Sunday, August 4, 2019

အဆီက်ေဆးမွာ ဒါေတြပါရင္ အႏၱ႐ာယ္ရွိပါတယ္



ေရးသားသူ Yun Sandi Nan Mon
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win


အစားမေလွ်ာ့ခ်င္ဘူး၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔လည္းအခ်ိန္မရွိဘူး ဆိုျပီး ျမန္ျမန္ပိန္ခ်င္တဲ့သူေတြက အဆီက်ေဆးဝယ္ေသာက္ၾကတယ္။ ဘယ္နရက္အတြင္း ဘယ္နေပါင္က်တယ္ ဆိုတဲ့ ေၾကာ္ျငာေလးေတြ၊ ရီဗ်ဴးေလးေတြကလည္း မက္ေလာက္စရာကိုး။ ဒါေပမယ့္ လနဲ႔၊ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီး စုလာခဲ့တဲ့ အဆီေတြ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေတြက ရက္ပိုင္းေလးနဲ႔က်သြားဖို႔ဆိုတာ ေလာဘသိပ္ၾကီးသလိုေတာ့ ျဖစ္ေနပါတယ္ေနာ္။

ေဆးစြမ္းတယ္၊ စြမ္းတယ္နဲ႔ ဝယ္ေသာက္ၾကတာ ပါဝင္ပစၥည္းကိုေရာ ေဘးကင္းမကင္းေလ့လာၾကည့္ဖူးရဲ႕လား။ ေတာ္ၾကာ ေဆးမွာ တားျမစ္ထားတဲ့ပါဝင္ပစၥည္းေတြပါေနရင္ ဘယ္လိုလုပ္ပါ့မလဲ။ ကိုယ့္ရဲ႕ေဘးကင္းမႈအတြက္ ေသခ်ာေလ့လာသင့္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဆီက်ေဆးေတြမွာ သဘာဝေဆးဖက္ဝင္ပစၥည္းေတြလို႔ေျပာထားေပမယ့္ တစ္ခါတေလ ေသာက္သံုးဖို႔မသင့္ေတာ္တဲ့ တားျမစ္ပါဝင္ပစၥည္းေတြ ပါေနတတ္ပါတယ္။ တားျမစ္ထားတဲ့ ပါဝင္ပစၥည္းေတြက ဘာေတြလဲဆိုတာ ေလ့လာနုိင္ေအာင္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

Ephedra
အာရွအလယ္ပိုင္းနဲ႔ မြန္ဂိုလီးယားမွာရွိတဲ့ အျမဲစိမ္းပင္တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Ephedra မွာ ephedrine ဆိုတဲ့ျဒပ္ေပါင္းပါဝင္ပါတယ္။ သူ႔ကို အာရံုေၾကာႏိႈးဆြတဲ့ေဆးဖက္ဝင္အျဖစ္ အိႏၵိယနဲ႔တရုတ္တို႔မွာ ဟိုးအရင္ကသံုးခဲ့ၾကျပီး အေအးမိ၊ တုပ္ေကြး၊ဖ်ားနာ၊ ေခါင္းကိုက္၊ စတာေတြကို ကုသဖို႔လည္းသံုးၾကပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကမွ Ephedra ကို အဆီက်ေဆးအျဖစ္သံုးလာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ Ephedra  ဟာ ႏွလံုးရုတ္တရက္ရပ္ဆိုင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ေလျဖတ္ျခင္း ျဖစ္နုိင္ေျခပိုမ်ားေစတယ္၊ လူေသဆံုးမႈေတြရွိခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ေတြ႔ရွိခ်က္ေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ရွိပါဝင္ပစၥည္းအျဖစ္ တားျမစ္ခံခဲ့ရပါတယ္။

Fenfluramine
Fenfluramine ပါဝင္တဲ့ Fen-Phen အမည္နဲ႔ေဆးဝါးက ႏွလံုးထိခိုက္ျခင္း၊အဆုတ္ေရာဂါ တို႔နဲ႔ဆက္ႏႊယ္ေနတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိျပီးေနာက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ေစ်းကြက္ကေန ျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့ရပါတယ္။ Fenfluramine ေၾကာင့္ ဆီရိုတိုနင္ထြက္ရွိမႈလြန္ကဲျပီး ေသြးတိုးနဲ႔ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ မူမမွန္ျခင္းေတြျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိထားတာျဖစ္ပါတယ္။

Sibutramine
Sibutramine က ႏွလံုးရုတ္တရက္ရပ္ဆိုင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ေလျဖတ္ျခင္းျဖစ္နုိင္ေျခပိုမ်ားေစနုိင္တယ္လို႔ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ေလ့လာမႈ ရလဒ္ေတြအရ သိရပါတယ္။ Sibutramine ကို အစာစားခ်င္စိတ္ေလ်ာ့ေစတဲ့ ေရရွည္သံုးေဆးဝါးအျဖစ္ အစက သံုးခဲ့ၾကေပမယ့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးကိုသိရတဲ့အခါ Sibutramine ပါဝင္တဲ့ အဆီက်ေဆးကို ထုတ္လုပ္မႈရပ္ခဲ့ရပါတယ္။

DMAA
1,3-dimethylamylamine ၊ methylhexanamine လို႔သိၾကတဲ့ DMAA ဟာ ခြန္အားျပည့္ဖို႔နဲ႔ အဆီပိုက်ဖို႔ ကဖင္းနဲ႔အတူ တြဲသံုးေလ့ရွိတဲ့ ပါဝင္ပစၥည္းပါ။ ဒါေပမယ့္ DMAA က ေသြးတိုးျမင့္တက္ျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာျပႆနာေတြအျပင္ နွလံုးရုတ္တရက္ရပ္ဆိုင္းျခင္းတို႔လို ဆိုးရြားတဲ့က်န္းမာေရးျပႆနာေတြကိုျဖစ္ေစနုိင္တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိခဲ့ျပီး ၂၀၁၂ မွာ DMAA  ပါဝင္တဲ့ေဆးေတြကို တားျမစ္ခံရပါတယ္။

Rimonabant
Rimonabant ကို အေမရိကန္မွာ ခြင့္ျပဳခ်က္မေပးထားသလို ကမာၻ႔နုိင္ငံတခ်ိဳ႕မွာ လူေသဆံုးမႈေတြလည္းရွိခဲ့တဲ့ ေဆးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးက အတက္ေရာဂါ၊ စိတ္က်ေရာဂါ၊ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားျခင္း၊ ညအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ရန္္လိုစိတ္မ်ားျခင္း၊ အဆံုးစီရင္လိုစိတ္မ်ားျခင္း တို႔အပါအဝင္ ဦးေႏွာက္အာရံုေၾကာနဲ႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြျဖစ္လာေစနုိင္တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

Phenolphthalein
Phenolphthalein ကို ဝမ္းႏုတ္ေဆးေတြမွာ အသံုးျပဳေလ့ရွိခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၉၀ ေႏွာင္းပိုင္းခုႏွစ္ေတြမွာ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူက ကင္ဆာျဖစ္ေစနုိင္တဲ့အျပင္ ဒီအင္န္ေအကိုလည္း အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ ဝမ္းသြားရင္အဆီေတြကိုပါ ဖယ္ရွားေပးတတ္တဲ့ အဆီက်ေဆးေတြမွာ Phenolphthalein ပါမပါ သတိထားစစ္ေဆးပါ။

Phenytoin
Phenytoin ကို တခ်ိဳ႕တရားမဝင္ေဆးေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ အမွန္က အတက္ေရာဂါေဆးဝါးအျဖစ္ ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးထားတာျဖစ္လို႔ ေရာဂါမရွိသူေတြအတြက္ အသံုးျပဳလို႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ သူမ်ားေျပာလို႔ ရမ္းေသာက္တာထက္ တရားဝင္ျဖန္႔ခ်ိခြင့္ရ၊ သက္ဆိုင္ရာအသိအမွတ္ျပဳေထာက္ခံခ်က္ရထားတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ေတြကိုပဲ ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ကယ္လိုရီတြက္ခ်က္စားေသာက္ပံု နဲ႔ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းနည္းနည္းကို ပံုမွန္လုပ္သြားရင္ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အဆီက်ေစနုိင္ပါတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးကင္းခ်င္ရင္ေတာ့ ျဖတ္လမ္းမလိုက္တာ ေကာင္းပါတယ္ေနာ္။

မူလေရးသားတင္ဆက္သည့္ စာမ်က္ႏွာ - Hello ဆရာ၀န္​ 

No comments: