Friday, January 22, 2016

ကိုလက္စထေရာကို ေလ့လာျခင္း (၁)


HDL က ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြ ဖယ္ရွားေပးတဲ့ စြမ္းအင္ရွိပါတယ္

http://ads.irrawaddy.org/openx/www/delivery/lg.php?bannerid=0&campaignid=0&zoneid=86&loc=http%3A%2F%2Fburma.irrawaddy.com%2Flifestyle%2Fhealth%2F2016%2F01%2F15%2F104903.html&referer=http%3A%2F%2Fburma.irrawaddy.com%2Fhealth&cb=a69c6f1dec
ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ေခတ္ေရစီးမွာ လူေတြ ေျခာက္ျခားစရာ ေဝါဟာရေတြကလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚေပါက္ ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol) ဆိုတာႀကီးလည္း ပါတာေပါ့။ ဘာမွန္း မသိရင္သာ ေနမယ္၊ ကိုလက္စထေရာ တက္ေနတယ္ ဆိုရင္ ေၾကာက္ၾကတာပါပဲ။

အမွန္ေတာ့ ကိုလက္စထေရာ ဆိုတာက အဆီနဲ႔တူတဲ့ အရာဝတၳဳပါ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ဆဲလ္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းတခုေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လိုအပ္တဲ့ ပမာဏထက္ မ်ားေနရင္ေတာ့ ဒုကၡေပးတာေပါ့။ အဲဒီ ကိုလက္စထေရာကို အဆီပ႐ိုတင္း (Lipoprotein) ေတြက ကိုယ္ထဲမွာ သယ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကို ေျပာၾကတဲ့အခါ LDL (Low density lipoprotein), HDL (High density lipoprotein) နဲ႔ Triglysride ေတြကို တိုင္းတာတဲ့ ေသြးထဲမွာ Lipid profile စစ္ေဆးၾကပါတယ္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ ကိုလက္စထေရာ အားလံုးပမာဏ Total cholesterol 200mg/dl ၊ LDL 100mg/dl ေတြထက္ နည္းရပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ ဆိုတဲ့ HDL က်ေတာ့ အမ်ိဳးသားမွာ 40mg/dl အမ်ိဳးသမီးမွာ 50mg/dl ထက္ မ်ားမွ ေကာင္းပါတယ္။ Triglysride 150mg/dl ထက္နည္းေနမွ ပံုမွန္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ တိက်တဲ့ အေျဖျဖစ္ဖို႔ ေသြးမစစ္မီ ၉ နာရီကေန ၁၂ နာရီၾကာေအာင္ ေရကလြဲၿပီး ဘာမွ မစားဘဲ စစ္ရပါတယ္။

အဲဒီ ကိုလက္စထေရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေထြရာေလးပါး အေၾကာင္းေလးေတြ ၾကားဖူးနားဝ ျဖစ္ေအာင္ ေျပာျပမလားလို႔ စိတ္ကူးမိတာပါ။ ၾကာဖူးတာေတြ၊ လြဲေနတာေလးေတြ ရွိရင္လည္း ဗဟုသုတေပါ့။

ကိုလက္စထေရာနဲ႔ လိင္ကိစၥ
ကိုလက္စထေရာေတြ မ်ားေနရင္ ဆီးစပ္ပိုင္းဆီ ေသြးစီးဆင္းမႈ ေႏွးေကြးသြားပါတယ္။ အဲဒါက အမ်ိဳးသမီးေရာ၊ အမ်ိဳးသားပါ လိင္ကိစၥေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္းေစပါတယ္။ ကိုလက္စထေရာက ႏွလံုးကေန ဆီးစပ္ဆီသြားတဲ့ ေသြးေၾကာေတြလည္း က်ဥ္းေျမာင္းေစတာမို႔ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ပန္းေသ ပန္းညိႇဳးတဲ့ လကၡဏာေတြ ေပၚလာ တတ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥျဖစ္လာရင္ ႏွလံုးက်န္းမာေရးကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရပါတယ္။ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အမူအက်င့္ ေကာင္းေတြက ကိုလက္စထေရာ က်ၿပီး လိင္ကိစၥကို ျပန္အဆင္ေျပေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွား လုပ္တာ၊ အစားအေသာက္ကို မွန္ကန္ေအာင္ ေရြးခ်ယ္စားတာနဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မတက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားတာ ေတြေပါ့။

ကိုလက္စထေရာ တက္ေစတဲ့ အထဲမွာ
ၾကက္ဥေမႊေၾကာ္ တလံုးထက္ အိုက္စ္ခရင္မ္ တဇြန္းက ကိုလက္စထေရာ ပိုတက္ေစပါတယ္။ အိုက္စ္ခရင္မ္ တဇြန္းမွာ ျပည့္ဝအဆီ ၁၁ ဂရမ္ေလာက္ ပါလို႔ပါ။ အဲဒါက ၾကက္ဥတလံုးထက္ ပိုပါတယ္။ ျပည့္ဝဆီ မ်ားမ်ားစားေလ၊ ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာ တက္ေလေလေပါ့။ ကိုလက္စထေရာ မတက္ေအာင္ ကိုလက္စထေရာ ပါတဲ့ အစာေတြ တေန႔မွာ ၃၀၀ မီလီဂရမ္ အမ်ားဆံုး စားသင့္ပါတယ္။ ၾကက္ဥ တလံုးမွာ ကိုလက္စထေရာ ၁၇၀ မီလီဂရမ္ ပါဝင္တာ မွတ္သားသင့္ပါတယ္။
ပိန္ေနရင္ ကိုလက္စထေရာအတြက္ စိတ္ပူစရာမလိုဘူးလား
ပိန္ပါးၿပီး က်န္းမာေနလို႔ စိတ္ပူစရာမရွိဘူး မထင္ပါနဲ႔။ ကို္ယ္စားတာေတြက ကိုယ့္ကို ဒုကၡေပးပါလိမ့္မယ္။ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ ကတည္းက ကိုလက္စထေရာ စစ္ေဆးတာ လုပ္ၾကည့္သင့္တယ္လို႔ေတာင္ ဆိုပါတယ္။ ကိုယ့္မိသားစုမွာ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါသည္ေတြ ရွိေနရင္ ကိုလက္စထေရာကို ပိုၿပီး ဂရုစိုက္ရပါလိမ့္မယ္။

LDL ကို ဆိုးတဲ့ကိုလက္စထေရာလို ့ဘာေၾကာင့္ေခၚသလဲ
ေသြးေၾကာေတြထဲမွာ LDL ေတြ မ်ားေနရင္ ေသြးေၾကာနံရံေတြမွာ ခ်ိဳးကပ္လာပါတယ္။ အဲဒါက ေသြးေၾကာက်ဥ္းၿပီး မာလာပါတယ္။ ေသြးေၾကာထဲ ေသြးခဲ ပိတ္တာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရတာ၊ ေလျဖတ္တာေတြ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ LDL 190mg/dl ေက်ာ္ရင္ေတာ့ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ဖို႔ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေနအထားပါ။ ကိုလက္စထေရာ က်ဆင္းေအာင္ လုပ္တာက ႏွလံုးေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ ဗ်ဴဟာ တခုလို႔ ဆိုလာၾကပါၿပီ။

HDL ကို ဘာေၾကာင့္ ေကာင္းတယ္ ေျပာသလဲ
HDL က ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြ ဖယ္ရွားေပးတဲ့ စြမ္းအင္ရွိပါတယ္။ ေသြးေၾကာေတြကို သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေပး တာေပါ့။ သူက ပိုလွ်ံေနတဲ့ ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြကို အသည္းဆီ သယ္ေဆာင္ၿပီး ဖယ္ရွားေစတာမို႔ ေသြးေၾကာ ေတြထဲမွာ ေသြးခဲမပိ္တ္ဆို႔ေအာင္ ကာကြယ္ပါတယ္။ 60mg/dl အထက္မွာ ထိန္းထားနိုင္ရင္ ႏွလံုးေရာဂါေတြ ကာကြယ္ရာ ေရာက္ပါသတဲ့။

အမ်ိဳးသားေတြက ကိုလက္စထေရာ အႏၲရာယ္ ပိုေစာၿပီး ခံရတယ္
ေဟာ္မုန္းက အဓိကပါ။ အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္း ေခၚတဲ့ အီစထရိုဂ်င္က ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြ ေလ်ာ့က်ေစၿပီး ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြ ျမင့္တက္ ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးမဆံုးေသးသေရြ႕ အဲဒီ ေဟာ္မုန္းပမာဏ မ်ားေနတာမို႔ အမ်ိဳးသားေတြက အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ ကိုလက္စထေရာဒဏ္ ပို ခံရတာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ေသြးဆံုးၿပီးရင္ ျဖစ္ေစ၊ ေသြးမဆံုးခင္ မွာကိုဘဲ အစားအေသာက္ ေသာင္းက်န္းၿပီး ကိုလက္စထေရာ မ်ားတာေတြ စားတဲ့ အက်င့္ ရွိေနရင္ေတာ့ ကိုလက္စထေရာ ဒုကၡ ခံစားရတာပါပဲ။

ကိုလက္စထေရာ ထိန္းေက်ာင္းဖို႔
အေကာင္းဆံုး ကိုလက္စထေရာ ထိန္းနည္းကေတာ့ ေနထိုင္မႈပံုစံ ေျပာင္းတာပါ။ ျပည့္ဝဆီေခၚတဲ့ တိရစၦာန္က ရတဲ့အဆီေတြ၊ စားအုန္းဆီေတြ ေရွာင္တာ၊ အသြင္ေျပာင္းဆီ ေခၚတဲ့ အေၾကာ္ဆီေတြ ေရွာင္တာ၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားလုပ္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မတက္ေအာင္ ေနထိုင္တာေတြက အေကာင္းဆံုး နည္းေတြပါ။ ေဆးလိပ္ ျဖတ္တာကလည္း ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြ တက္လာေစၿပီး ႏွလံုးကိုဝန္ပိမႈ သက္သာေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။


                                                                                                ေဒါက္တာသက္ဦး

To be continued...

No comments: