Wednesday, August 28, 2019

“ကေလးတစ္ေယာက္ကုိ မုဒိမ္းက်င့္ဖုိ႕ ျဖတ္ေက်ာ္ရတဲ့ အဆင့္ ၄ ဆင့္”


သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္လုိစိတ္နဲ႕မ်ား ဒီလိုလူမမည္ကေလးေလးေတြကို လုပ္ရက္တာလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဆီမွာ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ အဲ့လုိျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြကို ကုိယ္တုိင္ေမးျမန္း သုေတသန လုပ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။

ဟုိတစ္ရက္ကေတာ့ Dr. Lynn Daugherty ရဲ႕ Child Molesters, Child Rapists and Child Sex Abuse ဆိုတဲ့ စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ ဖတ္ျဖစ္တယ္။ (ဆရာျဖိဳးေ၀ ဘာသာျပန္ထားတာလည္း ရွိတယ္) ဒီအမ်ိဳးသမီးက အဲ့လိုက်ဴးလြန္ခံရတဲ့ ကေလးေပါင္းမ်ားစြာကို ထိေတြ႕ေဆြးေႏြးေပးလာတဲ့သူ။ အဲဒီစာအုပ္ထဲက အေၾကာင္းအရာေလးတစ္ခုကုိ ျပန္ေ၀မွ်ခ်င္တယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို ဖတ္ျပီးရင္ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ပုိသေဘာေပါက္သြားမွာ ျဖစ္သလို၊ မိဘအုပ္ထိန္းသူေတြအေနနဲ႕လည္း ဘယ္လိုကာကြယ္ေပးရမယ္ ဆုိတာကုိ ပုိသိသြားမယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ဟာ ကေလးတစ္ေယာက္ကို မုဒိမ္းက်င့္ဖို႕အတြက္ အဆင့္ ၄ ဆင့္ကုိ ျဖတ္သန္းရပါတယ္။ တစ္ဆင့္ဆင့္မွာ ပိတ္လိုက္ႏုိင္ရင္ ကာကြယ္ႏုိင္ရာေရာက္မယ္ေပါ့။

အဆင့္ ၁ - စိတ္ဆႏၵ ရွိရမယ္

ကေလးတစ္ေယာက္ကုိ ဒါမ်ိဳးလုပ္ဖုိ႕အတြက္ ပထမဆံုးအေနနဲ႕ စိတ္ဆႏၵ ရွိရပါတယ္။ ကေလးနဲ႕မွ အဲ့လိုလိင္ဆက္ဆံခ်င္တဲ့သူဆိုတာ သက္သက္ရွိပါတယ္။ သူမ်ားဆက္ဆံေနတာကို ၾကည္႕ရမွ စိတ္ေက်နပ္တာ၊ ဆက္ဆံေဖာ္ကို နာက်င္ေအာင္ လုပ္ရမွ ေက်နပ္တာ၊ တိရစာၦန္နဲ႕ ဆက္ဆံရတာကို ၾကိဳက္တာ စတဲ့ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ လိင္ဆႏၵေတြထဲမွာ ကေလးနဲ႕မွ ဆက္ဆံခ်င္တာကလည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မတူတာက တျခားပံုစံေတြက လူမႈေရး ျပႆနာ အနည္းအပါးေလာက္ကိုသာ ျဖစ္ေစတာမ်ားျပီး၊ ကေလးနဲ႕မွ ဆက္ဆံခ်င္တာကုိေတာ့ ကမာၻ႕ႏုိင္ငံအသီးသီးမွာလည္း ျပစ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အသိုင္းအ၀ုိင္းကလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရံႈ႕ခ်ၾကပါတယ္။

ဘယ္အရာက အဲ့လိုကေလးနဲ႕မွ ဆက္ဆံခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေစတာလဲဆုိရင္ မ်ိဳးဗီဇလိုမ်ိဳးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္သလို၊ လိင္ကိစၥေတြ စစိတ္၀င္စားလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ကေလးနဲ႕ ဆက္ဆံမိတာ၊ ကေလးအျပာကားေတြ ၾကည္႕မိတာနဲ႕ ဆက္စပ္မႈရွိႏုိင္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ကေလးနဲဲ႕ ဆက္ဆံလိုစိတ္ ရွိတာမဟုတ္ဘဲ လူၾကီးနဲ႕ ဆက္ဆံဖုိ႕ခက္ေနတဲ့အခါမွာ ကေလးနဲ႕ ထြက္ေပါက္ေပးလိုက္တာမ်ိဳး။ ဘယ္လုိလူေတြ ျဖစ္ႏုိင္လဲဆုိေတာ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြ၊ လိင္စိတ္မကုန္ေသးတဲ့ သက္ၾကီးရြယ္အုိေတြ၊ ေစာ္ကားလုိစိတ္ မရွိေပမဲ့ အေျခအေနအရ ေျပာသင့္လို႕ ေျပာတာပါ၊ သာသနာ႕ေဘာင္ ၀င္ထားတဲ့ အေရျခံဳေတြ (ဘယ္ဘာသာမွာမဆုိ ရွိႏုိင္ပါတယ္) စတဲ့သူေတြကလည္း ဒီကိစၥကို လုပ္ႏုိင္ေျခမ်ားပါတယ္။ သူတို႕ေတြဟာ ေပၚေပၚတင္တင္ၾကီး လိင္ကိစၥကို လုပ္လုိ႕ မရပါဘူး။ KTV သြားလို႕ မရဘူး၊ ျပည္႕တန္ဆာနဲ႕ ေပ်ာ္ပါးလို႕ မရဘူး။ ဒီအခါ ထြက္ေပါက္က ကေလးပဲ က်န္တယ္။ အားလံုးကို သံသယ ရွိေနဖုိ႕ မဟုတ္သလို၊ သူတို႕ပဲ လုပ္ေနၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႕ေသာ္ သတိထားႏုိင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။ ေနာက္ျပီး မိန္းမက ဆုံးသြား၊ ျပည္႕တန္ဆာနဲ႕ ေပ်ာ္ရေလာက္ေအာင္လည္း ပိုက္ဆံမရွိတဲ့ အေဖ ဒါမွမဟုတ္ ပေထြးက သမီးကေလးကို လုပ္တာသည္လည္း ဒီသေဘာပါပဲ။


အဆင့္ ၂ - သူတုိ႕ကုိယ္သူတုိ႕ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာကုိ ေက်ာ္လႊားရတယ္

အဲ့လိုစိတ္ဆႏၵရွိတဲ့ အမ်ားစုဟာ သူတုိ႕ကုိယ္တုိင္က ဒါဟာ မေကာင္းပါဘူးဆိုတာ သိထားၾကတယ္။ ဒါ မေကာင္းတာ၊ မဟုတ္တာ လုပ္မိၾကတဲ့သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္တတ္သလိုပါပဲ။ အဲ့ဒီအခါ သူတို႕ကုိယ္သူတို႕ ထိန္းခ်ဳပ္တယ္။ မလုပ္မိေအာင္ ၾကိဳးစားၾကတယ္။

ဒီထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ မုဒိမ္းမႈ က်ဴးလြန္မိေအာင္ တြန္းအားလိုတယ္။

ဒီတြန္းအားေတြက -

ကုိယ္က်င့္သိကၡာ မေကာင္းခဲ့ရင္၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္း နိမ့္က်ျပီး ပညာမတတ္ရင္၊ အရက္ေသစာနဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ သံုးထားရင္၊ အျပာကားေတြ ၾကည္႕ျပီး လိင္စိတ္လြန္ကဲေနရင္၊ ေနာက္တစ္ခုက လူ႕အသိုင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ အျပင္ကုိ ေရာက္ေနတဲ့ လူမ၀င္ဆံ့သူေတြ၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ျပႆနာ ရွိေနသူေတြ၊ ဒီလိုလူေတြကေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ သိပ္မလုပ္ႏုိင္ၾကဘူး။

အဲ့လို လုပ္မိေစဖုိ႕ တြန္းအားေတြ ရွိသလို၊ တစ္ဖက္ကလည္း မလုပ္မိေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ေစမယ့္ ဆြဲအားေတြလည္း ရွိမယ္။

ဆြဲအားေတြကေတာ့ -

အျပစ္ဒဏ္ - ခုဆို က်ဴးလြန္သူကုိ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၂၀ ခ်တယ္။ ျပစ္မႈတုိးလိုက္တယ္ေပါ့။ ခက္တာက ဒါကို အမ်ားစုက သိမေနၾကဘူး။ မသိၾကေတာ့ မေၾကာက္ဘူးေပါ့။ ဒီေတာ့ ဒီလိုျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးေနတယ္ဆုိတာကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ အသိပညာေပးဖုိ႕ လိုတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းက ေပးတဲ့ အျပစ္ဒဏ္ - ဒါကို လုပ္လုိက္လုိ႕ လူမႈအသိုင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ ကဲ့ရဲ႕ျပစ္တင္မႈ ခံရမယ္ဆုိရင္ လုပ္ဖုိ႕ တြန္႕ဆုတ္ေကာင္း ဆုတ္ႏုိင္တယ္။ ဒီေနရာမွာ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်တဲ့သူေတြကေတာ့ ဘယ္သူ ဘယ္လုိထင္ထင္ ဂရုစုိက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ နဂုိကတည္းကလည္း သူ႕ဘ၀က စုတ္ျပတ္ေနတာကုိး။

ဒါေပမဲ့ အေနအထားတစ္ခုမွာ ရွိေနတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ ဒီျပစ္ဒဏ္က ထိေရာက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူမႈအသိုင္းအ၀ုိင္းက ရံႈ႕ခ်ေပးဖုိ႕ လိုတယ္။ မရံႈ႕ခ်ေတာင္ အားမေပးမိဖုိ႕ လိုတယ္။ အထူးသျဖင့္ အနီးကပ္လူေတြေပါ့။ ဒီလုိလုပ္တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးကို မိဘက ကာကြယ္ေပးေနမယ္ဆုိရင္၊ အဘၾကီးကုိ သူ႕သားသမီးေတြက ကာကြယ္ေပးေနမယ္ဆုိရင္၊ က်ဴးလြန္တဲ့ ဘာသာေရးအေရျခံဳကုိ မ်က္စိမွိတ္ကုိးကြယ္ေနတဲ့ ဒကာ ဒကာမေတြ၊ ဘာသာဝင္ေတြက ကာကြယ္ေပးေနမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႕ ဒါမ်ိဳး မလုပ္မိေအာင္ ဆြဲထားမယ့္ ဆြဲအား သိပ္ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတာေလးကို သိေစခ်င္ပါတယ္။

အဆင့္ ၃ - အခြင့္အလမ္း ရွိရမယ္

ဒါေၾကာင့္လည္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျပီး ေစာင့္ေရွာက္မႈကင္းမဲ့ေနတဲ့၊ ေလလြင့္ေနတဲ့ ကေလးေတြက ဒါမ်ိဳး လုပ္ခံရႏုိင္ေျခ ပုိမ်ားတာပါ။ စိတ္ကလည္း ရွိေန၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကလည္း လြတ္ေနတဲ့လူက အခြင့္အလမ္းလည္း ရွိလာေရာ၊ လုပ္ေရာေပါ့။ ကေလးရဲ႕ သဘာ၀ကုိက ခြန္အား အားနည္းတယ္။ အသိဉာဏ္ အားနည္းတယ္။ ဆုိဆံုးမမႈ အားနည္းျပီး ဆင္းရဲေတာ့ ေငြနဲ႕မွ်ားလိုက္ရင္ ပါလာမယ့္ ကေလးမ်ိဳးဆုိ သိပ္လြယ္ေနတာေပါ့။ ဒီလုိနဲ႕ပဲ ဦးက အဲ့လိုတစ္ခါလုပ္ျပီး မုန္႕ဖုိး ၂၀၀ ​ေပးတယ္ ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ကုန္ေရာ။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ လူလတ္တန္းစား မိသားစုက ကေလးေတြေရာ မၾကံဳႏုိင္ဘူးလားဆုိ ၾကံဳရႏုိင္တာပဲ။ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ကေလးနဲ႕ နီးစပ္တဲ့လူက လုပ္တာမ်ားတယ္ဆုိတာ ခုေလာက္ဆုိ မိဘအေတာ္မ်ားမ်ား သိေနျပီး ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ဆုိေတာ့ နီးစပ္တဲ့လူနဲ႕ စိတ္မခ်ရဘူးဆုိေတာ့ အစ္ကုိနဲ႕ေရာ၊ ဦးေလးနဲ႕ေရာ စသျဖင့္ ေမးစရာ ရွိလာတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ျပန္ေျဖရရင္ေတာ့ ဘယ္သူ႕ကို ကေလးနဲ႕ ၂ ေယာက္တည္း ရွိေနမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳး မေပးသင့္ဘူး ဆုိတာပါပဲ။ အရြယ္ေရာက္ျပီး မိန္းကေလးတစ္ေယာက္နဲ႕ ၂ ေယာက္တည္း ရွိတဲ့အခ်ိန္ စိတ္လြတ္ခ်င္ရင္ေတာင္ မရပါဘူး။ မိန္းကေလးက ျပန္ရုန္းကန္ျငင္းဆန္မယ္ ဆုိတာ သိလို႕ပါ။ ကေလးနဲ႕ဆုိရင္ေတာ့ စိတ္က လြတ္ထြက္သြားႏုိင္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္မႈပါ။ ေလးစားရတဲ့ အစ္မ ေဒါက္တာ ျမတ္သန္႕ ေျပာသလို ဆုိရင္ေတာ့ ေဘးခန္းက လူက ေခ်ာင္းဟန္႕သံေလးနဲ႕တင္ ဒီဘက္အခန္းက ကေလးကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဆုိလိုတာက ဟုိဘက္က လူရွိတယ္ဆုိတဲ့အသိနဲ႕တင္ ဒီလူဟာ ကေလးကို မလုပ္ရဲေတာ့ဘဲ ျပန္လွည္႕ထြက္သြားတာမ်ိဳးေပါ့။

ဒါေၾကာင့္ အခြင့္အေရး မေပးပါနဲ႕။ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ကူကယ္ရာမဲ့ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးဆုိလည္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါ။ ၾကီးၾကီးမားမား မဟုတ္ေတာင္ သမီး ဘယ္သြားမလို႕လဲ ဘာလဲ ေမးေပးရံုေလာက္နဲ႕တင္ တစ္ဖက္လူက တြန္႕သြားႏိုင္ပါတယ္။

အဆင့္ ၄ - ကေလးရဲ႕ ျငင္းဆန္မႈကုိ ေက်ာ္လႊားရမယ္

စိတ္ကလည္း ရွိ၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကလည္း လြတ္သြား၊ ကေလးနဲ႕ကလည္း ၂ ေယာက္တည္း ျဖစ္ေနျပီဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ ကေလးက ျငင္းဆန္မွ ရပါေတာ့မယ္။ ဒီအတြက္လည္း ကေလးေတြကုိ Sex Education သင္ထားေပးဖုိ႕ လိုတယ္ေျပာတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ခြန္အား အားနည္းလုိ႕ အတင္းခ်ဳပ္ျပီး အဓမၼလုပ္သြားတာထက္ ကေလးက ဘာလုပ္လုိ႕ လုပ္မွန္း မသိတာကို အခြင့္ေကာင္းယူတာက ပုိမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေနရာေတြကို ကုိင္ရင္ လက္မခံရဘူး သင္ထားရမယ္၊ ပံုမွန္မဟုတ္မွန္း သိေနေအာင္ ေျပာထားရမယ္၊ ကစားစရာေတြ၊ မုန္႕ေတြနဲ႕ ျပျပီး တစ္ေနရာရာေခၚသြားမယ္ဆုိ မလုိက္ဖုိ႕ သတိေပးထားရမယ္။ ဒါဆုိ ကေလးက နည္းနည္းေလး ျငင္းလုိက္တာနဲ႕ အမ်ားစုေသာ က်ဴးလြန္သူေတြဟာ လက္တြန္႕သြားတတ္ၾကပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ပိုိလို႕ေတာင္ အေရးၾကီးပါေသးတယ္။ ကုိယ့္ကေလးကို စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ၾကံ႕ခုိင္ေနေအာင္ လုပ္ထားေပးဖို႕ပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ မိဘရဲ႕ ဂရုစိုက္မႈ မခံရတဲ့ကေလး၊ မိဘနဲ႕ စိတ္ခ်င္းမနီးစပ္တဲ့ ကေလး၊ မိဘက အေၾကာက္တရားနဲ႕ ပ်ိဳးေထာင္ထားတဲ့ ကေလးေတြဟာ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး ၾကံဳရတဲ့အခါ ပံုမွန္မဟုတ္မွန္း သိေနတာေတာင္ တြန္းလွန္ျငင္းဆန္ဖုိ႕ ခက္ခဲတတ္ၾကပါတယ္။ ေၾကာက္ေနၾကလို႕ပါ။ ဒီအတြက္ မိဘေတြရဲ႕ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈဟာ သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ Sex Education သင္ ဆုိလုိ႕ သင္ထားရံုနဲ႕တင္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ ကေလးရဲ႕ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ၾကံ႕ခုိင္မႈအတြက္ပါ ပ်ိဳးေထာင္ေပးထားဖုိ႕ လိုအပ္ပါတယ္။


ဒါကေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ကို အဓမၼက်င့္ေတာ့မယ္ဆုိတဲ့အခါ ျဖတ္ေက်ာ္ရတဲ့ အဆင့္ ၄ ဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆုိ ဘာလို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံမွာ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြ ထူေျပာေနရသလဲဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္သြားမယ္လုိ႕လည္း ထင္ပါတယ္။ ဒါေတြ ေလ်ာ႕နည္းပေပ်ာက္သြားဖို႕က တစ္ဦးတစ္ေယာက္ လုပ္ေနရံုနဲ႕ မျပီးသလို၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မႈနဲ႕လည္း အမ်ားၾကီး သက္ဆုိင္ပါတယ္။ မိဘအုပ္ထိန္းသူေတြအေနနဲ႕ေတာ့ လတ္တေလာအေျခအေနမွာ ကုိယ့္သားသမီးေတြကို ဘယ္လိုကာကြယ္ရမယ္၊ ကုိယ့္သားသမီးကလည္း ကေလးကေလးခ်င္း လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ အၾကမ္းဖက္သူ ျဖစ္မလာေအာင္ သတိထားရမယ္ ဆိုတာေတြကို ပိုဆင္ျခင္မိသြားမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ ျဖိဳးသီဟ
၂၅.၈.၂၀၁၉

No comments: