Career Planning အေျကာင္းမွတ္သားခဲ့သမွ် ျပန္လည္ ေဝမွ်ျခင္း
ႏိုဝင္ဘာလ (၂၉)ရက္ေန႕ကရန္ကုန္ျမိဳ႕ UMFCCI တြင္ ဆရာျကီးေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္၏ Career Planning အေျကာင္းေဟာေျပာပြဲကိုတက္ေရာက္ရန္ အခြင့္အေရးရရွိခဲ့ပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲတြင္ ဆရာျကီးေဆြးေႏြးခဲ့ေသာအေျကာင္းအရာမ်ားကိုမွတ္သားမိသေလာက္ ျပန္လည္ ေရးသားတင္ျပမိသည္။
Career ဆိုတာကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရလွ်င္ မိမိပညာႏွင့္ အလုပ္လုပ္စားျခင္း (သို႕) အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာဘဝဟုဆရာျကီးမွ အစခ်ီျပီးစတင္ရွင္းလင္းခဲ့ပါသည္။ ေဟာေျပာပြဲ၏ ေခါင္းစဥ္အား Career Planning ဟုေပးထားေသာ္လည္းဆရာျကီးမွ Career Planning and Development ဟုေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ့ပါသည္။ မိမိဘဝအတြက္ အစီအစဥ္ခ် (Plan) ျပီးမွ ဒီ့ထက္ ပိုျပီးတိုးတက္ေအာင္ (Development) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ တတ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
Minds are like parachutes. ဆိုသည့္ စကားလိုမိမိ၏ စိတ္ကိုလည္းေလထီးလိုဖြင့္ထား (Open mind) ရပါမည္။ အကယ္၍မိမိ၏ စိတ္ကိုမဖြင့္ထားပဲ (Close mind) လုပ္ထားျပီးငါပဲသိ။ ငါပဲတတ္။ ငါ လုပ္တာပဲမွန္တယ္ဆိုပါကမိမိလိုရာသို႕ မေရာက္ပဲေလထီးထီးမပြင့္သကဲ့သို႕ ေအာက္သို႕ ျပဳတ္က် ေပမည္။
ဘဝအတြက္ အျမဲတမ္း future orientation ရွိရမည္။ ငါသည္ လုပ္ႏိုင္တယ္ (I can) မလုပ္ႏိုင္ဘူး (I can’t) ဆိုတာမရွိရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ She turned her can’t into cans, and her dreams into plans. ထိုသို႕ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာေတြကေနလုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာျဖစ္လာေအာင္ ျကိုးစားရင္းအိပ္မက္ေတြကိုအစီအစဥ္ခ်ရင္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရေပမည္။ Career Planning သည္ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မဟုတ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတာကိုယုတၲိတန္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာကိုေခၚဆိုပါသည္။
ဘဝတြင္ C ၃ခု ရွိရပါမည္။
Choices (ေရြးခ်ယ္မွဳ/ကိုယ္ျကိုက္ရာကိုေရြးခ်ယ္ရမည္)
Chances (အခြင့္အေရးရွိရမည္)
Changes (အေျပာင္းအလဲရွိရမည္)
မိမိဘဝအတြက္ ကိုယ္ျကိုက္ႏွစ္သက္ရာေရြးခ်ယ္မွဳကို ျပဳလုပ္ပါ။ အခြင့္အေရးရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါ။ လူေတြသည္ ေမြးလာကတည္းက risk ႏွင့္အတူေမြးဖြားလာသည့္အတြက္ လူ႕ဘဝတြင္ risk သည္ အျမဲရွိသည္။ ထိုမွတဆင့္ မိမိဘဝကိုေျပာင္းလဲဖို႕ ေရြးခ်ယ္ရပါမည္။ အခြင့္အေရးရေအာင္ ယူရပါမည္။
ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္
အျခားသူ၏ အေတြး၊ အျခားသူ၏ အတတ္ပညာျဖင့္ ကိုယ့္ကိုကုိယ္ မလႊမ္းမိုးေစဘဲမိမိ၏ တကယ့္စိတ္ထဲ (inner point or inner voice) ပါမွ မိမိကိုယ္ပိုင္ စိတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ မိမိဘဝကိုကိုယ္ပိုင္ဖန္တီးတည္ေဆာက္ေစပါ။ ဥပမာျပရေသာ္ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းေဟ့ေကာင္ မင္းအရက္ေသာက္မလားေမးလို႕ ကိုယ္ကမေသာက္ခ်င္ဘူးသို႕ေသာ္ သူငယ္ခ်င္းကမင္းကအရက္မေသာက္ရေအာင္ အေျခာက္လားဂန္ဒူးလားေျပာဆိုလာသျဖင့္ စိတ္ထဲမွ မပါေသာ္လည္းမခံခ်င္စိတ္ျဖင့္ ေသာက္လိုက္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ရွိပါေစ။
ငါလုပ္တဲ့ အလုပ္ကို ငါ ခ်စ္ရဲ့လား။ ငါ တကယ္ေရာ ျမတ္ႏိုးရဲ့လား။ မိမိလုပ္တဲ့ အလုပ္ကိုခ်စ္ပါ။ မတတ္ႏိုင္လို႕ လုပ္ရတဲ့အခါ ခံယူခ်က္နဲ႕ လုပ္ပါ။ Do the job you love, Love the job you do! အေတြ႕အျကံုမရွိပဲနဲ႕ မည္သည္မွ် လုပ္လို႕မရ၊ ပညာကိုသာဝယ္လို႕ရသည္။ အေတြ႕အျကံုကိုဝယ္လို႕ မရေပ။ အလုပ္အားစိတ္ဝင္ တစားႏွင့္ လုပ္မွ မိမိ၏ ရည္မွန္းခ်က္ (Goal) သို႕ ေရာက္ေပမည္။ ၄င္းေနာက္ ကၽြမ္းက်င္မွဳ (Skills) ရွိရမည္။ ပညာတတ္မွဳ (Education) ျဖစ္ရမည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ လူသားတိုင္းအတြက္ လိုအပ္သည့္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ တည္ျကည္မွဳ (Values) ရွိဖို႕ အထူးလိုအပ္ပါသည္။
ကိုယ့္အေျကာင္းကိုယ္သိေအာင္ လုပ္ရပါမည္။ (Learn about yourself / Self-awareness) ကိုယ့္အေျကာင္းကိုယ္သိေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါကမိမိႏွင့္ နီးစပ္ရာမိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအားမိမိ၏ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္မ်ားကိုေမးျမန္း ျကည့္ကာမိမိအေျကာင္းသိရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရပါမည္။ ထို႕ေနာက္ မိမိ၏ ကၽြမ္းက်င္မွဳ အရည္အေသြးကိုသိရွိရမည္။ (Identify your skills) မိမိဘာလုပ္ခ်င္တာလဲမိမိကဘာကိုလုပ္ႏိုင္သလဲဆိုတာသုေတသန ျပဳစုရပါမည္။ အဆက္အသြယ္ အခ်ိတ္အဆက္ ရေအာင္လည္း ျပဳလုပ္တတ္ရပါမည္။ မိမိ၏ တန္ဖိုးဟာဘာလဲဆိုတာကိုသိရွိေအာင္ လုပ္ထားရမည္။
Knowing Yourself
လက္ရွိမိမိဘယ္ေနရာေရာက္ေနျပီလဲဘဝမွာဘယ္အဆင့္ကိုေရာက္ေနျပီလဲ၊ ဘယ္အထိသြားခ်င္တာလဲတက္လွမ္းခ်င္တာလဲ၊ မိမိလိုခ်င္တဲ့ ေနရာေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ငါ ဒီအလုပ္လုပ္တာဘာေျကာင့္ လုပ္တာလဲ။ ကိုယ့္ ပညာကိုအသံုးခ်ခ်င္လို႕ လုပ္တာလား။ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ားလိုခ်င္လို႕လုပ္တာလား။ အေတြ႕ အျကံုလိုခ်င္လို႕ လုပ္တာလား။ motivation လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ အားနည္းခ်က္ကဘာရွိလဲ။ ကိုယ့္ အတြက္ ဘာကအေရးျကီးဆံုးလဲ။ မိမိကိုယ္ကိုအျမဲ learning လုပ္ေနရပါမယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ သူေတြ အားလံုးက learning လုပ္ေနရမယ္။ ပန္းတိုင္ Goal ရွိရပါမယ္။ ဘယ္ေတာ့ စလုပ္မလဲ။ ဘယ္ကေနစမလဲ။ ကိုယ္ စိတ္ဝင္စားတာဘာလဲ။ မိမိ ကၽြမ္းက်င္မွဳက ဘာလဲ။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာမိမိအတြက္ အေရးျကီးတာဘာလဲ။ တျခားဘာကိုစဥ္းစားသင့္သလဲ။
Finding Out
အလုပ္ေတြ ရွာေဖြရမယ္။ ဘယ္လိုအလုပ္မ်ိဳးရွာမလဲ။ ေလ့လာစရာေတြ အမ်ားျကီးထဲမွ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အေရးေတြကိုရွာေဖြတတ္ရမယ္။ ထိုသို႕ အလုပ္ရဖို႕ အတြက္ အရည္းအခ်င္း ကၽြမ္းက်င္မွဳရွိထားျပီး ၄င္းတို႕ကို ဘယ္လိုအသံုးခ်မလဲသိရမယ္။ ရလာတဲ့ အလုပ္ကကိုယ္နဲ႕ ကိုက္ညီလား။ မကိုက္ညီလားစဥ္းစားရမည္။ ကိုယ္နဲ႕ မကိုက္ညီပါက skills planning လုပ္ရမည္။ ထိုသို႕ မကိုက္ညီပဲ ဟ ေနေသာေနရာကိုကြက္လပ္ျဖည့္တတ္ (gap filling) ရမည္။
Making Decision
ရလာတဲ့ အလုပ္ကမိမိနဲ႕ သင့္ေတာ္၏ မသင့္ေတာ္၏ အဆံုးအျဖတ္ျဖင့္ လုပ္မည္ မလုပ္ဘူးေရြးခ်ယ္ (Choice) တတ္ရမည္။ အလုပ္ေတြ အမ်ားျကီးထဲမွ တခုကိုေရြးခ်ယ္ရ (narrow down) ေတာ့မည္။ ကိုယ္ ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ အလုပ္သည္ မိမိႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ (suitable) အလုပ္ကိုေရြးခ်ယ္တတ္ရမည္။ အေကာင္းဆံုးေရြးခ်ယ္မွု (Option) ကိုေရြးတတ္ျပီးစိတ္ဝင္စားမွဳ ကၽြမ္းက်င္မွဳတို႕ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာအလုပ္ ျဖစ္ရန္ လိုသည္။ မိမိလုပ္ခ်င္တာႏွင့္ ကိုက္ညီရဲ့လားဆိုသည့္ Cost and Benefit စံရွိရမည္။ မိမိအတြက္ အဟန္႕အတား ျဖစ္ေစတာကဘာလဲ။ အကူအညီရေစတာကဘာလဲဆိုတာကိုေသခ်ာသိျမင္ ဆံုးျဖတ္ တတ္ရမည္။
Taking Action
မ်က္စိစံုမွိတ္ျပီးေခါင္းညိတ္လိုက္တာလုပ္ေဆာင္လိုက္တာမ်ိဳး Action ယူလို႕ မရေပ။ လိုအပ္လွ်င္ အကူအညီေတာင္းခံရမည္။ မည္သူကမိမိကိုကူညီႏိုင္မည္လဲဆိုတာသိရွိရမည္။ တစ္ေနရာထဲမွာပဲေနျပီးဒီေနရာမွာပဲမေက်နပ္ေနဘဲတျခားဘာဆက္လုပ္မည္လဲဟုအျမဲစဥ္းစားေတြးေခၚ ေနရမည္။ မိမိအလုပ္ကုိစူးစမ္းေလ့လာရမည္။ မိမိဘာထပ္လုပ္ႏိုင္ေသးသလဲ။ အလုပ္ကိုေလ့လာရန္လိုသည္။ မိမိ၏ ဘဝတိုးတက္ရာလမ္းေျကာင္းကို (career paths) ေဖာ္ေဆာင္ရမည္။ Action Plan ရွိရမည္။ လိုခ်င္တာကိုအေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႕ အစီအစဥ္ လမ္းေျကာင္းေတြ ေရးဆြဲထားရမည္။
Career Development ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဆရာျကီးမွ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္မွာ အလုပ္ရွိတဲ့လူေတြအဖို႕ အလုပ္မွာတိုးတက္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္ဖို႕လိုပါတယ္။ ရွာေဖြဖို႕လိုပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္ဟု ေျပာျကားခဲ့သည္။ ထိုသို႕ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ အတြက္ အဆက္အသြယ္ေတြရွိဖို႕ႏွင့္ Networking ေတြ ရွိဖို႕ အေရးျကီးပါတယ္။ Social Media ကိုေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်တတ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ Learning and access လည္း လုပ္တတ္ရပါ မယ္။
From Time to Time
မိမိလက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ ေနရာမွာပဲေက်နပ္မေနဘဲေရွ႕ ၅ ႏွစ္ကို ဘာျဖစ္မလဲ ဒီ့ထက္ ေရွ႕ ၁၀ ႏွစ္ေရာက္ရင္ ဘာျဖစ္ေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတဲ့ အျမဲမိမိအနာဂတ္အတြက္ စဥ္းစားေတြးေခၚ (think about future) ေနရပါမယ္။ မိမိရဲ့ လမ္းေျကာင္း (direction) ကဘယ္ကိုသြားခ်င္တာလဲ။ လက္ရွိေနရာမွာတင္ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ကာ ေလာဘမရွိဘဲ မေနထိုင္သင့္ေပ။ အျမဲတမ္းေရွ႕ကို (get on) ေရႊ႕လ်ားေနရမယ္။ အသစ္အသစ္ေတြကို (do something new) လုပ္ေနရပါမယ္။
ယခုတင္ျပေနေသာ Career Development သည္ လုပ္ငန္းခြင္ ထဲမွ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ မန္ေနဂ်ာတို႕ အတြက္ အထူးအေရးျကီးေပသည္။ တာဝန္ရွိသူတို႕သည္ မိမိဝန္ထမ္းမ်ား၏ career development ကိုစိတ္ဝင္စားမွဳ ရွိရပါမည္။ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားတိုးတက္ေအာင္ အျမဲတမ္း ျကံေဆာင္ စိတ္ဝင္စားေနရမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ားထံမွလည္းအျကံညာဏ္ ျပန္လည္ ယူကာ ျကီးျကပ္သူႏွင့္ ျကီးျကပ္ခံရသူျကားနားလည္မွဳ အတိအက် ရွိရပါမည္။ မန္ေနဂ်ာ၏ ရည္မွန္းခ်က္ကိုလက္ေအာက္ ဝန္ထမ္းေတြကမသိလွ်င္ ေရွ႕ဆက္သြားရန္ ခက္ေပမည္။ ထို႕အတြက္ ဝန္ထမ္းေတြ သေဘာေပါက္နားလည္သိရွိေအာင္ ရွင္းလင္းျပျပီးပူးေပါင္းပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ေစရမည္။
မိမိဝန္ထမ္းမ်ားကိုလည္းေနရာမွန္ လူမွန္ ျဖစ္ေအာင္ စီမံခန္႕ခြဲတတ္ရေပမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ အရည္အေသြး ကၽြမ္းက်င္မွဳမ်ားတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသလိုသူတို႕ထံမွ feedback မ်ားကိုနားေထာင္ေပးရမည္။ ထိေရာက္ေသာေဆြးေႏြးမွဳမ်ား (career discussion) ရွိရန္ လိုအပ္သည္။ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ support training ေပးကာ information and advice မ်ားေပးရမည္။ ရာထူးတိုးမွ တျခားေနရာကိုေျပာင္းလဲတာ မဟုတ္ပဲကိုယ္ စိတ္ဝင္စားရာဌာနသို႕ ေျပာင္းလဲတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ကိုေဖာ္ေဆာင္ ေပးရမည္။
ဝန္ထမ္းမ်ား၏ skills ကိုေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်တတ္ျပီးထူးခၽြန္ေသာသူမ်ားျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး positive outcomes ရွိျပီး ျကည္လင္ျပတ္သားေသာဦးတည္ခ်က္မ်ားရွိရပါမည္။ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ စကားမ်ားမ်ား (conversation) ေျပာဆိုရမည္။ တန္ဖိုးျဖတ္ေပးျခင္း (performance appraisal) အားေကာင္းေကာင္းလုပ္ေဆာင္ေပးရပါမည္။ မိမိကိုယ္၌ကလည္း ရပ္တန္႕ေန (standing still lethal) လို႕ မရဘဲ လိုအပ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္တိုးတက္မွဳမ်ားရွိေအာင္ အျမဲ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွ အေတာ္ဆံုးသူကိုထိန္းခ်ဳပ္ကာမိမိထံ၌ ျမဲေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႕ အရမ္း အေရးျကီးပါတယ္။ ဒါမွသာ organization performance တက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Engaged Employees
လုပ္ငန္းခြင္မွာစိတ္ပါဝင္စားျပီးစိတ္ပါလက္ပါႏွင့္ လုပ္ငန္းတြင္ ျမွပ္ႏွံထားသူ ျဖစ္ရပါမည္။ မိမိအားမခိုင္းပဲလုပ္တတ္ေအာင္ ျကိုးစားရမည္။ Initiative ယူျပီးလုပ္တတ္ေသာသူျဖစ္ေအာင္ ျကိုးစားရမည္။ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီသည္ မိမိအလုပ္၏ Brand Ambassador ျဖစ္သည္။ မိမိအလုပ္အားကိုယ္စားျပဳသူ ျဖစ္ရပါမည္။ မိမိ၏ skills ကိုအမွန္တကယ္ အသံုးျပဳတတ္ဖို႕ လိုအပ္ျပီးအလားအလာ (potential) အမ်ားျကီးရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ မိမိကိုတာဝန္အသစ္မ်ားေပးအပ္လာသည္ကိုလည္း တာဝန္ေပးသည္ ခိုင္းသည္ဟု မယူဆပဲ အေတြ႕အျကံုအသစ္မ်ားေပးေနတာဟု သေဘာထားရေပမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ားအားအသိအမွတ္ျပဳကာခ်ီးေျမွာက္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရပါမည္။ ခ်ီးေျမွာက္သည့္ ပံုစံအားလည္းမမွားေစရန္ ဂရုျပဳျပီးတကယ္လိုအပ္သည္ကိုခ်ီးေျမွာက္မိတတ္ေစရပါမည္။ လုပ္ငန္းအတြက္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းအတြက္ မိမိကိုယ္အတြက္ စီမံကိန္းခ်မွတ္ပါ။ ေရရွည္ အစီအမံျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႕ ေဆာင္ရြက္တတ္ျကပါေစ။ မ်က္စိမွိတ္ျပီးအာရံုျဖင့္ ပံုေဖာ္သလို visualization ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႕ လူတိုင္းလိုအပ္ပါသည္။ လုပ္ငန္းခြင္တိုင္းမွာ vision and mission ရွိသလိုလူတိုင္းလူတိုင္းမွာလည္း ရွိရပါမည္ဟု ဆရာျကီးမွ အထက္ပါအတိုင္း ေဆြးေႏြး ေဟာေျပာခဲ့သည္အား ျပန္လည္ေဝမွ်လိုက္ရပါသည္။
(ဆရာျကီးေဆြးေႏြးခဲ့သေလာက္ ဆရာျကီး၏ အာေဘာ္ႏွင့္ မကိုက္ညီခဲ့ပါကမွတ္သားနာယူသူက်ေနာ္၏ အားနည္းခ်က္သာ ျဖစ္ပါသည္။)
Credit: ကိုေအာင္ကိုကိုဦး
ႏိုဝင္ဘာလ (၂၉)ရက္ေန႕ကရန္ကုန္ျမိဳ႕ UMFCCI တြင္ ဆရာျကီးေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္၏ Career Planning အေျကာင္းေဟာေျပာပြဲကိုတက္ေရာက္ရန္ အခြင့္အေရးရရွိခဲ့ပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲတြင္ ဆရာျကီးေဆြးေႏြးခဲ့ေသာအေျကာင္းအရာမ်ားကိုမွတ္သားမိသေလာက္ ျပန္လည္ ေရးသားတင္ျပမိသည္။
Career ဆိုတာကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရလွ်င္ မိမိပညာႏွင့္ အလုပ္လုပ္စားျခင္း (သို႕) အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာဘဝဟုဆရာျကီးမွ အစခ်ီျပီးစတင္ရွင္းလင္းခဲ့ပါသည္။ ေဟာေျပာပြဲ၏ ေခါင္းစဥ္အား Career Planning ဟုေပးထားေသာ္လည္းဆရာျကီးမွ Career Planning and Development ဟုေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ့ပါသည္။ မိမိဘဝအတြက္ အစီအစဥ္ခ် (Plan) ျပီးမွ ဒီ့ထက္ ပိုျပီးတိုးတက္ေအာင္ (Development) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ တတ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
Minds are like parachutes. ဆိုသည့္ စကားလိုမိမိ၏ စိတ္ကိုလည္းေလထီးလိုဖြင့္ထား (Open mind) ရပါမည္။ အကယ္၍မိမိ၏ စိတ္ကိုမဖြင့္ထားပဲ (Close mind) လုပ္ထားျပီးငါပဲသိ။ ငါပဲတတ္။ ငါ လုပ္တာပဲမွန္တယ္ဆိုပါကမိမိလိုရာသို႕ မေရာက္ပဲေလထီးထီးမပြင့္သကဲ့သို႕ ေအာက္သို႕ ျပဳတ္က် ေပမည္။
ဘဝအတြက္ အျမဲတမ္း future orientation ရွိရမည္။ ငါသည္ လုပ္ႏိုင္တယ္ (I can) မလုပ္ႏိုင္ဘူး (I can’t) ဆိုတာမရွိရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ She turned her can’t into cans, and her dreams into plans. ထိုသို႕ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာေတြကေနလုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာျဖစ္လာေအာင္ ျကိုးစားရင္းအိပ္မက္ေတြကိုအစီအစဥ္ခ်ရင္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရေပမည္။ Career Planning သည္ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မဟုတ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတာကိုယုတၲိတန္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာကိုေခၚဆိုပါသည္။
ဘဝတြင္ C ၃ခု ရွိရပါမည္။
Choices (ေရြးခ်ယ္မွဳ/ကိုယ္ျကိုက္ရာကိုေရြးခ်ယ္ရမည္)
Chances (အခြင့္အေရးရွိရမည္)
Changes (အေျပာင္းအလဲရွိရမည္)
မိမိဘဝအတြက္ ကိုယ္ျကိုက္ႏွစ္သက္ရာေရြးခ်ယ္မွဳကို ျပဳလုပ္ပါ။ အခြင့္အေရးရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါ။ လူေတြသည္ ေမြးလာကတည္းက risk ႏွင့္အတူေမြးဖြားလာသည့္အတြက္ လူ႕ဘဝတြင္ risk သည္ အျမဲရွိသည္။ ထိုမွတဆင့္ မိမိဘဝကိုေျပာင္းလဲဖို႕ ေရြးခ်ယ္ရပါမည္။ အခြင့္အေရးရေအာင္ ယူရပါမည္။
ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္
အျခားသူ၏ အေတြး၊ အျခားသူ၏ အတတ္ပညာျဖင့္ ကိုယ့္ကိုကုိယ္ မလႊမ္းမိုးေစဘဲမိမိ၏ တကယ့္စိတ္ထဲ (inner point or inner voice) ပါမွ မိမိကိုယ္ပိုင္ စိတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ မိမိဘဝကိုကိုယ္ပိုင္ဖန္တီးတည္ေဆာက္ေစပါ။ ဥပမာျပရေသာ္ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းေဟ့ေကာင္ မင္းအရက္ေသာက္မလားေမးလို႕ ကိုယ္ကမေသာက္ခ်င္ဘူးသို႕ေသာ္ သူငယ္ခ်င္းကမင္းကအရက္မေသာက္ရေအာင္ အေျခာက္လားဂန္ဒူးလားေျပာဆိုလာသျဖင့္ စိတ္ထဲမွ မပါေသာ္လည္းမခံခ်င္စိတ္ျဖင့္ ေသာက္လိုက္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ရွိပါေစ။
ငါလုပ္တဲ့ အလုပ္ကို ငါ ခ်စ္ရဲ့လား။ ငါ တကယ္ေရာ ျမတ္ႏိုးရဲ့လား။ မိမိလုပ္တဲ့ အလုပ္ကိုခ်စ္ပါ။ မတတ္ႏိုင္လို႕ လုပ္ရတဲ့အခါ ခံယူခ်က္နဲ႕ လုပ္ပါ။ Do the job you love, Love the job you do! အေတြ႕အျကံုမရွိပဲနဲ႕ မည္သည္မွ် လုပ္လို႕မရ၊ ပညာကိုသာဝယ္လို႕ရသည္။ အေတြ႕အျကံုကိုဝယ္လို႕ မရေပ။ အလုပ္အားစိတ္ဝင္ တစားႏွင့္ လုပ္မွ မိမိ၏ ရည္မွန္းခ်က္ (Goal) သို႕ ေရာက္ေပမည္။ ၄င္းေနာက္ ကၽြမ္းက်င္မွဳ (Skills) ရွိရမည္။ ပညာတတ္မွဳ (Education) ျဖစ္ရမည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ လူသားတိုင္းအတြက္ လိုအပ္သည့္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ တည္ျကည္မွဳ (Values) ရွိဖို႕ အထူးလိုအပ္ပါသည္။
ကိုယ့္အေျကာင္းကိုယ္သိေအာင္ လုပ္ရပါမည္။ (Learn about yourself / Self-awareness) ကိုယ့္အေျကာင္းကိုယ္သိေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါကမိမိႏွင့္ နီးစပ္ရာမိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအားမိမိ၏ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္မ်ားကိုေမးျမန္း ျကည့္ကာမိမိအေျကာင္းသိရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရပါမည္။ ထို႕ေနာက္ မိမိ၏ ကၽြမ္းက်င္မွဳ အရည္အေသြးကိုသိရွိရမည္။ (Identify your skills) မိမိဘာလုပ္ခ်င္တာလဲမိမိကဘာကိုလုပ္ႏိုင္သလဲဆိုတာသုေတသန ျပဳစုရပါမည္။ အဆက္အသြယ္ အခ်ိတ္အဆက္ ရေအာင္လည္း ျပဳလုပ္တတ္ရပါမည္။ မိမိ၏ တန္ဖိုးဟာဘာလဲဆိုတာကိုသိရွိေအာင္ လုပ္ထားရမည္။
Knowing Yourself
လက္ရွိမိမိဘယ္ေနရာေရာက္ေနျပီလဲဘဝမွာဘယ္အဆင့္ကိုေရာက္ေနျပီလဲ၊ ဘယ္အထိသြားခ်င္တာလဲတက္လွမ္းခ်င္တာလဲ၊ မိမိလိုခ်င္တဲ့ ေနရာေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ငါ ဒီအလုပ္လုပ္တာဘာေျကာင့္ လုပ္တာလဲ။ ကိုယ့္ ပညာကိုအသံုးခ်ခ်င္လို႕ လုပ္တာလား။ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ားလိုခ်င္လို႕လုပ္တာလား။ အေတြ႕ အျကံုလိုခ်င္လို႕ လုပ္တာလား။ motivation လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ အားနည္းခ်က္ကဘာရွိလဲ။ ကိုယ့္ အတြက္ ဘာကအေရးျကီးဆံုးလဲ။ မိမိကိုယ္ကိုအျမဲ learning လုပ္ေနရပါမယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ သူေတြ အားလံုးက learning လုပ္ေနရမယ္။ ပန္းတိုင္ Goal ရွိရပါမယ္။ ဘယ္ေတာ့ စလုပ္မလဲ။ ဘယ္ကေနစမလဲ။ ကိုယ္ စိတ္ဝင္စားတာဘာလဲ။ မိမိ ကၽြမ္းက်င္မွဳက ဘာလဲ။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာမိမိအတြက္ အေရးျကီးတာဘာလဲ။ တျခားဘာကိုစဥ္းစားသင့္သလဲ။
Finding Out
အလုပ္ေတြ ရွာေဖြရမယ္။ ဘယ္လိုအလုပ္မ်ိဳးရွာမလဲ။ ေလ့လာစရာေတြ အမ်ားျကီးထဲမွ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အေရးေတြကိုရွာေဖြတတ္ရမယ္။ ထိုသို႕ အလုပ္ရဖို႕ အတြက္ အရည္းအခ်င္း ကၽြမ္းက်င္မွဳရွိထားျပီး ၄င္းတို႕ကို ဘယ္လိုအသံုးခ်မလဲသိရမယ္။ ရလာတဲ့ အလုပ္ကကိုယ္နဲ႕ ကိုက္ညီလား။ မကိုက္ညီလားစဥ္းစားရမည္။ ကိုယ္နဲ႕ မကိုက္ညီပါက skills planning လုပ္ရမည္။ ထိုသို႕ မကိုက္ညီပဲ ဟ ေနေသာေနရာကိုကြက္လပ္ျဖည့္တတ္ (gap filling) ရမည္။
Making Decision
ရလာတဲ့ အလုပ္ကမိမိနဲ႕ သင့္ေတာ္၏ မသင့္ေတာ္၏ အဆံုးအျဖတ္ျဖင့္ လုပ္မည္ မလုပ္ဘူးေရြးခ်ယ္ (Choice) တတ္ရမည္။ အလုပ္ေတြ အမ်ားျကီးထဲမွ တခုကိုေရြးခ်ယ္ရ (narrow down) ေတာ့မည္။ ကိုယ္ ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ အလုပ္သည္ မိမိႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ (suitable) အလုပ္ကိုေရြးခ်ယ္တတ္ရမည္။ အေကာင္းဆံုးေရြးခ်ယ္မွု (Option) ကိုေရြးတတ္ျပီးစိတ္ဝင္စားမွဳ ကၽြမ္းက်င္မွဳတို႕ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာအလုပ္ ျဖစ္ရန္ လိုသည္။ မိမိလုပ္ခ်င္တာႏွင့္ ကိုက္ညီရဲ့လားဆိုသည့္ Cost and Benefit စံရွိရမည္။ မိမိအတြက္ အဟန္႕အတား ျဖစ္ေစတာကဘာလဲ။ အကူအညီရေစတာကဘာလဲဆိုတာကိုေသခ်ာသိျမင္ ဆံုးျဖတ္ တတ္ရမည္။
Taking Action
မ်က္စိစံုမွိတ္ျပီးေခါင္းညိတ္လိုက္တာလုပ္ေဆာင္လိုက္တာမ်ိဳး Action ယူလို႕ မရေပ။ လိုအပ္လွ်င္ အကူအညီေတာင္းခံရမည္။ မည္သူကမိမိကိုကူညီႏိုင္မည္လဲဆိုတာသိရွိရမည္။ တစ္ေနရာထဲမွာပဲေနျပီးဒီေနရာမွာပဲမေက်နပ္ေနဘဲတျခားဘာဆက္လုပ္မည္လဲဟုအျမဲစဥ္းစားေတြးေခၚ ေနရမည္။ မိမိအလုပ္ကုိစူးစမ္းေလ့လာရမည္။ မိမိဘာထပ္လုပ္ႏိုင္ေသးသလဲ။ အလုပ္ကိုေလ့လာရန္လိုသည္။ မိမိ၏ ဘဝတိုးတက္ရာလမ္းေျကာင္းကို (career paths) ေဖာ္ေဆာင္ရမည္။ Action Plan ရွိရမည္။ လိုခ်င္တာကိုအေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႕ အစီအစဥ္ လမ္းေျကာင္းေတြ ေရးဆြဲထားရမည္။
Career Development ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဆရာျကီးမွ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္မွာ အလုပ္ရွိတဲ့လူေတြအဖို႕ အလုပ္မွာတိုးတက္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္ဖို႕လိုပါတယ္။ ရွာေဖြဖို႕လိုပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္ဟု ေျပာျကားခဲ့သည္။ ထိုသို႕ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ အတြက္ အဆက္အသြယ္ေတြရွိဖို႕ႏွင့္ Networking ေတြ ရွိဖို႕ အေရးျကီးပါတယ္။ Social Media ကိုေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်တတ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ Learning and access လည္း လုပ္တတ္ရပါ မယ္။
From Time to Time
မိမိလက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ ေနရာမွာပဲေက်နပ္မေနဘဲေရွ႕ ၅ ႏွစ္ကို ဘာျဖစ္မလဲ ဒီ့ထက္ ေရွ႕ ၁၀ ႏွစ္ေရာက္ရင္ ဘာျဖစ္ေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတဲ့ အျမဲမိမိအနာဂတ္အတြက္ စဥ္းစားေတြးေခၚ (think about future) ေနရပါမယ္။ မိမိရဲ့ လမ္းေျကာင္း (direction) ကဘယ္ကိုသြားခ်င္တာလဲ။ လက္ရွိေနရာမွာတင္ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ကာ ေလာဘမရွိဘဲ မေနထိုင္သင့္ေပ။ အျမဲတမ္းေရွ႕ကို (get on) ေရႊ႕လ်ားေနရမယ္။ အသစ္အသစ္ေတြကို (do something new) လုပ္ေနရပါမယ္။
ယခုတင္ျပေနေသာ Career Development သည္ လုပ္ငန္းခြင္ ထဲမွ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ မန္ေနဂ်ာတို႕ အတြက္ အထူးအေရးျကီးေပသည္။ တာဝန္ရွိသူတို႕သည္ မိမိဝန္ထမ္းမ်ား၏ career development ကိုစိတ္ဝင္စားမွဳ ရွိရပါမည္။ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားတိုးတက္ေအာင္ အျမဲတမ္း ျကံေဆာင္ စိတ္ဝင္စားေနရမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ားထံမွလည္းအျကံညာဏ္ ျပန္လည္ ယူကာ ျကီးျကပ္သူႏွင့္ ျကီးျကပ္ခံရသူျကားနားလည္မွဳ အတိအက် ရွိရပါမည္။ မန္ေနဂ်ာ၏ ရည္မွန္းခ်က္ကိုလက္ေအာက္ ဝန္ထမ္းေတြကမသိလွ်င္ ေရွ႕ဆက္သြားရန္ ခက္ေပမည္။ ထို႕အတြက္ ဝန္ထမ္းေတြ သေဘာေပါက္နားလည္သိရွိေအာင္ ရွင္းလင္းျပျပီးပူးေပါင္းပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ေစရမည္။
မိမိဝန္ထမ္းမ်ားကိုလည္းေနရာမွန္ လူမွန္ ျဖစ္ေအာင္ စီမံခန္႕ခြဲတတ္ရေပမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ အရည္အေသြး ကၽြမ္းက်င္မွဳမ်ားတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသလိုသူတို႕ထံမွ feedback မ်ားကိုနားေထာင္ေပးရမည္။ ထိေရာက္ေသာေဆြးေႏြးမွဳမ်ား (career discussion) ရွိရန္ လိုအပ္သည္။ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ support training ေပးကာ information and advice မ်ားေပးရမည္။ ရာထူးတိုးမွ တျခားေနရာကိုေျပာင္းလဲတာ မဟုတ္ပဲကိုယ္ စိတ္ဝင္စားရာဌာနသို႕ ေျပာင္းလဲတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ကိုေဖာ္ေဆာင္ ေပးရမည္။
ဝန္ထမ္းမ်ား၏ skills ကိုေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်တတ္ျပီးထူးခၽြန္ေသာသူမ်ားျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး positive outcomes ရွိျပီး ျကည္လင္ျပတ္သားေသာဦးတည္ခ်က္မ်ားရွိရပါမည္။ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ စကားမ်ားမ်ား (conversation) ေျပာဆိုရမည္။ တန္ဖိုးျဖတ္ေပးျခင္း (performance appraisal) အားေကာင္းေကာင္းလုပ္ေဆာင္ေပးရပါမည္။ မိမိကိုယ္၌ကလည္း ရပ္တန္႕ေန (standing still lethal) လို႕ မရဘဲ လိုအပ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္တိုးတက္မွဳမ်ားရွိေအာင္ အျမဲ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွ အေတာ္ဆံုးသူကိုထိန္းခ်ဳပ္ကာမိမိထံ၌ ျမဲေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႕ အရမ္း အေရးျကီးပါတယ္။ ဒါမွသာ organization performance တက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Engaged Employees
လုပ္ငန္းခြင္မွာစိတ္ပါဝင္စားျပီးစိတ္ပါလက္ပါႏွင့္ လုပ္ငန္းတြင္ ျမွပ္ႏွံထားသူ ျဖစ္ရပါမည္။ မိမိအားမခိုင္းပဲလုပ္တတ္ေအာင္ ျကိုးစားရမည္။ Initiative ယူျပီးလုပ္တတ္ေသာသူျဖစ္ေအာင္ ျကိုးစားရမည္။ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီသည္ မိမိအလုပ္၏ Brand Ambassador ျဖစ္သည္။ မိမိအလုပ္အားကိုယ္စားျပဳသူ ျဖစ္ရပါမည္။ မိမိ၏ skills ကိုအမွန္တကယ္ အသံုးျပဳတတ္ဖို႕ လိုအပ္ျပီးအလားအလာ (potential) အမ်ားျကီးရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ မိမိကိုတာဝန္အသစ္မ်ားေပးအပ္လာသည္ကိုလည္း တာဝန္ေပးသည္ ခိုင္းသည္ဟု မယူဆပဲ အေတြ႕အျကံုအသစ္မ်ားေပးေနတာဟု သေဘာထားရေပမည္။ ဝန္ထမ္းမ်ားအားအသိအမွတ္ျပဳကာခ်ီးေျမွာက္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရပါမည္။ ခ်ီးေျမွာက္သည့္ ပံုစံအားလည္းမမွားေစရန္ ဂရုျပဳျပီးတကယ္လိုအပ္သည္ကိုခ်ီးေျမွာက္မိတတ္ေစရပါမည္။ လုပ္ငန္းအတြက္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းအတြက္ မိမိကိုယ္အတြက္ စီမံကိန္းခ်မွတ္ပါ။ ေရရွည္ အစီအမံျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႕ ေဆာင္ရြက္တတ္ျကပါေစ။ မ်က္စိမွိတ္ျပီးအာရံုျဖင့္ ပံုေဖာ္သလို visualization ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႕ လူတိုင္းလိုအပ္ပါသည္။ လုပ္ငန္းခြင္တိုင္းမွာ vision and mission ရွိသလိုလူတိုင္းလူတိုင္းမွာလည္း ရွိရပါမည္ဟု ဆရာျကီးမွ အထက္ပါအတိုင္း ေဆြးေႏြး ေဟာေျပာခဲ့သည္အား ျပန္လည္ေဝမွ်လိုက္ရပါသည္။
(ဆရာျကီးေဆြးေႏြးခဲ့သေလာက္ ဆရာျကီး၏ အာေဘာ္ႏွင့္ မကိုက္ညီခဲ့ပါကမွတ္သားနာယူသူက်ေနာ္၏ အားနည္းခ်က္သာ ျဖစ္ပါသည္။)
Credit: ကိုေအာင္ကိုကိုဦး
No comments:
Post a Comment