တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕

ကထိန္ပြဲ ၊ တန္ေဆာင္္တုိင္ပြဲ ၊သာမည ဖလ အခါေတာ္ေန ့။

ျမန္မာ(၁၂)လရာသီတုိ ့တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလ သည္(၈)လ ေျမာက္ျဖစ္သည္။ခရစ္ႏွစ္
အားျဖင့္မူေအာက္တုိဘာလ၊နိဳ၀င္ဘာလမ်ားအတြင္း က်ေရာက္ေလ့ရွိပါသည္။ မုိးတြင္းကာလကုန္
ဆုံးသည့္အခ်ိန္ ျဖစ္၍ ၊ “မုိးလအဆုံး-တန္ေဆာင္မုန္း”- ဟူ၍ ဆုိေလ ့ရွိၾကသည္။ ျမန္မာတုိ ့၏ လယ္
ယာစုိက္ခင္းကြင္းျပင္တုိ ့မွ စပါးေကာက္ႏွံတုိ ့သည္ စိမ္းလန္းျပည့္ျဖိဳးရာမွ ရင့္မွည့္လုလုအခါ ေရႊ၀ါ
ေရာင္ သုိ ့ ေျပာင္းလဲကာစ ျဖစ္သည္။မိမိတုိ ့၏ ရွင္သန္ျပည့့္ျဖိဳးေသာ  လယ္ခင္းကုိရွဳျမင္ရ၍ ၊ေတာင္
သူလယ္သမားမ်ား ရႊင္ျမဴးၿပဳံးေပ်ာ္ၾကရေသာေၾကာင့္ ၊ “ေတာင္သူရႊင္ၿပဳံး-တန္ေဆာင္မုန္း”- ဟုလည္း
ဆုိၾကပါသည္။စပါးႏွံ အခုိင္ခိုင္တုိ ့မွ အခက္အခက္ ျဖာထြက္ေသာ စပါးသီး အစီအရီတုိ ့သည္ ၀တ္ဆံ
ျပည့္ အႏွစ္အခဲစု၍ ၊ တင္းတင္းလုံးလုံး  ျပည့္ဖုံးမုိ့ေမာက္လာေသာေၾကာင့္၊ “ ဖုံးတုံးလုံးတုံး-တန္ေဆာင္
မုန္း”-ဟူ၍ ၊စပါးႏွံတုိ ့၏ သဘာ၀ကုိ အမီွျပဳလ်က္ အမွတ္အသားျပဳၾက ျပန္ပါသည္။

ဤလအခါတြင္ ကထိန္ပြဲ ၊ မသိုးသကၤန္းယက္ပြဲမ်ား က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ ကထိန္ပြဲ ေခၚ ကထိန္
သကၤန္းကပ္လွဴပြဲ ဓေလ့ကုိ  ျမန္မာနိဳင္ငံသို ့ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိေသာ ပုဂံေခတ္(ဘီစီ-၁၆၇-
၁၂၈၇) ကပင္ အထူးတလည္က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။“ကထိန္” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိဘာသာ
စကား“ကထိန” မွ ဆင္းသက္လာခဲ့သည္။“ျမဲၿမံခုိင္ခန္ ့ျခင္း” -ဟူေသာ အနက္ရွိပါသည္။ျမတ္စြာဘုရား
ရွင္သည္ ၀ါေတာ္(၃၇)၀ါ အေက်ာ္တြင္ ၊ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသုံးေနေတာ္
မူစဥ္ ၊  ၀ါကၽြတ္အခါ၌ ပါ၀ါၿမိဳ ့မွ လာေရာက္ဖူးေျမာ္ၾကေသာ ဘဒၵ၀ဂၢီ ညီေနာင္ ရဟန္းသုံးက်ိပ္္(ေခၚ)
ဓုတင္ေဆာင္ ရဟန္းေတာ္အပါး သုံးဆယ္တုိ ့၏ သကၤန္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆင္းရဲ ့ခ်ိဳ ့တဲ့မွဳကုိ ေတြ ့
ျမင္ရသျဖင့္ ၊ ကထိန္ခင္း(ကထိန္ျပဳလုပ္က်င္းပျခင္း)ခြင့္ ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ရဟန္းတုိ ့၀တ္ရုံအပ္ေသာ
သကၤန္း(၃)ထည္ ျဖစ္သည့္ သင္းပုိင္(ခါး၀တ္) ၊ ဧကသီ(ကုိယ္ရုံ) ႏွင့္ သကၤန္းႀကီး(ကုိယ္ရုံ အထူ)တုိ ့
တြင္ ၊ မည္သည့္ သကၤန္းႏွင့္မဆုိ ကထိန္ခင္းနိဳင္သည္။ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ ့သည္ “ဘုရားမွာစိန္၊
ေက်ာင္းမွာသိမ္ ၊ သကၤန္းမွာ ကထိန္”- ဟူ၍ ဆုိရုိးျပဳကာ ၊ “ ကထိန္သကၤန္း ကပ္လွဴျခင္း”-ကုိ အထြဋ္
အျမတ္ထားေလ့ ရွိၾကပါသည္။

ျမန္မာ့ရုိးရာ အလွဴဒါနပြဲမ်ားတြင္ ၊ ကထိန္သကၤန္း အလွဴပြဲ သည္ အႀကီးက်ယ္ဆုံးျဖစ္ပါသည္။ျမိဳ ့
နယ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ ၊ အလုပ္ဌာန ၊စက္ရုံ ၊ေက်ာင္း စသည္တုိ ့အလိုက္ ၊ ပုဂၢလိကႏွင့္နိဳင္ငံေတာ္
အစုိးရ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားအလုိက္ ၊ ကထိန္သကၤန္းကပ္လွဴပြဲ ကုိႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾက
ပါသည္။ပဓာန ကထိန္လ်ာ(ကထိန္ခင္းမည့္)သကၤန္း (ေခၚ) ညတ္(သတ္မွတ္ထားေသာ)သကၤန္းႏွင့္ အျခား အရံလွဴဖြယ္ သကၤန္း ၊ ပစၥည္း ၊၀တၳဳမ်ိဳးစုံတုိ ့ကုိ ပေဒသာပင္ (ေခၚ) သစ္သားတုိင္စင္တစ္ခုတြင္ စီရီခ်ိတ္ဆြဲ၍ ၊ လွဴဖြယ္ ပေဒသာပင္ေပါင္းမ်ားစြာတုိ ့ကုိ စီတန္းလ်က္ ၊ ျမိဳ ့တြင္း ရြာတြင္း သုိ ့၀မ္း
ေျမာက္္ဖြယ္ လွည့္လည္ကာ ၊ ကထိ္န္က်ရာ ေက်ာင္းတုိက္သုိ ့ ပုိ ့ေဆာင္လွဴဒါန္းေလ့ရွိၾကပါသည္။
ႏွစ္စဥ္ ကထိန္အလွဴပြဲမ်ား ျဖစ္ေျမာက္နိဳင္ေရးအတြက္ ၊ ေနရာဌာနအလို္က္ ကထိန္ေတာ္အသင္းမ်ား
ဖြဲ ့စည္းထားၾကသည္။

မုိးေရသည္ မည္သူ၏ လုံ ့လ ပေယာဂမွ်မပါပဲ ေကာင္းကင္မွ သူ ့အလုိလုိက်လာသကဲ့သုိ ့၊ ဒါယ
ကာ -ဒါယိကာမတုိ ့၏ ကုိယ္ပုိင္သဒၶါတရားျဖင့္ လွဴဒါန္းလာေသာ ကထိန္သကၤန္းျဖင့္ ၊ ရဟန္းေတာ္
မ်ား သည္ ၀ိနည္း ဓမၼကံအရ သိမ္အတြင္း၌ ကထိန္ခင္းျခင္းကုိ ၊ “မုိးေပၚက်ကထိန္”-ဟု တင္စားသုံး
ႏွဳံးၾကပါသည္။ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံရျခင္းျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ကထိန္အာနိသင္(ေခၚ) ၀ိနည္း
ျပစ္ခ်မ္းသာခြင့္ အက်ိဳး(၅)မ်ိဳးတုိ ့ကုိ ၊ တေပါင္းလျပည့္ေန ့အထိ ရရွိခံစားနိဳင္ၾကရပါသည္။လွဴဒါန္းသူ
တုိ ့တြင္လည္း (၁)ေဘးရန္ကင္းစြာ ခရီးသြားလာနိဳင္ျခင္း၊(၂)လုပ္ငန္းကိစၥမ်ား လြယ္ကူေပ့ါပါးစြာ ေဆာင္နိဳင္ျခင္း၊ (၃) အစားအေသာက္မ်ားမွ ေဘးရန္မက်ေရာက္ျခင္း ၊ (၄)သုိမွီးသိမ္းဆည္းထားေသာ
ပစၥည္းဥစၥာမ်ား မပ်က္မစီးနိဳင္ျခင္း ႏွင့္ ၊(၅) မိမိကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းမ်ားကုိ အေႏွာက္အယွက္မဲ့ ကုိယ္တုိင္
သုံးစြဲနိဳင္ျခင္းအက်ိဳး(၅)မ်ိဳးကုိ ရရွိနိဳင္ပါသည္။ကထိန္သကၤန္းလွဴဒါန္းနိဳင္ေသာကာလမွာ သီတင္းကၽြတ္
လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန ့မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ညဥ္ ့ယံကုန္ဆုံးခ်ိန္အထိ ၊(၂၉)ရက္အတြင္း
သာျဖစ္သည္။တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ မွ ေနာက္တစ္ရက္မကူးမီအခ်ိန္ထိ ယက္လုပ္ခ်ဳပ္ငင္ရေသာ
သကၤန္းကုိ “မသိုးသကၤန္း” -ဟုေခၚပါသည္။ျမန္မာနိဳင္ငံရွိ အထင္ကရေစတီေတာ္ႀကီးမ်ားတြင္ ၊နိဳင္ငံ
ေတာ္အစုိးရမွ ႀကီးမွဴးလ်က္ မသုိးသကၤန္းယက္ျပိဳင္ပြဲမ်ားကုိ ႏွစ္စဥ္က်င္းပျပဳလုပ္ကာ ၊ ရရွိလာေသာ
သကၤန္းေတာ္ျဖင့္ ေစတီေတာ္မွရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ ဗုဒၶဘုရားရွင္အား ေန ့မကူးမီ ပူေဇၚလွဴဒါန္းေလ့ရွိ
ၾကပါသည္။အခ်ိဳ ့အရပ္ေဒသမ်ားတြင္မူ ၊ ပဒုမၼာၾကာပန္းမွ ၾကာမွ်င္မ်ားကုိ ထုတ္ယူ၍ ၾကာသကၤန္း
ေတာ္ ယက္လုပ္ၿပီး ဘုရားရွင္အား ကပ္လွဴပူေဇၚၾကပါသည္။ၾကာသကၤန္းေတာ္ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းျခင္း
အေလ့အထမွာ ၊ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ေတာထြက္ေတာ္မူစဥ္အခါက ၊ ျဗဟၼာႀကီးက ၾကာသကၤန္း
ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေၾကာင္း ဆုိၾကပါသည္။

တန္ေဆာင္မုန္းလကုိ ပုဂံေခတ္အခါက “တန္ေဆာင္မွဳန္” ဟူ၍ ေရးခဲ့ၾကသည္။အင္း၀ေခတ္(ဘီစီ-
၁၃၆၄-၁၅၅၅)မွစ၍၊ “တန္ေဆာင္မုန္း” ဟု ေရးသားလာၾကေၾကာင္း ဆုိၾကပါသည္။အဓိပၸါယ္မွာ“မီးရွဴး၊
မီးတုိင္ ၊ဆီမီးမ်ားထြန္းလင္းေစေသာလ (၀ါ) အမုိက္အေမွာင္ကုိ မီးအလင္းေရာင္ျဖင့္ ေပ်ာက္လြင့္ေစ
ေသာလ” -ဟု ၊ဆုိလုိပါသည္။“တန္ေဆာင္တုိင္”-ဟူသည္ “အလင္းေရာင္ကုိ ေဆာင္ယူေသာတုိင္(၀ါ)
မီးရွဴးတုိင္ ၊ အလင္းတုိင္” ကုိ ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မမူမီကာလက ၊ လူတုိ ့
သည္ ဤလ ဤအခါတြင္ မီးနတ္ျဖစ္ေသာျဖစ္ေသာၾကတၱိကာနကၡတ္ကုိ ပူေဇၚၾကသည္။ၾကတ        ၱိကာ
နကၡတ္ ဆုိသည္မွာ ၊ ညအခါတြင္ထြန္းလင္းေလ့ရွိသည့္ လူသိမ်ားထင္ရွားလွေသာ“ ေဖ်ာက္ဆိတ္
ၾကယ္”ေခၚ ၾကယ္စု ျဖစ္သည္။ဤအခ်ိန္ကာလတြင္ ရာသီဥတု ၾကည္လင္ေသာေၾကာင့္ ၊ လူအမ်ားတုိ ့
သည္ ေတာင္ျမင့္ ၊ေတာင္ထြတ္ တုိ ့သုိ ့မီးတုတ္မ်ား ၊ မီးတုိင္မ်ား စုေ၀းကုိင္ေဆာင္ကာ တက္ေရာက္၍ ၊“ေတာင္ထိပ္ပြဲ” (ေခၚ)“ နကၡတ္ပြြဲ ”က်င္းပေလ့ရွိခဲ့ၾကပါသည္။“ေတာင္ထိပ္နတ္ပြဲသဘင္” ဟူ၍
လည္း ေခၚဆုိခဲ့ၾကပါသည္။ဘုရားပြင့္ေတာ္မူၿပီးကာလတြင္မူ ၊ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္ရွိ ဘုရား
အေလာင္းေတာ္၏ ဆံေတာ္ကိန္း၀ပ္ရာ စူဠာမဏိေစတီေတာ္ သို ့ရည္မွန္းလ်က္ ၊မီးပုံးပ်ံမ်ား ကုိ ပုံပန္း
သ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျပဳလုပ္၍ ပုိ ့လႊတ္ပူေဇၚေလ့ရိွၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္အထက္ပုိင္း ရွမ္းျပည္နယ္တြင္၊
“မီးပုံပ်ံလႊတ္ပူေဇၚပြဲမ်ား ”ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ျမစ္၊ေခ်ာင္း၊အင္း၊အုိင္ နီးေသာ
အရပ္ေဒသမ်ားကမူ ၊ ဤလအခါတြင္ “ရွင္ဥပဂုတၱပူေဇၚပြဲ”ျပဳလုပ္၍ ၊ ဆီမီးမ်ားကုိ ေရေမွ်ာပူေဇၚေလ့
ရွိၾကပါသည္။ပိဋကက်မ္းစာမ်ားတြင္ မပါ၀င္ေသာ္လည္း ၊ေတာင္ဖက္သမုဒၵရာတြင္ ေၾကးျပာႆာဒ္(၀ါ)
ေၾကးေက်ာင္းေဆာင္ေတာ္ျဖင့္ သီတင္းသုံးစံေနေတာ္မူသည္ -ဟု ၊ ယူဆယုံၾကည္လ်က္ ရည္မွန္းပူေဇၚ
ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

တန္ေဆာင္မုန္းလအခါတြင္ ေဆးပင္အေပါင္းကုိ ေစါင့္ေသာနတ္တုိ ့သည္ မယ္ဇလီပင္ေစါင့္နတ္
မင္းအား တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း လာေရာက္ခစားၾကသည္။မယ္ဇလီဖူးကုိ စားသုံးခဲ့ေသာ္ ၊(၉၆)ပါး
ေသာ ေရာဂါမ်ားကင္းရွင္း၍ ဘုန္းႀကီးအသက္ရွည္နိဳင္သည္ ဟု ၊“သာရေကာမုဒိ” ေဆးက်မ္း ကျပဆုိ
ပါသည္။ထုိ ့ေၾကာင့္ ၊ ျမန္မာ့ေရွးရုိးအစဥ္အလာအရ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ အခါသမယတြင္ ၊မယ္ဇ
လီဖူး ကုိအဆာစုံစြာသုပ္၍ မိသားစု၀င္မ်ားအားလုံးစားသုံးကာ ၊ ပတ္၀န္းက်င္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားအား
လည္း ၊ မယ္ဇလီဖူးသုပ္အထုပ္ငယ္မ်ားကုိ ေဆး၀ါးအျဖစ္ေပးေ၀လ်က္ ဒါနျပဳေလ့ရွိၾကပါသည္။နကၡတ္၊
ၾကယ္တာရာ စုံညီစြာေပၚထြန္းေသာေၾကာင့္ ၊ေဆးအာနိသင္မ်ား နိဳးၾကြထက္ျမက္ေစ၍ “ေဆးေပါင္းခ
သည့္ည” -ဟုလည္း ၊ယုံၾကည္ၾကသည္။ဤညအခါ၌ ၊ခူး ဆြတ္ တူးေဖၚရရွိေသာ ေဆးပင္ ၊ေဆးရြက္၊
အျမစ္ ၊ အဖု ၊အဥ တုိ ့ကုိ အထူးသိမ္းဆည္းထားကာ အလုိရွိရာအခါ၌ ၊အသုံးျပဳၾကသည္။လျပည့္ေန
ညဥ့္လယ္ လမြန္းတည့္အခ်ိန္၌ ၊ လရိပ္သည္ ေရအျပင္ေပၚက်ေရာက္ေသာအခါ ၊ “လမြန္းတည့္ေရ”
ကုိ ေသာက္သုံး၍ ၊ေဆးအာနိသင္မ်ားျပည့္၀လ်က္ က်န္းမာေရးကုိ ေကာင္းမြန္ေစသည္-ဟု ယူဆၾက
သည္။ဤအခါ၌ ၊ လက္လွမ္းမီရာ ေဆးပင္ ၊ေဆးရြက္တုိ ့ကုိ ခူးဆြတ္ကာစားသုံးေလ့ရွိၾကသည္။

တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ထြက္ေပၚေသာ“ၾကတၱိကာနကၡတ္”ကုိ နကၡတ္ပညာရွင္တုိ ့က၊ “ေစာရ
နကၡတ္(ေခၚ) သူခုိး နကၡတ္” ဟု ၊ဆုိေလ့ရွိၾကသည္။ထုိ ့ေၾကာင့္ လျပည့္ေန ့ညအခါတြင္ “က်ီးမနိဳးပြဲ”
(ေခၚ)“သူခုိးကာလ” အျဖစ္ ကေလး ၊ လူငယ္မ်ား ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေဆာ့ျမဴးေလ့ရွိၾကသည္။တစ္ညလုံး
နံနက္က်ီးမနိဳးမီတုိင္ေအာင္၊ အိမ္ရွင္မသိေစပဲ  အလြယ္တစ္ကူ ေတြ ့ရွိခ်ီမနိဳင္ေသာပစၥည္းမ်ားကုိယူ၍
လမ္းမတြင္ စုပုံထားျခင္း ၊ပုဆုိး ထမီ ရရာတုိ ့ကုိ အလံထူ၍ထားျခင္း စသည္တုိ ့ျဖင့္ ၊နံနက္အခါ၌ လူ
ရယ္ဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးထားတတ္ၾကသည္။တစ္ညေနခင္းလုံး အိမ္ေပါက္ေစ့လုိက္ကာ အလွဴေငြ
ႏွင့္စားစရာမ်ား အလွဴခံၾကၿပီး၊ တစ္ညခင္းလုံး ခ်က္ျပဳပ္၊စားေသာက္ကာ ျမဴတူး ေပ်ာ္ရႊင္ၾကသည္။ေငြ
ေၾကးျပည့္စုံသူတုိ ့ကမူ ၊ လျပည့္ေန ့ညတြင္ “မေခၚမုံ ့လုံး”(ေခၚ)မုံ ့လုံးေရေပၚမ်ားေကၽြးျခင္း၊ ၾကက္
သားဆန္ျပဳပ္ တုိက္ေကၽြးျခင္း ၊ မယ္ဇလီဖူးသုပ္ေ၀ျခင္းႏွင့္ ပုိက္ဆံႀကဲျခင္း တုိ ့ကုိ ျပဳကာ ၊ ကုသုိလ္
ယူေလ့ရွိၾကသည္။

ေရွးအခါက ဓုတင္ေဆာင္ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္၊ဒါယကာမ်ား လွဴဒါန္းေသာ သကၤန္းကုိ မ၀တ္ရုံပဲ၊
စြန္ ့ပစ္သည့္ အမွိဳက္ပုံ ၊သုႆန္ -စသည္တုိ ့မွ  ဖုံလူး ေပက်ံေနေသာ အထည္စကုိ ၊သကၤန္းခ်ဳပ္ဆုိး
၀တ္ရုံၾကသည္။ထုိရဟန္းေတာ္မ်ား သြားလာတတ္ေသာေနရာမ်ား၌၊လူဒါယကာတုိ ့က သကၤန္းမ်ား ကုိ
ဖုံလူးေပက်ံဟန္ စီမံ၍ ပစ္ထားလွဴဒါန္းကာ ကုသုိလ္ယူၾကသည္။ဤဓေလ့မွ“ ပံ့သုကူ၀ွက္ျခင္း”(ေခၚ)
“ပံ့သုကူပစ္ျခင္း”မ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ယခုအခါ၌ ဘုရား၀င္းစသည္တုိ ့တြင္ သြားေရာက္ပစ္ခ်ထား
၍ ၊“ပံ ့သုကူ အလွဴဒါန” ကုိျပဳေလ့ရွိၾကသည္။လျပည့္ေန ့ညအခါတြင္ ၊ပံ့သုကူပစၥည္း အရွာထြက္ေသာ ကေလး၊လူငယ္လူရြယ္တုိ ့ေပါမ်ားလွပါသည္။

ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္အခါက ၊တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့တစ္ညတြင္ ၊ရာဇျဂိဳဟ္ျပည့္ရွင္
အဇာတသတ္မင္း၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ ၊“သာမညဖလသုတ္ေတာ္”ကုိ ထုတ္ေဖၚေဟာၾကားေတာ္
မူခဲ့ပါသည္။“သာမည ဖလ” ဟူသည္မွာ ၊“ရဟန္းျပဳလုပ္ရျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူး” ဟု၊ဆုိလုိပါသည္။
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၏ ဂုဏ္ပုဒ္တုိ ့ကုိ ထုတ္ေဖၚေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊“သံဃာ
ေတာ္မ်ားေန ့” ဟူ၍လည္းေကာင္း ၊ “သာမည ဖလအခါေတာ္ေန ့” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ယခုအခါတြင္
တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ကုိ သတ္မွတ္က်င္းပၾကပါသည္။

缅甸十二月节日（８）
德桑梦月
格腾节、德桑带节、僧人节
缅历１２月当中，德桑梦月是第八个月,相当于公历十／十一月。那时，雨季已经结束，因此有＂雨季完结，德桑梦 月＂之说；而且那时，庄稼已经成熟，田野一片金黄，农民们望着收成，喜上眉梢，于是又有“农民喜悦，德桑梦月”之佳话；又因为谷穗丰满，还有“稻穗沉甸 甸，德桑梦月”的描绘。
德桑梦月，举行“格腾”袈裟布施会，此“格腾”袈裟布施会，于卜甘王朝（公元167－1287）便开始盛行。“格腾”一词，来自巴利文，有“牢固” 之意。佛祖出家（37）年，在斋戒解除的“德丁聚”期间，由于见到来参拜的（30）罗汉的袈裟的破旧，便允许举行“格腾袈裟布施会”。允许施舍赠送任何种 类的袈裟，因此“格腾”袈裟布施会成为缅甸佛教徒的一大重要盛事。

缅甸人民的所有种类的布施活动当中，“格腾”袈裟布施会最为隆重。各乡镇、地区、机关、部门、学校、不分私人团体，都要隆重举行“格腾”袈裟布施活 动。以袈裟为主，还加以其他用品，挂在称为“布施树”的木架上面，琳琅满目，送往和尚庙宇。为举行每年的“格腾”袈裟布施会，到处都有“格腾”筹委会的组 织。
就像天上的雨水自然地从天而降一样，人们对和尚师父的袈裟布施，也是自然地产生。布施袈裟的施主自然地享有以下五项好处：1.出入平安；2.万事顺 利；3.饮食无病；4.避免失物；5.避邪消灾。“格腾”袈裟布施活动期限定于德丁聚月盈后一日至德桑梦月盈日夜晚，总共（29）天。德桑梦月盈日深夜 （不能超过第二天）所织袈裟称为“玛多”袈裟。在缅甸诸多名塔，每年，政府都要举行“玛多”袈裟纺织比赛。然后就用此参赛获奖“玛多”，织成莲花袈裟披献 给塔中佛像。此活动从佛祖在世时期一直流传保留至今天。

“德桑梦”一词意味：解除黑暗，向往光明之意。佛祖未成佛前，人们于该月祭祀火神星座，由于是晴朗季节，人们便点燃火炬，登高祭祀，因此又称之为 “登高祭神节”。佛祖成佛后，人们便在该月放“天灯”，以示庆祝。至今缅北掸邦，还保留德桑梦月盈放天灯的习俗；缅甸中部居民，却沿江湖放油灯，祭祀朝拜 “幸伍伯构菩萨”；虽然经书中并无记载，但人们深信，“幸伍伯构菩萨”安享于海洋中的宝殿之中。

据传，每到德桑梦月，所有草药守神，都要来朝拜“嚜舍里”草药之神；又传，食用“嚜舍里”可以消解所有疾病；因此每到德桑梦月盈日，人们便要品尝 “嚜舍里”凉拌，大家互相赠送“嚜舍里”，以保健康长寿。因此又有“德桑梦月盈，草药万灵”之说。人们到夜晚，到处采集草药，以备将来治病之用；并且在月 盈日深夜，当月光高照，月影进入湖中心时，喝“月光圣水”；这时，人们还要食用各种草药，人们深信，这样一定能够消除各种疾病，永保健康，长寿延年。

缅甸星相学家相信，德桑梦月有“小偷星座”出现，于是每当德桑梦月盈深夜，人们又要举行“小偷节”，年轻人们到了深夜，将放置于外面的纱龙等物品， 不让主人知道，移至大路上，或当旗帜，或堆成山，当着玩笑，互相取闹。年轻人们，还将白天挨家挨户捐到的钱，深夜煮食联欢，十分快活！有些富有家庭，还在 德桑梦月盈晚上，或煮汤圆、或煮粥、或凉拌嚜舍里、或撒钱币，当着行善，作为功德，分发隔壁邻居，过路行人。
古代出家僧人，不愿穿戴施主们施舍的新袈裟，宁愿穿戴垃圾堆、坟场上捡来的破布做成的旧袈裟。人们于是在和尚僧人经过的路旁，将施舍的袈裟故意弄脏弄旧，藏在路旁施舍，于是形成了“藏物”的习俗，每到德桑梦月盈的晚上，到处有孩子们玩“藏物”的游戏。

据传，释迦牟尼佛祖在世时曾在德桑梦月盈晚上讲“德玛纳帕拉”经，述说出家做僧人的好处。因为该经描述了出家僧人的种种优势长处，因此德桑梦月盈日又称之为“僧人日”或“德玛纳帕拉讲经日”。（中文译者；李祖清老师）

(တရုတ္နိဳင္ငံ၊ယူနန္ျပည္နယ္ ၊ကူမင္းၿမိဳ့မွတရုတ္-ျမန္မာႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ“မဂၤလာစာေစါင္
-吉祥杂志”တြင္ ၂၀၀၅-၂၀၀၆-ခုႏွစ္အတြင္း၌ ေဖၚျပၿပီးသည္ကုိ ျပန္လည္ကူးယူေဖၚျပပါသည္။)