AIDS ေရာဂါကို စိန္ေခၚလာမည့္ ေဆးသစ္ TRUVADA

အေမရိကန္ အစားအစာႏွင့္ ေဆးဝါး ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲေရး အဖြဲ႕ (U.S FDA) က ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္တြင္ အဆိုပါ TRUVADA ေဆးကို အသံုးျပဳ ႏိုင္ေၾကာင္း တရားဝင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုသို႔ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ေပးခဲ့ရသည္။ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ အသံုးျပဳ၍ သုေတသန ျပဳခဲ့ျခင္းမွ ရရွိခဲ့ေသာ ေအာင္ျမင္မႈ ရလဒ္တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။

TRUVADA ကို တီႏိုဖိုဗာ (Tenofovir) ၃ဝဝ မီလီဂရမ္ႏွင့္ အမ္ထရင္စီတာဗင္း (Emtricitabine) ၂ဝဝ မီလီ ဂရမ္ ေဆးႏွစ္မ်ဳိးျဖင့္ ေပါင္းစပ္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။ တီႏိုဖိုဗာႏွင့္ အမ္ထရင္စီတာဗင္း ေဆးမ်ားသည္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး (Virus) မ်ား ကုသရာတြင္ သံုးေသာေဆးမ်ား ျဖစ္ေပသည္။ ၎ ေဆးႏွစ္မ်ဳိးကို ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ HIV ကာကြယ္ျခင္းတြင္ ပမာဏ ႀကီးမားစြာ အကာအကြယ္ ရရွိေပသည္။ ၎ ေဆးႏွင့္ အတူ ကြန္ဒံုး (Condoms) အသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳျခင္း (Counselling) မ်ား တြဲဖက္လွ်င္ ရာႏႈန္းျပည့္ ကာကြယ္ ႏိုင္ေပမည္။

(U.S FDA) မွ TRUVADA ေဆးကို စမ္းသပ္ရျခင္း အေၾကာင္းႏွစ္ရပ္ ရွိေပသည္။ ပထမ အခ်က္မွာ HIV ကူးစက္ေရာဂါ ကာကြယ္ရာတြင္ ႀကီးမားေသာ အက်ဳိးေက်းဇူး ရႏိုင္ေၾကာင္း ထင္ရွားစြာ သိရွိေနျခင္းႏွင့္ ဒုတိယ အခ်က္မွာ HIV ကာကြယ္မႈ အတြက္ ၫႊန္းဆိုရာတြင္ ေဆးဝါး ေစ်းကြက္၌ ေဆးအမည္ တိတိက်က် မရွိျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

TRUVADA ေဆးကို ကယ္လီဖိုးနီးယား (California) အေျခစိုက္ ဂီလိဒ္ (Gilead Sciences) မွ ထုတ္လုပ္ၿပီး HIV ကုသေရး၌လည္း အသံုးျပဳ ေနၾကေပသည္။ ၎ေဆး တစ္ႏွစ္စာ ခန္႔မွန္း ကုန္က်ေငြမွာ အနည္းဆံုး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၃၉ဝဝ ခန္႔ ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူနာ တစ္ဦးအတြက္ တစ္လလွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၅ ေဒၚလာႏွင့္ ေဒၚလာ ၃ဝ ၾကား အတြင္းသာ ကုန္က်မႈ ရွိေစရန္ ကုမၸဏီ အမ်ားစုက ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရွိေပသည္။ HIV ကုသရာတြင္ TRUVADA ေဆးႏွင့္အတူ အျခား ေဆးတစ္မ်ဳိးမ်ဳိး (Other Antiretroviral Drug) ႏွင့္ တြဲသံုး ရေပမည္။ သို႔ေသာ္ HIV ကာကြယ္မႈ အတြက္ TRUVADA ေဆးတစ္မ်ဳိးသာ သံုး၍ က်န္းမာေရး အသိပညာ (Health Education) ေပးျခင္းျဖင့္ လံုေလာက္ေပသည္။ HIV ကုသျခင္းႏွင့္ ကာကြယ္ျခင္းမ်ားကို မိမိဘာသာ မလုပ္ရေပ။ ဆရာဝန္ႏွင့္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ လုပ္သင့္သည္မွာ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္တစ္ခုပင္ ျဖစ္ေပသည္။

ယခုအခါ ေဆးဝါး အသစ္ျဖစ္ေသာ TRUVADA ေဆးကို မွန္ကန္စြာ အသံုးမျပဳျခင္း၊ ေဆးကို မွန္မွန္ မေသာက္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ေဆး မတိုးေသာ HIV မ်ဳိးကြဲမ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ကို ဆရာဝန္ အမ်ားစုက စိုးရိမ္လ်က္ ရွိၾကေပသည္။ HIV ကာကြယ္မႈ အတြက္ ေဆးကို ပံုမွန္ မေသာက္ျခင္း၊ HIV ကုသမႈ အတြက္ ေဆးကို တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ေသာက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေဆးဝါး အသစ္ျဖစ္ေသာ TRUVADA ၏ HIV ပိုး အေပၚ၌ အာနိသင္ ပ်က္ျပယ္ သြားႏိုင္ေပသည္။ ထို အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ၎ေဆးမွာ HIV လူနာမ်ား အားေပးရာ၌ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ရွိေနေပသည္။ မည္သို႔ပင္ ဆိုေစ ယခုအခ်ိန္တြင္ TRUVADA ေဆးသစ္မွာ HIV လူနာမ်ား အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္တစ္ခု ျဖစ္လ်က္ ရွိေပသည္။

ျမဝတီ - AIDS ေရာဂါကို စိန္ေခၚလာမည့္ ေဆးသစ္ TRUVADA

ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမွာ စိုးရိမ္ေနရေသာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ

ကမၻာတစ္၀န္း လိင္ကဲြမ်ားၾကား လိင္မွ တစ္ဆင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ႏႈန္း ထိန္းခ်ဳပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အားေကာင္းလာျပီ ျဖစ္သည့္တိုင္ လိင္တူ အမိ်ဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္မႈမ်ားကိုကား ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈ အားနည္းေနေသးသျဖင့္ ထိုနည္းလမ္းျဖင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္မႈမ်ား တိုးပြားေနေၾကာင္း ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီးက သတိေပး ေျပာၾကား လိုက္သည္။

''အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြဟာ ထိတ္လန္႔စရာ ေကာင္းေအာင္ ျပန္တက္လာေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္''ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီး၏ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြဌာန အၾကီးအကဲ ေဂါ့ဖရိုင္းဟန္ခ်ယ္က ေျပာၾကား လိုက္သည္။

အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ဗိုင္းရပ္စ္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ (၃၃) ႏွစ္က စတင္ ေပၚေပါက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္ကစ၍ အမိ်ဳးသား၊အမိ်ဳးသမီး လိင္ကဲြမ်ား အၾကား လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ႏႈန္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္း ခဲ့မႈေၾကာင့္ ကူးစက္မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလ်ာ့က်ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အမိ်ဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး အတူ သံုးစဲြျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ႏႈန္းမ်ားကား မက်ဆင္းဘဲ ဆက္တက္ ေနေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီး၏ စာရင္း အရ သိရသည္။

၁၉၈၀ ကာလမ်ားက အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြေၾကာင့္ အရိုးစု ျဖစ္ေနသူမ်ား၏ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ျပသ၍ ပညာေပးျခင္း နည္းျဖင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ က်ဆင္းေရး ၾကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔မ်ိဳးဆက္သစ္   လူငယ္မ်ားသည္ကား   ကုရာနႏၳိေဆးမရိွဟူေသာ အျဖစ္ဆိုး ကာလမွ လြတ္ေျမာက္ျပီး ေအအာတီကဲ့သို႔  အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ထိန္းေဆးမ်ား ေပၚေပါက္ေနေသာ ေခတ္တြင္ ၾကီးျပင္းလာရသျဖင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၏ အႏၱရာယ္ကို ေလွ်ာ့တြက္ လာၾကေၾကာင္း မစၥတာ ဟန္ခ်ယ္က ေျပာသည္။

သို႔ေၾကာင့္ပင္ ယေန႔ လူငယ္မ်ားအစုသည္ က်န္အသက္အရြယ္ အပိုင္းအျခား လူစုမ်ားထက္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ  ကူးစက္ခံရ နိုင္ေျခ (၁၉) ဆ ထိ ျမင့္တက္ ေနသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း မစၥတာဟန္ခ်ယ္က ေျပာသည္။ ဥပမာ ဘန္ေကာက္တြင္ အမိ်ဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ  ကူးစက္ႏႈန္း (၅ ဒသမ ၇) ရာခိုင္ႏႈန္းထိ  ရိွေနခိ်န္တြင္ က်န္လူစုမ်ား ပ်မ္းမွ် ကူးစက္ႏႈန္း က တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရိွေၾကာင္း ၎က ေထာက္ျပသည္။

အမ်ိဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံမိသူမ်ား အေနျဖင့္ သမားရိုးက် အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကာကြယ္ နည္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္းသာမက ေအအာတီ ကဲ့သို႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ထိန္းေဆးမ်ားကိုလည္း စနစ္တက် ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ မိမိမွ တစ္ဆင့္ အျခားသူမ်ားထံ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည္ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီး လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႔ တစ္ခု ျဖစ္ေသာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ဌာနက သတိေပးခ်က္ လမ္းညႊန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။

အေမရိကန္ က်န္းမာေရး ၀န္ၾကီးဌာနသည္လည္း ေမလက အလားတူ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ရသည္။
ကြန္ဒံုးကဲ့သို႔ သမားရိုးက် အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္မႈ ကာကြယ္ေရ ပစၥည္းမ်ား အျပင္ ေအအာတီ ေဆး၀ါးကိုပါ သံုးစဲြျခင္းျဖင့္ အမိ်ဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံသူမ်ားခ်င္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္နႈန္း (၂၀)  မွ (၂၅) ရာခိုင္နႈန္းထိ ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီးက လမ္းညႊန္ထားသည္။ ထိုသို႔ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါက လာမည့္ (၁၀) ႏွစ္အတြင္း လူငယ္အမိ်ဳးသားမ်ားၾကား လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ အသစ္ ျဖစ္ပြားမႈေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္ကို ေလွ်ာ့ခ် လိုက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မစၥတာ ဟန္ခ်ယ္က ေျပာသည္။

ကမၻာတစ္၀န္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ အသစ္ ကူးစက္မႈ၏ ထက္၀က္ခန္႔သည္ အမိ်ဳးသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ လိင္ေျပာင္းထားသူမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ အက်ဥ္းသားခ်င္း လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးကို ေဆးထိုးအပ္ မွ်ေ၀ သံုးစဲြျခင္း၊ လိင္လုပ္သားမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီးက ေျပာသည္။
အထက္ပါ လူစုမ်ားသည္ ပတ္၀န္းက်င္နွင့္ အဆက္ျပတ္ ေနသူမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္က ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ခံရသူမ်ားလည္း ျဖစ္ရာ ထိုလူမ်ားသည္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ အလွမ္းအေ၀းဆံုး ျဖစ္ေနျခင္းသည္လည္း ထိုလူစုမ်ား အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြကူးစက္မႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနရသည့္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္သည္။
''ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ဖယ္ၾကဥ္တာကို ခံရတဲ့ အတြက္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူဖို႔ ထုတ္မေျပာရဲတာရဲ႕ ေနာက္ဆက္တဲြ ဆိုးကိ်ဳးကေတာ့ အဲ့လူေတြဆီကေန ထပ္ထပ္ျပီး ဗိုင္းရပ္စ္ ပံ်႕နံွ ့တာ ပါပဲ'' ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီး၏ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြဌာနမွ ေရခ်ယ္ဘက္ဂါေလက ေျပာသည္။

ကမၻာတစ္၀န္း လိင္ေျပာင္းထားသူမ်ား၊ ေယာက်ာ္း၊ မိန္းမ လိင္စိတ္ ခံယူခ်က္ မကဲြျပားသူမ်ား၊ မူးယစ္ေဆးသံုးသူမ်ားသည္ ပံုမွန္ လူမ်ားထက္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ခံရနိုင္ေျခ အဆ (၅၀) ထိ ပိုမ်ား သလို လိင္လုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ားသည္လည္း ပံုမွန္လူမ်ားထက္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ခံရႏိုင္ေျခ (၁၄) ထိ ပိုမ်ားေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီး၏ စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပသည္။
ကမၻာတစ္၀န္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ တိုက္ဖ်က္ေရးမ်ား အရိွန္ရသထက္ ရလာ ေနသည္။ ၂၀၀၁ မွ ၂၀၁၂ အၾကား အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ အသစ္ ျဖစ္ပြားမႈ သံုးပံု တစ္ပံုထိ က်ဆင္းသြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ နိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္ပိုင္း တြင္ ကမာၻတစ္၀န္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြျဖင့္ အသက္ရွင္ ေနရသူမ်ား အနက္ (၁၃) သန္းထိ ကို ေအအာတီ ကဲ့သို့ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ထိန္းေဆးမ်ား ေပးႏိုင္ခဲ့သလို က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားလည္း ေပးနိုင္ ခဲ့ကာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေၾကာင့္ ေသဆံုးႏႈန္းမ်ားကို သိသိသာသာ ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ခဲ့သည္။
သာမန္လူမ်ားၾကား အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္မႈမ်ားကို သိသိသာသာ ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း အထက္ေဖာ္ျပပါ လူစုမ်ားတြင္ကား ကူးစက္မႈမ်ားက တက္ေနဆဲျဖစ္ရာ ထိုလူစုမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ျပန္လည္ ျပန္႔ပြားလာမည့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ဗိုင္းရပ္စ္သည္ က်န္လူစုမ်ားဆီသို႔ပါ  ျပန္လည္ ေရာက္ရိွကာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ တိုက္ဖ်က္ေရး တိုးတက္မႈမ်ား ျပန္ယုတ္ေလ်ာ့ သြားနိုင္သည္ဟု မစၥတာ ဟန္ခ်ယ္က သတိေပး ေျပာၾကားသည္။

ကမၻာ့နိုင္ငံ အမ်ားအျပားသည္လည္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လူမ်ားစုၾကီးျဖစ္ေသာ ပံုမွန္လူမ်ားကိုသာ အာရံုထား ေဆာင္ရြက္ေနၾကျပီး ကူးစက္ႏႈန္း အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနေသာ အထက္ပါ လူစုမ်ားကိုကား ခပ္ေပါ့ေပါ့ သေဘာထားေနၾကေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။ အထူးသျဖင့္ ဆာဟာရ ေတာင္ပိုင္းျခမ္း အာဖရိက နိုင္ငံမ်ားသည္ ကူးစက္နႈန္း အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနေသာ အထက္ပါ လူစုမ်ားကို ခဲြျခား ဆက္ဆံျခင္း၊ ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းမ်ား အဆိုး၀ါးဆံုး လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရိွေနသျဖင့္ ထိုလူမ်ား က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူခြင့္ မရဘဲျဖစ္ကာ ၎တို႔မွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္မႈမ်ားကို မထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္ေသးဘဲ ျဖစ္ေနသည္။ လက္ရိွတြင္ တစ္ကမၻာလံုး၌ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကူးစက္ ခံထားရသူ (၃၅ ဒသမ ၃)  သန္း ရိွျပီး (၇၁) ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အာဖရိကတြင္ ေနထိုင္သူမ်ား ျဖစ္သည္။

ကူးစက္ႏႈန္း အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေနေသာ လူစုမ်ားၾကား အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ထိန္းခု်ပ္ေရး ထိထိ ေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္နိုင္မွ တစ္ကမာၻလံုး အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ တိုက္ဖ်က္ေရး ပိုထိေရာက္လာမည္ဟု မစၥတာ ဟန္ခ်ယ္က ေျပာသည္။

''အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြပိုးရိွသူ အမ်ားစုဟာ တစ္ကိုယ္တည္း အထီးတည္း ေနသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ လိင္လုပ္ငန္းနဲ႔ အသက္ေမြးသူေတြနဲ႔ သြားဆက္ဆံသူေတြရဲ႕  ေနာက္မွာ ဇနီး ခင္ပြန္း နဲ႔ သားသမီးေတြ ရိွေနတယ္။ မူးယစ္ေဆး သံုးစဲြသူေတြမွာလည္း သားသမီးေတြ ရိွတယ္။ တစ္ေယာက္ကေန အျခားလူေတြဆီ ကူးစက္ သြားႏိုင္ပါတယ္''ဟု မစၥတာ ဟန္ခ်ယ္က ရွင္းျပသည္။
ကူးစက္ႏႈန္း အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနသည့္ လူစုမ်ားအား ခဲြျခား ဆက္ဆံျခင္း၊ ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းမ်ား မလုပ္ဘဲ လက္တဲြကူကာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ေပးျခင္းသည္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြကူးစက္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အတြက္ အလုပ္သင့္ဆံုး လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ႔ၾကီးက ေျပာသည္။

အိမ္ေထာင္ဖက္ မဟုတ္သူနွင့္ လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ ကြန္ဒံုးသံုးရန္ ပညာေပးျခင္း၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးေပးျခင္း၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြရိွသူမ်ားႏွင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ျဖစ္ပြားနိုင္ေျခ အလြန္မ်ားသူမ်ားကို ေအအာတီေဆးမ်ား တိုက္ေကြ်းျခင္း၊ ေဆးထိုးအပ္မ်ား မွ်ေ၀ မသံုးစဲြေအာင္ ပညာေပးျခင္း နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ အသစ္ ကူးစက္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္  ၾကိဳးပမ္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း  ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ၾကီးက လမ္းညႊန္သည္။

Ref:WHO warns of rising HIV infectionsc urges preventive drugs(AFP)
The Messenger - ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမွာ စိုးရိမ္ေနရေသာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ