""အာယုဗ္ဗေဒ #အသားဖြူ ဆေးများ""
အိန္ဒိယမှာ ဒြာဗီဒီယမ်နွယ်တွေက အသားမဲပြီး အာရိယာန်နွယ်တွေက အသားဖြူသည်ဟုဆိုကြပါသည်။
ဒြာဗီဒီယမ်နွယ်တွေတောင် အသားဖြူစေတဲ့ ဆေးပညာကို အာယုဗ္ဗေဒဝဏ္ဏ(ဝဏျVarṇya) ဆေးပညာလို့ခေါ်ပါသည်။
အာယုဗ္ဗေဒဝဏ္ဏ ဆေးပညာအပိုင်းမှာ
နှစ်ပေါင်းထောင်ချီ အသားဖြူစေဖို့ သုံးခဲ့သော ပရဆေးပင်(၂၀)အကြောင်း စုစည်းပြီး တင်ပြပါမည်။
၁. Śveta Candana (Santalum album)
စဗန်တကန္တန
စန္ဒကူး (#နံသာဖြူ)သည် လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ နံသာဖြူသား၌ပါဝင်သော အဆီသည်။
အသားအရည်ပျက်စီးခြင်းကိုကာကွယ်ပေးပြီး အသားဖြူစေသည်။
၂.Madhuyaṣṭi (Glycyrrhiza glabra)
မဓုရစတီ ခေါ် #နွယ်ချို ပင်များသည် အသားအရေ ဖြူဝင်းစေ၏။
နွယ်ချို နွယ်နှင့် နနွင်းပေါင်းကို အသားဖြူလိမ်းဆေး အဖြစ် သုံးကြသည်။
သောက်ဆေးအဖြစ် နွယ်ချိုအပြားလေးများနှင့် နနွင်းစိမ်းဥ
လက်ဘက်ခြောက် ပေါင်းစပ် လက်ဘက်ရည်ကြမ်းသည် အသားဖြူစေသည်။
နေလောင် အမဲကွက်နှင့် အရည်ပြားပေါ် အမဲစက်တို့ကို ပျောက်ကင်းစေသည်။
၃.Mañjiṣṭhā (Rubia cordifolia)
မန်ဂျိစုရ ခေါ် #ပဲစိတ်နီ
ပဲစိတ်နီ အစေ့နှင့်အမြစ်သည် အရေပြားပေါ်မှ အမဲစက်ကို ဖယ်ရှားနိုင်သော သောက်ဆေး လိမ်းဆေး ဖြစ်သည် အသားဖြူစေရာ၌ နာမည်ကျော်အပင်ဖြစ်သည်။
၄.Nāgakesara (Mesua ferrea)
နာဂကာစရခေါ် #ကံ့ကော်ပွင့် (ကံကော်ဝတ်ဆံ)သည် လိမ်းဆေးအဖြစ်သုံးပါက
အရေပြားကင်ဆာမဖြစ်စေရန် ဓါတ်တိုးဆန့်ကျင် ဂုဏ်ရှိပြီး အရေပြား၌ရှိသော မကောင်းသောအညစ်အကြေးများကို ဖယ်ရှားပေးသည်။ အရေပြားမှိုစွဲခြင်းပျောက်ကင်းစေသည် နေလောင်ခြင်းကို ထိရောက်စွာသက်သာစေသဖြင့် အသားဖြူဆေးပင်ဖြစ်သည်။
နာဂကာစရပင်အဖြစ် တစ်ချို့က (chestnut)ခေါ် သစ်အယ်မျိုး၏ပန်းပွင့်ကို အသုံးပြုသည်။
၅.Padmaka (Prunus cerasoides)
ပဒမာကခေါ် #ချယ်ရီခေါက် သည် နူနာ သမင်ဖြူ သမင်နီ ကုဆေး အဖြစ်သုံးကြသော်လည်း အလှကုန်ဆေးပစ္စည်းများကြားတွင် နာမည်မကျော်ပေ။
သို့သော် flavanone glycoside Puddumin-B ,Prunus cerasoidesစသော ဓါတ်ပေါင်း တို့က
အရေပြားရောင်ခြယ် စနစ်ကို အကျိုးပြုကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။
ထိုချယ်ရီခေါက်သည် ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အစွမ်းထက်အသားဖြူလိမ်းဆေးတစ်ခုဖြစ်သည်။
၆.Śārivā (Hemidesmus indica)
ဆရီဗာခေါ် #ဥပသကာ သည် သွေးသန့်စေခြင်းနှင့် အရေပြားရောဂါအမျိုးမျိုးအတွက် အစွမ်းထက်ဆေးပင်ဖြစ်သည်။
ဥပသကာမြစ်ကို သောက်ဆေး လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုခြင်းသည် အသားအရည်ကို ဖြုဖွေးတောက်ပစေသည်။
၇.Uṣīra (Vetiveria zizanoides)
ဥစရခေါ် ဗာတီဗားမြက် (#သင်္ဘောမြက်မွှေး)မြစ်မွှေးမြက်
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း အလှကုန်များတွင် အသုံးပြုသည့် မြစ်မွှေးမြက် အဆီသည် ရှေးကတည်းက အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အသားဖြူဆေးဖြစ်သည်။
၈.Lodhra (Symplocos racemosa)
လိုဒြာခေါ် #ဒေါက်ရပ်ပင် အခေါက်သည် လိမ်းဆေးအဖြစ် သုံးပါက အရေပြားဆိုင်ရာ အဆိပ်များကိုသန့်စင်စေပြီး အရေပြားပေါ်မှဝက်ခြံစသည်ဖြစ်စေသော ဗက်တီးယီးယားများကို ဖယ်ရှားပေးသည်။အရေပြား အရောင်ညိုခြင်းကို ဖယ်ရှားပေးပြီး အရည်ပြား နုပျိုခြင်း နူးညံ့ခြင်းကိုဖြစ်စေသဖြင့် အသားဖြူဆေးတစ်မျိုးပင်ဖြစ်သည်။
၉.Kuṣṭha (Saussurea lappa)
ကုရှဟ ခေါ် #ပန်းနု ပင်၏အမြစ်သည်
နူနာအမျိုးမျိုးအတွက် အစွမ်းထက်ဆေးပင်ဖြစ်ပြီး အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အသားဖြူလိမ်းဆေးကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
၁၀.Tvak (Cinnamomum zeylanicum)(C. cassia)(C. tamāla)(C. INERS)
တားဗက်ခေါ် #သစ်ဂျပိုးခေါက် များမှ ထုတ်ယူသောအဆီသည် အသားဖြူဆေးဖြစ်သည်။အခေါက်ကိုသွေးလိမ်းခြင်းသည်လဲ အသားဖြူစေရန် အကျိုးရှိသည်။
၁၁.Kesar (Crocus sativus)
ခရီစာခေါ် #ကုံကုမံ ပန်းဝတ်ဆံသည် လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုပါက အသားညို မှုကို တားစီးနိုင်သောဓါတ်များက
အရည်ပြားကိုအကျိုးပြုသဖြင့် အသားဖြူစေသည်။ကုံကုမံသည် အရေပြားကင်ဆာမဖြစ်စေရန်လဲ ကူညီထောက်ပံ့ပေးသည်။
၁၂.Haridrā (Curcuma longa)
ဟရိဒ္ဒရခေါ် #နနွင်း သည် နေရောင်ခြည်ကာကွယ်နိုင်ခြင်း အရေပြားပျော့တွဲခြင်းကိုကာကွယ်ခြင်း အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို တားဆီးပေးခြင်း ဓါတ်တိုးဆန့်ကျင် ဂုဏ်ဖြင့် ကင်ဆာဖြစ်နှုန်းကို လျော့ချပေးခြင်း အဆီကိုစုပ်ယူပေးခြင်း ဓါတ်မတည့်မှုကိုပျောက်စေခြင်း အရေပြားစိုထိုင်းဆကိုထိမ်းပေးခြင်း စသော အချက်များကြောင့် အရေပြားအတွက်အကောင်းဆုံးဆေးတစ်လက်ဖြစ်သည်။
နနွင်းပါဓါတ်များသည် လိမ်းပေးရုံမျှနှင့်
အရေပြားတစ်ရှုးအထိပျံနှံ့အကျိုးရှိစေသည် ဆဲလ် အသေများကို နည်းပါးစေပြီး အသားညိုခြင်းကို သက်သာစေသဖြင့် နာမည်ကျော် အသားဖြူဆေးပင်ဖြစ်သည်။ နနွင်းမြစ်ကို အစိုအတိုင်းသွေးလိမ်းခြင်းက ပိုမိုထိရောက်ပြီး အစိုမရပါကအမြစ်အခြောက်များကိုလဲသုံးစွဲနိုင်သည်။
၁၃.Dāruharidrā (Berberis aristata)
ဒါရုဟရိဒ္ဒရ ခေါ် #နနွင်းနွယ် (#ဆေးရွှေ) အမြစ်သည် အနာပေါက် ယားနာ ဝက်သက် အဆိပ်နာ အရေပြားရောဂါအမျိုးမျိုးအတွက် ကုသဆေးဖြစ်ပြီး
နနွင်းနွယ်ကိုလိမ်းဆေးအဖြစ်အသုံးပြုခြင်းသည်။ အရေပြားပုံမမှန်ခြင်းကိုကာကွယ်ပေးပြီး အသားကိုဖြူစေသည်။
၁၄.Mustaka (Cyperus rotundus)
မူစတိကာခေါ် #နွားမြက်ရင်းကြီး အမြစ်ခေါင်းသည် အရေပြားရောဂါအတွက် တိုက်ရိုက်ဆေး မဟုတ်သော်လဲ သောက်ဆေး အဖြစ် အသုံးပြုပါက သွေးသားသန့်စင်စေပြီး အရေပြား ရောဂါများကို အကျိုးပြုသည်။
နွားမြက်ရင်းခေါင်းကို သောက်ဆေးတင်မက လိမ်းဆေးအဖြစ်ပါ အသုံးပြုသောအခါ အသားဖြူဆေး အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။
၁၅.Nimba (Azadirachta indica, commonly called neem)
နင်ဘာ့ခေါ် #တမာ ရွက်ပြုတ်ရည် တမာခေါက်ပြုတ်ရည် တမာဆီသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ မျက်နှာသစ်ဆေးများတွင် တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုသည်။
တမာသည်လဲ အသားကို ဖြူစေသော
ရှေးအာယုဗ္ဗေဒ အစွမ်းထက်ဆေးတစ်မယ်ပင်ဖြစ်သည်။
၁၆.Khādira (Acacia catechu)
ကဒရိယခေါ် #ရှားပင် ၏ အနှစ်သည်
အာယုဗ္ဗေဒကျမ်းများအဆိုအရ
အကောင်းဆုံးအရေပြားလိမ်းဆေးဖြစ်သည်။ အရေပြား၏ အရောင်အဆင်းကို ထွန်းလင်းစေသဖြင့် အသားဖြူဆေးစွမ်းကောင်း တစ်လက်ဖြစ်သည်။
၁၇.Āmalakī (Phyllanthus emblica)
အမလက ခေါ်သော #ဇီးဖြူသီး သည်
ရောဂါမျိုးစုံပျောက်ဆေးအဖြစ် ကျော်ကြားသည်။
လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ
အရေပြားကို ဖြူဖွေးစေသော သတ္တိရှိသဖြင့် အသီးနှစ်ကို အသားဖြူဆေးအဖြစ် ရှေးကတည်းက သုံးစွဲခဲ့သည်။
အရွက် အခေါက်ပြုတ်ရည်ကိုလဲ အရေပြားသန့်စင်ဆေးအဖြစ်သုံးနိုင်သည်။
၁၈.Harītakī (Terminalia chebula)
ဟာရိတက ခေါ် #ဖန်ခါး သီး ဖန်ခါးခေါက်သည် အစာအိမ်ဆေးအဖြစ်ကျော်ကြားသည်။
လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ
အသားဖြူစေသော အာယုဗ္ဗေဒ ဆေးစွမ်း တစ်လက်ပင်ဖြစ်သည်။
အသားဖြူစေသည့် အစွမ်းသတ္တိကြီး
သဖြင့် ဖန်ခါးနှစ်သည် အနာဂတ် အလှကုန်များအတွက် အရေးပါသည်။
ဖန်ခါး အသီး အရွက်အခေါက် ပြုတ်ရေသည် အရေပြားနှင့် အနာများ သန့်စက်ဆေးရည်အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။
၁၉.Śuṇṭhi (Zingiber officinale)
စရန်သီ ခေါ် #ဂျင်း သည် ရောဂါပေါင်းစုံ ပျောက်သောဆေးအဖြစ် နာမည်ကျော်ဖြစ်သည်။
အရေပြားကောင်းမွန်ကျန်းမာစေရန်
ဂျင်းကို စားပေးသင့်ပြီး
အသားဖြူစေရန် အခြားဆေးများနှင့်တွဲဖက်၍ လိမ်းနိုင်သည်။
ထိုသို့ လိမ်းဆေးအဖြစ်သုံးပါက ဂျင်းခြောက်သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
၂၀.Padma (Nelumbo nucifera)
ပဒမ ခေါ် #ပဒုမ္မာကြာ သည် အပွင့်အရွက် အစေ့ ဥများကို စားစရာအဖြစ်သာမက
ဆေးအဖြစ်ပါ အမျိုးမျိုးစားသုံးသောအပင်ဖြစ်သည်။
အရေပြားအတွက် လိမ်းဆေးအဖြစ်
ပဒုမ္မာ ကြာစေ့ကိုသုံးနိုင်သည်။
ပဒုမ္မာစေ့သည် ပျက်စီးနေသော အရေပြားကို အသစ်ပြန်လည် ဖြစ်စေပြီး အသားအရည် နူးညံ့စေသောဖြူစေသော သတ္တိရှိသဖြင့် အသုံးပြုရန်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
ပဒုမ္မာကြာဝတ်ဆံကိုလဲ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကပင် အသားလှဆေးအဖြစ် လိမ်းခြယ်ခဲ့ကြသည်။
အထက်ပါ ပရဆေးပင် (၂၀)သည် အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားသော အသားဖြူဆေး အရေပြားအလှအပဆေးများဖြစ်သည်။
ယခု အခါ အရေပြားပြန်လည်နုပျိုစေရန် ကုထုံးများတွင် collagen ,glutathione စသည့် သဘာဝဓါတ်ပေါင်းများပါဝင်သည့် အလှကုန်ပစ္စည်းများ ပိုမိုအသုံးပြုလာသည်ကို တွေ့ရပါသော်လဲ
အခြေခံ အသုံးပြုရလွယ် ရှာဖွေရလွယ်သည့် အာယုဗ္ဗေဒ အလှ အပ ဆေးအမယ်များကိုလဲ ဗဟုသုတအလို့ငှာ
အလှကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သူများ အန္တရာယ်ကင်းအကျိုးရှိ ဆေးပစ္စည်းများသုံးစွဲ ပါဝင်နိုင်စေရန် အလို့ငှာ တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
#komyat
#မြန်မာ့ဆေးဘက်ဝင်အပင်များ
စာကြွင်း ။ ။ အမျိုးအမည်ခေါင်းစဉ်များကို Click ထောက်ပြီးနှိပ်လိုက်ပါက အသေးစိတ် ထပ်မံရှင်းပြထားသော ဓာတ်ပုံများ၊ အကြောင်းအရာများကို ဆက်လက်ဖတ်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်။
(Zawgyi)
"အာယုေဗၺဒ အသားျဖဴ ေဆးမ်ား""
အိႏၵိယမွာ ျဒာဗီဒီယမ္ႏြယ္ေတြက အသားမဲၿပီး အာရိယာန္ႏြယ္ေတြက အသားျဖဴသည္ဟုဆိုၾကပါသည္။
ျဒာဗီဒီယမ္ႏြယ္ေတြေတာင္ အသားျဖဴေစတဲ့ ေဆးပညာကို အာယုေဗၺဒဝဏၰ(ဝဏ်Varṇya) ေဆးပညာလို့ေခၚပါသည္။
အာယုေဗၺဒဝဏၰ ေဆးပညာအပိုင္းမွာ
ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ အသားျဖဴေစဖို့ သုံးခဲ့ေသာ ပရေဆးပင္(၂၀)အေၾကာင္း စုစည္းၿပီး တင္ျပပါမည္။
၁. Śveta Candana (Santalum album)
စဗန္တကႏၲန
စႏၵကူး (#နံသာျဖဴ)သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ နံသာျဖဴသား၌ပါဝင္ေသာ အဆီသည္။
အသားအရည္ပ်က္စီးျခင္းကိုကာကြယ္ေပးၿပီး အသားျဖဴေစသည္။
၂.Madhuyaṣṭi (Glycyrrhiza glabra)
မဓုရစတီ ေခၚ #ႏြယ္ခ်ိဳ ပင္မ်ားသည္ အသားအေရ ျဖဴဝင္းေစ၏။
ႏြယ္ခ်ိဳ ႏြယ္ႏွင့္ နႏြင္းေပါင္းကို အသားျဖဴလိမ္းေဆး အျဖစ္ သုံးၾကသည္။
ေသာက္ေဆးအျဖစ္ ႏြယ္ခ်ိဳအျပားေလးမ်ားႏွင့္ နႏြင္းစိမ္းဥ
လက္ဘက္ေျခာက္ ေပါင္းစပ္ လက္ဘက္ရည္ၾကမ္းသည္ အသားျဖဴေစသည္။
ေနေလာင္ အမဲကြက္ႏွင့္ အရည္ျပားေပၚ အမဲစက္တို့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစသည္။
၃.Mañjiṣṭhā (Rubia cordifolia)
မန္ဂ်ိစုရ ေခၚ #ပဲစိတ္နီ
ပဲစိတ္နီ အေစ့ႏွင့္အျမစ္သည္ အေရျပားေပၚမွ အမဲစက္ကို ဖယ္ရွားနိုင္ေသာ ေသာက္ေဆး လိမ္းေဆး ျဖစ္သည္ အသားျဖဴေစရာ၌ နာမည္ေက်ာ္အပင္ျဖစ္သည္။
၄.Nāgakesara (Mesua ferrea)
နာဂကာစရေခၚ #ကံ့ေကာ္ပြင့္ (ကံေကာ္ဝတ္ဆံ)သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္သုံးပါက
အေရျပားကင္ဆာမျဖစ္ေစရန္ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ဂုဏ္ရွိၿပီး အေရျပား၌ရွိေသာ မေကာင္းေသာအညစ္အေၾကးမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးသည္။ အေရျပားမွိုစြဲျခင္းေပ်ာက္ကင္းေစသည္ ေနေလာင္ျခင္းကို ထိေရာက္စြာသက္သာေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးပင္ျဖစ္သည္။
နာဂကာစရပင္အျဖစ္ တစ္ခ်ိဳ့က (chestnut)ေခၚ သစ္အယ္မ်ိဳး၏ပန္းပြင့္ကို အသုံးျပဳသည္။
၅.Padmaka (Prunus cerasoides)
ပဒမာကေခၚ #ခ်ယ္ရီေခါက္ သည္ ႏူနာ သမင္ျဖဴ သမင္နီ ကုေဆး အျဖစ္သုံးၾကေသာ္လည္း အလွကုန္ေဆးပစၥည္းမ်ားၾကားတြင္ နာမည္မေက်ာ္ေပ။
သို့ေသာ္ flavanone glycoside Puddumin-B ,Prunus cerasoidesစေသာ ဓါတ္ေပါင္း တို့က
အေရျပားေရာင္ျခယ္ စနစ္ကို အက်ိဳးျပဳေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့သည္။
ထိုခ်ယ္ရီေခါက္သည္ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အစြမ္းထက္အသားျဖဴလိမ္းေဆးတစ္ခုျဖစ္သည္။
၆.Śārivā (Hemidesmus indica)
ဆရီဗာေခၚ #ဥပသကာ သည္ ေသြးသန္႔ေစျခင္းႏွင့္ အေရျပားေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ အစြမ္းထက္ေဆးပင္ျဖစ္သည္။
ဥပသကာျမစ္ကို ေသာက္ေဆး လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳျခင္းသည္ အသားအရည္ကို ျဖဳေဖြးေတာက္ပေစသည္။
၇.Uṣīra (Vetiveria zizanoides)
ဥစရေခၚ ဗာတီဗားျမက္ (#သေဘၤာျမက္ေမႊး)ျမစ္ေမႊးျမက္
ကမၻာတစ္ဝွမ္း အလွကုန္မ်ားတြင္ အသုံးျပဳသည့္ ျမစ္ေမႊးျမက္ အဆီသည္ ေရွးကတည္းက အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အသားျဖဴေဆးျဖစ္သည္။
၈.Lodhra (Symplocos racemosa)
လိုျဒာေခၚ #ေဒါက္ရပ္ပင္ အေခါက္သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ သုံးပါက အေရျပားဆိုင္ရာ အဆိပ္မ်ားကိုသန္႔စင္ေစၿပီး အေရျပားေပၚမွဝက္ၿခံစသည္ျဖစ္ေစေသာ ဗက္တီးယီးယားမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးသည္။အေရျပား အေရာင္ညိဳျခင္းကို ဖယ္ရွားေပးၿပီး အရည္ျပား ႏုပ်ိဳျခင္း ႏူးညံ့ျခင္းကိုျဖစ္ေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးတစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။
၉.Kuṣṭha (Saussurea lappa)
ကုရွဟ ေခၚ #ပန္းႏု ပင္၏အျမစ္သည္
ႏူနာအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ အစြမ္းထက္ေဆးပင္ျဖစ္ၿပီး အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အသားျဖဴလိမ္းေဆးေကာင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
၁၀.Tvak (Cinnamomum zeylanicum)(C. cassia)(C. tamāla)(C. INERS)
တားဗက္ေခၚ #သစ္ဂ်ပိုးေခါက္ မ်ားမွ ထုတ္ယူေသာအဆီသည္ အသားျဖဴေဆးျဖစ္သည္။အေခါက္ကိုေသြးလိမ္းျခင္းသည္လဲ အသားျဖဴေစရန္ အက်ိဳးရွိသည္။
၁၁.Kesar (Crocus sativus)
ခရီစာေခၚ #ကုံကုမံ ပန္းဝတ္ဆံသည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳပါက အသားညိဳ မွုကို တားစီးနိုင္ေသာဓါတ္မ်ားက
အရည္ျပားကိုအက်ိဳးျပဳသျဖင့္ အသားျဖဴေစသည္။ကုံကုမံသည္ အေရျပားကင္ဆာမျဖစ္ေစရန္လဲ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသည္။
၁၂.Haridrā (Curcuma longa)
ဟရိဒၵရေခၚ #နႏြင္း သည္ ေနေရာင္ျခည္ကာကြယ္နိုင္ျခင္း အေရျပားေပ်ာ့တြဲျခင္းကိုကာကြယ္ျခင္း အိုမင္းရင့္ေရာ္မွုကို တားဆီးေပးျခင္း ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ဂုဏ္ျဖင့္ ကင္ဆာျဖစ္ႏွုန္းကို ေလ်ာ့ခ်ေပးျခင္း အဆီကိုစုပ္ယူေပးျခင္း ဓါတ္မတည့္မွုကိုေပ်ာက္ေစျခင္း အေရျပားစိုထိုင္းဆကိုထိမ္းေပးျခင္း စေသာ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အေရျပားအတြက္အေကာင္းဆုံးေဆးတစ္လက္ျဖစ္သည္။
နႏြင္းပါဓါတ္မ်ားသည္ လိမ္းေပး႐ုံမၽွႏွင့္
အေရျပားတစ္ရွုးအထိပ်ံႏွံ့အက်ိဳးရွိေစသည္ ဆဲလ္ အေသမ်ားကို နည္းပါးေစၿပီး အသားညိဳျခင္းကို သက္သာေစသျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္ အသားျဖဴေဆးပင္ျဖစ္သည္။ နႏြင္းျမစ္ကို အစိုအတိုင္းေသြးလိမ္းျခင္းက ပိုမိုထိေရာက္ၿပီး အစိုမရပါကအျမစ္အေျခာက္မ်ားကိုလဲသုံးစြဲနိုင္သည္။
၁၃.Dāruharidrā (Berberis aristata)
ဒါ႐ုဟရိဒၵရ ေခၚ #နႏြင္းႏြယ္ (#ေဆးေရႊ) အျမစ္သည္ အနာေပါက္ ယားနာ ဝက္သက္ အဆိပ္နာ အေရျပားေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ ကုသေဆးျဖစ္ၿပီး
နႏြင္းႏြယ္ကိုလိမ္းေဆးအျဖစ္အသုံးျပဳျခင္းသည္။ အေရျပားပုံမမွန္ျခင္းကိုကာကြယ္ေပးၿပီး အသားကိုျဖဴေစသည္။
၁၄.Mustaka (Cyperus rotundus)
မူစတိကာေခၚ #ႏြားျမက္ရင္းႀကီး အျမစ္ေခါင္းသည္ အေရျပားေရာဂါအတြက္ တိုက္ရိုက္ေဆး မဟုတ္ေသာ္လဲ ေသာက္ေဆး အျဖစ္ အသုံးျပဳပါက ေသြးသားသန္႔စင္ေစၿပီး အေရျပား ေရာဂါမ်ားကို အက်ိဳးျပဳသည္။
ႏြားျမက္ရင္းေခါင္းကို ေသာက္ေဆးတင္မက လိမ္းေဆးအျဖစ္ပါ အသုံးျပဳေသာအခါ အသားျဖဴေဆး အျဖစ္ အသုံးျပဳနိုင္သည္။
၁၅.Nimba (Azadirachta indica, commonly called neem)
နင္ဘာ့ေခၚ #တမာ ရြက္ျပဳတ္ရည္ တမာေခါက္ျပဳတ္ရည္ တမာဆီသည္ ကမၻာတစ္ဝွမ္းမွ မ်က္ႏွာသစ္ေဆးမ်ားတြင္ တြင္က်ယ္စြာအသုံးျပဳသည္။
တမာသည္လဲ အသားကို ျဖဴေစေသာ
ေရွးအာယုေဗၺဒ အစြမ္းထက္ေဆးတစ္မယ္ပင္ျဖစ္သည္။
၁၆.Khādira (Acacia catechu)
ကဒရိယေခၚ #ရွားပင္ ၏ အႏွစ္သည္
အာယုေဗၺဒက်မ္းမ်ားအဆိုအရ
အေကာင္းဆုံးအေရျပားလိမ္းေဆးျဖစ္သည္။ အေရျပား၏ အေရာင္အဆင္းကို ထြန္းလင္းေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးစြမ္းေကာင္း တစ္လက္ျဖစ္သည္။
၁၇.Āmalakī (Phyllanthus emblica)
အမလက ေခၚေသာ #ဇီးျဖဴသီး သည္
ေရာဂါမ်ိဳးစုံေပ်ာက္ေဆးအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားသည္။
လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ
အေရျပားကို ျဖဴေဖြးေစေသာ သတၱိရွိသျဖင့္ အသီးႏွစ္ကို အသားျဖဴေဆးအျဖစ္ ေရွးကတည္းက သုံးစြဲခဲ့သည္။
အရြက္ အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုလဲ အေရျပားသန္႔စင္ေဆးအျဖစ္သုံးနိုင္သည္။
၁၈.Harītakī (Terminalia chebula)
ဟာရိတက ေခၚ #ဖန္ခါး သီး ဖန္ခါးေခါက္သည္ အစာအိမ္ေဆးအျဖစ္ေက်ာ္ၾကားသည္။
လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ
အသားျဖဴေစေသာ အာယုေဗၺဒ ေဆးစြမ္း တစ္လက္ပင္ျဖစ္သည္။
အသားျဖဴေစသည့္ အစြမ္းသတၱိႀကီး
သျဖင့္ ဖန္ခါးႏွစ္သည္ အနာဂတ္ အလွကုန္မ်ားအတြက္ အေရးပါသည္။
ဖန္ခါး အသီး အရြက္အေခါက္ ျပဳတ္ေရသည္ အေရျပားႏွင့္ အနာမ်ား သန္႔စက္ေဆးရည္အျဖစ္ အသုံးျပဳနိုင္သည္။
၁၉.Śuṇṭhi (Zingiber officinale)
စရန္သီ ေခၚ #ဂ်င္း သည္ ေရာဂါေပါင္းစုံ ေပ်ာက္ေသာေဆးအျဖစ္ နာမည္ေက်ာ္ျဖစ္သည္။
အေရျပားေကာင္းမြန္က်န္းမာေစရန္
ဂ်င္းကို စားေပးသင့္ၿပီး
အသားျဖဴေစရန္ အျခားေဆးမ်ားႏွင့္တြဲဖက္၍ လိမ္းနိုင္သည္။
ထိုသို့ လိမ္းေဆးအျဖစ္သုံးပါက ဂ်င္းေျခာက္သည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။
၂၀.Padma (Nelumbo nucifera)
ပဒမ ေခၚ #ပဒုမၼာၾကာ သည္ အပြင့္အရြက္ အေစ့ ဥမ်ားကို စားစရာအျဖစ္သာမက
ေဆးအျဖစ္ပါ အမ်ိဳးမ်ိဳးစားသုံးေသာအပင္ျဖစ္သည္။
အေရျပားအတြက္ လိမ္းေဆးအျဖစ္
ပဒုမၼာ ၾကာေစ့ကိုသုံးနိုင္သည္။
ပဒုမၼာေစ့သည္ ပ်က္စီးေနေသာ အေရျပားကို အသစ္ျပန္လည္ ျဖစ္ေစၿပီး အသားအရည္ ႏူးညံ့ေစေသာျဖဴေစေသာ သတၱိရွိသျဖင့္ အသုံးျပဳရန္အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။
ပဒုမၼာၾကာဝတ္ဆံကိုလဲ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ အသားလွေဆးအျဖစ္ လိမ္းျခယ္ခဲ့ၾကသည္။
အထက္ပါ ပရေဆးပင္ (၂၀)သည္ အာယုေဗၺဒေဆးပညာတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ အသားျဖဴေဆး အေရျပားအလွအပေဆးမ်ားျဖစ္သည္။
ယခု အခါ အေရျပားျပန္လည္ႏုပ်ိဳေစရန္ ကုထုံးမ်ားတြင္ collagen ,glutathione စသည့္ သဘာဝဓါတ္ေပါင္းမ်ားပါဝင္သည့္ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား ပိုမိုအသုံးျပဳလာသည္ကို ေတြ႕ရပါေသာ္လဲ
အေျခခံ အသုံးျပဳရလြယ္ ရွာေဖြရလြယ္သည့္ အာယုေဗၺဒ အလွ အပ ေဆးအမယ္မ်ားကိုလဲ ဗဟုသုတအလို့ငွာ
အလွကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူမ်ား အႏၲရာယ္ကင္းအက်ိဳးရွိ ေဆးပစၥည္းမ်ားသုံးစြဲ ပါဝင္နိုင္ေစရန္ အလို့ငွာ တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
#komyat
#ျမန္မာ့ေဆးဘက္ဝင္အပင္မ်ား
စာႂကြင္း ။ ။ အမ်ိဳးအမည္ေခါင္းစဥ္မ်ားကို Click ေထာက္ၿပီးႏွိပ္လိုက္ပါက အေသးစိတ္ ထပ္မံ႐ွင္းျပထားေသာ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဆက္လက္ဖတ္႐ႈေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
အိန္ဒိယမှာ ဒြာဗီဒီယမ်နွယ်တွေက အသားမဲပြီး အာရိယာန်နွယ်တွေက အသားဖြူသည်ဟုဆိုကြပါသည်။
ဒြာဗီဒီယမ်နွယ်တွေတောင် အသားဖြူစေတဲ့ ဆေးပညာကို အာယုဗ္ဗေဒဝဏ္ဏ(ဝဏျVarṇya) ဆေးပညာလို့ခေါ်ပါသည်။
အာယုဗ္ဗေဒဝဏ္ဏ ဆေးပညာအပိုင်းမှာ
နှစ်ပေါင်းထောင်ချီ အသားဖြူစေဖို့ သုံးခဲ့သော ပရဆေးပင်(၂၀)အကြောင်း စုစည်းပြီး တင်ပြပါမည်။
၁. Śveta Candana (Santalum album)
စဗန်တကန္တန
စန္ဒကူး (#နံသာဖြူ)သည် လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ နံသာဖြူသား၌ပါဝင်သော အဆီသည်။
အသားအရည်ပျက်စီးခြင်းကိုကာကွယ်ပေးပြီး အသားဖြူစေသည်။
၂.Madhuyaṣṭi (Glycyrrhiza glabra)
မဓုရစတီ ခေါ် #နွယ်ချို ပင်များသည် အသားအရေ ဖြူဝင်းစေ၏။
နွယ်ချို နွယ်နှင့် နနွင်းပေါင်းကို အသားဖြူလိမ်းဆေး အဖြစ် သုံးကြသည်။
သောက်ဆေးအဖြစ် နွယ်ချိုအပြားလေးများနှင့် နနွင်းစိမ်းဥ
လက်ဘက်ခြောက် ပေါင်းစပ် လက်ဘက်ရည်ကြမ်းသည် အသားဖြူစေသည်။
နေလောင် အမဲကွက်နှင့် အရည်ပြားပေါ် အမဲစက်တို့ကို ပျောက်ကင်းစေသည်။
၃.Mañjiṣṭhā (Rubia cordifolia)
မန်ဂျိစုရ ခေါ် #ပဲစိတ်နီ
ပဲစိတ်နီ အစေ့နှင့်အမြစ်သည် အရေပြားပေါ်မှ အမဲစက်ကို ဖယ်ရှားနိုင်သော သောက်ဆေး လိမ်းဆေး ဖြစ်သည် အသားဖြူစေရာ၌ နာမည်ကျော်အပင်ဖြစ်သည်။
၄.Nāgakesara (Mesua ferrea)
နာဂကာစရခေါ် #ကံ့ကော်ပွင့် (ကံကော်ဝတ်ဆံ)သည် လိမ်းဆေးအဖြစ်သုံးပါက
အရေပြားကင်ဆာမဖြစ်စေရန် ဓါတ်တိုးဆန့်ကျင် ဂုဏ်ရှိပြီး အရေပြား၌ရှိသော မကောင်းသောအညစ်အကြေးများကို ဖယ်ရှားပေးသည်။ အရေပြားမှိုစွဲခြင်းပျောက်ကင်းစေသည် နေလောင်ခြင်းကို ထိရောက်စွာသက်သာစေသဖြင့် အသားဖြူဆေးပင်ဖြစ်သည်။
နာဂကာစရပင်အဖြစ် တစ်ချို့က (chestnut)ခေါ် သစ်အယ်မျိုး၏ပန်းပွင့်ကို အသုံးပြုသည်။
၅.Padmaka (Prunus cerasoides)
ပဒမာကခေါ် #ချယ်ရီခေါက် သည် နူနာ သမင်ဖြူ သမင်နီ ကုဆေး အဖြစ်သုံးကြသော်လည်း အလှကုန်ဆေးပစ္စည်းများကြားတွင် နာမည်မကျော်ပေ။
သို့သော် flavanone glycoside Puddumin-B ,Prunus cerasoidesစသော ဓါတ်ပေါင်း တို့က
အရေပြားရောင်ခြယ် စနစ်ကို အကျိုးပြုကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။
ထိုချယ်ရီခေါက်သည် ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အစွမ်းထက်အသားဖြူလိမ်းဆေးတစ်ခုဖြစ်သည်။
၆.Śārivā (Hemidesmus indica)
ဆရီဗာခေါ် #ဥပသကာ သည် သွေးသန့်စေခြင်းနှင့် အရေပြားရောဂါအမျိုးမျိုးအတွက် အစွမ်းထက်ဆေးပင်ဖြစ်သည်။
ဥပသကာမြစ်ကို သောက်ဆေး လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုခြင်းသည် အသားအရည်ကို ဖြုဖွေးတောက်ပစေသည်။
၇.Uṣīra (Vetiveria zizanoides)
ဥစရခေါ် ဗာတီဗားမြက် (#သင်္ဘောမြက်မွှေး)မြစ်မွှေးမြက်
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း အလှကုန်များတွင် အသုံးပြုသည့် မြစ်မွှေးမြက် အဆီသည် ရှေးကတည်းက အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အသားဖြူဆေးဖြစ်သည်။
၈.Lodhra (Symplocos racemosa)
လိုဒြာခေါ် #ဒေါက်ရပ်ပင် အခေါက်သည် လိမ်းဆေးအဖြစ် သုံးပါက အရေပြားဆိုင်ရာ အဆိပ်များကိုသန့်စင်စေပြီး အရေပြားပေါ်မှဝက်ခြံစသည်ဖြစ်စေသော ဗက်တီးယီးယားများကို ဖယ်ရှားပေးသည်။အရေပြား အရောင်ညိုခြင်းကို ဖယ်ရှားပေးပြီး အရည်ပြား နုပျိုခြင်း နူးညံ့ခြင်းကိုဖြစ်စေသဖြင့် အသားဖြူဆေးတစ်မျိုးပင်ဖြစ်သည်။
၉.Kuṣṭha (Saussurea lappa)
ကုရှဟ ခေါ် #ပန်းနု ပင်၏အမြစ်သည်
နူနာအမျိုးမျိုးအတွက် အစွမ်းထက်ဆေးပင်ဖြစ်ပြီး အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာ၏ အသားဖြူလိမ်းဆေးကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
၁၀.Tvak (Cinnamomum zeylanicum)(C. cassia)(C. tamāla)(C. INERS)
တားဗက်ခေါ် #သစ်ဂျပိုးခေါက် များမှ ထုတ်ယူသောအဆီသည် အသားဖြူဆေးဖြစ်သည်။အခေါက်ကိုသွေးလိမ်းခြင်းသည်လဲ အသားဖြူစေရန် အကျိုးရှိသည်။
၁၁.Kesar (Crocus sativus)
ခရီစာခေါ် #ကုံကုမံ ပန်းဝတ်ဆံသည် လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုပါက အသားညို မှုကို တားစီးနိုင်သောဓါတ်များက
အရည်ပြားကိုအကျိုးပြုသဖြင့် အသားဖြူစေသည်။ကုံကုမံသည် အရေပြားကင်ဆာမဖြစ်စေရန်လဲ ကူညီထောက်ပံ့ပေးသည်။
၁၂.Haridrā (Curcuma longa)
ဟရိဒ္ဒရခေါ် #နနွင်း သည် နေရောင်ခြည်ကာကွယ်နိုင်ခြင်း အရေပြားပျော့တွဲခြင်းကိုကာကွယ်ခြင်း အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို တားဆီးပေးခြင်း ဓါတ်တိုးဆန့်ကျင် ဂုဏ်ဖြင့် ကင်ဆာဖြစ်နှုန်းကို လျော့ချပေးခြင်း အဆီကိုစုပ်ယူပေးခြင်း ဓါတ်မတည့်မှုကိုပျောက်စေခြင်း အရေပြားစိုထိုင်းဆကိုထိမ်းပေးခြင်း စသော အချက်များကြောင့် အရေပြားအတွက်အကောင်းဆုံးဆေးတစ်လက်ဖြစ်သည်။
နနွင်းပါဓါတ်များသည် လိမ်းပေးရုံမျှနှင့်
အရေပြားတစ်ရှုးအထိပျံနှံ့အကျိုးရှိစေသည် ဆဲလ် အသေများကို နည်းပါးစေပြီး အသားညိုခြင်းကို သက်သာစေသဖြင့် နာမည်ကျော် အသားဖြူဆေးပင်ဖြစ်သည်။ နနွင်းမြစ်ကို အစိုအတိုင်းသွေးလိမ်းခြင်းက ပိုမိုထိရောက်ပြီး အစိုမရပါကအမြစ်အခြောက်များကိုလဲသုံးစွဲနိုင်သည်။
၁၃.Dāruharidrā (Berberis aristata)
ဒါရုဟရိဒ္ဒရ ခေါ် #နနွင်းနွယ် (#ဆေးရွှေ) အမြစ်သည် အနာပေါက် ယားနာ ဝက်သက် အဆိပ်နာ အရေပြားရောဂါအမျိုးမျိုးအတွက် ကုသဆေးဖြစ်ပြီး
နနွင်းနွယ်ကိုလိမ်းဆေးအဖြစ်အသုံးပြုခြင်းသည်။ အရေပြားပုံမမှန်ခြင်းကိုကာကွယ်ပေးပြီး အသားကိုဖြူစေသည်။
၁၄.Mustaka (Cyperus rotundus)
မူစတိကာခေါ် #နွားမြက်ရင်းကြီး အမြစ်ခေါင်းသည် အရေပြားရောဂါအတွက် တိုက်ရိုက်ဆေး မဟုတ်သော်လဲ သောက်ဆေး အဖြစ် အသုံးပြုပါက သွေးသားသန့်စင်စေပြီး အရေပြား ရောဂါများကို အကျိုးပြုသည်။
နွားမြက်ရင်းခေါင်းကို သောက်ဆေးတင်မက လိမ်းဆေးအဖြစ်ပါ အသုံးပြုသောအခါ အသားဖြူဆေး အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။
၁၅.Nimba (Azadirachta indica, commonly called neem)
နင်ဘာ့ခေါ် #တမာ ရွက်ပြုတ်ရည် တမာခေါက်ပြုတ်ရည် တမာဆီသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ မျက်နှာသစ်ဆေးများတွင် တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုသည်။
တမာသည်လဲ အသားကို ဖြူစေသော
ရှေးအာယုဗ္ဗေဒ အစွမ်းထက်ဆေးတစ်မယ်ပင်ဖြစ်သည်။
၁၆.Khādira (Acacia catechu)
ကဒရိယခေါ် #ရှားပင် ၏ အနှစ်သည်
အာယုဗ္ဗေဒကျမ်းများအဆိုအရ
အကောင်းဆုံးအရေပြားလိမ်းဆေးဖြစ်သည်။ အရေပြား၏ အရောင်အဆင်းကို ထွန်းလင်းစေသဖြင့် အသားဖြူဆေးစွမ်းကောင်း တစ်လက်ဖြစ်သည်။
၁၇.Āmalakī (Phyllanthus emblica)
အမလက ခေါ်သော #ဇီးဖြူသီး သည်
ရောဂါမျိုးစုံပျောက်ဆေးအဖြစ် ကျော်ကြားသည်။
လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ
အရေပြားကို ဖြူဖွေးစေသော သတ္တိရှိသဖြင့် အသီးနှစ်ကို အသားဖြူဆေးအဖြစ် ရှေးကတည်းက သုံးစွဲခဲ့သည်။
အရွက် အခေါက်ပြုတ်ရည်ကိုလဲ အရေပြားသန့်စင်ဆေးအဖြစ်သုံးနိုင်သည်။
၁၈.Harītakī (Terminalia chebula)
ဟာရိတက ခေါ် #ဖန်ခါး သီး ဖန်ခါးခေါက်သည် အစာအိမ်ဆေးအဖြစ်ကျော်ကြားသည်။
လိမ်းဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသောအခါ
အသားဖြူစေသော အာယုဗ္ဗေဒ ဆေးစွမ်း တစ်လက်ပင်ဖြစ်သည်။
အသားဖြူစေသည့် အစွမ်းသတ္တိကြီး
သဖြင့် ဖန်ခါးနှစ်သည် အနာဂတ် အလှကုန်များအတွက် အရေးပါသည်။
ဖန်ခါး အသီး အရွက်အခေါက် ပြုတ်ရေသည် အရေပြားနှင့် အနာများ သန့်စက်ဆေးရည်အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။
၁၉.Śuṇṭhi (Zingiber officinale)
စရန်သီ ခေါ် #ဂျင်း သည် ရောဂါပေါင်းစုံ ပျောက်သောဆေးအဖြစ် နာမည်ကျော်ဖြစ်သည်။
အရေပြားကောင်းမွန်ကျန်းမာစေရန်
ဂျင်းကို စားပေးသင့်ပြီး
အသားဖြူစေရန် အခြားဆေးများနှင့်တွဲဖက်၍ လိမ်းနိုင်သည်။
ထိုသို့ လိမ်းဆေးအဖြစ်သုံးပါက ဂျင်းခြောက်သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
၂၀.Padma (Nelumbo nucifera)
ပဒမ ခေါ် #ပဒုမ္မာကြာ သည် အပွင့်အရွက် အစေ့ ဥများကို စားစရာအဖြစ်သာမက
ဆေးအဖြစ်ပါ အမျိုးမျိုးစားသုံးသောအပင်ဖြစ်သည်။
အရေပြားအတွက် လိမ်းဆေးအဖြစ်
ပဒုမ္မာ ကြာစေ့ကိုသုံးနိုင်သည်။
ပဒုမ္မာစေ့သည် ပျက်စီးနေသော အရေပြားကို အသစ်ပြန်လည် ဖြစ်စေပြီး အသားအရည် နူးညံ့စေသောဖြူစေသော သတ္တိရှိသဖြင့် အသုံးပြုရန်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
ပဒုမ္မာကြာဝတ်ဆံကိုလဲ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကပင် အသားလှဆေးအဖြစ် လိမ်းခြယ်ခဲ့ကြသည်။
အထက်ပါ ပရဆေးပင် (၂၀)သည် အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားသော အသားဖြူဆေး အရေပြားအလှအပဆေးများဖြစ်သည်။
ယခု အခါ အရေပြားပြန်လည်နုပျိုစေရန် ကုထုံးများတွင် collagen ,glutathione စသည့် သဘာဝဓါတ်ပေါင်းများပါဝင်သည့် အလှကုန်ပစ္စည်းများ ပိုမိုအသုံးပြုလာသည်ကို တွေ့ရပါသော်လဲ
အခြေခံ အသုံးပြုရလွယ် ရှာဖွေရလွယ်သည့် အာယုဗ္ဗေဒ အလှ အပ ဆေးအမယ်များကိုလဲ ဗဟုသုတအလို့ငှာ
အလှကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သူများ အန္တရာယ်ကင်းအကျိုးရှိ ဆေးပစ္စည်းများသုံးစွဲ ပါဝင်နိုင်စေရန် အလို့ငှာ တင်ပြလိုက်ရပါသည်။
#komyat
#မြန်မာ့ဆေးဘက်ဝင်အပင်များ
စာကြွင်း ။ ။ အမျိုးအမည်ခေါင်းစဉ်များကို Click ထောက်ပြီးနှိပ်လိုက်ပါက အသေးစိတ် ထပ်မံရှင်းပြထားသော ဓာတ်ပုံများ၊ အကြောင်းအရာများကို ဆက်လက်ဖတ်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်။
(Zawgyi)
"အာယုေဗၺဒ အသားျဖဴ ေဆးမ်ား""
အိႏၵိယမွာ ျဒာဗီဒီယမ္ႏြယ္ေတြက အသားမဲၿပီး အာရိယာန္ႏြယ္ေတြက အသားျဖဴသည္ဟုဆိုၾကပါသည္။
ျဒာဗီဒီယမ္ႏြယ္ေတြေတာင္ အသားျဖဴေစတဲ့ ေဆးပညာကို အာယုေဗၺဒဝဏၰ(ဝဏ်Varṇya) ေဆးပညာလို့ေခၚပါသည္။
အာယုေဗၺဒဝဏၰ ေဆးပညာအပိုင္းမွာ
ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ အသားျဖဴေစဖို့ သုံးခဲ့ေသာ ပရေဆးပင္(၂၀)အေၾကာင္း စုစည္းၿပီး တင္ျပပါမည္။
၁. Śveta Candana (Santalum album)
စဗန္တကႏၲန
စႏၵကူး (#နံသာျဖဴ)သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ နံသာျဖဴသား၌ပါဝင္ေသာ အဆီသည္။
အသားအရည္ပ်က္စီးျခင္းကိုကာကြယ္ေပးၿပီး အသားျဖဴေစသည္။
၂.Madhuyaṣṭi (Glycyrrhiza glabra)
မဓုရစတီ ေခၚ #ႏြယ္ခ်ိဳ ပင္မ်ားသည္ အသားအေရ ျဖဴဝင္းေစ၏။
ႏြယ္ခ်ိဳ ႏြယ္ႏွင့္ နႏြင္းေပါင္းကို အသားျဖဴလိမ္းေဆး အျဖစ္ သုံးၾကသည္။
ေသာက္ေဆးအျဖစ္ ႏြယ္ခ်ိဳအျပားေလးမ်ားႏွင့္ နႏြင္းစိမ္းဥ
လက္ဘက္ေျခာက္ ေပါင္းစပ္ လက္ဘက္ရည္ၾကမ္းသည္ အသားျဖဴေစသည္။
ေနေလာင္ အမဲကြက္ႏွင့္ အရည္ျပားေပၚ အမဲစက္တို့ကို ေပ်ာက္ကင္းေစသည္။
၃.Mañjiṣṭhā (Rubia cordifolia)
မန္ဂ်ိစုရ ေခၚ #ပဲစိတ္နီ
ပဲစိတ္နီ အေစ့ႏွင့္အျမစ္သည္ အေရျပားေပၚမွ အမဲစက္ကို ဖယ္ရွားနိုင္ေသာ ေသာက္ေဆး လိမ္းေဆး ျဖစ္သည္ အသားျဖဴေစရာ၌ နာမည္ေက်ာ္အပင္ျဖစ္သည္။
၄.Nāgakesara (Mesua ferrea)
နာဂကာစရေခၚ #ကံ့ေကာ္ပြင့္ (ကံေကာ္ဝတ္ဆံ)သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္သုံးပါက
အေရျပားကင္ဆာမျဖစ္ေစရန္ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ဂုဏ္ရွိၿပီး အေရျပား၌ရွိေသာ မေကာင္းေသာအညစ္အေၾကးမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးသည္။ အေရျပားမွိုစြဲျခင္းေပ်ာက္ကင္းေစသည္ ေနေလာင္ျခင္းကို ထိေရာက္စြာသက္သာေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးပင္ျဖစ္သည္။
နာဂကာစရပင္အျဖစ္ တစ္ခ်ိဳ့က (chestnut)ေခၚ သစ္အယ္မ်ိဳး၏ပန္းပြင့္ကို အသုံးျပဳသည္။
၅.Padmaka (Prunus cerasoides)
ပဒမာကေခၚ #ခ်ယ္ရီေခါက္ သည္ ႏူနာ သမင္ျဖဴ သမင္နီ ကုေဆး အျဖစ္သုံးၾကေသာ္လည္း အလွကုန္ေဆးပစၥည္းမ်ားၾကားတြင္ နာမည္မေက်ာ္ေပ။
သို့ေသာ္ flavanone glycoside Puddumin-B ,Prunus cerasoidesစေသာ ဓါတ္ေပါင္း တို့က
အေရျပားေရာင္ျခယ္ စနစ္ကို အက်ိဳးျပဳေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့သည္။
ထိုခ်ယ္ရီေခါက္သည္ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အစြမ္းထက္အသားျဖဴလိမ္းေဆးတစ္ခုျဖစ္သည္။
၆.Śārivā (Hemidesmus indica)
ဆရီဗာေခၚ #ဥပသကာ သည္ ေသြးသန္႔ေစျခင္းႏွင့္ အေရျပားေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ အစြမ္းထက္ေဆးပင္ျဖစ္သည္။
ဥပသကာျမစ္ကို ေသာက္ေဆး လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳျခင္းသည္ အသားအရည္ကို ျဖဳေဖြးေတာက္ပေစသည္။
၇.Uṣīra (Vetiveria zizanoides)
ဥစရေခၚ ဗာတီဗားျမက္ (#သေဘၤာျမက္ေမႊး)ျမစ္ေမႊးျမက္
ကမၻာတစ္ဝွမ္း အလွကုန္မ်ားတြင္ အသုံးျပဳသည့္ ျမစ္ေမႊးျမက္ အဆီသည္ ေရွးကတည္းက အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အသားျဖဴေဆးျဖစ္သည္။
၈.Lodhra (Symplocos racemosa)
လိုျဒာေခၚ #ေဒါက္ရပ္ပင္ အေခါက္သည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ သုံးပါက အေရျပားဆိုင္ရာ အဆိပ္မ်ားကိုသန္႔စင္ေစၿပီး အေရျပားေပၚမွဝက္ၿခံစသည္ျဖစ္ေစေသာ ဗက္တီးယီးယားမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးသည္။အေရျပား အေရာင္ညိဳျခင္းကို ဖယ္ရွားေပးၿပီး အရည္ျပား ႏုပ်ိဳျခင္း ႏူးညံ့ျခင္းကိုျဖစ္ေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးတစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။
၉.Kuṣṭha (Saussurea lappa)
ကုရွဟ ေခၚ #ပန္းႏု ပင္၏အျမစ္သည္
ႏူနာအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ အစြမ္းထက္ေဆးပင္ျဖစ္ၿပီး အာယုေဗၺဒေဆးပညာ၏ အသားျဖဴလိမ္းေဆးေကာင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
၁၀.Tvak (Cinnamomum zeylanicum)(C. cassia)(C. tamāla)(C. INERS)
တားဗက္ေခၚ #သစ္ဂ်ပိုးေခါက္ မ်ားမွ ထုတ္ယူေသာအဆီသည္ အသားျဖဴေဆးျဖစ္သည္။အေခါက္ကိုေသြးလိမ္းျခင္းသည္လဲ အသားျဖဴေစရန္ အက်ိဳးရွိသည္။
၁၁.Kesar (Crocus sativus)
ခရီစာေခၚ #ကုံကုမံ ပန္းဝတ္ဆံသည္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳပါက အသားညိဳ မွုကို တားစီးနိုင္ေသာဓါတ္မ်ားက
အရည္ျပားကိုအက်ိဳးျပဳသျဖင့္ အသားျဖဴေစသည္။ကုံကုမံသည္ အေရျပားကင္ဆာမျဖစ္ေစရန္လဲ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသည္။
၁၂.Haridrā (Curcuma longa)
ဟရိဒၵရေခၚ #နႏြင္း သည္ ေနေရာင္ျခည္ကာကြယ္နိုင္ျခင္း အေရျပားေပ်ာ့တြဲျခင္းကိုကာကြယ္ျခင္း အိုမင္းရင့္ေရာ္မွုကို တားဆီးေပးျခင္း ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ဂုဏ္ျဖင့္ ကင္ဆာျဖစ္ႏွုန္းကို ေလ်ာ့ခ်ေပးျခင္း အဆီကိုစုပ္ယူေပးျခင္း ဓါတ္မတည့္မွုကိုေပ်ာက္ေစျခင္း အေရျပားစိုထိုင္းဆကိုထိမ္းေပးျခင္း စေသာ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အေရျပားအတြက္အေကာင္းဆုံးေဆးတစ္လက္ျဖစ္သည္။
နႏြင္းပါဓါတ္မ်ားသည္ လိမ္းေပး႐ုံမၽွႏွင့္
အေရျပားတစ္ရွုးအထိပ်ံႏွံ့အက်ိဳးရွိေစသည္ ဆဲလ္ အေသမ်ားကို နည္းပါးေစၿပီး အသားညိဳျခင္းကို သက္သာေစသျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္ အသားျဖဴေဆးပင္ျဖစ္သည္။ နႏြင္းျမစ္ကို အစိုအတိုင္းေသြးလိမ္းျခင္းက ပိုမိုထိေရာက္ၿပီး အစိုမရပါကအျမစ္အေျခာက္မ်ားကိုလဲသုံးစြဲနိုင္သည္။
၁၃.Dāruharidrā (Berberis aristata)
ဒါ႐ုဟရိဒၵရ ေခၚ #နႏြင္းႏြယ္ (#ေဆးေရႊ) အျမစ္သည္ အနာေပါက္ ယားနာ ဝက္သက္ အဆိပ္နာ အေရျပားေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ ကုသေဆးျဖစ္ၿပီး
နႏြင္းႏြယ္ကိုလိမ္းေဆးအျဖစ္အသုံးျပဳျခင္းသည္။ အေရျပားပုံမမွန္ျခင္းကိုကာကြယ္ေပးၿပီး အသားကိုျဖဴေစသည္။
၁၄.Mustaka (Cyperus rotundus)
မူစတိကာေခၚ #ႏြားျမက္ရင္းႀကီး အျမစ္ေခါင္းသည္ အေရျပားေရာဂါအတြက္ တိုက္ရိုက္ေဆး မဟုတ္ေသာ္လဲ ေသာက္ေဆး အျဖစ္ အသုံးျပဳပါက ေသြးသားသန္႔စင္ေစၿပီး အေရျပား ေရာဂါမ်ားကို အက်ိဳးျပဳသည္။
ႏြားျမက္ရင္းေခါင္းကို ေသာက္ေဆးတင္မက လိမ္းေဆးအျဖစ္ပါ အသုံးျပဳေသာအခါ အသားျဖဴေဆး အျဖစ္ အသုံးျပဳနိုင္သည္။
၁၅.Nimba (Azadirachta indica, commonly called neem)
နင္ဘာ့ေခၚ #တမာ ရြက္ျပဳတ္ရည္ တမာေခါက္ျပဳတ္ရည္ တမာဆီသည္ ကမၻာတစ္ဝွမ္းမွ မ်က္ႏွာသစ္ေဆးမ်ားတြင္ တြင္က်ယ္စြာအသုံးျပဳသည္။
တမာသည္လဲ အသားကို ျဖဴေစေသာ
ေရွးအာယုေဗၺဒ အစြမ္းထက္ေဆးတစ္မယ္ပင္ျဖစ္သည္။
၁၆.Khādira (Acacia catechu)
ကဒရိယေခၚ #ရွားပင္ ၏ အႏွစ္သည္
အာယုေဗၺဒက်မ္းမ်ားအဆိုအရ
အေကာင္းဆုံးအေရျပားလိမ္းေဆးျဖစ္သည္။ အေရျပား၏ အေရာင္အဆင္းကို ထြန္းလင္းေစသျဖင့္ အသားျဖဴေဆးစြမ္းေကာင္း တစ္လက္ျဖစ္သည္။
၁၇.Āmalakī (Phyllanthus emblica)
အမလက ေခၚေသာ #ဇီးျဖဴသီး သည္
ေရာဂါမ်ိဳးစုံေပ်ာက္ေဆးအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားသည္။
လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ
အေရျပားကို ျဖဴေဖြးေစေသာ သတၱိရွိသျဖင့္ အသီးႏွစ္ကို အသားျဖဴေဆးအျဖစ္ ေရွးကတည္းက သုံးစြဲခဲ့သည္။
အရြက္ အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကိုလဲ အေရျပားသန္႔စင္ေဆးအျဖစ္သုံးနိုင္သည္။
၁၈.Harītakī (Terminalia chebula)
ဟာရိတက ေခၚ #ဖန္ခါး သီး ဖန္ခါးေခါက္သည္ အစာအိမ္ေဆးအျဖစ္ေက်ာ္ၾကားသည္။
လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသုံးျပဳေသာအခါ
အသားျဖဴေစေသာ အာယုေဗၺဒ ေဆးစြမ္း တစ္လက္ပင္ျဖစ္သည္။
အသားျဖဴေစသည့္ အစြမ္းသတၱိႀကီး
သျဖင့္ ဖန္ခါးႏွစ္သည္ အနာဂတ္ အလွကုန္မ်ားအတြက္ အေရးပါသည္။
ဖန္ခါး အသီး အရြက္အေခါက္ ျပဳတ္ေရသည္ အေရျပားႏွင့္ အနာမ်ား သန္႔စက္ေဆးရည္အျဖစ္ အသုံးျပဳနိုင္သည္။
၁၉.Śuṇṭhi (Zingiber officinale)
စရန္သီ ေခၚ #ဂ်င္း သည္ ေရာဂါေပါင္းစုံ ေပ်ာက္ေသာေဆးအျဖစ္ နာမည္ေက်ာ္ျဖစ္သည္။
အေရျပားေကာင္းမြန္က်န္းမာေစရန္
ဂ်င္းကို စားေပးသင့္ၿပီး
အသားျဖဴေစရန္ အျခားေဆးမ်ားႏွင့္တြဲဖက္၍ လိမ္းနိုင္သည္။
ထိုသို့ လိမ္းေဆးအျဖစ္သုံးပါက ဂ်င္းေျခာက္သည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။
၂၀.Padma (Nelumbo nucifera)
ပဒမ ေခၚ #ပဒုမၼာၾကာ သည္ အပြင့္အရြက္ အေစ့ ဥမ်ားကို စားစရာအျဖစ္သာမက
ေဆးအျဖစ္ပါ အမ်ိဳးမ်ိဳးစားသုံးေသာအပင္ျဖစ္သည္။
အေရျပားအတြက္ လိမ္းေဆးအျဖစ္
ပဒုမၼာ ၾကာေစ့ကိုသုံးနိုင္သည္။
ပဒုမၼာေစ့သည္ ပ်က္စီးေနေသာ အေရျပားကို အသစ္ျပန္လည္ ျဖစ္ေစၿပီး အသားအရည္ ႏူးညံ့ေစေသာျဖဴေစေသာ သတၱိရွိသျဖင့္ အသုံးျပဳရန္အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။
ပဒုမၼာၾကာဝတ္ဆံကိုလဲ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ အသားလွေဆးအျဖစ္ လိမ္းျခယ္ခဲ့ၾကသည္။
အထက္ပါ ပရေဆးပင္ (၂၀)သည္ အာယုေဗၺဒေဆးပညာတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ အသားျဖဴေဆး အေရျပားအလွအပေဆးမ်ားျဖစ္သည္။
ယခု အခါ အေရျပားျပန္လည္ႏုပ်ိဳေစရန္ ကုထုံးမ်ားတြင္ collagen ,glutathione စသည့္ သဘာဝဓါတ္ေပါင္းမ်ားပါဝင္သည့္ အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား ပိုမိုအသုံးျပဳလာသည္ကို ေတြ႕ရပါေသာ္လဲ
အေျခခံ အသုံးျပဳရလြယ္ ရွာေဖြရလြယ္သည့္ အာယုေဗၺဒ အလွ အပ ေဆးအမယ္မ်ားကိုလဲ ဗဟုသုတအလို့ငွာ
အလွကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူမ်ား အႏၲရာယ္ကင္းအက်ိဳးရွိ ေဆးပစၥည္းမ်ားသုံးစြဲ ပါဝင္နိုင္ေစရန္ အလို့ငွာ တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
#komyat
#ျမန္မာ့ေဆးဘက္ဝင္အပင္မ်ား
စာႂကြင္း ။ ။ အမ်ိဳးအမည္ေခါင္းစဥ္မ်ားကို Click ေထာက္ၿပီးႏွိပ္လိုက္ပါက အေသးစိတ္ ထပ္မံ႐ွင္းျပထားေသာ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဆက္လက္ဖတ္႐ႈေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment