*** Gout ေရာဂါအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ ***

........................................................................................

MWD: ဆရာ႐ွင့္.. ကြ်န္မတို႔ရဲ႕ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြမွာ အဆစ္အျမစ္ေတြ မခံႏိုင္ေအာင္ေရာင္ၿပီး ေဆး႐ံုတက္ရတာေတြ မၾကာခဏႀကံဳေတြ႕ရပါတယ္.. ဆရာဝန္ေတြကေတာ့ gout ေရာဂါလို႔ ေျပာပါတယ္.. ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ..

Dr.KML: Goutေရာဂါဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေသြးထဲမွာ Uric acid လို႕ေခၚတဲ့ Crystal ေတြဟာ သာမာန္႐ွိသင့္တာထက္မ်ားလာတဲ့အတြက္ ေသြးထဲမွာပဲ ဆက္မေနႏိုင္ေတာ့ဘဲ အဆစ္အျမစ္႐ွိတဲ့ေနရာေတြမွာ သြားၿပီးစုပံုလာပါတယ္.. အဲဒီလိုစုပံုလာတဲ့ Uric acid crystal ေတြကို Monosodium urate monohydrate (MSUM) လို႕ေခၚပါတယ္.. ဒီCrystal ေလးေတြဟာ ပင္အပ္ေခ်ာင္းေလးေတြလို အင္မတန္မွခြ်န္ထက္လွပါတယ္.. ဒီလိုအဆစ္အျမစ္ေတြမွာ စုပံုလာတဲ့အတြက္ အဲဒီအဆစ္အျမစ္ေတြကို စူးေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ၿပိဳင္တူတခ်ိန္တည္းထိုးဆြလိုက္သလိုျဖစ္ၿပီး အဆစ္ေတြဟာ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေရာင္ရမ္းလာတဲ့ေရာဂါကိုေခၚတာျဖစ္ပါတယ္..

MWD: ဒီေရာဂါကို ဘယ္အ႐ြယ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါသလဲ ဆရာ..

Dr.KML: Primary gout လို႔ေခၚတဲ့ မူလေဂါက္ေရာဂါစစ္စစ္ကေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္.. အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္အလြန္နည္းပါတယ္. အမ်ိဳးသား ၁၀ ေယာက္ျဖစ္မွ အမ်ိဳးသမီး ၁ေယာက္ေလာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. General population ရဲ႕ ၁% ေလာက္ ျဖစ္ေလ့႐ွိတာေတြ႕ရပါတယ္..
အမ်ိဳးသားဆိုရာမွာလည္း လူငယ္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ေလ့မ႐ွိဘဲ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္မွသာ ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. အမ်ိဳးသမီးေတြမွာျဖစ္တဲ့ gout ကေတာ့ အျခားေရာဂါေတြကို ကုသရင္းန႔ဲ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႕ျဖစ္ျခင္းပါ.. သူ႔ကိုေတာ့Secondary gout လို႕ေခၚပါတယ္.. မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္မွသာ ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္..

MWD: ဒီေရာဂါဟာ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသလဲဆိုတာ သိပါရေစဆရာ..

Dr.KML: အဓိကကေတာ့ ေသြးထဲမွာ Uric acid ေတြ႐ွိသင့္တာထက္ပိုလာလို႔ျဖစ္ရတာပါ.. ဒီလိုမ်ားတာကို Hyperuricemia လို႔ေခၚပါတယ္.. ခုနတျဖဳတ္မ်ား႐ံုနဲ႔ ျဖစ္ေလ့မ႐ွိဘဲ အၾကာႀကီးမ်ားေနမွသာ ျဖစ္တာပါ.. တစ္ခုကံေကာင္းတာက အဲဒီလိုအၾကာႀကီးမ်ားေနတဲ့သူေတြမွာေတာင္ ၅% ေလာက္ပဲ gout ေရာဂါျဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ ၉၅% ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ဘဝတစ္သက္တာလံုး
ေရာဂါလကၡဏာမျပဘဲေနေလ့႐ွိပါတယ္..

ဒီ Uric acid ေတြ ဘယ္ကေရာက္လာသလဲၾကည့္ရေအာင္..
၁/၃ က ေန႔စဥ္ စားတဲ့အစားအစာကေနရၿပီး က်န္ ၂/၃ ကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ Metabolism လို႕ေခၚတဲ့ ဇီဝျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကေနရပါတယ္.. ဒီလိုရ႐ွိလာတဲ့ Uric acid ေတြကို ခႏၶာကိုယ္ကေန ေန႕စဥ္ျပန္စြန္႕ရာမွ
အဓိက ၂/၃ ကို ေက်ာက္ကပ္ကေန ဆီးနဲ႔အတူစြန္႕ထုတ္ၿပီး က်န္ ၁/၃ ကိုေတာ့ျဖင့္ အူနဲ႕အစာလမ္းေၾကာင္းကေနတဆင့္ အစာေဟာင္းနဲ႔အတူ ျပင္ပကိုစြန္႔ထုတ္ေလ့႐ွိပါတယ္..

ေကာင္းၿပီ.. gout ေရာဂါျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာ အဓိက အေၾကာင္းရင္းႀကီး (၂) ခု႐ွိပါတယ္..
ပထမအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေန႔စဥ္ထြက္ေနတဲ့ Uric acid ေတြကို ေကာင္းစြာမစြန္႔ထုတ္ႏိုင္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. အဓိကေက်ာက္ကပ္ကေနစြန္႔ထုတ္ရတာျဖစ္လို႔ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းခဲ့ရင္ မစြန္႕ထုတ္ႏိုင္ပါဘူး.. ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ အဓိကအခ်က္ျဖစ္ၿပီး Primary gout လူနာအားလံုးရဲ႕ ၇၅% ဟာ ဒါ့ေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါ.. ေနာက္ Uric acid စြန္႕ထုတ္မႈနည္းေစတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ အရက္နဲ႔ ဘီယာေသာက္သံုးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္.. အခ်ိဳ႕ေဆးေတြကို ၾကာ႐ွည္စြဲေသာက္ရင္လဲ ျဖစ္တတ္တာေတြ႕ရပါတယ္. .ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါမွာ သံုးတတ္တဲ့ Aspirin လိုေဆးမ်ိဳးေတြ၊ TB ေရာဂါမွာသံုးတဲ့ Pyrizinamide လိုေဆးမ်ိဳး၊ ေသြးတိုးေရာဂါမွာသံုးတဲ့ ဆီးေဆးတခ်ိဳ႕တို႕ေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ခဲဆိပ္သင့္ျခင္းဟာလဲ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္..

ဒုတိယအုပ္စုကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ Uric acid ေတြထုတ္လုပ္မႈပိုမ်ားေနလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလိုျဖစ္တဲ့လူေတြကေတာ့ အနည္းစု ျဖစ္ပါတယ္.. ၂၀% ေလာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. စားတဲ့အစာထဲမွာUric acid ျဖစ္ေစတဲ့အစာေတြစားရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ Uric acid ေတြမ်ားမ်ားထုတ္ေပးလို႕ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္..

MWD: အဆစ္အျမစ္ေရာင္တိုင္း ေဂါက္ေရာဂါလို႔ ေျပာလို႕ရပါသလားဆရာ..

Dr,KML: မရပါဘူး.. အဆစ္အျမစ္ေရာင္တဲ့ေရာဂါေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိပါတယ္.. ဒါေပမဲ့ ေဂါက္ေရာဂါက အလြန္သိသိသာသာပဲ အျခားအဆစ္ေရာင္ေရာဂါမ်ားနဲ႕ကြဲျပားပါတယ္.. စျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းမွာ အဆစ္တစ္ခုထဲမွာပဲ ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. မ်ားေသာအားျဖင့္ ေျခမ၊ ၿပီးမွေျခက်င္းဝတ္(ankle joint)၊ ၿပီးရင္ဒူးဆစ္၊ ၿပီးရင္လက္ဆစ္ကေလးေတြ အဲဒီလိုအစဥ္အတိုင္းျဖစ္ပါတယ္.. ခါး႐ိုးအဆစ္ေတြ ေပါင္႐ိုးတို႕ လက္ေမာင္းအဆစ္ Axial skeleton and large proximal joints ေတြမွာ ျဖစ္ေလ့မ႐ွိပါဘူး..
ေနာက္ၿပီး ေရာင္ပံုေရာင္နည္းကလဲ သိသာပါတယ္.. ႐ုတ္တရပ္ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေရာင္လာမယ္.. အဆစ္ေရာင္ေရာဂါထဲမွာေတာ့ အနာဆံုးနဲ႕အဆိုးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္.. အထိေတာင္မခံႏိုင္ပါဘူး.. ေလတိုးရင္ေတာင္ နာတဲ့အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္.. မ်ားေသာအားျဖင့္ မနက္ခင္းလမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျဖစ္ေလ့႐ွိပါတယ္.. ဘာေဆးမွမလူးပဲထားရင္လဲ တစ္ပတ္ႏွစ္ပတ္ၾကာရင္သူ႕အလိုလိုေပ်ာက္သြားႏိုင္ပါတယ္..

MWD: ေပ်ာက္သြားရင္ေရာ ခဏခဏ ျပန္ျဖစ္တတ္ပါသလားဆရာ..

Dr.KML: ျဖစ္တတ္တာေပါ့.. ခဏခဏျဖစ္ရင္ ၾကာတဲ့အခါ အဆစ္ေတြပ်က္စီးသြားၿပီး deformityလို႕ေခၚတဲ့ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေတြျဖစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္.. ၿပီးရင္ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာ ေက်ာက္တည္လာတတ္ပါတယ္.. ဒါကို Uric acid stone လို႕ေခၚပါတယ္.. ေနာက္ျဖစ္တဲ့အဆစ္ေတြမွာ ျပည္တည္တာတို႕ဘာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္.. ေနာက္ဆံုးေက်ာက္ကပ္ပ်က္ဆီးတဲ့အထိ
ျဖစ္တတ္ပါတယ္..

MWD: ေက်ာက္ကပ္မွာေက်ာက္တည္ႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုေက်ာက္မ်ိဳးတည္တာပါလဲဆရာ..

Dr,KML: Uric acid stone လို႕ေခၚတဲ့ေက်ာက္အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ပါတယ္.. ဆီးေက်ာက္တည္သူအားလံုးရဲ႕၆ - ၁၀% ဟာ Uric acid stone ေတြ ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီေက်ာက္ေတြဟာ အလြန္မာၿပီး အ႐ြယ္ေသးေသးနဲ႔အမ်ားႀကီးတည္ေလ့႐ွိပါတယ္.. မ်က္ႏွာျပင္ကေတာ့ ေခ်ာေလ့႐ွိပါတယ္.. သူဟာ ႐ိုး႐ိုးဓါတ္မွန္႐ိုက္ရင္မေပၚပါဘူး.. ေဆးသြင္း႐ိုက္တဲ့ဓါတ္မွန္နဲ႕မွေပၚပါတယ္.. ဒီလိုေက်ာက္ျဖစ္လာရင္ ဆီးကို Alkaline ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေက်ာက္ေတြဟာ အရည္ေပ်ာ္သြားႏိုင္ပါတယ္.. Alkaline ျဖစ္ေအာင္လုပ္တာလဲ လြယ္ပါတယ္.. sodium bicarbonate ပါတာေသာက္လိုက္႐ံုပါပဲ.. ေနာက္ဆံုးေတြ႕႐ွိခ်က္ကေတာ့ Folic acid 5 mg/day ေပးရင္လဲေပ်ာ္ဝင္တယ္လို႕သိရပါတယ္.. သဘာဝေဆးပင္ေတြေသာက္ရင္လဲေပ်ာ္ပါတယ္.. ဥပမာအလိုက်ဴပင္လိုဟာမ်ိဳးေပါ့..

MWD: ဒီလို gout ေရာဂါျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုမ်ားလုပ္သင့္ပါသလဲဆရာ..

Dr.KML: ဒီေရာဂါဟာ ဆိုး႐ြားစြာခံစားရၿပီး ေရ႐ွည္လဲမေကာင္းတာေၾကာင့္အျမန္ဆံုးကုသဖို႕လိုပါတယ္.. နီးရာေဆး႐ံုေဆးခန္းေတြမွာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ေဆးပညာ႐ွင္နဲ႔ျပသၿပီး စနစ္တက်ကုသဖို႕လိုပါတယ္.. အဓိကကေတာ့ အေနအထိုင္ အစားအေသာက္စတဲ့ Life style modification အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္..

MWD: ဒါဆို ဘယ္လိုေနထိုင္စားေသာက္ရမယ္ဆိုတာလဲ ေျပာျပေပးပါဆရာ..

Dr.KML: (၁) အရက္နဲ႔ ဘီယာကို အလြန္အကြ်ံေသာက္သံုးျခင္းမွ ေ႐ွာင္က်ဥ္ရပါမယ္.. ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ အရက္ဟာ Purine nucleotide degradation လို႕ေခၚတဲ့ ဆဲလ္ေတြပ်က္ဆီးေစတဲ့အတြက္ Uric acid ေတြ
မ်ားစြာထြက္ေစပါတယ္.. ဒီလိုထြက္လာတဲ့ Uric acid ေတြဟာ သာမာန္လူေတြအတြက္ ေက်ာက္ကပ္ကေနပိုမိုစြန္႕ထုတ္ေပးႏိုင္လို႔ ျပႆနာမဟုတ္ေပမဲ့ အရက္လို႔ေခၚတဲ့ Ethanol က oxidation ျဖစ္ၿပီး Lactate ေတြထြက္လာပါတယ္. .ဒီ Lactate ေတြဟာ ေက်ာက္ကပ္ကေန Uric acid ေတြ မစြန္႔ထုတ္ႏိုင္ေအာင္ ပိတ္ပင္ဟန္႔တားထားပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ ေသြးထဲမွာ Urid acid ေတြမ်ားလာၿပီး ခ်က္ခ်င္းအဆစ္ေရာင္ေရာဂါရေစႏိုင္ပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ gout ေရာဂါ႐ွိသူတိုင္းဟာ အရက္ကို ျဖတ္သင့္ပါတယ္..

(၂) အဝလြန္ျခင္းဟာလဲ gout ေရာဂါကို ပိုဆိုးေစပါတယ္.. ေသြးထဲမွာအဆီဓာတ္ျဖစ္တဲ့ Cholesterol တို႕ Triglycreide တို႔မ်ားေနခဲ့ရင္ gout ေရာဂါကိုပိုဆိုးေစၿပီး ျဖစ္ရင္လဲပိုခံရပါတယ္.. ဒါ့ေၾကာင့္ အဝလြန္တဲ့သူမ်ား အစားေလွ်ာ့စားဖို႕နဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈပံုမွန္ျပဳလုပ္ေပးဖို႕ လိုပါတယ္.. အဓိကကေတာ့ အဆီမ်ားတဲ့အစားအစာနဲ႔ Refined sugar ပါတဲ့ Carbohydrate ေတြကို ေ႐ွာင္ဖို႔လိုပါတယ္.. Fibre မ်ားမ်ားပါတဲ့အသီးအ႐ြက္ေတြစားေပးတာဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္..

(၃) ေနာက္အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ အစားအစာထဲမွာ Purine လို႔ေခၚတဲ့ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ပါဝင္မႈမ်ားခဲ့ရင္ ေ႐ွာင္က်ဥ္ဖို႔လိုပါတယ္.. Purineဟာခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္ရင္ Uric acid အျဖစ္ကိုေျပာင္းပါတယ္.. ဒီအစားအစာေတြကေတာ့
- meats - အမဲသား၊ဆိတ္သား၊ဝက္သား (အထူးသျဖင့္ရက္လြန္သည့္အသားမ်ား ပိုဆိုးပါတယ္)
- Organ meat - အူ၊ကလီစာ၊အသည္းအျမစ္
- Shell fish- အေၾကးခြံပါေသာငါးမ်ား
-Yeast -တေဆး
- Mushroom (မိႈ)၊Asparagus (ကၫြတ္)၊Spinach (ဟင္းႏုႏြယ္)၊မွ်စ္
- ခရမ္းခ်ဥ္သီးအေစ့တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္..

(၄) ေရမ်ားမ်ားေသာက္ရပါမယ္.. ေရေသာက္ျခင္းျဖင့္ ဆီးမ်ားမ်ားသြားကာ Uric acid မ်ားလဲ ဆီးနဲ႕အတူထြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္.. အထူးသျဖင့္ ေႏြရာသီေခြ်းထြက္မ်ားတဲ့အခါမွာ ဆီးပိုနည္းတတ္လို႔ ပိုေသာက္သင့္ပါတယ္.. ေရနဲ႔အတူ သံပုရာရည္တို႔ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္တို႕ သေဘၤာသီးေဖ်ာ္ရည္တို႔ပါ
ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္..

(၅) တခ်ိဳ႕ေဆးေတြေၾကာင့္လဲ gout ေရာဂါပိုဆိုးေစတတ္တာေၾကာင့္ မိမိမွာ gout ေရာဂါ႐ွိမွန္းသိခဲ့ရင္ ျပသတဲ့ဆရာဝန္ကိုေျပာျပထားဖို႔ လိုပါတယ္.. ဒါမွလဲgoutေရာဂါမွာမေပးသင့္တဲ့ေဆးေတြကို ေ႐ွာင္က်ဥ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္..
ဥပမာ
- ေသြးတိုးေရာဂါကုသရာမွာသံုးေလ့႐ွိတဲ့ဆီးေဆးမ်ား (Diuretics)
- ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါမွာသံုးေလ့႐ွိတဲ့Aspirinေဆး
- တီဘီေရာဂါကုသရာမွာသံုးေလ့႐ွိတဲ့ Pyrizinamide ေဆးေတြဟာါသကအေရာဂါကိုပိုဆိုးေစတတ္ပါတယ္..

MWD: ေရာင္ရမ္းတဲ့ေဆးေတြနဲ႔အစားအစာေတြကေတာ့သိပါၿပီဆရာ..စားသင့္တဲ့အက်ိဳး႐ွိေစတဲ့အစားအစာေတြေရာ႐ွိပါသလားဆရာ..

Dr.KML: စားသင့္တဲ့အစားအစာေတြကေတာ့ Cherries သီးေတြ၊ Blue berries သီး ဒါမွမဟုတ္ dark red-blue berries သီးေတြျဖစ္ပါတယ္..အစိမ္းအတိုင္းျဖစ္ေစ၊ စည္သြပ္ဗူးနဲ႔ျဖစ္ေစ စားႏိုင္ပါတယ္.. ဒီအသီးေတြမွာ anthocyanidins နဲ႔ Proanthocyanidins ေတြမ်ားစြာပါတာေၾကာင့္ Uric acid ေတြကို ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ၾကပါတယ္.. ဒီ compound ေတြဟာ flavonoid အုပ္စုဝင္ေတြျဖစ္ၿပီး အဆစ္အျမစ္ေတြေရာင္လို႔ collagen ေတြပ်က္ဆီးမႈကေန ကာကြယ္ေပးပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ အနီေရာင္၊ အျပာေရာင္၊ သေျပသီးေရာင္႐ွိတဲ့အသီးေတြကို စားသင့္ပါတယ္..

MWD: အခ်ိဳ႕ကေျပာၾကပါတယ္.. gout ေရာဂါသမားေတြဟာ အားေဆးမေသာက္ရဘူးဆိုတာ ဟုတ္ပါသလားဆရာ..

Dr.KML: အဲဒါမွားပါတယ္.. အခ်ိဳ႕ဗီတာမင္ေတြနဲ႔ Nutritonal supplement ေတြဟာ gout ေရာဂါကို မ်ားစြာသက္သာေစႏိုင္ပါတယ္..

ဥပမာ - Vitamin E
Vitamin C
Niacin
Selenium
Folic acid
EPA (Eicosapentaenoic acid)

Anti-inflammatory agent ျဖစ္တဲ့ Bromelain (ဘရိုမယ္လိန္း)
Antioxidant ျဖစ္တဲ့ Quercetin (ကြာစီတင္) စတာတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္..

မူလေရးသားတင္ဆက္သူ - ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္ (FAME Pharmaceuticals) 

# MWD Health Talk Program