ဓါတ္ပံုပညာတိုးတက္ခ်င္ရင္

How to Improve Your Photography Skills
================================

ဓါတ္ပံုပညာတိုးတက္ခ်င္ရင္

"Practice makes perfect"

“မေနာက္ပါနဲ႔ဦးေလးရာ” “မေနာက္ပါဘူး ငါ့တူရာ” တကယ္ေျပာတာပါ။ တိုးတက္ခ်င္ရင္ ေလ့က်င့္ပါ။ မ်ားမ်ားတိုးတက္ခ်င္ရင္ မ်ားမ်ားေလ့က်င့္ပါ။ တစ္ခုပဲရွိတယ္ ေလ့က်င့္တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ နည္းမွန္လမ္းမွန္မဟုတ္ရင္၊ သို႔မဟုတ္ ျဖတ္လမ္းမသိရင္ ဆရာ မျပရင္ ငါးပိဖုတ္ေတာင္ နည္းမက် ဆိုသလို တိုးတက္မႈေႏွးေကြးႏိုင္တယ္။ ထိေရာက္ျမန္ဆန္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ သိထားရင္ေတာ့ ပိုျပီးခရီးေရာက္ႏိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။

ဓါတ္ပံုပညာေလ့လာေနၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ က်ေနာ္သိထားသေလာက္၊ ဖတ္မွတ္ေလ့လာထားသေလာက္ ထိေရာက္မယ့္နည္းလမ္းေလးေတြကို ေဝမွ်ေပးခ်င္ပါတယ္။

1. Learn the Basics
--------------------------
ဘယ္ဟာမဆို ေအာက္ေျခကစရမွာပါ။ ေရတြင္းတူးတာက လြဲလို႔ေပါ့ေလ။ ဓါတ္ပံုပညာအေျခခံေတြကို သိေအာင္ေလ့လာပါ။ Exposure ဆိုတာဘာလဲ။ Aperture, ISO နဲ႔ Shutter speed ေတြက exposure ေပၚမွာ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလဲ။ F-stop ဆိုတာဘာလဲ။ ကင္မရာတစ္လံုး ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံု အေျခခံကဘာလဲ စတာေတြကို ေလ့လာပါ။ ကင္မရာလက္ထဲေရာက္လာလို႔ မ်က္စိထဲ လွတယ္ထင္တာေတြ ေလွ်ာက္ရိုက္ေပမယ့္ ပံုေကာင္းထြက္လာဖို႔ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ကင္မရာကျမင္တာနဲ႔ မ်က္စိကျမင္တာ ဘယ္လိုကြာျခားမႈေတြရွိတယ္ဆိုတာ သိထားဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီအေျခခံေတြကို ေလ့လာႏိုင္တဲ့ websites ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲက တစ္ခုကို ေအာက္မွာ လင့္ေပးထားပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာ အားနည္းတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ အဲလိုအေျခခံေလးေတြကို ဘာသာျပန္ျပီး ပုိ႔စ္ေလးေတြ တင္ေပးဖို႔ေတာ့ စိတ္ကူးထားတယ္ဗ်ာ။

https://photographylife.com/what-is-aperture-in-photography

ဒီလင့္က Understanding Aperture - A Beginner's Guide ပါ။ aperture အေၾကာင္း၊ DoF လို႔ေခၚတဲ့ Depth of Field အေၾကာင္းေတြ ရွုင္းျပထားပါတယ္။ အဲဒီကမွ တျခား Shutter, ISO အေၾကာင္းေတြ စပ္ဆက္ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။

2. Get to Know Your Camera
------------------------------------------

ကိုယ့္ရဲ႕ ကင္မရာဟာ ဘာေတြလုပ္ႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္လုပ္ႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္လို control လုပ္ရမလဲဆိုတာေတြ သိေအာင္ေလ့လာပါ။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေမ်ာက္အံုးသီးရသလိုပဲ ေနမွာ။ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ Aperture/Shutter speed dial ကို ဘယ္ညာ လွည့္မွားေနတာ။ Metering mode ေျပာင္းဖို႔ menu ထဲမွာလိုက္ရွာေနရတာ၊ ISO ဘယ္မွာေျပာင္းရမွန္းမသိတာ စတာေတြနဲ႔ ပံုေကာင္းတစ္ပံုရႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးသြားႏိုင္ပါတယ္ (မယံုမရွိနဲ႔ ကိုယ္ေတြ႔)။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကင္မရာအေၾကာင္း အူမေခ်းခါးမက်န္ မသိေတာင္မွ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ သိထားသင့္တာေပါ့။ အေကာင္းဆံုးက ကင္မရာနဲ႔အတူပါလာတဲ့ Manual ကိုဖတ္ပါ။ ကင္မရာဝယ္တံုးက မပါလာလဲ အင္တာနက္မွာ အလကားေဒါင္းလို႔ရပါတယ္။ ေဒါင္းဖို႔အခက္အခဲရွိရင္ comment section မွာကင္မရာ Model ေပးခဲ့ပါ။ ေဒါင္းျပီး email ပို႔ေပးပါ့မယ္။ စာဖတ္မပ်င္းပါနဲ႔။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သိလွျပီလို႔လဲ ဘယ္ေတာ့မွ မထင္ပါနဲ႔။ Manual ထဲမွာ ကိုယ္မသိတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိႏိုင္ပါေသးတယ္။ Manual ကိုေက်ညက္သြားရင္ေတာ့ အံုးသီးကေန ငွက္ေပ်ာသီးျဖစ္သြားျပီေပါ့။

3. Take Your Camera Everywhere
---------------------------------------------
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ခင္မာလာကို မ်က္ေစ့ေအာက္က အေပ်ာက္မခံပါနဲ႔။ သြားေလရာမွာ ကင္မရာပါပါေစ။ ကင္မရာလက္ထဲရွိေနရင္ ရြစိရြစိနဲ႔ ဟိုဟာရိုက္ခ်င္ ဒီဟာရိုက္ခ်င္ျဖစ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ပထမေတာ့ point and shoot အဆင့္ေပါ့။ အဲဒီကေန တဆင့္တက္လာရင္ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့ အရာေတြကို ပိုျပီး ဂရုစိုက္တက္လာမယ္။ ျမင္တက္လာမယ္။ ဘယ္ဟာေလးကို ဘယ္လိုရိုက္လိုက္ရင္ ပံုေကာင္းေလးျဖစ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေလးေတြ ပိုျပီးရင့္က်က္လာမယ္။ ကင္မရာမပါေတာင္မွ စိတ္ကူးထဲမွာ ရိုက္ၾကည့္တက္ေအာင္ ၾကိဳးစားျပီးအက်င့္လုပ္ပါ။တကယ္အက်ဳိးရွိပါလိမ့္မယ္။

4. Learn from the Masters
----------------------------------
ဓါတ္ပံုဂရုၾကီးေတြဆီက ရႏိုင္သေလာက္ ေလ့လာသင္ယူပါ။ လူကိုယ္တိုင္သြားျပီး တပည့္ခံရမယ္လို႔ေတာ့ မဆိုလိုပါဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းသေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုမွ Ansel Adams ရဲ႕တပည့္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးမလား။ သူတို႔ရဲ႕ပံုေတြက ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ေကာင္းေနသလဲ၊ composition အယူအဆေတြ၊ အလင္းအေမွာင္ အယူအဆေတြ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ စုတုျပဳ လုပ္ရမွာေပါ့။ ဂရုၾကီးေတြလို႔ အမ်ားက လက္ခံထားၾကတဲ့ ဆရာ့ဆရာၾကီးတခ်ိဳ႕နဲ႔ နာမည္ေက်ာ္ ဓါတ္ဆရာတခ်ဳိ႕အေၾကာင္းကို ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ link ေလးေတြ ေအာက္မွာေပးထားပါတယ္။

Ansel Adams
Alfred Stieglitz
Henry Cartier-Bresson
Eve Arnold
Tim Hetherington
Zack Arias
Yousuf Karsh

5. Projects, projects, porjects
---------------------------------------
Project ေတြလုပ္ပါ။ project တစ္ခုျပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ဆိုတာ စိတ္ရွည္ဇြဲသန္ဖို႔လိုပါတယ္။ project အဆံုးမွာ တိုးတက္မႈတစ္ခုေတာ့ အနည္းဆံုးရွိမွာပါ။ Project ဆိုတာဘာလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ မသိေသးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ idea ေလးေတြရေအာင္ ထင္ရွားတဲ့ project အခ်ဳိ႕ကို ေဖာ္ျပေပးပါ့မယ္။

365 or Project 365 - ဓါတ္ပံုသမားတိုင္းလိုလို ၾကိဳးစားၾကတဲ့ project ပါ။ ရည္မွန္းခ်က္က ရွင္းပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ဓါတ္ပံုတစ္ပံုႏံႈးနဲ႔ တစ္ႏွစ္စာ ၃၆၅ ပံုရိုက္ပါမယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ တစ္ေန႔တစ္ပံုရိုက္ဖို႔ဆိုတာ လြယ္လြန္းတယ္ မထင္ပါနဲ႔။ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ကင္မရာမကိုင္ျဖစ္တဲ့ေန႔ေတြ ရွိလာမွာ က်ိန္းေသေပါက္ပါ။ အဲဒီအခါမ်ဳိးမွာ ငါ့မွ ဒီပေရာဂ်က္ရွိေနတယ္၊ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ commitment ရွိမွသာ ေအာင္ျမင္ျပီးဆံုးႏိုင္မွာပါ။

Project 52 or 52 Weeks - ဒါကေတာ့ 365 ထက္နည္းနည္းပို သက္သာတဲ့ ပေရာဂ်က္ပါ။ တစ္ပတ္ကို တစ္ပံု၊ တစ္ႏွစ္ 52 ပတ္၊ 52 ပံု ရိုက္ရမွာပါ။

100 Strangers - ဒါကေတာ့ အထူးသျဖင့္ Street photographer ေတြအတြက္ပါ။ ကိုယ္မသိတဲ့ လမ္းေပၚက လူစိမ္း အေယာက္ ၁၀၀ ရဲ႕ပံုေတြကို မွတ္တမ္းတင္ဖို႔ပါ။ တစိမ္းတစ္ေယာက္ကို ဓါတ္ပံုသြားရိုက္ဖို႔ဆိုတာ ေပါ့ေသးေသး စိမ္ေခၚမႈမဟုတ္ပါဘူး။ အခန္႔မသင့္ရင္ အနည္းဆံုးေတာ့ အထိုးခံရႏိုင္တယ္ (မ်က္ေစာင္း)။

Nifty Fifty - ဒါကေတာ့ ဓါတ္ဆရာအခ်င္းခ်င္းပဲသိတဲ့ အေခၚအေဝၚပါ။ 50mm Lens ကိုေျပာတာပါ။ 50mm Lens ဟာ လူ႔မ်က္စိနဲ႔ျမင္ရတဲ့ ျမင္ကြင္းနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုးတူတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ Crop frame camera အတြက္ေတာ့ 35mm ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီပေရာဂ်က္မွာေတာ့ 50mm Lens ကိုပဲသံုးျပီး အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ရိုက္ပါ့မယ္ေျပာတာပါ။ ဥပမာ ၃လ၊ ၆လ စသျဖင့္ေပ့ါ။ တျခား Lens ေတြေျပာင္းမသံုးပဲ၊ အထူးသျဖင့္ Zoom Lens ေတြမသံုးပဲ Fixed focal length lens သို႔မဟုတ္ Prime Lens ေတြပဲသံုးျခင္းအားျဖင့္ composition skill ပိုေကာင္းလာႏိုင္ပါတယ္။ တေနရာထဲ အေသရပ္ျပီး Zoom ေလး ထုတ္လိုက္သြင္းလိုက္ လုပ္ေနတာထက္ ေျခေထာက္ကို အသံုးျပဳ ေနရာယူရေတာ့ ပိုျပီးျမင္တက္လာမွာပါ။ focal length အေသနဲ႔ လိုခ်င္တဲ့အရာေတြပါဝင္လာေအာင္ angle အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန အနီးအေဝး ၾကံဆျပီး ရိုက္တက္လာမယ္။ အင္မတန္အက်ဳိးရွိပါတယ္။

Self Portraits - ရိုက္စရာမရွိ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ျပန္ရိုက္ဗ်ာ။ တကယ္ေျပာတာပါ။ အခ်ိန္တစ္ခုသတ္မွတ္ျပီးရိုက္မလား၊ ဥပမာ 365 project မွာ self portraits ေတြခ်ည့္ပဲ 365 ပံုရိုက္တာ။ ဒါမွမဟုတ္ Self Portarits 100 ဆိုျပီး ပံု ၁၀၀ ျပည့္ေအာင္ရိုက္တာေပါ့။ ကိုယ့္ပံုကိုယ္ရိုက္တာပဲ လြယ္တယ္မထင္ပါနဲ႔။ ပံု ၂၀ ေလာက္ရိုက္ျပီးရင္ ဘယ္လိုထပ္ရိုက္ရပါ့မလဲဆိုတာ တကယ္ေခါင္းစားစရာျဖစ္လာမွာပါ။ ၾကိဳးစားၾကည့္ေပါ့ဗ်ာ။

Colors - ဥပမာ Red ဆိုျပီး ကာလာအနီေရာင္ေတြကို အသားေပးရိုက္တာမ်ဳိး၊ စာတိုက္ပံုး၊ မီးသတ္ကား စသျဖင့္ေပါ့။ သို႔ကလို ပေရာဂ်က္ေတြ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္လည္း တီထြင္ၾကံဆႏိုင္ပါတယ္။

6. Refine Your Perspective
----------------------------------
ေန႔စဥ္ေတြ႔ေနၾက အရာဝတၳဳေလးေတြကိုပဲ ဓါတ္ပံုမ်က္စိနဲ႔ ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကည့္ပါ။ အျပင္ထြက္စရာေတာင္မလိုပါဘူး။ အိမ္မွာရွိတဲ့ အရာဝတၳဳေလးေတြ ဥပမာ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ပုလင္းေဖာက္တံ၊ ေရပိုက္ေခါင္း၊ ဒါမွမဟုတ္လဲ အလုပ္စားပြဲေပၚက ေဘာပင္ေရာင္စံုေလးေတြ ထည့္ထားတဲ့ခြက္၊ ကြန္ပ်ဴတာ ကီးဘုတ္၊ေမာက္စ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ခုခုကို ေရြးျပီးေတာ့ အနည္းဆံုး ၁၀ပံု ၁၅ပံုေလာက္ ရႈ႔ေထာင့္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ Focal length အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ Setting အမ်ဳိးမ်ိဳး၊ မတူညီတဲ့ အလင္းေရာင္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ရိုက္ၾကည့္ပါ။ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို တစ္ခု၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း တစ္ပတ္ကို တစ္ခု ေရြးခ်ယ္ျပီး ရိုက္ပါ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ရိုးရွင္းမႈထဲကေန ထူးျခားတာေလးေတြကို ရွာေတြ႔တက္ဖို႔ပါ။ အဲလိုေလ့က်င့္သြားရင္ သာမန္ကာရွံကာျမင္ရံုမဟုတ္ေတာ့ပဲ သာမန္အရာဝတၳဳေလးေတြဆီက စိတ္ဝင္စားစရာ အေရာင္ေတြ၊ အရိပ္ေတြ၊ ပံုသ႑န္ေတြကို ျမင္တက္လာပါလိမ့္မယ္။

7. Visit an Art Museum
-----------------------------
ဓါတ္ပံုဟာ အႏုပညာတစ္ခုျဖစ္တဲ့အတြက္ တျခားအႏုပညာေတြကုိလည္း ေလ့လာႏိုင္ရင္ ပိုျပီးက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အျမင္ရွိလာမွာပါ။ ပန္းခ်ီ ပန္းပုျပခန္း၊ ပါေဖာင့္မန္႔ျပပြဲ၊ စတာေတြကို သြားျပီးေလ့လာၾကည့္ပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ္သေဘာက်တဲ့ ပံုေလးေတြ ျပကြက္ေလးေတြကို sketch ေလးျခစ္ျပီးမွတ္ထားႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဘယ္အခ်က္ေလးေတြကို သေဘာက်တယ္၊ ဘယ္အခ်က္ကိုေတာ့ျဖင့္ သိပ္မၾကိဳက္ဘူး ဆိုတဲ့ မွတ္စုေလးေတြပါ တြဲေရးထားပါ။

8. Accept the Challenges
-----------------------------------
ဓါတ္ပံုဆရာတုိင္းမွာ ကိုယ္အားသန္ရာသန္ရာ genre တစ္ခုစီေတာ့ ရွိၾကပါတယ္။ Landscape, Portrait, Candid, Nature, Fashion, Wildlife, Macro စသျဖင့္ေပါ့။ စိမ္ေခၚမႈတစ္ခုအေနနဲ႔ ကုိယ္မသန္တဲ့ genre တစ္ခုခုကို စျပီးရိုက္ၾကည့္ပါ။ ဥပမာ Landscape သမားဆိုရင္ Portrait သို႔မဟုတ္ Fashion ေျပာင္းရိုက္ၾကည့္ပါ။ Knowledge အသစ္ေတြ၊ Skill အသစ္ေတြ အေတြ႔အၾကံဳသစ္ေတြ ရလာပါလိမ့္မယ္။

9. Know the Rules
--------------------------
Photography Composition Rules ေတြကို တက္ႏိုင္သေလာက္ ေလ့လာပါ။ The Rule of Third, Leading Lines, Golden Ratio (or) Divine Proportion (or) The Fibonacci Rule, Golden Triangles, Balancing Elements စတာေတြကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ Rules ေတြရဲ႕ ပံုစံခြက္ထဲေတာ့ ေျခခ်ဳပ္မိမေနပါေစနဲ႔။ Rules are meant to be broken ဆိုသလိုပဲ ေဖာက္ထြက္ျပီး တီထြင္ဖန္တီးၾကည့္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ပန္းတိမ္မတက္ခင္ ေရႊခိုးသင္ ဆိုသလိုမျဖစ္ရေအာင္ အေျခခံ rules ေတြကိုေတာ့ သိထားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီေအာက္က လင့္ေတြမွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
10 Top Photography composition rules

Divine Composition with Fibonacci's Ratio

18 Composition Rules For Photos That Shines

10. Learn to See
----------------------
ျမင္တက္ေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ယူပါ။ stop looking, learn to see. စြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ အေရာင္ေတြ၊ ပံုသ႑န္ေတြ၊ အလင္းေရာင္၊ အရိပ္ေတြကို ရွာေဖြၾကည့္ပါ။ repetition pattern ေတြ ဒါမွမဟုတ္ အားလံုးထဲမွာ တစ္ခုထဲ ထူးထူးျခားျခား ထင္ရွားေနတာမ်ဳိးေတြကို ရွာေဖြၾကည့္ပါ။ လူေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈေတြ၊ အျပဳအမူု ဟန္အမူအရာေတြ (ေပ်ာ္ရႊင္ေနသလား၊ ဝမ္းနည္းေနလား၊ အထီးက်န္တဲ့ပံုလား၊ နက္နက္နဲနဲ ေတြးေတာေနပံုလား စသျဖင့္) ကိုယ့္ဓါတ္ပံုထဲမွာထင္ဟပ္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။ မတူကြဲျပားမႈ၊ ထင္းကနဲျမင္ႏိုင္တဲ့ ျခားနားမႈ (ပံုသ႑န္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ အေရာင္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ အလင္းလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္) ေတြကို ဖမ္းဆုပ္ႏိုင္ဖို႔ၾကိဳးစားပါ။

ဒီအၾကံေပးခ်က္ေတြက technically ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္။ ဘယ္လိုရိုက္ရမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာျပထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကကေတာ့ ဓါတ္ပံုသမားေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာဖို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ ေတြးေခၚပံုနဲ႔ အျပဳအမူ အေလ့အက်င့္ကို တိုးတက္ေစမယ့္ အၾကံေပးခ်က္ေလးေတြသာျဖစ္ပါတယ္။ ဓါတ္ပံုပညာကို ေလ့လာကာစ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအတြက္ အသံုးဝင္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

Credit to >>  Ko Aung Ko Ko (Vanko)´s Blog