AIDS ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ေဂဟာသစ္ ဒဂံုမွာ ဖြင့္မည္

ပခုကၠဴေဆး႐ံုႀကီး၌ HIV လူနာမွတ္ပံုတင္သူ ဦးေရ ၂၀၀၀ နီးပါး ရွိလာ

ပခုကၠဴျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီး၌ HIV လူနာမွတ္ပံုတင္ျပဳလုပ္သူႏွင့္ ART ေဆး လာေရာက္ထုတ္ယူသူဦးေရ ၂၀၀၀ နီးပါးထိ ရွိလာေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။

ပခုကၠဴျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ HIV လူနာမွတ္ပံုတင္ျခင္းႏွင့္ ART ေဆး လာေရာက္ထုတ္ျခင္းအား မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ၿမိဳနယ္မ်ားမွ လူနာမ်ား လာေရာက္ထုတ္ယူၾကေၾကာင္း သိရသည္။

ပခုကၠဴေဆး႐ံုႀကီးသို႔ HIV လူနာ မွတ္ပံုတင္ျခင္းႏွင့္ ART ေဆး အခမဲ့ျဖန္႔ေ၀ျခင္းအား လာေရာက္ထုတ္ယူျခင္း ျပဳလုပ္သူဦးေရသည္ ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္ ပိုမိုမ်ားျပားလာေသာ္လည္း ျပင္ပေဆးဆိုင္မ်ားမွ ART ေဆး ၀ယ္ယူေသာက္သံုးသူမ်ားလည္း ရွိေနေသးေၾကာင္း ေဆးဆိုင္မ်ားမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။

ျပင္ပမွ ေဆး၀ယ္ေသာက္သံုး သူမ်ားသည္ ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုတြင္ လူနာမွတ္ပံုတင္ျခင္း ျပဳလုပ္ပါက အမည္ႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာအား အမ်ားသိမည္ကို စိုးရိမ္ျခင္းမ်ားႏွင့္ အခ်ဳိ႕ေ၀ဒနာရွင္မ်ားမွာ ART ေဆးထုတ္ယူရန္ သြားလာေနထိုင္စရိတ္ အဆင္မေျပျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“မွတ္ပံုတင္ရင္ ကိုယ့္အမည္နဲ႔ ေနရပ္လိပ္စာေတြကို အမ်ားသိမွာ စိုးရိမ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြက ဒါေတြကို လွ်ဳိ႕၀ွက္ေပးတယ္။ နားလည္မႈအားနည္းတဲ့ အပိုင္းေတြရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ၾကေတာ့ လည္း ေဆးလာ ထုတ္ရမယ့္ ေနရာေတြကို သြားလာေနထိုင္စားေသာက္စရိတ္ အဆင္မေျပတာေတြေၾကာင့္ မွတ္ပံုတင္တာမလုပ္ဘဲ ေနၾကတယ္။ အရင္ထက္စာရင္ HIV လူနာမွတ္ပံုတင္ၿပီး ART ေဆး လာထုတ္သူ မ်ားလာၿပီ” ဟု ႏွစ္သိမ္႔ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ARTေဆး ေသာက္သံုးေနသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

“ပခုကၠဴေဆး႐ံုႀကီးကို ေဆးလာထုတ္တာေတာ့ နယ္စံုက လာတယ္။ မေကြး၊ စစ္ကိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း ေဒသႀကီးနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ထဲက ၿမိဳ႕ေတြကေန လာထုတ္ၾကတယ္။ အရင္ကဆို ေဆးလာထုတ္သူေတြ အေနနဲ႔ ေနထိုင္ေရး အခက္အခဲေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ပိုင္း HIV ေ၀ဒနာသည္ေတြ ေဆးလာထုတ္ရင္ ေနထိုင္ဖို႔အတြက္ လူမႈေရးအသင္းေတြက ကူညီလို႔ အဆင္ေျပလာတယ္” ဟု ၎ကေျပာသည္။

ပခုကၠဴျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီးရွိ ခုခံက်၊ ကာလသားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးဌာနသို႔ မည္သည့္ၿမိဳ႕မွ HIV ေ၀ဒနာရွင္မဆို မွတ္ပံုတင္ျပဳလုပ္ၿပီး ART ေဆး ထုတ္ယူႏိုင္ေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးထံမွ သိရသည္။
Eleven - ပခုကၠဴေဆး႐ံုႀကီး၌ HIV လူနာမွတ္ပံုတင္သူ ဦးေရ ၂၀၀၀ နီးပါး ရွိလာ 

AIDS ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ေဂဟာသစ္ ဒဂံုမွာ ဖြင့္မည္

 အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြ အတြက္  ေရာဂါကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကူညီ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ေဂဟာသစ္ တခုကို ရန္ကုန္တိုင္း ဒဂံုျမိဳ႕သစ္ အေ႐ွ႕ပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ဖြင့္လွစ္ဖို ့စီစဥ္ေနပါတယ္။
ဒဂံုျမိဳ႕သစ္ေတာင္ပိုင္းနဲ ့ေျမာက္ပိုင္းေတြမွာ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြအတြက္ ကူညီေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ေဂဟာေတြ ဖြင့္လွစ္ျပီး အကူအညီေပးေနေပမယ့္ လူနာအေရအတြက္ မ်ားလာျပီး ေနရာ မလံုေလာက္ေတာ့တဲ့ အတြက္ တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ဖို ့စီစဥ္တာလို႔ အန္အယ္လ္ဒီ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕က တာ၀န္႐ွိသူ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာပါတယ္။

“က်မတုိ႔ လူနာေတြထားျပီး လုပ္လာတာ နွစ္ေတြေတာ္ေတာ္ၾကာျပီ။ အခုက်ေတာ့ လူနာ ၃၀၀ ေလာက္ျဖစ္သြားတယ္၊ ရွိေနတဲ့ ေနရာနဲ႔က ေတာ္ေတာ္ မေလာက္မငွျဖစ္ေတာ့ ေျမေနရာ၊ အေဆာက္အဦ အခက္ အခဲက ေတာ္ေတာ္ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕လူနာေတြဆို လူနာအေဟာင္းျပန္မွ အသစ္၀င္ရတဲ့ အေနအထားျဖစ္ေတာ့ ေမတၱာ႐ွင္ဆရာေတာ္က သူ႕ကုိ လွဴထားတဲ့ ေပ ၄၀x၆၀ ေျမကြက္ကုိ က်မတုိ႔ကို ျပန္လႉပါတယ္။ အခု လူနာေတြထားျပီး ေဆး၀ါးကုသဖို႔ က်မတို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေပ ၁၂၀x၄၀၊ ၃ ထပ္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္မယ္လို႔ ယာယီလုပ္လိုက္ပါတယ္။”

ေ၀ဒနာ႐ွင္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို ျပဳစု ေစာင့္ေ႐ွာက္ထားနိုင္မယ့္ ၃ ထပ္အေဆာက္အဦ ေဂဟာသစ္ကို ဒဂံုျမိဳ႕သစ္ အေရွ႕ပိုင္း ၆ ရပ္ကြက္မွာ ျပင္ပ အလွဴရွင္ေတြရဲ့ အကူအညီနဲ႔ လာမယ့္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္မွာ  စတင္ေဆာက္ လုပ္ဖို ့စီစဥ္ထားပါတယ္။
ေဂဟာသစ္ ဖြင့္လွစ္ျပီးပါက ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြကို တေနရာထဲမွာ စုစည္းထားျပီး ပိုမို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေပးနိုင္ လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္း က ေျပာပါတယ္။

“လူနာေတြကုိ တေနရာထဲစုထားဖို႔ ၾကိုးစားတာပါ။ အကုန္လံုး စုထားရင္ ေတာ္ေတာ္ အဆင္ေျပမယ္။ အခုက လူနာထားတာက ၂ ေနရာ ၃ ေနရာေလာက္ ျဖစ္ေနေတာ့ အခက္အခဲ႐ွိတယ္။ လုပ္ရကိုင္ရတာလည္း တေနရာနဲ႔ တေနရာမတူေတာ့ နည္းနည္း အခက္အခဲျဖစ္တယ္။ တေနရာထဲ အားလံုးစုထားရင္ လူနာေတြအတြက္ေရာ၊ လုပ္ကုိင္ေဆာင္႐ြက္တဲ့ သူေတြအတြက္ေရာ ပိုအဆင္ေျပတယ္။”

ျမန္မာနုိင္ငံမွာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကူးစက္ခံေနရသူေပါင္း ၂ သိန္း ၄ ေသာင္းေလာက္ ႐ွိမယ္လို ့ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားျပီး ေအအာဗြီ  အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီတန္႔ေဆး တိုက္ေကၽြးဖို႔ လိုေနသူေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေလာက္ ႐ွိတာပါ။
ဒါေပမယ့္ ေ၀ဒနာ႐ွင္  ၄ ေသာင္းေလာက္ကိုသာ ေဆး၀ါး အကူအညီေပးနိုင္ေသးတယ္လို႔ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ ယူအန္ေအအုိင္ဒီအက္စ္ (UNAIDS) အဖြဲ႕က ေျပာထားပါတယ္။
DVB - AIDS ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ေဂဟာသစ္ ဒဂံုမွာ ဖြင့္မည္ 

HIV/AIDS ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာသို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီ အသင္း လာေရာက္ေတြ႔ဆံု

 ယမန္ေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ေတာင္ဒဂံုျမိဳ႕ သစ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ HIV/AIDS prevention and care centre သို႔ UNAIDS ဌာန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥာ မာဖီႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံမွ ၾကက္ေျခနီ အသင္းတို႔ လာေရာက္ေလ့လာ ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆိုပါ အဖြဲ႔အား HIV/AIDS prevention and car centre တာဝန္ခံ၊ လဂၤလာေတာင္ညြန္႔ ျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းက လက္ခံ ေတြ႔ဆံုခဲ့ျပီး လုပ္ငန္း ဆိုင္ရာမ်ားကို ေမးျမန္းေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္။

"အဓိကကေတာ့ သူတို႔ အခုလို လာေရာက္တာဟာ ဒီမွာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြကို ေလ့လာခ်င္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး လူနာေတြအတြက္ ART ေဆးဝါး ရရွိမႈ အေျခအေနနဲ႔ တကယ္လို႔ သူတို႔ ဘက္က လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေပး နိုင္တာရွိရင္ ဘာေတြ လုပ္ေပးနိုင္မလဲ ဆိုတာ သိခ်င္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ေျပာတယ္.. တကယ္လို႔ ေဆးဝါးေတြ လွဴမယ္ဆိုရင္ အစိုးရပိုင္း အေနနဲ႔ ျပႆနာ ရွိနိုင္သလားေပါ့ေနာ္၊ အစ္မကေတာ့ မရွိႏိုင္ဘူးလို႔ေတာ့ ေျပာလုိက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အခြန္ကိစၥတို႔ ဘာတို႔ေတာ့ လိုက္လုပ္ရမွာေပါ့။ ဒီေလာက္ပါပဲ က်န္တာေတာ့ ဘာမွ ျပႆနာ မရွိပါဘူး" ဟု တာဝန္ခံ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္း က ျမန္မာ့ေခတ္ ကို ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္ UNAIDS ဌာန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥာ မာဖီႏွင့္ ထိုင္းၾကက္ေျခနီ အသင္းမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားဟာ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္း ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးေနေသာ လူနာမ်ားအား လိုက္လံ အားေပးစကား ေျပာၾကား ခဲ့ျပီး ျပန္လည္ ထြက္ခြာ သြားေၾကာင္း သိရသည္။

ရန္ကုန္၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၁၉
ျမင့္ေက်ာ္ - The Myanma Age
သစ္ထူးလြင္ - HIV/AIDS ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာသို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီ အသင္း လာေရာက္ေတြ႔ဆံု