လုပ္ငန္းခြင္ဆုိင္ရာ ကုိယ္က်င့္တရား

လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုသည္မွာ မရွိမျဖစ္ လုပ္ငန္းလမ္းၫႊန္တစ္ခုအေနႏွင့္ ထားရမည့္ တရားတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းဆိုင္ရာအတြက္ သာမက အဖြဲ႔အစည္းႀကီးတစ္ခုလံုး လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားသည္ ရွိရမည္သာျဖစ္သည္။

ကိုယ္က်င့္တရားဆိုသည္မွာ ေပါင္းစည္းညီၫြတ္မႈတစ္ကိုရရွိေစရန္ အေျခခံအခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ မိမိကုမၸဏီ သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ ေဖာက္သည္တို႔ၾကားတြင္ ခိုင္မာေသာဆက္ဆံေရးမ်ား၊ ယံုၾကည္မႈမ်ား တည္ေဆာက္ရန္လည္း ကိုယ္က်င့္တရားက အေရးႀကီးသည္။

ကုမၸဏီမ်ားသည္ သူတို႔၏ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္း မည္မွ်ေကာင္းသည္ဆိုျခင္းကို ေဈးကြက္တြင္ မည္မွ်စြမ္းေဆာင္ထားသည္ဆိုေသာ ထုတ္ေဖာ္မႈမ်ားျဖင့္လည္း ဂုဏ္ယူၿပီး ျပသေလ့ရွိသည္။ ဥပမာ- အသားကိုေၾကာ္ျငာသည့္ ေၾကာ္ျငာတစ္ခုတြင္ သူတို႔ အသားထုတ္လုပ္ပံုေတြကို ျပသျခင္းမရွိ။ ထုတ္လုပ္ ၿပီးေသာအသား၏ အာဟာရမည္မွ်ႂကြယ္ဝသည္ ဆိုျခင္းကို ေဖာ္ထုတ္ျပသျခင္းမွာ ကိုယ္က်င့္တရား ဆိုင္ရာ စံတစ္ခုကို လိုက္နာလိုက္ျခင္း သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သည္။

ကိုယ္က်င့္တရားဆိုသည္မွာ လူတစ္ဦး၏ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆို၊ အလုပ္အကိုင္မ်ားကို ထိန္းေက်ာင္း ေမာင္းႏွင္ေပးသည့္ ကိုယ္တိုင္က်င့္ရမည့္တရားျဖစ္သည္။ လူတိုင္း မိမိတို႔က်င္လည္ေနထိုင္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာစံမ်ားကို လိုက္နာက်င့္ႀကံ အားထုတ္ေနထိုင္ၾကရသည္။ အိမ္ေထာင္စုတစ္ခုအတြင္း မိသားစုလည္း ကိုယ့္ကိုယ္က်င့္တရားကို ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာရသလို၊ လင္မယားခ်င္းပင္ ကိုယ္က်င့္တရားစံအတိုင္း ေနထိုင္ျပဳမူ ဆက္ဆံၾကရသည္။

လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ကိုယ္က်င့္တရားစံႏႈန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးထားပါသည္။ ထိုသို႔သတ္မွတ္ထားရျခင္းမွာ လုပ္ငန္းခြင္ ေအာင္ျမင္တိုးတက္ေစေရးအတြက္ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု လိုက္နာရမည့္ ကိုယ္က်င့္တရားစံႏႈန္းမ်ားသည္ တူခ်င္မွ တူႏိုင္ေသာ္လည္း အေျခခံအခ်က္မ်ားကေတာ့ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ ေဆး႐ံုရွိ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ား လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ရဲစခန္းရွိ ရဲဝန္ထမ္းမ်ား လိုက္တာေစာင့္ထိန္းရမည့္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားသည္ တူခ်င္မွတူမည္။ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီမွ ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ပညာေရးဌာနမွ ဝန္ထမ္းမ်ား လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ ကိုယ္က်င့္တရားစံေတြကလည္း တူခ်င္မွတူမည္။ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အေနအထားအရ လိုက္နာက်င့္သံုးရမည့္ စံႏႈန္းမ်ား မတူေသာ္လည္း လုပ္ငန္းခြင္ျပင္ပတြင္ အားလံုးေရာက္လာၾကသည့္အခါ၌ လူ႔ေဘာင္၏ ကိုယ္က်င့္တရားစံမ်ားအတိုင္း လိုက္နာေစာင့္ထိန္းၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူတိုင္းသည္ ေနရာတိုင္းတြင္ ေစာင့္ထိန္းအပ္သည့္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံမ်ားႏွင့္ လြတ္ကင္းမည္မဟုတ္ေပ။

ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားသည္ လုပ္ငန္းခြင္သာမက ေနရာတိုင္းတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ရွိေနရသနည္း။ အားလံုး ေနရာတိုင္းတြင္ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔စြာျဖင့္ လည္ပတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ျဖစ္သည္။ ေနရာတိုင္းတြင္ ေနခ်င္သလိုေနမည္၊ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္မည္၊ ေျပာခ်င္သလိုေျပာမည္ဆိုသည့္ပံုစံမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္၍မရႏိုင္ေပ။ လူ႔ေဘာင္ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးကို စံႏႈန္းမ်ား ႏွင့္စည္းကမ္းမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ျခင္းသည္ ကိုယ္က်င့္တရားျဖင့္ ေနထိုင္ေဆာက္တည္ျခင္းျဖစ္သည္။

ေခတ္သစ္တြင္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံမ်ားကို စိန္ေခၚလာမည့္အရာမ်ားေပၚလာသည္။ ထိုအရာမ်ားမွာ ေနရာတိုင္းတြင္ စက္ပစၥည္းမ်ား၊ စက္႐ုပ္မ်ားကို အစားထိုးလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ စက္႐ုပ္ေတြက လူသားေတြ၏ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာစံမ်ားကို စိန္ေခၚလာလိမ့္မည္။ သူတို႔က ခိုင္းေစသည့္အတိုင္း အတိအက်လုပ္ေဆာင္ျပျခင္းျဖင့္ ခိုင္မာေသာစံတစ္ခုကို ထူေထာင္ျပလိမ့္မည္။ လူသားတို႔အနာဂတ္တြင္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကလည္း စိန္ေခၚစရာျဖစ္လာႏိုင္သည္။

လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုသည္မွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ သေဘာတရားမ်ားတြင္ အေျခခံေနေၾကာင္း ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။

“ယံုၾကည္မႈ၊ တည္ၾကည္မႈ၊ မွ်တမႈ၊ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ၊ သစၥာေစာင့္သိမႈ၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္စိတ္ရွိမႈ၊ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားစိတ္ထားရွိမႈ၊ ႐ိုေသေလးစားတတ္ မႈ၊ ဂ႐ုစိုက္ေစာင့္ေရွာက္တတ္မႈ” စသည္တို႔သည္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေနေၾကာင္း ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။

လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားစံႏႈန္းမ်ားသည္ ဘာသာတရားက သတ္မွတ္ထားသည့္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္မႈရွိေနေၾကာင္း ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးကို အေျခခံထားသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာကိစၥမ်ားသည္ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားအတြက္ ျပႆနာျဖစ္လာႏိုင္စရာ ရွိပါသည္။ ဘာသာတရားဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားအေပၚတြင္ အေျခခံလြန္းလွ်င္ ေျဖရွင္းရခက္သည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္လည္း ရင္ဆိုင္ရတတ္သည္။


အခ်ိဳ႕ေသာလုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ ဘာသာတရားထက္ ဥပေဒႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားအေပၚ အေျခခံထားသည့္ ကိုယ္က်င့္တရားစံမ်ားအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးေစေၾကာင္းလည္း ေတြ႔ရသည္။ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ အေရးႀကီးသည္မွာ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးျဖစ္သည္။ အျခားအေရးႀကီးသည့္ အခ်က္မ်ားမွာ (၁) လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈမရွိျခင္း၊ (၂) စိတ္ဒုကၡေရာက္ေစရန္ မျပဳမူျခင္း၊ (၃) အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမား မွ်တစြာျဖင့္ အေပးအယူမွ်စြာ ဆက္ဆံျခင္း၊ (၄) လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း စသည္တို႔လည္း လိုအပ္သည္။

လုပ္ငန္းခြင္ ကိုယ္က်င့္တရားတြင္ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္သည္ ကိုယ္စြမ္း ဉာဏ္စြမ္းရွိသမွ် ေပးအပ္သည့္တာဝန္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပိုင္ခြင့္၊ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ အေကာင္းဆံုး လုပ္ေဆာင္ပိုင္ခြင့္မ်ားလည္း လိုအပ္သည္။ ထို႔ျပင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ားမရွိေရး၊ ရွိလာခဲ့လွ်င္လည္း အျမန္ဆံုးတိုင္ၾကားခြင့္၊ အေရးယူပိုင္ခြင့္မ်ားရွိေရး၊ မိမိတို႔လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ျဖစ္ေပၚလာသမွ် အေရးကိစၥတို႔ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းမရွိ ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးျခင္းတို႔ကလည္း လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားထဲတြင္ ပါဝင္ေပသည္။

လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားတြင္ အျခားအေလးထားစရာကိစၥမ်ားလည္း ရွိပါေသးသည္။

- မိမိတို႔လုပ္ငန္း၏ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းရမည္။

- မိမိေဖာက္သည္ကို ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ၊ အျဖဴ အမည္း မခြဲျခားဘဲ ကုမၸဏီမူဝါဒအတိုင္း တစ္ေျပးညီ ဆက္ဆံႏိုင္ရမည္။

- ခ်စ္သူကို အခြင့္ေပး မ်က္ႏွာေပး၊ မုန္းသူကို ဖိႏွိပ္ခ်ိဳးႏွိမ္လိုစိတ္မ်ား မရွိေစရ။

- အခ်ိန္အတိအက် သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း ၿပီးစီးေအာင္ျမင္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ရမည္။

- အခ်ိန္သည္ လုပ္ငန္းခြင္တြင္အေရးႀကီးသည္။ လာခ်ိန္၊ ျပန္ခ်ိန္ကအစ၊ နားခ်ိန္၊ စားခ်ိန္တို႔အထိ သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းမ်ားကို မေဖာက္ဖ်က္ရန္လိုသည္။

- ရန္ျဖစ္ျခင္း၊ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားျခင္း၊ ႏႈတ္ျဖင့္ေစာ္ကားျခင္းမ်ားကို မည္သည့္လုပ္ငန္းခြင္မွ လက္ခံႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။

လုပ္ငန္းခြင္တိုင္း မသတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း လိုက္နာေစာင့္ထိန္းအပ္သည့္ ဘာသာေရးႏွင့္ လုမႈေရးဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားစံမ်ားရွိသည္ကိုလည္း ေမ့မထားသင့္ပါ။ သူမ်ားဘာသာ၊ သူမ်ားထံုးစံတို႔အေပၚ ေစာ္ကားျခင္းမွာ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ စံႏႈန္းတစ္ခုကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

Y-02

(Ref: Definition of Workplace Ethics by Lindsay Kramer)


မူရင္းတင္ဆက္သူ = The Voice Myanmar Journal