"DNA စစ္ေဆးျခင္းအေၾကာင္း သိခ်င္ေနတဲ့ေမးခြန္းမ်ား"

ေရးသားသူ Dr. Thin Yadanar @ Frances
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win


အခုလတ္တေလာျဖစ္ပြားေနတဲ့သက္ငယ္မုဒိမ္းကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး DNA စစ္ေဆးတဲ့အေၾကာင္းေတြ လူေတြၾကားထဲသိခ်င္လာၾကပါတယ္။ ဒါတင္မကပါဘူး။ အမႈအခင္းတစ္ခုခုျဖစ္ျပီဆိုတာနဲ႔ DNA စစ္ၾကည့္လိုက္။ DNA ေလာက္မွန္တဲ့အေျဖမရွိဘူး။ DNA ကိုက္ေနရင္ အဲဒီသူက တရားခံပဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္းေလးေတြၾကားဖူးမွာပါ။ ဒီလုိပဲ ေသြးသားေတာ္စပ္တဲ့ကိစၥေတြမွာလည္း DNA စစ္လိုက္ရင္ အားလံုး အေျဖေပၚသြားမယ္ဆုိတာေတြက အျမဲၾကားေနက် ကိစၥေတြပါ။ ဒီေတာ့ DNA ဆုိတာဘာလဲ။ DNA စစ္ေဆးတယ္ဆိုတာကေရာ ဘာလဲမသိခ်င္ၾကဘူးလား။

DNA ဆိုတာဘာလဲ။

DNA ဆုိတာ Deoxyribonucleic Acid ရဲ႕ အတုိေကာက္ကို ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာေတြမွာ code ကုဒ္ေတြက အဓိကဆို လူေတြမွာလည္း DNA ဆုိတာ အဓိကကုဒ္ေတြပါပဲ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆဲလ္တစ္ခုခ်င္းစီဟာ ပံုစံတူ DNA ကုဒ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားျပီး လူတစ္ဦးစီတုိင္းဟာ ကိုယ္ပိုင္ DNA ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၶာမွာ AT နဲ႔ CG လို႕ေခၚတဲ့ ေၾကာင္လိမ္ေလွကားပံုသ႑န္ DNA letters အတြဲေပါင္း ၃ ဘီလ်ံခန္႕ရွိျပီး တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ DNAကုဒ္ ခ်င္းကမတူပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ DNA ဟာ တရားခံေပၚေအာင္ အမႈလိုက္တဲ့ ေနရာမွာ အဓိကက်တဲ့ သက္ေသအျဖစ္ အသံုးအဝင္ဆံုး အရာျဖစ္လာတာပါ။

DNA တစ္္ခုက ဘယ္ေလာက္ခံလဲ။

DNA တစ္ခုရဲ႔ သက္တမ္းဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆုိတာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္တစ္ခုပါ။ DNA တစ္ခု႕ရဲ႕သက္တမ္းက ႏွစ္ေပါင္း ၆.၈ သန္း ေတာင္ရွိပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ DNA ေမာ္လီက်ဴးတစ္ခုရဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ အတြဲေပါင္း တစ္ဝက္ေလာက္ပ်က္သြားပါေစဦး DNA တစ္ခုက ႏွစ္ေပါင္း ၅၂၁ ႏွစ္ေတာင္ခံပါတယ္တဲ့။

DNA ေတြက ပ်က္စီးသြားတတ္လား ။

ဒီ အရမ္းအသံုးဝင္တဲ့ DNA ဟာ ေရနဲ႔ ေနနဲ႔ ထိသြားရင္ အထဲမွာပါတဲ့ အင္ဇုိင္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရသလိုျဖစ္ျပီး ပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လံုးဝအစအနပါရွာမရေအာင္ဖ်က္ဆီးဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ Bleach (အစြန္းခၽြတ္ေဆး)လိုမ်ိဳး ျပင္းထန္တဲ့ဓာတုပစၥည္းေတြအသံုးျပဳမွရႏုိင္ပါတယ္။

DNA စစ္ေဆးျခင္းကို ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ၾကလဲ ။

ကိုယ္ခႏၶာေပၚကဆံပင္၊ ေသြး၊ အေရျပား၊ သုတ္ရည္ နဲ႔  အျခားတစ္ရွဴးဆဲလ္ေတြကိုသံုးျပီး DNA ကိုစစ္ေဆးၾကပါတယ္။ ဥပမာ မႈခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာမွာ တရားခံနဲ႔ ဆံပင္ျဖစ္ျဖစ္ ေသြးျဖစ္ျဖစ္က်န္ခဲ့ရင္ အဲဒါကို DNA စစ္ ျပီးရင္ သံသယရွိတယ္လို႕ ယူဆရတဲ့ လူေတြရဲ႕ ဆံပင္ နဲ႔ ေသြးေတြကို DNA စစ္ျပီး ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိ ေဆာင္ရြက္တာကုိ ေျပာတာပါ။ ဒါေတြကို ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ျပီး ရလာတဲ့ စစ္ေဆးခ်က္အေျဖကို သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူထံဆီ လက္ေရးမူနဲ႔ ပို႕ေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ အမႈရင္ဆုိင္ေနရလို႔မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ကိုယ္ DNA စစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ မစစ္ခင္ DNA စစ္ေဆးျခင္းေၾကာင့္ ရလာမယ့္ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးျပစ္ေတြ  အားလံုးကို သိရွိျပီး သေဘာတူေၾကာင့္လက္မွတ္ေရးထုိးဖို႕ေတာ့လိုပါလိမ့္မယ္။

DNA စစ္ေဆးခ်က္လုပ္ေဆာင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဘယ္အဆင့္ေတြက အေရးၾကီးလဲ။

Ideneifying – အခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာကေန DNA ရႏုိင္မယ့္ အရာေတြကို ရွာမယ္
Collecting – ရႏုိင္သမွ် သက္ေသေတြကို စုေဆာင္းမယ္
Transporting – စုေဆာင္းထားတဲ့ သက္ေသေတြကိုိ သက္ဆုိင္ရာေနရာေရာက္ေအာင္ စနစ္တက်သယ္သြားမယ္
Storing – ရရွိလာတဲ့ DNA သက္ေသေတြကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းထားမယ္။ စတာေတြက အေရးၾကီးတဲ့ အဆင့္ေတြပါ။
ဒီအထဲမွာမွ အေရးအၾကီးဆံုးကေတာ့ Collecting စုေဆာင္းတဲ့ အဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သက္ေသေတြကို မစုေဆာင္းႏုိင္ရင္ အျဖစ္မွန္ေပၚမွာ မဟုတ္သလို စုေဆာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း စနစ္တက် မစုေဆာင္းခဲ့ရင္ သက္ေသေတြ ပ်က္စီးသြားႏုိင္တာေၾကာင့္ပါ။ အထူးသျဖင့္ မႈခင္းျဖစ္ပြားခဲ့တယ္ဆိုရင္ ခံလိုက္ရတဲ့ တရားလို အေနနဲ႔ မႈခင္းျဖစ္ျပီးျပီးခ်င္း အက်ီၤလဲလိုက္တာ၊ ေရခ်ိဳးလိုက္တာ ၊ ေရေဆးလိုက္တာမ်ိဳးေတြ လံုးဝမလုပ္သင့္ပါဘူး။  စုေဆာင္းတဲ့ မႈခင္းအရာရွိ အေနနဲ႔လည္း DNA ေတြ ေရာေထြးမသြားေစဖို႔ လက္အိတ္နဲ႔ စနစ္တက်ကိုင္ျပီး တစ္ခုခ်င္း ေသခ်ာ ခြဲသိမ္းထားတာမ်ိဳးလုပ္သင့္ပါတယ္။

ဘယ္လိုေနရာေတြကေန DNA စစ္ေဆးျခင္းလုပ္ေဆာင္လို႕ရလဲ ။

ခႏၶာကိုယ္ကေနထြက္တဲ့အရည္တုိင္းလိုလိုမွာ DNA စစ္ေဆးလို႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့

တရားလိုရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာဆီမွာ က်န္ေနႏုိင္ခဲ့တဲ့ တရားခံရဲ႕ သုတ္ရည္၊ တံေတြး၊ ေသြး
တရားလိုရဲ႕ လက္သည္းထဲမွ တရားခံရဲ႕ အသားစေတြ
တရားလိုရဲ႕ အက်ီေပၚမွာကပ္က်န္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ဆံပင္
တရားလိုရဲ႕ မိန္းမကိုယ္၊ စအိုဝ၊ ပါးစပ္ စတာေတြ အားလံုးက DNA စစ္ေဆးလို႕ရႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

DNA တစ္ခါ စစ္ေဆးရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကာတတ္လဲ ။

DNA စစ္ေဆးျခင္း တစ္ခါလုပ္ရင္ ၃ ရက္ေလာက္အထိၾကာတတ္ျပီး မႈခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာကေန စစ္ေဆးခ်က္အေျဖထြက္တဲ့ အထိဆိုရင္ တစ္ခါတစ္ရံ ၁၄ ရက္ေလာက္အထိၾကာသြားတတ္ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ေလာက္ဆိုရင္ တရားခံျဖစ္သူက ထြက္္ေျပးလြတ္ေျမာက္ႏုိင္သြားတဲ့အတြက္ ခုေနာက္ပုိင္း DNA ကို ၂ နာရီအတြင္းအျပီးသတ္စစ္ေဆးလို႕ရမယ့္ နည္းေတြ စမ္းသပ္လ်က္ရွိပါတယ္။

DNA စစ္ေဆးျပီး အမႈေတြကို ဘယ္လိုေဖာ္ထုတ္ၾကလဲ။

အမႈ ေဖာ္ထုတ္တဲ့ေနရာမွာ အသံုးမ်ားတဲ့ DNA စစ္ေဆးျခင္းက polymerase chain reaction (PCR) စစ္ေဆးနည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စုေဆာင္းရလာတဲ့ သက္ေသပစၥည္းေတြကို PCR နည္းနဲ႔ DNA စစ္ေဆးျခင္းအားျဖင့္ သန္းနဲ႔ခ်ီထြက္လာျပီး ထြက္လာတဲ့ DNA Copy ေတြကို သံသယရွိသူရဲ႕ DNA နဲ႔ ျပန္ျပီးတုိက္စစ္တာပါ။

DNA စစ္ေဆးျခငး္က ဘယ္ေလာက္ တိက်တဲ့အေျဖကို ေပးသလဲ၊

စုေဆာင္းရလာတဲ့DNA က အရည္အေသြးပိုင္းထိခိုက္ထားတာလည္း မရွိဘူး၊ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏလည္းျဖစ္မယ္ဆုိ္ရင္ DNA က ထုတ္ေပးတဲ့ မႈခင္းအေျဖက ၉၉.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းတိက် မွန္ကန္မႈ ရွိပါတယ္။

DNA အေျဖကို လွည့္စားလုိ႕ရလား။

DNA စစ္ေဆးတယ္ဆုိတာ စုေဆာငး္ရလာတဲ့ သက္ေသေတြကိုပဲ စစ္ေဆးရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ရလာတဲ့ သက္ေသကို အစားထိုးလိုက္တာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့၊ လဲလိုက္တာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ စစ္ေဆးခ်က္ထြက္လာတဲ့အေျဖက တကယ္အျဖစ္မွန္နဲ႔ ကြဲလြဲမႈေလးေတြ ရိွေနပါလိမ့္မယ္။ ခုလို သက္သပစၥည္းေတြကို လဲလိုက္တာမ်ိဳး၊ ဖ်က္ဆီးလိုက္တာမ်ိဳးေတြ မရွိခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေသခ်ာစုဆာင္း သိမ္းဆည္းထားမယ္ဆိုရင္ DNA က တရားခံကို  အတိအက်ေဖာ္ထုတ္ေပးႏုိင္မယ့္ အမွန္တရားဘက္ေတာ္သား တစ္ေယာက္ပါ ။ ။

မူလေရးသားတင္ဆက္သည့္ စာမ်က္ႏွာ - Hello ဆရာ၀န္​