ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ART ေဆး ျပတ္လပ္ေန

ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနၾက ေသာေၾကာင့္ ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံေနၾကရသည့္ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ART ေဆး ျပတ္လပ္မႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ေနၾကရေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

“ART ေဆးကို က်မတို႔ဆီမွာ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕ (AZG) က ေပးေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို ဒုကၡသည္ စခန္း ေရာက္လာၾကေတာ့ AZG ကလည္း စခန္းအထိ လိုက္မေပးႏိုင္ဘူး။ ေ၀ဒနာရွင္ေတြ ကိုယ္တိုင္လည္း သြားမယူႏိုင္ၾကဘူး။ သြားယူဖို႔ က်ျပန္ေတာ့လည္း လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးက မေကာင္း၊ လံုၿခံဳေရးက မရွိဆိုေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္က ေဆးသြားမယူဘဲ ေဆးေသာက္တာ ရပ္လိုက္ၾကတယ္” ဟု ျမန္မာ – တရုတ္ နယ္စပ္ရွိ မဂါးယန္ ဒုကၡသည္စခန္းမွ သူနာျပဳဆရာမ မသိမ္း၀မ္က ေျပာသည္။

ART ေဆး ရပ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ HIV/ AIDS ေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရံႈးမႈမ်ားလည္း ရွိလာသည့္ အျပင္ တခ်ိဳ႕ေ၀ဒနာရွင္မ်ားမွာ ART ေဆး သုံးစြဲေနရေၾကာင္း၊ စခန္းသူနာျပဳကို အသိမေပးသျဖင့္ ေသဆံုးမႈ မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“ရိုးရိုးေဆးေတြကိုေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ အစိုးရကေသာ္လည္းေကာင္း၊ တျခား အလွဴရွင္ေတြက ေသာ္လည္းေကာင္း ေပးလို႔ရတယ္။ ဒီ ART ေဆးကိုေတာ့ သူတို႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကပဲ ေပးခြင့္ရွိေတာ့ ခက္တယ္။ ေဆးရရွိဖို႔က အကန္႔အသတ္ ရွိေနတယ္” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာသည္။

ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္၊ ၀ိုင္းေမာ္ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ အနီးတ၀ိုက္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားရွိ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား အတြက္ AZG ေဆးခန္းမ်ားရွိရာ ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ေဆးသြားယူရန္ အခက္အခဲ မရွိေသာ္လည္း လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲၿပီး လံုၿခံဳေရး စိတ္မခ်ရသည့္ တရုတ္ – ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားႏွင့္ ပန္၀ါ၊ ကန္ပိုက္တီး၊ မံစီ စသည့္ ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္ မ်ားအတြက္ ေဆးျပတ္လပ္မႈမွာ ဆိုးရြားေနေၾကာင္း သိရသည္။

“AZG ေဆးခန္းရွိတဲ့ လိုင္ဇာကို သြားဖို႔ တရုတ္ျပည္ထဲက ျဖတ္သြားရတယ္။ ပတ္စ္ပို႔ မရွိတဲ့ အတြက္ ေတာလမ္းကပဲ သြားရတယ္။ ေတာလမ္းဆိုတာလည္း ေျခလ်င္ပဲ ေလွ်ာက္ရတာ။ ၾကာေတာ့ သြားမယူခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒီအတိုင္းပဲ ေနလိုက္ ေတာ့တယ္” ဟု မဂါးယန္ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ ေနထိုင္သည့္ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္ တဦးက ေျပာသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ႏွင့္ ျမန္မာစိုးရ တပ္မေတာ္တို႔၏ တိုက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ စစ္ေရးပိုင္းတြင္ ပိုမိုတင္းမာေနၾက ဆဲျဖစ္သည္။

“က်ေနာ္တို႔လို ပရဟိတ အဖြဲ႕ေတြ အေနနဲ႔ က်ေတာ့ ေနေရး၊ စားေရး ေလာက္ပဲ အဓိက စဥ္းစားႏိုင္တယ္။ ဒါကို ထည့္ မစဥ္းစားႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုက သြားလာေရး အခက္အခဲ၊ ရံပံုေငြ အခက္အခဲေတြ ရွိတယ္။ ART ေဆးဆိုတာကလည္း လိုတိုင္း ရႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ လွဴဒါန္းေနသည့္ စိမ္းေရာင္စိုအဖြဲ႕မွ ကိုမင္းထက္ၿငိမ္းခ်မ္းက ဆိုသည္။

HIV/ AIDS ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ပူးတြဲ အစီအစဥ္ (Joint United Nations Program on HIV/AIDS – UNAIDS) ၏ အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV ပိုးရွိသူ ခန္႔မွန္းေျခ ၂၄၀,၀၀၀ ဦးရွိၿပီး ထက္၀က္ခန္႔မွာ ေဆးကုသမႈ မရရွိသည့္ အျပင္ AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ လူ ၁၈၀၀၀ ခန္႔ ေသဆံုးေနရေၾကာင္း သိရသည္။ ART ေဆးေထာက္ပံ့မႈ ရရွိမႈမွာလည္း အကန္႔အသတ္ မ်ားရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ေဆး လံုေလာက္ေအာင္ ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာဝတီ - ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ART ေဆး ျပတ္လပ္ေန 

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ကုလသမဂၢ HIV နဲ႔ AIDS ဆိုင္ရာ သံအမတ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္

ကုလသမဂၢ က အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို UNAIDS လို႔ေခၚတဲ့ ကုလသမဂၢ HIV နဲ႔ AIDS ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားမႈ တားဆီးေရးဆိုင္ရာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ သံအမတ္ႀကီး အျဖစ္ မေန႔က ခန္႔အပ္လိုက္ပါတယ္။ HIV/ AIDS ေရာဂါ ကူးစက္ခံရသူေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ပေပ်ာက္ေရးတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ဖို႔အတြက္ ခန႔္အပ္တာျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို ခန္႔အပ္လိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ကင္းေ၀းတဲ့ေနရာေတြမွာ ေနေနရၿပီး၊ လူသားဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရး ရဖို႔ေတြအတြက္ ေန႔တဓူဝ ရုန္းကန္ေနၾက ရသူေတြကို ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ အခုလို ေရြးခ်ယ္ခ့ဲရတဲ့အေပၚ အထူးပဲဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ ေျပာဆုိခြင့္မရသူေတြရဲ႕ ကိုယ္စားေျပာဆုိႏုိင္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္လ႔ို ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

UNAIDS အဖြဲ႕အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Michel Sidibe ကလည္း ဒီတာ၀န္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံခဲ့တဲ့အတြက္ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ အလြန္တရာ ဂုဏ္ယူရပါတယ္။ ဒီကေန႔ကာလမွာ ရြာကေလးေတြကေန ၿမိဳ႕ႀကီးေတြအထိ၊ အာဖရိက ကေန အာရွ အထိ လူေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေၾကာင္း ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။ လူေတြကို လႈပ္ရွားသြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အစြမ္းသတၱိ သူ႔မွာရွိပါတယ္လို႔ေျပာဆိုပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေရာဂါကူးစက္ခံရႏိုင္တယ္လို႔ သံသယရွိသူေတြအေနနဲ႔ ေစာႏိုင္သမွ်ေစာစာ ပိုးရွိ မရွိ စစ္ေဆးသိရွိဖ႔ို အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွသာ ေနာက္ထပ္ ကူးစက္မႈ အသစ္ေတြ ထပ္ျဖစ္ မလာေအာင္ တားဆီးႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အျပင္၊ လိုအပ္တဲ့အခါ အသက္ကယ္ကုသမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္ လို႔ UNAIDS အဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးကေျပာဆိုပါတယ္။

RFA - ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ကုလသမဂၢ HIV နဲ႔ AIDS ဆိုင္ရာ သံအမတ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္