‘ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈ မရွိတဲ့သူေတြဟာ ျပႆနာအရွာဆံုးပဲ’

ကၽြန္ေတာ္ရယ္ မထက္ရည္ရယ္ ေပါင္းျပီး လုပ္တဲ့ သင္တန္းတစ္ခုမွာ Tree Food ရဲ႕ ပဲ့ကုိင္ရွင္ ခ်ိဳလဲ့ကို Guest speaker အျဖစ္ ဖိတ္ျဖစ္ေတာ့ အဲဒီမွာ လူငယ္ေတြကို သူ ေ၀မွ်သြားတဲ့ စကားေလးပါ။ ရင္ထဲ အေတာ္ေလး မွတ္မွတ္ရရ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျပန္သတိထားၾကည္႕မိေတာ့လည္း အဲဒီအတုိင္း ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။

တစ္ခါက အစ္မတစ္ေယာက္က ဖုန္းဆက္တုိင္ပင္ပါတယ္။ သူ႕ညီမေလးရဲ႕ အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥပါ။ ေယာက်ာ္းျဖစ္သူက အမ်ိဳးမ်ိဳး ရုိက္ႏွက္ႏွိပ္စက္ေနလို႕ ဘယ္လိုလုပ္ေပးရမလဲ ဆုိျပီး တုိင္ပင္တာ။ အဲဒီမွာ စဥ္းစားစရာေကာင္းတာ တစ္ခ်က္ကို ၾကားလိုက္ရတယ္။ အဲဒါ ဘာလဲဆုိေတာ့ ဒီလူဟာ ဘာအလုပ္မွ ရွိမေနတာပဲ။ တစ္ခ်ိန္ကေတာ့ သူက စီးပြားရွာခဲ့တယ္။ အိမ္ေထာင္ကို ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အဆင္ေျပေျပပဲတဲ့။ ေနာက္ေတာ့ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ သူ အလုပ္မရွိေတာ့ဘူး။ မိန္းမကပဲ အလုပ္လုပ္တယ္။ ေငြရွာတယ္။ ဒီလူက တစ္ေန႕တစ္ေန႕ အိမ္မွာပဲ။ ဒီေတာ့မွ ခုလို ရုိက္တာႏွက္တာက စလာတယ္။ ဘာလုပ္စရာမွ မရွိေတာ့ အရက္ေသာက္တဲ့အခါ ေသာက္။ မ်က္စိထဲ ျမင္သမွ်က ျပႆနာ ရွာစရာေတြလိုခ်ည္း ျဖစ္လာတယ္။ မိဘအိမ္သြားလည္း သြားျပန္ျပီ။ ေနာက္က်ရင္လည္း က်ျပန္ျပီ။ သူ႕ကိုယ္သူ မေက်နပ္။ သူ႕ဘ၀သူ အားမရ။ ဒါေပမဲ့ သူ႕ကုိယ္သူလည္း သတိမထားမိ။ အဲဒီမေက်နပ္ခ်က္ေတြ အကုန္လံုးကုိ မိန္းမကို ရုိက္ႏွက္ျပီး ထြက္ေပါက္ေပးေနတယ္လို႕ ခံစားမိတယ္။

မိဘေတြနဲ႕လည္း ဒီလိုသေဘာေလး ရွိတတ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အေဖေတြေပါ့။ သူတို႕က တစ္ခ်ိန္က မိသားစုကို ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ အလုပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ အရြယ္တစ္ခုေရာက္လာေတာ့ အလုပ္မရွိေတာ့ဘူး။ သားသမီးေတြက လႊဲေျပာင္းတာ၀န္ယူတယ္။ တကယ္ဆုိ အနားေတာင္ ရတယ္ ထင္စရာ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႕ကုိယ္သူတုိ႕ အသံုးမ၀င္ေတာ့ဘူး ဆုိတဲ့ ခံစားခ်က္က ၀င္လာတယ္။ ဒီေတာ့ သားသမီးက ေျပာေနက်ပံုစံအတုိင္း ေျပာရင္ေတာင္ အခု မရေတာ့ဘူး။ မင္းတို႕က ငါ ပိုက္ဆံမရွာႏုိင္ေတာ့လို႕ ေျပာတာလား ဆုိတာမ်ိဳးေတြ တံု႕ျပန္လာတယ္။

သမီးရည္းစားေတြမွာလည္း ဒီလိုပဲ။ တစ္ေယာက္က အလုပ္လုပ္၊ ေနာက္တစ္ေယာက္က အလုပ္မရွိဘဲ ေနၾကည္႕။ အဲဒီ အလုပ္မရွိတဲ့သူဟာ ျပႆနာ တအားရွာ၊ သ၀န္ေတြ တုိလိမ့္မယ္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လိမ့္မယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ၾကည္႕လိုက္လည္း ဒီသေဘာတရား သြားေတြ႕မယ္။ ဘာမဟုတ္တာေလးကို အထအန ေကာက္ေနျပီဆုိ သူ႕မွာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ မလံုျခံဳမႈတစ္ခု ရွိေနျပီပဲ။ အစုိးရေတြကို ၾကည္႕မယ္ဆုိလည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈ အင္မတန္နည္းသူေတြဟာ တရားအစြဲဆံုး၊ အဖမ္းဆံုးလူေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရမယ္။

အဲ့ဒီေတာ့ ဒီအေျခအေနေတြကို ရင္ဆုိင္ေနရတယ္ဆုိ သူတို႕ကို ယံုၾကည္မႈ တက္လာေအာင္ လုပ္ေပးဖို႕ လိုမယ္။ နည္းနည္းေတာ့ ခက္တာေပါ့။ ဒီထက္ ပုိျဖစ္ႏုိင္တာက ကုိယ္တုိင္ အဲ့လိုမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္၊ အနီးအနားက လူေတြကို ကုိယ့္ေၾကာင့္ ၀န္ထုပ္၀န္ပုိး မျဖစ္ေစေအာင္ ၾကိဳးစားဖုိ႕ပဲ။

ဒီအတြက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို ေ၀မွ်ခ်င္တယ္။

၁။ တစ္ေနရာရာမွာ အေရးပါ အရာေရာက္ေနဖို႕

ေလးစားရတဲ့ ဆရာလကာၤရည္ေက်ာ္က တစ္ခါေျပာဖူးတယ္။ သူ႕ဘ၀ရဲ႕ အျဖစ္ခ်င္ဆံုးဆႏၵက ဘာလဲဆုိ ‘I want to be useful all the time’ အခ်ိန္တုိင္းမွာ အသံုး၀င္တဲ့သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္တယ္တဲ့။ အသံုးမ၀င္ေတာ့ဘူးလုိ႕ ခံစားလာရျပီဆုိတာနဲ႕ လူဟာ စိတ္ဓါတ္က်လာတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေနရာကို တာ၀န္က်က်၊ အသက္ဘယ္ေလာက္ျဖစ္ျဖစ္ တခုခုကို ရွာၾကံလုပ္တယ္။ အေကာင္းဆံုးလုပ္တယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္က အခ်ိန္တုိင္းမွာ အသံုး၀င္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္လို႕ပါတဲ့။

ပင္စင္ယူသြားတဲ့ လူၾကီးေတြ ပရဟိတ အသင္းအဖြဲ႕တစ္ခုခုမွာ ၀င္ပါေနတာ၊ ရပ္ေရးရြာေရး ၀င္လုပ္ေနတာေတြက ဒါနဲ႕ ဆက္စပ္တယ္။ အသံုး၀င္ေနတယ္လုိ႕ ခံစားရေတာ့ ေက်နပ္ေနတာေပါ့။

မိဘေတြက ကုိယ့္ကို မခ်စ္ဘူးလို႕ ထင္ေနတဲ့ သားသမီးဟာ လမ္းမွားေရာက္ဖုိ႕ ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားတယ္။ သူတို႕က အုိသြားျပီမို႕ မိသားစုအတြက္ သံုးမရေတာ့ပါဘူးလို႕ ထင္ေနတဲ့ လူၾကီးေတြ ေရာဂါအျဖစ္မ်ားတယ္။ ငါ တစ္ေန႕တစ္ေန႕ ရံုးကုိ ဘာလာလုပ္ေနတာလဲ ေသခ်ာမသိတဲ့ ၀န္ထမ္းဟာ အလုပ္ထြက္ျဖစ္ဖုိ႕ မ်ားတယ္။

တကယ္ေတာ့ မနာလိုျဖစ္တယ္၊ J ၀င္တယ္ ဆုိတာ ကုိယ့္ထက္ သာတဲ့သူအေပၚမွာသာ ျဖစ္တာပါ။ ေျပာင္းျပန္ ျပန္စဥ္းစားရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သူနဲ႕ယွဥ္ရင္ နိမ့္ေနတယ္လို႕ ခံစားေနရလို႕သာ မနာလိုတာေပါ့။

ကုိယ္က ကုိယ့္ပညာရပ္နဲ႕ ပတ္သက္လုိ႕ ေနရာတစ္ခု ရေနတယ္လို႕ ခံစားရတယ္ဆုိ စီးပြားေရးေလာကထဲမွာ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုိယ့္သူငယ္ခ်င္းကို လက္ခုပ္တီးႏုိင္သြားလိမ့္မယ္။ ကုိယ္က ပရိသတ္အားေပးတဲ့ အႏုပညာရွင္တစ္ေယာက္ဆုိ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွာ ရာထူးၾကီးၾကီး ရထားတဲ့ ကုိယ့္သူငယ္ခ်င္းအေပၚ ဂုဏ္ယူေနႏုိင္လိမ့္မယ္။

လူေတြပဲမို႕ မနာလိုစိတ္ ဆိုတာ အနည္းနဲ႕အမ်ား ရွိၾကတာပဲ။ နည္းတဲ့သူနဲ႕ မ်ားတဲ့သူပဲ ကြာမယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ရြယ္တူေတြၾကားထဲ ငါက ဘာမွလည္း မျဖစ္ထြန္းဘူး ဆုိတဲ့ ခံစားခ်က္မ်ိဳး ရွိေနေလေလ၊ J ၀င္မိဖုိ႕ ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားေလေလ ဆုိတာပါပဲ။

ဒီေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈရွိခ်င္တယ္ဆုိ ထုိင္ေအာ္ေနလို႕ မရဘူး။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ အရင္ တည္ေဆာက္ဖို႕ လိုမယ္။ အရည္အခ်င္း မရွိရင္၊ အလုပ္မလုပ္ရင္ ဘယ္ေနရာမွာမွ အေရးပါလာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါဆုိ ယံုၾကည္မႈကလည္း ရွိလာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ ေနရတာ ေက်နပ္ခ်င္တယ္၊ အဓိပၸါယ္ရွိခ်င္တယ္ဆုိ တစ္ေနရာရာမွာ အသံုး၀င္ေနေအာင္ လုပ္ဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။

၂။ Social media ေပၚ ျမင္ရသမွ်ကို တကယ္မထင္ပါနဲ႕

တကယ္ေတာ့ လူမႈကြန္ရက္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျပသျဖစ္ေနတာ ေကာင္းတဲ့အပုိင္းေတြပါ။ ေဟာေျပာပြဲၾကီး လုပ္ႏုိင္ခဲ့ျပီပဲ ေျပာထားတာ၊ ထုိင္ခံုလြတ္ေနတဲ့ ပံုေတြက တက္လာတာ မဟုတ္ဘူး။ ခ်စ္သူက ဘာလက္ေဆာင္ေပးတယ္ပဲ ေျပာတာ။ သူ႕ေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲရတာေတြက် လူသိခံတာ မဟုတ္ဘူး။ ေအာင္ျမင္တဲ့အခါမွ ပု႔ိစ္ထတင္တာ၊ ရံွုးနိမ့္တဲ့အခါေတြမွာ ဘယ္သူမွ သူ ရံွုးသြားေၾကာင္း တက္မေရးဘူး။

တခ်ိဳ႕က် အဲ့လို သူမ်ားရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြ၊ ဘ၀ေတြကို ၾကည္႕ျပီး အားေတြက်၊ သူတို႕လို ျဖစ္ခ်င္စိတ္ေတြ ေပၚလာ၊ တြန္းအားေတြျဖစ္၊ ကုိယ္လည္း လုိက္ၾကိဳးစား။ ဒီလိုလည္း ျဖစ္ႏုိ္င္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္ကက်ေတာ့လည္း သူမ်ားေတြကို ၾကည္႕ျပီး ကိုယ့္ဘ၀ကုိယ္ အားမရေတာ့တာမ်ိဳး ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ ဒီေတာ့ မေက်မနပ္ ျဖစ္လာ၊ ယံုၾကည္မႈေတြ ေပ်ာက္လာမယ္။

အေကာင္းအဆုိး ႏွစ္ဖက္ရွိတာမုိ႕ ကုိယ္က ဘယ္ထဲ ပါလဲဆုိတဲ့အေပၚ မူတည္ျပီး လူမႈကြန္ရက္ကို ခ်င့္ခ်ိန္သံုးပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ အပါအ၀င္ လူ ၁၀၀ မွာ ၉၉ ေယာက္ဟာ ေကာင္းတဲ့ဘက္ျခမ္းကိုပဲ အသားေပးျပီး ျပသေနၾကတယ္ ဆုိတဲ့ စိတ္အခံေလးနဲ႕ေတာ့ အသံုးျပဳေစခ်င္တယ္။

၃။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေလွ်ာ႕မတြက္ဖုိ႕

တစ္ခါတစ္ေလ ကၽြန္ေတာ္တို႕က ကုိယ့္မွာ မရွိေသးတာေတြကိုပဲ ေတြးမိျပီး ရွိေနတာေတြကိုေတာ့ တန္ဖိုးထားရေကာင္းမွန္း မသိၾကဘူး။ ဒီအတြက္ Intra-personal communication လုပ္ဖို႕ (ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ စကားျပန္ေျပာဖို႕) လိုမယ္။ တိတ္ဆိတ္တဲ့ေနရာမွာ အခ်ိန္ေလး ေသခ်ာယူျပီး တစ္ေယာက္တည္း လုပ္ၾကည္႕။ ခုလို ႏွစ္သစ္ကူးစ အခ်ိန္ဆုိ ပိုေကာင္းတယ္။ ဒါဆုိ ကုိယ့္ရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြ၊ အသံုး၀င္မႈေတြ၊ ကုိယ့္ေၾကာင့္ လူအမ်ား အဆင္ေျပခဲ့တာေတြ စသျဖင့္ ျမင္လာလိမ့္မယ္။ ဒီအခါ ေနရတာ ပုိေပ်ာ္လာမယ္။ ကုိယ့္ဘ၀ဟာ ဒီေလာက္လည္း ဆုိးေနတာ မဟုတ္မွန္း သတိထားမိလာလိမ့္မယ္။ ဒါက တင္းတိမ္ေရာင့္ရဲဖုိ႕ မဟုတ္ဘူး။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေလွ်ာ႕မတြက္ေစခ်င္တာပဲ။ သူမ်ားေပတံေတြနဲ႕ပဲ တုိင္းေနတဲ့အခါ တစ္ခါတစ္ခါ ကုိယ္ဟာ ေသးေသးေလး ျဖစ္သြားတတ္လို႕ပါ။

ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈေပ်ာက္ဆံုးေနသူေတြေၾကာင့္ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာျဖစ္ျဖစ္၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာျဖစ္ျဖစ္ အဆင္မေျပတဲ့ Relationship မ်ိဳး ၾကံဳေနရသူေတြအတြက္ ဒါကို ဘယ္လိုေက်ာ္လႊားရမလဲ စဥ္းစားမိေစဖို႕နဲ႕ ကုိယ္တုိင္ ယံုၾကည္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနသူေတြအတြက္လည္း တခုခုေလး အက်ိဳးရွိသြားေစဖုိ႕ ရည္ရြယ္ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။ ျမန္မာႏွစ္သစ္မွာ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယံုၾကည္မႈရွိသူေတြ ျဖစ္လာပါေစ၊ အဲ့လို ယံုၾကည္မႈရွိသူေတြနဲ႕ ျပည္႕ႏွက္ေနတဲ့ အဆင္ေျပ ေပ်ာ္ရႊင္စရာ ၀န္းက်င္တစ္ခုကိုလည္း ဖန္တီးတည္ေဆာက္ႏုိင္ၾကပါေစလို႕ ဆုေတာင္းေပးလိုက္ရပါတယ္။

ေဒါက္တာ ျဖိဳးသီဟ
၁၇.၄.၂၀၁၉