ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရိွ HIV ကူးစက္ခံထားရၿပီး ေဆးေသာက္သံုးရန္ လိုအပ္ေနသူတိုင္း ၂၀၂၀ ခုႏွစ္၌ ARV ေဆးရရိွရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း တာခ်ီလိတ္ခ႐ုိင္ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနမွဴး ေဒါက္တာမ်ိဳးမင္းထံမွ သိရွိရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ မကာဟိုခမ္းရပ္ကြက္ ေအာင္ျမတ္ခန္းမ၌ ဒီဇင္ဘာ(၄) ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့သည့္ ကမာၻ႔ခုခံအားက်ဆင္႔သည့္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အခမ္းအနား၌ ၎က အထက္ပါ အတိုင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
“NAP အေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ INGO ေတြ၊ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ၂၀၂၀ မွာ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံထားရသူတိုင္း ARV ေဆးရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ ခုခံအားက်ေရာဂါဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသား မဟာဗ်ဴဟာ (၃) ရပ္နဲ႔အညီ HIV ကူးစက္ခံထားရတဲ့ မိသားစု၀င္ေတြ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္တာေတြ ေလ်ာ့နည္းဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။” ဟု အဆိုပါ အခမ္အနား၌ တာခ်ီလိတ္ခ႐ုိင္ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနမွ ဌာနမွဴး ေဒါက္တာမ်ိဳးမင္းက ေျပာ သည္။
အဆိုပါ အခမ္းးအနားသို႔ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ INGO မ်ား၊ ၿမိဳ႕သူ/ သားမ်ား၊ ေက်ာင္းသား/သူမ်ား စုစုေပါင္း (၅၀၀) ခန္႔ႏွင္႔ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ စစ္ဗ်ဴဟာအဖြဲ႔အေျခခ် (တာခ်ီလိတ္) စစ္ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္ႏိုင္ဦးႏွင့္ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
“ကမာၻေပၚတြင္ လူေပါင္း (၃၅) သန္းခန္႔ HIV ပိုးကူးစက္မႈ ခံေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္က စၿပီး ခုခံအားက်ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ကို က်င္းပခဲ့ၾကၿပီး HIV ကူးစက္ခံထားရသူေတြကို ခြဲျခားမဆက္ဆံဖို႔ ပိုးကူးစက္ခံရတဲ့သူေတြ ARV ေဆးပံုမွန္တိုက္ေကြ်းမယ္ဆိုရင္ သာမန္လူေတြလိုပဲ သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္ပါတယ္။ လူသားခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာၿပီး ေဖးမကူညီၾကဖို႔လိုပါတယ္။” ဟု ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးတင္၀င္းေရႊက ေျပာသည္။
တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ခုခံအားက်ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေ
ကမာၻ႔ခုခံအားက်ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး အထိမ္းအမွတ္ေန႔ ပန္ခ်ီ၊ ပိုစတာ၊ စာစီစာကံုး၊ ကာတြန္းဆုရ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဆုေပးအပ္ ခ်ီးျမွင့္ေပးအပ္ခဲ့ၿပီး အခမ္းအနားၿပီးဆံုးခဲ့သည္။
ျမစ္မခ - ၂၀၂၀ ခုႏွဏ္၌ ARV ေဆးေသာက္ရန္ လိုအပ္သူတိုင္း ေဆးရရိွေရး ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိ
HIV/AIDS ကူးစက္ခံရသူ ၅ ေသာင္းခန္႔ ARV ေဆးလို
၂၀၁၃-၁၄ ခုႏွစ္ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ႀကီး (WHO) ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္း ေအအာရ္ဗီြေဆး လိုအပ္ေနတဲ့ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ကူးစက္ခံရသူ ၅ ေသာင္းေလာက္ ေဆးလိုအပ္ေနတယ္လို႔ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MSF) က ေျပာပါတယ္။ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ ကမၻာ့ကိုယ္ခံအားက်ဆင္းမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီဗြီဘီရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကို နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ က်န္းမာေရး ညြန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ဖုန္းသစ္က ေျဖၾကားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအအာရ္ဗီြ ေဆးလိုအပ္ေနတဲ့ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ကူးစက္ခံရသူ ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ရွိေနေပမယ့္ ၇ ေသာင္းခြဲကိုသာ ေထာက္ပံ့ထား ႏုိင္ေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
CD4 ဆဲလ္အေရအတြက္ ၃၅၀ ေအာက္ရွိတဲ့ လူနာအေရအတြက္ကို ခန္႔မွန္းထားတာ ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ႀကီးက ေနာက္ထပ္ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္လုိက္တဲ့ CD4 ဆဲလ္အေရအတြက္ ၅၀၀ ေအာက္ဆိုရင္ လိုအပ္တဲ့ လူနာအေရအတြက္က ပိုမိုမ်ားလာမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ ဘုန္းသစ္က ရွင္းျပပါတယ္။
“၅ ေသာင္းဆိုတာလည္း နည္းတဲ့ ပမာဏမဟုတ္တဲ့ အတြက္ တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္သြားရမယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္” လို႔ ေဒါက္တာ ဘုန္းသစ္က ေျပာပါတယ္။
က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ လုပ္ႏုိင္စြမ္းဟာ တိုးျမင့္လာၿပီျဖစ္သလို တျခားလက္လွမ္းမမီတဲ့ နယ္ေတြကို အာရုံစိုက္ခ်င္တဲ့ အတြက္ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ေနာက္ထပ္ လူနာသစ္ေတြကို ထပ္လက္မခံေတာ့သလို အရင္ကုသေပးေနတဲ့ လူနာေတြကိုေတာ့ ဆက္လက္ ကုသေပးသြားမယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
လူနာေတြရဲ႕ ေဆးလိုအပ္ခ်က္ ပမာဏာကို ေလ်ာ့ခ်သြားမွာ မဟုတ္သလုိ လူနာတြက MSF က မဟုတ္ေသာ္လည္း က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဆက္လက္ရရွိသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ ၁ သိန္း ၉ ေသာင္းေက်ာ္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
HIV ကူးစက္ႏႈန္း အတက္အက်ကို တိုင္းတာထားတဲ့ ဂဏန္းေတြ မရွိေပမယ့္ အသစ္ထပ္မံကူးစက္မႈႏႈန္း ကေတာ့ က်ဆင္းေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာ ဘုန္းသစ္က ေျပာပါတယ္။
ဒါအျပင္ HIV/AIDS ကူးစက္ခံထားရတဲ့ သူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကေတာ့ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ေလ်ာ့နည္းလာသလို လူနာေတြက ပိုမို သက္ေတာင့္ သက္သာ ရွိတယ္လို႔ ယူဆတဲ့အေၾကာင္း ဒါေပမယ့္လည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာေတာ့ HIV ပိုးရွိတဲ့အတြက္ အလုပ္ထုတ္ခံရတာေတြ အလုပ္မခန္႔တာေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
HIV/AIDS နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၿခဳံၾကည့္ပါက လူထုအေနနဲ႔ လုံေလာက္ေအာင္ အသိအျမင္ ျပည့္စုံ မႂကြယ္၀ေသးသလို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ့ အရင္ကထက္ ေလ်ာ့ပါးလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
DVB - HIV/AIDS ကူးစက္ခံရသူ ၅ ေသာင္းခန္႔ ARV ေဆးလို
No comments:
Post a Comment