အစားအစာေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈရွိေရး

အစားအစာေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈရွိေရးဆိုသည္မွာ အစားအစာ႐ုပ္ပစၥည္းအရ ပုပ္သိုးပ်က္စီးျခင္း၊ ဓာတ္ပစၥည္းအရ ဆိုးေဆး၊ အရသာတိုးေဆး၊ ေရရွည္ခံေဆး၊ ဓာတ္ ေျမဩဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ဇီဝပိုးသတ္ေဆး အျြကင္းအက်န္မ်ား ပါဝင္ျခင္းႏွင့္ ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား၏  အႏၱရာယ္ေဘးမ်ား ကင္းရွင္းမႈ ေသခ်ာစြာရွိေရး ျဖစ္ပါသည္။

ဘာေၾကာင့္လိုအပ္သလဲ။

 အစားအစာတြင္ အစားအစာရရွိေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴထုတ္လုပ္စဥ္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ဆိုးေဆး၊ ဓာတ္ေျမဩဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ ဇီဝပိုးသတ္ေဆးမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္မွ စြန္႔ပစ္ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား၊ ဗက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ ကပ္ပါးပိုးႏွင့္ ဖန္းဂတ္မိႈစေသာ ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား မေတာ္တဆ ပါဝင္ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အစားအစာသည္ အစားအစာမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တက္ေသာ ေရာဂါမ်ား (Foodborne Illness) ကို လူတစ္ဦးမွ တစ္ဦး သို႔ကူးစက္ေစႏိုင္သည့္အျပင္ ဗက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ေပါက္ပြားမ်ားျပားေစၿပီး အစာအ ဆိပ္သင့္ျခင္း (Food Poisoning) ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိန္မီကုသမႈမရပါက အသက္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္ပါသည္။

 အစားအစာ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈရွိေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္နယ္ ပယ္မ်ားမွာ အစားအစာရရွိရာမွ စားသံုးသည့္အဆင့္ (Porduction to Plate) အထိ ပါဝင္ပါသည္။ သို႔အတြက္ လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရမည့္နယ္ပယ္မ်ားတြင္

(၁) အစားအစာရရွိရာ အရင္းအျမစ္မ်ား -
 လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား။ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရလုပ္ငန္းမ်ား၊ အစားအစာ ထုတ္လုပ္ေသာစက္႐ံု၊ အစားအစာထုတ္လုပ္ေသာ အိမ္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ အစားအစာသြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရရွာေဖြျဖန္႔ျဖဴးေရးလုပ္ ငန္းမ်ား

(၂) အစားအစာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား -
 (က) သဘာဝအစားအစာ (Organic) (ေခတ္မီဓာတုေဗဒနည္းပညာျဖင့္ ထုတ္လုပ္ထားေသာ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေျမဩဇာမ်ားမသံုးဘဲ ဗီဇသဘာဝ မ်ားေျပာင္းလဲေအာင္ ျပဳျပင္မထားေသာ မူလသဘာဝအတိုင္း ထုတ္လုပ္ထားေသာ အစားအစာ)၊
 (ခ) မ်ိဳး႐ိုးဗီဇျပဳျပင္ထားေသာ အစားအစာ (မူလမ်ိဳး႐ိုးဗီဇကို အလိုရွိေသာ အရည္ အခ်င္းမ်ားရရွိရန္ အျခားမ်ိဳး႐ိုးဗီဇႏွင့္ ေပါင္းစပ္ျပဳျပင္၍ ရရွိထားေသာ ယင္းတို႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ထုတ္လုပ္ထားေသာ အစားအစာ)၊
 (ဂ) အစားအစာ အမ်ိဳးအစားသစ္မ်ား (Novel Foods) (ေရွးယခင္ကအစားအစာ အျဖစ္ စားသံုးခဲ့ဖူးျဖင္းမရွိေသာ၊ ထုတ္လုပ္နည္းအသစ္ျဖင့္ ထုတ္လုပ္ထားေသာ အစားအစာ၊)
 (င) အစားအစာမ်ားကို ေရရွည္ခံရန္၊ အေရာင္အဆင္းအနံ႔အရသာေကာင္းရန္ အသံုးျပဳေသာ ပစၥည္းမ်ား (Food additives)
(၃) အစားအစာသိုေလွာင္ျဖန္႔ျဖဴးရာမ်ား -
 အစားအစာသိုေလွာင္႐ံုမ်ား၊ ကုန္တိုက္မ်ား၊ ေဈးမ်ား၊ အစားအစာေရာင္းခ်ေသာ ဆိုင္မ်ား၊ ဟိုတယ္၊ မိုတယ္ႏွင့္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား
(၄) အစားအစာခ်က္ျပဳတ္စီမံသူမ်ား/စားပြဲထိုးသူမ်ား -
 အားလံုးပါဝင္ပါသည္။

ေဆာင္ရြက္ရန္လုပ္ငန္းမ်ား
(၅) အစားအစာရရွိရာ အရင္းျမစ္မ်ားက႑
 လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးသီးႏွံမ်ား၏ အရည္အေသြးကို စံသတ္မွတ္ျခင္း၊ ေခတ္မီစိုက္ပ်ိဳးနည္းစနစ္မ်ား ပညာေပးေရး၊ လယ္ယာစိုက္ ပ်ိဳးသီးႏွံမ်ားတြင္ က်ေရာက္တက္ေသာ ေရာဂါမ်ား၊ ကင္းစင္ေရးအစီအမံမ်ား၊  ပိုးသတ္ ေဆးစနစ္တက်သံုးစြဲေရး၊ ဓာတ္ေျမဩဇာ စနစ္တက်သံုးစြဲျခင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္ သစ္သီးဝလံမ်ားတြင္ ကပ္ပါမသြားေရး၊ သီးႏွံဆြတ္ခူးခ်ိန္ႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆးသံုးစြဲမႈ ၾကားကာလစနစ္တက်ေဆာင္ရြက္ေရး၊ Good Agricultural Practice (GAP) ကို က်င့္သံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးတို႔ျဖစ္ပါသည္။

 အသားစား/ဥစား/ႏို႔စားေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ -
 သိပၸံနည္းက် ေမြးျမဴေရးေလ့က်င့္ပညာေပးျခင္း၊ အသားစား/ဥစား/ႏို႔စားအတြက္ ေမြးျမဴထားေသာ ႏြား၊ ဆိတ္၊ ၾကက္၊ ဝက္ စသည္တို႔တြင္ က်ေရာက္တက္ေသာေရာဂါ မ်ား ကင္းစင္ေရးတြက္ ကာကြယ္ေရး၊ ကုသေရး အစီအမံမ်ား၊ ေမြးျမဴထားေသာ ႏြား၊ ဆိတ္၊ ၾကက္၊ ဝက္ စသည္တို႔မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တက္ေသာ ေရာဂါ

(၃) အစားအစားသိုေလွာင္ျဖန္႔ျဖဴးရာမ်ားက႑ -
အစစသန္႔ရွင္းေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရး၊ ယင္၊ ၾကြက္၊ ေခြးစေသာ သတၲဝါမ်ား မဝင္ေရာက္ႏိုင္ေရး၊ အစားအစာကုန္ၾကမ္း၊ ကုန္ေျခာက္၊ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ရန္ အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးဝလံမ်ား၊ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား၊ အသင့္စား အစားအစာမ်ားကို စနစ္တက်ခြဲျခားထားရွိျခင္း သင့္ေတာ္ေသာ အပူခ်ိန္မ်ားတြင္ ထားရွိ ျခင္း၊ သင့္ေတာ္ေသာ အပူခ်ိန္မ်ားတြင္ ထားရွိျခင္း၊ သင့္ေတာ္ေသာထုပ္ပိုးမႈ၊ ေဆာင္ ရြက္ရန္တို႔ ပါဝင္ပါသည္။

(၄) အစားအစာခ်က္ျပဳတ္စီမံသူမ်ား / စားပြဲထိုးသူမ်ားက႑
(က) ေဈးဝယ္ျခင္း -
 သာမန္အပူခ်ိန္တြင္ ထားႏိုင္ေသာအစားအစာမ်ားကို ဦးစြာဝယ္၍အေအးျဖင့္ သိမ္းဆည္းရေသာ အစားအစာမ်ားကို ေနာက္ဆံုးမွဝယ္ပါ။ ထုပ္ပိုးထားေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ထုပ္ပိုးမႈအေနအထားပ်က္ယြင္းမႈရွိမရွိ စစ္ေဆးပါ။ လတ္ဆတ္ေသာ အစားအစာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ ထုတ္လုပ္သည့္ေန႔စြဲ၊ သက္တမ္းကုန္ေန႔စြဲမ်ား စစ္ေဆးၿပီး ဝယ္ယူပါ။ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ေသာ အသီးအႏွံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ အပုပ္အနာ အဆာပါေသာ အသီးအႏွံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို မေရြးသင့္ပါ။ အလြတ္ဖံုးအုပ္ထား ျခင္းမရွိေသာ အစားအစာမ်ားကို အျမည္းသင့္ပါ။ ပိုးသတ္သန္႔စင္ထားျခင္းမရွိေသာ ႏို႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ားကို ေရွာင္သင့္ပါသည္။ ကြဲေနေသာဥမ်ားကို မသံုးစြဲသင့္ပါ။ မိႈတက္ေနေသာ အစားအစာမ်ားကို ေရွာင္သင့္ပါသည္။ ခ်ိဳ႕ယြင္းပ်က္စီးပံုပ်က္ ေဖာင္းထြက္ေနေသာ စည္သြတ္ အစားအစာမ်ားကို မသံုးစြဲသင့္ပါ။

(ခ) ထုတ္ပိုးသယ္ယူျခင္း -
 သားစိမ္းငါးစိမ္းမ်ား၊ အသီးအႏွံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၊ အသင့္စားသံုးႏိုင္ေသာ အစားအစာမ်ားကို သတ္သတ္စီ ထုပ္ပိုးရပါမည္။ ေရခဲေသတၲာတြင္ သိမ္းဆည္းရမည့္ အစားအစာမ်ားကို ေဈးဝယ္ကားထဲတြင္ ၾကာရွည္စြာမထားသင့္ပါ။

(ဂ) အစားအစာျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေရး ေဆာင္ရြက္ပါ။
 အစားအစာမ်ားမကိုင္တြယ္မွီႏွင့္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္မ်ားတြင္ လက္မ်ားကို ေသခ်ာသန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ေအာင္ ေရႏွင့္ဆပ္ျပာတို႔ကို သံုးစြဲေဆးေၾကာရပါမည္။ အိမ္သာသြားၿပီးတိုင္းလည္း လက္မ်ားကို ေသခ်ာသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ ေရႏွင့္ဆပ္ျပာတို႔ကို သံုးစြဲေဆးေၾကာ ကင္းစင္ေရးအစီအမံမ်ား အသား/ဥ/ႏို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား ကုန္သြယ္ရာတြင္ စံသတ္မွတ္ထားရွိေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အစားအစာထုတ္လုပ္ျခင္းလုပ္ငန္း မ်ား၊ အစားအစာထုတ္လုပ္ေသာ အိမ္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ အစားအစာသြင္းကုန္ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရရွာေဖြျဖန္႔ျဖဴးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ -

 ထုတ္လုပ္သည့္ အစားအစာမ်ားကို အရည္အေသြးစံသတ္မွတ္ျခင္း၊ စံခ်ိန္စံႏႈန္းႏွင့္အညီ စနစ္တက် ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ထုတ္ပိုးျခင္း၊ ညႊန္းစာကပ္ျခင္း၊ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ျခင္း၊ အရည္အေသြးျပည့္မွီေသာ ကုန္ၾကမ္းမ်ားသံုးစြဲျခင္း၊ မသံုးစြဲသင့္ေသာ ပစၥည္းမ်ားမထည့္ျခင္း၊ သန္႔ရွင္းေရးကို စနစ္တက် စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ လုပ္သားမ်ား၏ က်န္းမာေရးစနစ္တက် စီမံေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ခြင့္ လိုင္စင္စနစ္တက်ထားရွိျခင္း၊ စံခ်ိန္စံညြန္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ထားရွိျခင္း၊ ေလ့က်င့္ပညာေပးျခင္း၊ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲေရးဦးစီးဌာန (FDA) ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစားသံုးသူမ်ား ကာကြယ္ေရးအသင္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားပါဝင္ပါသည္။

ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရေသာ ေရရရွိေရးအတြက္
 ေရလိုအပ္ေသာေဒသမ်ားတြင္ ေရရရွိေရးအရင္းအျမစ္မ်ား ရွာေဖြေရး၊ အမ်ားသံုး စြဲေသာေရမ်ား သန္႔စင္မႈရွိေရး၊ ေရာဂါပိုးပႊားကင္းစင္ေရးတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရေသာ ေရရရွိေရးေဆာင္ရြက္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ ေရ၏အေရးႀကီးေသာ က႑တို႔ကို အမ်ားျပည္သူမ်ား သေဘာေပါက္နားလည္၍  လိုက္နာက်င့္သံုးေဆာင္ရြက္လာေစေရး အသိပညာေပးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေသာက္သံုး ေရးျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို စနစ္တက် စစ္ေဆးျခင္း၊ ႀကီးၾကပ္ျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္တို႔ ျျဖစ္ပါသည္။

(၂) အစားအစာႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ားက႑
 အစားအစာအမ်ိဳးအစားမ်ားကို သံုးစြဲရန္သင့္မသင့္ႏွင့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းသတ္မွတ္ေပးျခင္း၊ ေရရွည္ခံရန္၊ အေရာင္အဆင္းအနံ႔အရသာေကာင္းရန္ အသံုးျပဳေသာပစၥည္းမ်ား (Food additives) ကို တရားဝင္ခြင့္ျပဳထားေသာ ပစၥည္းမ်ားကိုသာ သတ္မွတ္ထားေသာ အတိုင္းအတာအတြင္း သံုးစြဲရန္၊ တရားဝင္ခြင့္ျပဳမထားေသာ ပစၥည္းမ်ားကို လံုးဝသံုးစြဲ ျျခင္းမျပဳရန္။

 အစားအစာျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္  အသံုးျပဳေသာ ပစၥည္းမ်ား - စဥ္းတီတံုး၊ ဓား မ်က္ႏွာျပင္မ်ားကို ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာသန္႔စင္ရပါမည္။  အစားအစာမ်ား ျပင္ဆင္ခ်က္ ျပဳတ္ရာတြင္အခန္းႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္သန္႔ရွင္းေရး၊ အင္းဆက္၊ ျြကက္ႏွင့္ အျခားတိရစၦာန္ မ်ားမရွိေရး ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။
 ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးဝလံမ်ားကို ေရျဖင့္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ ေေဆးေၾကာရပါမည္။

-မခ်က္ျပဳတ္ရေသးေသာ အစားအစာႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးေသာ အစားအစာမ်ားကို သီးျခားခြဲထားပါ။
 မခ်က္ျပဳတ္ရေသးေသာ သား၊ ငါးႏွင့္ ပင္လယ္အစားအစာမ်ားကို အျခားအစား အစာမ်ားႏွင့္ သီးျခားခြဲထားပါ။ အစားအစာမ်ား ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳေသာ ပစၥည္းမ်ား -စဥ္းတီတံုး၊ ဓားမ်ားကို သီးျခားခြဲျခားအသံုးျပဳပါ။ မခ်က္ျပဳရေသးေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ၿပီး အစားအစာမ်ားကို သီးျခားခြဲသိမ္းဆည္းပါ။

- ေသခ်ာစြာက်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ပါ။
 သား၊ ငါး၊ ဥ ႏွင့္ ပင္လယ္အစားအစာမ်ားကို က်က္ေအာင္ေသခ်ာစြာ ခ်က္ျပဳတ္ပါ။  ဟင္းခ်ိဳ၊ စြပ္ျပဳတ္၊ သား၊ ငါး ႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေရာခ်က္တို႔ကို ဆူပြတ္သည္အထိခ်က္ျပဳတ္ပါ။

- အစားအစာမ်ားကို သင့္ေလ်ာ္ေသာအပူခ်ိန္တြင္ သိမ္းဆည္းပါ။
 ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအစာမ်ားကို အခန္းအပူခ်ိန္တြင္ ၂ နာရီထက္ ပိုမထားသင့္ပါ။ ေရခဲေသတၲာထဲတြင္ သိမ္းဆည္းသင့္ပါသည္။  ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အစားအစာမ်ားကို ေႏႊးၿပီး (More than 60  ံC) စားသံုးရပါမည္။ အစားအစာမ်ားက အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ (၇၂ နာရီ ထက္ပို၍) သိမ္းဆည္းမထားသင့္ပါ။

- ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရေသာေရးႏွင့္ အစားအစာကုန္ၾကမ္းမ်ားကို သံုးစြဲပါ။
 ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရေသာ ေရကိုသံုးစြဲပါ။ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ေသာ အစားအစာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ စနစ္တက်ျပဳျပင္ ထုတ္လုပ္ထားေသာ အစားအစာမ်ားကိုသာ စားသံုးပါ။ ဥပမာ - ပိုးသတ္သန္႔စင္ထားေသာ ႏို႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးဝလံမ်ားကို ေရျဖင့္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆးေၾကာရပါမည္။ သံုးစြဲရန္ သတ္မွတ္ထားေသာ ရက္လြန္ေနေသာ အစားအစာမ်ားကို မသံုးစြဲရပါ။

(ဃ) အစားအစာ ခ်က္ျပဳတ္စီမံသူမ်ား/စားပြဲထိုးသူမ်ား က်န္းမာေရးျပည့္စံုမႈ
 မက်န္းမာပါက အစားအစာျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ မပါဝင္သင့္ပါ။ လူအမ်ားအတြက္ အစားအစာခ်က္ျပဳတ္စီမံသူမ်ား/စားပြဲထိုးသူမ်ားသည္ အစားအစာမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တက္ေသာ ေရာဂါမ်ားကင္းရွင္းရပါမည္။ အစားအစာမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေသာ ေရာဂါမ်ားသယ္ေဆာင္ထားျခင္း ရွိမရွိေဆးစစ္ရပါမည္။

နိဂံုးအေနျဖင့္ တင္ျပလိုသည္မွာ အစားအစာ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈရွိေရးအတြက္
(၁) အစားအစာႏွင့္ပတ္သက္၍ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား သတ္မွတ္ျပဌာန္းျခင္း၊ စနစ္တက် စီမံကိန္းခ်မွတ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္း၊ ႀကီးၾကပ္စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အဆင့္ဆင့္ထားရွိေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ စစ္ေဆးႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕မ်ားမွလည္း စီမံကိန္းျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေဆာင္ရြက္ၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ား ကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။

(၂) အစားအစာ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႔ ခြဲထုတ္လုပ္ေသာ စနစ္ (Good Manufacturing) ကိုက်င့္သံုးၿပီး အစာထုတ္လုပ္ေရာင္း ခ်သူမ်ားအားလံုးကို အစားအစာေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈ ရရွိရန္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ (SOP) မ်ားကို ပညာေပးေလ့က်င့္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အစာထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်သူမ်ားအားလံုး ကိုယ္ခ်င္းစာတရားလက္ကိုင္ထား၍ ကိုယ္က်င့္တရား ခိုင္မာ ေအာင္ထိန္းရန္ အထူးလိုအပ္ပါသည္။

(၃) စားသံုးသူမ်ားမွလည္း ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္မ်ားကို သိရွိနားလည္ေဆာင္ရြက္ျခင္း တို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းတင္ျပလိုပါသည္။
.....................

ေဒါက္တာရဲတင့္လြင္
(ေဆးသုေတသန)

Credit: Food Magazine (Myanmar)