တန္ခိုးၾကီးဘုရား

‘အရွင္အာနႏၵာ၊ ဤေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးသည္ ျမတ္စြာဘုရား မရွိသည့္အခါ ဆည္းကပ္ ၀တ္တြားစရာ မရွိ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္မႈ ျပဳစရာ မရွိ၊ ပရိသတ္မွ ဆိတ္သုဥ္းသည့္ ဌာနၾကီးလိုျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားတို႕မွာ စိတ္အားငယ္ၾကရပါသည္ဘုရား၊ အရွင္ဘုရားအေနႏွင့္ ဘုရားရွင္အား ဤအေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္ထား သိေစေတာ္မူပါ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ ထာ၀ရ ဆည္းကပ္ ၀တ္ျပဳ ရွိခိုးရာ ဗုဒၶကိုယ္စား အားထားရာ တစ္ခုခု ျပဳေတာ္မူပါဘုရား’

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ ေလွ်ာက္ထားမႈကို အရွင္အာနႏၵာမေထရ္ျမတ္က ဘုရားရွင္အား ေလွ်ာက္ထားေတာ္မူ ပါသည္။ ထိုအခါ ဘုရားရွင္သည္ သတၱ၀ါ ေ၀ေနယ်တို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားအလို႕ငွာ ထာ၀စဥ္ ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္စရာ ေစတီသံုးမ်ိဳးကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါ၏။ ယင္းတို႕မွာ -

၁။ သရီရေစတီ - ျမတ္စြာဘုရား၏ ကိုယ္ေတာ္ ျဒပ္မွျဖစ္သမွ်ေသာ သြားေတာ္၊ စြယ္ေတာ္၊ အရိုးေတာ္၊ ဓာတ္ေတာ္၊ ဆံေတာ္မ်ား။

၂။ ပရိေဘာဂေစတီ - သစၥာေလးအင္ သိျမင္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္ႏွင့္တကြ ျမတ္စြာဘုရား၏ အသံုးအေဆာင္ ပရိကၡရာပစၥည္းမ်ား။

၃။ ဥဒၵိႆေစတီ - (က) ပူေဇာ္သူ၏ ဗဟုသုတအားေလ်ာ္စြာ ဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ပြားမ်ားအပ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဂုဏ္ေတာ္ မ်ား။

                                     (ခ) သုတအားနည္းပါးသူတို႕အတြက္ ထင္လြယ္ ျမင္လြယ္ေသာ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ား။

ယင္းသံုးမ်ိဳးတို႕တြင္ ဥဒၵိႆေစတီသည္ နားလည္ဖို႕ အလိုအပ္ဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ျမတ္ဘုရားက အရွင္အာနႏၵာ မေထရ္အား -

“ အာနႏၵာ….. ဥဒၵိႆေစတီ ဆိုသည္မွာ ပကတိ မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ႏိုင္သည့္ ညႊန္ျပစရာ၊ တည္ရာသတ္မွတ္ ျဒပ္ထည္ကိုယ္မလိုဘူး၊ ငါ ဘုရားကို( အရဟံ အစရွိသည့္ ဂုဏ္ေတာ္အေပါင္းကို) ရည္ရြယ္မွန္းဆ ေအာက္ေမ့ႏိုင္ၾကလွ်င္၊ ၀ပ္တြားေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္ႏိုင္လွ်င္ ဥဒၵိႆေစတီ မည္ေတာ့သည္၊ ေနရာမေရြး၊ အခ်ိန္မေရြး ဘာသာေရးကိစၥ ျပီးသည္သာျဖစ္၏”

ဟု ေဟာေတာ္မူပါ၏။

ဘုရားေစတီမွန္သမွ် တစ္ဆူတည္းေသာ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားကို ကိုယ္စားျပဳ ရည္မွန္း၍ တည္ထားျခင္းျဖစ္ပါ၏။ ယင္းသို႕ ျမတ္စြာဘုရားကို ရည္မွန္း၍ တည္ထားေသာ ‘ဘုရားေစတီ’အခ်င္းခ်င္း မည္သည့္ဘုရားက ‘တန္ခိုးၾကီးသည္’ဟု သံုးႏႈန္းေနၾကျခင္းမွာ သင့္ေတာ္ေလ်ာက္ပတ္ပါ၏ေလာ။

ျမန္မာျပည္အ၀န္းတြင္ ဘုရားေစတီ အမ်ားအျပားရွိေလရာ ‘တန္ခိုးၾကီးဘုရားဖူးမည္’ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ ဘုရားဖူး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေၾကာ္ျငာေလ့ရွိ၏။ ထိုဘုရားတို႕သာ တန္ခိုးၾကီးျပီး က်န္ေသာ ဘုရားတို႕က တန္ခိုးမၾကီး ေတာ့ျပီေလာ။

‘တန္ခိုးၾကီးဘုရား’ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဂါးဒီးယန္း ဦးစိန္၀င္း၏ အေမးကို အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ဆရာေတာ္ၾကီး၏ အေျဖမွာ မ်ားစြာ မွတ္သားစရာ ေကာင္းလွပါသည္။

ဂါးဒီးယန္း ဦးစိန္၀င္း၏အေမးမွာ ဤသို႕ပါ။

“တန္ခိုးၾကီးဘုရားကို တကူးတက သြား၍ ဖူးေျမာ္ပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ အိမ္တြင္ ကိုးကြယ္ထားေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ကို ဖူးေျမာ္ျခင္းတြင္ မည္သည့္ ဖူးေျမာ္ျခင္းက ပို၍အက်ိဳးရွိပါသနည္း”

ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ေျဖၾကားေတာ္မူခ်က္မွာ ဤသို႕ျဖစ္ပါ၏။

“ဘုန္းၾကီး အလုိအားျဖင့္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္ဘုရား၏ ကိုယ္စားေတာ္ခ်ည္းျဖစ္ၾကေသာ ရုပ္ပြားေတာ္၊ ေစတီေတာ္မ်ားကို တန္ခိုးၾကီးငယ္ မခြဲျခားလိုပါ၊ လူအသြားအလာ မ်ားသည္ကို တန္ခိုးၾကီး၊ လူ အေရာက္အေပါက္ နည္းသည္ကို တန္ခိုးငယ္ဟု ဆိုလိုလွ်င္ ေတာၾကီးေတာင္ၾကီးထဲ၌ လူတစ္ေယာက္မွ် အေရာက္အေပါက္မရွိေသာ ရုပ္ပြားေတာ္၊ ေစတီေတာ္မ်ားကို တန္ခိုးမရွိေသာဘုရားဟု ေခၚရမလိုျဖစ္ေနပါသည္။

ထို႕ေၾကာင့္ ဤျပႆနာအတြက္ အထူးေျဖဖြယ္ရာ မလိုပါ၊ မိမိစိတ္က ဂုဏ္ေတာ္ကို အာရံုျပဳရာ၌ သဒၶါ၊ ပညာအတိမ္အနက္လိုက္၍ သာ အက်ိဳးရ ကြဲျပားဖြယ္ ရွိပါသည္။ အကယ္၍ အလြန္ၾကည္ညိဳစြာ အာရံုျပဳႏိုင္ပါမူ သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္ဘုရားကို ဖူးျမင္ရေသာ အက်ိဳး သည္ တန္းတူပင္ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာ အသက္ရွိေသာ မိဘကို ျမင္ေတြ႕ရျခင္းႏွင့္ မိဘမရွိ၍ ဓာတ္ပံုကိုသာၾကည့္ရျခင္း၊ ရိုေသေလးစားမႈ မကြာလွ်င္ အက်ိဳးေပး မကြာႏိုင္သကဲ့သို႕တည္း”

ဤမွ်ဆိုလွ်င္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား တစ္ဆူတည္းကိုသာ မွန္းဆရည္ရြယ္ေသာ ဥဒၵိႆေစတီခ်င္း တူပါလ်က္ အခ်ိဳ႕အခ်ိဳ႕ေသာ ဘုရားေစတီမ်ားကို တန္ခိုးၾကီးဘုရား ဟူ၍ ေရြးခ်ယ္သံုးႏႈန္းျခင္းအေပၚ မည္သို႕ သေဘာထားသင့္သည္၊ ထင္ျမင္ယူဆသင့္သည္ကို ေမွ်ာ္ေခၚ ဆင္ျခင္ သံုးသပ္ၾကည့္ၾကလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။

မင္းနန္(ေမာ္ကၽြန္း)

ဓမၼရတနာ၊ ၁၉၉၉၊ ေအာက္တိုဘာလ