အေတြ႕အႀကံဳမရွိဘဲ အလုပ္ရေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ

    အေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့အခ်က္က အ လုပ္ေလွ်ာက္သူေတြအဖို႔ေတာ့ အႀကီးမား ဆံုးအဟန္႔အတားတစ္ခုပါ။ အလုပ္ေခၚ စာ၁၀ခုမွာ ၉ခုေလာက္က အေတြ႕အ ႀကံဳရွိသူေတြကိုဦးစားေပးေခၚယူၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ အလုပ္စေလွ်ာက္မယ့္လူငယ္ေတြ၊ ႐ုတ္တရက္ Career Change  လိုက္လို႔ အေတြ႕အႀကံဳမရွိေသးတဲ့လူငယ္ေတြအတြက္ လည္းအဓိကလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေနပါ တယ္။ အလုပ္တစ္ခုရဖို႔အတြက္ ပညာအ ရည္အခ်င္းရယ္၊ အေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့ ေလွ ကားထစ္ေတြနဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီးမွ ရရွိႏိုင္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အေတြ႕အႀကံဳမရွိရင္ေရာ အလုပ္မ ရႏိုင္ဘူးလား။ ဟုတ္ကဲ့ ရႏိုင္ပါတယ္။ အေတြ႕အႀကံဳမရွိေပမဲ့ အလုပ္အတြက္ရွိ ရမယ့္တျခားအရည္အခ်င္း ေတြကိုယ့္မွာ ရွိေနဖို႔သာလိုအပ္ပါတယ္။

    အခုေခတ္မွာက ေအာက္ေျခအဆင့္ အလုပ္ေတြမွာေတာင္ အေတြ႕အႀကံဳက ၂ႏွစ္ရွိရမယ္ဆိုတာေတြပါေနေတာ့ အလုပ္ စလုပ္မယ့္သူေတြအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ ေစတာအမွန္ပါပဲ။ ဘြဲ႕ရၿပီးအလုပ္ေလွ်ာက္ မယ့္သူေတြအတြက္အဓိကအခက္ အခဲက ေတာ့ အဲဒီအေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့တံတိုင္းႀကီး ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာက တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ လို အခ်ိန္ပိုင္းအလုပ္တို႔၊ အလုပ္သင္တို႔၊ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအလုပ္တို႔မေပါမ်ားေသး တာကလည္း အလုပ္အေတြ႕အႀကံဳရဖို႔က မလြယ္ကူပါဘူး။

    ဘယ္အခ်က္ေတြလိုအပ္မလဲ။ ကိုယ္ ရည္ကိုယ္ေသြး၊ ကိုယ္အလုပ္ေလွ်ာက္တဲ့ အလုပ္အေပၚစိတ္ပါဝင္စားမႈ၊ တက္ျြကမႈ၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္း၊ အေကာင္းျမင္စိတ္၊ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္မႈစတဲ့အခ်က္ ေတြရွိေနရင္လည္း အေတြ႕အႀကံဳမရွိေပမဲ့ အလုပ္ရရွိႏိုင္ပါတယ္။

    တခ်ိဳ႕အေတြ႕အႀကံဳေတြက လူတိုင္း ဆီမွာရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ အြန္လိုင္းကေန ပစၥည္းတစ္ခုေရာင္းဖူးတာ၊ ေပ့ခ်္တစ္ခုလုပ္ၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕အမွတ္တံဆိပ္ တစ္ခုကိုလူသိေအာင္လုပ္ဖူးတာ ဒါေတြက မားကက္တင္းပညာရပ္ေတြပါပဲ။ တစ္ခါ တေလမွာ ကိုယ့္မွာရွိေနတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳ ေတြကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ နဲ႔ေမ့ေနတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္မွာရွိခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြကို ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြေဖာ္ ထုတ္ပါ။ ကုမၸဏီတစ္ခုမွာအလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးမွ အေတြ႕အႀကံဳရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ တိုင္လည္းအေတြ႕အႀကံဳေတြကိုရွာေဖြေတြ႕ ရွိႏိုင္ပါတယ္။

    ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အေတြ႕အ ႀကံဳေတြကို ဘယ္လိုေနရာေတြကရရွိႏိုင္ မလဲဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ လုပ္ငန္းအေတြ႕ အႀကံဳေတြကို ေစတနာ့ဝန္ထမ္းလုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္သင္အျဖစ္လုပ္တာပဲျဖစ္ ျဖစ္ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ အလုပ္သင္အျဖစ္ခန္႔တဲ့ကုမၸဏီေတြနည္း ေနေသးေပမဲ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီတခ်ိဳ႕ကေတာ့ အလုပ္သင္ေတြ ရံဖန္ရံခါေခၚတာေတြ႕ရပါတယ္။ အလုပ္ သင္အျဖစ္ ေလ့က်င့္ေပးၿပီး ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးတဲ့သင္တန္းမ်ိဳးေတြလည္းရွိ လာပါၿပီ။

    အေတြ႕အႀကံဳမရွိဘဲ အလုပ္ေလွ်ာက္  ၾကမယ့္လူငယ္ေတြကိုအႀကံျပဳခ်င္တာက  ကိုယ္ေလွ်ာက္မယ့္အလုပ္အေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာဂဃနဏသိဖို႔လိုတာပါ။ ကိုယ္ေလွ်ာက္ခ်င္တဲ့အလုပ္က အေတြ႕ အႀကံဳတစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ရွိမွရမယ္လို႔ဆိုထား ေပမဲ့ အေတြ႕အႀကံဳမရွိလည္းသြားေလွ်ာက္ ၾကည့္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဒီလိုသြား ေလွ်ာက္တဲ့ေနရာမွာ ကိုယ့္ဘက္က ႀကိဳ တင္ျပင္ဆင္ထားဖို႔လိုတာေတြကိုေျပာျပခ်င္ ပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္ ေလွ်ာက္မယ့္အလုပ္အေၾကာင္း၊ ကုမၸဏီ အေၾကာင္းကို ဆိုရွယ္နက္ဝက္ဘ္ကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဂူဂဲလ္ကေနပဲျဖစ္ျဖစ္ေလ့လာသြား ပါ။ သူတို႔ကုမၸဏီက ဘယ္လိုလုပ္ငန္းမ်ိဳး လုပ္တယ္၊ ဘာပစၥည္းေတြထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဳး တယ္ဆိုတဲ့အေျခခံအခ်က္ေတြကိုသိနားလည္ ထားသင့္ပါတယ္။

    ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ေတာ့ အလုပ္ ေလွ်ာက္လႊာကိုေသေသခ်ာခ်ာျပင္ဆင္ေရး သားၿပီးသြားေလွ်ာက္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္မွာအေတြ႕အႀကံဳမရွိလို႔စိတ္ဓာတ္မက် ပါနဲ႔။ ကိုယ္ရွာေဖြေလ့လာထားတဲ့ သူတို႔ ကုမၸဏီအေၾကာင္းကို တျခားအလုပ္ ေလွ်ာက္သူေတြထက္ကိုယ္ကပိုသိေနတယ္ ဆိုရင္ ကိုယ့္ဘက္မွာအလုပ္ရရွိဖို႔အခြင့္ အေရးကပိုမ်ားေနပါလိမ့္မယ္။

    ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ကိုယ့္မွာ အလုပ္ခန္႔ဖို႔လံုေလာက္တဲ့အရည္အခ်င္း ရွိေနတာပါ။ ကိုယ့္မွာ အလုပ္အတြက္လံု ေလာက္တဲ့အတြက္အရည္အခ်င္းေတြ၊ အရည္အေသြးေတြရွိေနတယ္ဆိုရင္ အေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့အခ်က္က သိပ္အေရး မႀကီးေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္တခ်ိဳ႕အလုပ္ ေတြဆိုရင္ အေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့အခ်က္ ေၾကာင့္အလုပ္မေလွ်ာက္ျဖစ္တာမ်ိဳးမျဖစ္ပါ ေစနဲ႔။ သြားေလွ်ာက္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္မွာ လိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြရွိေနၿပီး အေတြ႕အႀကံဳဆိုတဲ့အခ်က္တစ္ခုသာ အားနည္းခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါ။ ေလွ်ာက္ၾကည့္ပါ။

    အလုပ္တစ္ခုမွာရွိရမယ့္လိုအပ္ခ်က္ ေတြတိုင္း ကိုယ့္မွာျပည့္စံုေနတာေကာင္း ေပမဲ့ အခ်က္ငါးခ်က္မွာ ၄ခ်က္ေလာက္ ျပည့္စံုေနရင္လည္း အဲဒီအလုပ္ကို ေလွ်ာက္ၾကည့္ပါ။ အလုပ္ေခၚသူေတြက သူတို႔ေခၚတဲ့အရည္အခ်င္းလိုအပ္ခ်က္ေတြ အတိုင္း ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ဝန္ထမ္းမ်ိဳးကိုပဲအလုပ္ ခန္႔တာမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်က္ ၃ခ်က္မွ ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ျပည့္စံုေနရင္ပဲ အလုပ္ခန္႔ ၾကပါတယ္။

    ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့အင္တာ ဗ်ဴးမွာ ကိုယ့္ဘက္ကအေတြ႕အႀကံဳအေနနဲ႔ အားနည္းေပမဲ့ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့တျခားအား သာခ်က္ေတြကို အလုပ္ေခၚသူေတြျမင္ ေအာင္၊ သိေအာင္ ကိုယ့္အရည္အခ်င္း ေတြကိုေရာင္းခ်တတ္ပါေစ။ တကယ္ေတာ့ အလုပ္အင္တာဗ်ဴးဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ့္ ကိုယ္ေရာင္းခ်တဲ့ မားကက္တင္းတစ္မ်ိဳးပါ ပဲ။ သူတို႔ခန္႔မယ္၊ မခန္႔ဘူးဆိုတာကိုယ့္ရဲ႕ ေရာင္းခ်မႈအရည္အခ်င္းအေပၚမွာမူတည္ ေနပါတယ္။

ေက်ာ့ေကခိုင္
 (The Opportunity Journal 2018)