MANA ဘာလုပ္ေနသလဲ - အပိုင္း(၂)

ျမန္မာႏိုင္ငံ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဆန္႔က်င္ေရး အသင္း (MANA)  ၏ အဓိက ေဆာင္႐ြက္ရသည့္ ရည္မွန္းခ်က္ လုပ္ငန္း (၂) ရပ္မွာ Drug Demand Reduction မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမူ ေလ်ာ႔ခ်ေရးႏွင့္ Harm Reduction အႏၱရာယ္ေလ်ာ႔ခ်ေရး ျဖစ္ရာ အႏၱရာယ္ေလ်ာ႔ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို သိ႐ွိရန္အတြက္ ေရးသား တင္ျပပါမည္။ အႏၱရာယ္မွာ HIV/AIDS အႏၱရာယ္ေလ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ ကင္း႐ွင္းေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။ HIV (Human Immunodeficiency Virus) လူ႕ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ေရာဂါပိုး၊ ထိုပိုးေၾကာင့္ AIDS ေရာဂါျဖစ္သည္။  HIV သည္ ကိုယ္ခံအား စနစ္အတြင္းမွ  Cells မ်ားကို ေရာဂါပိုး ကူးစက္ေစၿပီး အခ်ိန္ ၾကာလာ သည္ႏွင့္ အမွ် ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ပ်က္စီလာေစၿပီး သာမန္ ဖ်ားနာျခင္းကိုပင္ မတြန္းလွန္ႏိုင္ေတာ့ေသာ အေျခအေန ျဖစ္လာသည္။ AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ကိုယ္ခံအား က်ဆင္းမႈ ေရာဂါပိုး၊ HIV ေၾကာင့္ ထိုေရာဂါပိုး ျဖစ္လာသည္။ AIDS သည္ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ျခင္းတြင္ ေအာက္ဆံုး အဆင့္ျဖစ္သည္။

မူးယစ္ေဆးကို သံုးစြဲသူမ်ားအၾကား HIV သည္ အလြန္ လ်င္ျမန္ ဆိုး၀ါးစြာ ကူးစက္ျပန္႔ႏွ႔ံ လ်က္႐ွိရာ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းမွာ မသန္႔႐ွင္းေသာ ေဆး ထိုးအပ္ ကိရိယာမ်ား မွ်ေ၀ သံုးစြဲျခင္းသည္ ေသြးမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ Virus  ပိုးမ်ား  ကူးစက္ႏိုင္ေျခ အမ်ားဆံုးေသာ နည္းတစ္နည္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္ ဆက္တြဲ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားမွာ HIV၊ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ B ႏွင့္ C ကဲ့သို႔ ေသြးမွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေသာ Virus ေရာဂါမ်ား ေဆးလြန္ျခင္း၊ အျခားအေထြေထြ၊ ကိုယ္က်န္းမာေရး စိတ္္က်န္းမာေရး အခက္အခဲမ်ား အျပင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာႏွင့္ အျခား လူ႕က်င့္၀တ္ ထံုးတမ္း ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖါက္ေသာ အျပဳအမူမ်ား စသည္တို႔ ပါ၀င္သည္။ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူမ်ားအၾကား HIV ပိုး ကူးစက္ႏႈန္းသည္ ကမၻာ့ေဒသ အခ်ဳိ႕တြင္ ၀% မွ ၅၀% အထိ တစ္ဟုန္ထိုး ျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာ သိ႐ွိရပါသည္။

အႏၱရာယ္ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္း၏ ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ သေဘာထား ခံယူခ်က္မွာ ေဆးစြဲသူမ်ားအား  ေဆးကုသမႈ ေအာင္ျမင္သျဖင့္ မူးယစ္ေဆး ျပတ္သြားသည့့္တိုင္ အသက္႐ွည္ က်န္းမာစြာျဖင့္ အက်ဳိး႐ွိ႐ွိ  ေနထိုင္ႏိုင္ရန္  ကူညီပံ့ပိုးသည့္ လုပ္ငန္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ သေဘာထား ခံယူခ်က္မွာ ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား အတြက္ ေဘး အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ပါးမႈ၊ က်န္းမာေရး ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစမႈတို႔ကို ၄င္းတို႔ လက္ခံႏိုင္ေသာ အတိုင္း အတာအတြင္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကရန္ ေဖးမ ကူညီျခင္းျဖင့္ လက္ေတြ႕က်က် ေဆာင္႐ြက္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ခ်ေရးကို စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ေသာ ေရ႐ွည္ ရည္မွန္းခ်က္ထက္ လက္ေတြ႕က်ေသာ ေရတို လုပ္ငန္းမ်ားကို အေလးထားၿပီး HIV ပိုး လ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္ ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကို ဦးစြာပထမ တားဆီးကာကြယ္ေရး မျပဳ လုပ္ႏိုင္ပါက ေရ႐ွည္ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ေသာ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲမႈေလ်ာ့က်ေရး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ဆိုင္ရာ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းကို လုပ္ေဆာင္ရန္ ခက္ခဲ သြားႏိုင္ပါသည္။

အႏၱရာယ္ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ နည္းလမ္း မ်ားစြာ ႐ွိပါသည္။ နည္းဗ်ဴဟာ မ်ဳိးစံုႏွင့္ အစီအစဥ္ အားလံုး အျပန္အလွန္ အက်ဳိးျပဳ ဆက္စပ္ေနပါသည္။ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးရာတြင္ ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားအား လက္ခံ ရယူသူမ်ား အျဖစ္သာ သေဘာမထားဘဲ HIV/AIDS ေရာဂါ တားဆီး ကာကြယ္ေရး၌ အလြန္ေရးပါသူမ်ား အျဖစ္ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ လာေစျခင္းျဖင့္ ပိုမိုေအာင္ျမင္မႈ ရ႐ွိလာႏိုင္ပါသည္။

HIV/AIDS ကမၻာ့ ကပ္္ေရာဂါႀကီး စတစ္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွ လူေပါင္း (၆၅) သန္းေက်ာ္ ကူးစက္ခံရေၾကာင္း သိ႐ွိရပါသည္။ ထိုအထဲတြင္ အမ်ားစုသည္ အသက္ (၁၅) ႏွစ္မွ (၂၄) ႏွစ္အတြင္း႐ွိ လူငယ္မ်ား HIV/AIDS ေ၀ဒနာ ႐ွင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၃၄) ႏိုင္ငံမွ သတင္းရ႐ွိၿပီး ထိုႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ (၁၁၄) ႏိုင္ငံတြင္ HIV ပိုးကို မူးယစ္ ေဆးထိုး သံုးစြဲသူမ်ားၾကားမွ ေတြ႕႐ွိရေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေဆာင္႐ြက္ရန္အတြက္ တာ၀န္႐ွိ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနဆိုင္ရာမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို သိ႐ွိၿပီး လိုအပ္ေသာ ကူညီ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ရွိေစရန္ ႐ွင္းလင္းတင္ျပ ေထာက္ခံေျပာဆိုမႈ (Advocacy) ျပဳလုပ္ၿပီး ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား အၾကား  HIV/AIDS  ေရာဂါ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကို ကာကြယ္ရန္ ပူးေပါင္း ပါ၀င္လာေစရန္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ ရ႐ွိေရးအတြက္ ႐ွင္းလင္း တင္ျပကာ စည္း႐ုံး ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ အတြက္ အေလးထား ေဆာင္႐ြက္ရပါမည္။

မူးယစ္ေဆး ထိုးသြင္းမႈ အျပင္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္း၌ အႏၱရာယ္ေလ်ာ့ခ်ေရး ေဆာင္႐ြက္ရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ HIV/AIDS ေရာဂါသည္ မူးယစ္ေဆး ထိုးသြင္းသူ မ်ားသာမက အမ်ဳိးသမီးမ်ား အၾကား ကူးစက္ ခံရမႈ မွာလည္း ျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္ေနပါ သည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အၾကား HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရမႈမွာ အကာအကြယ္မဲ့ သမား႐ိုးက် လိင္ဆက္ဆံ မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေဆးထိုး သံုးစြဲမႈ ဦးေရ သည္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသူ ဦးေရႏွင့္ ႏႈိင္းစာလ်င္ မမ်ားလွ ေသာ္လည္း HIV/AIDS ကပ္ေရာဂါ၏ အဓိကက်ေသာ အေၾကာင္းရင္းခံ ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာ သိ႐ွိရပါသည္။

အမ်ဳိးသမီး ျပည့္တန္ဆာ ေဆးထိုး သံုးစြဲသူမ်ား၏ လိင္ဆက္ဆံဖက္ အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ေဆးထိုး သံုးသူမ်ား ျဖစ္ေလ့႐ွိပါသည္။ အမ်ဳိးသမီး ေဆးသံုးသူ အမ်ားစုတြင္ မိမိကုိယ္မိမိ တန္ဖိုးထားမႈ နည္းပါးျခင္း၊ အထီး က်န္ျခင္း၊ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း၊ တစ္ကိုယ္တည္း ျဖစ္ေနသလို ခံစားရျခင္း၊ တြန္းလွန္ရန္ အင္အားမ႐ွိဟု ခံစားရျခင္းတို႔ကို ေတြ႕႐ွိ ရပါသည္။ လူမႈ၀န္းက်င္မွ ဖယ္ထုတ္ ခံရျခင္းသည္ ေဆးမီွခို စြဲလမ္း သံုးစြဲေနရျခင္း ျဖစ္ေပၚေစရန္ အေၾကာင္းရင္းခံ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္၍ အမ်ဳိးသမီး ေဆးသံုးသူဦးေရ ပိုမို မ်ားျပားလာျခင္းျဖင့္ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရမႈ အႏၱရာယ္ ပိုမိုႀကီးမားလာျခင္းႏွင့္ အျခားလူမႈေရး၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဆိုးက်ဳိးမ်ားေၾကာင့္ ထိေရာက္ေသာ ျဖည့္ ဆည္းေဆာင္ ႐ြက္မႈ ေပးႏိုင္ရန္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးျခင္းတို႔ လိုအပ္ေနပါသည္။

သို႔ျဖစ္၍ အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို MANA အသင္းႀကီး အေနျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အက်ဳိးတူ ရည္႐ြယ္ခ်က္တူသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ ပူးေပါင္းကာ အသင္း စတင္ ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္ မွစ၍ ယေန႔အထိ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ႐ွိပါသည္။ လုပ္ေဆာင္ အေကာင္အထည္ေဖၚ လ်က္႐ွိသည့္ စီမံကိန္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ေဖၚျပေပး သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိိုင္ငံ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဆန္႔က်င္ေရး အသင္းရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ လုပ္ငန္းတာ၀န္ တစ္ရပ္ကေတာ့ အစီအစဥ္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္ ေထာက္ခံေျပာဆို စည္းရုံးရန္ Program Collaboration and Advocacy ျဖစ္ ပါတယ္။ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ လုပ္ငန္း တာ၀န္ျဖစ္တဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး အလြဲသံုးမႈ ေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေခ်ာေမာေျပျပစ္စြာနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ ဤ က႑ကို အထူးအေလးထား ေဆာင္ရြက္ ရပါတယ္။

မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအေနနဲ႔ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ နည္းဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ဓါတုပစၥည္း ႀကီးၾကပ္ေရး ဆိုင္ရာ နည္းဥပေဒမ်ားကို ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ အတြက္ မူးယစ္ေဆး၀ါးကို ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ သယ္ယူျခင္း၊ ေရာင္း၀ယ္ ေဖါက္ကားျခင္း၊ လက္၀ယ္ေတြ႕ရွိျခင္း၊ မွတ္ပံုမတင္ပဲ သံုးစဲြျခင္း စသည္တို႔မွာ ျပစ္မႈ ဆိုင္ရာ  ဥပေဒက တားျမစ္ ထားပါတယ္။ က်ဴးလြန္ရင္ ထိုက္သင့္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ကို ခံၾကရ မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲတဲ့သူေတြဟာ တားျမစ္ထားတဲ့ မူးယစ္ေဆးကို မသံုးစြဲရမေနႏိုင္ေအာင္ စြဲလမ္းၾကေတာ့ သူတို႔နည္း သူတို႔ဟန္နဲ႔ မရမက ခိုးေၾကာင္းခိုး၀ွက္ ၀ယ္ယူ သံုးစြဲၾကရ ပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး သာမန္ သံုးစြဲရာကေန တစ္ျဖည္းျဖည္း မူးယစ္ေဆး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းတဲ့ ဘ၀ကို ကူးေျပာင္းၾကရတဲ့ အခါမွာ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ ကတဲက ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒထဲမွာ ေဆးထိုးအပ္နဲ႔ ေဆးထိုးျပြန္ကို က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားမွ အပ တရား၀င္ သံုးစြဲခြင့္ မ႐ွိပါ။ ဒါေၾကာင့္ လိုအပ္ေနတဲ့ ေဆးထိုးအပ္နဲ႔ ေဆးထိုးျပြန္မ်ားကိုလဲ ထင္ထင္ေပၚေပၚ ၀ယ္ယူ သံုးစြဲျခင္း မျပဳႏိုင္တာေၾကာင့္ ရွိတဲ့ ေဆးထိုး အပ္နဲ႔ ေဆးထိုးျပြန္ကို မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူ တစ္စုက မွ်ေ၀သံုးစြဲ ၾကရပါတယ္။ ဒီအခါ HIV ပိုး ေရာဂါ ရွိသူထဲမွ က်န္လူမ်ားကို အလြယ္တကူ ကူးစက္မႈ ႐ွိေတာ့   HIV ေရာဂါ ပိုးဟာ မူးယစ္ေဆး ထိုးသြင္း သူၾကားမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ရာက တစ္ဆင့္ ၄င္းတို႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္မ်ား၊ လိင္ဆက္ဆံ ဖက္မ်ားပါ ထပ္မံ ကူးစက္မႈ ႐ွိလာမည္ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး MANA အသင္းႀကီး အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပက အလွဴ႐ွင္မ်ား အကူအညီနဲ႔ HIV Prevention ျပဳလုပ္ရာမွာ Drop inCentre ေခၚတဲ့ ရိပ္မြန္မ်ား ဖြင့္လွစ္ၿပီး HIV ပိုး ကူးစက္ ျပန္႔ပြားမႈမ႐ွိေအာင္ ပညာေပးျခင္း၊ ဘိန္းသံုးစြဲသူ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ စည္း႐ုံး ေျပာဆိုျခင္း၊ အေၾကာထဲသို႔ မူးယစ္ေဆး ထိုးသြင္းျခင္း မျပဳရန္တို႔ အတြက္ တတ္ကၽြမ္းနားလည္ေသာ ဆရာ၀န္၊ သူနာျပဳမ်ားႏွင့္ လုပ္သားမ်ားကို ခန္႔ထားၿပီး ကူညီ ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းမႈ မျပဳလ်င္ မေနႏိုင္ေတာ့ေသာ လူနာမ်ားကို အခမဲ့ ေဆးထိုးအပ္နဲ႔ ေဆးထိုးျပြန္ ျဖန္႕ျဖဴးေပးပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ လိင္တူလိင္ကြဲ ဆက္ဆံရာမွာ အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံတဲ့ အခါ အထူးသျဖင့္ လိင္အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားရာမွ FSW ျပည့္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ လိင္တူမ်ားမွ HIV ပိုး ကူးစက္မႈ မ႐ွိေစရန္ အတြက္ Comdom ကို အခမဲ့ ျဖန္႔ျဖဴးေပးပါတယ္။

ယခုလို မူးယစ္ေဆး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းသူမ်ား၊ လိင္အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားသူ မ်ားကို HIV ပိုး ကူးစက္မႈ မ႐ွိေစေရး အတြက္ က်န္းမာေရး အေထာက္အကူ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္တဲ့ ေဆးထိုးအပ္နဲ႔ ေဆးထိုးျပြန္၊ Comdom တို႔ကို ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္းမွာ ခုခံအား က်ဆင္းမႈ ေရာဂါျဖစ္ေစမည့္ HIV ပိုး မကူးစက္ေစေရး ေဆာင္႐ြက္သည့္ အမ်ဳိးသားေရး တာ၀န္ တစ္ရပ္ကို ထမ္းေဆာင္ေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္းကို အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ျပည္သူ လူထုတို႔မွ နားလည္ သေဘာေပါက္ သိ႐ွိ လက္ခံၿပီး မိမိတို႔ MANA အသင္း၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ေအာင္ျမင္ေရး ကူညီ ပံ့ပိုးေပးရန္ အတြက္ ေထာက္ခံ ေျပာဆိုၿပီး (Advocacy) ေဆာင္႐ြက္ ရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ MANA ရဲ႕ အဓိက လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္တဲ့ မူးယစ္ေဆး အလြဲသံုးစြဲမႈ ေလ်ာ့ခ်ေရးနဲ႔ အႏၱရာယ္ ေလ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေအာင္ျမင္ေရး အတြက္ ရန္ပံုေငြ ရ႐ွိေရး အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ေစတနာ႐ွင္မ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ ရသကဲ့သို႔ ေဒသ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕မ်ားရဲ႕ နားလည္မႈ ႐ိွစြာနဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္  အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕ေစေရး ကူညီမႈ ရ႐ွိရန္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈ ရ႐ွိရန္ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ႐ွင္းလင္း တင္ျပသည့္ ေထာက္ခံေျပာဆိုခ်က္ကို မလြဲမေသြ ေဆာင္႐ြက္မွသာလ်င္ HIV ပိုး ကူးစက္ ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈေၾကာင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ အမ်ဳိးသားေရး တာ၀န္ကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

(ဦးေစာေငြ)
MANA ဗဟို ဒု-ဥကၠဌ
MANA -  MANA ဘာလုပ္ေနလဲ - အပိုင္း(၄)