Dslr, Mirroless camera ၾကီးေတြနည္းတူ smart phone ေတြမွာ ပါတဲ့ camera application ေတြနဲ႕လည္း manual mode ကုိ အသုံးျပဳၿပီး ဓါတ္ပုံေတြရုိက္ကူးလုိ႔ရပါတယ္။ Android ဖုန္းအေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ မူရင္း camera app ထဲမွာ auto mode အျပင္ manual, pro, professional စသျဖင့္ manual mode ပါတဲ့ camera setting ေတြရွိၿပီး iPhone default camera မွာေတာ့ auto mode ပဲပါပါတယ္။ iPhone မွာ manual mode ေတြအသုံးျပဳခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ third party app တစ္ခုခု ထည့္သြင္းအသုံးျပဳရမွာပါ။ free ေတြ lite version ေတြရွိေပမယ့္ slow shutter ေတြမွာေတာ့ သိပ္အဆင္မေျပ တတ္တာမုိ႕ လြယ္ကူတယ္ဆုိ paid app ဝယ္သုံးလုိက္တာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သုံးတာကေတာ့ ProCam 6 ရယ္၊ Slow Shutter Cam ရယ္သုံးပါတယ္။ တကယ္လုိ႕ free အေနနဲ႕သုံးခ်င္တယ္ဆုိရင္လည္း Adobe Lightroom CC ထဲမွာပါတဲ့ ကင္မရာ ထဲမွာ professional ဆုိတဲ့ manual mode ပါပါတယ္။ အဲ့တာလည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ slow shutter မွာ 1/4th ထိပဲ ေႏွးလုိ႕ရတာမို႕ long exposure ရုိက္ခ်င္ရင္ သိပ္အဆင္မေျပလွပါဘူး။ paid app ေတြမွာေတာ့ shutter speed ကုိ 30 sec, 60 sec ကေန bulb mode ထိ ခ်ရုိက္လုိ႕ရပါတယ္။ android ေတြမွာလည္း Camera FV5 Pro လည္းမဆုိးလွပါဘူး။
ဖုန္းကင္မရာမွာ auto နဲ႕လည္းရုိက္လုိ႕ရေနရဲ႕သားနဲ႕ ဘာလုိ႕ manual နဲ႕မွရုိက္ခ်င္တာလဲ ?
ဒါကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ dslr ေတြမွာလည္း auto mode ပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းနည္းကၽြမ္းက်င္သြားရင္ ဘယ္သူမွ auto နဲ႕မရုိက္ၾကေတာ့ပါဘူး (မ်ားေသာအားျဖင့္)။ ကုိယ္က camera setting ေတြအကုန္ control လုပ္ခ်င္လုိ႕ ဓါတ္ပုံကုိ ကုိယ့္စိတ္တုိင္းက် ကုိယ္တုိင္ဖန္တီးလုိ႕ရခ်င္လုိ႕ manual mode နဲ႕ရုိက္တာပါ။ manual နဲ႕ဆုိ aperture, shutter speed, iso, white balance စတာေတြ ကုိယ္တုိင္ စိတ္တုိင္းက် ေရြးခ်ယ္လုိ႕ရပါတယ္။ ပုံမွန္ ေန႕ဘက္ေတြမွာ auto နဲ႕ရုိက္လည္း ကိစၥမရွိေပမယ့္ ညဘက္ေတြမွာ ရိုက္ခ်င္တာ၊ long exposure ေတြရုိက္ခ်င္တာ၊ light painting ေတြဖန္တီးခ်င္တာဆုိရင္ေတာ့ iso, shutter speed ကုိ ကုိယ္တိုင္ control လုပ္လုိ႕ရမယ့္ manual mode နဲ႕ရုိက္မွပဲရပါမယ္။
Manual mode ကုိ အသုံးျပဳေတာ့မယ္ဆုိရင္ အရင္ဆုံး Aperture, Shutter Speed, ISO ဆိုတဲ့ exposure triangle အေၾကာင္း နားလည္ထားဖုိ႕လုိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ယခင္တင္ေပးဖူးတဲ့ post မ်ားစြာမွာ exposure triangle အေၾကာင္း ပါၿပီးသားမုိ႕ အေသးစိတ္ထပ္မံမရွင္းျပေပးေတာ့ပါဘူး။ မသိေသးဘူးဆုိရင္ ေအာက္က link မွာသာ သြားေရာက္ေလ့လာေပးပါ။ စစခ်င္းမွာ နည္းနည္းနားရႈပ္ေလာက္ေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း ရုိက္ရင္းနဲ႕ အသားက် နားလည္သြားမွာပါ။ နားမလည္လုိ႕ဆုိၿပီး စိတ္မပ်က္ၾကပါနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္လည္း zero ကေန စေလ့လာခဲ့ရသူပါ။ ခုလည္း zero သာသာပါပဲ :'( ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဓါတ္ပုံပညာကုိ စနစ္တက် ေလ့လာခ်င္တယ္ဆုိရင္ exposure triangle အေၾကာင္း မသိလုိ႕၊ မသိခ်င္လုိ႕မရပါဘူး။
What is Exposure Triangle ?
https://goo.gl/6euvNw
( စိတ္မပူပါနဲ႕ ျမန္မာလို ေရးထားပါတယ္ :P )
ကၽြန္ေတာ္ စာရွည္မွာစုိးလုိ႕ exposure triangle အေၾကာင္း အေသးစိတ္ မေျပာေတာ့ပဲ manual mode ထဲမွာပါတဲ့ setting ေတြကုိ ေျပာရင္းပဲ ရွင္းျပေပးသြားပါမယ္။
Aperture
မ်က္စိသူငယ္အိမ္နဲ႕ အလားသ႑ာန္တူပါတယ္။ မ်က္ေမွာင္က်ဳံ႕ျခင္း၊ မ်က္လုံးျပဴးျခင္းစသျဖင့္ အလင္းကို အနည္းအမ်ား ဖမ္းယူသလုိပဲ ကင္မရာမွာလည္း aperture ကုိ အက်ဥ္းအက်ယ္လုပ္၍ အလင္းဝင္ေရာက္မႈ အနည္းအမ်ားကို ခ်ိန္ညွိလို႕ရပါတယ္။ aperture ကုိ f-stop ေတြနဲ႕တုိင္းတာၿပီး f-stop နံပတ္အေသးေတြက aperture ပုိက်ယ္၍ နံပါတ္အၾကီးက aperture ပုိက်ဥ္းပါတယ္။ f/1.4 က အလင္းဝင္ေရာက္မႈ ပုိမ်ား၍ f/22 က အလင္းနည္းနည္းပဲဝင္ပါတယ္။ aperture က အလင္းဝင္ေရာက္မႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့အျပင္ depth of field ဆုိတဲ့ focus ျပတ္သားႏုိင္တဲ့ area ကုိလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေစပါတယ္။ portrait ေနာက္ခံဝါးဝါးေတြရုိက္ခ်င္ရင္ aperture အက်ယ္ f/1.8 ေလာက္နဲ႕ရုိက္ရင္ရၿပီး aperture အက်ဥ္း f/22 နဲ႕ဆုိ ဓါတ္ပုံတစ္ခုလုံးနီးပါး focus ထဲဝင္တာမုိ႕ landscape ေတြရုိက္ရင္ f-stop အၾကီးေတြနဲ႕ ရုိက္တာ ပုိသင့္ေတာ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ phone camera ေတြမွာေတာ့ aperture က အေျပာင္းအလဲလုပ္လို႕မရတဲ့ fix aperture ေတြျဖစ္ၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ f/1.8 , f/2 ဝန္းက်င္ရွိတတ္တာမုိ႕ portrait အတြက္လည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ (dual camera ပါတဲ့ ဖုန္းေတြရဲ႕ portrait mode ေလာက္ေတာ့ မေကာင္းပါ)။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဖုန္းနဲ႕ဓါတ္ပုံရုိက္မယ္ဆုိ aperture ကိစၥက ခဏေမ့ထားလုိ႕ရပါတယ္။
Shutter Speed
Shutter speed ကေတာ့ camera မွာပါတဲ့ shutter တံခါးရဲ႕ အဖြင့္အပိတ္လုပ္တဲ့ ၾကာခ်ိန္ပါ။ shutter ဖြင့္ထားတဲ့ အခ်ိန္ေတြက အလင္းကို ဖမ္းယူေနတဲ့အခ်ိန္၊ တနည္းေျပာရရင္ ဓါတ္ပုံရုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။ သူ႕ကုိေတာ့ 30 sec, 1 sec, 1/125th , 1/500th 1/4000th စသျဖင့္ေဖာ္ျပပါတယ္။ လႈပ္ရွားေနတဲ့အရာေတြကုိ ရပ္တန္႕သြားေအာင္ freeze ျဖစ္သြားေအာင္ ရုိက္ခ်င္တယ္ဆို shutter speed အျမန္ႏႈန္းနဲ႕ရုိက္ရပါမယ္။ လႈပ္ရွားေနတဲ့ အရာေတြကုိ shutter speed အေႏွးနဲ႕ရုိက္ခဲ့မယ္ဆုိ subject ေတြက မျပတ္သားေတာ့ပဲ ဝါးတားတားျဖစ္ေနမွာပါ။ long exposure ရုိက္ခ်င္တယ္ဆုိ shutter speed ကုိ စကၠန္႕ပုိင္းထိ ေႏွးပစ္ရပါမယ္။ အဲ့အတြက္ manual mode ထဲမွာပါတဲ့ ေႏွးလုိ႕ရသမွ် အေႏွး shutter speed ထိ ဆင္းၿပီးရုိက္ရပါမယ္။ (ဘယ္ေလာက္ထိ slow shutter နဲ႕ရုိက္မယ္ကေတာ့ မိမိလိုအပ္သလုိပါ) ဒါေပမယ့္ slow shutter speed နဲ႕ရုိက္မယ္ဆုိ tripod ေပၚတင္ရုိက္မွ အဆင္ေျပမွာပါ။ လက္နဲ႕ကုိင္ရုိက္ရင္ handshake ေတြဝင္လာပါလိမ့္မယ္။
ISO
ISO ကေတာ့ camera sensor ရဲ႕ အလင္းသိႏုိင္တဲ့ sensitivity အပုိင္းပါ။ iso နည္းရင္ ဓါတ္ပုံက ေမွာင္ၿပီး iso မ်ားရင္ ဓါတ္ပုံက အလင္းပုိမ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက aperture လုိ တကယ့္ျပင္ပ အလင္းေရာင္ဝင္တာလာ မဟုတ္ပဲ sensor က ျပဳလုပ္ေပးတာမုိ႕ iso မ်ားလာတာနဲ႕အမွ် ဓါတ္ပုံမွာ noise ေတြဝင္လာပါတယ္။ ညဘက္ေတြ tripod လည္းမပါတဲ့အခ်ိန္မွာ ဓါတ္ပုံရုိက္ရင္ အလင္းမ်ားမ်ားဝင္ေအာင္ shutter speed ခ်ရုိက္ရတဲ့အခါ လက္မျငိမ္လုိ႕ shake ေတြဝင္လာႏုိင္ပါတယ္။ အဲ့အတြက္ shutter speed လည္းျမန္ေအာင္၊ ဓါတ္ပုံမွာလည္း အလင္းပုံမွန္ရေအာင္ဆုိ iso တင္ၿပီးရုိက္လုိ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ noise ကလည္း ဝင္လာမွာမုိ႕ ပုံမွန္ဆုိ iso ကုိ အျမဲအနည္းဆုံးကေန ထားရိုက္ၿပီး လုိအပ္မွာသာ iso တင္ရုိက္သြားတာက ပုိအဆင္ေျပႏုိင္ပါတယ္။
ဒီ ၃ ခု သိၿပီဆုိရင္ manual mode အေၾကာင္းသြားလုိက္ရေအာင္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္ ခု တင္ေပးထားတဲ့ ပုံေတြမွာ ပုံ (၁) က iPhone, ProCam 6 ရဲ႕ manual camera setting ပုံနဲ႕ ပုုံ (၂)ကေတာ့ Samsung Note 5 မွာ original ပါတဲ့ pro mode (manual camera setting) ပုံေတြပါ။
ပုုံ (၃) မွာေတာ့ iso ကုုိ အေျပာင္းအလဲလုုပ္လုုိ႔ရတဲ့ setting ပါ။ auto ထားလုုိ႕လည္း ရသလုုိ ကုုိယ့္စိတ္ၾကိဳက္လည္း ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္လုုိ႕ရပါတယ္။ ညဘက္ေတြ portrait ရုိက္မယ္ဆုုိ iso တင္ၿပီး လက္နဲ႕ကုုိင္ရုုိက္လုုိ႕ရပါတယ္။
ပုုံ (၄) shutter speed ျဖစ္ပါတယ္။ ဖုုန္းကင္မရာေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ high shutter speed ေတြက default ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကည္လင္ျပတ္သားတဲ့ပုုံေတြရဖုုိ႕ iso တင္ၿပီး high shutter speed နဲ႕ရုုိက္ေပးတာက သူ႕ auto ပါ။ အဲ့တာကုုိ ကုုိယ္က manual ေျပာင္းၿပီး ကုုိယ္လုုိခ်င္သလုုိ shutter speed နဲ႔ ခ်ိန္ညွိ ရုုိက္ကူးလုုိ႕ရပါတယ္။ ဥပမာ L.E ေတြ motion snap ေတြရိုုက္ခ်င္တာမ်ိဳးမွာ shutter speed ကုိ ေႏွးၿပီးရုိက္လုိ႕ရပါတယ္။
ပုုံ (၅) ဒါကေတာ့ နည္းနည္းရွင္းျပေပးဖုုိ႕လုုိပါတယ္။ ဖုုန္းမွာေတာ့ ဒါကုုိ တျခားဘယ္လုုိေခၚေသးလဲမသိဘူးဗ်။ ကၽြန္ေတာ္သိတာတာ့ သူက EV (Exposure Value) ပါ။ သူ႕သေကၤတမွာ ( + နဲ႕ - ) sign ေတြပါေလ့ရွိပါတယ္။ dslr ေတြမွာပါတဲ့ exposure compensation နဲ႕ သေဘာခ်င္းဆင္တူပါတယ္။ သူက ပုံမွန္ exposure (correct exposure) ကုိမွ ဓါတ္ပုံကုိ နည္းနည္းပုိေမွာင္သြားေအာင္၊ လင္းသြားေအာင္ ထားၿပီးရုိက္ေပးတာပါ။ သူ႕မွာ -1, -2, +1, +2 စသျဖင့္ stop ေလးေတြရွိပါတယ္။ တျခားဘာမွမလုပ္ပဲ EV ကုိ အတင္အခ်လုပ္ေပးတာနဲ႕တင္ ပုံကုိ ေမွာင္သြားေအာင္၊ ပုိလင္းသြားေအာင္လုပ္ၿပီး ရုိက္လုိ႕ရပါတယ္။
ပုုံ (၆) သူ႔ကုုိေတာ့ picture profile, picture control, picture style စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနားလည္ထားလုိ႕ရပါတယ္။ ဓါတ္ပုံကုိ ကိုယ္ရုိက္မယ့္ အေၾကာင္းအရာေပၚမူတည္ၿပီး သူနဲ႕သက္ဆုိင္တဲ့ picture style ေတြေရြးေပးထားျခင္းအားျဖင့္ ပုိၿပီးလုိက္ဖက္တဲ့ အေရာင္ေတြ sharpness ေတြ contrast ေတြကုိ ဖန္တီးေပးတာပါ။ ပုံမွန္အားျဖင့္ default ကုိ standard မွာထားေပမယ့္ တျခား style ေတြေရြးေပးလုိက္ရုံနဲ႕ ဒီပုံကုိပဲ တျခား မတူညီတဲ့ အေရာင္အေသြးေတြျဖစ္လာေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ jpeg နဲ႕ရုိက္ရင္ ဒီ picture profile က ပုိၿပီးအသုံးတည့္ပါတယ္။ ကုိယ္ရုိက္မွာ portrait လား landscape လား စသျဖင့္ ရုိက္မယ့္ပုံေပၚမူတည္ၿပီး ေရြးေပးလုိ႕ရပါတယ္။ ေရြးေပးတဲ့အေပၚမူတည္ၿပီးလည္း အေရာင္းအေသြးကြာသြားတာမုိ႕ picture style ကုိ မွားမေရြးမိဖုိ႕လည္းလုိပါတယ္။
ပုုံ (၇) သူကေတာ့ white balance ျဖစ္ပါတယ္။ dslr ေတြမွာပါတဲ့ white balance နဲ႕သေဘာတရားခ်င္းအတူတူပါပဲ။ သူ႔မွာလည္း daylight, cloudy, fluorescent, စတဲ့ preset ေလးေတြရွိသလုုိ kelvin တန္ဖုုိးေတြနဲ႕လည္း white balance ကုုိ အတိအက် သတ္မွတ္ေပးလိုု႔ရပါတယ္။ white balance မွာ slider ကုိ ညာဘက္ကိုဆြဲလုိက္ရင္ အဝါေရာင္ဘက္ ပုိသန္းလာၿပီး ဘယ္ဘက္ကုိ ဆြဲလုိက္ရင္ အျပာေရာင္ဘက္ ပုိသန္းပါတယ္။ အပူနဲ႕အေအး ကာလာပါ။ ကုိယ္ရုိက္မယ့္ အခ်ိန္မွာ ျပင္ပရာသီဥတု၊ အလင္းေရာင္ရရွိမႈ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ white balance preset ေတြကိုေရြးေပးထားလုိ႕ရပါတယ္။ AWB ကေတာ့ Auto White Balance ပါ။
ပုုံ (၈) ကေတာ့ focus ပါ။ auto focus လည္းရသလုုိ dslr lens ေတြမွာလုုိ manual လည္း ဆြဲလုုိ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ focus mode ကေတာ့ auto focus နဲ႔လည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ ကုုိယ္ focus ျဖတ္ေစခ်င္တဲ့ေနရာကုုိ touch နဲ႕ ေထာက္လုုိက္ရုုံပါပဲ။ dslr ထက္ပုုိသာတာက ဖုုန္းတုုိင္း touch focus ရေနတာပါ။ dslr ေတြမွာေတာ့ touch screen မရတဲ့ ကင္မရာေတြဆုုိ ခလုုတ္နဲ႕ focus ျဖတ္ေနရပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ဖုန္းကင္မရာေတြမွာ screen ရဲ႕ တစ္ေနရာရာကို ၾကာၾကာဖိထားလုိက္ရင္ AE/AF Lock ဆုိၿပီး ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ အဲ့တာက auto exposure နဲ႕ auto focus ကုိ ခုန ႏွိပ္လုိက္တဲ့ေနရာမွာ lock လုပ္ထားၿပီေျပာတာပါ။ ဖုန္းေတြမွာ focus ေထာက္တဲ့ေနရာေပၚမူတည္ၿပီး ပုံက အလင္းအေမွာင္ျခားနားမႈမ်ားပါတယ္။ ဒါက metering mode ေၾကာင့္ပါ။ (ကၽြန္ေတာ္ metering mode ေတြအေၾကာင္းေရးေပးဖူးထားတာရွိပါတယ္)
https://www.facebook.com/ptgpNotes/posts/2009337472671523?__tn__=-R
ဖုန္းမွာ focus ျဖတ္တဲ့ေနရာကို မူတည္ၿပီး metering တုိင္းတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့တာေၾကာင့္ လင္းတဲ့ေနရာ focus ျဖတ္မိရင္ ပုံက ပုိေမွာင္သြားၿပီး ေမွာင္တဲ့ေနရာျဖတ္မိရင္ ပုိလင္းသြားပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ကင္မရာေတြမွာ အဲ့ AE/AF Lock အျပင္ AE နဲ႕ AF ကုိ တစ္ခုစီ ခြဲထုတ္လုိ႕ရတာရွိပါတယ္။ အဲ့လုိခြဲထုတ္လုိ႕ရျခင္းအားျဖင့္ ဥပမာ လူပုံကို focus (AF) ျဖတ္ေစၿပီး Exposure (AE) ကုိက် တျခားေနရာကို metering တုိင္းေစျခင္းျဖင့္ ခုန AE/AF Lock ထက္ ပုိၿပီး အေသးစိတ္က်က် ရုိက္ကူးလုိ႕ရပါတယ္။ iPhone camera မွာဆုိရင္ေတာ့ AE/AF Lock ခ်ၿပီးရင္ သူ႕ေဘးနားကို အေပၚေအာက္ ပြတ္ဆြဲျခင္းျဖင့္ ပုံကုိ အလင္းအေမွာင္ထပ္ခ်ိန္လုိ႕ရပါတယ္။
Phone camera ေတြမွာပါတဲ့ တျခား setting မ်ား၏ အေခၚအေဝၚႏွင့္ အလုုပ္လုုပ္ပုုံံမ်ား
Raw
Raw ဆုုိတာ ဓါတ္ပုုံ ေတြရဲ႕ ပုုံၾကမ္း file format တစ္ခုုျဖစ္ၿပီး သူ႕မွာ ကင္မရာ brand အလုုိက္ extension ေတြရွိပါတယ္။ Nikon မွာဆုုိ .nef, Canon မွာဆုုိ .CR2, .CRW ျဖစ္သလုုိမ်ိဳးပါ။ ဖုုန္းေတြအတြက္လည္း သူ႕ extension ေတြရွိပါတယ္။ iPhone မွာဆုုိ .HEIC, Android ေတြမွာဆုုိလည္း Raw ကုုိ support လုုပ္ရင္ သူ႕သက္ဆုုိင္ရာ format ေတြရွိပါတယ္။ ဓါတ္ပုံေတြ retouch ျပန္လုပ္တဲ့အခါ raw နဲ႕ရုိက္ထားတဲ့ပုံဆုိရင္ သူက detail ပုိပါတာမုိ႕ jpeg ထက္စာ ျပင္ရပိုအဆင္ေျပပါတယ္။ အလင္းအေမွာင္ အေရာင္အေသြးေတြ ကိုယ္လုိသလုိ (သူေပးႏုိင္သေလာက္ေပါ့) ျပင္လုိ႕ရၿပီး jpeg က်ေတာ့ procession လုပ္ၿပီးသား အေခ်ာထည္ပုံ ျဖစ္သြားၿပီမုိ႕ raw ေလာက္ျပန္ျပင္ဆင္လုိ႕မရေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ raw က ဖုိင္ဆုိဒ္ ေနရာပုိယူပါတယ္။ jpeg ၁၀ ပုံ raw ၁ ပုံမက ေနရာယူပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက photo viewer တုိင္းက raw ကုိမဖတ္ပါဘူး။ jpeg ကေတာ့ universal format မုိ႕ photo viewer တိုိင္းမွာ ဖြင့္ၾကည့္လုိ႕ရပါတယ္။ raw ကုိဖြင့္ခ်ည္ရင္ raw ကုိ support လုပ္တဲ့ viewer or app လုိအပ္ပါတယ္။
HDR (High Dynamic Range)
HDR အေၾကာင္းကိုေတာ့ တျခားအစ္ကုိတစ္ေယာက္ေရးထားတာကိုပဲ ျပန္တင္ေပးပါမယ္။ သူေရးထားတာ ျပည့္စုံၿပီးသားမုိ႕ပါ။ မူရင္းေရးသားသူ ကုိေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းအား ေလးစားစြာ credit ေပးပါတယ္။ credit ေပးမွားရင္လည္း ျပန္ေျပာေပးၾကပါဦး :P )
ဖုန္းကင္မရာမွာ ပါတဲ့ HDR ဆိုတာဘာလဲ
HDR ဆိုတာက ဒီေန႔ေခတ္ ဖုန္းကင္မရာတိုင္းလိုလိုမွာ ပါတဲ့ Function တခုပါ။ HDR ဆိုတာကို ဒီေန႔ေခတ္ Selfie ဓာတ္ပံု႐ိုက္တာကို ဝါသနာပါသူေတြ၊ ဖုန္းကင္မရာနဲ႔ ဓာတ္ပံုအ႐ိုက္မ်ားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားစုက ကၽြန္ေတာ့ထက္ ပိုသိၿပီး၊ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ လက္ေတြ႕သံုးေနၾကလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ထားပါေတာ့ HDR ဆိုတာ အျပည့္အစံုကေတာ့ High Dynamic Ranges ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္႐ိုက္လိုက္တဲ့ ဓာတ္ပံုထဲမွာ အလင္းအေမွာင္ေတြ ျခားနားေနတာကို ဓာတ္ပံုထဲမွာ အားလံုးေပၚေအာင္ ဖမ္းေပးႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓာတ္ပံု႐ိုက္တဲ့အခါ ဓာတ္ပံုထဲမွာ လင္းတဲ့ေနရာေတြေရာ၊ ေမွာင္တဲ့ေနရာေတြပါ Exposure အလင္းအေမွာင္မွန္မွန္နဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေပၚလာတာလို႔ အလြယ္နားလည္ရင္ ရပါတယ္။
ကင္မရာေတြဆိုတာ လူ႔မ်က္လံုးနဲ႔ အျမင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခံစားမႈေတြကို တုပတည္ေဆာက္ထားေပမယ့္ လူု႔မ်က္လံုးနဲ႔ မတူတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ လူ႔မ်က္လံုးကေတာ့ ျမင္ကြင္းတခုကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အေမွာင္ပိုင္းက အေၾကာင္းအရာေတြေရာ၊ အလင္းပိုင္းက အေၾကာင္းအရာေတြေရာ အားလံုးလိုလိုကို ပံုမွန္ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္တဲ့ ကင္မရာေတြက ပံုရိပ္ဖမ္း Sensor ေတြကေတာ့ တန္ဖိုးတခုကိုပဲ အမွန္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ အလင္းဆိုရင္ အလင္း၊ အေမွာင္ဆိုရင္အေမွာင္ တခုကိုပဲ မွန္ေအာင္ ဖမ္းယူၿပီး ႐ိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ အလင္းနဲ႔ အေမွာင္ ျခားနားခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ဖမ္းယူေပးႏိုင္တဲ့ ကင္မရာေတြကို Dynamic Ranges ေကာင္းတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ Dynamic Ranges ေကာင္းဖို႔ဆိုတာက ပံုရိပ္ဖမ္းတဲ့ sensor ေတြ ႀကီးဖို႔ လိုပါတယ္။ အေျခခံ မွန္ကန္ခ်က္ကေတာ့ ပံုရိပ္ဖမ္းတဲ့ sensor ႀကီးေလ Dynamic Ranges ပိုေကာင္းေလပါပဲ။ Sensor အရြယ္အစားခ်င္းအတူတူဆိုရင္ေတာ့ Processor ပိုေကာင္းတဲ့ ကင္မရာေတြက Dynamic Ranges ပိုေကာင္းပါတယ္။
လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ဖုန္းကင္မရာေတြအားလံုံးက ပံုရိပ္ဖမ္းတဲ့ Image Sensor သးေသးေလးေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္ ဖုန္းကင္မရာ အမ်ားစုမွာ Dynamic Ranges အမ်ားႀကီး ေကာင္းဖို႔ သိပ္ၿပီး ေမ်ာ္လင့္မထားပါနဲ႔။ အဲဒီေတာ့ လူေတြက အေမွာင္ထဲေရာက္ေနၿပီး ေနာက္ခံက လင္းေနတဲ့ အေနအထားမွာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ရင္ ဓာတ္ပံုထဲမွာ လူေတြက မည္းကုန္ပါတယ္။ လူေတြကို လင္းလာေအာင္ ႐ိုက္ရင္ ေနာက္ခံက ျဖဴေဖြးသြားပါတယ္။ လူေတြ ေနာက္ခံေရာ ၂ခုစလံုး အဆင္ေျပေျပလိုခ်င္ရင္ HDR နဲ႔ အလြယ္တကူ ႐ိုက္လို႔ရပါတယ္။အဲဒီအခါ ကင္မရာက အေမွာင္ထဲက လူေတြကို လင္းေပးပါတယ္။ မိုးအံုေနတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြ၊ ေနဝင္ေနထြတ္ခ်ိန္ ဓာတ္ပံုေတြဆိုရင္လည္း ေကာင္းကင္နဲ႔ ေနလံုးက ဓာတ္ပံုထဲမွာ အရွိအတိုင္းေပၚၿပီး က်န္တဲ့အရာေတြက မည္းကုန္ပါတယ္။ အဲဒါကို သေဘာမက်ရင္ HDR ဆိုတာကို သံုးၿပီး ႐ိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
HDR ဆိုတာ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ေပးတာလည္း။ တခ်ိဳ႕ ဖုန္းကင္မရာေတြက HDR နဲ႔ ႐ိုက္ရင္ အလင္းေရာင္ရွိတဲ့ေနရာကို အမွန္႐ိုက္ယူၿပီး ေမွာင္ေနတဲ့ ေနရာေနကို နည္းပညာနဲ႔ လင္းေပးလိုက္ပါတယ္။ ေမွာင္ေနတဲ့ ေနရာေတြကို နည္းပညာနဲ႔ ျပန္လင္းေပးတဲ့ အခါ မူလက ဘယ္ေလာက္အထိ ေမွာင္ေနတာလည္း ဆိုတာကို မူတည္ၿပီး ပံုထြတ္ေတြ ကြာျခားတတ္ပါတယ္။ မူလက အရမ္းေမွာင္ေနတာကို ျပန္လင္းတဲ့အခါ မလိုလားအပ္တဲ့ အစက္အေျပာက္ Noises ဆိုတာေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကို နည္းနည္း ထိမ္းလို႔ရေအာင္ တခ်ိဳ႕ ဖုန္းကင္မရာေတြမွာ HDR Auto, low, High ဆိုၿပီး ေရြးခ်ယ္စရာ ေပးထားတတ္ပါတယ္။ Auto ကေတာ့ ကင္မရာက အလိုအေလွ်ာက္ ျပဳလုပ္ေပးမွာ ျဖစ္ၿပီး Low ကေတာ့ အေမွာင္ေနရာေတြကို နည္းနည္းေလးပဲ ျပန္ဖြင့္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နည္းနည္းေလးပဲ ျပန္ဖြင့္ေပးေတာ့ အေမွာင္ေနရာေတြ အရမ္းလင္းလာမွာ မဟုတ္ေပမယ့္လည္း မလိုလားအပ္တဲ့ အစက္အေပ်ာက္ Noises ေတြေတာ့ သိပ္ေပၚမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ Hight ဆိုရင္ေတာ့ ေမွာင္ေနတဲ့ေနရာေတြကို အစြမ္းကုန္ ျပန္ဖြင့္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ဓာတ္ပံုထဲမွာ အေမွာင္ပိုင္းေနရာေတြ ပိုလင္းလာသလို Noises လို႔ေခၚတဲ့ အစက္အေပါက္ေတြလည္း ပိုမ်ားလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ဖုန္းကင္မရာေတြကေတာ့ HDR ဆိုတာကို သံုးရင္ ဓာတ္ပံုတခါ႐ိုက္တိုင္း ကင္မရာက အလိုအေလွ်ာက္ အနည္းဆံုး ၂ပံု-၃ပံု ႐ိုက္ၿပီး တပံုတည္းျပန္ေပါင္းေပးပါတယ္။ ကိုုယ္က HDR နဲ႔ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ရင္ ကင္မရာက အလင္းဆံုးေနရာကို အမွန္တခါ ႐ိုက္ပါတယ္။ အေမွာင္ဆံုးေနရာကို အမွန္တခါ႐ိုက္ပါတယ္။ ၾကားေနရာကို အမွန္တခါ ႐ိုက္ပါတယ္။ ၿပီးသြားေတာ့မွာ အားလံုးမွန္တဲ့ ဓာတ္ပံုတပံုအျဖစ္ စုၿပီးျပန္ေပါင္းေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးကင္မရာေတြက အေပၚက ကင္မရာေတြထက္ ပံုထြတ္ပိုေကာင္းၿပီး Noises လို႔ေခၚတဲ့ အစက္အေပ်ာက္ေတြလည္း မပါသေလာက္ပါပဲ။ ဒီလိုဖုန္းကင္မရာေတြဆိုရင္ တခ်က္သတိထားရမွာက ဓာတ္ပံုတပံု႐ိုက္တိုင္း ၂ခါ-၃ခါ ျပန္႐ိုက္ေနတာမို႔ ကင္မရာကို မၿပီးမခ်င္း ၿငိမ္ေနေအာင္ ကိုင္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဓာတ္ပံုအ႐ိုက္ခံသူေတြကလည္း မၿပီးမခ်င္း ၿငိမ္ေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဓာတ္ပံုထြတ္လာတဲ့အခါ ပံုရိပ္ေတြ ၂ထပ္-၃ထပ္ ျဖစ္ေနကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
*** HDR နဲ႔ ႐ိုက္တဲ့အခါ ခ်က္ခ်င္းမရပဲ ကင္မရာက အလုပ္္လုပ္ေနတာကို ၿပီးေအာင္ ေစာင့္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကင္မရာက အေမွာင္ပိုင္းေနရာေတြကို ျပန္လင္းေပးဖို႔အတြက္ ျဖစ္ေစ ၊ ကင္မရာက အလိုအေလ်ာက္ပံု ၂ပံု၃ပံု ၅ပံု အစရွိသျဖင့္ ရိုက္ျပီး ျပန္ေပါင္းေနရတဲ့အတြက္ ျဖစ္ေစ ပံုတစ္ပံုရဖို႔ အ၀ိုင္းလည္အျပီးေစာင့္ရတယ္။
အခုေျပာတဲ့ ဒုတိယနည္းလမ္းကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ ကင္မရာေတြနဲ႔ ဓာတ္ပံုသမားေတြက သံုးၾကပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ HDR Photography ဆိုၿပီး ဓာတ္ပံုပညာရပ္ အသစ္တခု ဒီဂ်စ္တယ္ ေခတ္မွာ ေပၚေပါက္လာရပါတယ္။ HDR Photography အေၾကာင္း အျပည့္အစံုကို အခ်ိန္ရတဲ့အခါ ေရးပါဦးမယ္။ ဒီအေမးအေျဖကေတာ့ ဖုန္းကင္မရာေတြအတြက္ပဲမို႔ ဒီေလာက္ဆို ျပည့္စံုၿပီလို႔ ယူဆပါတယ္။
-----------------------------------------------------------
စာအေတာ္ရွည္သြားၿပီမုိ႕ နိဂုံးခ်ဳပ္ပါေတာ့မယ္။ ေနာက္ post ေတြမွသာ လုိတာရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္ ထပ္ျဖည့္ေပးပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့အထဲမွာ မပါပဲ phone camera နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး တျခားသိခ်င္တာရွိရင္လည္း ေမးလုိ႕ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ လုိင္းတက္တဲ့အခါ ျပန္ေရးေပးထားပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိခဲ့တယ္ဆိုရင္ပါ။
ဒါကေတာ့ mobile photography tips ေလးေတြပါ။
လုိတာယူၿပီး မလုိတာ ပယ္လုိက္ပါ။
၁။ ဖုန္းနဲ႕ ဓါတ္ပုံရုိက္ရင္ တတ္ႏုိင္သမွ် zoom ကိုမသုံးပါနဲ႕။ သူက dslr lens ေတြလုိ တကယ္ျမင္ကြင္းကို ခ်ဳဲ႕ေပးတာမဟုတ္ပဲ crop လုပ္ၿပီး ခ်ဳဲ႕ျပတာပါ။ အဲ့အတြက္ pixel ေတြလည္းဆုံးရႈံးသလုိ ပုံကလည္း noise တက္လာပါတယ္။ ပုံကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် အနီးကပ္ရုိက္ၿပီး crop လုပ္လုိက္တာက ပုိေကာင္းပါတယ္။
၂။ တမင္ေစာင္းရုိက္တာကလြဲရင္ တတ္ႏုိင္သမွ် ေရျပင္ညီမ်ဥ္းက်ေအာင္ေတာ့ ရုိက္ပါ။ mobile သမားေတြမုိ႕ ေျပာျပတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူတုိ႕က ဓါတ္ပုံပညာ စစခ်င္းေလ့လာသူေတြမုိ႕ပါ။ (ဆရာၾကီးေတြကို မဆုိလုိပါ) ေရျပင္ညီမ်ဥ္းမက် ေစာင္းေနတဲ့ပုံေတြ ေတာ္ေတာ္ၾကည့္ရဆုိးပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ rule of thirds ေလးေလာက္ေတာ့ နားလည္ေအာင္ေလ့လာထားၿပီး rule of thirds အတုိင္းရုိက္တာက ပုိၿပိီး ၾကည့္ေပ်ာ္ရႈေပ်ာ္တဲ့ ပုံေတြရႏုိင္ပါတယ္။ camera app တုိင္းမွာ rule of thirds ေဖာ္တဲ့ Grid line ေလးေတြရွိပါတယ္။ setting ထဲမွာ ကလိၾကည့္ပါ။
Rule of Thirds Sample Photos
https://goo.gl/UzU9J6
(rule of thirds ပုံေတြ ေလ့လာၾကည့္လုိ႕ရပါတယ္)
၃။ ေမွာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ရုိက္ရင္ flash ကုိ သိပ္အားမကုိးပါနဲ႕။ ဖုန္းရယ္မွ မဟုတ္ပါဘူး dslr ေတြမွာလည္း မူရင္းပါတဲ့ flash ေတြက သိပ္အားမကုိးရ အသုံးမတည့္လွပါဘူး။ flash အစား ျပင္ပအလင္းရေအာင္လုပ္တာနဲ႕ exposure setting ကုိ ကလိၿပီးရုိက္တာက ပုိေကာင္းပါတယ္။ ဖုန္းကင္မရာေတြမွာဆုိ flash မီးဖြင့္ရုိက္ရင္ red eye ေတြဝင္တတ္ပါတယ္။
၄။ ညဘက္ေတြ၊ slow shutter ေတြရုိက္ဖုိ႕အတြက္ tripod ေလးတစ္ခုေတာ့ ေဆာင္ထားသင့္ပါတယ္။ ဆြဲထုတ္လုိက္ရင္ ခါးေလာက္ထိရွည္ၿပီး ေခါက္လုိက္ရင္ တစ္ထြာေလာက္ပဲရွိတဲ့ phone tripod ေလးေတြရွိပါတယ္။ ေစ်းလည္းသိပ္မၾကီးတာမို႕ ကိုယ္နဲ႕သင့္ေတာ္တဲ့ tripod တစ္ခုေလာက္ ဝယ္ထားၿပီး manual mode နဲ႕ဓါတ္ပုံရုိက္ရင္ tripod ေပၚတင္ရုိက္တာက ပုိအဆင္ေျပပါတယ္။ (အနည္းဆုံး လူရွိန္တယ္ဗ်ာ :P )
၅။ လက္နဲ႕ shutter button ကုိႏွိပ္ရိုက္တာ အျပင္ earphone နဲ႕ remote လုပ္ရုိက္တာလည္းပုိေကာင္းပါတယ္။ volume ခလုတ္ေလးေတြကုိ ႏွိပ္ရုိက္တာက လက္နဲ႕ ကင္မရာ ခလုတ္ကို ႏွိပ္ခ်ိန္မွာ လက္လႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ကင္မရာလႈပ္သြားတဲ့ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းလို႕ရပါတယ္။
၆။ ဓါတ္ပုံရုိက္ၿပီးရင္ retouch ပုိင္းကိုလည္း ေလ့လာထားသင့္ပါတယ္။ snapseed, lightroom, vsco camera ေတြလည္း သုံးရတာ အေတာ္ အဆင္ေျပပုံပါပဲ။ mobile photographer ဆရာၾကီးေတြ mobile နဲ႕ရုိက္ mobile နဲ႕ျပင္နဲ႕ အေတာ္အဆင္ေျပသလုိ ၾကည့္ရတာလည္း pc version နဲ႕ျပင္ထားသလုိပါပဲ။ ေလးစားရပါတယ္။
(သူမ်ားသာ ေလွ်ာက္ေျပာေနတာ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္ retouch ပုိင္း ေကာင္းေကာင္းမရေသးဘူး။ ဖုန္းေရာ ကြန္ပ်ဴတာေရာ retouch ဆုိ ခုထိ ေယာင္လည္လည္ျဖစ္ေနတုန္းပဲ :'( )
#mobile_photography
မူရင္းစာမ်က္ႏွာ - ဓာတ္ပံုပညာေလ့လာရန္
No comments:
Post a Comment