စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမွု ျဖစ္ရပံုႏွင့္ ေျဖရွင္းပံု နည္းလမ္း

ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စိတ္ဓာတ္ က်တယ္ က်တယ္ ဆုိျပီးေတာ့ ေျပာေနတဲ့ မိတ္ေဆြ မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ယင္း မိတ္ေဆြ အားလံုး အတြက္ စိတ္ဓာတ္ဘာေၾကာင့္ က်တယ္ ဆုိတာကို ရွင္းျပ ျပီးေတာ့ ေျဖရွင္းနည္းကိုလည္း ေပးပါ့မယ္။ စိတ္ဓာတ္ က်ဆင္းမွု ဆုိတာကို မရွင္းခင္ အရင္ဆံုး ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားတဲ့ ေလာကဓံ ရွစ္ပါးကို အရင္ ရွင္းပါရေစ။ ပါဠိ လို မေရးပဲ ျမန္မာလိုပဲ ေရးပါမယ္။

၁။ လိုအပ္ခ်က္ျပည့္စံု၍ ခ်မ္းသာစြာေနရျခင္း

၂။ လိုအပ္ခ်က္မ်ား မရႏိုင္ပဲ ဆင္းရဲစြာ ေနရျခင္း

၃။ အျခံအရံ မ်ား ရွိျခင္း

၄။ အျခံ အရံမ်ား မရွိျခင္း

၅။ အခ်ီးက်ဴးခံရျခင္း

၆။ ျပစ္တင္ ရွံု႕ခ် ခံရျခင္း

၇။ ကိုယ္စိတ္ က်န္းမာ ေပ်ာ္ရႊင္ ျခင္း (သုခ)

၈။ ကိုယ္စိတ္ မက်န္းမာ ဆင္းရဲျခင္း (ဒုကၡ)

ယင္း ေလာကဓံ ရွစ္ပါးမွာ စိတ္ဓာတ္ က်ဖို႔ တြန္းအား ေပးေနတဲ့ အရာ ကေတာ့ အဆုိး ေလးခု ျဖစ္ပါတယ္။ စည္းစိမ္ ဆင္းရဲျခင္း၊ အျခံအရံ မရွိျခင္း၊ ျပစ္တင္ ခံရျခင္း၊ ဒုကၡမ်ားျခင္း တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

စည္းစိမ္ မရွိ ဆင္းရဲျခင္း စည္းစိမ္ မရွိတာက ျပႆနာ မဟုတ္ ပါဘူး။ စည္းစိမ္ ရွိတဲ့ သူေတြကို ၾကည့္ျပီး မိမိကိုယ္ မိမိ ျပန္ေစာ္ကား ေနတာက ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ မနာလို စိတ္မ်ား ဖံုးလြမ္းေနမွုေၾကာင့္၊ ျခမ္းသာလ်ွင္လည္း အူတုိ စိတ္မ်ား ဝင္ ေနမွုေၾကာင့္ စိတ္ကို ညစ္ႏြမ္းေစျပီး ေလာဘနဲ႔ ေဒါသ ယွဥ္တဲ့ စိတ္အခံကို ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္ မိမိ ဘာခံစား ရတယ္ဆုိတာ ခံစားဖူးသူတို႔ သိၾကမွာပါ။

အျခံအရံ မရွိျခင္း

ဒါကေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်ဖို႔ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် နည္းတဲ့ အခ်က္ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ အျခံအရံ မ်ားစြာနဲ႔ ေနရျပီး တစ္ေန႔က် ကိုယ့္ အျခံအရံ ေနာက္လိုက္ တပည့္မွာ လက္လြတ္သြားရတဲ့ သူမ်ားက ဒီအခ်က္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ က်တတ္ ပါတယ္။

ျပစ္တင္ ရွံု႕ခ် ခံရျခင္း

ဒီအခ်က္ဟာ စိတ္ဓာတ္ က်ဖုိ႔ ျဖစ္ႏို္င္ေခ် အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြရဲ႕ အေၾကာက္ဆံုးထဲမွာ အျပစ္တင္ ခံရမွာကို အေတာ္မ်ားမ်ားက ေၾကာက္ၾက ပါတယ္။ အလုပ္ တစ္ခု ရတဲ့ အခါ၊ ပေရာဂ်က္ ရတဲ့ အခါ ငါမျပီးရင္ ဘာျဖစ္မလဲ၊ မလုပ္ႏုိင္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ၊ စာေမးပြဲ အတြက္ အဆင္သင့္ မျဖစ္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ၊ စာေမးပြဲ က်ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ၊ ငါ အမွားလုပ္ထားသာ သိကုန္က်ရင္ ဘယ္လို လုပ္မလဲ အစရွိသျဖင့္ စိုးရိမ္ ပူပန္ စိတ္မ်ား ဝင္ၾကျပီး ယင္း စိုးရိမ္စိတ္မ်ားက ေသာက တစ္ခု ျဖစ္လာျပီး စိတ္ဓာတ္ က်ဆင္း ေစပါတယ္။

ကိုယ္စိတ္ မက်န္းမာ ဆင္းရဲျခင္း

လူ မက်န္းမာရင္ ျဖစ္တဲ့ ေဝဒနာကိုေတာ့ ဖ်ားနာသူမ်ား သိပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္တြင္း ေဖာက္ျပန္တဲ့ ေဝဒနာ မ်ားေၾကာင့္ ဆင္းရဲရျခင္း ေဒါသ အျဖစ္ကေန စိတ္ဓာတ္က်တဲ့ ဘက္ကို ဦးတည္သြားေစ ပါတယ္။ စိတ္ အေနနဲ႔ ကလည္း အတူတူပါပဲ။ အခ်စ္ဆံုး ေဆြမ်ိဳး၊ မိဘ၊ မိတ္ေဆြ၊ ခ်စ္သူ ေသဆံုးျခင္း၊ အေဝးထြက္သြားျခင္း၊ လမ္းခြဲ ရျခင္း၊ အစရွိသျဖင့္ ျပႆနာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အလြမ္း၊ အေဆြး ေခါင္းစဥ္ တပ္လို႔ ေနာက္ဆံုးေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်တဲ့ ဘက္ကို ဦးတည္သြား ပါတယ္။

စိတ္ဓာတ္ မက်ေအာင္ ေျဖရွင္းရန္ နည္း

အထက္ပါ ေဖာ္ျပတဲ့ ေလာကဓံ အဆုိး ေလးခုေၾကာင့္တင္ မကပဲ တစ္ခါတစ္ေလ က်ရင္ ေလာကဓံ အေကာင္း ေလးခု အားေကာင္းတဲ့ အခါ က်ရင္လည္း စိတ္ဓာတ္ က်တတ္ ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္ က်တယ္ ဆုိတာကို တရားကိုယ္ ေကာက္ရင္ ေဒါသ ပါပဲ။ ေဒါသ ဆုိတာ ရုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အမူအရာပိုင္း ဆိုင္ရာ ခက္ထန္ ၾကမ္းတမ္း မွ ေဒါသ မဟုတ္ ပါဘူး။ ပူေဆြးေသာက၊ ပရိေဒသ ျဖစ္မွု၊ ငိုေၾကြးမွု၊ စိတ္ဓာတ္ က်မွု တို႔ကလည္း ေဒါသ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ သူက်ေတာ့ ေဒါသ အႏုစား ျဖစ္ပါတယ္။

ျဖစ္ပံု ျဖစ္နည္းကို သိျပီးေတာ့ ေျဖရွင္းနည္းကို သိဖို႔ လိုအပ္ ပါေသးတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ေလာကဓံ ရွစ္ပါး ကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ ျပီးေတာ့ ရင္ဆုိင္ ေျဖရွင္း တတ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အေကာင္းေတြ ၾကံဳတဲ့ အခ်ိန္ စိတ္လြတ္ ကိုယ္လြတ္ ျဖစ္စရာ မလိုသလို၊ အဆုိးေတြ ၾကံဳတဲ့ အခ်ိန္လည္း စိတ္လြတ္ကိုယ္လြတ္ ျဖစ္စရာ မလို ပါဘူး။ ေလာဘ၊ ေဒါသ မ်ား ကို သိလွ်င္ သိျခင္း ခ်ဳပ္ထိန္းလို႔ ေမာဟ မျဖစ္ေအာင္ ဥာဏ္ယွဥ္သြားေအာင္ က်င့္ၾကံ အားထုတ္ဖို႔ လိုအပ္ ပါေသးတယ္။ က်င့္ၾကံ အားထုတ္တယ္ ဆုိတာ တရားၾကီး ထိုင္မွတ္ ေနမွ မဟုတ္ ပါဘူး။ အျမဲတမ္း စိတ္ထဲမွာ ႏွလံုးသြင္းျပီး သတိ အျမဲတမ္း ယွဥ္ေနဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ရရွိ ေအာင္ျမင္ ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ မ်ားကို ျပန္ေတြးလို႔ ပီတီ၊ သုခ ေစတသိတ္ ဝင္ရန္ လိုအပ္ ပါတယ္။

တစ္ခုခု က်ရွံုးလို႔ စိတ္ညစ္တဲ့ အခါ အေကာင္းဆံုး လုပ္ခဲ့တာေတြ ကို ေတြးျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုယ္ကို Self appraising လုပ္ရန္ လိုအပ္ ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ မိမိရဲ႕ အားနည္းခ်က္ အားလံုးကို အခ်က္က်က် သိရွိျပီး ယင္း အခ်က္ မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ ျပင္ဆင္ ရပါမယ္။ ဒါေတြကို မျပင္ဆင္ မေရွာင္ၾကဥ္ သေရြ႕ အတတ္ႏုိင္ဆံုး မၾကိဳးစား သေရြ႕ စိတ္ဓာတ္က တိုက္ဆိုင္ အေၾကာင္း ေတြ႔ရင္ က်မွာ ပါပဲ။

ဒီေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ ေလ်ာ့၊ ေမတၱာ မုဒိတာ ပြား၊ ပီတိ သုခ ခံစား၊ အားနည္းခ်က္ကို ရွင္း၊ ဝီရိယ ယွဥ္လို႔ အေကာင္းဆံုး ၾကိဳးစား၊ ဆင္ျခင္တံု တရား ပညာေလ့လာ လိုက္စား၊ သတိ အျမဲ ကပ္လို႔ ေနထိုင္သြား ရင္ စိတ္ဓာတ္ ဆုိတာ က်စရာ အခ်ိန္ေတာင္ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုး စိတ္ဓာတ္က်တဲ့ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္း သြားႏိုင္ ၾကပါေစဖို႔ ေရးသား အၾကံေပး လိုက္ရ ပါတယ္။  

ေအာင္ခမ္း (ရိုးရာေလး)