တစ္ခါက လူတစ္ဦးရွိတယ္။ သူဟာ တျခားလူနဲ႔ ျငင္းခုန္ရန္ျဖစ္ရလို႔ ေဒါသထြက္တိုင္း အိမ္ကိုအျမန္ျပန္ေျပးၿပီး ေနအိမ္ကို ၃ပတ္ပတ္တတ္တယ္။ သူဟာ အလုပ္အရမ္းႀကိဳးစားသူျဖစ္တာေၾကာင့္ ေနအိမ္ေသးေလးကေန အိမ္ႀကီး၊ ၿခံေျမႀကီးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တယ္။ ေနအိမ္ဘယ္ေလာက္ႀကီးႀကီး တျခားလူနဲ႔ ျငင္းခုန္ရန္ျဖစ္ရတုိင္း သူဟာ ေနအိမ္နဲ႔ၿခံေျမကို ၃ပတ္ပတ္တိုင္းျဖစ္တယ္။
ရန္ျဖစ္တိုင္း၊ ေဒါသထြက္တိုင္း ေနအိမ္နဲ႔ ၿခံေျမေတြကို ၃ပတ္ပတ္တတ္တဲ့သူ႔ကို မိတ္ေဆြေတြက နားမလည္ခဲ့ဘူး။ ဒါကို မိတ္ေဆြေတြက ဘယ္လိုေမးေမး သူျပန္မရွင္းျပခဲ့ဘူး။
ေနာက္ေတာ့ အသက္ႀကီးၿပီး တေျဖးေျဖး သူအိုမင္းလာခဲ့တယ္။ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ၿခံေျမကလည္း ပိုပိုက်ယ္လာခဲ့တယ္။ ဒါေတာင္ သူဟာ ေဒါသထြက္တိုင္း တုတ္ေကာက္ကိုကိုင္ၿပီး ၿခံေျမကို ၃ပတ္ပတ္တုန္းျဖစ္တယ္။ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ၿခံေျမကို သူပတ္ၿပီးရင္ ေနလည္းဝင္ပါၿပီ။
တစ္ေန႔မွာ ေျမးျဖစ္သူက သူ႔ကို ေမးတယ္။
"ဘိုးဘိုး အသက္ႀကီးၿပီ။ ဒီပတ္ဝန္းက်င္မွာ အဘိုးပိုင္တဲ့ၿခံေျမက အက်ယ္ဆံုးပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ကလို ေဒါသထြက္တိုင္း အဘိုးၿခံေတြကို မပတ္သင့္ေတာ့ဘူး။ အဘိုးဘာျဖစ္လို႔ စိတ္တိုေဒါသထြက္တိုင္း ေနအိမ္ ၿခံေတြကို ၃ပတ္ပတ္ရတာလဲ? ေျမးကို ေျပာျပပါ"
ေျမးရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ႏွစ္လၾကာ ရင္ထဲထည့္သိမ္းထားတဲ့ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ကို သူေျပာျပလိုက္တယ္။
"အဘိုး ငယ္ရြယ္စဥ္တုန္းက တျခားလူနဲ႔ရန္ျဖစ္ျငင္းခုန္တိုင္း ေနအိမ္ကို ၃ပတ္ပတ္တယ္။ ပတ္ေနတုန္းမွာ စဥ္းစားတယ္။ ငါ့အိမ္ ဒီေလာက္ငယ္တာ၊ ပိုင္တဲ့ေျမ ဒီေလာက္နည္းတာ တျခားလူနဲ႔ရန္ျဖစ္ျငင္းခုန္ဖို႔ ဘယ္မွာအခ်ိန္၊ ဘယ္မွာအရည္အခ်င္းရွိလိမ့္မလဲ? ဒီလိုစဥ္းစားလိုက္ရင္ ေဒါသစိတ္ကေျပသြားတယ္။ က်န္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ အလုပ္ကို ပိုႀကီးစားလုပ္လိုက္တယ္"
"ဒါေပမယ့္ အခု ဘိုးဘိုးအသက္ႀကီးၿပီ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ၿခံေျမေတြလည္း က်ယ္သထက္က်ယ္လာခဲ့ၿပီ။ ဒါေတာင္ ဘိုးဘိုးက စိတ္တိုတိုင္း ၿခံေျမေတြကို ပတ္တုန္းပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ?"
"ဒီအရြယ္ေရာက္လည္း ဘိုးဘိုးစိတ္တို ေဒါသထြက္တတ္တုန္းပဲ။ စိတ္တိုလို႔ အိမ္ၿခံကို ၃ပတ္ပတ္တိုင္း ဘိုးဘိုးစဥ္းစားတယ္။ ငါ့အိမ္ဒီေလာက္ႀကီးတာ၊ ငါ့ၿခံဒီေလာက္က်ယ္တာ တျခားလူနဲ႔ မလိုအပ္ဘဲ ေရးၾကီးခြင့္က်ယ္လုပ္ေနဦးမလဲေပါ့။ အဲဒီလို စဥ္းစားလိုက္ရင္ ေဒါသစိတ္က ျပယ္သြားတယ္"
အဘိုးအိုဟာ ဘဝကိုနားလည္တဲ့ အသိဉာဏ္ရွိသူျဖစ္တယ္။ ေဒါသစိတ္ကို ဘယ္လိုေျဖေဖ်ာက္ရမယ္ဆိုတာကို သိသူျဖစ္တယ္။
လူေတြဟာ စိတ္တိုေဒါသထြက္ေနခ်ိန္မွာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ခံစားခ်က္က ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ျပင္းထန္တဲ့ေျပာင္းလဲမႈကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္။ ဟိုမုန္း ဒါမွမဟုတ္ တျခားဓာတုပစၥည္းေတြကို ထုတ္လြတ္တတ္တယ္။ ဒါေတြက ခႏၶာကိုယ္ကို ႀကီးမားတဲ့အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ စိတ္ပညာရွင္တစ္ဦးက ေရခဲေရဖန္ခြက္ထဲ ဖန္ပိုက္တစ္ေခ်ာင္းထိုးထည့္ၿပီး စမ္းသပ္မႈတစ္ခုလုပ္ခဲ့တယ္။ စမ္းသပ္မႈမွာ အစမ္းသပ္ခံသူက ဖန္ပိုက္ထဲ အသက္ရႈထုတ္လိုက္တယ္။ ရႈသြင္းလိုက္တဲ့ေလက ေရခဲပိုက္ထဲ အစိုင္အခဲအျဖစ္ စုေထြးသြားတယ္။ သာမန္စိတ္နဲ႔လူတစ္ေယာက္ ရႈထုတ္လိုက္တဲ့ အစိုင္အခဲက ၾကည္လင္ၿပီး အေရာင္၊ အဆိပ္မရွိဘူး။ စိတ္တိုေဒါသထြက္ေနသူတစ္ေယာက္ ရႈထုတ္လိုက္တဲ့ အစိုင္အခဲမွာေတာ့ အဆိပ္ေတြရွိေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ တစ္နာရီေလာက္ ရႈထုတ္တဲ့အစိုင္အခဲက လူကိုေတာင္ ေသေစႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
စိတ္တိုေဒါသထြက္ရင္ တျခားသူနဲ႔ အလြယ္တကူ ရန္သူျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ျဖစ္ျဖစ္၊ တျခားသူေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ အလြယ္တကူ ေဒါသမထြက္သင့္ပါဘူး။
ေဒါသစိတ္ကို ေျဖေလ်ာ့နည္းတခ်ဳိ႕က...
(၁) စိတ္တိုေဒါသထြက္ရတဲ့ ရင္းျမစ္ကို အရင္ဆန္းစစ္ပါ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေျမာက္ခ်င္ရင္ တျခားနည္းကို စိတ္ေအးေအးနဲ႔ ေတြးေတာပါ။
(၂) ေရတြက္တာျဖစ္ျဖစ္၊ အေႏွးေျပးျဖစ္ျဖစ္၊ လူမရွိတဲ့အရပ္မွာ အသံကုန္ေအာ္ဟစ္တာမ်ဳိးျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ထြက္ေပါက္ကိုရွာပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စိတ္ဖိအားအရမ္းမေပးပါနဲ႔။
(၃) သူ႔ဖက္ကေနၿပီး ျပႆနာကို ေတြးေတာၾကည့္ပါ။
(၄) ေမတၱာရႏိုင္တဲ့ နည္းမ်ဳိးကိုရွာပါ။
(၅) ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈရွိပါ၊ ရင္ဘတ္က်ယ္က်ယ္ ထားပါ။
(၆) မေက်နပ္တာကို အမွန္အတိုင္း ရုိးသားမႈအျပည့္နဲ႔ တာဝန္သိသိေျပာပါ။ စိတ္တိုေဒါသထြက္တဲ့နည္းကို အသံုးမျပဳပါနဲ႔။
(၇) ကိစၥရပ္ကို ေျဖရွင္းပါ။ ပုဂိၢဳလ္ေရးကို မထိခိုက္ပါနဲ႔
(၈) အေတြ႔အႀကံဳ သင္ခန္းစာကို ရယူပါ။ စိတ္တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ထားပါ။
စိတ္တိုေဒါသစိတ္ေတြ ေလနဲ႔အတူ လြင့္ပါးခြင့္ေပးလိုက္ပါ....
မူရင္း-- Hu Bao Lin (胡寶林)ျပဳစုေရးသားေသာ "မိမိကိုယ္ကိုယ္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ဆက္ဆံနည္း"စာအုပ္ထဲက ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။
Saturday, March 31, 2012
ေဒါသစိတ္ကို ေလနဲ႔အတူလြင့္ပါးပါေစ
Friday, March 30, 2012
အမ်ိဳးသားမ်ား က်ဴးလြန္တတ္တဲ့ အမွား (၉) ခ်က္
9 Condom Mistakes Men Make
ေဘးကင္းလံုျခံဳတဲ့ လိင္မႈကိစၥ (Safe Sex) မွာ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ႏွစ္ခုပါ၀င္ပါတယ္။ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား တစ္ဦးမွတစ္ဦး မကူးစက္ေအာင္ ကာကြယ္ေရးနဲ႕ မလိုလားအပ္တဲ့ ကိုယ္၀န္ရသြားျခင္းကို ကာကြယ္ေရးတို႕ျဖစ္ပါတယ္။ သေႏၶတားေဆး မ်ိဳးစံုက ကိုယ္၀န္မရေရးပဲ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျပီး AIDS အပါအ၀င္ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္မေပးႏိုင္ပါ ဘူး။ ဒီအခ်က္ႏွစ္ခ်က္စလံုးကို အျပည့္အ၀ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တာက ကြန္ဒံုး(Condom)ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးသံုးကြန္ဒံုးထက္ အမ်ိဳးသားသံုးကြန္ဒံုးက ႏွစ္ခ်က္စလံုးအတြက္ပိုစိတ္ခ်ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြန္ဒံုးဆိုတာ သံုးတယ္ဆိုရံုနဲ႕မလံုေလာက္ပါဘူး။ အစအလယ္ အဆံုးစနစ္တက်ျဖစ္ေနဖို႕ မျဖစ္မေန လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွ အထိေရာက္ဆံုး ကာကြယ္မႈေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ေနာက္ဆံုးမွာ ေလ့လာမႈ မ်ားအရ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ကြန္ဒံုးသံုးသူ အမ်ိဳးသား ၄ဦးမွာ တစ္ဦးဟာ စနစ္တက် သံုးစြဲမႈမရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မျဖစ္ သင့္တာ မျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳဆင္ျခင္စရာ အႏၲရာယ္အရွိဆံုးနဲ႕ အမ်ိဳးသားမ်ား က်ဴးလြန္တတ္တဲ့ ကြန္ဒံုးအမွား(၉)ခ်က္ကို ေဖာ္ျပေပး လိုက္ပါတယ္။
အမွား (၁) ပ်က္စီးခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကို မစစ္ျခင္း
သံုးခါနီးမွာ မိမိသံုးစြဲမယ့္ကြန္ဒံုးဟာ ျမင္ႏိုင္တဲ့ေပါက္ျပဲခ်ိဳ႕ယြင္းမႈမ်ား ရွိေနမလားလို႕ စစ္ေဆးမႈ၈၀%ေလာက္ေသာ လူမ်ားမွာ မရွိၾကတာ ဟာ အေျခခံအက်ဆံုး၊ အၾကီးဆံုးျပႆနာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေပၚယံအိတ္အခြံ႕ရဲ႕ေပါက္ျပဲမႈမရွိတဲ့ အေနအထားကို အရင္ဆံုး စစ္ ေဆးသင့္ပါတယ္။ အကယ္၍ အိတ္ခြံေပါက္ျပဲမႈရွိေနရင္ အတြင္းမွာပါရွိေနႏိုင္လို႕ အဲဒီကြန္ဒံုးကို မသံုးသင့္ပါဘူး။ အတြင္းမပ်က္စီး ေလာက္တဲ့အေပါက္ေသးေသးေလးရွိေနတယ္ဆိုရင္လည္း မသံုးပါနဲ႕။ ျပင္ပေလ၀င္ထားရင္ အတြင္းမွာပါတဲ့ ေခ်ာဆီေျခာက္ခမ္းမႈရွိကာ သံုးလိုက္တာနဲ႕ေပါက္ျပဲသြားႏိုင္လို႕ပါ။ ပါးစပ္နဲ႕ကိုက္ေဖာက္တာ၊ ဓား၊ကက္ေၾကး၊အခြၽန္စတာေတြနဲ႕ ထိုးေဖာက္တာ လံုး၀မလုပ္သင့္ပါ။ အိတ္မွာပါတဲ့ အရာအတိုင္းသာေဖာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္စြပ္၀တ္ထားတဲ့ လက္နဲ႕ေဖာက္မယ္ဆိုရင္ သတိထားပါ။
အမွား (၂) သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကို မစစ္ေဆးျခင္း
ကြန္ဒံုးတစ္ခုရဲ႕အသက္ဟာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ (Expiry Date) မလြန္ေသးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္လြန္ေနျပီဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္အမ်ိဳးအစားေကာင္းတဲ့ ကြန္ဒံုပဲျဖစ္ျဖစ္သံုးစြဲရန္ မသင့္ေတာ္ေတာ့ပါဘူး။ အကယ္၍သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ ဖတ္မရေအာင္ ပ်က္ေနတာ (သို႕) မပါဘဲ ထုတ္လုပ္တဲ့ရက္စြဲ (MFD) ပဲပါတာဆိုရင္လည္း ၅ႏွစ္အတြင္းသာ သံုးသင့္ပါတယ္။ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ တစ္ခ်က္အေနနဲ႕ေျပာရရင္ ကြန္ဒံုးကိုသိုေလွာင္သယ္ေဆာင္တဲ့ ေနရာဟာအက်ႌအိတ္ကပ္၊ ပိုက္ဆံအိတ္စတဲ့ အပူခ်ိန္ျမင့္တဲ့ေနရာေတြ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ အခန္းအပူခ်ိန္ထက္ ပိုျမင့္တဲ့ေနရာမ်ား၊ ေနေရာင္တိုက္ရိုက္ထိေတြ႕မႈရွိတဲ့ ေနရာမ်ားမွာ သိုမွီးမထားသင့္သလို အဲသလိုထားတဲ့ ဆိုင္ေတြကလည္း မ၀ယ္ယူမိေအာင္ သတိထားပါ။
အမွား(၃) ေနာက္က်ျပီးမွ သံုးျခင္း
လူငယ္ေတြရဲ႕ ၄၃%ဟာ ဦးဆံုးအဂၤါႏွစ္ခုပြတ္သပ္ထိေတြ႕ျပီးမွ ကြန္ဒံုးစစြပ္တတ္ၾကေၾကာင္း အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့စစ္တမ္း ေတြအရ သိရပါတယ္။ ဒါဟာ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္တတ္တဲ့ အသည္းေရာင္အသား၀ါေရာဂါ၊ လိင္အဂၤါၾကြက္ႏို႕၊ HIV စတဲ့ပိုးမ်ား ကူးစက္ရန္ အရမ္းနီးစပ္သလို အမ်ိဳးသားရဲ႕ သုတ္ရည္က စိမ့္ထြက္ေနျပီဆိုရင္ ကိုယ္၀န္ရသြားႏိုင္စြမ္းလည္း ရွိတာမို႕ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ လံုး၀ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ မလုပ္ရေသးခင္ကတည္းက ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားပါ။
အမွား(၄) ေလဟာနယ္မခ်န္ျခင္း
ကြန္ဒံုးစြပ္ခ်ိန္ ထိပ္ပိုင္းေနရာေလးကို ေလမခိုေအာင္ လက္နဲ႕အသာဖိထားရမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အညႊန္းစာရြက္မွာပါေပမဲ့ သံုးစြဲသူ ၅ဦၤးမွာ ၂ဦးက မလိုက္နာတတ္ၾကေၾကာင္း စစ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါတယ္။ ဒီအထဲ သင္မပါဖို႕အေရးၾကီးပါတယ္။ အဲဒီလို ေနရာလြတ္ ခ်န္မထားဘူးဆိုရင္ လြယ္ကူစြာျပဲသြားတတ္ပါတယ္။
အမွား(၅) ေျပာင္းျပန္၀တ္မိတတ္ျခင္း
ေသခ်ာမသံုးတတ္လို႕ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပီးျပီးေရာ လုပ္လုိက္တဲ့အတြက္လည္းေကာင္း ကြန္ဒံုးကို ေျပာင္းျပန္သံုးစြဲမိတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ကြၽတ္ထြတ္သြားႏိုင္တဲ့ျပႆနာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိပ္ထားတဲ့ဘက္ကို အေပၚက ျမင္ရသလား ေသခ်ာၾကည့္ျပီးမွ အသံုးျပဳ သင့္ပါတယ္။
အမွား(၆) ေခ်ာဆီမ်ား ျဖည့္စြက္အသံုးျပဳျခင္း
ကြန္ဒံုးထဲမွာပါတဲ့ ေခ်ာဆီေၾကာင့္အဆိုပါကြန္ဒံုး မေပါက္ျပဲေစႏိုင္ေပမယ့္ မိမိသေဘာနဲ႕ မိမိဘာမွန္းမသိတဲ့ ဂ်ယ္လ္ေတြ၊ မ်က္ႏွာလိမ္း ကရင္မ္၊ ကိုယ္လိမ္းကရင္မ္၊ လိုးရွင္း၊ ေခါင္းလိမ္းဆီ၊ တံေတြး စတာေတြကို ျဖည့္စြက္အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ ကြန္ဒံုးေပါက္ျပဲျခင္း ၾကံဳရႏိုင္ ပါတယ္။ ေရအေျခခံ (သို႕) ဆီလီကြန္ကေန ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ေခ်ာဆီ (water-based or silicone lubricants) ေတြျဖစ္တဲ့ ဂလစ္ဆရင္း ေခၚအလွဆီ၊ K-Y Jelly စတာေတြကိုပဲ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳသင့္ျပီး ဘာမွထပ္မထည့္ျခင္းကေတာ့ အႏၲရာယ္အကင္းဆံုးနည္းလမ္းလို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
အမွား (၇) မိမိႏွင့္မသင့္ေတာ္ေသာအရြယ္အစားကို ေရြးခ်ယ္မိျခင္း
ကြန္ဒံုးကြၽတ္သြားတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥရဲ႕ ၁၃%ေလာက္ဟာ မိမိနဲ႕မေတာ္တဲ့အရြယ္အစား(သို႕) မိမိနဲ႕မသင့္ေတာ္တဲ့ ပံုေဖာ္ထားေသာ ကြန္ဒံုး ကို သံုးလိုက္မိလို႕ျဖစ္ေၾကာင္းစစ္တမ္းေတြအရသိရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသားအဂၤါပံုမွန္ထက္ေသးသူ၊ ၾကီးသူမ်ား သတိထားသင့္ပါတယ္။ တကယ္သံုးဖို႕စိတ္ကူးရွိရင္ အားလပ္ခ်ိန္မွာ မတူညီတဲ့ ကြန္ဒံုးအမ်ိဳးအစား၊ အရြယ္အစားမ်ိဳးစံုကို စမ္းသပ္ၾကည့္ ရင္ ပိုအႏၲရာယ္ကင္းေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက အၾကံျပဳထားပါတယ္။
အမွား (၈) ႏွစ္ထပ္ (သို႕) ႏွစ္ခုတစ္ျပိဳင္နက္သံုးျခင္း
အခ်ိဳ႕စံုတြဲေတြက အကာအကြယ္ကို ႏွစ္ဆတိုးေစခ်င္လို႕ အမ်ိဳးသားသံုးကြန္ဒံုး ႏွစ္ခုကို တစ္ျပိဳင္နက္စြပ္ျပီးသံုးၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ိဳးသားကလည္း အမ်ိဳးသားသံုးကြန္ဒံုး၊ အမ်ိဳးသမီးကလည္း အမ်ိဳးသမီးကြန္ဒံုး တစ္ျပိဳင္တည္စြပ္ျပီး ဆက္ဆံၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အေပ်ာ္အပါးကိစၥေတြမွာ မိန္းကေလးကို ေရာဂါစိတ္မခ်လို႕ အမ်ိဳးသားအခ်ိဳ႕႕ ႏွစ္ထပ္သံုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္ မွားယြင္းတဲ့ အျပဳအမူျဖစ္ပါတယ္။ အေျမႇးပါးႏွစ္ထပ္ပြတ္အားေၾကာင့္ condom failure ရသြားတတ္ပါတယ္။
အမွား (၉) တိရစၳာန္သားေရနဲ႕ လုပ္ထားေသာ ကြန္ဒံုးမ်ားသံုးျခင္း
အခ်ိဳ႕ေသာ ကြန္ဒံုးအမ်ားစုကို လုပ္ထားတဲ့ ရာဘာေစး(Latex) နဲ႕ ဓာတ္မတည့္ဘဲ အလာ့ဂ်စ္ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ရာဘာကြန္ဒံုးေတြက အထိအေတြ႕ေက်နပ္မႈအျပည့္အ၀ မေပးႏိုင္လို႕ေသာ္လည္းေကာင္း သိုးသားေရနဲ႕လုပ္ထားတဲ့ ကြန္ဒံုး(Sheepskin/Lambskin Condoms) ေတြကို ရွာၾကံသံုးစြဲတတ္ၾကပါတယ္။ သိုးသားေရကြန္ဒံုးေတြဟာ အမ်ိဳးသားသုတ္ပိုးကိုသာ ျဖတ္သန္းမသြားေအာင္ တားဆီးႏိုင္ေပမယ့္ HIV ဗိုင္းရပ္စ္ကိုေတာ့ မတားဆီးႏိုင္ပါဘူး။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ သူ႕မွာပါတဲ့ အေပါက္ ေလးေတြကေသးေပမယ့္ HIV ပိုးကျဖတ္သန္း၀င္ႏိုင္ေလာက္ေသးလို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သေႏၶတားဖို႕တစ္ခုတည္းဆိုရင္ေတာ့ သိုး သားေရကြန္ဒံုးကိုအသံုးျပဳႏိုင္ျပီး သေႏၶေကာ၊ေရာဂါေတြပါ ကာကြယ္ဖို႕ဆိုရင္ေတာ့ မသံုးသင့္ဘူးဆိုတာပါပဲ။ Latex နဲ႕ဓာတ္မတည့္ရင္ ေပၚလီယူရီသိန္း(Polyurethane) ၊ ေပၚလီအိုင္စိုပရင္း(Polyisoprene) အသားေတြနဲ႕လုပ္ထားတာေတြ ရွာ၀ယ္သံုးလို႕ရပါတယ္။
ေဒါက္တာ သီဟသစ္
Credit: www.people.com.mm
Tuesday, March 27, 2012
HIV နဲ႔က်န္းမာေအာင္ေနထိုင္နည္း ၃ဝ
(၁) အသက္ရွဴပါ (Breathe)
သင့္စိတ္ထဲမွာ မြန္းက်ပ္လာတဲ့အခါ (သို႔) စိုးရိမ္ပူပန္မူေတြမ်ားေနတဲ့အခါ
(၂) ေသမိန္႔က်ထားသူလို႔ မခံယူပါနဲ႔ (Refuse to be a victim)
မတတ္ႏိူင္သည့္အရာမ်ားကို မ်က္ကြယ္ၿပဳထားၿပီး တတ္ႏိူင္သည့္အရာမ်ားကို စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ႏွစ္ၿမဳပ္၍လုပ္ေဆာင္ပါ။ AIDS နဲ႔ေသမည္လို႔ မေတြးထားပါနဲ႔။ HIV နဲ႔အတူေနထိုင္မည္လို႔သာ ေတြးထားပါ။ “I have HIV” လို႔ေၿပာပါ။ “I am HIV” မဟုတ္။ အကူညီေပးႏိူင္ေသာ ေနရာမ်ားကို ဆက္သြယ္ပါ။ စိတ္ပ်က္အားငယ္စရာ မလိုပါ။
(၃) အေမ့စကားကို နားေထာင္ပါ (Listen to your mother)
ပုံမွန္အိပ္စက္တာအၿပင္ လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို မ်ားမ်ားအိပ္ေပးပါ။ အိပ္မေပ်ာ္ရင္ သီခ်င္း ဒါမွမဟုတ္ တရားေခြ နားေထာင္ပါ။ အဟာရ ၿဖစ္ေစမယ့္အစာအကုန္စားပါ။ Multivitamin ေန႔ စဥ္ေသာက္ၿပီး ေလေကာင္းေလသန္႔ရွဴပါ။
(၄) မိမိႏွင့္ဘဝတူ အၿခားအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ စကားေၿပာရန္ အဖိုးအခေပးစရာမလိုေသာ ဖုန္းလိုင္းမ်ားကို အသုံးၿပဳပါ။ (Call a toll free hotline)
ႏိူင္ငံအတြင္းရိွ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ လိုင္းခြဲနံပါတ္မ်ားကို ေဖာ္ၿပထားသည္။
(၅) ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈၿပဳပါ (Exercise)
ဒါဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေကာင္းမြန္ရုံတင္မဟုတ္ဘူး စိတ္ဖိစီးမႈေတြကိုပါ ေၿပေပ်ာက္ေစတယ္။ ဘယ္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရမလဲလို႔ ဇေဝဇဝါ ၿဖစ္မေနပါနဲ႔။ မိမိႏွစ္သက္ရာက အသင့္ေလွ်ာ္ဆုံးပါ။ တတ္ႏိူင္ရင္ ဝါသနာတူသူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ အတူလုပ္ပါ။ လမ္းေလွ်ာက္တာကလည္း မရိုးႏိူင္တဲ့နည္းပါပဲ။ ထိုက္ခ်ိ၊ ေယာဂ သင္တန္းေတြလည္း သြားတက္လို႔ရေသးတယ္။
(၆) သင့္ကိုယ္သင္ ခ်ဳပ္တည္းမထားပါႏွင့္ အကူညီေတာင္းခံပါ (Express yourself: ask for support)
သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ စကားေၿပာပါ။ အေမနဲ႔ေပြ႕ဖက္ၿပီးေနပါဦးလား။ ကေလးပုခက္လႊဲၿပီး သီခ်င္းဆိုပါ။ အစ္မနဲ႔အတူ ငိုခ်လို႔လည္းရတယ္။ အခ်စ္ဆုံးသူနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြ ရင္ဖြင့္လိုက္စမ္းပါ။ ၿပီးေတာ့ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးသူ၊ ကုသေပးသူနဲ႔ သင္အုပ္ဆရာေတာ္ေတြဆီကလည္း အကူအညီေတြ ရႏိူင္ေသးတယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔။
(၇) ကုိယ့္ရဲ့စိတ္အခံဓာတ္ေလးကို ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံလိုက္ပါ (Embrace your own spirituality)
ဒါေလးက လူအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ကြဲၿပားတတ္တယ္ေလ။ တခ်ိဳ႕ကသဘာဝတရားႀကီးကို ၿမတ္ႏိူးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကတရားထိုင္။ ဒါမွမဟုတ္ သီခ်င္းဆို။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ဘုရားေက်ာင္းေတြမွာေပ်ာ္တယ္။ အခုဆို ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြက HIV ရိွသူနဲ႔ မိသားစုေတြကို ေထာက္ပံ့ဖို႔လုပ္ေနႀကပါၿပီ။ ဘုရားသခင္အေပၚ စိတ္တိုမိတယ္ဆိုရင္ ဝန္ခံလိုက္ပါ၊ ဒါဟာ အမွားပဲလို႔။ HIV ဟာဗိုင္းရပ္စ္ပါ။ အၿပစ္ေပးမႈမဟုတ္ေသးပါဘူး။ သင္နဲ႔သင့္ရဲ့ေရာဂါကို ေဝဖန္ႏိွမ့္ခ်သူေတြနဲ႔ အခ်ိန္ေပး အဖက္လုပ္ေနစရာမလိုပါဘူး။
(၈) ဓာတ္ခြဲခန္းက အေၿဖေတြကို ေကာ္ပီ ကူးထားပါ (Ask for copies of your labs)
ဘာေတြေရးထားၿပီး ဘာကိုဆိုလိုတယ္ဆိုတာ ေမးၿမန္းသင္ယူပါ။
(၉) အေကာင္းၿမင္စိတ္နဲ႔ေတြးပါ၊ ေဆာင္ရြက္ပါ (Thick and act positively)
ရိုးသားတဲ့လူ၊ ယုံႀကည္ရတဲ့သူ၊ အကူညီေပးႏိူင္တဲ့သူေတြကို ရွာေဖြေပါင္းသင္းပါ။ ကိုယ့္ကို လက္မခံတဲ့လူ (သို႔) ကိုယ့္ကို စိတ္ဓာတ္ညစ္ညဴးေစတဲ့လူေတြနဲ႔ ယာယီ(သို႔) အၿမဲတမ္း အေဝးမွာေနဖို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခြင့္ၿပဳလိုက္ပါ။ သတင္းစာထဲက နာေရးေႀကာ္ၿငာမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ဘယ္လိုဂုဏ္ၿပဳခံခ်င္
(၁ဝ) ငိုခ်င္တဲ့အခါ ငိုခ်လိုက္ပါ (Cry when you need to)
မ်က္ရည္ေတြကို က်ပါေစ၊ မတားပါနဲ႔။ မ်က္ရည္နဲ႔အတူ ေကာင္းက်ိဳးမရိွတဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြပါ ပါသြားလိမ့္မယ္။ ဒါဆို အသစ္ေရာက္လာမယ့္ ခံစားမႈလွလွေလးေတြအတြက္ ေနရာရိွသြားၿပီေပါ့။ ကိုယ္ငိုတဲ့ အခါ ေပြ႕ဖက္အားေပးသူရိွခဲ႔ရင္ လက္ခံလိုက္ပါ။ မ်က္ရည္ကေန HIV မကူးႏိူင္ပါဘူး။
(၁၁) ေဒါသေတြကို စနစ္တက်စြန္႔ပစ္ပါ (Find safe outlets for your anger)
စိတ္ထဲမွာ မ်ိဳသိပ္မထားနဲ႔။ ယုံႀကည္တဲ့သူငယ္ခ်င္းကို ရင္ဖြင့္ပစ္လိုက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ကုိယ့္ကိုယ္ကို အနားေပးလိုက္ပါ။ စာနဲ႔ေရးခ်လို႔လည္း ရတယ္။ ေရးၿပီးသိမ္းခ်င္သိမ္း၊ ပို႔ခ်င္ပို႔လိုက္ပါ။
(၁၂) ကိုယ့္ကိုယ္လည္းခြင့္လႊတ္၊ သူမ်ားကိုလည္းခြင့္လႊတ္ (Forgive yourself and others)
တန္ဖိုးႀကီးတဲ့ ခြန္အားေတြကို အလိုမက်မႈ ေဒါသေတြ၊ ခါးသီးေကာက္က်စ္မႈေတြ၊ မနာလိုဝန္တိုမႈေတြနဲ႔ မကုန္ခန္းပါေစနဲ႔။ အတိတ္က အမွားတခ်ိဳ႕အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသာေလး ခြင့္လႊတ္လိုက္ပါ။ HIV အတြက္လညး္ ဘာအၿပစ္မွ တင္မေနေတာ့နဲ႔။ အရြယ္ေရာက္တဲ့လူ အမ်ားစုက ဒီလိုပဲ HIV နဲ႔ပြတ္ေရွာင္သြားတတ္ႀကတယ္။ ငါတုိ႔က ကူးစက္ခံရတယ္။ က်န္တဲ့လူေတြက ကံေကာင္းတယ္။
(၁၃) မိမိဆီမွာပဲသိမ္းထားပါ (Accept responsibility)
အေလးအနက္ထားရမွာပါ။ HIV ဟာကိုယ့္ဆီမွာပဲ ရပ္တန္႔ေနရမွာပါ။ ကြန္ဒုံးသုံးပါ။ ေဆးထိုးအပ္ မွ်မသုံးပါနဲ႔။
(၁၄) ကိုယ္လိုပဲ HIV ပိုးရိွသူေတြနဲ႔ စကားေၿပာပါ (Talk to other HIV+ People)
ကုိယ္ေရွ႕ဆက္ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ၿဖတ္
(၁၅) သင္ကိုယ္တိုင္ HIV အေႀကာင္းသင္ယူေလ့လာပါ (Educate yourself about HIV)
စာေစာင္ေတြကို ေငြသြင္းရယူပါ။ မတတ္ႏိူင္တဲ့လူေတြကို အခမဲ႔ေပးေဝတာရိွပါတယ္။ ပညာေပး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္ပါ။ ကုသမႈဆိုင္ရာ ပံ့ပိုးကူညီမႈေတြအတြက္ ေဆြးေႏြးပါ။ အင္တာနက္ကို အသုံးၿပဳပါ။ စာႀကည့္တိုက္ကိုသြားပါ။ ႀကာၿပီၿဖစ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေဟာင္းေတြကို ေရွာင္ႀကဥ္ပါ။ ကုသမႈဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြက အၿမဲေၿပာင္းလဲေနတတ္တယ္။
(၁၆) ကုသမႈေပါင္းစုံကို ဆန္းစစ္ရွာေဖြပါ (Explore complementary therapies)
ဗီတာမင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းေဆးေတြနဲ႔ အပ္စိုက္ကုသမႈေတြဟာ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ပိုက္ဆံေပးစရာ မလိုပါဘူး။ လူအမ်ားစုက ဒါေတြကို ရွာေဖြၿပီး ေရာဂါလကၡဏာေတြ သက္သာေအာင္ရယ္၊ ေဆးရဲ့ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ကုသဖို႔ရယ္ အသုံးၿပဳႀကပါတယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ေတာ့ အရင္တိုင္ပင္ႀကည့္သင့္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ တခ်ိဳ႕ သစ္ၿမစ္သစ္ဥေတြ၊ အပင္ေတြက HIV ကုသေဆးေတြနဲ႔ ဓာတ္မတည့္ပါဘူး။
(၁၇) စိတ္တည္ၿငိမ္ေပ်ာ္ရြင္ဖို႔ အႏုပညာနဲ႔ကုသပါ (Explore art for fun or therapy)
ရြံ႕ေစးနဲ႔အရုပ္ကေလးေတြ ထုလုပ္ပါ။ ကေလးေတြနဲ႔အတူ ေဆးေရာင္ၿခယ္ပါ။ မတတ္ေသးတဲ့ အရာတစ္ခုကို လိုလိုခ်င္ခ်င္ သင္ႀကည့္ပါဦး။
(၁၈) ရႊင္ၿမဴးၿမဴးေလးေနပါဦးလား (Have fun!)
တစ္ေန႔ကို အနည္းဆုံး တစ္ႀကိမ္ေတာ့ အားရပါးရ ရယ္သင့္တယ္။
(၁၉) မူးယစ္ေဆးနဲ႔ အရက္ကိုေလ်ာ့ပါ (Reduce use of drugs and alcohol)
သင္ကိုယ္တုိင္ ဒါမွမဟုတ္ သင့္မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ဟာ ဒါေတြကို သုံးစြဲေနၿပီး ၿဖတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ AA (Alcohol Anonymous) နဲ႔ NA (Nacrotics Anonymous) တို႔က ကူညီပါလိမ့္မယ္။ မူးယစ္ေဆး သုံးစြဲေနၿပီး မၿဖတ္ႏိူင္ (သို႔) မၿဖတ္ခ်င္ၿဖစ္ေနရင္ေတာ့ အဖြဲ႕စည္းေတြမွာ တစ္ခါသုံးအပ္မ်ား ေတာင္းခံပါ။
(၂ဝ) မိမိကုိယ္ကို ခ်စ္ပါ (Pampker yourself)
အေမြးနံ႔သာနဲ႔ေရပူေရေႏြးေလးခ်ိဳ
(၂၁) ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းေရးပါ (Journal writing)
စိတ္ခံစားမႈေတြနဲ႔ သင္ယူမႈေတြကို ေရးခ်ပါ။ သဒၵါနဲ႔ စာလုံးေပါင္းအတြက္ စိတ္မပူပါနဲ႔။ ဒါ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္းအတြက္ေလ…။
(၂၂) သဘာဝတရားကို ခ်စ္ၿမတ္ႏိူးပါ (Appreciate nature)
ေၿခလွမ္းေတြ ရပ္လိုက္ၿပီး ေလထဲကႏွင္းဆီရန႔ံကို ရွာေဖြပါဦး။ ေနဝင္ရွဴခင္းကိုလည္း မလြတ္ေစနဲ႔။
(၂၃) ဘုရားဝတ္ၿပဳ၊ တရားထိုင္ (သို႔) စိတ္ကိုၿမင္ေအာင္ႀကည့္ (Pray, meditate or visualize)
တရားတိပ္ေခြငွား (သို႔) ဝယ္ၿပီး တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္တဲ႔ေနရာမွာ အခ်ိန္ၿဖဴန္းပါ။ တက္ႀကြစြာ လတ္ဆတ္တဲ႔ ပုံရိပ္ေတြ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ စိတ္ကိုၿဖည့္တင္းေပးပါ။
(၂၄) အိမ္ေမြးတိရိစာၦန္မ်ားႏွင့္ ေပ်ာ္ရြင္စြာေဆာ့ကစားပါ (Enjoy the company of a pet)
အိမ္ေမြးတိရိစာၦန္ေတြဟာ အေကာင္းဆုံး အေဖာ္မြန္ေတြၿဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အသုံးေဆာင္ပစၥည္းေတြ လဲလွယ္ေပးတဲ့အခါမွာေတာ့ ႏွာေခါင္းစြပ္နဲ႔ လက္အိတ္တို႔ လိုေကာင္းလိုပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တၿခားလူေတြကို အကူညီေတာင္းပါ။
(၂၅) အႏိွပ္ခံၿခင္း ( Massage)
လိင္စိတ္ႏိႈးႀကြေစၿခင္းမဟုတ္တဲ့ ထိေတြ႔မႈမ်ားဟာ သင့္ခႏၶာကိုယ္ကို သက္ေတာင့္သက္သာၿဖစ္ေအာင္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူၿဖစ္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းနဲ႔ အၿပန္အလွန္ႏိွပ္ေပးလို႔လည္း ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ့ အခမဲ့ႏိွပ္ေပးပါတယ္။
(၂၆) AIDS အဖြဲ႔အစည္းေတြအေႀကာင္း ေလ့လာပါ (Check out an AIDS organization)
လိုအပ္တဲ့ အကူညီကိုေတာင္းခံပါ။ သူတို႔ဘာဝန္ေဆာင္မႈေတြ အခမဲ႔ေပးေနသလဲဆိုတာ ရွာေဖြပါ။ ဥပမာ အပန္းေၿဖနားခိုရာ၊ ပညာေပးၿခင္း၊ ကေလးမ်ားၿပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၿခင္း
(၂၇) တစ္ရက္ခ်င္းအသက္ရွင္ပါ (Take life one day at a time)
ေဆာင္ရြက္စရာကိစၥရပ္ေတြကို မိမိစြမ္းေဆာင္ႏိူင္သေလာက္ ပိုင္းၿခားၿပီး လုပ္ေဆာင္ပါ။ လိုအပ္မယ္ဆုိရင္ မိမိဘဝဟာ တစ္ႀကိမ္မွာ တစ္နာရီပဲဆိုၿပီး သေဘာထားပါ။ တစ္ပတ္တာကို ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ ေက်ာ္ၿဖတ္ သြားမယ္ဆိုတာ သိစရာမလိုဘူးလို႔ မိမိကိုယ္ကို ၿပန္ေၿပာပါ။ ဆရာဝန္နဲ႔ ပထမဆုံးေတြ႔ဆုံဖို႔ရာ အားအင္ေမြးထားဖို႔ပဲလိုတယ္။
(၂၈) အႏ ၱရယ္ၿဖစ္ေစမည့္ အစာမ်ားကို ေရွာင္ပါ (Eat safely)
အသား၊ ငါးနဲ႔ ဥေတြကို အစိမ္းစားၿခင္း (သို႔) မက်က္တက်က္စားၿခင္းတုိ႔မွ ေရွာင္ပါ။ ေရခဲေသတာၱထဲ သိမ္းဆည္းရမယ့္ အစားအေသာက္ေတြကို အၿပင္မွာမထားပါနဲ႔။ ရက္လြန္မေကာင္းေတာ့တဲ႔ အစားအစာေတြ မစားမိပါေစနဲ႔။ သံသယရိွရင္ လႊင့္ပစ္ပါ။
(၂၉) တက္ႀကြစြာ ပါဝင္လႈပ္ရွားပါ (Get involved)
ကေလးေတြကို AIDS ပညာေပး ေဟာေၿပာသူအဖြဲ႔ေတြကို ဆက္သြယ္ပါ။ AIDS အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ေစတနာ႔ဝန္ထမ္း (Volunteer) အၿဖစ္ လုပ္အားေပးပါ။ AIDS တိုက္ဖ်က္သူအၿဖစ္ ခံယူပါ။ လူတုိင္းဟာ HIV/AIDS တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ တစ္ႏိူင္တစ္ပိုင္ ပါဝင္ခြင့္ရိွပါတယ္။
(၃ဝ) ေနာက္ဆုံးမေမ့ဖို႔က (Remember that….)
မင္းတစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ၿမင့္ၿမတ္ႏိူင္
Ref: The Positive Side (CATIE)
Volume 6, Issue 2.
Taking care of yourself by Rebecca Denison
၂ဝဝ၇၊ မတ္လ၊ ဖူးငံုဆယ္ေက်ာ္သက္မဂၢဇင္း
Monday, March 26, 2012
ငါးမင္းေဆြ ရဲ႕ လက္ကမ္းစာ
ခ်စ္ခင္ရိုေသေလးစားအပ္ပါေသာ မိဘျပည္သူမ်ားႏွင့္ ညီေနာင္သားခ်င္းမ်ားခင္ဗ်ား
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးထဲ၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါရန္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲသို႕၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္းကို ကြၽန္ေတာ္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာၾကိဳဆိုပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္သည္ လွည္းကူးျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္သို႕ သြားေရာက္အားေပးခဲ့ပါ သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္မ်ားအား ေဖာ္ျပထားေသာဂ်ာနယ္မ်ားကို ၀ယ္ယူအားေပးဖတ္ရႈခဲ့ပါသည္။
ေကာ့မွဴးျမိဳ႕နယ္ မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အလုပ္လက္မဲ့ျပည္သူမ်ားအား အလုပ္အကိုင္ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ေျပာၾကားမႈကို ကြၽန္ေတာ္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ၾကိဳဆိုပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္သည္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ထိ ေကာ့မွဴး၊ ကြမ္းျခံကုန္းနယ္တြင္ ဆားကြင္းဧက(၂၀၀)ခန္႕ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ ေကာ့မွဴး ကြမ္းျခံကုန္းနယ္ရွိ လယ္ေျမမ်ားသည္ ရႊံ႕ေစးေျမမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေဆာင္းသီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။စပါးတစ္မ်ိဳးတည္းသာ စိုက္ပ်ိဳးၾက ရပါသည္။ ေႏြရာသီတြင္ ပင္လယ္ေရငန္၀င္ေရာက္ရာေဒသျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေႏြစပါးလည္း မစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ၾကပါ။ မိုးစပါးတစ္မ်ိဳးတည္းသာ အားထားၾကရပါသည္။ မိုးစပါးရိတ္သိမ္းျပီးေသာအခါတြင္ ထိုေဒသမွ လယ္ယာလုပ္သားမ်ားအလုပ္အကိုင္မရွိဘဲ အားလပ္ေနၾကပါသည္။ ေကာ့မွဴး၊ ကြမ္းျခံကုန္းႏွင့္ ဖ်ာပံု၊ ေဒးဒရဲနယ္တို႕တြင္ ဆားကြင္းဧက ေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ေဖာ္ထုတ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႕လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ပါလွ်င္ ေႏြရာသီတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ေနေသာ ေကာ့မွဴးကြမ္းျခံကုန္းနယ္မွ လယ္ယာလုပ္သားမ်ား အလုပ္အကိုင္ရရွိႏိုင္ပါလိမ့္ မည္။ ေရခ်ိဳေရငန္စပ္ေဒသႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ တီလားပီးယားႏွင့္ ကကတစ္ငါးမ်ားကို ဧကေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ေမြးျမဴႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႕ေမြးျမဴႏိုင္ပါလွ်င္ ေဒသခံအလုပ္လက္မဲ့မ်ား အလုပ္အကိုင္ရရွိႏိုင္ပါမည္။ ေဒသ၏ လူတစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြလည္း တိုးတက္မ်ားျပား လာပါလိမ့္မည္။
ဆားကုန္ၾကမ္းမွေန၍ ေကာ့စတစ္ဆိုဒါ၊ အေရာင္ခြၽတ္ေဆးမႈန္႕၊ ဟိုက္ဒရိုကလိုရစ္အက္ဆစ္စသည့္ ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ပါ သည္။ ထိုဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားကို စက္မႈလုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အသံုးျပဳၾကပါသည္။ သို႕ပါ၍ စက္မႈထြန္းကားေသာႏိုင္ငံမ်ား သည္ ဆားသံုးစြဲမႈအလြန္ျမင့္မားပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ဆားသံုးစြဲမႈတြင္ စက္မႈကုန္ၾကမ္းအျဖစ္သံုးျခင္းက စားသံုးျခင္းထက္ အဆ(၉၀) ျမင့္မားပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဆားကို စက္မႈကုန္ၾကမ္းအျဖစ္သံုးျခင္းက စားသံုးျခင္းထက္(၁၀)ဆပိုမ်ားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ဆားကို စက္မႈကုန္ၾကမ္းအျဖစ္သံုးစြဲျခင္းသည္ စားသံုးျခင္း၏ (၁၀)ပံု (၁)ပံုမွ်သာရွိပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေလာက္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ျဖိဳး လာလွ်င္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌လက္ရွိ ဆားကြင္းဧကထက္ (၁၀)မွ် တိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါ ေႏြရာသီတြင္ အလုပ္ လက္မဲ့ျဖစ္ေနေသာ ေကာ့မွဴးကြမ္းျခံကုန္းနယ္မွ လယ္ယာလုပ္သားမ်ားအပါအ၀င္ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္း၊ ရခိုင္ ျပည္နယ္၊မြန္ျပည္နယ္တို႕မွ လယ္ယာလုပ္သားမ်ား တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး အလုပ္အကိုင္ရရွိၾကပါလိမ့္မည္။
သို႕ေသာ္ ယခုလက္ရွိအေျခအေနတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႕က စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ ဆားကုန္ၾကမ္း သံုးစြဲသည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား မထြန္းကားခဲ့ပါ။
ျပည္တြင္း စားသံုးမႈတစ္ခုတည္းကိုသာ အားကိုးေနရျခင္းေၾကာင့္ ယခုအခါ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဆားကြင္းမ်ား ၃၀%ခန္႕ ရပ္ဆိုင္းသြားၾကပါ သည္။ ဆားေတာင္သူမ်ား၊ ဆားလုပ္သားမ်ား၊ လုပ္ငန္းမဲ့ဘ၀၊ အလုပ္လက္မဲ့ဘ၀သို႕ ေရာက္ခဲ့ၾကရပါသည္။ ေခ်းေငြမ်ားကိုသာ ျပန္ လည္ေပးဆပ္ရမည္ဆိုပါက ကြၽန္ေတာ္အပါအ၀င္ ဆားေတာင္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ေဒ၀ါလီ(လူမြဲ)ခံယူၾကရပါလိမ့္မည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံထြက္ငါးမ်ားကို အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႕က စီးပြားဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႕သည့္အေနျဖင့္ ၀ယ္ယူျခင္းမျပဳၾကေသာ ေၾကာင့္ လက္ရွိ ငါးေမြးကန္မ်ားပင္ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းေလွ်ာ့ခ်ေနရပါသည္။
ဤသည္မွာ ကြၽန္ေတာ္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ ဆားလုပ္ငန္းႏွင့္ ငါးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းတို႕မွ အေျခအေနတို႕သာျဖစ္သည္။ အျခား လယ္ယာက႑၊ စက္မႈက႑၊ခရီးသြားလာေရးက႑တို႕မွ လုပ္ငန္းတို႕သည္လည္း စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းဒဏ္ကို မရွဴမလွ ခံစားေနရေပလိမ့္မည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႕က ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ေတာင္းဆိုခဲ့ ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အလုပ္လက္မဲ့ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကို အလုပ္အကိုင္ရေစလိုပါလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြားပိတ္ဆို႕ ဒဏ္ခတ္ ရန္ မိမိ၏ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းရပါမည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ ေျပာဆိုရပါမည္။
အလုပ္လက္မဲ့ ေက်းလက္ျပည္သူမ်ားကို အလုပ္ရရွိေအာင္လုပ္ေပးမည္ဟု ေျပာဆိုျပီး တကယ္လက္ေတြ႕တြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြား ပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ရန္ မိမိ၏ေတာင္းဆိုမႈကို မရုပ္သိမ္းခဲ့ပါလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မိမိႏွင့္ ပါတီေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရရွိရန္ ရိုးသားေသာ ေက်းလက္ျပည္သူတို႕၏ မေနာအၾကိဳက္ကိုလိုက္ကာ မဲဆြယ္စည္းရံုးသူျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။
အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အလယ္ပစၥယံညီလာခံတြင္
"အခ်ိဳ႕ေသာ လူလိမ္ လူညာတို႕က ရိုးသားေသာေက်းလက္ျပည္သူတို႕၏ မေနာအၾကိဳက္ကိုလိုက္ကာ အငိုက္ဖမ္းျပီး စားေပါက္ထြင္ျခင္း ကို ႏိုင္ငံေရးဟု ဆိုရမည္ေလာ"
ဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါသည္။ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္ ဦးႏုသည္ ရိုးသားေသာ ေက်းလက္ျပည္သူတို႕၏ မေနာအၾကိဳက္ကိုလိုက္ကာ မိမိႏွင့္ မိမိပါတီ အာဏာရရန္ မဲဆြယ္စည္းရံုးခဲ့ပါသည္။ ဦးႏုသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏သမိုင္း၀င္ေမးခြန္းကို ေျဖဆိုသင့္ခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ ဦးႏုမေျဖဆိုခဲ့ပါ။
ယခုအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ေမးခြန္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျဖဆိုရန္အလွည့္သို႕က်ေရာက္ေနပါျပီ။
အစိုးရ၏ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေရးေဆာင္ရြက္မႈအားနည္းျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြားပိတ္ဆို႕ ဒဏ္ ခတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
အစိုးရက လူ႕အခြင့္အေရးရရွိေအာင္ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးမွ စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းကို ရုပ္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဤသို႕ျမန္မာႏိုင္ငံအား စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းကို လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးတို႕ႏွင့္ အလဲအလွယ္ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႕အား ျပန္ေပးဆြဲျခင္းႏွင့္တူေနပါသည္။
ျပည္သူမ်ား အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိလာေစရန္ စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းကို ဖယ္ရွားေပးရန္မွာ တစ္ပိုင္းသတ္သတ္ျဖစ္ျပီး လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအေရးတို႕အေပၚ အစိုးရ၏ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပရန္မွာ တစ္ပိုင္းသတ္သတ္ျဖစ္ပါသည္။ ငရဲမင္းလည္း မွားေနပါသည္။
ငရဲမင္း၏အမွားမ်ားကို ျပဳျပင္ရန္လိုပါသည္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားတြင္ 'ငရဲမင္းႏွင့္ ငမင္းေဆြ'ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္ေရးသား ခဲ့ပါသည္။
အီရတ္ႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႕က စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေဆး၀ါးမ်ားျပတ္ေတာက္သြား ျပီး အီရတ္ကေလးငယ္အေျမာက္အမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းသည္ လူသားေတြကို ေသေစႏိုင္တဲ့ အထိ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္သည္ဆိုသည္ကို ဘယ္လိုမွမျငင္းႏိုင္ပါ။
စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းကို အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ျခင္းမဟုတ္ဘူးလို႕ မစု(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)ျငင္းမွာလား၊ ခိုင္လံုတဲ့အေၾကာင္း ျပခ်က္နဲ႕တကြ လူသိရွင္ၾကား မစု ျငင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္၊ ဒီလိုမွမျငင္းႏိုင္လွ်င္ေတာ့ စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းဟာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ ခိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္လို႕ မစု၀န္ခံရပါလိမ့္မည္ ဟု 'ငါးမင္းေဆြမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သို႕(၂)' အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ေရးသားခဲ့ပါသည္။
ထိုအိတ္ဖြင့္ေပးစာကို ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရံုးသို႕ ေပးပို႕ခဲ့ပါသည္။ ေရာင္းအားေကာင္းေသာ ျပည္တြင္းသတင္း ဂ်ာနယ္မ်ားကလည္း ေဖာ္ျပေပးခဲ့ၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ ေပးပို႕ျပီး တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္တိုင္ေအာင္၊ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ပါရွိျပီး တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္တိုင္ေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းသည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္း ဟုတ္/မဟုတ္ ဆိုသည္ကို ဘာမွ မေျပာဆိုခဲ့ပါ။
ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားကို အေၾကာင္းၾကားျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရံုးသို႕ ကြၽန္ေတာ္သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုလိုပါေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ရံုးတြင္ ယဥ္ေက်းစြာ ခြင့္ေတာင္းခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ငါးမင္းေဆြ ႏွင့္ မေတြ႕ႏိုင္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ရံုးအဖြဲ႕မွဴးျဖစ္သူ ဦး၀င္းထိန္က မီဒီယာမ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ လူသိရွင္ၾကားေျပာ ဆိုခဲ့ပါသည္။
ခ်စ္ခင္ရိုေသေလးစားအပ္ေသာ မိဘျပည္သူမ်ားႏွင့္ ညီေနာင္သားခ်င္းမ်ားခင္ဗ်ား
စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းသည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ခိုင္လံုေသာအေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ားျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူတို႕ကို ရွင္းလင္းတင္ျပရန္လိုပါသည္။
ထိုသို႕မွ မရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့လွ်င္ စီးပြားပိ္တ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းသည္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀န္ခံေျပာဆိုရပါလိမ့္ မည္။
၀န္ခံျပီးေသာအခါ
"အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႕မွ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ရန္ ကြၽန္မ၏ေဆာင္းဆိုမႈသည္ မွားယြင္းခဲ့ပါေၾကာင္း သို႕ပါ၍ ထိုေတာင္းဆိုမႈကို ရုပ္သိမ္းပါေၾကာင္း"
လူသိရွင္ၾကား ေျပာဆိုရပါလိမ့္မည္။
သို႕မွသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕ကို မဲေပးသင့္/မသင့္ စဥ္းစားႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ထိုသို႕မဟုတ္ဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ စီးပြားပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခုအတိုင္း ဟိုလိုလိုဒီလိုလိုလုပ္ေန ပါလွ်င္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕ကို မဲေပးရန္ လံုး၀ထည့္သြင္းစဥ္းစားမည္မဟုတ္ပါ။
ဤသည္မွာ ကြၽန္ေတာ္ ငါးမင္းေဆြ၏ သေဘာထားျဖစ္ပါသည္။
ခ်စ္ခင္ရိုေသေလးစားအပ္ေသာ မိဘျပည္သူမ်ားႏွင့္ ညီေနာင္သားခ်င္းမ်ားခင္ဗ်ား
မိဘျပည္သူမ်ားႏွင့္ ညီေနာင္သားခ်င္းတို႕အေနျဖင့္ မဲဆႏၵနယ္ေျမတြင္ မိမိတို႕ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာပါတီႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရွိပါက မဲရံုးသို႕သြားရာက္ျပီး မျဖစ္မေနဆႏၵမဲေပးရန္လိုပါသည္။ ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံသားတိုင္း၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္။ မိမိတို႕မဲဆႏၵနယ္ေျမတြင္ မိမိ တုိ႕ၾကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ပါတီလည္းမရွိ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းလည္းမရွိဟုဆိုပါက မဲရံုမသြားဘဲလည္း ေနႏိုင္ပါသည္။
ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံသားတိုင္း၏အခြင့္အေရးျဖစ္သည္။
စာၾကြင္း။ ။ ၂၄ရက္ေန႕ ကြၽန္ေတာ္အလုပ္ရွိရာ မဂၤလာေတာင္ညြန္႕ဘက္က လမ္းသြယ္တစ္ခုတြင္ A4 Size စာရြက္အစံုေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား လမ္းေဘးမွာေတြ႕ရသျဖင့္ ေကာက္ယူဖတ္ၾကည့္ရာ ငါးမင္းေဆြ၏ လက္ကမ္းေ၀သည္ဆိုေသာ စာရြက္မ်ားျဖစ္သည္ကိုေတြ႕ရ ပါသည္။ သူေျပာသည္မ်ား မွန္သည္မမွန္သည္ဆိုတာကိုေတာ့ စာဖတ္သူမ်ားသာ ဆံုးျဖတ္ၾကည့္ၾကေစခ်င္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ျပန္လည္ ေ၀ငွရံုသက္သက္ျဖစ္ပါသည္။ မူရင္း စာရြက္ထဲမွ ငါးမင္းေဆြလက္မွတ္ပါသည့္ စာမ်က္ႏွာအား ဓာတ္ပံုအျဖစ္ပူးတြဲေဖာ္ျပလိုက္ ပါသည္။ စာလံုးအက်အေပါက္ကိုေတာ့ မူရင္းစာထဲမွာပါသည့္အတိုင္း ကြၽန္ေတာ္ျပန္လည္ရိုက္ထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
Sunday, March 25, 2012
အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လိုအပ္တဲ့ ေဆးစစ္ျခင္းမ်ား
Health Screening က်န္းမာေနဘို႔ ေရာဂါၾကီးေတြ မခံစားရခင္ကတည္းက ပံုမွန္ ေဆးစစ္ေနသင့္တယ္။ မျဖစ္ခင္ ၾကိဳတင္တဲ့ အေလ့အထကေန ကိုယ့္အသက္၊ သူမ်ားအသက္ေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ Pap test သားအိမ္-ကင္ဆာ စစ္ေဆးနည္းနဲ႔ Breast exam ရင္သား စစ္ေဆးနည္းေတြကို ပံုမွန္စစ္ေနသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြကိုလဲ ကိုယ္ဟာ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တဲ့-ကူးႏိုင္တဲ့ အတန္းအစားထဲမွာ ပါေနရင္ စစ္ရလိမ့္မယ္။ အေစာဆံုး သိလာရင္ ေစာေစာကုသဘို႔ အခြင့္သာျပီး အသက္ပိုရွည္ရွည္ ေနႏိုင္ပါမယ္။ ဘာလို႔ အေရးၾကီးတာလဲ။ ကင္ဆာလို၊ ဆီးခ်ိဳလိုေရာဂါေတြကို ေရာဂါလကၡဏာ မေပၚခင္ကတည္းက စမ္းလို႔သိႏိုင္တယ္။ ဘယ္နည္းနဲ႔ စမ္းရသလဲဆိုတာ အသက္၊ Risk factors ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အႏၲရာယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြအေပၚ မူတည္တယ္။
1. Breast Cancer ရင္သား-ကင္ဆာ။ ေစာေစာသိေလး အသက္ပိုရွည္ရွည္ေနႏိုင္ေလျဖစ္
2. Cervical Cancer သားအိမ္ေခါင္း-ကင္ဆာ။ သားအိမ္အဝေနရာကို Human papillomavirus (HPV) ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ခဏခဏ ကူးစက္တာခံရရင္ သားအိမ္ေခါင္း-ကင္ဆာ ျဖစ္ဘို႔ အႏၲရာယ္မ်ားတယ္။ ေစာေစာစမ္း လို႔သိရင္ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုဘို႔လဲ လြယ္တယ္။ Abnormal precancerous cells တကဲ့ကင္ဆာမတိုင္ခင္ (ဆဲလ္) ေတြ မူမမွန္ ျဖစ္ကတည္းက သိႏိုင္တယ္။ Pap test (ပက္ပ္-တက္စ္) နည္းလုပ္ပါတယ္။ အေမရိကားမွာ အသက္ ၂၁ ႏွစ္မိန္းကေလးတိုင္းကိုစစ္ေစတယ္
3. Osteoporosis and Fractured Bones အရိုးေပ်ာ့ေရာဂါ။ Osteoporosis ဆိုတာ အရိုးေတြ အရင္ကေလာက္ မသန္မာဘဲ ကြ်တ္ဆတ္လာတဲ့ေရာဂါျဖစ္တယ္။ က်ိဳးလြယ္လာမယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးဆံုး ခ်ိန္ေနာက္ပိုင္း ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ေတာ္ေတာ္တန္တန္ ထိခိုက္ခံရတာနဲ႔ က်ိဳးလြယ္မယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ရင္ Osteoporosis Screening Tests လုပ္သင့္တယ္။ Dual Energy X-ray Absorptiometry (DXA) လို႔ေခၚတယ္။ Bone density testing အရိုးရဲ႕ ထူထဲမႈကို စစ္ႏိုင္တယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္သူတိုင္းကို စစ္ေစတယ္။
4. Skin Cancer အေရျပား ကင္ဆာ။ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးက Melanoma (မလင္ႏိုးမား) ျဖစ္တယ္။ အေရျပားရဲ႕ အေရာင္ျခယ္ (ဆဲလ္) ေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြက မ်ိဳးရိုးလိုက္ျဖစ္ၾက တယ္။ ေနေလာင္တာ၊ ေနစာလံႈတာေတြကေနလဲ ပိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ တျခား အေရျပား ကင္ဆာေတြက Basal cell နဲ႔ Squamous cell skin cancers ေတြျဖစ္တယ္။ ေစာေစာသိရင္ ေစာေစာကုလို အသက္ ပိုရွည္ႏိုင္တယ္။ American Cancer Society နဲ႔ American Academy of Dermatology ေတြကေန လမ္းညႊန္ထားတာက အေရျပားတေနရာရာမွာ အေရာင္။ ပံုပန္း၊ အရြယ္အစား ေျပာင္းလဲ လာတာေတြ ရွိရင္ ေဆးစစ္ပါ။
5. High Blood Pressure (Hypertension) ေသြးတိုး။ အသက္ရလာေလေလ ေသြးတိုးျဖစ္ႏိုင္ေလ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေလေလ ျဖစ္ႏိုင္ေလ။ လူေနမႈပံုစံနဲ႔လဲ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ေသြးတိုးေၾကာင့္ ဆိုးလွတဲ့ က်န္းမာေရး အႏၲရာယ္ေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ Aneurysm ေသြးေၾကာေဖါင္းေရာဂါ၊ Heart disease ႏွလံုးေရာဂါ၊ Stroke ေလျဖတ္တာနဲ႔ Kidney failure ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ပံုမွန္ ေသြးဖိအားက 120/80 ရွိရမယ္။ 140/90 ထက္ေက်ာ္ရင္ ေသြးတိုး ရွိခ်င္ေနျပီလို႔ သတ္မွတ္တယ္။
6. Cholesterol Levels (ကိုလက္စေထာ) အဆီဓါတ္။ အမ်ိဳးအစား ၂ ခုထဲက LDL မ်ားေနရင္ မေကာင္းဘူး။ bad Cholesterol ေခၚတယ္။ Atherosclerosis ေသြးလႊတ္ေၾကာက်ဥ္းတာ-မာတာျဖစ္ေ
7. Type 2 Diabetes ဆီးခ်ိဳ (အမ်ိဳးအစား ၂) တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ ၃ ပံု ၁ပံုက ဆီးခ်ိဳရွိေနတာကို မသိၾကဘူး။ သူတို႔ဆီမွာ ေသဆံုးရျခင္းအေၾကာင္းရင္မွာ ဆဌမလိုက္တယ္။ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ Heart disease ႏွလံုးေရာဂါ၊ Stroke ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ Kidney disease ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ Blindness မ်က္စိကြယ္တာ၊ Nerve damage အာရံုေၾကာထိခိုက္တာေတြ ဆက္-တြဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳ ကို ေစာေစာသိရင္ Diet, Exercise, Weight loss အစားဆင္ျခင္၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့တာနဲ႔ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ Fasting plasma glucose ေသြးစစ္နည္းနဲ႔စမ္းရတယ္။ blood sugar level ေသြးထဲကသၾကားဓါတ္ 100 to 125 ဆိုတာ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ခ်င္ခ်င္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။ 126 ထက္မ်ားရင္ ဆီးခ်ိဳ။ ၄၅ ႏွစ္ေက်ာ္သူတိုင္း ေကာင္းေနေပမဲ့ ၃ ႏွစ္တခါ စစ္ေနပါ။ မ်ိဳးရိုးရွိသူေတြ အလားအလာ ရွိသူေတြက ဒိထက္ေစာေစာ စစ္ေနသင့္တယ္။
8. Human Immunodeficiency Virus (HIV) (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ) ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးရွိေနရင္ AIDS ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေသြးနဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြထဲမွာပါေနလို႔ ဒါေတြကေန ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ ျဖစ္ရင္ ေပ်ာက္သြားတဲ့ အထိ ကုလို႔ မရေသးဘူး ကာကြယ္ေဆးလဲ မေပၚေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေစာေစာသိရင္ သူမ်ားေတြကို မကူးေအာင္၊ ျဖစ္ေနတာ သက္သာေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္။ အရင္ဆံုး ELISA or EIA နည္းနဲ႔စမ္းရတယ္။ ေသြးထဲမွာ HIV antibodies (အင္တီေဘာ္ဒီ) ရွိ-မရွိစစ္တာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တဆင့္ Western blot assay နည္းျဖစ္တယ္။ ေသျခာေအာင္ လုပ္တာပါ။ ဒါေတာင္ ထပ္စမ္းရေသးတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ပိုးဝင္ခံရျပီး ၂ လေနရင္ စမ္းေတာ့ အေပါင္းျပတယ္။ တခ်ိဳ႕က ၆ လေနမွျပတယ္။ အႏၲရာယ္ရွိသူနဲ႔ လိင္မဆက္ဆံဘဲေနတာ နဲ႔ (ကြန္းမ္) သံုးျပီး ဆက္ဆံနည္းနဲ႔သာ အေကာင္းဆံုးကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ တျခား လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြ ကိုပါ ကူးမလာေအာင္ဆင္ျခင္မွ HIV လဲ ကူးလာဘို႔ အခြင္မသာျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ ပိုးေတြ႔ရင္ ဆင္ျခင္စရာေတြ အမ်ားၾကီး လုပ္ရမယ္။
9. Colorectal Cancer အစာေဟာင္းအိမ္-ကင္ဆာဟာ ကင္ဆာေၾကာင့္ေသဆံုးရတာထဲမွာ ဒုတိယလိုက္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အဆုပ္-ကင္ဆာ နဲ႔ ရင္သား-ကင္ဆာျပီးေနာက္ တတိယလိုက္တယ္။ ျဖစ္ကာစမွာ Colon polyps ဆိုတဲ့ အသီးေလးကေနမွ ကင္ဆာျဖစ္လာလို႔ ဒီအဆင့္မွာ သိျပီး ကုသသင့္တယ္။ Colonoscopy နည္းနဲ႔ စစ္ရင္ ေစာေစာသိမယ္။ စစ္ေနရင္းနဲ႔ ေတြ႔ရင္ တခါထဲ ထုတ္ျပစ္ႏိုင္တယ္။ Flexible sigmoidoscopy ကရိယာကိုလဲ သံုးတယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ရင္ စစ္ေဆးသင့္တယ္။
10. Glaucoma မ်က္စိ ေရတိမ္။ Optic nerve မ်က္စိ-အာရံုေၾကာကို ပ်က္စီးေစလို႔ မ်က္စိကြယ္ေစႏိုင္တယ္။ Primary open angle glaucoma အမ်ိဳးအစားက အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ေရာဂါလကၡဏာ မခံစားဘဲေနလို႔ သိရင္ ေနာက္က်ေနတတ္တယ္။ အသက္ ၄ဝ ေက်ာ္ရင္ ၂-၄ ႏွစ္တခါ စစ္သင့္တယ္။ မိသားစု ရာဇဝင္ရွိသူ၊ မ်က္စိ ခိုက္မိဘူးသူ၊ (စတီရြိဳႈက္) ေဆးေသာက္ဘူးသူေတြက ပိုဂရုစိုက္ဘို႔ လိုတယ္။
11. Hepatitis B Screening အသဲေရာင္ (ဘီ) ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကေနျဖစ္ေစတယ္။ ပိုးဝင္ကာစမွာ အားယုတ္တာ၊ ဆီး-မ်က္လံုးဝါတာ၊ ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္တာေလာက္သာ ခံစားရတယ္။ သူတို႔ထဲက ၁-၃% ကေန Carriers ေရာဂါသယ္ပို႔ေနသူေတြ ျဖစ္လာမယ္။ အသဲမွာ နာတာရွည္ေရာင္တဲ့အဆင့္ကေန အသဲ-ကင္ဆာ တခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ Hepatitis B surface antigen (HBsAg) test နည္းနဲ႔ ပိုးရွိ-မရွိစစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ စစ္တာ အေရးၾကီးတယ္။ သူ႔ကေလးကို ကူးႏိုင္တယ္။ ေမြးေမြးခ်င္း ေဆးေတြထိုးရမယ္။ တခါစစ္လို႔ မေတြ႔တိုင္းေတာ့ ပိုးဝင္မထားဘူးလို႔ ေျပာမရေသးဘူး။ ထပ္စစ္ရမယ္။ Hepatitis B surface antigen (anti-HBs) test နည္းက အေပါင္းျပေနသူဟာ HBV antibodies (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေတြရွိေနတာမို႔ ေရာဂါကို ခံႏိုင္ရည္ရွိသူ ျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားသူေတြလဲ အဲလိုျပမယ္။ Antibody to hepatitis B core antigen (anti-HBc) test စမ္းသပ္နည္း အေပါင္းျပတယ္ဆိုတာ HBV infection ေရာဂါရွိေနတာျဖစ္တယ္။ နာတာရွည္ အသဲေရာင္ေနတယ္။ သူမ်ားကိုလဲ ကူးေစႏိုင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Acute infection လတ္တေလာ ကူးစက္ခံထားရျပီး နလံထေနတယ္၊ ခံႏိုင္ရည္လဲ တစိတ္တပိုင္းရွိေနတာျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ စမ္းသပ္နည္း ၂ ခုထပ္လုပ္ရမယ္။ E antigen blood test နည္းက အေပါင္းျပေနရင္ ေသြးထဲ မွာ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနျပီး၊ သူမ်ားကို အလြယ္တကူ ကူးစက္ေစမယ္။ Hepatitis B DNA test စမ္းနည္းကေန Viral load ေသြးထဲမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားေနသလဲ သိေစတယ္။ ေဆးကုတာ ထိေရာက္မႈ ကို တိုင္းတာႏိုင္တယ္။ Liver function tests နည္းနဲ႔ အသဲအေျခအေနကို သိေစတယ္။ Liver biopsy လုပ္ရင္ အသဲေရာဂါကို အေသအျခာ သိမယ္။
12. Hepatitis C virus (HCV) အသဲေရာင္ (စီ)။ Anti-HCV test နည္းနဲ႔ Antibodies (အင္တီေဘာ္ဒီ) ရွိ-မရွိ သိႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္ထားတာ အသစ္လား၊ အေဟာင္းလား ခြဲမရဘူး။ HCV recombinant immunoblot assay (RIBA) test ကိုလဲ တြဲလုပ္ႏိုင္တယ္။ HCV antibodies ကိုဘဲ စမ္းတယ္။ ဒီ ၂ နည္းက အတူတူသေဘာသာ သိရမယ္။ HCV RNA test ဆိုတာ အရည္အေသြးစမ္းတာျဖစ္တယ္။ Positive ဒါမွမဟုတ္ Detected ဆိုတာ HCV viral RNA ေတြ႔လို႔ျဖစ္တယ္။ Negative ဒါမွမဟုတ္ Not detected ဆိုတာကို ေဆးကုသအျပီးစမ္းတယ္။ အခုဒီနည္းေတြကို သိပ္မလုပ္ေတာ့ဘူး။ HCV Viral Load (HCV RNA test, Quantitative) နည္းက ေသြးထဲမွာ viral RNA particles ေတြဘယ္ေလာက္မ်ားလဲသိေစမယ္။ Viral load tests နည္းကို ေဆးကုေနတံုးလုပ္တယ္။ ေဆးကုကာစ ၃ လမွာ ခဏခဏစစ္တယ္။ ေဆးကု တာ ေအာင္ျမင္ရင္ ၄-၁၂ ပါတ္ေနေတာ့ ၉၉% က်သြားမယ္။ Viral genotyping နည္းက အမ်ိဳးအစားခြဲသိေစတယ္။ အဓါကအမ်ိဳးအစား ၆ ခုရွိတယ္။ USPSTF အဖြဲ႔က ေရာဂါလကၡဏာ မရွိသူေတြကို Screening for (HCV) infection စမ္းဘို႔ မလိုဘူးလို႔ ဆိုတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ (၃-၃-၂ဝ၁၂)
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ - အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လိုအပ္တဲ့ ေဆးစစ္ျခင္းမ်ား
Saturday, March 24, 2012
““က်ဳံကူးရြာသား ဦးသိန္းစိန္ (သို႔မဟုတ္) စစ္ပံုမက်ေသာ စစ္သားတေယာက္”
ဦးသိန္းစိန္ဟာ သူရဲ႕ တာ၀န္ သက္တမ္းတေလွ်ာက္လံုးနီးပါးမွာ ကမၻာ့အရက္စက္ဆံုး စစ္အစိုးရရဲ႕ အရာရွိႀကီး တေယာက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ သမၼတျဖစ္လာတဲ့ တႏွစ္အတြင္းမွာ လူဦးေရ ၅၅ သန္းရွိတဲ့ တုိင္းျပည္ကို အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား က်ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံအျဖစ္ကေန ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေအာင္ ဦးေဆာင္ၾကိဳးပမ္းလာပါတယ္။
ႏုိင္ငံကို ေျပာတဲ့ သူရဲ႕မိန္႔ခြန္းက စကားအတုိင္းဆိုရင္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ နက္နက္ရႈိင္းရိႈင္း အျမစ္တြယ္ေနတဲ့ အတိတ္က အေမြဆုိးေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားဖို႔ သံဓိဌာန္ခ် လုပ္ေဆာင္လာပါတယ္။
စာဖတ္၀ါသနာႀကီးတဲ့၊ မ်က္မွန္တပ္ထားသူ၊ ပေဟဋိဆန္ဆန္ ဦးသိန္းစိန္တေယာက္ အာရွက အဆင္းရဲဆံုး တုိင္းျပည္၊ အထီးက်န္ဆန္ဆန္ တုိင္းျပည္ကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ ဘာေၾကာင့္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ရသလဲ ဆုိတာကေတာ့ တိတိက်က် အေျဖေပးဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဂိုဘာ့ေခ်ာဗ္လို႔ ေခၚလာၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေရးၾကသားၾကတာေတြကလည္း နည္းပါတယ္။ ဒါကလည္း ျမန္မာျပည္က လက္ရွိ အေျပာင္းအလဲေတြက ကြဲလြယ္ရွလြယ္ အေျခအေနေၾကာင့္ ေျပာဖို႔ ေစာေသးလို႔ လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေမြးရပ္ဇာတိ က်ံဳကူး ဆုိတဲ့ ေခ်ာင္က်က် ရြာကေလးကို သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ဘယ္လုိလူမ်ဳိးလဲဆိုတာက တစြန္းတစ အကဲခတ္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ အေျပာင္းအလဲေတြကို သူ႔ဘာေၾကာင့္ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးႀကီးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနသလဲ၊ ဘာေတြက သူ႔ကို တြန္းအား ေပးလုိက္သလဲဆုိတာကို သဲလြန္စေတြရႏုိင္ ပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဇာတိ က်ံဳကူး ဆုိတဲ့ ရြာကေလးဟာ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြ်န္းေပၚက ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ ေခ်ာင္းေတြ၊ ေျမာင္းေတြ၊ ျမစ္ေတြနဲ႔ ကြန္ယက္ဖြဲ႔ထားတဲ့ ေဒသ ေလးပါ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္က အိႏၵိယသမုဒၵရာကေန ဆုိင္ကလုန္းမုန္းတုိင္း ေမႊေႏွာက္တုိက္ခတ္သြားတဲ့ ေနာက္ ဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ ေၾကေနခဲ့တဲ့ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသကို ဦးသိန္းစိန္ တေယာက္ျပန္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဆုိင္ကလုန္း နာဂစ္ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ အေသအေပ်ာက္ ရွိခဲ့တဲ့ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သမုိင္းမွာေတာ့ အဆိုးရြားဆံုး သဘာ၀ကပ္ေဘးႀကီးပါပဲ။
ဦးသိန္းစိန္ ငယ္ဘ၀က ေနခဲ့တဲ့ ေျမၾသဇာေကာင္းတဲ့ ေက်းလက္ေဒသေလးဟာလည္း မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ရြာေတြလည္း ျပားျပား၀ပ္၊ လူေသအေလာင္းေတြကလည္း ေရစုန္ေရဆန္မွာ ေပါေလာ ေမ်ာေနတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္သြားပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဦးသိန္းစိန္က ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ သဘာ၀ကပ္ေဘးကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠဌလည္း ျဖစ္တာေၾကာင့္၊ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္အေနနဲ႔ အေရးေပၚ အေျခအေနကို သူကိုယ္တုိင္ ကုိင္တြယ္ခဲ့ရပါတယ္။ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ေဒသကို ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ေခါက္တံု႔ ေခါက္ျပန္သြားခဲ့တဲ့အခါမွာ ဆင္းရဲႏုံခ်ာလွတဲ့ သူ႔တုိင္းျပည္ေလးဟာ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္းလို ၾကီးမားတဲ့ သဘာ၀ကပ္ေဘးၾကီးကို ရင္ဆုိင္ႏိုင္ဖို႔ ဘာမွ ျပင္ဆင္မထား ပါလားဆုိတာကို စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ သူေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
"နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္းကေတာ့ စိတ္ေျပာင္းလဲေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားပါပဲ၊ ဆုိင္ကလုန္းနဲ႔ႀကံဳတဲ့ အခါမွာ အစိုးရေဟာင္းလက္ထက္မွာ အကန္႔အသတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ရွိေနသလဲဆုိတာကို သူသိသြားတယ္" လို႔ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ျမန္မာအီးဂရက္ သုေတသနအဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္ ဦးတင္ေမာင္သန္းက ေျပာပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အဓိက ၿမိဳ႕ႀကီးမွာ အေျခစုိက္တဲ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို မူ၀ါဒအႀကံဥာဏ္ေတြ ေပးေနတဲ့အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္အတြက္ ေနာက္ထပ္အေၾကာင္းရင္းေတြလည္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ သူတာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္တာ ကာလမွာ ဦးသိန္းစိန္ဟာ တုိ္င္းျပည္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရာက္ဖူးပါတယ္၊ ဒါဟာ ျမန္မာျပည္ကခြာၿပီး၊ တျခားႏုိင္ငံေတြကို မ်ားမ်ားစားစားမေရာက္ဖူးၾကတဲ့ တျခားထိပ္တန္း အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ၾကားက ကြာျခားခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ စင္ကာပူလည္း ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အစည္းအေ၀းတခုအတြက္ နယူးေယာက္ကိုလည္း ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ စီးပြားေရးအရ ဘယ္ေလာက္ ေနာက္ေကာက္က်ေနသလဲဆုိတာ သူ႔ကို မ်က္စိဖြင့္ေပးခဲ့သလို ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္သြား ႏုိင္ပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္ဟာ အာရွမွာ အမြဲဆံုးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္တပ္ထဲမွာ ဦးသိန္းစိန္တေယာက္ အဆင့္ဆင့္ရာထူးတက္လာတာကို သိမွီသူေတြက ဦးသိန္းစိန္ဟာ သစၥာေစာင့္သိသူ တေယာက္ျဖစ္သလုိ၊ စစ္အစိုးရအဖြဲ႔ထဲက တျခားအဆင့္ျမင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မတူဘဲ လူမွႈဆက္ဆံေရးေျပျပစ္သူလည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက မူးယစ္ေမွာင္ခုိမွႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ရွိတဲ့ ေရႊႀတိဂံေဒရဲ႕ တုိင္းမွဴးလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုငယ္ေလးေတြ မ်ဳိးစံုေနထုိင္တဲ့ ေဒသရဲ႕ တုိင္းမွဴးဘ၀မွာလည္း ဦးသိန္းစိန္ဟာ တျခားတုိင္းမွဴးေတြေလာက္ မရက္စက္တဲ့ တုိင္းမွဴးျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ရွမ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာနက ဦးခြန္ဆုိင္းက ေျပာပါတယ္။
"ဒီေဒသက ျပည္သူေတြကို ဘယ္တုိင္းမွဴးကို အႀကိဳက္ဆံုးလဲလို႔ ေမးၾကည့္ရင္ ဦးသိန္စိန္ လို႔ ေျဖၾကလိမ့္မယ္ဗ်၊ ပိုၿပီး တိတိက်က်ေျပာရရင္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ဟာ လူမုန္းအနည္းဆံုး တုိင္းမွဴးတေယာက္ပါပဲ" လို႔ ဦးခြန္ဆုိင္းက တယ္လီဖုန္း အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာပါတယ္။
လူေတြၾကားထဲမွာ ပေဟဋိျဖစ္ေနတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းတရပ္က ဦးသိန္းစိန္တေယာက္ ဘယ္ကေနဘယ္လုိ ထိပ္ဆံုးက ရာထူးကို ရသြားသလဲဆုိတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္၊ တျခား အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြနဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္က ဦးသိန္းစိန္ဟာ စစ္တပ္ထဲမွာ အာဏာအေျခခံ မရွိပါဘူး။ သူဟာ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးသူလည္း မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။
ရန္ကုန္မွာ လူေျပာမ်ားတဲ့ ဇာတ္လမ္းတပုဒ္က ဦးသိန္းစိန္ဟာ ရာထူးကေနထြက္ျပီး သူ႔ရြာေလးမွာပဲ အနားယူခ်င္ေနတယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္၊ သမၼတရဲ႕ အႀကံေပးေတြကလည္း ဦးသိန္းစိန္ဟာ သမၼတရာထူးအတြက္ အထူး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့တာမ်ဳိး တခါမွ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဆုိၾကပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္တေယာက္ စစ္တပ္ထဲမွာ ရာထူးတက္လာရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ လက္ရင္းဆရာ၊ ျမန္မာျပည္ကို ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး၊ မႏွစ္တုန္းက အနားယူသြားတဲ့ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြကို ဖိႏွိပ္တာေၾကာင့္ နာမည္ပ်က္ေပါင္းမ်ားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊဟာ ဦးသိန္းစိန္ကို သမၼတအျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံရေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ္။
သမၼတအႀကံေပးတေယာက္ေျပာတာကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြကို လုပ္တာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးအတြက္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း အနားယူဖို႔ အခြင့္အေရး ရသြားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
"ဒီအေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ဦးသန္းေရႊအတြက္ ေဘးကင္းလံုၿခံဳသြားတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဦးသန္းေရႊအတြက္ ေဘးမသီရန္မခတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးကို ျဖစ္လာတယ္၊ လူထုအံုၾကြမွႈေတြလည္း လတ္တေလာမွာ လက္ေတြ႔ျဖစ္လာဖို႔ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး" လို႔ သမၼတရဲ႕ အႀကံေပးနဲ႔ သမၼတ မိန္႔ခြန္းေတြကို ေရးေပးတဲ့ ဦးေန၀င္းေမာင္က ေျပာပါတယ္။
ဒီစကားကို ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ မကြယ္လြန္ခင္ တလေလာက္အလိုမွာ ဦးေန၀င္းေမာင္က ေျပာခဲ့တာပါ။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ "ရည္မွန္းခ်က္လည္းမႀကီး။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္လည္း မျပတ္သား၊ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးႏုိင္စြမ္းလည္းမရွိ၊ ဒါေပမယ့္ အလြန္ ရိုးသားတည္ၾကည္သူ" လိို႔ ဦးေန၀င္းေမာင္က မဖြဲ႔မႏြဲ႔ဘဲ ပံုေဖာ္ျပပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြကို ဦးသိန္းစိန္တေယာက္လည္း လုပ္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရ ဦးေရႊမန္းလို ပုဂိၢဳလ္မ်ဳိးကလည္း ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို အရွိန္ရလာေအာင္ ေဆာ္ၾသေနတာေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က အေျပာင္းအလဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၁၉ ရာစု ျပင္သစ္က ကဗ်ာဆရာ ဗစ္တာ ဟူဂိုး ရဲ႕ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ "အခ်ိန္တန္လို႔ ျဖစ္လာတယ္"လို႔ ပဲ ဆုိရမွာပါ။ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္မွာ ဒုကၡေရာက္ၿပီး မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ေနတဲ့ စီးပြားေရးသမားေလးေတြ၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ၊ သာမာန္ျပည္သူေတြဟာ မႏွစ္တုန္းက အာရတ္ကမၻာက လူထုအံုၾကြမွႈေတြကို တနည္းတဖံု အားက်ၿပီး ေအာက္ေျခကေန ရုန္းကန ထၾကြလာႏုိင္တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ဆႏၵေတြကို ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက တံု႔ျပန္လိုက္တာပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ေလ့လာသူေတြက ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အခန္းက႑ကိုလည္း ေလ်ွာ့မတြက္သင့္ဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႔က ႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲေက်ာ္လႊားမွႈကေတာ့ ျမန္မာျပည္က ဒီမိုကေရစီလွႈပ္ရွားမွႈရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ႏိုင္ငံေရးစနစ္ထဲကို ျပန္၀င္လာေအာင္ စည္းရံုးႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို လွ်ပ္တျပက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ျပည္တြင္းမွာေရာ၊ ျပည္ပမွာပါ အမွတ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ရလိုက္ပါတယ္။
အခုလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို စည္းရံုးႏုိင္တာဟာ သမၼတဦးသိန္းရဲ႕ ကိုယ္ရည္ ကိုယ္ေသြးနဲ႔လည္း ဆုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္သူေတြက ဆုိၾကပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ျမင္ေနက် စစ္အရာရွိတေယာက္၊ အထူးသျဖင့္ ရက္စက္မွႈေတြနဲ႔ နာမည္ဆုိးတဲ စစ္အရာရွိတေယာက္မ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးေန၀င္းေမာင္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ စစ္သားပံု ဘယ္လိုမွ မေပါက္တဲ့ စစ္သားတေယာက္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ) အဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ထုိင္းလူမ်ဳိး ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ အလြန္ကို ညင္သာ၊ သိမ္ေမြ႔ၿပီး၊ အေလးအနက္ရွိတဲ့ လူစားမ်ဳိးလို႔ အကဲခတ္ပါတယ္။
"တဖက္သားေျပာတာကို ေသခ်ာနားေထာင္တတ္တဲ့ လူ" လို႔ မစၥတာ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္က ေျပာပါတယ္။
သမတဦးသိန္းစိန္ဟာ အဂတိလုိက္စားမွႈေတြ ေဖာင္းပြေနတဲ့ စစ္အစိုးရေခတ္မွာ မိတ္ေဆြေတြ၊ မိသားစုေတြကို အခြင့္ထူးေတြ၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြေပးတတ္တဲ့ တျခားအရာရွိေတြနဲ႔ မတူတဲ့ သန္႔ရွင္းတဲ့ လူလုိ႔လည္း သတ္မွတ္ခံရပါတယ္။
"စစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့လူေတြၾကားထဲမွာ ဦးသိန္းစိန္ဟာ တျခားလူေတြထက္စာရင္ လူေကာင္းတေယာက္္ ျဖစ္တယ္၊ အဂတိလိုက္စားမွႈကင္းတဲ့ လူလုိ႔ ယူဆၾကတယ္" လို႔ ျမန္မာျပည္မွာ မႏွစ္ၾသဂုတ္လအထိ တာ၀န္ထမ္းခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သံတမန္ လယ္ရီ ဒင္ဂါက ေျပာပါတယ္။
စစ္အစိုးရဟာ အရပ္သားအစိုးရလက္ထဲကို အာဏာမလႊဲခင္ႏွစ္မွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ တန္ဖုိးႀကီးတဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြကို ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္၊ ဒီလို ေငြေတြ အႀကီးအက်ယ္ရၿပီး ရတနာပံုဆုိက္သြားတာေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ဖုိ႔ အရင္ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြက မီးစိမ္းျပလုိက္တာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က ထိပ္တန္းသူေဌးၾကီးေတြနဲ႔ စီးပြားေရးေတြလုပ္၊ ေပၚေပၚထင္ထင္ ခ်မ္းသာေနၾကတဲ့ အဆင့္ျမင့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႔ သားသမီးေတြနဲ႔ မတူတာက ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သမီး သံုးေယာက္စလံုးဟာ လူေတြ အာရံုစိုက္ရေလာက္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး မရွိၾကပါဘူး။ မထင္မရွားေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဇနီးကလည္း မႏွစ္တုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွ ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ေယာက္ အဆင္ေျပေနတာကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ျမန္မာ သတင္းေထာက္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
ရန္ကုန္ကေန အေနာက္ေတာင္ဘက္က ၈ နာရီေလာက္ကားေမာင္းသြားရတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဇာတိရြာေလးမွာလည္း ဦးသိန္းစိန္ဟာ ဘယ္သူကိုမွ် ဦးစားမေပးတတ္တဲ့ လူစားလို႔ သိထားၾကပါတယ္။ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီး တႏွစ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္အထိ က်ဳံကူးရြာေလးမွာ ေရပိုက္လည္း မရွိေသး၊ ကြန္ကရစ္လမ္းလည္း မေပါက္ေသးပါဘူး၊ ရြာကို လာတဲ့ ဧည့္သည့္ေတြကို ညဘက္က်ရင္ ရြာျပင္က ဖုန္ထူတဲ့ လမ္းမဘက္ကို မထြက္ၾကၾကဖို႔ သတိေပးၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေတာင္တန္းနိမ့္နိမ့္ေတြေပၚမွာေနတဲ့ ဆင္ေတြ ဆင္းလာတာနဲ႔ တိုးရင္ အႏၱရာယ္ က်ေရာက္တတ္လို႔ပါ။
“ဦးသိန္းစိန္ဟာ လူရိုးတေယာက္ျဖစ္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ရြာကိုလည္း တခါမွ ဦးစားေပးတာမ်ဳိးမရွိပါဘူး” လို႔ ဦးသိန္းစိန္တို႔ အိမ္နဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္လမ္းမွာ ေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့ ဦးေက်ာ္စိုးက ေျပာပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ဟာ ေမာင္ႏွမ သံုးေယာက္ထဲမွာ အငယ္ဆံုးသားျဖစ္ျပီး၊ က်ံဳကူးရြာက ရြာလယ္လမ္းမႀကီးေဘး၊ ၀ါးအိမ္ေလးမွာ သူ႔ကို ေမြးပါတယ္။ သူ႔မိဘေတြဟာ ေျမမဲ့ယာမဲ့ျဖစ္ၿပီး သူ႔အေဖ ဦးေမာင္ၿဖိဳးဟာ ျမစ္ဆိပ္မွာ ကုန္ထမ္းၿပီး၊ ၀ါးဖ်ာေတြယက္ၿပီး မိသားစုကို ေကြ်းေမြးခဲ့ပါတယ္။ ဦးေမာင္ျဖိဳးဟာ ဘုန္းႀကီးလူထြက္ျဖစ္ၿပီး အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ က်ံဳကူး ရြာသားေတြထဲမွာေတာ့ ထူးထူးျခားျခား စာတတ္သူလို႔ ဆုိရပါမယ္။
"ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မွႈဟာ သူ႔အေဖ ဦးေမာင္ျဖိဳးေၾကာင့္" လို႔ ဦးေက်ာ္စိုးက ေျပာပါတယ္၊ သူ႔အေဖဟာ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဘ၀မွာ အေရးအၾကီးဆံုးပုဂိၢဳလ္ျဖစ္တယ္။ ကန္႔ကူလက္လွည့္ ဆရာျဖစ္သလို၊ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းအရလည္း ေလးစားရတဲ့ လူ" လို႔ ဦးေက်ာ္စိုးက ေျပာပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေမ ျဖစ္တဲ့ အိမ္ရွင္မၾကီး ေဒၚခင္ညြန္႔ကေတာ့ မိသားစုက ဖြင့္ထားတဲ့ လက္ဖက္ရည္္ဆုိင္ေလးမွာ ၀ုိင္းကူပါတယ္။ အခုေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ မိဘေတြ ကြယ္လြန္သြားတာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ၊ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႔ ကေလးဘ၀က ေနခဲ့တဲ့ အိမ္ေဟာင္းကို ဖ်က္ၿပီး၊ အိမ္သစ္နဲ႔ အစားထိုးထားပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္တို႔ ရြာကို သတင္းေထာက္ေတြ၊ ဓာတ္ပံုဆရာေတြ သြားရင္ အာဏာပိုင္ေတြအတြက္ အေရးတႀကီးကိစၥ၊ အမွားအယြင္းမခံတဲ့ ကိစၥအျဖစ္ ယူဆတုန္းပါပဲ။ သမၼတရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြ၊ မိသားစု၀င္ေတြကို ၾကားလူေတြကတဆင့္ ဆက္သြယ္ၿပီးတဲ့အခါ အရာရွိေတြဟာ သတင္းေထာက္ရဲ႕ ကားကို ရြာကို သြားတဲ့ တလမ္းလံုးေနာက္ေယာင္ခံ လုိက္ပါတယ္။ ရြာကို ေရာက္တဲ့အခါအမွာ အရပ္၀တ္န႔ဲ ရဲေတြက အသင့္ေစာင့္ေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ခင္ဗ်ားကို ေမွ်ာ္ေနၾကတာ" လို႔ အဲဒီေဒသက အရာရွိ ဦးျမင့္ဦးက ခရီးဦးႀကိဳဆုိရင္း ေျပာပါတယ္။
အာဏာပိုင္ေတြဟာ ယဥ္ေက်းၾကပါတယ္။ မုန္႔ေတြနဲ႔ ဘီယာေအးေအးေလးေတာင္ တုိက္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အင္တာဗ်ဴးတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာေတာ့ ရဲေတြက ေဘးကေန လုိက္မွတ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားသားသတင္းေထာက္တေယာက္ကို လက္ခံရေကာင္းႏိုးႏိုး၊ မေကာင္းႏိုးႏိုး မတင္မက် ျဖစ္ေနတာကလည္း အရင္တုန္းက ျမန္မာျပည္နဲ႔ အခုျမန္မာျပည္တို႔ ၾကားက ထိပ္တုိက္ ေတြ႔ေနတာကို မီးေမာင္းထုိးျပတာပါပဲ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အာဏာယူၿပီး တႏွစ္အၾကာမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီစနစ္ၾကားက လမ္းခုလတ္မွာ ေရာက္ေနပါတယ္။
ႏိုင္ငံကို ေျပာတဲ့ ရုပ္ျမင္သံၾကားမိန္႔ခြန္းမွာ သမၼတမိန္႔ခြန္းမွာ ဦးသိန္းစိန္က “ က်ေနာ္တို႔ဟာ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံေတာ္သစ္ကို ေရာက္ၿပီလားဆုိရင္၊ မေရာက္ေသးပါဘူး၊ ေနာက္ထပ္အမ်ားႀကီး လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရွိပါေသးတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
သမၼတမိန္႔ခြန္းမွာ ေခတ္မွီတဲ့ စကားလံုးေတြသံုးတာေၾကာင့္လည္း ေျပာစမတ္တြင္ရပါတယ္။ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ သက္ဆုိင္သူမ်ားအားလံုး “stakeholders,” တို႔၊ သတင္းမီဒီယာကိုလည္း စတုထၳမ႑ိဳင္ “fourth estate.” လို႔ ထပ္တလဲလဲ ထည့္ေျပာသြားပါတယ္။ မီဒီယာဟာ လြတ္လပ္မွႈနဲ႔ တာ၀န္ခံမွႈရွိရမယ္လို႔ သမၼတက ဆုိပါတယ္။
ယူနီဗာဆယ္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွႈစနစ္ကို လည္း သမၼတက ကတိျပဳပါတယ္။ လာမယ့္ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္ကို ေလးဆတိုးျပီး ပညာေရးကို ႏွစ္ဆတုိးမယ္လို႔ သမၼတက ဆုိပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မႏွစ္မတ္လက အာဏာလက္ခံတဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာလည္း အခုလိုပဲ ရဲရင့္ၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးတဲ့ ကတိေတြကို ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက သမတ စကားေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တလြဲတေခ်ာ္ စီးပြားေရးစီမံခန္႔မွဳေတြ ေအာက္မွာ ေနခဲ့ရတဲ့ တုိင္းျပည္မွာ ျပည္သူေတြ အေျပာင္းအလဲကို ျပင္းျပင္းျပျပ ေတာင့္တေနတယ္ဆုိတာကို သိလို႔ ေခြ်းသိပ္တဲ့သေဘာပဲ ျဖစ္မယ္လို႔ သံသယရွိသူေတြလည္း ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္ကလည္း အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ အထိမခံေၾကြပန္းကန္အေျခအေနပါပဲ။ တရုတ္အစိုးရက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ျပန္စဖို႔ ဖိအားေပးေနသလုိ၊ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန႔ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္ေနတ့ဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီက အာဏာအလြဲသံုးစား လုပ္ေနတယ္လို႔ ေစာဒကတက္ရင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အလိမ္အညာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးေနပါတယ္။
ေလ့လာသူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေရွ႕ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ရင္း အေျပာင္းအလဲဟာ လူပုဂိၢဳလ္ေတြ အေပၚမွာ မွီခုိလြန္းအားႀကီးေနတယ္၊ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ လက္တဆုပ္စာေလာက္ရွိတဲ့ သမၼတအႀကံေပးနဲ႔၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားတဲ့ ၀န္ႀကီးတခ်ဳိ႕အေပၚမွာပဲ အလြန္အကြ်ံ ပံုအပ္ထားသလို ျဖစ္ေနတယ္ဆုိၿပီး စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။
တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵေတြ ေပ်ာက္သြားတာမ်ဳးိလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈေတြ တုိးတက္လာလို႔ အေပ်ာ္လြန္တဲ့ကာလဟာ သိပ္မၾကာခင္မွာ တစခန္းရပ္ၿပီး၊ တုိင္းျပည္ကို ပတ္ခ်ာလည္ကေန ဖိစီးႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ဆင္းရဲမြဲေတမွႈလို႔ လက္ေတြ႔ အရွိတရားဘက္ကို ျမွားဦးလွည့္လာမယ္ဆုိတဲ့ စိုးရိမ္မွႈေတြ ရွိပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ မိန္႔ခြန္းေတြကို ေရးေပးခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာ ေန၀င္းေမာင္က “ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ စိတ္လွႈပ္ရွားစရာ ေကာင္းတဲ့ စမ္းသပ္ကာလေပါ့ဗ်ာ။ မၾကာခင္မွာေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္ကာလတခု ေရာက္လာဦးမယ္” လို႔ ေျပာခဲ႔ပါတယ္။
(နယူးေယာ႔ခ္တိုင္းမ္ ပင္တိုင္ေဆာင္းပါးရွင္ THOMAS FULLER ေရးသည့္ A Most Unlikely Liberator in Myanmar ေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ပါသည္)
ေနသြင္
http://www.maukkha.org/index.php/book-store/essay-maukkha/1971-maukkha-burmese-president-thein-sein မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္
၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာ လူထုဦးစိန္၀င္းႏႇင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း
ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနႏႇင့္ ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံႏႇင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ (UNESCO) တို႔ ပူးေပါင္းျပီး Conference on Media Development in Myanmar အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၉ရက္ႏႇင့္ ၂၀ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရႇိ ခ်ာထရီယမ္ ဟိုတယ္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲအေပၚ အျမင္မ်ားႏႇင့္ အစိုးရမႇ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းရန္ ျပင္ဆင္ေနေသာ ပံုႏႇိပ္မီဒီယာဥပေဒႏႇင့္ ပတ္သက္ျပီး ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာ လူထုဦးစိန္၀င္းအား ေမးျမန္းထားခဲ့သည္မ်ားကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ေမး - မတ္လ ၁၉၊ ၂၀ မႇာ Conference on Media Development in Myanmar အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲကို ရန္ကုန္မႇာ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ လုပ္တဲ့အခါမႇာ ျပည္တြင္းက လူတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေခၚတယ္။ ျပည္ပက လူတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေခၚတယ္။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနနဲ႔ UNESCO တို႔ ပူးေပါင္းျပီး လုပ္ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာ ေထာက္ပံ့ေရးအဖြဲ႔(IMS) လည္း ပါတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တပ္ထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ Media Development in Myanmar လို႔ ဆိုပါတယ္။ သတင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမႇာ ေဖာ္ျပခဲ့တာကေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲက ရလာတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကို ပံုႏႇိပ္မီဒီယာ ဥပေဒအတြက္ ဒုတိယမူၾကမ္း ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမႇာ ထည့္သြင္းမယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားၾကပါတယ္။ အခု ပံုႏႇိပ္မီဒီယာ ဥပေဒအတြက္ ဒုတိယမူၾကမ္း ေရးဆြဲတဲ့အခါမႇာ ပိုျပီးျပည့္စံုေအာင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပကလူေတြကို ဖိတ္ေခၚျပီး အခုလိုမ်ိဳး Conference လုပ္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးက မဇၩိမသတင္းဌာန အင္တာဗ်ဴးမႇာ ေျဖထားတာ ဖတ္ရပါတယ္။ ဆရာ့ အျမင္ကေရာ ဘယ္လိုရႇိပါသလဲ။
ေျဖ - ဆရာလည္း ဒီဟာကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္တယ္။ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ Conference ေခါင္းစဥ္က ဘာလဲဆိုေတာ့ Media Development in Myanmar ၊ ျမန္မာ မီဒီယာေလာက ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ လုပ္တာျဖစ္တယ္။ လာျပီး ေတာ့ ဖတ္ၾကားတဲ့ ျပည္ပက ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း မီဒီယာဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ပဲ ေျပာသြားၾကပါတယ္။ Media Law ဆိုတာက အစိုးရဘက္က ဖတ္တဲ့ စာတမ္းေတြမႇာပဲ သြားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ Conference ဟာ ေရာင္ေတာ္ျပန္နဲ႔ ေရာတဲ့ Conference လို႔ပဲ ဆရာက သတ္မႇတ္တယ္။ မီဒီယာ ဥပေဒေတြ၊ ဥပေဒအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သူတို႔က ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ ဥပေဒဆိုတဲ့ သေဘာကိုက ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ပဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ၊ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ တည္ဆဲအစိုးရ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္နဲ႔ ရႇိဖို႔၊ သူတို႔ အာဏာတည္ျမဲဖို႔အတြက္ ေနာက္ ျပည္ သူလူထုကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဖို႔ ဖိႏႇိပ္ထားဖို႔
လုပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ျဖစ္တယ္။ ဥပေဒေတြဟာ မရႇိလည္း မေကာင္း၊ ရႇိလည္း မေကာင္း သေဘာေဆာင္တယ္။ မရႇိလို႔လည္း မျဖစ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ ရႇိရင္လည္းပဲ လိုတာထက္ပိုျပီး မ်ားလာရင္လည္း မေကာင္းဘူး။ ဥပေဒအနည္းဆံုး ရႇိတဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ေအးခ်မ္းသာယာမႇာပဲ။ ဥပေဒ အမ်ားဆံုးရႇိတဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ဘယ္ေတာ့မႇ ေအးခ်မ္းသာယာမႈ မရႇိဘူး။
ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနအေနနဲ႔က သူတို႔ေျပာသလို မီဒီယာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစခ်င္တယ္။ စတုထၳမ႑ိဳင္ ၾကံ့ခိုင္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ မီဒီယာဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ၀န္ၾကီးဌာနအေနနဲ႔က ဖန္တီးေပးဖို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ မီဒီယာေတြကို ထပ္ျပီးေတာ့ ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔ မလုပ္သင့္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္ မလုပ္သင့္လဲဆိုေတာ့ ရႇိတဲ့ ဥပေဒေတြကိုက သိပ္မ်ားေနပါျပီ။ အသေရဖ်က္မႈ၊ အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစမႈ ၊ ဆူပူေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ စည္း႐ံုးမႈ၊ အီလက္ထေရာနစ္ အက္ ဥပေဒ၊ ႐ံုးေတာ္ကို အၾကည္ညိဳ ပ်က္ေစမႈ စသည္အားျဖင့္ ဥပေဒေတြက အမ်ားၾကီး ရႇိပါတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒေတြကို လိုခ်င္သလို ဆြဲဆန္႔လို႔လည္း ရတယ္။ ၾကိဳက္သလို က်ယ္ေအာင္ ပံုၾကီးခ်ဲ႕လို႔လည္း ရတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ခဲ့ၾကလို႔လည္းပဲ ေရႇးေခတ္အဆက္ဆက္ကလည္းပဲ သတင္းစာေတြ အသေရဖ်က္မႈနဲ႔ တရားစြဲခံရတာေတြ၊ ပုဒ္မ ၅နဲ႔ ခ်ိတ္ပိတ္ခံရတာေတြ၊ အဖမ္းခံရတာေတြ အမ်ားၾကီး ရႇိခဲ့တယ္။ တကယ္တန္း သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရႇိမႇ စတုထၳမ႑ိဳင္ဟာ ၾကံ့ခိုင္မယ္။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရႇိဘူး၊ အမႇန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္လို႔ မရဘူးဆိုရင္ စတုထၳမ႑ိဳင္ ဆိုတာလည္းပဲ အေျပာပဲ ရႇိမယ္။ လက္ေတြ႔ ဘာမႇ မရႇိဘူး။
လူတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ေျပာၾကားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္၊ မိမိယံုၾကည္ခ်က္ကို လြတ္လပ္စြာ ကိုင္စြဲထားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးလံႈ႕ေဆာ္ခြင့္ဆိုတာေတြကို အေျခခံဥပေဒကေန အာမခံခ်က္ ေပးထားျပီးသား။ လူသားတိုင္း ခံစားရမယ့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။ အခု မီဒီယာဥပေဒေတြ လုပ္ျခင္းဟာ ဒီအေျခခံဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ရာလည္း က်တယ္။ အေျခခံဥပေဒက ေပးထားတဲ့ အခြင့္အေရးကို တျခားဘယ္သူကမႇ ပိတ္ပင္တားဆီးလို႔ မရဘူး။ အေျခခံဥပေဒဟာ တိုင္းျပည္မႇာ အာဏာအရႇိဆံုး ျဖစ္တယ္။ အေျခခံဥပေဒက ေပးထားတဲ့ဟာကို ပိတ္ပင္ တားဆီးလုပ္လို႔ရႇိရင္ ပိတ္ပင္တားဆီး ခံရသူေတြက တရားစြဲလို႔ရတယ္။ ဒါ အေျခခံဥပေဒကို မေလးစား မလိုက္နာမႈ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ရန္ ၾကံစည္မႈနဲ႔ တရားစြဲလို႔ရတယ္။
| အခုရိွေနတဲ့ မီဒီယာဥပေဒ အပါအ၀င္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒတို႔ ဘာတို႔ အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစတဲ့တို႔ စတဲ့ ဥပေဒေတြအားလံုးကေတာ့ ျပည္သူေတြကို ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြျဖစ္တယ္ ...
|
ေမး- ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး ေျပာသြားတဲ့ အထဲမႇာေတာ့ အသစ္ ျပန္လည္ေရးဆြဲေနတဲ့ ပံုႏႇိပ္မီဒီယာဥပေဒဟာ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို မႇန္မႇန္ကန္ကန္ သံုးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေနတာလို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ျပီး မီဒီယာဥပေဒကို စတင္ ကန္႔ကြက္စဥ္က မီဒီယာဥပေဒသမားေတြ ေျပာခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း Article 19 ပါ အခြင့္အေရးေတြအတိုင္း လုပ္ဖို႔ ေျပာခဲ့တာေတြကိုလည္း ျပန္လည္ ေခ်ပခဲ့တာ ဖတ္ရပါတယ္။ ဥပမာ Article 19 ကို သံုးတဲ့အခါ Article 29 မႇာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ကို သတိထားဖို႔ ဆိုျပီး ေျပာလာပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလာတဲ့ အေပၚမႇာေရာ ဆရာ့အျမင္က ဘယ္လိုရႇိပါသလဲ။
ေျဖ - လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခြင့္ ဆိုကတည္းက စကားလံုးက ရႇင္းေနျပီေလ။ ဒါ လြတ္လပ္ခြင့္ ပဲ။ အဲဒီ လြတ္လပ္စြာ ေျပာၾကားခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တယ္ ဆိုကတည္းကိုက ဒီထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ဥပေဒဟာ မႇားေနျပီ။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာ က်တယ္။ မေလးစားရာ က်တယ္။ လက္တစ္လံုးျခား လုပ္ျပီးေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္ရာ ဆြဲတဲ့သေဘာ ေရာက္တယ္။ ဆရာ့အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒါကို လံုး၀လက္မခံဘူး။ ဒါဟာ လံုး၀ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို က်ဴးေက်ာ္ ေစာ္ကားမႈလို႔ပဲ သတ္မႇတ္တယ္။ မီဒီယာသမား တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ကေတာ့ မီဒီယာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔လုပ္တဲ့ စည္းကမ္းဥပေဒ မႇန္သမွ်ကို ဆန္႔က်င္ရမႇာပဲ။ ဒီလို ဆန္႔က်င္တာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ စတုထၳမ႑ိဳင္ ပီသေစခ်င္လို႔။ စတု ထၳမ႑ိဳင္ ပီပီသသ ထြန္းကားမႇ အဲဒီတိုင္းျပည္ဟာလည္းပဲ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း သာသာယာယာနဲ႔ ထြန္းကား တိုးတက္လာႏိုင္တယ္။
စတုထၳမ႑ိဳင္ ေမႇာင္ခ်သြားျပီဆိုရင္ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး ေမႇာင္ခ်တာနဲ႔ အတူတူပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စတုထၳမ႑ိဳင္ကို ေမႇာင္ခ်တဲ့ ဥပေဒမႇန္သမွ်ကို ဆရာကေတာ့ ကန္႔ကြက္တယ္။
အဲဒီေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြကို မခ်ဳပ္ကိုင္ရဘူးလားလို႔ ေမးစရာ ရႇိတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ ခ်ဳပ္ကိုင္ရမယ္။ စစ္သားေတြမႇာလည္း စစ္သားေတြ လိုက္နာဖို႔ စည္းကမ္း ဥပေဒေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္တယ္။ ဆရာ၀န္ေတြမႇာလည္း ဆရာ၀န္ေတြ လိုက္နာဖို႔ စည္းကမ္း က်င့္၀တ္ေတြ ရႇိတယ္။ အလားတူပဲ ေက်ာင္းဆရာေတြမႇာလည္း ေက်ာင္းဆရာ က်င့္၀တ္ေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္တယ္။ သတင္း မီဒီယာသမားကိုလည္း သတင္းမီဒီယာ က်င့္၀တ္ေတြ အမ်ားၾကီးရႇိပါတယ္။ ႏိုင္ငံအသီးသီးမႇာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္တဲ့ သတင္းစာဆရာ က်င့္၀တ္ ဥပေဒေတြ၊ ႏိုင္ငံတုိင္း ႏိုင္ငံတိုင္းမႇာ ရႇိတယ္။ အဲဒီက်င့္၀တ္ေတြက သတင္းမီဒီယာေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ပါတယ္။ မလုပ္သင့္တာေတြ မလုပ္ဖို႔၊ မမႇန္မကန္တာေတြ မလုပ္ဖို႔၊ အက်င့္ စာရိတၲေတြ မေဖာက္ျပားဖို႔၊ ဒါေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ပါတယ္။ အဲဒီ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ က်င့္၀တ္၊ စည္းကမ္းေတြကို သတင္းမီဒီယာသမားေတြက သာလွ်င္ ေရးဆြဲရပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕ က်င့္၀တ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္အသင္းကပဲ ေရးဆြဲတယ္။ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးဌာနက ၀င္ဆြဲလို႔ မရဘူး။ ဥပေဒဌာနက ၀င္ဆြဲလို႔ မရဘူး။ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကို ဆရာ၀န္ေတြမႇ သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဆရာ၀န္ေတြအတြက္ က်င့္၀တ္ စည္းကမ္းေတြကို ဆရာ၀န္ေတြကပဲ ခ်မႇတ္ရတယ္။ အလားတူပဲ သတင္းမီဒီယာသမားေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကို ေရႇ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးက ဘာမႇ နားမလည္ဘူး။ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးဌာနဆိုရင္ နကန္းတစ္လံုး မသိဘူး။
ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနလည္း မသိပါဘူး။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနသိတာက သတင္းေတြကို ဘယ္လို ခ်ဳပ္ကိုင္ရမလဲ ဆိုတာပဲ သိတယ္။ သတင္းမီဒီယာ ဖြံ႔ျဖိဳးေအာင္ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတာ သူတို႔မသိဘူး။ ဒါက သတင္း မီဒီယာသမားမႇ သိမယ္။ သတင္း မီဒီယာသမားကသာလွ်င္ ဒီက်င့္၀တ္ေတြ၊ စည္းမ်ဥ္းေတြကို ေရးဆြဲရမယ္။ ဒီဟာကို ျပင္ပကလူေတြ လာေရးဆြဲတာကို လံုး၀ လက္မခံဘူး။ ဒီလိုအဖြဲ႔အစည္းမႇာ ျပင္ပ ပုဂၢိဳလ္ေတြပါလည္း လက္မခံဘူး။ သတင္းမီဒီယာဟာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာသမားေတြပဲ ျဖစ္ရမယ္။ အစိုးရ သတင္းစာ ဆရာေတြ ပါလာတာ လက္မခံဘူး။
ေမး- Conference ဖြင့္ပြဲေန႔မႇာပဲ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မီဒီယာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ အဆင့္သံုးဆင့္ ခြဲျပီး လုပ္ေနတယ္။ ပထမအဆင့္က ေျဖေလ်ာ့ေပးမယ္။ ဒုတိယ အဆင့္က ၁၉၆၂ ပံုႏႇိပ္ထုတ္ေ၀ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းျပီး ပံုႏႇိပ္မီဒီယာ ဥပေဒေရး ဆြဲမယ္။ တတိယအခ်က္က ပံုႏႇိပ္မီဒီယာ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းျပီး စာနယ္ဇင္းေတြ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ၊ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ဆင္ျခင္တံုတရား ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနက ကူညီပံ့ပိုး ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုေတာ့ သူေျပာခဲ့တာအေပၚ ဆရာ့အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လို မႇတ္ခ်က္ေပးခ်င္ပါလဲ။
ေျဖ - ခုနက ေျပာသလိုပဲ။ ဒါဟာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈပဲ။ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ မႇန္သမွ်ကို ဆန္႔က်င္တယ္။ ဘယ္ သတင္းမီဒီယာသမား စစ္စစ္၊ ဘယ္ Professional မဆို ကိုယ့္လည္ပင္းကို စြပ္မယ့္ ၾကိဳးကြင္းကို ဘယ္သူမႇ ၀င္ျပီးေတာ့ က်စ္မေပးဘူး။ အဲလိုဆိုရင္ အဲဒီလူဟာ Professional သတင္းသမား စစ္စစ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါကို ၀င္ျပီးေတာ့ ၾကိဳးက်စ္တဲ့အထဲမႇာ ၀င္ပါတဲ့သူေတြဟာ ေခတ္ပ်က္ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ သူတို႔ အခြင့္အေရးကို ေမွ်ာ္ကိုးျပီးေတာ့၊ သူတို႔ အက်ိဳးစီးပြားတစ္ခု အတြက္ ဒီထဲမႇာ ေရာယိမ္းလိုက္ ဘသားယိမ္းလိုက္ ၀င္ယိမ္းၾကတာဟာ ေခတ္ပ်က္ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ Professional ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ မဟုတ္ဘူး။
ေမး - ဒါေပမယ့္ အဲဒီ Conference မႇာ ျပည္ပအေျခစိုက္ မီဒီယာ (exile media) ေတြလည္း ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ ျပန္ေရးၾကတဲ့ သတင္းေတြအရ Conference အေပၚ အေကာင္းျမင္ ႐ႈေထာင့္က ေရးခဲ့တာ ဖတ္ရပါတယ္။ မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔တုန္းက DVB၊ ဧရာ၀တီအပါအ၀င္ ျပည္ပအေျခစိုက္ မီဒီယာ ၁၁ ခုက အစိုးရ ေရးဆြဲေနတဲ့ မီဒီယာ ဥပေဒနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ တင္းၾကပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ ေၾကညာခ်က္တစ္ခု ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာလည္း သူတို႔ ၀က္ဘ္ဆိုက္ေတြကို မျပတ္ဖတ္ေနတဲ့သူဆိုေတာ့ ဒီအေပၚမႇာ ဘယ္လို သံုးသပ္ခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ - တခ်ိဳ႕ေတြက ဆရာနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မႇာ ေျပာတဲ့ စကားက တစ္မ်ိဳးပဲ။ သူတို႔ ၀က္ဘ္ဆိုက္မႇာ ျပန္ေရးတဲ့ အခါက်ေတာ့ တစ္မ်ိဳးပဲ။ သူတို႔ ဆရာနဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ ဆရာတို႔နဲ႔ တစ္သေဘာတည္း ကိုက္ညီေနတာပဲ။ ျပန္ေရးတဲ့အခါက်မႇ အစိုးရက ပြင့္လင္းလာပါျပီ။ ဒီမိုကေရစီ လမ္းစကိုေတာ့ ေျခလႇမ္းနင္းေနပါျပီ။ ေလွ်ာက္လႇမ္းေနတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ေနရပါျပီ။ ဒါေတြ ေျပာတာပဲ။ ဆရာတို႔နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါေတြ သူတို႔ လံုး၀မယံုဘူးတဲ့။ အေျပာင္းအလဲေတြ လံုး၀မယံု ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီ လမ္းစ ျမင္တယ္ဆိုတာလည္း လံုး၀သူတို႔ မျမင္ပါဘူးလို႔ သူတို႔ ေျပာတာပဲ။ ဒါဟာ သူတို႔ ဒီမႇာလာျပီးေတာ့ လုပ္ခြင့္သာဖို႔အတြက္ အခြင့္အေရး ေမွ်ာ္ကိုးျပီးေတာ့ လာျပီးေတာ့ ေရာေယာင္ေနၾကတာပဲ။ ဂ်ာနယ္လစ္ စစ္စစ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
ေမး- တစ္ခ်ိဳ႕ exile media ေတြကို သူတို႔ အေျခစိုက္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံက အဲဒီႏိုင္ငံထဲမႇာ မေနေစခ်င္ေတာ့ပဲ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ဖို႔ တြန္းအားေပးတာေတြ ရႇိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြဆိုရင္လည္း ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အေထာက္အပံ့ေပးတာေတြ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တယ္။ ထပ္ျပီး ရပ္ဆိုင္းခံရမယ့္ အေျခအေနေတြ ရႇိေနတယ္လို႔လည္း သိေနရပါတယ္။ ေနာက္ျပီး အခုလုပ္ခဲ့တဲ့ Conference ကို ေနာ္ေ၀အစိုးရက ေထာက္ပံ့ ကူညီေပးတယ္ဆိုတဲ့ အသံေတြလည္း အျပင္မႇာ ၾကားရပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလပိုင္းေတြမႇာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ျပန္၀င္ဖို႔ လုပ္လာတဲ့ exile media ေတြနဲ႔ပတ္သက္ျပီး သံုးသပ္မႈေတြကေတာ့ လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ exile media ေတြနဲ႔ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိေတြ႔ ေျပာဆိုမႈေတြ ရႇိေနခဲ့တဲ့ ဆရာ့ဆီမႇာေရာ ဘယ္လိုအျမင္မ်ိဳး ရႇိေနမလဲ။
ေျဖ - ဒီလူေတြက ဒီမႇာ အစိုးရ၊ အခု ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနနဲ႔ေပါင္း၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး ဌာနရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ သတင္းဌာနေတြ ထူေထာင္မယ္၊ သတင္းစာေတြ ထုတ္ခြင့္ေတာင္းမယ္ဆိုခဲ့ရင္ ဒါဟာ သူတို႔ကလည္း အခြင့္အေရး ေမွ်ာ္ကိုးျပီးလုပ္တဲ့ သတင္းသမားလို႔ပဲ သတ္မႇတ္ရမႇာေပါ့။ ျပည္တြင္းမႇာေတာင္မႇ ဘယ္သူမႇ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းစာေတြ ထုတ္ခြင့္မေပး၊ ဂ်ာနယ္ေတြ ထုတ္ခြင့္မေပးတာကို သူတို႔က ဒီအခြင့္အေရးကုိ ရေအာင္ယူ ခ်င္တယ္ဆိုတာကိုက ဒါဟာ မမႇန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္ပဲ။ သိကၡာရႇိ သတင္းသမားဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးဘယ္ေတာ့မႇ မလုပ္ဘူး။ ေကာင္းတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြရႇိ ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ သတင္းသမား ပီသေအာင္ ၾကိဳးစားေနတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ မရႇိဘူးလို႔ မဟုတ္ဘူး။
| အဲဒီထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ က်င့္၀တ္၊ စည္းကမ္းေတြကို သတင္းမီဒီယာသမားေတြကသာလွ်င္ ေရးဆြဲရပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕က်င့္၀တ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္အသင္းကပဲ ေရးဆြဲတယ္။
|
ေမး - DVB မႇာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အင္တာဗ်ဴးမႇာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို ျပည္ပမီဒီယာေတြ လာခြင့္ေပးျပီး အခုလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမႇာ ပါတနာအေနနဲ႔ ပါလာတာဟာ တိုးတက္မႈတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ဒီပါတနာဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ကို ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႇဴးခ်ဳပ္ ဦးရဲထြဋ္က သူေျပာတဲ့အထဲမႇာ ထည့္ေျပာသြားတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဆရာကေရာ တိုးတက္မႈလို႔ ယူဆပါသလား။
ေျဖ - တိုးတက္မႈလို႔ မယူဆပါဘူး။ တစ္ဖက္က ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေနျပီလို႔ ေျပာလာခဲ့တာ တစ္ႏႇစ္ရႇိျပီ။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေနတယ္ဆိုရင္ လူေတြ လြတ္လပ္စြာ ၀င္ထြက္သြားလာ လုပ္ကိုင္ေနျခင္းဟာ အဆန္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘာတိုးတက္မႈမႇ မဟုတ္ပါဘူး။
ေမး - ႏႇစ္ငါးဆယ္လံုးလံုး အလြန္အကြၽံ ျဖစ္ခဲ့မႈေတြကို ေရႇာင္ၾကဥ္လိုေၾကာင္း ဦးရဲထြဋ္က Conference မႇာေျပာခဲ့တယ္လို႔ မဇၩိမသတင္းမႇာ ေရးထားပါတယ္။ လက္ရႇိျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားေတြအရ ႏႇစ္ငါးဆယ္လံုး အလြန္အကြၽံ ျဖစ္ခဲ့တာေတြကို ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနက ေရႇာင္ၾကဥ္သြားမယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။
ေျဖ - လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ႏႇစ္ ၅၀ အေတြ႔အၾကံဳ၊ ႏႇစ္ ၅၀ အေတြ႔အၾကံဳအရ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
ေမး - ဘာ့ေၾကာင့္လို႔ ဆရာထင္သလဲ။
ေျဖ - ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဦးရဲထြဋ္က ဘယ္သူလဲ။ စစ္ဗိုလ္က လာတဲ့လူ၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးက ခိုင္းလို႔ဆိုရင္ ခိုင္းတဲ့အတိုင္း လုပ္မႇာပဲ။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးက ဘယ္သူလဲ။ ခိုင္းရင္ ခိုင္းတဲ့အတိုင္း လုပ္မႇာပဲ။ သူယံုတာ လုပ္လို႔ မရဘူး။ သူယံုၾကည္ရာ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ဒီသဘာ၀တရားၾကီးက ေပ်ာက္မသြားပါဘူး။ အခု လက္ရႇိအတိုင္းလည္း ရႇိေနတာပဲ။ ရႇိေနတဲ့အတြက္ ဒီအစိုးရ ဒီပံုစံေအာက္မႇာ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔၊ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတို႔ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံၾကီးေတြမႇာ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနဆိုတာ လံုး၀ မရႇိဘူး။ မီဒီယာ ဥပေဒဆိုတာ မေျပာနဲ႔ေတာ့။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနဆိုတာကို မရႇိဘူး။ စင္ကာပူလို ႏိုင္ငံမႇာ ထိုင္၀မ္လို ႏိုင္ငံမႇာေတာ့ ရႇိမႇာေပါ့။ စင္ကာပူလို ႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမႇ မဟုတ္တာပဲ။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံစစ္စစ္ေတြမႇာ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးေတာင္ မရႇိပါဘူး။ မီဒီယာ ဥပေဒရႇိဖို႔ဆိုတာ ထားေတာ့။ ႐ုပ္ရႇင္ဆင္ဆာဆိုတာ ႐ုပ္ရႇင္သမားေတြက သူတို႔ဖာသာသူတို႔ ဖြဲ႔ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကေနျပီးေတာ့ rating သတ္မႇတ္ျပီးေတာ့ ေပးတာပဲ ရႇိတယ္။ ဆင္ဆာလုပ္တယ္ဆိုတာ မရႇိဘူး။
ေမး - အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒဟာ မီဒီယာသမားေတြအတြက္ အႏၲရာယ္အရႇိဆံုး ဥပေဒ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မႇာ အိုင္တီနဲ႔ ကင္းႏိုင္တဲ့သူလည္း မရႇိပါဘူး။ ဒီလို ဥပေဒကို မဖ်က္ပဲ မီဒီယာ ဥပေဒပါ ထပ္လုပ္လာေတာ့ ပိုျပီးၾကပ္ဖို႔ဆိုတဲ့ အျမင္ေတြ ရႇိပါတယ္။ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒအေပၚမႇာ ဆရာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။
ေျဖ - ဆရာလုပ္ခဲ့ဖူးေတာ့ ဆရာ့တပည့္ေတြက ကမၻာအႏႇံ႔ ရႇိတယ္။ ရႇိေနေတာ့ တပည့္ေတြနဲ႔ ဆရာနဲ႔က အီးေမးလ္နဲ႔ စကားေျပာၾကတာ ရႇိတယ္။ အီးေမးလ္ ပို႔ၾကတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အျပန္အလႇန္၊ သူတို႔ ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေတြ႔ရင္ အဲဒီေဆာင္းပါးကို အီးေမးလ္က ပို႔ေပးလိုက္တယ္။ သူတို႔ကလည္း သူတို႔ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ ေဆာင္းပါးေလးေတြ ဆရာဖတ္ဖို႔ဆို ျပီး ပို႔ေပးတယ္။ ဒါေတြကိုပဲ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလို႔ ရတယ္။ လက္ရႇိ တည္ဆဲ ဥပေဒအရ၊ ေရႇ႕မႇာလည္း ဒါေတြနဲ႔ အေရးယူ ခံခဲ့ရသူေတြ ရႇိတယ္။ အဲတာေၾကာင့္ ဒီဥပေဒ မႇန္သမွ်ကို ဆရာက ဆန္႔က်င္တယ္။ ဥပေဒဆိုတာ ဘယ္ဥပေဒမႇကို မေကာင္းဘူး။ ေကာင္းတဲ့ ဥပေဒဆိုတာ ရႇိကို မရႇိဘူး။ ျပည္သူလူထုကို တိုင္းသူ ျပည္သားကို ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔ပဲ။ သို႔ေသာ္လည္း မရႇိမျဖစ္တဲ့အတြက္ မရႇိမျဖစ္တာေတြကိုေတာ့ ထားရမယ္။ ဒါဟာ ထားရမယ္။
ျပည္သူလူထုကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရႇာက္ဖို႔ ထားတာပဲ ျဖစ္ရမယ္။ ျပည္သူလူထုကို ဖိႏႇိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို႔ ထားတာ မျဖစ္ေစရဘူး။ အခုရႇိေနတဲ့ မီဒီယာဥပေဒ အပါအ၀င္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒတို႔ ဘာတို႔ အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစတဲ့တို႔ စတဲ့ ဥပေဒေတြ အားလံုးကေတာ့ ျပည္သူေတြကို ဖိႏႇိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လံုး၀ကို ကန္႔ကြက္တယ္။ တကယ္တန္း ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္ခ်င္လို႔ဆိုရင္ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနပါ ဖ်က္ပစ္လိုက္ပါ။ ဒါမႇ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံစစ္စစ္ ျဖစ္မယ္။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနဆိုတာ ရႇိေနသေရြ႕ကို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံလို႔ မေခၚႏိုင္ဘူး။
ေမး - ျပီးခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ရက္မႇာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ Conference နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာမ်ားျဖည့္စြက္ ေျပာခ်င္ပါေသးလဲ ဆရာ။
ေျဖ - ဒီေပၚမႇာေတာ့ အေသးစိတ္ေတြေတာ့ မသိရဘူးေပါ့။ ဒီအစည္းအေ၀းလည္း မတက္ရဘူး။ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာကိုလည္း အေသးစိတ္ မၾကားရဘူး၊ မသိရဘူး။ အေသးစိတ္ေတြေတာ့ မေျပာခ်င္ဘူး။ သို႔ေသာ္ ေယဘူယ် ျခံဳေျပာရ မယ္ဆိုလို႔ရႇိရင္ ဒီ Conference မႇာ ျပည္ပကေနလာျပီး စာတမ္းဖတ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ရတာ လည္းရႇိပါတယ္။ ျခံဳျပီးေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေခါင္းစဥ္က Media Development in Myanmar၊ စာတမ္းဖတ္သြားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း Media Development in Myanmar ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပဲ ဖတ္သြားၾကတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီမီဒီယာ ဥပေဒဆိုတဲ့ဟာက ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနက ေနာက္ေဖးေပါက္က ဆြဲသြင္းလာတဲ့ဟာပဲ။ ေျပာရလို႔ရႇိရင္ေတာ့ ၀က္ေခါင္းခ်ိတ္ျပီး ေခြးသား ေရာင္းတဲ့ ပံုမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါ၀က္ေခါင္းမႇန္း၊ ေခြးသားမႇန္း သိတဲ့အတြက္ ဒီေခြးသားကို
လံုး၀ မ၀ယ္ႏိုင္ဘူး။
တစ္ခြန္းပဲ ေျပာခ်င္တယ္ေလ။ မီဒီယာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစခ်င္တဲ့ ေစတနာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးမႇာ အမႇန္တကယ္ ရႇိလို႔ဆိုရင္ ရႇိေနတဲ့ ဥပေဒေတြကိုပဲ ႐ုတ္သိမ္းေပးလိုက္ပါ။ ေနာက္ထပ္ မလုပ္ပါနဲ႔ေတာ့။ ဒီထက္ပိုျပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံစစ္ စစ္အျဖစ္နဲ႔ အေခၚခံခ်င္လို႔ရႇိရင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနပါ ဖ်က္သိမ္းပစ္လိုက္ပါ။ ဒါ ေနာက္ဆံုးေပးခ်င္တဲ့ အၾကံၪာဏ္ပါ။
Friday, March 23, 2012
ငါးႏုပ္သန္းအိုးကပ္ခ်က္၊ ပဲၾကီးဟင္းခ်ိဳ၊ မရမ္းသီးေထာင္း
ေႏြရာသီေရာက္ေတာ့ ရာသီဥတုကလည္းပူေတာ့ ဟင္းကို အပူအစပ္ေတြခ်က္စားဖို႕အဆင္မေျပဘူးေနာ္။ ဒါေၾကာင့္အခ်ိဳအခ်ဥ္အရသာ ဟင္းေလးေတြခ်က္စားတာပဲေကာင္းပါတယ္။ ေသြးတိုးစာေတြမျဖစ္ဖို႕ကလည္းအေရးၾကီးေသး။
ငါးႏုပ္သန္း (သို႕) ငါးတစ္တံုးပုစြန္အိုးကပ္ခ်က္
ပါ၀င္သည့္ပစၥည္းမ်ား
ငါးႏုပ္သန္း (သို႕) ငါးတစ္တံုး ၂၀က်ပ္သား၊ ပုစြန္ ၅ က်ပ္သား၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ၂ဥ၊ ၾကက္သြန္နီ ၂ဥ၊ ပင္စိမ္း၊ရွမ္းနံနံ ၃ပင္စီ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၂လံုး၊ ငရုတ္သီးေျခာက္ ၅ေတာင့္၊ ငရုတ္သီးစိမ္းရွည္ ၅ေတာင့္၊ ဆီ ၂ က်ပ္သား၊ ဆား၊ငံျပာရည္၊ဟင္းခတ္မႈန္႕၊နႏြင္း အနည္းငယ္စီ၊ မန္က်ည္းမွည့္ ကြမ္းသီးလံုးခန္႕၊ စိမ္းစားငါးပိ လက္မခန္႕
ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္နည္း
ငါးတစ္တံုး (သို႕) ငါးႏုပ္သန္းကို ေရစင္ေအာင္ေဆးပါ။ ငါးႏုပ္သန္းဆိုလွ်င္ ပါးဟက္ႏွင့္ အူထုတ္ပါ။ ပုစြန္ေခါင္းျဖဳတ္ထားပါ။
ငါးကို ငံျပာရည္၊ဆား၊ဟင္းခတ္မႈန္႕၊ နႏြင္းမႈန္႕ နယ္ျပီး ၁၀မိနစ္ခန္႕ႏွပ္ထားပါ။ မန္းက်ည္းမွည့္ကို အရည္ေဖ်ာ္ထားပါ။
ၾကက္သြန္ျဖဴ နီ တစ္ပံုစီ ေထာင္းထားပါ။ ငရုတ္သီးစိမ္းကို ႏွစ္ျခမ္း ျခမ္းထားပါ။ ငရုတ္သီးေျခာက္ကို မညက္တညက္ ေထာင္းထားပါ။
အိုးမကပ္သည့္ ဒယ္အိုးမီးဖိုေပၚတင္ပါ။ အိုးဖင္မွ အေငြ႕တေထာင္းေထာင္းထလွ်င္ ဆီထည့္ပါ။ ဆီက်က္လွ်င္ ၾကက္သြန္ျဖဴ ဆီခ်က္ပါ။
ၾကက္သြန္ျဖဴ ဆီက်က္လွ်င္ ၾကက္သြန္နီထည့္ပါ။ ငရုတ္သီးစိမ္းထည့္ပါ။ ငရုတ္သီးေျခာက္ ေထာင္းထည့္ပါ။ စိမ္းစားငါးပိ လက္မခန္႕ထည့္ပါ။
ဆီက်က္လွ်င္ ငါးထည့္ပါ။ ေရနည္းနည္းထည့္ျပီး ဆီျပန္ေအာင္ ခ်က္ပါ။ ဆီျပန္လွ်င္ မန္က်ည္းမွည့္ထည့္ပါ။ အိုးမကပ္ေအာင္ ခဏခဏ အိုးကိုလႈပ္ေပးပါ။ အငန္လိုပါက ငံျပာရည္ ထည့္ပါ။ ပင္စိမ္းႏွင့္ ရွမ္းနံနံထည့္လိုက္ပါ။
အဖံုးအုပ္ျပီး ငါးမိနစ္ခန္႕ၾကာလွ်င္ အသင့္စားသံုးႏိုင္ပါသည္။
(တစ္ညအိပ္ခန္႕ၾကာမွ စားလွ်င္ ပို၍ေကာင္းမြန္ပါသည္။)
မရမ္းသီးေထာင္း
ပါ၀င္သည့္ပစၥည္းမ်ား
မရမ္းသီးအေနေတာ္ ၅လံုး၊ ငရုတ္သီးေျခာက္ ၁၀ ေတာင့္၊ ပုစြန္ေျခာက္ ၁၀ေကာင္၊ စိမ္းစားငါးပိ ဆီးျဖဴသီးလံုးခန္႕၊
ဆား၊ဟင္းခတ္မႈန္႕ လိုသေလာက္
ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္နည္း
ငရုတ္သီးေထာင္းပါ။ ငရုတ္သီးညက္လွ်င္ ပုစြန္ေျခာက္ ထည့္ေထာင္းပါ။
ပုစြန္ေျခာက္ညက္ခါနီးတြင္ စိမ္းစားငါးပိ၊ ဆား၊ ဟင္းခတ္မႈန္႕ ထည့္ပါ။ မရမ္းသီးကို ၂ျခမ္းျခမ္းထည့္ပါ။ အေပါ့အငန္ ျမည္းပါ။
ရိုးရွင္းလြယ္ကူသေလာက္ ထမင္းစားအလြန္ျမိန္သည့္ ဟင္းတစ္ခြက္ရရွိပါမည္။ မရမ္းသီးအစား သရက္သီးစိမ္းႏွင့္လည္း စားသံုး ႏိုင္ပါသည္။
ခရမ္းသီးမီးဖုတ္သုတ္
ပါ၀င္သည့္ပစၥည္းမ်ား
ေမာ္လျမိဳင္ခရမ္းသီး ၃လံုး (သို႕) ေထာပတ္ခရမ္းသီး ၁ လံုး
ငရုတ္သီးစိမ္းမီးကင္ျပီး ၁၅ေတာင့္
ခ်င္း လက္တစ္ဆစ္
ပုစြန္ေျခာက္ စားပြဲဇြန္း ၁ဇြန္း
ဆား စားပြဲဇြန္း ၁ဇြန္း
စိမ္းစားငါးပိ (မီးကင္ျပီး) လက္မခန္႕
မန္က်ည္းသီးမွည့္ ကြမ္းသီးလံုးခန္႕
ဟင္းခတ္မႈန္႕ အနည္းငယ္
နံနံပင္ ၅ပင္
ၾကက္သြန္ျဖဴ ၂ ဥ
ၾကက္သြန္နီ ဥၾကီး ၂ဥ
ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္နည္း
ခရမ္းသီးကို ေရေဆး အ၀တ္ႏွင့္ သုတ္ျပီး မီးဖုတ္ပါ။ ခရမ္းသီးမီးဖုတ္ကို အက်က္ညီေအာင္ လွန္ေပးပါ။ တစ္လံုးလံုး ဘက္ညီက်က္လွ်င္ မီးဖိုေပၚမွ ထုတ္ထားပါ။ ငရုတ္သီးကို သီတံႏွင့္ သီျပီး မီးကင္ပါ။ ငါးပိကို ဆား၊ဟင္းခတ္မႈန္႕နယ္ျပီး၊မီးကင္ပါ။
ငရုတ္သီးႏြမ္းလွ်င္ ငရုတ္ဆံုထဲ ငါးပိ ငရုတ္သီးေရာေထာင္းပါ။
ပုစြန္ေျခာက္ေထာင္းပါ။ ခရမ္းသီးအျပင္အေရခြံမ်ားကို ခြာလိုက္ပါ။ ငရုတ္ေထာင္းထဲ ဆား၊ဟင္းခတ္မႈန္႕ကို စားပြဲ၁ဇြန္းက်စီထည့္ပါ။ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ခ်င္းထည့္ေထာင္းပါ။
ငရုတ္သီးေထာင္းညက္လွ်င္ ခရမ္းသီးလွီးထည့္ျပီး နယ္ပါ။ မန္က်ည္းမွည့္ေရေဖ်ာ္ထည့္ပါ။ ၾကက္သြန္နီ ပါးပါးလွီးထည့္ပါ။ နံနံပင္ထည့္ပါ။
အေပါ့အငန္ျမည္းပါ။ အသင့္စားသံုးႏိုင္ပါျပီ။
