‘ကုိလုိနီ’ (colony) ဆုိလွ်င္ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံတခုက တျခားအင္အားငယ္ႏုိင္ငံတခုကုိ
(သုိ႕မဟုတ္) ႏုိင္ငံအမ်ားကုိ သေဘာတူ သည္ျဖစ္ေစ၊ မတူသည္ျဖစ္ေစ၊ စစ္ေရးအရက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္ၿပီး
အခ်ဳပ္အခ်ာကုိ သိမ္းခ်ဳပ္ကာ လက္ေအာက္ခံ ႏုိင္ငံျပဳ လုပ္သည္ဟု ေယဘူယ် နားလည္ၾကသည္။
‘ကုန္ၾကမ္းထုတ္-ကုန္ေခ်ာယူ’ ဆုိသည့္ စီးပြါးေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ စစ္ေရးအရ ‘အေစာင့္ေရွာက္ခံႏုိင္ငံ’
အျဖစ္ လည္းေကာင္းသုိ႔မဟုတ္ ‘ေရွ႕တန္းစစ္စခန္း’ အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ႏွစ္ခုစလုံးအတြက္ေသာ္
လည္းေကာင္းႏုိင္ငံတကာ နယ္ခ်ဲ႕မ်ား က်င့္သုံးခဲ့သည့္ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
ယဥ္ေက်းေသာနယ္ခ်ဲ႕မ်ားသည္ မိမိတုိ႔အက်ဳိးအျမတ္ရရွိေရးအတြက္
နယ္ခ်ဲ႕ခံနယ္ေျမမ်ား တုိးတက္ေရးကုိ အာရုံစုိက္ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ ပညာေရး၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊
ကုန္သြယ္ေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖက္ဖက္မွ ေဒသခံမ်ား တုိးတက္ေအာင္ ဖန္တီးခဲ့သည္။ ေဒသခံအလုိေတာ္ရိမ်ား
တုိးတက္ေလ နယ္ခ်ဲ႕မ်ား အက်ဳိးအျမတ္ရေလ။တခ်ိန္တည္းတြင္ အလုိေတာ္ရိမဟုတ္ေသာ ေဒသခံမ်ား
အျမင္ က်ယ္လာေလ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲမ်ား ေပၚထြန္းေလျဖစ္ခဲ့သည္။ သုိ႕ျဖစ္၍ မတုိးတက္ေသာေဒသမ်ားတြင္
ေဒသငယ္မွ ေဒသႀကီး၊ ၿမိဳ႕ျပႏုိင္ငံမွ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံအဆင့္ ျမင့္မားခဲ့ရသည္။
လြတ္လပ္ေသာအမ်ဳိးသားမ်ားႏုိင္ငံ၊
ဓနသဟာယႏုိင္ငံ၊ အေစာင့္ အေရွာက္ခံႏုိင္ငံ မ်ား ေပၚထြန္းလာခဲ့ၾကသည္။ မတူကြဲျပားျခားနားေသာ
ယဥ္ေက်းမႈ ရုိးရာဓေလ့မ်ား၊ လူနည္းစုမ်ား ရွင္သန္ တည္တံ့ ေရးကုိ အေလး ေပးခဲ့သည္။
ေကာင္းက်ဳိးမ်ားရွိခဲ့သလုိ ဆုိးက်ဳိးမ်ားလည္း အေျမာက္အမ်ား
ရွိခဲ့သည္။ နယ္ခ်ဲ႕ခံႏုိင္ငံမ်ား၏ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ား၊ သဘာ၀ အရင္း အျမစ္မ်ားကုိ နယ္ခ်ဲ႕ႏုိင္ငံမ်ားကသူတုိ႔အက်ဳိးအျမတ္အတြက္
ဖက္စုံအသုံးခ်ခဲ့ၾကသည္။ နယ္ေျမမ်ားကုိမူ ေဒသခံျပည္သူ မ်ားဆႏၵမပါဘဲ သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ရလြယ္ေအာင္
အျခမ္းျခမ္း စိတ္ျဖာခဲ့သည္။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရကုိလုိနီကြ်န္စိတ္မ်ား သြင္းထားခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕မ်ားကုိ အရွင္သခင္းမ်ားဟု အျမင္ေရာက္ေစခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္လုိစိတ္မ်ား ကင္းမဲ့ေအာင္
ဖန္တီးထားခဲ့သည္။
(၁၉၆၀) ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ ႏုိင္ငံတကာနယ္ခ်ဲ႕စနစ္
(International Colonialism) ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားၿပီးဟု
ေၾကျငာလုိက္ခ်ိန္ တြင္ မလြတ္လပ္ေသးေသာ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပ၀ြဲ င္ ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ အက်ပ္ရိုက္သြားခဲ့ရသည္။
ယင္းအခ်ိန္တြင္ ကမၻာႀကီး၌အုပ္စု (၃) စု ခြဲထားသည္။ အရင္းရွင္ကမၻာကုိ ပထမကမၻာ (1st
World)၊ ဆုိရွယ္လစ္ ကမၻာကုိ ဒုတိယကမၻာ (2nd World)၊ လြတ္လပ္စ ႏုိင္ငံမ်ားကမၻာကုိ တတိယကမၻာ
(3rd World) ဟူ၍ ခြဲျခားထားခဲ့ၾကသည္။သုိ႔ေသာ္ လြတ္လပ္စကမၻာတြင္ မလြတ္လပ္ေသး ေသာ အမ်ဳိးသားမ်ား
ေျမာက္ျမားစြာ ရွိေသးသည္။ သမုိင္းအရ ကုိယ့္မင္းကုိယ့္ခ်င္းႏွင့္ ေနလာေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားကုိျပည္သူ႕ဆႏၵမပါဘဲ
ကမၻာ့နယ္ခ်ဲ႕မ်ားက ဤတတိယကမၻာတြင္ ထည့္သြင္းထားခဲ့ ၾကသည္။သူတုိ႔သည္ မလြတ္လပ္ေသးေသာ ကုိလုိနီမ်ား
ျဖစ္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကမၻာ့ကုိလုိနီစနစ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားၿပီဟုေၾကျငာခ်ိန္တြင္ ေဒသႏၱရကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕မ်ား
(regional colonists) ေအာက္တြင္ ၎ တုိ႔ရွိေနခဲ့သည္။
ဤလြတ္လပ္စကမၻာမ်ားသည္ ကမၻာ့နယ္ခ်ဲ႕မ်ားက ေဒသခံျပည္သူမ်ား
(၀ါ) လူမ်ဳိးမ်ားဆႏၵကုိမယူဘဲ သူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင္ေျပမႈ၊ နယ္ခ်ဲ႕အခ်င္းခ်င္း သေဘာတူညီမႈမ်ားအေပၚအေျခခံၿပီး
နယ္ေျမမ်ားခြဲျခားမႈအေပၚ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးထက္ ပုိ၍ေနထုိင္ေသာ တုိင္းျပည္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ဤတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ တခ်ဳိ႕က လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ ကုိယ့္ၾကမၼာကုိယ္ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ရရွိေရးကုိ
အာမခံခ်က္ ရွိၿပီး ႏုိင္ငံေရးအရ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ားရွိေသာ ဖယ္ဒရယ္ႏုိင္ငံအျဖစ္လည္းေကာင္း၊
ကြင္ဖယ္ဒရယ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ လည္းေကာင္းတည္ ေဆာက္ႏုိင္ၾကၿပီး၊ ဤအခြင့္အေရးမ်ား မေပးေသာ
ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ေဒသႏၱရ ကုိလုိနီစနစ္ (regional colonialism) ကုိ ဆက္လက္ က်င့္ သုံးသြားၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ ကမၻာက ၎ေဒသႏၱရကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕မ်ား
(regional colonists)ကုိ နယ္ခ်ဲ႕မ်ားဟု မသတ္မွတ္ၾကသျဖင့္ သူတုိ႔သည္ ‘ဖုန္း ကြယ္ခံနယ္ခ်ဲ႕မ်ား
(hidden colonists)’ ’ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သူတုိ႔လက္ေအာက္ နယ္ခ်ဲ႕ခံအမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ‘ဖုန္းကြယ္ခံ
ကြ်န္ပုန္း ကုိလုိနီ(hidden colony)’’ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ဤသည္ကုိ စတုတၳကမၻာ (4th
world)ဟု သတ္မွတ္ရမည္။ ယေန႔ကမၻာတြင္ ‘ကုိယ္စား ျပဳမခံရေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအဖြဲ႕(Unre
-presented Nations and Peoples Organization – UNPO) သည္ စတုတၱကမၻာ (4th world)အဖြဲ႔၀င္
ကြ်န္းပုန္းကုိလုိနီမ်ားအသင္း ျဖစ္သည္။ တနည္းေျပာရလွ်င္ မလြတ္လပ္ေသးေသာ ကြ်န္ပုန္းကုိလုိနီ
မ်ား၏ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ (shadowed UN)ျဖစ္သည္။ ဤအ၀န္းအ၀ုိင္းကလြတ္လပ္သြားလွ်င္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕
(UNO)၏ အဖြဲ႕၀င္ ျဖစ္သြားမည္။ (၁၉၉၈) ခုတြင္႕UNPO၏ ေၾကြးေၾကာ္သံသည္ ‘လြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံမ်ား
ျပည္ေထာင္စု’ (Federation of Independent States – FIS) ျဖစ္လာသည္။
ငါတုိ႕ ရခုိင္ျပည္အမ်ဳိးသား ညီညြတ္ေရးပါတီ (NUPA) ၏ သဘာပတိႀကီးဦးေမာင္စိန္ညႊန္႕က
(၁၉၉၆) ခုတြင္ ‘လြတ္လပ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ား ဆႏၵအေလ်ာက္ ပူးေပါင္းေနထုိင္ေသာစနစ္’
(Voluntary association of Free Nations) ကုိ က်င့္သုံးသြားမည္ဟု မဟာမိတ္မ်ား ျဖစ္ေသာကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရုံး(
KNU) ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရး(KNPP)ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) မြန္ျပည္ သစ္ပါတီ
(MNSP) လူ႕ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (DPNS) ႏွင့္ ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး
(PLF) တုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ေျပာ ၾကားခဲ့ဖူးသည္။ ယေန႔ ဗမာျပည္ေထာင္စုေခၚ ႏုိင္ငံတြင္
ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ကရင္နီ၊ မြန္၊ ရခိုင္တို႔သည္ ကြ်န္ပုန္းကိုလိုနီမ ်ား ျဖစ္
ၾကသည္။ စစ္အာဏာရွင္သည္ နယ္ခ်ဲ႕ပုန္း (Hidden Colonist) ျဖစ္သည္။ ဤကြ်န္ပုန္းကုိလုိနီစနစ္
(Hidden Colonialism) တြင္ နယ္ခ်ဲ႕စစ္အာဏာရွင္ နအဖက ဗမာမဟုတ္ေသာလူမ်ဳိးကုိ ဗမာမႈျပဳ
(Burmanization) ရန္ေအာက္ပါစနစ္မ်ားကုိ က်င့္သုံး ေနသည္။
(၁) ဗမာရုံးသုံးအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ (Burma Official
Nationalism)
(၂) ဗမာေဒသကုိ စီးပြါးေရးအရ ဗဟုိျပဳ၀ါဒ (Economic
Centralism)
(၃) ယဥ္ေက်းမႈအရ ၀ါးမ်ဳိမႈ (Cultural Hegemonism)
(၄) ကုိလုိနီ ေသြးသားေရာေႏွာမႈ (Colonial
assimilation) မ်ားကုိ က်င့္သုံးေနသည္။
အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ နအဖ စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္ ကြ်န္ပုန္းကုိလုိနီမ်ားသည္
ေအာက္ပါစနစ္ဆုိးေအာက္တြင္ ဗမာမႈျပဳျခင္း (Burmaniztion) ခံေနရသည္။
(၁) တဆင့္ခံလူမ်ဳိးငယ္မ်ား (Sub-nation Status)
(၂) ေရြ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား (Migrant Workers)
(၃) ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား ဖ်က္ဆီးခံရျခင္း
(Cultural Genocide)
(၄) လူမ်ဳိးေပ်ာက္ကြယ္ျခင္း (National Extinction of
Ethnic Cleansing)
အထိ ေရာက္သြားရမည္။
ဗမာ့ရုံးသုံးအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ
(Burma Official Nationalism)
“ဗမာျပည္သည္ တုိ႔ျပည္၊ ဗမာစကားသည္ တုိ႔စကား၊ ဗမာစာသည္ တုိ႔စာ၊
ဗမာျပည္ကုိ ခ်စ္ပါ၊ ဗမာစကားကုိ ေလးစားပါ၊ ဗမာစာကုိ ျမတ္ႏုိးပါ။” ဟူ၍ အုပ္ခ်ဳပ္သူဗမာပါလီမန္အစုိးရေသာ္လည္းေကာင္း၊
စစ္အာဏာရွင္အစုိးရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေၾကြးေၾကာ္က်င့္သုံး ခဲ့ၾကသည္။ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္
တိုက္ပ၀ြဲ င္ေနသည့္ကာလတြင္ဗမာလူမ်ဳိးတရပ္လုံးကုိ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ တက္ၾကြ ေစရန္သုံးခဲ့စဥ္
မွန္ခဲ့သေလာက္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ဆက္လက္က်င့္သုံးျခင္းသည္ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားအား
“၀ါးမ်ဳိေရး” မူကုိ က်င့္သုံးရာ ေရာက္သည္။ ယေန႔ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္
ဤေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားႏွင့္အတူ နအဖစစ္အစုိးရက “ဗမာ မႈ” လုပ္ေနသျဖင့္ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္
ဤေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားႏွင့္အတူ နအဖစစ္အစုိးရက “ဗမာမႈ” လုပ္ေန သျဖင့္ ဗမာမဟုတ္ေသာတုိင္းရင္းသားမ်ားသည္
“လူမ်ဳိးငယ္မ်ား” (Subnations) အဆင့္ သုိ႔ ေလ်ာ့က်ခဲ့ရသည္။ မိမိတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊
စာေပမ်ား၊အမ်ဳိးသားလကၡဏာမ်ား ၀ါးမ်ဳိခံခဲ့ရသည္။
အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ေလ်ာ့ရဲခဲ့ရသည္။
ေနာက္ဆုံး မိမိတုိ႔အမ်ဳိးသားကုိ ျမတ္ႏုိးစိတ္ ကုန္ခမ္းခဲ့ရသည္။ ဤသည္မွာ မိမိတုိ႔လူမ်ဳိးေပ်ာက္ကြယ္မည့္လမ္းကုိ
ေရွးရႈေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ဗမာေဒသကုိ
စီးပြါးေရးအရ ဗဟုိျပဳ၀ါဒ (Economic
Centralism)
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးသည္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ၏ စီးပြါးေရး အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သည္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အျဖတ္ေတာက္ခံရ ေသာေဒသသည္ စီးပြါးေရးပ်က္ၿပိဳရ မည္သာျဖစ္သည္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကုိ
အမွီသဟဲျပဳေနရေသာ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား စီးပြါးပ်က္ရသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး
ေကာင္းမြန္ေသာေဒသသုိ႔ေျပာင္းေရြ႕သြားရသည္။ စက္ရုံအလုပ္ရုံမရွိေသာေဒသ သည္ ကုန္ၾကမ္းထုတ္၊
ကုန္ေခ်ာပုိ႔ခံရေသာ ကုိလုိနီေစ်းကြက္ ျဖစ္ရသည္။ ယင္းေဒသမွ ပညာတတ္မ်ားသည္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ၿပီး
စက္ရုံအလုပ္ရုံရွိရာေဒသသုိ႔ ေရြ႕လ်ားသြားၾကသည္။ ယေန႔ဗမာေဒသကုိ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္လုပ္ထား
သည္။ ကုန္ေခ်ာထုတ္စက္ရုံမ်ား ဗမာေဒသတြင္ ဗဟုိျပဳတည္ေဆာက္ထားသည္။ စီးပြါးေရးဗဟုိခ်က္မ
ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးထားသည္။
ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားေဒသမွ စီးပြါးေရး အဆင္မေျပသူမ်ား၊
အလုပ္လက္မဲ့မ်ား၊ ပညာတတ္မ်ား ဗမာေဒသသုိ႔ မလြဲမေရွာင္ သာ ေရြ႕ေျပာင္းလာခဲ့ရသည္။ တုိင္းရင္းသားမ်ားေဒသတြင္
လူဦးေရေလ်ာ့နည္းခဲ့ရသည္။ ဦးေႏွာက္ယုိစီးမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တုိင္းရင္း သားမ်ားေဒသ၌
အတတ္ပညာရွင္မ်ား၊ အသိပညာရွင္မ်ား မိမိေျမကုိ စြန္႔ခြါသြားၾကရသည္။
ယဥ္ေက်းမႈအရ
၀ါးမ်ဳိမႈ (Cultural Hegemonism)
ဗမာစာကုိ ရုံးသုံးစာ၊ ဗမာစကားကုိ ရုံးသုံးစကား၊ ဗမာယဥ္ေက်းမႈကုိ
အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလုိက္ရာမွ တျခား ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းမ်ား၏စကား၊
စာပီ၊ ယဥ္ေက်းမႈစေသာ အမ်ဳိးသားလကၡဏာမ်ား ေမွးမွိန္သြားခဲ့ရသည္။ ယဥ္ေက်းမႈ ၀ါးမ်ဳိ ခံလုိက္ရသည္။
ဤသည္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၏ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ကုိ ခ်ဳိးႏွိမ္ခံလုိက္ရျခင္းျဖစ္သည္။ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္
က်ဆင္းေစသည္။ အျခားတဖက္တြင္ ဗမာမႈျပဳျခင္းကုိအထင္းႀကီးစိတ္ျဖစ္ေပၚေစသည္။ မိမိလူမ်ဳိးႏွင့္
ယဥ္ေက်းမႈကုိ အထင္ေသးအျမင္ေသး ျဖစ္ေစသည္။
ကုိလုိနီေသြးသားေရာေႏွာမႈ
(Colonial Assimilation)
ဤကဲ့သုိ႔ ဗမာအမ်ဳိးသားေရးကုိ ျပည္ေထာင္စု၏ ရုံးသုံးအမ်ဳိးသားေရးအျဖစ္
ဖန္တီးထားျခင္း၊ ဗမာျပည္ကုိ စီးပြါးေရးဗဟုိခ်က္မ ဖန္တီး လုိက္ျခင္း၊ ဗမာယဥ္ေက်းမႈကုိႏုိင္ငံေတာ္ယဥ္ေက်းမႈအျဖစ္
သတ္မွတ္လုိက္ျခင္းမ်ားသည္ ဗမာမဟုတ္ေသာ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ဘ၀တည္ၿငိမ္မႈကုိ ပ်က္စီးေစသည္။
၎တုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကုိ ၀ါးမ်ဳိလႊမ္းမုိးလုိက္ျခင္းသည္ ထုိလူမ်ဳိးမ်ားကုိ ေပ်ာက္ပ်က္ေစသည္။
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္အသိတရားအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရုပ္ဘ၀အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခံစားခ်က္၊
ခံယူခ်က္မ်ား ေျပာင္း လဲခဲ့ရသည္။ အမ်ဳိးသားဘ၀ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ကြ်န္ပုန္းကိုလိုနီဘ၀ က်ေ ရာက္ေနေသာ အမ်ဳိးသားမ်ား၏
ေနာက္ဆုံးဘ၀မွာ ‘လူမ်ဳိးဆိပ္သုဥ္းေရး (၀ါ) လူမ်ဳိးေပ်ာက္ကြယ္ ေရး’ ျဖစ္သည္။ ငါတုိ႔သည္
မိမိတုိ႔လူမ်ဳိး ဆိတ္သုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွ ငါတုိ႔လူမ်ဳိးကုိ ကယ္တင္ရမည္။
ဤလုပ္ငန္းသည္ မ်ဳိးဆက္တဆက္ၿပီးတဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းေဆာင္ရြက္ရသည့္ သမုိင္းေပးတာ၀န္ျဖစ္သည္။
ငါတုိ႔သည္ ေနာင္မ်ဳိးဆက္မ်ားအား ‘အရႈံးေပး၀ါဒ’ (Defeatism) ကုိ သမုိင္းဆုိးေမြအျဖစ္
မေပးအပ္။ ငါတုိ႔၏ အဘုိးအေဘးမ်ားသည္ ငါတုိ႔ကုိ ဤဆုိးေမြမ်ား မေပးခဲ့၍ ယေန႔တုိင္ အမ်ဳိးသားဘ၀
အာမခံခ်က္ရွိမည့္ အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္မ်ားကုိ ထမ္းေဆာင္ရန္တာ၀န္ေပးခဲ့သျဖင့္ ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္
ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာင္မ်ဳိးဆက္မ်ားကုိလည္းဆက္လက္ လက္ဆင့္ကမ္းရဦးမည္။
နိဂုံးခ်ဳပ္ရလွ်င္ ႏုိင္ငံတကာကုိလုိနီစနစ္တြင္ လူမ်ဳိးမ်ား
ရွင္သန္တုိးတက္မႈရွိခဲ့သေလာက္ ေဒသႏၱရကုိလုိနီစနစ္တြင္ တနည္း ကြ်န္ပုန္း ကုိလုိနီစနစ္တြင္
လူမ်ဳိး ဆိပ္သုဥ္းေရးကုိ ျဖစ္ေပၚေစသည္ျဖစ္၍ ငါတုိ႔အမ်ဳိး မေပ်ာက္ပ်က္၊ မဆိပ္သုဥ္းရေအာင္
အမ်ဳိးသားတည္ တံ့ ရွင္သန္ေရးအတြက္ ငါတုိ႔ႏွင့္တကြ ေနာင္မ်ဳိးဆက္မ်ားသည္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ
ဆက္လက္ တုိက္ပြဲ၀င္ၾကရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ငါတုိ႔၏ အမ်ဳိးသားဘ၀ ရွင္သန္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ရာတြင္
ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ လူမ်ဳိး မေပ်ာက္ပ်က္ရေအာင္ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ခုခံ ကာကြယ္ရမည္မွာ လက္ငင္းတာ၀န္ျဖစ္သည္။
“ကုိယ့္ၾကမၼာ ကုိယ္ဆုံးျဖတ္ဖန္တီးခြင့္မရွိေသာလူမ်ဳိးတမ်ဳိးသည္
ဂုဏ္က်က္သေရလည္း မရွိ၊ တန္းတူေရးလည္း မရွိ၊ အမ်ဳိးသားဘ၀ လုံၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္ေျမတည္တံ့
ခုိင္ၿမဲေရးလည္း အာမခံခ်က္မရွိ။”
(မွတ္ခ်က္။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ၊ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ “ဗမာမႈ”
ျပဳခံရေသာ ရခုိင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ျဖစ္ရပ္မ်ား။)
(၁) ယခင္ကာလက ရခုိင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွ ရခုိင္တုိ႔သည္ ရခုိင္ျပည္တြင္
အလုပ္လက္မဲ့ဘ၀ကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္အတြက္ ရြင့္က်ာ (Migrants) ဘ၀ျဖင့္ စီးပြါးေရး ဗဟုိခ်က္မအျဖစ္ဖန္တီးထားေသာ
ဗမာေဒသသုိ႔ မလႊဲမေရွာင္သာ ေရြ႕လ်ားသြားၾကသည္။ သူတုိ႔သည္ မည္သည့္ ေနရာသုိ႔ပင္ ေရာက္ေရာက္
အိမ္ေထာင္ျပဳခ်ိန္ေရာက္လွ်င္ မိမိတုိ႔ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိရပ္ရြာမွေသာ္လည္း
ေကာင္း လာေရာက္အိမ္ေထာင္ျပဳေလ့ ရွိၾကသည္။ လူမ်ဳိးျခား၊ ဘာသာျခားမ်ားကုိ အိမ္ေထာင္ျပဳေလ့
မရွိ။ ရွားရွားပါးပါး ျပဳခဲ့မိလွ်င္လည္း ၎ မိသားစုသည္ ရခုိင္မိသားစုသာျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ယခုကာလတြင္ လုံး၀ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ။ ရခုိင္-ရွမ္း၊ ခ်င္း-ရခုိင္၊ မြန္-ရခုိင္၊ ကရင္-ရခုိင္
စသည္ျဖင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳမိခဲ့လွ်င္ေသာ္မွရလာေသာ သား၊ သမီးမ်ား ဗမာျဖစ္သြားရသည္။ ယင္းထက္ဆုိး၀ါး
သည္မွာ အမိရခုိင္၊ အဖ ရခုိင္ျဖစ္လ်က္ႏွင့္ “ကြ်န္ေတာ္ ဗမာ” ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ မိဖမ်ား ထိန္းသိမ္းမႈ
အေရးႀကီးလာသည္။
(၂) ယခင္က ရခုိင္တုိ႔သည္ မိမိဘာသာစကားကုိ အျမတ္တႏုိး တန္ဖုိးထား
ေျပာၾကသည္။သား၊ သမီးမ်ားကုိ အျပင္တြင္ ဗမာစကား (သုိ႔မဟုတ္)တျခားဘာသာစကား ေျပာခ်င္သေလာက္ေျပာ
ျပႆနာမရွိေသာ္လည္း အိမ္ကုိေရာက္လွ်င္ ရခုိင္စကား (မိခင္စကား)ကုိသာ ေျပာေစသည္။ ယခုမူ
သား၊ သမီးမ်ား ဗမာစကား (၀ါ) ဘာသာျခားစကား အိမ္တြင္ေျပာေနသည့္အခါ နားေထာင္ေကာင္းသလုိ
မိဘမ်ား က လုိက္ေျပာၾကသည္။ မိဘမ်ားကုိယ္တုိင္ ဘာသာျခားစကားကုိ လုိလုိခ်င္ခ်င္ ေျပာေနၾကၿပီ။
တခ်ဳိ႕ဆုိလွ်င္ ရခုိင္ျပည္မွဗမာျပည္ဖက္ ကူးသည္ႏွင့္ ရခုိင္စကား မေျပာေတာ့ေပ။ ယင္းထက္ဆုိးသည္မွာ
ရခုိင္အသံႏွင့္ထိန္း၍ မရ။ ဗမာအသံျဖင့္ ထိန္းမွရသည့္ အဆင့္ျဖစ္ေန သည္။
(၃) စာေပႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ယေန႔ဗမာစာသည္ပင္လွ်င္ ရခုိင္စာျဖစ္ေနသည္။
ဗမာစာမူလသည္ ရခုိင္စာျဖစ္သည္။ ျမေစတီ ေက်ာက္စာက သက္ေသျပေနသည္။ ယခင္ရခုိင္ျပည္တြင္ ဗမာစာကုိျပလွ်င္
ရခုိင္တုိ႔ ရခုိင္အသံႏွင့္ ဖတ္ၾကသည္။ ဗမာဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ေရာက္လွ်င္
(၂) လ (၃) လ အၾကာတြင္ ရခုိင္ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ျဖစ္သြားၾကသည္။ ယခုမူ ရခုိင္ျပည္တြင္ ဗမာစာကုိ
“ဗမာ အသံ” ျဖင့္ ဖတ္ရမည္ဟု အတင္းအဓမၼခုိင္းေစလာသည္။ ဤလုပ္ရပ္အားလုံးသည္ “ဗမာမႈ”ျပဳ
ခံေနရေသာ ရခုိင္တုိ႔၏ ဘ၀မွန္ျဖစ္ သည္။ ကြ်န္ပုန္းကုိလုိနီဘ၀ ေနာက္ဆုံးလားရာလမ္းသည္
“ရခုိင္လူမ်ဳိးဘ၀” ေပ်ာက္ကြယ္ေရးျဖစ္သည္။
အသွ်င္နာဂိႏၵက ရခုိင္တုိ႔အား “အမ်ဳိးသီလ၊ ႏွစ္ဌာနကုိ၊ ျပည့္၀မ႑ိဳင္၊
ေစာင့္စြမ္းႏုိင္၍၊ရကၡိဳင္နာမ၊ ဘြဲ႔မည္လွျဖင့္၊ အႏြတၱသညာ၊ ေခၚ အပ္စြာတည္း။” ဟု မွာၾကားခဲ့သည္။
ေဒါက္တာခင္ေမာင္
(Arakan Review ၀ဘ္ဆုိက္ဒ္တြင္ ေမလ (၁၀) ရက္၊
(၂၀၁၀) တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါသည္။)
No comments:
Post a Comment