ကေလးႏွင့္ Baby walker

ကေလးလက္ရဲ႕ အႏုစိတ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^

ကေလးရဲ႕ အႏုစိတ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတိုးတက္ျခင္းက ေန႔စဥ္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားမွ အစ ပညာသင္ရာမွာ ခဲတံကိုင္ျခင္း, အနာဂတ္မွာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပဳဖို႔အထိ လြန္စြာ အေရးပါပါတယ္။

ကေလးတစ္ေယာက္ ထိုင္ျခင္း, ထျခင္း, လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းမ်ားကို ႂကြက္သားႀကီးမ်ားက အုပ္စုဖြဲ႕ လႈပ္ရွားေပးသလို လက္ႏွစ္ဖက္မွာရွိတဲ့ ႂကြက္သားေသးေသးေလးေတြက အႏုစိတ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ အုပ္စုလိုက္ တာဝန္ယူရပါတယ္။

ေက်ာင္းမသြားခင္ ကေလးတစ္ေယာက္ အႏုစိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား အဆင့္ဆင့္ တိုးတက္လာပံုကို ေအာက္မွာ ေရးထားေပးပါတယ္။ ကေလးတစ္ေယာက္ ဘယ္အရြယ္မွာ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိတာကို မိဘက သိမွ ကေလး တိုးတက္ေအာင္ လိုတဲ့ အကူအညီေပးႏိုင္ပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ လုပ္ေဆာင္ရည္မ်ားကို မိဘက သင္ေပးဖို႔ လုပ္ျပဖို႔ လိုပါတယ္။

၃ လ
-မေအာင္ျမင္ေပမယ့္ ပစၥည္းေတြကို လက္ေရာက္ဖို႔ႀကိဳးစားမယ္
-လက္ဖဝါး ၂ ဖက္သံုးၿပီး အရာဝတၳဳကို ဆုပ္ကိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားမယ္

၅ လ
-လက္ဖဝါး ၁ ဖက္နဲ႔ အရာဝတၳဳကို ဆုပ္ကိုင္မယ္

၆ လ
-ပစၥည္းတစ္ခုက အလွမ္းမီတဲ့ေနရာမွာဆို ေရာက္ေအာင္ လက္လွမ္းၾကည့္မယ္

၆ လ မွ ၁၂ လ
*************
-ပစၥည္းတစ္ခုကို လက္လွမ္းယူ, ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ပါးစပ္ထဲ ထည့္တတ္မယ္
-လက္ထဲရွိတဲ့ ပစၥည္းကို ထိန္းၿပီး လႊတ္ခ်တတ္မယ္
-ပစၥည္းထည့္ေပးရင္ လက္မနဲ႔လက္ေခ်ာင္းမ်ားသံုးၿပီး ကိုင္တတ္မယ္
-လက္မနဲ႔ လက္ေခ်ာင္းမ်ားသံုးၿပီး ပစၥည္းကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေကာက္ကိုင္တတ္မယ္
-လက္တစ္ဖက္က ပစၥည္းကို ေနာက္တစ္ဖက္ထဲ လႊဲေျပာင္းတတ္မယ္
-အ႐ုပ္ေတြကို တမင္ လႊတ္ခ်ၿပီး ျပန္ေကာက္မယ္

၁ ႏွစ္မွ ၂ ႏွစ္
***********
-အိမ္ေဆာက္တမ္းေဆာ့တဲ့ ေလးေထာင့္တံုးေသးေသးေလးေတြကို ၃ ထပ္ထိ ေဆာက္ႏိုင္မယ္
-စာအုပ္ခ်ေပးရင္ တစ္ခ်ိန္မွာ ၂ မ်က္ႏွာ ၃ မ်က္ႏွာကိုစုၿပီး လွန္ေလွာမယ္
-ခဲတံေပးရင္ လက္သီးဆုပ္နဲ႔ကိုင္ၿပီး ေလွ်ာက္ျခစ္မယ္
-တံခါးဘုကို လွည့္ဖို႔ႀကိဳးစားမယ္
-အစာကို သူ႔ဘာသူကိုင္ၿပီး စားဖို႔ႀကိဳးစားမယ္, အကူအညီေတာ့ လိုေသးတယ္
-ပါးစပ္ထဲ ဇြန္းထည့္စားဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္
-ခြက္ကိုင္ၿပီး ေရေသာက္တတ္ၿပီ

၂ ႏွစ္မွ ၃ ႏွစ္
***********
-စာအုပ္ေပးရင္ တစ္မ်က္ႏွာစီ လွန္တတ္ၿပီ
-ကပ္ေၾကးေပးရင္ ၫွပ္ဟန္လုပ္ျကည့္မယ္
-ေရာင္စံုခဲတံကို လက္သီးဆုပ္နဲ႔ မဟုတ္ဘဲ လက္မနဲ႔ လက္ၫႈိုးၾကား ကိုင္ၿပီး ျခယ္တတ္ၿပီ
-လက္ရဲ႕ အလုပ္တာဝန္အမ်ားစုကို တစ္ဖက္ထဲ သံုးၿပီး လုပ္တတ္လာမယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ဗယ္သန္ ညာသန္ စကြဲျပားမယ္
-စက္ဝိုင္းပံု, မ်ဥ္းေၾကာင္းမ်ား တူေအာင္ ႀကိဳးစား ကူးဆြဲေပမယ့္ မတူေသးဘူး
-ထမင္းစားဖို႔လက္သံုးရာမွာ မိဘ အကူအညီမလိုေတာ့ပါ

၃ ႏွစ္မွ ၄ ႏွစ္
**********
-ေလးေထာင့္တံုးေလးေတြကို ၉ ဆင့္ထိ ထပ္တတ္ၿပီ
-စက္ဝိုင္းနဲ႔ မ်ဥ္းေၾကာင္းမ်ားကို တူေအာင္ ကူးဆြဲတတ္ၿပီ
-ၾကက္ေျခခတ္ပံုကို တူေအာင္ႀကိဳးစားဆြဲမယ္
-ပံုသြင္းေဆာ့လို႔ရတဲ့ ရႊံ ့ေစးတို႔ ဂ်ံဳတို႔နဲ႔ ေဘာလံုးေလးေတြ ေႁမြ႐ုပ္ေလးေတြ လုပ္တတ္ၿပီ
-ပစၥည္းၿမဲေအာင္ ကိုင္ရာမွာ ညာသန္က ဗယ္လက္ အကူအညီယူတတ္သလို ဗယ္သန္က ညာလက္အကူအညီ ယူဖို႔သိၿပီ
-စကၠဴကို ကပ္ေၾကးနဲ႔ ၫွပ္တတ္ၿပီ

၄ ႏွစ္မွ ၅ ႏွစ္
**********
-ၾကက္ေျခခတ္ စတုရန္းတို႔ ကူးဆြဲတတ္ၿပီ
-သင္ေပးမယ္ဆိုအနည္းဆံုး ၁ မွ ၅ ထိ ေရးတတ္ပါတယ္
-ကႀကီး ခေကြး A B C D စသည္တို႔ ေရးနည္း သင္ေပးရင္ တတ္ပါၿပီ
-ကေလး အမည္ လြယ္မယ္ဆို ေရးနည္းသင္ေပးလို႔ရပါၿပီ
-ညာသန္ေလးလား ဗယ္သန္လား လံုးဝကြဲျပားပါၿပီ
-အဝတ္အစား ကိုယ္တိုင္ ဝတ္တတ္ခၽြတ္တတ္ၿပီ

*အေပၚမွာေရးထားတာေတြ တတ္ေျမာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေက်ာင္းသြားဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးအတြက္ ဝမ္းေျမာက္ႏိုင္ပါၿပီ

*ကေလးတစ္ဦးက အသက္အပိုင္းအျခားတစ္ခုမွာ တိုးတက္သင့္တဲ့ စြမ္းရည္ မရွိတာကို မိဘက သံသယရွိႏိုင္မွ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး ကေလးလိုအပ္တဲ့ အထူးအကူအညီ အခ်ိန္မီ ေပးႏိုင္ပါတယ္။

#ေနေနမိုးေဆြ (Child Health Myanmar)
Reference- Kid Sense Child Development, South Australia

ကေလးႏွင့္ Baby walker
*********************

ပံုမွာျပထားေသာ ဘီးတပ္လွည္းေလးမ်ားကို Baby Walker ဟုေခၚသည္။ အခ်ိဳ႕က လမ္းေလွ်ာက္ထိုင္ကြင္းဟု ျမန္မာမႈျပဳသည္။ Baby Walker မ်ားက

(၁) လမ္းေလွ်ာက္မျမန္ေစပါ။

လမ္းမေလွ်ာက္တတ္ေသးေသာ ကေလးမ်ားကို Baby Walker ထဲထည့္ေပးထားလွ်င္ လမ္းေလွ်ာက္အတတ္ျမန္သည္ဟု အခ်ိဳ႕မိဘမ်ားထင္ၾကေသာ္လည္း Baby Walker ေၾကာင့္ ကေလး၏ ကိုယ္တိုင္လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္စြမ္း ပိုေနာက္က်ႏိုင္သည္ဟု သုေသတနအခ်ိဳ႕မွ ေတြ႕ရွိသည္။

(၂) စိတ္မခ်ရပါ။

Baby Walker ထဲမွ ကေလးက ဘီးတပ္ထားေသာ လွည္း၏ အရွိန္ကို မထိန္းႏိုင္၍ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂမ်ားႏွင့္တိုက္မိျခင္း၊ ေလွကားေပၚမွ ေလွ်ာက်ျခင္း၊ အိမ္တံခါးဖြင့္ထားလွ်င္ အိမ္ျပင္ေရာက္သြားျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။

(၃) အႏၲရာယ္ရွိပါသည္။

Baby Walker ေပးသံုးျခင္းေၾကာင့္ ေဆးရံုေရာက္လာေသာ မေတာ္တဆထိခိုက္မႈအမ်ားစုမွာ ေခါင္းကြဲျခင္း၊ ေျခလက္အ႐ိုးက်ိဳးျခင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။

Baby Walker အျမင့္ေပၚမူတည္ၿပီး ပံုမွန္တြင္ မမွီေသာ ပစၥည္းကို ကေလးက လက္လမ္းမွီသြား၍ အပူေလာင္ႏိုင္ပါသည္။ အျမင့္တြင္တင္ထားေသာ လူႀကီးေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား ယူေဆာ့ၿပီး ပါးစပ္ထဲထည့္မိ၍ အဆိပ္သင့္ခဲ့ဖူးေသာ ကေလးမ်ားရွိပါသည္။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ အႏၲရာယ္ရွိၿပီး စိတ္မခ်ရေသာ Baby Walker မ်ား ဝယ္သံုးမည့္အစား ဖ်ာတစ္ခ်ပ္/ ေစာင္တစ္ထည္ခင္း၍ ကေလးကို ေပးေဆာ့သည္က ပိုစိတ္ခ်ရပါလိမ့္မည္။

#ေနေနမိုးေဆြ (Child Health Myanmar)
Photo Credits to Googles
Reference- Wikipedia, Better Health Victoria, Raising Children Network

ကေလးလမ္းေလွ်ာက္တတ္ျခင္း
^^ ^^ ^^ ^^ ^^ ^^ ^^ ^^  ^^ ^^ ^^

ကေလးလမ္းေလွ်ာက္တတ္ျခင္းသည္
ႂကြက္သားသန္မာဖို႔ႏွင့္ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ထိန္းႏိုင္ဖို႔ အဓိက ၂ ခ်က္ေပၚမူတည္ပါသည္။ အျမင္အာရံုႏွင့္ အၾကားအားရံုမ်ားကလည္း ကေလးလမ္းေလွ်ာက္တတ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါသည္။ ပံုမွန္တြင္ ကေလးမ်ားက ၁၀ လမွ ၁၅ လအတြင္း လမ္းစေလွ်ာက္သည္။ ကေလးကို လမ္းေလွ်ာက္ေအာင္ ကူညီႏိုင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားမွာ

(၁) ႂကြက္သားသန္မာရန္

ပံုတြင္ျပထားေသာ ကေလးကစားျခံေလးမ်ားအတြင္း လမ္းမေလွ်ာက္တတ္ခင္ကတည္းက လြတ္လပ္စြာ ေပးကစားပါ။ အရြယ္ေပၚမူတည္ၿပီး ကေလးက ေမွာက္မည္။ သူ႔ကိုယ္သူ လွိမ့္မည္။ ထိုင္မည္။ တြားသြားမည္။ ထိုသို႔လႈပ္ရွားရင္း ေျခေထာက္ ႂကြက္သားမ်ား သန္စြမ္းလာပါမည္။ ဝယ္ဖို႔အဆင္မေျပလွ်င္ ၾကမ္းေပၚ၊ ဖ်ာေပၚခ်ၿပီး သင့္ေလ်ာ္ေသာ အ႐ုပ္မ်ားႏွင့္ ေပးကစားႏိုင္ပါသည္။

မတ္တပ္ရပ္ခ်ိန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ စူးစမ္းခြင့္ရေအာင္ အိမ္ရွင္းၿပီး ေနရာေပးပါ။ ကေလးက လက္တန္းႏွင့္ ပရိေဘာဂပစၥည္းမ်ားကို ေတြ႕ရာကိုင္ေလွ်ာက္လိမ့္မည္။

မတ္တပ္ရပ္ၿပီး ေျခစလွမ္းခ်ိန္တြင္ ေနာက္က၊ ေဘးက လိုက္ထိန္းေပးပါ။ ကေလးက မိဘအနားမွာရွိ၍ စိတ္ခ်လံုျခံဳျခင္းကို ခံစားရၿပီး သူ႔ကိုယ္သူယံုၾကည္မႈတိုး၍ လမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ႀကိဳးစားပါမည္။

(၂) ဟန္ခ်က္ထိန္းႏိုင္ရန္

ေအာက္ပါကစားနည္းမ်ားက ကေလးဦးေႏွာက္ကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ဘယ္လိုထိန္းမလဲဆိုတာကို သင္ယူေစပါသည္။

(က) ကေလးကို ပက္လက္ခ်ီၿပီး ျငင္သာစြာ လႊဲရမ္းေပးျခင္း၊
(ခ) မတ္တပ္ခ်ီၿပီး ေျခေထာက္ကေလးမ်ားကို ခုန္ေစျခင္း၊
(ဂ) ေရွ႕ေနာက္ လႊဲေသာ လႈပ္ကုလားထိုင္မ်ားတြင္ ေပးထိုင္ျခင္း၊
(ဃ) လံုျခံဳစိတ္ခ်ရေသာ ပုခက္ထဲထည့္ၿပီး ညင္သာစြာ လႊဲေပးျခင္း

(၃) အႏၲရာယ္မျဖစ္ေစရန္

ကေလးလမ္းစေလွ်ာက္ဖို႔ႀကိဳးစားခ်ိန္တြင္ ၾကမ္းျပင္ေပၚ ခလုတ္တိုက္ႏိုင္ေသာ၊ ေျခေခ်ာ္ႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားရွင္းပါ။

လမ္းေလွ်ာက္ေနာက္က်ေစေသာ Baby Walker မသံုးပါႏွင့္။ အေမရိကန္၊ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ စကၤာပူအစရွိေသာႏိုင္ငံမ်ား၏ က်န္းမာေရးဌာနတိုင္း မသံုးဖို႔ သတိေပးပါသည္။

#ေနေနမိုးေဆြ (Child Health Myanmar)
Photo Credits to Googles
Reference- Learning to Walk by SingHealth, Child and Youth Health, South Australia Government

ပံုမွန္ပဲလား?????
••••••••••••••

လမ္းစေလွ်ာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေသာ ကေလးတြင္  ေျခေထာက္ပံုစံ ႏွင့္ လမ္းေလွ်ာက္ဟန္မ်ား ပံုမွန္မွ ေသြဖယ္ႏိုင္သည္။ မိမိကေလး ေျခေထာက္ကေလးမ်ား ပံုမွန္ ဟုတ္မဟုတ္ သိလိုေသာ မိဘမ်ားကို ဗဟုသုတရေစရန္ ေရးပါသည္။ အသက္ အပိုင္းအျခားမ်ား အကုန္သိစရာ မလိုပါ။ မိမိသိလိုသည့္ ကေလး ေျခေထာက္ပံုကို ေရြးဖတ္ ေရြးမွတ္ႏိုင္ပါသည္။

လမ္းေလွ်ာက္စတြင္

-ေျခေခ်ာင္းေလးမ်ား အတြင္းဘက္သို႔ ဝင္ေနပံုေပၚလွ်င္ အသက္ ၂-၃ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ ျပန္ထြက္လာမည္။ ပံု ၁

-ေျခေခ်ာင္းေလးမ်ား ေကြးၿပီး ထပ္ေနလွ်င္ အသက္ ၄ ႏွစ္မတိုင္မီ ျပန္ေကာင္းပါလိမ့္မည္။  ပံု ၂

-ေျခေထာက္ ျပားသေယာင္ရွိၿပီး အခံုးေပ်ာက္ေနလွ်င္ အသက္ ၆ ႏွစ္တြင္ ေျခဖဝါး ခံုးလာၿပီး ပံုမွန္ ျဖစ္သြားမည္။  ပံု ၃

-ေျခခြင္သေယာင္ရွိေသာကေလးသည္ အသက္ ၂ႏွစ္ေက်ာ္ ၃ ႏွစ္တြင္ တည့္သြားပါလိမ့္မည္။ ပံု ၄

-ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ေျခေထာက္ကေလးမ်ား ကားကားၿပီး ဘဲသြားသလို ေလွ်ာက္တတ္ေသာကေလးသည္ ဟန္ခ်က္ ေကာင္းေကာင္းထိန္းႏိုင္ခ်ိန္ အသက္ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္လွ်င္ ပံုမွန္ေလွ်ာက္ႏိုင္မည္။ ပံု ၅

-ဒူးႏွစ္ဖက္ အတြင္းဝင္ၿပီး တိုက္လုနီးပါး ျဖစ္ေနလွ်င္ အသက္ ၆-၈ ႏွစ္ တြင္ ေပ်ာက္သြားသင့္သည္။ ပံု ၆

-ေျခဖ်ားေလးေထာက္၍ ေလွ်ာက္တတ္ေသာ ကေလးသည္ အသက္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္လွ်င္ အက်င့္ေပ်ာက္သြားေလ့ရွိသည္။ ပံု ၇

အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ အသက္ အသီးသီးထက္ ငယ္ေသးလွ်င္ လမ္းေလွ်ာက္ပံု ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ပါ။ သတ္မွတ္ထားေသာ အသက္ထက္ ေက်ာ္လာၿပီး ပံုမွန္မဟုတ္လွ်င္ တတ္ကၽြမ္းေသာဆရာဝန္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ပါ။

မွတ္ခ်က္- ေျခေထာက္က တင္းပုတ္ ပံုစံျဖစ္ေနလွ်င္, လမ္းေလွ်ာက္ပံု မူမမွန္ပဲ ေျခေထာက္နာတယ္ ေျပာလွ်င္, တစ္ဖက္ထဲမွာ ျဖစ္လွ်င္, အရြယ္တူကေလးမ်ားထက္ သိသိသာသာ အရပ္နိမ့္ေနလွ်င္ ကေလး မည္သည့္အရြယ္ျဖစ္ျဖစ္ တတ္ကၽြမ္းေသာဆရာဝန္ႏွင့္  ျမန္ျမန္ျပပါ။

#ေနေနမိုးေဆြ- Child Health Myanmar Page
Photo credits: Google & RCH Australia

Credit: Child Health Myanmar Page