏုိင္တန္းႏုိင္ၾကတဲ့ ေအးခ်မ္းသာယာတဲ့ ဘ၀ ရပ္တည္ေရးေတြ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းရဲ႕ လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ သံုးစဲြမႈပမာဏမွာ တစ္ႏွစ္ကုိ တန္ခ်ိန္ ၇၀၀၀ နဲ႔ ၈၀၀၀ၾကား ရွိေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ နမ့္ဆန္ေဒသက လက္ဖက္ေျခာက္ သမုိင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ရင္လည္း အဂၤလိပ္ အစုိးရ လက္ထက္က ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မႀကီးအတြက္ ဆက္သေနတဲ့ Black Teaကုိ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕မွာပဲ ဘံုေဘဘားမား ကုမၸဏီက စက္႐ုံတည္ၿပီး ဘုရင္မႀကီးအတြက္ တုိက္႐ုိက္ တင္ပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။ ယေန႔ထိ ပေလာင္ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕မွာ အဲဒီစက္႐ုံ ရွိေနပါေသးတယ္။ ေနမ၀င္ ဘုရင္မ်ားလို႔ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ အစုိးရေတာင္ အသိအမွတ္ ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာ့လက္ဖက္ေျခာက္ပါ။
လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူမ်ား အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ မတ္လေနာက္ဆံုး ပတ္ေလာက္မွ ေအာက္တုိဘာလ အထိ လက္ဖက္ခူးႏုိင္ၿပီး ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ မိသားစု တစ္ပုိင္တစ္ႏုိင္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္၊ အခါးေျခာက္ စက္႐ုံေလးေတြဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၀လခန္႔အထိ လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ၾကကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ၀င္ေငြမ်ား အဆင္ေျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္းသို႔ လက္ဖက္(အစုိ)၊ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္နဲ႔ လက္ဖက္အခါးေျခာက္ ဆုိၿပီး ပံုစံ ၃မ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴး ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၀၀ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး တ႐ုတ္ျပည္က အခ်ဳိေျခာက္ေတြ တရားမ၀င္ အလံုးအရင္းနဲ႔ စတင္ ၀င္ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္တြင္းရွိ တုိင္းရင္းသား လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူေတြ ဘ၀၊ လူေနမႈ အဆင့္အတန္းပါ နိမ့္က်လာခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြက ဓာတုေဗဒ ေျမၾသဇာမပါ၊ ဓာတုေဆး မပါေတာ့ အေရာင္မလွဘူး။ ေရေႏြး အက်ဳိမခံပါဘူး။ ယေန႔ ကမၻာ့ေစ်းကြက္မွာ နာမည္ေက်ာ္ အမ်ား လက္ခံေနၾကတဲ့ လပ္ပတန္တီး၊ အုိေလာင္းတီးတုိ႔လည္း အေရာင္မလွ၊ အၾကာႀကီး အက်ဳိမခံပါဘူး။
တ႐ုတ္က ၀င္လာတဲ့ အခ်ဳိေျခာက္က အဖန္ျပင္းျပင္း၊ အေရာင္လွလွနဲ႔ တစ္ေနကုန္၊ တစ္ညလံုး က်ဳိလည္း မပ်က္စီးဘူးေလ။ အဲဒီလို ျမန္မာျပည္အႀကိဳက္ ျပဳျပင္ထားေပးတဲ့ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ နမ့္ဆန္မွာ ေမြးခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး လက္ဖက္ကုန္သည္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး နမ့္ဆန္ေဒသ ပေလာင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ႕ လက္ဖက္ေစ်းကြက္ကုိ သတ္ပစ္ လိုက္ၾကပါေတာ့တယ္။ အဲဒီ တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ဆုိတာ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြမွာ အသံုးျပဳၿပီး လက္ဖက္ျပဳတ္ ဖတ္ေတြ၊ လက္ဖက္ မႈိတက္ေတြ၊ အရည္အခ်င္း မမီလို႔ ေစ်းကြက္ မ၀င္တဲ့ လက္ဖက္ေတြကုိ ျပည္တြင္းက ၀ိသမ စီးပြားေရးသမားေတြက တစ္ဆင့္ နယ္စပ္ေဒသေတြကေန တျခား တရားမ၀င္ ထြက္ကုန္ေတြ နဲ႔အတူ တ႐ုတ္ျပည္ မန္စီဘက္က ျပန္ပုိ႔ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းက စြန္႔ပစ္လုိက္တဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ လက္ဖက္ ကုန္ၾကမ္းေတြကုိ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားနဲ႔ ျပန္ျပဳျပင္ၿပီး လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြ အျဖစ္ ျပန္သြင္းလာခဲ့ၾကတာပါ။
၂၀၁၀ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရသစ္ တက္လာၿပီး ေနာက္ပုိင္း အဆုိး၀ါးဆံုး ျဖစ္လာ ခ့ဲပါေတာ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြ တစ္ႏွစ္ကုိ တန္ခ်ိန္ ၈၀၀၀-၁၀၀၀၀ခန္႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး မိ႐ုိးဖလာ ေအးခ်မ္းစြာ လက္ဖက္ စုိက္ပ်ဳိးေနၾကတဲ့ ပေလာင္ လူမ်ဳိးမ်ားနဲ႔ တျခား ရွမ္းလူမ်ဳိးဘ၀ေတြ ပ်က္ခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ယေန႔ဆုိရင္ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသား လူငယ္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္ကုိ ကၽြန္သြားခံ၊ ဘိန္းၿခံေတြကုိ သြားလုပ္ကုိင္ေနၾကရပါတယ္။ ျပန္လာေတာ့ ဘိန္းစဲြ၊ ေဆးသမားေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကရပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဆုိ အေယာက္ ၁၀၀သြားရင္ ၈၀ေလာက္ပဲ ျပန္ေရာက္ၾကပါေတာ့တယ္။ ၂၀ေလာက္က တ႐ုတ္မိန္းမ ျဖစ္က်န္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ကုိယ့္အိုး၊ ကုိယ့္အိမ္မွာ ကုိယ္ပုိင္ၿခံရွင္ ဘ၀ေတြကေန တ႐ုတ္ကၽြန္ ျဖစ္သြားၾကရတာ လက္ဖက္ လုပ္ငန္း မေကာင္းလို႔ပါ။
အရင္က နမ့္ဆန္က လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ စက္႐ုံေတြဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၀လေလာက္ လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ၾကပါတယ္။ ဒီေနာက္ပုိင္းမွာ နမ့္ဆန္က အခ်ဳိေျခာက္ စက္႐ုံေတြက လံုး၀နီးပါးကုိ ရပ္ဆုိင္းသြားပါၿပီ။ အရင္က လက္ဖက္ေလွာ္တဲ့ စက္ေတြကုိ သိန္း ၆၀၀၊ ၇၀၀နဲ႔ ၀ယ္ယူတပ္ဆင္ၿပီး အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ အဲဒီစက္ေတြကုိ ပိႆာခ်ိန္နဲ႔ ေစ်းျဖတ္ၿပီး ေရာင္းလုိက္ၾကရပါတယ္။ ေဒသ တစ္ခုက စီးပြားေရး အဆင္မေျပမွေတာ့ က်န္တဲ့လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အားလံုး အစစ အရာရာ နိမ့္က်လာပါေတာ့တယ္။ မိန္းကေလးေတြက တ႐ုတ္မိန္းမေတြျဖစ္၊ ေယာက်္ားေလးေတြက ေဆးသမားေတြျဖစ္၊ ကေလးေတြက တ႐ုတ္ေသြးေႏွာ၊ ေသြးစပ္နဲ႔ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္၊ ၁၅ႏွစ္ဆုိ ပေလာင္ တုိင္းရင္းသား ဆုိတာေတာင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရင္ဆုိင္ေနရပါၿပီ။
ယခု တ႐ုတ္ျပည္သြားတဲ့ ပေလာင္ လူငယ္ေတြကုိလည္း တ႐ုတ္က သူ႔လူမ်ဳိးေတြက တစ္ရက္ လုပ္အားခ ယြမ္ ၃၀၀ ေပးတယ္ဆုိရင္ ျမန္မာက လူေတြကုိ ယြမ္ ၁၀၀ပဲ ေပးတာပါ။ ႏွစ္လ လုပ္ၿပီးလို႔ ယြမ္ ၆၀၀၀ရရင္လည္း ယြမ္ ၄၀၀၀ပဲေပးၿပီး က်န္တာ ေနာက္တစ္ေခါက္မွ ယူဆုိၿပီး ႏွိမ္ထား တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီလို ႏွိမ္ခံထားၿပီးတာေတာင္ ကုိယ့္လက္ဖက္ၿခံထက္ ပုိၿပီး ၀င္ေငြ ရေနေတာ့ မိမိတုိ႔ မိသားစုဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ေရး အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ဖက္ကုိ တရားမ၀င္ သြားေနၾကရတာပါပဲ။ ယေန႔ကာလမွာဆုိရင္ နမ့္ဆန္၊ မန္တံုဘက္က တခ်ဳိ႕ ပေလာင္ရြာေတြမွာ အသုဘ ျဖစ္ရင္ေတာင္ ထမ္းခ်မယ့္ အမ်ဳိးသား လူငယ္လူရြယ္ေတြ မရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ကုိ ၀င္လာတဲ့ တ႐ုတ္ လက္ဖက္အခ်ဳိေျခာက္ေတြက တရား၀င္ အခြန္အခ ေဆာင္ၿပီး ဂ်ဴတီနဲ႔ ၀င္လာၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာ၀ လက္ဖက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၀၅ မုိင္ရဲ႕ ကုန္ပစၥည္း အ၀င္အထြက္ စာရင္းကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ။ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ဆုိတာကုိ မပါ၀င္ပါဘူး။
အဓိက တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းက ေလာက္ကုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္နဲ႔ မူဆယ္ ၁၀၅မုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္ေတြ မွတစ္ဆင့္ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ေတြက ျမန္မာျပည္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြက စြန္႔ပစ္တဲ့ ျပဳတ္ဖတ္၊ မႈိတက္ လက္ဖက္၊ ႏွစ္ခ်ဳိ႕လက္ဖက္ေတြကုိ ၀ယ္ယူသြားၿပီး နယ္စပ္မွာ ဓာတု ေဆးေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ၿပီး ျပန္သြင္းလာတာပါ။ ကုိယ့္အ႐ုိးနဲ႔ ကုိယ္ျပန္ အထုိးခံရတာပါ။ တ႐ုတ္ျပည္က အခ်ဳိေျခာက္ မေသာက္ဘူး။ မထုတ္ဘူး။ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္တဲ့ Green Teaပဲ ထုတ္လုပ္တာပါ။
ထုိအေျခအေနမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ခံ လက္ဖက္ၿခံ ပုိင္ရွင္တစ္ဦးက ရင္ဖြင့္ေျပာျပရာတြင္ “အခု ျပည္တြင္းမွာ နာမည္ႀကီးေနတဲ့ နဂါးပ်ံ၊ ခုိင္သဇင္၊ လပ္ကီး၊ ကေမၻာဇ၊ ခုိင္ဘရားသား စတဲ့ လက္ဖက္ဆုိင္ေတြက တ႐ုတ္ျပည္က လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ အဓိကထားသံုးၿပီး တင္သြင္း ေနၾကတာပါ။ ယေန႔ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ ရန္ကုန္တုိင္း၊ မႏၲေလးတုိင္း၊ ဧရာ၀တီတုိင္းေတြက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြ မွန္သမွ် တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ကုိပဲ သံုးေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ လုပ္ပံုကုိင္ပံုေတြက မူဆယ္၊ နမ့္ဆန္းၿမိဳ႕ေတြမွာ အမွန္တကယ္ မလည္ပတ္ႏုိင္တဲ့ လက္ဖက္ အေျခာက္ခံ စက္႐ုံတခ်ဳိ႕ကုိလည္ ပတ္ႏုိင္တဲ့ ပုံသဏၬာန္နဲ႔ ဟန္ေဆာင္ၿပီး စက္႐ုံလုပ္ငန္း လုိင္စင္ေတြ ယူထားလုိက္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ၁၀ အိတ္ေလာက္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္က ၀င္လာတဲ့ တရားမ၀င္ လက္ဖက္ေျခာက္ အိတ္ ၁၀၀ေလာက္ ေရာေႏွာၿပီး ျပည္တြင္းစက္႐ုံက ထြက္သေယာင္ေယာင္နဲ႔ ျဖန္႔ျဖဴးေနၾကတာ။ အက်င့္ပ်က္ျခစား ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး လုပ္ေနၾကတာေပါ့။ အမွန္တကယ္သာ တာ၀န္ရွိသူေတြ စစ္ေဆးႏုိင္ခဲ့ရင္ အျဖစ္မွန္ေတြ ေပၚေပါက္လာမွာပါ။
ယေန႔ ရန္ကုန္-မႏၲေလးက နာမည္ႀကီး လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ဆုိင္ႀကီး တစ္ဆုိင္ဆုိရင္ သီေပါနဲ႔ ေက်ာက္မဲမွာ ဂုိေဒါင္ အႀကီးႀကီးထားၿပီး နမ့္ဆန္ဘက္က ျပည္တြင္း လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ ဟန္ျပနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္က တရားမ၀င္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ ေရာၿပီး ျပည္တြင္းကုိ ေန႔စဥ္ပုိ႔ေနတာ ေဒသခံ အေတာ္မ်ားမ်ား သိေနၾကတာပဲေလ။ နယ္စပ္က တ႐ုတ္ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းက တ႐ုတ္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ပုိင္ရွင္ တ႐ုတ္ေတြ ေပါင္းၿပီး ႐ုိက္ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းေတြကုိ အပုိင္ ေပါင္းထားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာမွမတတ္ႏုိင္ဘူးေလလုိ႔" ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေလာင္ကုိင္ၿမိဳ႕က လက္ဖက္ၿခံ ပုိင္ရွင္ေဟာင္း ပေလာင္လူမ်ဳိး ကုန္သည္ တစ္ဦးကေတာ့ “တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ ေမွာင္ခုိက ေလာက္ကုိင္ နယ္စပ္ဂိတ္က ၀င္တာ အမ်ားဆံုးပါပဲ။ ေလာင္ကုိင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာဆုိရင္ ဂုိေဒါင္ႀကီးေတြနဲ႔ အိတ္ေတြ ေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေနၾကပါတယ္။ တရား၀င္ သြင္းကုန္ လုိင္စင္နဲ႔ အခြန္ေဆာင္ၿပီး သြင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရား၀င္လည္း သြင္းလို႔မွ မရပဲေလ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲဒီတ႐ုတ္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္ေတြကုိ ျပည္တြင္းမွာ စားသံုးရန္ သင့္မသင့္ ဓာတ္ခြဲ စမ္းသပ္လိုက္တာနဲ႔ သူတုိ႔ လုပ္ထားတဲ့ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ လုပ္ကုိင္ထားတာေတြ ေပၚသြားမွာေပါ့။ ျပည္တြင္းက လက္ဖက္ေျခာက္ဆုိင္ႀကီးေတြဆီ ပုိ႔ဖို႔ကေတာ့ သိပ္လြယ္တယ္ေလ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔က ျပည္တြင္း လက္ဖက္ေျခာက္ စက္႐ုံအမည္ခံ တံဆိပ္ ကပ္လိုက္႐ုံနဲ႔ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဘယ္သူမွ မစစ္ေဆး၊ မေမးျမန္းေတာ့ဘူးေပါ့”ဟု သူတုိ႔ရဲ႕ ေန႔စဥ္ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ ဇာတ္လမ္းႀကီးကုိ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ယေန႔တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ ၀င္ေရာက္ေနတဲ့ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ား ျပႆနာမွာ အေသးအမႊား ျပႆနာတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံသား ျပည္သူမ်ား ေန႔စဥ္နံနက္ မုိးလင္းခ်ိန္မွစၿပီး ေသာက္သံုး ေနၾကသည့္ လက္ဖက္ရည္တြင္ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ ျပဳျပင္ထားေသာ တ႐ုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္မ်ား ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ၿပီး အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရးကုိ ထိခိုက္လာႏုိင္ေပမည္။
ထုိ႔အျပင္ တစ္ဖက္မွလည္း ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနႏွင့္ မိ႐ုိးဖလာ လက္ဖက္စုိက္ပ်ဳိးမႈျဖင့္ သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ျပဳေနၾကသည့္ တုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ပေလာင္လူမ်ဳိးမ်ား အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား လက္ဖက္စုိက္ ေတာင္သူမ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေပးသင့္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္မိပါတယ္။
ျမန္မာ့လက္ဖက္ကုိ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္အထိ ထုိးေဖာက္ႏုိင္ ေအာင္လည္း နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္၊ ေငြေၾကးတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ကူညီပံ့ပုိးေပးၿပီး တစ္ဖက္ကလည္း တရားမ၀င္ ေမွာင္ခို ၀င္ေရာက္ေနေသာ တ႐ုတ္လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားကုိ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ တရားမ၀င္ ကုန္သြယ္မႈ တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီ အေနျဖင့္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ တားဆီးေပးႏုိင္ပါရန္ အႀကံျပဳ တင္ျပလိုပါတယ္။
ထုိ႔ျပင္ လက္ရွိေစ်းကြက္ အတြင္း ေရာက္ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္ အခ်ဳိေျခာက္ကုိ ဓာတ္ခဲြစမ္းသပ္ၿပီး ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ သံုးစဲြရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္း ျပည္သူမ်ား သိရွိေအာင္ ေၾကညာေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွသာ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရးကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မ်ား အေနျဖင့္လည္း ျပည္တြင္းမွ အမွန္တကယ္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီၫြတ္စြာ မိ႐ုိးဖလာ ထုတ္လုပ္သည့္ ပေလာင္ေဒသထြက္ လက္ဖက္ အခ်ဳိေျခာက္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ အသံုးျပဳႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံတြင္းမွ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကုိ ကာကြယ္ သြားႏုိင္မည္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
ေက်ာ္စြာျမင့္ (၁၉၈၈-၁၉၉၂ ဗ.က.သ)
Articles credit http://www.tomorrow.com.mm/?q=articles%2F911
No comments:
Post a Comment