အခ်စ္ေရးမွာ အႏၱရာယ္အၾကီးဆံုး မီးတစ္စ

အခ်စ္ေရးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မနာလို သ၀န္တိုမႈ ကိစၥရပ္ေတြေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားၾကေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ သ၀န္တိုမႈက အဓိကမဟုတ္ဘဲ တပ္မက္မႈတို႕၊ ျငဴစူမႈတို႕ကသာ ျပႆနာရဲ႕ တကယ့္ရင္းျမစ္ေတြ ျဖစ္ေနတာလည္း ေတြ႕ရတတ္တယ္။

မနာလိုမႈ Jealousy - ဒါက ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့အရာတစ္ခုကို ဆံုးရံႈးရမွာေၾကာက္တဲ့စိတ္ပါ။

မရႏိုင္တာကို မက္ေမာမႈ Covetousness - ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္မဟုတ္သလို၊ လတ္တေလာမွာလည္း တစ္ျခားတစ္ေယာက္က ပိုင္ဆိုင္ေနတာ (သို႕မဟုတ္) အဲဒါကိုရႏိုင္ဖို႕ ကိုယ့္စြမ္းရည္နဲ႕ မျဖစ္ႏိုင္တာကို လိုခ်င္တဲ့စိတ္ဆႏၵပါ။

ျငဴစူစိုးရြံ႕စြာ တက္မက္ျခင္း Envy - ဒါကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္မဟုတ္တဲ့အရာကို လိုခ်င္စိတ္၊ ျပီးေတာ့ အဲဒီအရာကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူအေပၚ လည္း မနာလိုတြန္႕တိုမႈပါ။

အထက္ပါ အခ်က္သံုးခ်က္စလံုးဟာ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ရင္ မနာလိုမႈနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြခ်ည္းပဲျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရပါမယ္။ ကၽြန္မတို႕ ျမန္မာစကားမွာလည္း "မနာလို၊ သ၀န္တို၊ျငဴစူ၊မက္ေမာ" စသျဖင့္ ခြဲေျပာေနၾကရေပမဲ့ ဒီသေဘာအတိုင္းေတြခ်ည္းပဲဆိုတာ ေတြးရမွာပါ။

မနာလိုမႈ (Jealousy)

လူေတြ ဘယ္အခ်ိန္မနာလိုမႈ ျဖစ္တတ္သလဲေမးရင္၊ တစ္စံုတစ္ဦးက သူတို႕အခ်စ္ေရးကိုဖ်က္ဆီးမွာ၊ ခိုးကူးသြားမွာ၊အစား၀င္ယူသြားဖို႕ ၾကိဳးစားေနျပီလို႕ ခံစားရတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မိန္းမတစ္ေယာက္ဟာ သူ႕အမ်ိဳးသား(ခ်စ္သူ၊ခင္ပြန္း)က တျခားမိန္းမတစ္ ေယာက္နဲ႕တြဲေနျပီ၊ အခ်ိန္ေတြအမ်ားၾကီးေပးျပီးအတူရွိေနျပီလို႕ ထင္လာရင္ မနာလိုမႈကို သူရလာမွာပါ။ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္လည္း အဲသလိုပဲ။ သူ႕ခ်စ္သူ(သို႕မဟုတ္)ဇနီးက တျခားလူတစ္ဦးနဲ႕တြဲေနတယ္။ အခ်ိန္ေပးျပီး အတူရွိေနတယ္ဆိုရင္ မနာလိုစိတ္၀င္လာမွာပါပဲ။ 

မနာလိုစိတ္ဆိုတာဟာ သဘာ၀အရျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုကာကြယ္ေရး စိတ္ခံစားမႈတစ္ရပ္ပါပဲ။ ဒီစိတ္ခံစားမႈက လူတစ္ဦး အတြက္ အေရးပါတယ္လို႕ သူထင္တဲ့တစ္စံုတစ္ခုဆံုးရႈံးမွာကို ကာကြယ္ထားဖို႕ နည္းလမ္းရွာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစိတ္က စိတ္အားၾကီး လြန္းတယ္။ဒါေၾကာင့္ သာမန္အျငင္းအခံုရန္ျဖစ္တာမ်ိဳးကေန အၾကမ္းဖက္မႈအထိျဖစ္ေစတဲ့ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့အျပဳအမူေတြ အားလံုးျဖစ္ေပၚ ေစပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာမွာ ဘုရားသခင္က  သူ႕လူေတြဟာ နတ္ဘုရားအတုေတြရဲ႕ ဖ်ားေယ ာင္းမႈခံရတာကို ျမင္ရတဲ့အခါ မနာလိုမႈ ျဖစ္တယ္လို႕ဆိုထားတယ္။ ဒီေတာ့ က်မ္းစာက ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပထားတာကေတာ့ ဘုရားသခင္ဟာလည္း မနာလိုတတ္ဘူးပဲ။

မနာလိုမႈဟာ မွားယြင္းတယ္လို႕ဆိုတဲ့ က်မ္းစာအကိုးအကားမ်ိဳးေတြ ကၽြန္မတို႕မေတြ႕ဖူးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မနာလိုစိတ္ဟာ လမ္းမွားေရာက္ ႏိုင္တာ အေသအခ်ာပါ။ မနာလိုမႈဟာ တစ္စံုတစ္ေယာက္အတြက္ ျဖစ္ရတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့စိတ္ခံစားမႈရဲ႕ တိုက္ရိုက္ရလဒ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မနာလိုမႈဟာ အင္မတန္ အႏၱရာယ္ၾကီးတယ္။ ေသေစႏိုင္ေသာ အရာရယ္ပါ။

မရႏိုင္တာကို မက္ေမာမႈ (Covetousness)

ဒီအခ်က္ကလည္း ကိုယ္မရႏိုင္တာ၊ ကိုယ့္ဥစၥာမဟုတ္တာကို အသည္းအသန္လိုခ်င္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈပါ။ မက္ေမာမႈဆိုတာ စိတ္မေက်နပ္မႈ၊ အလိုမျပည့္မႈ လကၡဏာတစ္ရပ္ပါပဲ။ မက္ေမာမႈက မနာလိုမႈကို ေမြးထုတ္ေပးတတ္ပါတယ္။

တကယ္လို႕ခင္ပြန္းသည္တစ္ဦးဟာ ကိုယ့္ရဲ႕အိမ္ေထာင္ဖက္အျပင္ အျခားတစ္ဦးကိုပါ လိုခ်င္ေနျပီဆိုရင္ သူဟာသူ႕မိန္းမကို မနာလိုစိတ္ ေပၚေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေနမိပါျပီ။ ဒီလိုပဲ မိန္းမတစ္ေယာက္ကလည္း ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ဖက္အျပင္ အျခားတစ္ဦးကို သာယာေနမယ္ဆိုရင္ သူဟာ အဲဒီအျခားလူရဲ႕မိန္းမကို မနာလိုစိတ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးမိေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

မနာလိုစိတ္၊ တျခားကို မက္ေမာတပ္မက္စိတ္တုိ႕ဟာ ျပႆနာကို ျဖစ္ေစတယ္လို႕ ဆိုခဲ့တယ္။ ဒါဆိုအဲဒီျပႆနာေတြ မၾကံဳရတဲ့နည္း ႏွစ္နည္းလည္း တင္ျပခ်င္တယ္။ ပထမတစ္နည္းက သင္ဟာကိုယ္လိုခ်င္သမွ် ရႏုိင္တယ္လို႕ ေတြးတာမ်ိဳးပါ။ ဒီလိုေတြးခိုင္းတာ တစ္မ်ိဳး မထင္ပါနဲ႕။ သင္ဟာ ကိုယ္လိုခ်င္သမွ် ဘ၀မွာ ရခဲ့တဲ့အတြက္ (အခ်စ္ေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရးအပါအ၀င္)ဘ၀မွာ မလုိတာေတြကိုလည္း တစ္ခါမွ မရခဲ့ဖူးဘူးလို႕ ေျပာင္းေတြးၾကည့္ခိုင္းတာပါ။ ေနာက္ဒုတိယနည္းကေတာ့ ကိုယ့္မွာရွိထားျပီးသားကိုပဲ ကိုယ္လိုခ်င္ေနတာ၊ မက္ေမာေနတာပါ။ ဒါဟာ ေရာင့္ရဲဖို႕သက္သက္ထက္ ကိုယ့္ရဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈကို ကိုယ္တိုင္လိုလိုခ်င္ခ်င္ မက္ေမာေနတာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေနရတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ သင္ဟာ ကိုယ့္အေပၚ၊ ကိုယ့္ခင္ပြန္း၊ ကိုယ့္ဇနီးသည္ကို လိုအပ္ေနတာ ေသခ်ာတယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ တစ္ျခားတစ္ေနရာရာမွာ ရွာေနေတာ့မလဲ။

ျငဴစူစိုးရြံ႕စြာ တပ္မက္ျခင္း (Envy)

ျငဴစူစိုးရြံ႕ျခင္းဆိုတာကေတာ့ အားလံုးထဲမွာ အႏၱရာယ္အၾကီးဆံုးပဲ။ ဒါဟာ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့အရာကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူအေပၚမွာ အမုန္းပြား မႈနဲ႕ မရႏိုင္တာကို မက္ေမာစိတ္တို႕ ေပါင္းစပ္ျပီး မနာလိုစိတ္ျဖစ္တာပါပဲ။ လွပတဲ့အိမ္ၾကီး တစ္လံုးအနား ျဖတ္သြားရတယ္ဆိုပါေတာ့။ အဲဒီမွာ သင္က "ဒီအိမ္ဟာ ကၽြန္မပိုင္တဲ့အိမ္ပဲျဖစ္ရမွာ။ အိမ္ရွင္ေတြမွာ ဒီလိုအခြင့္အေရး မရွိသင့္ဘူး"လို႕ မက္ေမာစိတ္နဲ႕ေျပာလိုက္တာ ဟာ ျငဴစူတဲ့စိတ္၊ မနာလိုတဲ့စိတ္ပါပဲ။ တကယ္လို႕ ရွင္ဟာ ကိုယ္လက္ထပ္ခ်င္၊ တြဲခ်င္တဲ့ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္က အျခား ေကာင္ေလး တစ္ေယာက္နဲ႕တြဲသြားတာျမင္ရတဲ့အခါ "အဲဒါ အလကားပါကြာ၊ သူမက ငါနဲ႕မွျဖစ္သင့္တာ၊ အဲဒီေကာင္နဲ႕မတန္ပါဘူးကြာ" လို႕ေျပာမိတာမ်ိဳးဟာ မနာလိုတာပဲေပါ့။မၾကာခင္က ကၽြန္မဟာ အင္တာနက္ဖိုရမ္တစ္ခုမွာ အၾကံဥာဏ္ကူညီဖို႕ေတာင္းခံထားတဲ့ မိန္းမ တစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ခဲ့တယ္။ သူက အိမ္ေတာင္သည္အမ်ိဳးသားတစ္ဦးနဲ႕ ခ်စ္ေနမိသူျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕ခ်စ္သူေယာက္်ားရဲ႕ ဟိုဖက္က အိမ္ေထာင္ေရးပ်က္စီးဖို႕ အၾကံဥာဏ္ေတြလိုခ်င္ေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ဒါမွ သူမနဲ႕အဲဒီလူလက္ထပ္ႏိုင္မွာလို႕ ထင္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ မနာလိုစိတ္၊ ျငဴစူစိတ္ပါပဲ။ သူမဟာ သူ႕ဆႏၵေတြျဖည့္စြမ္းဖို႕ တျခားမိန္းမတစ္ေယာက္ကို ထိခိုက္နာက်င္ေအာင္လုပ္ဖို႕ ရည္ရြယ္ ေနတာ အထင္အရွားပဲ။

ျငဴစူစိုးရြံ႕စြာ တပ္မက္မႈ(Envy)ဆိုတာ မနာလိုျခင္းပါပဲ။ ဒါကလည္း ခါးသီးတဲ့သေဘာထား တျခားသူေတြအေပၚ အမုန္းပြားတဲ့သေဘာ ထားျဖစ္ပါတယ္။ အႏၱရာယ္ၾကီးတယ္၊ ေသေစႏိုင္တယ္ရယ္လို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႕ဟာ မနာလိုမႈနဲ႕ ၾကံဳရတိုင္း ဒီမနာလိုမႈရဲ႕ ရင္းျမစ္၊ ျဖစ္ေပၚရာအေၾကာင္းနဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြကို အျမဲစဥ္းစားေနဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ မနာလိုမႈကို မေဖ်ာက္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ဒီဂရီနည္းနည္းစီေလွ်ာ့ခ်ထားႏိုင္ေလေလ ပိုေကာင္းေလဆိုတာေတြ႕ရတယ္။ 

မနာလိုမႈေလ်ာ့နည္းရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဒါသလည္းေလ်ာ့နည္းတယ္၊ ေဒါသနည္းလာရင္ ျပႆနာေတြကို ေခါင္းေအးေအးနဲ႕ စဥ္းစား ႏိုင္စြမ္းပိုလာမယ္။ ဒါမွသာ အေျဖရွာေတြ႕မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မနာလိုစိတ္ကိုေတာ့ ေမြးမထားသင့္တာ အမွန္ရယ္ပါ။

ေအးျမတ္ထိုက္

Ref: The Difference between Jealousy, Covetousness, and Envy in relationships.