မႏၱေလးက ေဝးရေသာအခါမွ ကြၽန္ေတာ္သည္ မႏၲေလးကို ပိုလြမ္းတတ္
လာသည္။ အိမ္လြမ္းနာသည္ အိမ္လြမ္းနာ သက္သက္ မဟုတ္ဘဲ မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို လြမ္းေသာအလြမ္း ျဖစ္လာသည္။
သည္အလြမ္း ကား တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို လြမ္းေသာ အလြမ္း၊ မႏၲေလးသူ မႏၲေလးသားတို႔ကို
လြမ္းေသာအလြမ္း၊ မႏၲေလးက အစဥ္ေဖာ္ၫႊန္း လာခဲ့ေသာ ယဥ္ေက်းသည့္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို
လြမ္းေသာအလြမ္းလည္း ျဖစ္လာေတာ့သည္။
မႏၲေလးသည္ စင္စစ္ ယဥ္ေက်းမႈ အခ်က္အခ်ာဟု ေျပာဆိုရ ေလာက္ေအာင္ ပင္ အနယ္နယ္က၊ လူမ်ဳိး အသီးသီးက သယ္ေဆာင္ လာၾကသည့္ ယဥ္ေက်းမႈ တို႔ကို အစဥ္အလာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ထဲသို႔ အ႐ိုးအရြက္ မဖံုးေစဘဲ ညင္ညင္သာသာ သယ္ယူ၊ ေပါင္းထည့္တတ္ေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ဆႏြင္းမကင္း (နႏြင္းမကင္း) လို၊ ခႏံုလို ယိုးဒယား အစားအေသာက္မ်ား မႏၲေလးကို ေရာက္လာၾကေသာ အခါ မႏၲေလးသားတို႔ အႀကိဳက္၊ ျမန္မာတို႔ အႀကိဳက္ ျမန္မာပါးစပ္ႏွင့္ ကိုက္ေအာင္ ညႇိၿပီး ျပင္ယူ လိုက္ၾကသည္။ ျမန္မာ အစားအေသာက္ စာရင္းထဲမွာပင္ ထည့္သြင္း လိုက္ၾကသည္။ တ႐ုတ္႐ိုးရာ လမုန္႔ကို လည္း မႏၲေလးလက္ေဆာင္ မုန္႔ျဖစ္ေအာင္ပင္ ျမန္မာ ပါးစပ္ႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ ညႇိလိုက္ၾကသည္။
သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ေသာ္ အေရွ႕ဘက္ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယျပည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း နန္းၿမိဳ႕ေတာ္ကို တည္ေထာင္ေတာ္မူေသာ ပထမၿမိဳ႕တည္ နန္းတည္ မင္းတုန္းမင္းတရား လက္ထက္ပင္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈတို႔ ရွိခဲ့သည္။
တိုင္းျပည္ ေအးခ်မ္းျခင္း၊ ျပည္သူတို႔ကို တရားသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ အစာေရစာ ေပါၾကြယ္ဝျခင္း တို႔ေၾကာင့္ မႏၲေလး ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္ မွာ ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္ ဟုေခၚေသာ တ႐ုတ္မ်ားႏွင့္ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား မ်ားလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အထူး ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္စြာ တရားဝင္ေန ထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက ျမန္မာဟာဂ်ီမ်ား အတြက္ မကၠာၿမိဳ႕တြင္ ေဒါင္းတံဆိပ္ ခတ္ႏွိပ္ေတာ္မူေသာ ဇရပ္တစ္ေဆာင္ကို ပင္ ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္ မူခဲ့သည္။ သမိုင္းကို ျပန္လွန္ၾကည့္ေသာအခါ တ႐ုတ္မ်ားမွာလည္း အစဥ္အလာ လက္သမား လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ရွိသလို ေမြးျမဴေရးၿခံ လုပ္ငန္း လုပ္ၾကသူမ်ား၊ လက္ဖက္ကုန္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ၾကသူမ်ား၊ စားေသာက္ဆိုင္၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ၾကသူ မ်ားလည္း အထင္အရွား ရွိသည္။
ထို လူ႔အစုအေဝး အားလံုးႏွင့္ပင္ မႏၲေလး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ သဟဇာတ ျဖစ္ခဲ့သည္သာ။ ေဒသခံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ နဂိုရွိၿပီး ယဥ္ေက်းမႈ အခံေဘာင္အတြင္းသို႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ၊ ညင္သာစြာ၊ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္း စည္းေႏွာင္ေပ်ာ္ဝင္ သြားခဲ့သည္သာ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ အံ့အားသင့္ဖြယ္ ကိစၥမဟုတ္ေသာ္လည္း စိတ္ ခ်မ္းသာစရာ ကိစၥတစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါသည္။
လူမ်ားစုႏွင့္ လူနည္းစု အခ်င္းခ်င္း အခ်စ္အၾကည္မပ်က္ အျငင္းအခံု မဖက္ဘဲ စုစည္းစြာ ေနႏိုင္ျခင္းမွာ စင္စစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ယဥ္ေက်းျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ သာဓကအားျဖင့္ ျမန္မာ့ မဟာဂီတအတြက္ သမိုင္းတန္ဖိုး ႀကီးမားလွသည္ ျဖစ္ေသာ မဟာ ဂီတဝိေသာဓနီကို စုစည္းေရးသားခဲ့သည့္ ေစာင္းဆရာႀကီး ေမာင္ေမာင္လတ္မွာ ေစာင္းဆရာႀကီး ေဒဝဣႏၵာ ေမာင္ေမာင္ႀကီး၏ တပည့္ အရင္းျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ျဖစ္ သည္။ တစ္ဖန္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ဂုဏ္ေဆာင္ ၿမိဳ႕မတူရိယာ အသင္းႀကီး၏ ပထမဆံုး ဥကၠ႒မွာ အေပါင္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ တ႐ုတ္ႀကီး ဦးေတာ္လံုျဖစ္ ပါသည္။
ေျပာလိုသည္မွာ မႏၲေလး၏ အစဥ္အလာ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ယခုေခတ္စကားႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ Diverse ျဖစ္ၿပီး ထိုလူ႔အစုအေဝး အားလံုးမွာ နဂိုရွိၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ စြာ ေပ်ာ္ဝင္ ေပါင္းစီး (Integrate) လုပ္ႏိုင္သည္ကို အထင္အရွား ေတြ႔ေန ရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ကြၽန္ေတာ္ ဤမွ် ျပည္တည္လာခဲ့လွ်င္ပင္ ယခုေဆာင္းပါးက ဘာေျပာေတာ့မည္ကို စာဖတ္သူ ရိပ္စားမိေလာက္ ပါၿပီ။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ႀကီး ယခုႏွစ္မ်ားမွာ အသားျဖဴသထက္ ျဖဴလာသည့္ ကိစၥျဖစ္ပါ၏။
ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးမ်ား
ေခတ္သစ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပညာရွင္တို႔က လူဝင္လူထြက္ ထိန္းသိမ္းရ ခက္လွသည့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားကို ေပါက္လြယ္ ကြဲလြယ္ေသာ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုး မ်ားဟု ဝိၿဂိဳဟ္ ျပဳၾကသည္။ ယခုအခ်ိန္မွာ အားလံုးသိၾက သည့္အတိုင္း ျမန္မာ့အေနာက္ တံခါးမွာ ျပႆနာ တက္ေနေသာ အခ်ိန္။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ့္စိတ္ ထဲမွာမူ မႏၲေလးသား တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈကို ျမတ္ႏိုးေသာ သူတစ္ေယာက္ အေနႏွင့္ သည္ေမးခြန္းကိုလည္း ေမးၾကည့္ လိုပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေရွ႕ တံခါးကေကာ လံုပါရဲ႕လား။
သည္ေန႔ မႏၲေလးသည္ ပိုပိုျဖဴလာသည္။ ေရႊေျခက်င္း မႏၲေလး ေခတ္ကို ကြၽန္ေတာ္ျပန္ တမ္းတေနျခင္း မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သည္ေန႔ မႏၲေလးသည္ စကတ္လည္း ပိုတိုလာသည္။ ဂ်င္းေဘာင္းဘီလည္း ပိုက်ပ္လာသည္။ အသားလည္း ပိုျဖဴလာသည္။ မႏၲေလးသားတို႔ ေန႔စဥ္ အစားအေသာက္ ထဲမွာ ယူနန္ အစားအေသာက္ တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ စပ္ပူစပ္ေလာင္ မာလာဟင္းလည္း အထင္ကရ ေနရာယူလာၿပီ။ ယခင္က မႏၲေလးလမ္းတိုင္း၊ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ ဓမၼာ႐ံုေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ ရွိရာက အခုလမ္းတိုင္း၊ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ မာလာဟင္းဆိုင္ ေတြကို ေတြ႔လာရၿပီ။
လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ ကာလမ်ားက မႏၲေလးေျမေဈး မ်ား ထူးထူးဆန္းဆန္း ျမင့္လာ ခဲ့သည္ကို မႏၲေလးသားေတြ တအံ့တၾသ ေတြ႔လာရသည္။ အေမ လူထုေဒၚအမာက ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို စီးပြားေရးေတြ လုပ္ၿပီး ဘယ္လိုေငြေတြ ရၾကလို႔မ်ား သည္ေလာက္ မၾကားဝံ့မနာသာ ေဈးေတြ ေပးဝယ္ႏိုင္ေနၾကပါလိမ့္ ဟု ထိုစဥ္က မဂၢဇင္းမ်ား ထဲကပင္ ထည့္ညည္းဖူးသည္။
ေျမေဈးေတြ တက္လာသည့္ အက်ဳိးဆက္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံေတြ ၿမိဳ႕သစ္ကို ေျပာင္းရၿပီး ၿမိဳ႕ထဲကို ဧည့္သည္ေတြ ေရာက္လာၾကျခင္းပင္ ျဖစ္ သည္။ ကြၽန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြ လမ္း ၃၀ အစည္ကားဆံုး ဆိုသည့္ ေနရာေတြကေန ေရႊ႕ၾကရသည္။ စီးပြားေရးကလည္း နာလန္မထူ၊ မေအာင္ျမင္ေတာ့ ေျမေရာင္းၿပီး အသက္႐ွဴ ေခ်ာင္ေအာင္ လုပ္ရ သည္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ဳိးစံုႏွင့္ပင္။ ကေလး က်ဴရွင္ပို႔ဖို႔၊ အေဖ့ကို ေဆးကုဖို႔ စသျဖင့္။ မႏၲေလးမွာ ေခတ္စားလာေသာ စကားလံုးက ဝိတ္ေလွ်ာ့သည္ ဆိုေသာ စကားလံုး ျဖစ္လာသည္။
စီးပြားေရး
စီးပြားေရး မွာလည္း ဒီလိုပဲ ျဖစ္လာသည္။ အလံုးအရင္း ႏွင့္ ဝင္လာေသာ ေငြအရင္းအႏွီး မ်ားကို ေဈးခ်ဳိ အစဥ္အလာ ကုန္သည္ ေလာကက ေတာင့္မခံႏိုင္ေတာ့။ သိန္း ၁၀၀ အရင္းရွိေသာ သူက မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် သိန္း ၁၀၀၀၀ အရင္းအႏွီး သမားကို မယွဥ္ႏိုင္။ အေၾကြး ေပးထားႏိုင္သည့္ (လက္ကား ေပးထားႏိုင္သည့္) ပမာဏခ်င္း ကြာသြားသည္။
ၿပိဳင္ဆိုင္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ ဆိုျပန္ေသာ အခါလည္း လြယ္လြယ္ကူကူ ေငြထုတ္ေခ်း ႏိုင္သည့္ ဘဏ္စနစ္ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေပ ရာ ေနာက္မွ ေနာက္ခံအင္အား ေတာင့္တင္းသူတို႔ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ မည္သို႔မွ် မလြယ္ကူေသာ ကိစၥျဖစ္သြားသည္။ ေငြလွည့္ သံုးႏိုင္သည့္ ပမာဏ ကြာသြားသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို အေျခခံၿပီး ယခင္ အထက္ျမန္မာျပည္၏ ေဈးကြက္ႀကီး ျဖစ္သည့္ ေဈးခ်ဳိသည့္ က်ီးႏွင့္ ဖုတ္ဖုတ္ ျဖစ္လာသည္။ ေဈးကြက္မွာကား ယခုမွ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္လာ ၾကၿပီး မွတ္ပံုတင္ေလးငါးခု ကိုင္ထား ႏိုင္သည္ဟု နာမည္ ႀကီးေသာ အသားနီစပ္စပ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ဂိုေဒါင္ပါ တစ္ပါတည္း ပါေသာ အိမ္ႀကီးမ်ားသို႔ ေရာက္သြားၾကသည္။ ဤသည္ပင္ တစ္နည္း လက္ရွိ ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးပမ္းေနရေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ အခင္းအက်င္း ထဲက မႏၲေလးႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ၏ မလူးသာ မလြန္႔သာေသာ အေနအထားကို ထင္ဟပ္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးအခ်က္အခ်ာ
မႏၲေလးသည္ စင္စစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလယ္တည့္တည့္ ဗဟို က်ေနေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေနသည္။ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာ က်ေသာ ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားသို႔ ကုန္စည္မ်ား စီးဆင္း ရန္မွာ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ျမန္မာျပည္ ေတာင္ပိုင္းသို႔ မႏၲေလး ကို မျဖတ္ဘဲ၊ တစ္ေထာက္မနားဘဲ မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် မျဖစ္ႏိုင္။ အမွန္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်မႈ၊ ပထဝီအေန အထား အခင္းအက်င္းကို အေျခခံ ရရွိရမည့္ အက်ဳိးအျမတ္ မ်ားသည္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား မ်ားအတြက္သာ ျဖစ္သင့္သည္။ အကယ္၍ ႏိုင္ငံျခား သားမ်ား လုပ္ကိုင္သည္ ဆိုလွ်င္လည္း ထိုအလုပ္အကိုင္ မ်ားမွ အခြန္ အေကာက္မ်ားကို အစိုးရက ရရွိသင့္သည္ သာျဖစ္သည္။ ယခုမူကား ကိုယ္စားလွယ္ နာမည္ႏွင့္ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ကို လြယ္လြယ္ကေလး တင္ျပ၍ ဝယ္ယူ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား လာၾက သည္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕သည္ မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသားမ်ား မပိုင္ေတာ့ ေသာ၊ မေနရေတာ့ေသာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ျဖစ္လာသည္။ ၿမိဳ႕တြင္း အခ်က္ အခ်ာ ေနရာမ်ား အားလံုးကို ဖယ္ေပး လိုက္ရသည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား အတြက္ေကာ အစိုးရ အတြက္ပါ မ်ားစြာ နစ္နာေစေသာ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း ေကာင္းႀကီးတစ္ခုကို လက္လြတ္ ဆံုး႐ံႈးသြားျခင္း ပင္ျဖစ္ သည္။ ဆက္လက္၍ အာဆီယံ ေပါင္းစည္းမႈတြင္လည္း မႏၲေလးၿမိဳ႕ သည္ အထူးအခ်က္အခ်ာ က်ေသာ ေနရာ ျဖစ္လာဦးမည္ ျဖစ္ေပရာ အထူး စဥ္းစားထိုက္ေသာ အခ်က္ျဖစ္လာသည္။
အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈလကၡဏာ
ယဥ္ေက်းမႈဘက္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္ၾကပါဦးစို႔။ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ အစဥ္အလာ ေရွးကပင္ ေနလာၾကေသာ တ႐ုတ္မ်ား၊ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ တစ္ခါတစ္ခါ ဗမာေတြ ထက္ပင္ ျမန္မာရည္ ပိုလည္ေသးသည္။ မႏၲေလး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လြယ္လြယ္ကူ ကူ ေပါင္းစည္း လိုက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ၉၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္မ်ားက စတင္၍ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ားကို အေျခခံ၍ ျမန္မာျပည္တြင္း ဝင္လာၾကေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကား ယခင္ရြာေန ျပည္ထိုင္ေတြႏွင့္ မတူေတာ့။ တျဖည္းျဖည္း မ်ားမ်ားလာေသာ အခါ နဂိုရွိ ေနေသာ ေဒသခံ မႏၲေလးသူ မႏၲေလးသား မ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားကို ပင္ မ်ဳိပစ္လိုက္ႏိုင္ေသာ၊ ဂ႐ုမစိုက္ေသာ၊ မယဥ္ေက်းေသာ လူ႔အစု အေဝးသည္ ႀကီးထြား လာသည္။ အေဖ၊ အေမကို နင္-ငါ သံုးေျပာ ေသာ အေျပာအဆို ေတြကို ၾကားလာရသည္။
အဝတ္အဆင္ မွာလည္း ပလႊားလာၾကသည္။ စကတ္တိုတို ေဖာ္ဝတ္ၾကေသာ အညာသူျဖဴျဖဴ ေလးေတြရွိလာသည္။ ညိဳညိဳေလး ေတြလည္း အေနာက္က လိုက္လာသည္။ အထူး ဆိုးရြားသည္မွာ လူငယ္ပိုင္း၏ ယိုယြင္းလာေသာ စိတ္ဓာတ္အျမင္ (Attitude) ပင္ ျဖစ္သည္။ သက္တူရြယ္တူ အသားျဖဴကေလးမ်ား သံုးသည္ကို ၾကည့္ ၿပီး ေငြေနာက္ကို လိုက္လိုေသာစိတ္ ျဖစ္လာသည္။ မိဘမ်ားကိုပင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို သည္လို မေပးႏိုင္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို မဆံုုးမနဲ႔ ဆိုေသာ ပုံစံမ်ဳိး အထိ ေရာက္လာသည္။
ေဒသခံ ျမန္မာဆန္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း မင္းတို႔ျမန္မာ ဆန္ေနေတာ့ေကာ ျပဳတ္စားလို႔ ရသလားဆိုေသာ အေျပာမ်ဳိး၊ အဆို မ်ဳိးႏွင့္ ႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံလာၾကသည္။ ျမန္မာဆန္ျခင္း သည္ပင္ ရွက္စရာလိုလို ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္ မရွိေတာ့ဘဲ အခိုက္အတန္႔ လာေနသည့္ သေဘာမ်ဳိး ထားကာ အေျခ အေနေပးလွ်င္ တျခားသြားမည္ ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္ မ်ဳိးေတြကို လူေရွ႕မွာပင္ ထုတ္ျပလာၾကသည္။ လာခဲ့ရာ အရပ္ကိုသာ တဖြဖြ ခ်ီးက်ဴး အားက်လ်က္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေနၾကသည္ ျဖစ္ရာ အမိ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ေက်းဇူး သစၥာေတာ္ကို ေစာင့္သိ ႐ိုေသမည္ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိး ရွိဖို႔ကား ေဝလာေဝး။
သည္ကိစၥ မ်ားမွာ စင္စစ္ မၾကာလွေသးေသာ အခ်ိန္ကာလ အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ သြားျခင္းျဖစ္သည္။ ၉၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္မ်ားမွသည္ ယခု ၂၀၁၂ ႏွစ္ ၂၀ နီးပါး ကာလအတြင္း ျမန္မာျပည္က ဂုဏ္ယူရ ေသာ၊ မႏၲေလးက ဂုဏ္ယူရေသာ မႏၲေလး၏ ယဥ္ေက်းမႈ လကၡဏာ (Cultural Identity) သည္ ေပ်ာက္လုနီးနီး ျဖစ္လာသည္။ စီးပြားေရး မွာလည္း ၿမိဳ႕ေနလူထု အတြက္ ထူးထူးျခားျခား တိုးတက္လာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ ပိုမို ယုတ္ေလ်ာ့ လာသည္။ ၿမိဳ႕ကပင္ ေနရာဖယ္ေပး လာၾကရသည္။
ဤကိစၥမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ကာလမ်ားအတြင္း လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး၊ ရဲလုပ္ငန္းႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရး အပါအဝင္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္း အသီးသီး၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ညံ့ဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာရျခင္းျဖစ္သည္ (Failure of State Institutions)။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ား အေပၚလည္း မ်ားစြာ မွီတည္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ရလဒ္ အက်ဳိးဆက္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို ႏိုင္ငံျခားသား ပိုင္သြားျခင္း၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္းတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
ဤျပႆနာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘက္စံုေထာင့္စံုက စဥ္းစား အေျဖ ရွာရပါလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး ဆိုသည္မွာ လိုအပ္သည့္ အင္စတီက်ဴးရွင္း မ်ားကို ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပရာ ယခုကိစၥ အတြက္လည္း အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဆာက္ၾကရပါ လိမ့္မည္။ တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုသလို တစ္ဖက္မွာလည္း တရားမဝင္ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားကို ဥပေဒႏွင့္ အညီ ေျဖရွင္း ရပါလိမ့္မည္။ တိက်ျပတ္သားေသာ၊ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားကို ေလးစားေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒတစ္ရပ္ ကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။ ယဥ္ေက်းမႈပိုင္း အတြက္လည္း မႏၲေလး ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္ အစိုးရပိုင္း တင္မကဘဲ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း မ်ားကိုယ္တိုင္ ကလည္း တက္ၾကြစြာ ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ကိစၥသည္ ယခုလက္ငင္း ခ်က္ခ်င္း ေျဖရွင္းႏိုင္မည့္ ကိစၥမဟုတ္ဘဲ အခ်ိန္ယူ၍ ညင္သာစြာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥမ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္။ ဤကိစၥမွာ စီးပြားေရး အရ အေရး ႀကီးသလိုပင္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္သေရ၊ အမ်ဳိးသား ယဥ္ေက်းမႈ လကၡဏာႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ျပႆနာႀကီးပင္ ျဖစ္ သည္။ (ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟု တင္စားခံရေသာ၊ အလြန္ ယဥ္ေက်း ဖြယ္ရာသည္ဟု အသိအမွတ္ ျပဳၾကေသာ၊ ျမန္မာမင္း ေနာက္ဆံုး ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလးကား ယခု ဤသို႔ ျဖစ္သြားေလၿပီဟု ႏိုင္ငံတကာ ကပင္ စုတ္သပ္ၾကမည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ေရာက္မသြားဖို႔ အထူး အေရးႀကီး ပါသည္။)
မႏၲေလးသည္ စင္စစ္ ယဥ္ေက်းမႈ အခ်က္အခ်ာဟု ေျပာဆိုရ ေလာက္ေအာင္ ပင္ အနယ္နယ္က၊ လူမ်ဳိး အသီးသီးက သယ္ေဆာင္ လာၾကသည့္ ယဥ္ေက်းမႈ တို႔ကို အစဥ္အလာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ထဲသို႔ အ႐ိုးအရြက္ မဖံုးေစဘဲ ညင္ညင္သာသာ သယ္ယူ၊ ေပါင္းထည့္တတ္ေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ဆႏြင္းမကင္း (နႏြင္းမကင္း) လို၊ ခႏံုလို ယိုးဒယား အစားအေသာက္မ်ား မႏၲေလးကို ေရာက္လာၾကေသာ အခါ မႏၲေလးသားတို႔ အႀကိဳက္၊ ျမန္မာတို႔ အႀကိဳက္ ျမန္မာပါးစပ္ႏွင့္ ကိုက္ေအာင္ ညႇိၿပီး ျပင္ယူ လိုက္ၾကသည္။ ျမန္မာ အစားအေသာက္ စာရင္းထဲမွာပင္ ထည့္သြင္း လိုက္ၾကသည္။ တ႐ုတ္႐ိုးရာ လမုန္႔ကို လည္း မႏၲေလးလက္ေဆာင္ မုန္႔ျဖစ္ေအာင္ပင္ ျမန္မာ ပါးစပ္ႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ ညႇိလိုက္ၾကသည္။
သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ေသာ္ အေရွ႕ဘက္ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယျပည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း နန္းၿမိဳ႕ေတာ္ကို တည္ေထာင္ေတာ္မူေသာ ပထမၿမိဳ႕တည္ နန္းတည္ မင္းတုန္းမင္းတရား လက္ထက္ပင္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈတို႔ ရွိခဲ့သည္။
တိုင္းျပည္ ေအးခ်မ္းျခင္း၊ ျပည္သူတို႔ကို တရားသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ အစာေရစာ ေပါၾကြယ္ဝျခင္း တို႔ေၾကာင့္ မႏၲေလး ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္ မွာ ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္ ဟုေခၚေသာ တ႐ုတ္မ်ားႏွင့္ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား မ်ားလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အထူး ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္စြာ တရားဝင္ေန ထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက ျမန္မာဟာဂ်ီမ်ား အတြက္ မကၠာၿမိဳ႕တြင္ ေဒါင္းတံဆိပ္ ခတ္ႏွိပ္ေတာ္မူေသာ ဇရပ္တစ္ေဆာင္ကို ပင္ ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္ မူခဲ့သည္။ သမိုင္းကို ျပန္လွန္ၾကည့္ေသာအခါ တ႐ုတ္မ်ားမွာလည္း အစဥ္အလာ လက္သမား လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ရွိသလို ေမြးျမဴေရးၿခံ လုပ္ငန္း လုပ္ၾကသူမ်ား၊ လက္ဖက္ကုန္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ၾကသူမ်ား၊ စားေသာက္ဆိုင္၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ၾကသူ မ်ားလည္း အထင္အရွား ရွိသည္။
ထို လူ႔အစုအေဝး အားလံုးႏွင့္ပင္ မႏၲေလး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ သဟဇာတ ျဖစ္ခဲ့သည္သာ။ ေဒသခံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ နဂိုရွိၿပီး ယဥ္ေက်းမႈ အခံေဘာင္အတြင္းသို႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ၊ ညင္သာစြာ၊ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္း စည္းေႏွာင္ေပ်ာ္ဝင္ သြားခဲ့သည္သာ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ အံ့အားသင့္ဖြယ္ ကိစၥမဟုတ္ေသာ္လည္း စိတ္ ခ်မ္းသာစရာ ကိစၥတစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါသည္။
လူမ်ားစုႏွင့္ လူနည္းစု အခ်င္းခ်င္း အခ်စ္အၾကည္မပ်က္ အျငင္းအခံု မဖက္ဘဲ စုစည္းစြာ ေနႏိုင္ျခင္းမွာ စင္စစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ယဥ္ေက်းျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ သာဓကအားျဖင့္ ျမန္မာ့ မဟာဂီတအတြက္ သမိုင္းတန္ဖိုး ႀကီးမားလွသည္ ျဖစ္ေသာ မဟာ ဂီတဝိေသာဓနီကို စုစည္းေရးသားခဲ့သည့္ ေစာင္းဆရာႀကီး ေမာင္ေမာင္လတ္မွာ ေစာင္းဆရာႀကီး ေဒဝဣႏၵာ ေမာင္ေမာင္ႀကီး၏ တပည့္ အရင္းျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ျဖစ္ သည္။ တစ္ဖန္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ဂုဏ္ေဆာင္ ၿမိဳ႕မတူရိယာ အသင္းႀကီး၏ ပထမဆံုး ဥကၠ႒မွာ အေပါင္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ တ႐ုတ္ႀကီး ဦးေတာ္လံုျဖစ္ ပါသည္။
ေျပာလိုသည္မွာ မႏၲေလး၏ အစဥ္အလာ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ယခုေခတ္စကားႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ Diverse ျဖစ္ၿပီး ထိုလူ႔အစုအေဝး အားလံုးမွာ နဂိုရွိၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ စြာ ေပ်ာ္ဝင္ ေပါင္းစီး (Integrate) လုပ္ႏိုင္သည္ကို အထင္အရွား ေတြ႔ေန ရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ကြၽန္ေတာ္ ဤမွ် ျပည္တည္လာခဲ့လွ်င္ပင္ ယခုေဆာင္းပါးက ဘာေျပာေတာ့မည္ကို စာဖတ္သူ ရိပ္စားမိေလာက္ ပါၿပီ။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ႀကီး ယခုႏွစ္မ်ားမွာ အသားျဖဴသထက္ ျဖဴလာသည့္ ကိစၥျဖစ္ပါ၏။
ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးမ်ား
ေခတ္သစ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပညာရွင္တို႔က လူဝင္လူထြက္ ထိန္းသိမ္းရ ခက္လွသည့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားကို ေပါက္လြယ္ ကြဲလြယ္ေသာ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုး မ်ားဟု ဝိၿဂိဳဟ္ ျပဳၾကသည္။ ယခုအခ်ိန္မွာ အားလံုးသိၾက သည့္အတိုင္း ျမန္မာ့အေနာက္ တံခါးမွာ ျပႆနာ တက္ေနေသာ အခ်ိန္။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ့္စိတ္ ထဲမွာမူ မႏၲေလးသား တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈကို ျမတ္ႏိုးေသာ သူတစ္ေယာက္ အေနႏွင့္ သည္ေမးခြန္းကိုလည္း ေမးၾကည့္ လိုပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေရွ႕ တံခါးကေကာ လံုပါရဲ႕လား။
သည္ေန႔ မႏၲေလးသည္ ပိုပိုျဖဴလာသည္။ ေရႊေျခက်င္း မႏၲေလး ေခတ္ကို ကြၽန္ေတာ္ျပန္ တမ္းတေနျခင္း မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သည္ေန႔ မႏၲေလးသည္ စကတ္လည္း ပိုတိုလာသည္။ ဂ်င္းေဘာင္းဘီလည္း ပိုက်ပ္လာသည္။ အသားလည္း ပိုျဖဴလာသည္။ မႏၲေလးသားတို႔ ေန႔စဥ္ အစားအေသာက္ ထဲမွာ ယူနန္ အစားအေသာက္ တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ စပ္ပူစပ္ေလာင္ မာလာဟင္းလည္း အထင္ကရ ေနရာယူလာၿပီ။ ယခင္က မႏၲေလးလမ္းတိုင္း၊ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ ဓမၼာ႐ံုေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ ရွိရာက အခုလမ္းတိုင္း၊ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ မာလာဟင္းဆိုင္ ေတြကို ေတြ႔လာရၿပီ။
လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ ကာလမ်ားက မႏၲေလးေျမေဈး မ်ား ထူးထူးဆန္းဆန္း ျမင့္လာ ခဲ့သည္ကို မႏၲေလးသားေတြ တအံ့တၾသ ေတြ႔လာရသည္။ အေမ လူထုေဒၚအမာက ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို စီးပြားေရးေတြ လုပ္ၿပီး ဘယ္လိုေငြေတြ ရၾကလို႔မ်ား သည္ေလာက္ မၾကားဝံ့မနာသာ ေဈးေတြ ေပးဝယ္ႏိုင္ေနၾကပါလိမ့္ ဟု ထိုစဥ္က မဂၢဇင္းမ်ား ထဲကပင္ ထည့္ညည္းဖူးသည္။
ေျမေဈးေတြ တက္လာသည့္ အက်ဳိးဆက္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံေတြ ၿမိဳ႕သစ္ကို ေျပာင္းရၿပီး ၿမိဳ႕ထဲကို ဧည့္သည္ေတြ ေရာက္လာၾကျခင္းပင္ ျဖစ္ သည္။ ကြၽန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြ လမ္း ၃၀ အစည္ကားဆံုး ဆိုသည့္ ေနရာေတြကေန ေရႊ႕ၾကရသည္။ စီးပြားေရးကလည္း နာလန္မထူ၊ မေအာင္ျမင္ေတာ့ ေျမေရာင္းၿပီး အသက္႐ွဴ ေခ်ာင္ေအာင္ လုပ္ရ သည္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ဳိးစံုႏွင့္ပင္။ ကေလး က်ဴရွင္ပို႔ဖို႔၊ အေဖ့ကို ေဆးကုဖို႔ စသျဖင့္။ မႏၲေလးမွာ ေခတ္စားလာေသာ စကားလံုးက ဝိတ္ေလွ်ာ့သည္ ဆိုေသာ စကားလံုး ျဖစ္လာသည္။
စီးပြားေရး
စီးပြားေရး မွာလည္း ဒီလိုပဲ ျဖစ္လာသည္။ အလံုးအရင္း ႏွင့္ ဝင္လာေသာ ေငြအရင္းအႏွီး မ်ားကို ေဈးခ်ဳိ အစဥ္အလာ ကုန္သည္ ေလာကက ေတာင့္မခံႏိုင္ေတာ့။ သိန္း ၁၀၀ အရင္းရွိေသာ သူက မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် သိန္း ၁၀၀၀၀ အရင္းအႏွီး သမားကို မယွဥ္ႏိုင္။ အေၾကြး ေပးထားႏိုင္သည့္ (လက္ကား ေပးထားႏိုင္သည့္) ပမာဏခ်င္း ကြာသြားသည္။
ၿပိဳင္ဆိုင္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ ဆိုျပန္ေသာ အခါလည္း လြယ္လြယ္ကူကူ ေငြထုတ္ေခ်း ႏိုင္သည့္ ဘဏ္စနစ္ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေပ ရာ ေနာက္မွ ေနာက္ခံအင္အား ေတာင့္တင္းသူတို႔ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ မည္သို႔မွ် မလြယ္ကူေသာ ကိစၥျဖစ္သြားသည္။ ေငြလွည့္ သံုးႏိုင္သည့္ ပမာဏ ကြာသြားသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို အေျခခံၿပီး ယခင္ အထက္ျမန္မာျပည္၏ ေဈးကြက္ႀကီး ျဖစ္သည့္ ေဈးခ်ဳိသည့္ က်ီးႏွင့္ ဖုတ္ဖုတ္ ျဖစ္လာသည္။ ေဈးကြက္မွာကား ယခုမွ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္လာ ၾကၿပီး မွတ္ပံုတင္ေလးငါးခု ကိုင္ထား ႏိုင္သည္ဟု နာမည္ ႀကီးေသာ အသားနီစပ္စပ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ဂိုေဒါင္ပါ တစ္ပါတည္း ပါေသာ အိမ္ႀကီးမ်ားသို႔ ေရာက္သြားၾကသည္။ ဤသည္ပင္ တစ္နည္း လက္ရွိ ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးပမ္းေနရေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ အခင္းအက်င္း ထဲက မႏၲေလးႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ၏ မလူးသာ မလြန္႔သာေသာ အေနအထားကို ထင္ဟပ္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးအခ်က္အခ်ာ
မႏၲေလးသည္ စင္စစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလယ္တည့္တည့္ ဗဟို က်ေနေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေနသည္။ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာ က်ေသာ ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားသို႔ ကုန္စည္မ်ား စီးဆင္း ရန္မွာ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ျမန္မာျပည္ ေတာင္ပိုင္းသို႔ မႏၲေလး ကို မျဖတ္ဘဲ၊ တစ္ေထာက္မနားဘဲ မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် မျဖစ္ႏိုင္။ အမွန္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်မႈ၊ ပထဝီအေန အထား အခင္းအက်င္းကို အေျခခံ ရရွိရမည့္ အက်ဳိးအျမတ္ မ်ားသည္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား မ်ားအတြက္သာ ျဖစ္သင့္သည္။ အကယ္၍ ႏိုင္ငံျခား သားမ်ား လုပ္ကိုင္သည္ ဆိုလွ်င္လည္း ထိုအလုပ္အကိုင္ မ်ားမွ အခြန္ အေကာက္မ်ားကို အစိုးရက ရရွိသင့္သည္ သာျဖစ္သည္။ ယခုမူကား ကိုယ္စားလွယ္ နာမည္ႏွင့္ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ကို လြယ္လြယ္ကေလး တင္ျပ၍ ဝယ္ယူ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား လာၾက သည္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕သည္ မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသားမ်ား မပိုင္ေတာ့ ေသာ၊ မေနရေတာ့ေသာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ျဖစ္လာသည္။ ၿမိဳ႕တြင္း အခ်က္ အခ်ာ ေနရာမ်ား အားလံုးကို ဖယ္ေပး လိုက္ရသည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား အတြက္ေကာ အစိုးရ အတြက္ပါ မ်ားစြာ နစ္နာေစေသာ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း ေကာင္းႀကီးတစ္ခုကို လက္လြတ္ ဆံုး႐ံႈးသြားျခင္း ပင္ျဖစ္ သည္။ ဆက္လက္၍ အာဆီယံ ေပါင္းစည္းမႈတြင္လည္း မႏၲေလးၿမိဳ႕ သည္ အထူးအခ်က္အခ်ာ က်ေသာ ေနရာ ျဖစ္လာဦးမည္ ျဖစ္ေပရာ အထူး စဥ္းစားထိုက္ေသာ အခ်က္ျဖစ္လာသည္။
အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈလကၡဏာ
ယဥ္ေက်းမႈဘက္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္ၾကပါဦးစို႔။ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ အစဥ္အလာ ေရွးကပင္ ေနလာၾကေသာ တ႐ုတ္မ်ား၊ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ တစ္ခါတစ္ခါ ဗမာေတြ ထက္ပင္ ျမန္မာရည္ ပိုလည္ေသးသည္။ မႏၲေလး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လြယ္လြယ္ကူ ကူ ေပါင္းစည္း လိုက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ၉၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္မ်ားက စတင္၍ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ားကို အေျခခံ၍ ျမန္မာျပည္တြင္း ဝင္လာၾကေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကား ယခင္ရြာေန ျပည္ထိုင္ေတြႏွင့္ မတူေတာ့။ တျဖည္းျဖည္း မ်ားမ်ားလာေသာ အခါ နဂိုရွိ ေနေသာ ေဒသခံ မႏၲေလးသူ မႏၲေလးသား မ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားကို ပင္ မ်ဳိပစ္လိုက္ႏိုင္ေသာ၊ ဂ႐ုမစိုက္ေသာ၊ မယဥ္ေက်းေသာ လူ႔အစု အေဝးသည္ ႀကီးထြား လာသည္။ အေဖ၊ အေမကို နင္-ငါ သံုးေျပာ ေသာ အေျပာအဆို ေတြကို ၾကားလာရသည္။
အဝတ္အဆင္ မွာလည္း ပလႊားလာၾကသည္။ စကတ္တိုတို ေဖာ္ဝတ္ၾကေသာ အညာသူျဖဴျဖဴ ေလးေတြရွိလာသည္။ ညိဳညိဳေလး ေတြလည္း အေနာက္က လိုက္လာသည္။ အထူး ဆိုးရြားသည္မွာ လူငယ္ပိုင္း၏ ယိုယြင္းလာေသာ စိတ္ဓာတ္အျမင္ (Attitude) ပင္ ျဖစ္သည္။ သက္တူရြယ္တူ အသားျဖဴကေလးမ်ား သံုးသည္ကို ၾကည့္ ၿပီး ေငြေနာက္ကို လိုက္လိုေသာစိတ္ ျဖစ္လာသည္။ မိဘမ်ားကိုပင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို သည္လို မေပးႏိုင္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို မဆံုုးမနဲ႔ ဆိုေသာ ပုံစံမ်ဳိး အထိ ေရာက္လာသည္။
ေဒသခံ ျမန္မာဆန္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း မင္းတို႔ျမန္မာ ဆန္ေနေတာ့ေကာ ျပဳတ္စားလို႔ ရသလားဆိုေသာ အေျပာမ်ဳိး၊ အဆို မ်ဳိးႏွင့္ ႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံလာၾကသည္။ ျမန္မာဆန္ျခင္း သည္ပင္ ရွက္စရာလိုလို ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္ မရွိေတာ့ဘဲ အခိုက္အတန္႔ လာေနသည့္ သေဘာမ်ဳိး ထားကာ အေျခ အေနေပးလွ်င္ တျခားသြားမည္ ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္ မ်ဳိးေတြကို လူေရွ႕မွာပင္ ထုတ္ျပလာၾကသည္။ လာခဲ့ရာ အရပ္ကိုသာ တဖြဖြ ခ်ီးက်ဴး အားက်လ်က္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေနၾကသည္ ျဖစ္ရာ အမိ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ေက်းဇူး သစၥာေတာ္ကို ေစာင့္သိ ႐ိုေသမည္ဆိုေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိး ရွိဖို႔ကား ေဝလာေဝး။
သည္ကိစၥ မ်ားမွာ စင္စစ္ မၾကာလွေသးေသာ အခ်ိန္ကာလ အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ သြားျခင္းျဖစ္သည္။ ၉၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္မ်ားမွသည္ ယခု ၂၀၁၂ ႏွစ္ ၂၀ နီးပါး ကာလအတြင္း ျမန္မာျပည္က ဂုဏ္ယူရ ေသာ၊ မႏၲေလးက ဂုဏ္ယူရေသာ မႏၲေလး၏ ယဥ္ေက်းမႈ လကၡဏာ (Cultural Identity) သည္ ေပ်ာက္လုနီးနီး ျဖစ္လာသည္။ စီးပြားေရး မွာလည္း ၿမိဳ႕ေနလူထု အတြက္ ထူးထူးျခားျခား တိုးတက္လာျခင္း မရွိသည့္အျပင္ ပိုမို ယုတ္ေလ်ာ့ လာသည္။ ၿမိဳ႕ကပင္ ေနရာဖယ္ေပး လာၾကရသည္။
ဤကိစၥမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ကာလမ်ားအတြင္း လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး၊ ရဲလုပ္ငန္းႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရး အပါအဝင္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္း အသီးသီး၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ညံ့ဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာရျခင္းျဖစ္သည္ (Failure of State Institutions)။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ား အေပၚလည္း မ်ားစြာ မွီတည္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ရလဒ္ အက်ဳိးဆက္မွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ကို ႏိုင္ငံျခားသား ပိုင္သြားျခင္း၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္းတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
ဤျပႆနာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘက္စံုေထာင့္စံုက စဥ္းစား အေျဖ ရွာရပါလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး ဆိုသည္မွာ လိုအပ္သည့္ အင္စတီက်ဴးရွင္း မ်ားကို ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပရာ ယခုကိစၥ အတြက္လည္း အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဆာက္ၾကရပါ လိမ့္မည္။ တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုသလို တစ္ဖက္မွာလည္း တရားမဝင္ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားကို ဥပေဒႏွင့္ အညီ ေျဖရွင္း ရပါလိမ့္မည္။ တိက်ျပတ္သားေသာ၊ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားကို ေလးစားေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒတစ္ရပ္ ကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။ ယဥ္ေက်းမႈပိုင္း အတြက္လည္း မႏၲေလး ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္ အစိုးရပိုင္း တင္မကဘဲ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း မ်ားကိုယ္တိုင္ ကလည္း တက္ၾကြစြာ ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ကိစၥသည္ ယခုလက္ငင္း ခ်က္ခ်င္း ေျဖရွင္းႏိုင္မည့္ ကိစၥမဟုတ္ဘဲ အခ်ိန္ယူ၍ ညင္သာစြာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥမ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္။ ဤကိစၥမွာ စီးပြားေရး အရ အေရး ႀကီးသလိုပင္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္သေရ၊ အမ်ဳိးသား ယဥ္ေက်းမႈ လကၡဏာႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ျပႆနာႀကီးပင္ ျဖစ္ သည္။ (ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟု တင္စားခံရေသာ၊ အလြန္ ယဥ္ေက်း ဖြယ္ရာသည္ဟု အသိအမွတ္ ျပဳၾကေသာ၊ ျမန္မာမင္း ေနာက္ဆံုး ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလးကား ယခု ဤသို႔ ျဖစ္သြားေလၿပီဟု ႏိုင္ငံတကာ ကပင္ စုတ္သပ္ၾကမည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ေရာက္မသြားဖို႔ အထူး အေရးႀကီး ပါသည္။)
မင္းလြင္ထက္
Credit: The Voice Weekly Journal
No comments:
Post a Comment