ဆလံုလူမ်ိဳးအေၾကာင္း
****************
ဆလံု လူမ်ိဳး သည္ ျမိတ္ ကြၽန္းစု ၏ အဖိုး မျဖတ္ ႏိုင္ေသာ ျပယုဂ္
တစ္ခု ျဖစ္သည္။ သူတို႔ ၏ ဓေလ့ စရိုက္၊ ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္မွဳ ကို
တုႏွိဳင္းရန္ အရာ မရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎ လူမ်ိဳးတို႔မွာ လူသိမ်ား
ထင္ရွား ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔သည္ ပင္လယ္ ျပင္
တစ္ခြင္ ၀မ္းစာ အတြက္ လွည့္လည္ က်က္စား ၾကသည္။ ေရကူး၊
ေရငုပ္ရာ တြင္ ကြၽမ္းက်င္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Sea Gypsy or
Men of the Sea အျဖစ္ အမည္ တြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ကို “ေမာ္ကင္း” Mawken “ မိုကန္း
” Moken (ထိုင္း အေခၚ) ဟု လည္း ေခၚၾက ပါသည္။ ပင္လယ္ထဲမွာ
ေပါ့ေပါ့ ပါးပါး သစ္၊ ၀ါး၊ ရင္ကမ္း သား တို႕ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္
ထားသည့္ ႐ိုးရာ ေလွ ကို အိမ္လို သေဘာထား ၿပီး မိသားစု ႀကီး
တစ္ခု လံုး ေနၾက၊ ထိုင္ၾက၊ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက႐ံု သာမက
သူတို႕ ဘ၀ ၏ အေဖာ္မြန္ ဟု ေခၚေသာ ေခြးမ်ားကိုလည္း တစ္ပါတည္း သယ္ေဆာင္ သြားၾက ပါသည္။
ယေန႔ အခါ ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား ကို ၿမန္မာ ႏိုင္ငံ ေတာင္ဘက္ စြန္း
တနသၤာရီ တိုင္း ေဒသၾကီး ရွိ ၿမိတ္ခရိုင္ ႏွင္႔ ေကာ႔ေသာင္း ခရိုင္
အတြင္ းရွိ ကၽြန္းမ်ား တြင္ လူနည္းစု အၿဖစ္ သီးၿခား ေနထိုင္
ၾကသည္။ ၿမိတ္ ခရိုင္ ႏွင္႔ ေကာ႔ ေသာင္း ခရိုင္ အတြင္း ဆလံု
တိုင္းရင္းသား မ်ား ေနထိုင္ ၾကေသာ ၿမိဳ႕နယ္ ႏွင္႔ ကၽြန္း မ်ားမွာ
ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ကၽြန္းစု ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ပုေလာ ၿမိဳ႕နယ္ ၊တနသၤာရီ ၿမိဳ႕နယ္ ၊
ေကာ႔ေသာင္း ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ဘုတ္ၿပင္း ၿမိ႕နယ္ ၊ ဒုန္း ကၽြန္း
( Done Island ) ၊ ဇာဒက္ႀကီး ကၽြန္း ၊ လန္းပိ ကၽြန္း ( Lumpi Island ) ၊ မႀကံဳ ကလက္ ေက်းရြာႏွင္႔ ေညာင္၀ိေက်းရြာ တို႔ ၿဖစ္ၾက သည္။
အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား သည္ စိုက္ပ်ိဳး ေရး၊ ေမြးျမဴေရး တို႔ျဖင့္ အသက္
မေမြး ေရ လုပ္ငန္း၊ ပုလဲ ငုပ္ျခင္း လုပ္ငန္း တို႔ျဖင့္ အသက္ ေမြး
ၾကသည္။
ပင္လယ္ ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္ ေလွေလွာ္ ခတ္ရင္း တစ္ကြၽန္း မွ
တစ္ကြၽန္း ကူးကာ ေနထိုင္ ေလ့ ရွိသည္။ ေလွေလး မ်ားကို ေပါ့ပါး
ေသာ သစ္လံုး မ်ားျဖင့္ ထြင္းယူ ၾကသည္။
၎ ေလွမ်ား မွာ ပင္လယ္ ခရီး အတြက္ အဆင္ ေျပ အသံုး၀င္
လွသည္။ အသံုး အေဆာင္မ်ား၊ အစာ ေရစာမ်ား၊ ေခြး၊ ေၾကာင္၊
ၾကက္မ်ား ကိုလည္း တစ္ပါ တည္း ေလွႏွင့္ အတူ တင္ယူ လာေလ့
ရွိၾက သည္။ ေဆာင္း၊ ေႏြရာသီ မ်ား တြင္ ငါးဖမ္း ျခင္း၊ ေရထြက္
ပစၥည္း ေရာင္း၀ယ္ျခင္း တို႔ျဖင့္ အသက္ ေမြးၾက ျပီး မိုးရာသီ
ရာသီဥတု ဆိုး၀ါး သည့္ အခါ နီးစပ္ရာ ကြၽန္းေပၚ တြင္ ၀ါးေျခ
တိုင္ ရွည္တဲ မ်ား ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဂူမ်ားရွာ ၍ လည္းေကာင္း
ေနထိုင္ေလ့ ရွိသည္။ Sea Gypsy ဟူေသာ အမည္ နွင့္ လိုက္ေလ်ာ
ညီေထြ စြာ ပင္ သဘာ၀ ပင္လယ္ ေဘး အႏ ၱရာယ္ ကိုလည္း
ေရွာင္တိမ္း တတ္ၾက သည္။
ရာသီဥတု ဆိုး၀ါးစဥ္ ေတာင္မွ မိမိေန ထိုင္ရာ ကြၽန္းဆီ အျမန္ဆံုး
ျပန္ေရာက္ေအာင္ သြားႏုိင္ ၾကသည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔၏ ေရငုပ္
ပညာ ကြၽမ္းက်င္မွဳ မွာ အံ့မခန္း ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ ၾကမ္းျပင္ အထိ
ေရငုပ္ ႏိုင္ျပီး ေရေအာက္ တြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ အကူအညီ မပါပဲ
အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ အနည္း ဆံုး တစ္နာရီ ခန္႔ ေနႏိုင္ သည္။
တစ္ရက္ တည္း ထိုကဲ့သို႔ ေရငုပ္ျခင္း မ်ိဳး အၾကိမ္အ ေရ အတြက္
မ်ားမ်ား လုပ္ႏိုင္ သည္။ ပင္လယ္ ခရု၊ ကမာ (မုတ္) ေကာင္မ်ား၊
ငါးၾကီး အံဖတ္၊ ပင္လယ္ ေရေမွာ္ပင္၊ ပုလဲ၊ ငွက္သိုက္၊ ပ်ားရည္၊
ပရေဆးပင္ မ်ားကို ရွာေဖြ စုေဆာင္း ျပီး ေရာင္းခ် ေလ့ ရွိသည္။
ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈ ႏွင့္ ဓေလ့စရိုက္
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား သည္ အျခား လူမ်ိဳး မ်ားႏွင့္ ေရာေရာ ေႏွာေႏွာ
ေနထိုင္ေလ့ မရွိ ေခ်။ ၎ တုိ႔၏ လူ ေနထိုင္မွဳ စနစ္မွာ ျမိဳ႕ျပ
ေနထိုင္မွဳ စနစ္ႏွင့္ ကြာျခား လြန္း လွသည္။
သို႔ေသာ္ လည္း သူ တို႔၏ လူေနမွဳ စနစ္ကို ယံုၾကည္စြာ တန္ဖိုး ထား
ထိန္းသိမ္း ၾကသည္။ ဘာသာ တရားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း၎တို႔၏
ကိုယ္ပိုင္ ယံုၾကည္မွဳ ကို လက္ကိုင္ ထားၾက သည္။
နတ္ေကာင္း ႏွင့္ နတ္ဆိုး ဟူ၍ နတ္ ဘုရား ကိုးကြယ္မွဳ ႏွစ္ခုရွိသည္။
နတ္ဆရာ သည္ ၎ တို႔၏ အခရာ ျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ မ်ား ကို
သာမက ဖ်ားနာ သည့္ အခါ၊ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ေသဆံုး သည့္
အခါတြင္ နတ္ဆရာ ၏ ေျပာဆိုမွဳ အတိုင္း စပါး၊ ေျပာင္း၊ အရက္၊
ပ်ားရည္၊ ကြမ္း၊ ဘဲေသြးစိမ္း၊ ၾကက္၊ လင္းပိုင္၊ ပင္လယ္ လိပ္ တို႔ကို
ယဇ္ပူေဇာ္ေလ့ ရွိသည္။
ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ မ်ား တြင္ ေတး သီခ်င္းမ်ား သီဆို တီးမွဳတ္ ျပီး မီးပံု
ဖိုကာ ၀ိုင္းဖြဲ႔ ကခုန္ ၾက သည္။ သူတို႔၏ ဗံုတစ္မ်ိဳး မွာ ပုတ္သင္ညိဳ
သားေရ ျဖင့္ ျပဳလုပ္ ထားသည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔၏ ဂီတ ပင္ ကိုယ္
စြမ္းရည္ မွာ ထက္ျမက္ ဆန္းၾကယ္ လွသည္။
ဘာသာ စကား
=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္း ရင္းသားမ်ား ေၿပာဆို ေသာ စကား မွာ ( 4 ) မ်ဳိး ရွိၿပီး ေလာတ ( Lawta ) ၊ လဘီ ( Lbi ) ၊ ဂ်အိ ( Jait ) ၊ ဒန္း ( Dung ) ဘာသာ စကား တို႔ ၿဖစ္ၾကၿပီး ထို ေလးမ်ဳိး တြင္ ဒန္း ဘာသာ စကား သည္ စံ ဘာသာ စကား (သို႔) မူရင္း ဘာသာ စကား ၿဖစ္ေၾကာင္း ကို Walter Grainge Whtie ဆိုသူ က The Sea Gypsies of Malaya စာအုပ္ တြင္ ေဖာ္ၿပ ထားေပ သည္။ ဆလံု ဘာသာ စကား နဲ႔ ပါတ္ သက္ ၿပီး ပညာရွင္ ေတြရဲ့ အယူ အဆ က ( 2 ) မ်ဳိးကြဲ လ်က္ ရွိေပ သည္။ တစ္မ်ဳိး မွာ ဆလံု တို႔သည္ မေလး လူမ်ဳိး အဆက္ အႏြယ္ ၿဖစ္သည္ ဟူေသာ အဆို ၿဖစ္သည္။ အဘယ္ ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာဆို ေသာ စကား တြင္ မေလး အေခၚ ေ၀ၚ မ်ား ပါ၀င္ေန ေသာ ေၾကာင္႔ ၿဖစ္ေပ သည္။ ေနာက္ တစ္မ်ဳိး မွာ မြန္ - ခမာ အႏြယ္ ၿဖစ္သည္ ဟူေသာ ယူဆခ်က္ ၿဖစ္သည္။ ၿမန္မာ ၿပည္ ေတာင္ ပိုင္း၊ အင္ဒို ခ်ဳိင္းနား ကၽြန္းဆြယ္ ၊ ထိုင္း နိုင္ငံ တို႔ဘက္ မွ ၿမန္မာ ၿပည္ အတြင္း သို႔ ၀င္ေရာက္ လာေသာ မြန္ - ခမာ မ်ား ထဲတြင္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား မ်ား သည္ မြန္မ်ား နဲ႔ အတူ ၀င္ေရာက္ လာသည္ ဟူ၍ လည္း ေကာင္း၊ မြန္ - ခမာ တို႔၏ အေၿပာ အဆို အသံုး အႏႈန္း တို႔သည္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာဆို ေသာ အသံုး ႏႈန္း ႏွင္႔ ဆင္ေသာ ေၾကာင္႔ မြန္ - ခမာ အႏြယ္ မွ ဆင္းလာ သည္ ဟု ယူဆ ၾကၿခင္း ၿဖစ္ေပ သည္။
ဆလံု ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုး ႏွင္႔ သမိုင္း ေၾကာင္း ကို ၿပန္ၾကည္႔ လ်ွင္ ၿမန္မာ ၿပည္ တြင္ တိဗက္ တရုတ္ မ်ဳိးရိုး ႏွင္႔ ၾသစထရပ္ မ်ဳိးရိုး ဟူ၍ ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုးႀကီး ႏွစ္ခု ရွိရာ ဆလံု ဘာသာ စကား သည္ ႀသစထရစ္ မ်ဳိးရိုး တြင္ ပါ၀င္ ေပသည္။ ႀသစထရစ္ မ်ဳိးရိုး သည္ တိဗက္ တရုတ္ မ်ဳိးရိုး ထက္ ေရွးက် ေသာ ဘာသာ စကား တစ္ခု ၿဖစ္ေပ သည္။ ႀသစထရစ္ ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆိုေသာ လူမ်ဳိး မ်ား ထံမွ တရုတ္ တိဗက္ ဘာသာ စကား ေၿပာဆို ေသာ လူမ်ဳိးမ်ား က အတက္ ပညာမ်ား ကို သင္ၾကား ခဲ႔ရ ေပသည္။ သို႔ၿဖစ္၍ မြန္ တို႔ထံမွ ဗမာ တို႔က သင္ၾကား ခဲ႔ရ သည္။ ခမာ တို႔ ထံမွ ရွမ္း တုိ႔က သင္ၾကား ခဲ႔ရ ေလသည္ ဟု ဦးေဖေမာင္တင္ ေရးသား ေသာ ဘာသာ ေလာက က်မ္း တြင္ ေတြ႔ရွိ ရပါ သည္။
ႀသစထရစ္ ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုး ႀကီး တြင္ ႀသစထရို နီရွန္း ေခၚ ပင္လယ္ပိုင္း တြင္ ေၿပာေသာ စကား နဲ႔ ႀသစထရို ေအရွ တစ္ ဟု ေခၚေသာ ကုန္းပိုင္း တြင္ ေၿပာေသာ စကား ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိး ရွိေပရာ ဆလံု တိုင္းရင္း သား ဘာသာ စကား သည္ ႀသစထရို နီရွန္း အုပ္စု တြင္ ပါ၀င္ ေပ သည္။ ႀသစထရို နီရွန္း ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ေသာ လူမ်ဳိး မွာ ေတာင္ဘက္စြန္း ရွိ ကၽြန္းမ်ား တြင္ ေနထိုင္ ေသာ ေမာ္ကင္း ေခၚ ဆလံု တိုင္းရင္း သားမ်ား ႏွင္႔ ပသွ်ဴး တိုင္းရင္း သား တုိ႔ ၿဖစ္ၾက သည္။
စာေပ
=-=-=
စာေပ အေနၿဖင္႔ ေလ႔လာ ၾကည္႔လွ်င္ ဆလံု တိုင္းရင္းမ်ား တြင္ ကိုယ္ပုိင္ စာေပ မရွိ ေခ်။ 1846 ခုႏွစ္ တြင္ ေဒါက္တာ ဘေရတန္ က လည္းေကာင္း ၊ 1900 ၿပည္႔ ႏွစ္ တြင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာၿပဳ ဆရာမ ႀကီး ေဒါက္တာ ေဒစီ အဖြဲ႔ က လည္းေကာင္း ၊ 1988 ခုႏွစ္ တြင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာ ၿပဳ ဆရာမ ႀကီး ေနာ္ေဆးေဘ ႏွင္႔ ေနာ္ဖိုးေလ တို႔က လည္းေကာင္း အဂၤလိပ္ အကၡရာ ၊ ပိုး ကရင္ အကၡရာ တို႔ၿဖင္႔ ဆလံု စာေပ ကို တီထြင္ ေပးခဲ႔ ၾကသည္။ ( 19 ) ရာစု ႏွစ္ဦး ပိုင္း တြင္လည္း အေမရိကန္ ႏွစ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္ သာသနာ ၿပဳ မစၥတာ စတီဗင္ ( Mr. Stevens ) ဆိုသူ က ေရာမ အကၡရာ မ်ား ကို အသံုးၿပဳ ကာ စာေပ တီထြင္ ေပးခဲ႔ၿပီး ေခါင္းစဥ္ မွာ A Primer of the Salone Language ၿဖစ္ေပ သည္။ ၄င္း စာအုပ္ မွာ ဖတ္ စာအုပ္ ငယ္ ၿဖစ္ၿပီး အေတာ္ အတန္ ပင္ ၿပည္႔စံုမႈ ရွိ ေၾကာင္း၊ ယခု အခါ ရွာေဖြ၍ မရေတာ႔ ေၾကာင္း သိရ ေပသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔သည္ စာေပ သင္ၾကား ၿခင္း ထက္ ပင္လယ္ လုပ္ငန္းခြင္ သို႔သာ ၀င္ေရာက္ လုပ္ ကိုင္ လိုစိတ္ ၿပင္းၿပ ေသာေၾကာင္႔ ယခု အခ်ိန္ အထိ စာေပ ဟူ၍ တိက် ခုိင္မာစြာ ေပၚထြက္ လာၿခင္း မရွိေသး ေခ်။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာေသာ ဘာသာ စကား ေလးမ်ဳိး အနက္ မေလး ႏွင္႔ အဆက္ သြယ္ ရွိေသာ လူမ်ဳိး မ်ား က ေလာတ ၊ လန္းပိကၽြန္း ႏွင္႔ ဘုတ္ၿပင္း ၿမိဳ႕နယ္ တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ဆလံု တိုင္းရင္း သား မ်ား က ဂ်အိ စကား ကို ေၿပာဆို ၾကေပ သည္။ ၿမိတ္ ခရိုင္ အတြင္း မွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ႔ ဆလံု တိုင္းရင္းသား ေတြ က ဒန္း ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ၾကၿပီး ေကာ႔ေသာင္း ခရိုင္ ကၽြန္းစုမ်ား အတြင္း မွာ ေနထိုင္ ၾကသူမ်ား ကေတာ႔ လဘီ ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ေနထိုင္ လ်က္ရွိ ၾက ေပသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ ေမြးဖြားျခင္း အစ
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
(၁၉၆၄) ခုႏွစ္ က မွတ္သား ေတြ႕႐ိွခ်က္ မ်ား အရ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ စတင္ ေမြးဖြား သည့္ ကေလးငယ္ မ်ား ကို ခ်က္ႀကိဳး ျဖတ္ၿပီး သည္ ႏွင့္ ေရ ထဲသို႕ ႏွစ္စကၠန္႕ ခန္႕ ေရထဲ ျမွပ္လိုက္၊ ႏွစ္လိုက္။ ေပၚလိုက္ သံုးႀကိမ္ ခန္႕ ျပဳလုပ္ ပါသည္။ သူတို႕ အယူ အဆ မွာ ေမြးစ ကေလး ငယ္ ေရ ကိုု ကၽြမ္းက်င္ ေစရန္၊ မေၾကာက္ ေစရန္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆို၏။ ထိုသို႕ လြဲမွားေသာ အယူအဆ ေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ ကေလး ငယ္မ်ား မွာ ေမြးစ ကပင္ ေသဆံုး သြားၾက ပါသည္။ ဤကား ယခင္ က အျဖစ္ အပ်က္။ ယခု အခ်ိန္ တြင္မူ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ ေခတ္မီ လာသည္ ဟု ဆိုရ ပါမည္။ ေမြးစ ကေလးငယ္ ကို ေရထဲ တြင္ မႏွစ္ၾက ေတာ့။ ကို္ယ္၀န္ေဆာင္ ကို ေမြးဖြား ေပးသည့္ လက္သည္ မွာ သူတို႕ ဆလံု အမ်ိဳး သမီး အခ်င္းခ်င္း ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ ခက္ခဲ သည့္ ေမြးဖြား မႈမ်ား ကို သူနာျပဳ ဆရာမ ႏွင့္ ေမြးေလ့ ေမြးထ ႐ိွလာ ၾက ပါၿပီ။
ဆလံု တို႕၏ က်န္းမာေရး
=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္သား တို႕သည္ အစစ အရာရာ တြင္ နတ္ ဆရာ ကိုသာ အားကိုး ၾကသည္။ တစ္စံု တစ္ေယာက္ ေနမေကာင္း လွ်င္ သူတို႕၏ အယူ အဆ မွာ နတ္ဖမ္းစား သည္ ဟု အမ်ားအား ျဖင့္ ယူဆ ၾကသည္။ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ တိုင္ပင္ ၍ ပူေဇာ္ ပသ၊ ကိုးကြယ္ တင္ေျမႇာက္ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ေလ ့႐ိွ ၾကပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု ခ်ိန္ခါ တြင္ အခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသား ဆလံု တို႕မွာ ေခတ္မီ လာသည္ ဟု ဆိုရ ပါမည္။ ေနထိုင္ မေကာင္း ျဖစ္ေသာ သူမ်ား ကို ဆရာ၀န္ ႏွင့္ ေဆးခန္း သို႕ ျပသ ကုသ လာၾက ပါသည္။ တစ္ဖက္ ကလည္း သူတို႕ အစြဲ ျဖစ္ေန သည့္ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသျခင္း ကိုလည္း လုပ္ၿမဲ လုပ္ၾက ပါသည္။ ဆလံု အမ်ားစု တြင္ ျဖစ္ပြား တတ္သည့္ ေရာဂါ မွာ ငွက္ဖ်ား စြဲျခင္း ႏွင့္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ ျခင္း မ်ား ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
၀တ္စား ဆင္ယင္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ေမြးကင္းစ ကေလး အ႐ြယ္မွ ငါးႏွစ္ ေျခာက္ႏွစ္ အ႐ြယ္အထိ ယခင္က အ၀တ္ အစား ၀တ္ေလ့ ၀တ္ထ မ႐ိွ ေသာ္လည္း ယခု အခါ အ၀တ္ အစား ဆင္ယင္ လာၾက ပါသည္။ အမ်ိဳး သမီးမ်ား မွာ သူတို႕ ဓေလ့ အရ အေပၚ ပိုင္း၊ ေအာက္ပိုင္း လံုလံု ၿခံဳၿခံဳ ၀တ္ဆင္ သည္ ဆိုေသာ္ လည္း ၊ အခ်ိဳ႕မွာ အိမ္ေထာင္ က်သည္ ႏွင့္ အေပၚပုိင္း ဗလာ က်င္း ေနတတ္ ၾကပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ တြင္မူ အိုမင္း ေသာ အဘြား အ႐ြယ္မ်ား မွ လြဲ၍ အမ်ိဳး သမီး အမ်ားစု မွာ အေပၚပိုင္း၊ ေအာက္ပိုင္း လံုလံု ၿခံဳၿခံဳ ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။ ဆလံု အမ်ိဳးသား တို႕မွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ယခင္က ေအာက္ပိုင္း တြင္ လံုခ်ည္ (သို႕မဟုတ္) ေဘာင္းဘီ တို ႏွင့္ ေနၿပီး အေပၚ ပိုင္း ဗလာ က်င္း ေနတတ္ သည့္ သဘာ၀ ႐ိွပါ သည္။ သူတို႕ ဓေလ့ အရ ေတာ္႐ံု တန္႐ံု လည္း ဖ်ားနာ ျခင္း မ႐ိွၾက ပါ။ ခံႏိုင္ရည္ ႐ိွေသာ လူမ်ိဳး ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ သူတို႕ လည္း အေပၚပိုင္း အကၤ်ီ မ်ား၊ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ပင္လယ္ ႏွင့္ အနီး အနား တြင္ ေန၍ လား မသိ၊ သူတို႕၏ အ သား အေရာင္မွာ ညိဳေရာင္ သန္း ပါသည္။ ယခု အခါ ဆလံု တိုင္းရင္း သား တို႕မွာ ေခတ္မီ လာသည့္ အေလ်ာက္ ယိုးဒယား ႏိုင္ငံမွ ေရာက္လာ ေသာ အ၀တ္ အစား၊ ပါတိတ္။ တီ႐ွပ္ တို႕ျဖင့္ သစ္သစ္ လြင္လြင္ ေတာက္ေတာက္ ပပ ျဖစ္လာ ေလၿပီ။ ယခင္ က ျဖစ္သလို ေနခဲ့ ေသာ္လည္း ယခု အခါ သားသား နားနား ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။
အစား အေသာက္
=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တို႕သည္ ပင္လယ္ ထဲတြင္ အတည္ တက် မေန ဘဲ ေရၾကည္ ရာ ျမက္ႏုရာ သို႕ သြားလာ လုပ္ကိုင္ ေနထိုင္ ၾကသည့္ အေလ်ာက္ ပင္လယ္ ေပ်ာ္မ်ား ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္ စြာ သူတို႕စားေသာက္ ၾကသည္ မွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပင္လယ္ အစား အစာ မ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ ပင္လယ္ ကၽြန္းစု၊ ေက်ာက္ေဆာင္ မ်ား တြင္ တြယ္ကပ္ လ်က္ ႐ိွေသာ ဂံုး (ခ႐ု တစ္မ်ိဳး အထဲ တြင္ ႐ိွသည္) ဟု ေခၚသည့္ တငို ကို ခြာ ၍ အထဲ မွ ခ႐ု သဖြယ္ အရာ ကို ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက ပါသည္။ ပင္လယ္ ေက်ာက္ေဆာင္ ဂူထဲတြင္ ႐ိွေသာ လင္းႏို႕၊ လင္းဆြဲ မ်ားကို တုတ္႐ွည္ ျဖင့္ ႐ိုက္ခ် ကာ ခုတ္ထစ္ ျဖတ္ေတာက္ ၍ လည္း ခ်က္ျပဳတ္ သံုးေဆာင္ ၾက ပါသည္။
သူတို႕ သည္ စားသံုး ဆီ သံုးစြဲမႈ နည္း သူမ်ား ျဖစ္သည့္ အေလွ်ာက္ တစ္လ လံုး တြင္ မိသားစု (၆) ေယာက္ အတြက္ ဆီ (၂၀) က်ပ္သား ခန္႕သာ ကုန္ ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဆလံု အမ်ားစု တြင္ ေသြးတိုး ေရာဂါ မ႐ိွၾက ပါ။ ဆလံု တိုင္းရင္း သား တို႕သည္ ပ်ားအံု ဖြတ္ရာ တြင္လည္း အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ သူမ်ား ပင္ ျဖစ္သည္။ သစ္ပင္ အျမင့္ ေပၚ တြင္ စြဲကပ္ ေနေသာ ပ်ားအံု ကို အုန္းလက္ မီးတုတ္ ျဖင့္ ႐ိုက္ခ်ကာ ပ်ားအံု မွ ပ်ားရည္ ကို ခံယူ ၾကပါ သည္။ ပ်ားသလက္ ႏွင့္ ပ်ားေပါက္စ တို႕ကို လည္း ခ်က္ခ်င္း ပင္ လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ စားသံုး ၾက ပါသည္။ ဆလံု တို႕၏ သဘာ၀ မွာ စားေသာက္ ရာ တြင္လည္း သူတို႕ ႐ိုးရာ ေလွေပၚ တြင္ မိသားစု အားလံုး သိုက္သိုက္ ၀န္း၀န္း ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ႐ႊင္႐ႊင္ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက ပါသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ စားသံုး သည့္ အ႐ြက္ မ်ား ျဖစ္ေသာ ဆလံု မုန္လာ၊ ဆလံု မုန္ညင္း၊ ဆလံု ကန္စြန္း တို႕မွာ အ႐ြက္ အသား ထူသည္မွ လြဲ ၍ ေျမျပန္႕ က မုန္လာ ၊ မုန္ညင္း၊ ကန္စြန္း တို႕ႏွင့္ အေတာ္ ဆင္တူ ပါသည္။ ထို အ႐ြက္ တို႕မွာလည္း ဆလံု ေဒသ ေတာေတာင္ ထဲတြင္ အေလ့ က် ေပါက္ေန ၾကျခင္း ပင္။ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဖူး သည့္ ဆလံု ကြမ္း( ကြမ္းယာ အတြက္ လိုအပ္ ေသာ ကြမ္း) မွာလည္း အ႐ြက္ အသား ပိုထူ ကာ အေလ့ က် ေပါက္ေန ျခင္း ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆလံု တစ္ခ်ိဳ႕ လည္း ကြမ္းစား တတ္ၾက သည္ ကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဖူး ပါသည္။
အလုပ္ အကိုင္
=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ရာ တြင္ အားလံုး စုေပါင္း ၀ိုင္း၀န္း ၍ လုပ္ေဆာင္ ေလ့ ႐ိွၾက သည္။ ေတာထဲ တြင္ ႐ိွေသာ သစ္ပင္ ႀကီး မ်ား ကို သူတို႕၏ စုေပါင္း စြမ္းအား ျဖင့္ ခုတ္လွဲ ပါသည္။ ေလွထြင္း ပါ သည္။ ထို ႀကီးမားေသာ သစ္ထြင္း ေလွ ကို ပင္လယ္ ကမ္းေျခ ဆီသို႕ သယ္ေဆာင္ ထုတ္ယူ သည္မွာ လည္း အလြန္ စနစ္ က်ကာ အားက် ဖြယ္ရာ ေကာင္း ပါသည္။ ပင္လယ္ ကမ္းစပ္ ေနရာ မ်ား တြင္ ေပါက္ေရာက္ ေလ့ ႐ိွေသာ ရင္ကမ္း ပင္မွ ရင္ကမ္း အလက္ မ်ားကို တစ္စု ႏွင့္ တစ္စု စီစီ ညီညီ ထပ္ကာ ျပဳလုပ္ ထားေသာ ရင္ကမ္း ေလွမွာ အလြန္ပင္ လက္ရာ ေျမာက္လွ ပါသည္။ ထိုရင္ ကမ္းေလွ တြင္ သံခ်က္ ဆို၍ တစ္ခ်က္မွ် မပါ၊ ႀကိမ္ျဖင့္ သာ ရစ္ပတ္ ျခင္း ၊ ကြပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ ထားသည္ မွာ ခ္ိုင္ခန္႕ လွ ပါသည္။ စိစပ္ လွ ပါသည္။ ေရတစ္စက္ မွ် ေလွ၀န္း ထဲသို႕ မ၀င္ ပါ။ သူတို႕ ၏ ကၽြမ္းက်င္မႈ ေၾကာင့္ လိႈင္း ေလလာ လည္း ေၾကာက္ လန္႕ မႈ မ႐ိွ ၾကပါ။ သို႕ေသာ္ လည္း လိႈင္းေလ မ်ား အလြန္ ျပင္းထန္စြာ တိုက္ခတ္ လာေသာ အခါ သူတို႕ သည္ ကမ္းေျခ မ်ား၊ ေလကြယ္ရာ ကၽြန္းစု မ်ား တြင္ စုေပါင္း ၍ ေနထိုင္ေလ့ ႐ိွၾက ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ အလုပ္ အကိုင္ ကို ေဖာ္ျပ ရလွ်င္ ငါးဖမ္း ျခင္း၊ ပုလဲ ငုပ္ျခင္း၊ ပင္လယ္ ေမွ်ာ့ ငုပ္ျခင္း၊ ကႏု ကမာ၊ ငွက္သိုက္ ႐ွာေဖြျခင္း၊ ပ်ားဖြတ္ ျခင္း၊ ႐ွာျခင္း၊ ေရ ႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ လုပ္ငန္း အ၀၀ ကို ကၽြမ္းက်င္ စြာ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ေသာ တိုင္းရင္းသား မ်ား ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ေက်ာက္ႀကိဳ ေက်ာက္ၾကား ထဲသို႕ ႏွစ္ခြစူး၊ မွိန္းတံ ႐ွည္ႏွင့္ ငါးထိုး ေနေသာ ကေလး ငယ္မ်ား ကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ဖူး ပါသည္။ ယခု အခါ ေခတ္မီ လာေသာ ဆလံု တို႕မွာ ေရငုပ္ မ်က္မွန္ အေကာင္း စား ႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္ အသက္႐ွဴ ဘူး တို႕ျဖင့္ ေရငုပ္ ကာ ပုလဲ ႐ွာေန ၾကၿပီ၊ ပင္လယ္ ေမွ်ာ့ ႐ွာေန ၾကၿပီ ျဖစ္ပါ သည္။
ထိမ္းျမား လက္ထပ္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ကေလး မီးဖြား လွ်င္ ေမြးဖြား လာလွ်င္ ေမြးဖြားစ ကေလး အတြက္ နတ္ဆရာ ႏွင့္ နတ္ ကိုးကြယ္ ၾကသည္။ ေသဆံုး သြား လွ်င္ လည္း ေသဆံုး သူ ေကာင္းရာ မြန္ရာ ေရာက္ေအာင္ နတ္ ဆရာႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသ ေလ့ ႐ိွသည္။ ထိုနည္း တူစြာ သတိုးသား နွင့္ သတိုး သမီး ထိမ္းျမား လက္ထပ္ပြဲ တြင္လည္း နတ္ ဆရာႏွင့္ ႐ိုးရာ နတ္ကို ပူေဇာ္ ပသမႈ ျပဳမွသာ လွ်င္ လင္မယား အရာ ေျမာက္ သည္ဟု ဆလံု တို႕က ယူဆ ပါသည္။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ငယ္႐ြယ္ စဥ္ ကပင္ အိမ္ေထာင္ျပဳ သူမ်ား ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္ စြာ အသက္ (၁၇)၊ (၁၈) ႏွစ္ခန္႕တြင္ အိမ္ေထာင္ ျပဳေလ့ ႐ိွပါ သည္။ အမ်ိဳးသား တစ္ေယာက္ သည္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ ကို သေဘာ က် ႏွစ္သက္ ေသာ အခါ အမ်ိဳး သမီး မိဘ မ်ား ထံ သြား၍ ေတာင္းရမ္း ရပါ သည္။ ထိုသို႕ ေတာင္းရမ္း စဥ္ အမ်ိဳးသား ႏွင့္ အတူ မိဘ (၂) ပါး ပါရ သည္။ ဆလံု တို႕၏ အႀကီး အကဲ ပါရ သည္။ အမ်ိဳး သမီး ဘက္က လက္ခံေသာ အခါ မဂၤလာ ပြဲ ရက္ကို ေန႕ သတ္မွတ္ ၍ နတ္ ဆရာႏွင့္ တိုင္ပင္ကာ စားေသာက္ ဖြယ္ရာ မ်ား ကို စီမံ ျပင္ဆင္ ၾက ပါသည္။
သူတို႕၏ အစား အေသာက္ မ်ားကား အထူး အဆန္း မဟုတ္ပါ။ ငါးကင္ မ်ား၊ ဆီနည္းနည္း ျဖင့္ ေၾကာ္ ထားေသာ လင္းႏို႕ ေၾကာ္၊ လင္းဆြဲ ေၾကာ္၊ အူ အသည္း မ်ား ထုတ္ထား ေသာ ၾကက္ေကာင္ လံုးျပဳတ္၊ ၾကက္ေကာင္ လံုးကင္၊ တစ္ခါ တစ္ရံ ရတတ္ေသာ သင္းေခြခ်ပ္ ေၾကာ္၊ ေမ်ာက္ သား ေၾကာ္ႏွင့္ ပ်ားရည္၊ အရက္ တို႕ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ေမ်ာက္ ေခ်းခါး ကိုလည္း ဆလံု တို႕ စားေလ့ စားထ ႐ိွပါ သည္။ မဂၤလာ အခမ္း အနား က်င္းပ သည့္ ေန႕ရက္ တြင္ တစ္စု တစ္ေ၀း တည္း ေနၾက သည့္ ဆလံု တို႕မွာ မည္သည့္ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ အလုပ္ ကိုမွ် မလုပ္ ဘဲ မဂၤလာပြဲ အတြက္သာ အားလံုး ၀ိုင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ျပဳတ္ ၾက ပါသည္။ နံနက္ (၉) နာရီ ခန္႕တြင္ ဆလံု နတ္ ဆရာ ေရာက္လာ ပါသည္။ သူ႕ လက္ထဲ တြင္ ပေလြ ကဲ့သို႕ေသာ တူရိယာ ေလး တစ္ခု ပါလာ ပါသည္။
ဆလံု မဂၤလာ ပြဲ ကို မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပင္လယ္ ကမ္းစပ္ သဲေသာင္ျပင္ တြင္ က်င္းပ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ဆလံု နတ္ဆရာ တစ္ေယာက္ မဂၤလာ ပြဲ သို႕ ေရာက္႐ိွ လာခ်ိန္ တြင္ နတ္ ပူေဇာ္ပြဲ အတြက္ အစား အေသာက္မ်ား ျပင္ဆင္ ၿပီး အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန ပါၿပီ။ နတ္ ဆရာ သည္ ေ႐ွး ဦးစြာ သူ တို႕၏ ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ကို လက္ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေပၚ ေျမႇာက္ကာ အေပၚ ေအာက္ လႈပ္႐ွား လ်က္ ပေလြ မႈတ္ကာ ပင့္ဖိတ္ ပါသည္။ ၿပီးေနာက္ လက္ထပ္ မည့္ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳး သမီး လက္ ေလးဖက္ ကို ပူးယွက္ ေစကာ သူတို႕ လက္ေပၚ သို႕ နတ္ဆရာ ၏ လက္၀ါး ႏွစ္ဖက္ ကို အုပ္မိုး လိုက္ ပါသည္။ ထို႕ေနာက္ သူတို႕ ႐ိုးရာ ျဖင့္ ဤ မဂၤလာ ေမာင္မယ္ ကို ရာသက္ ပန္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ ေစလို ေၾကာင္း သူ တို႕၏ က်န္းမာ ေရး အတြက္ သူတို႕ အလုပ္ အကိုင္ အတြက္ အကူ အညီ မ်ား ေပးေစ လိုေၾကာင္း တိုင္တည္ ေျပာဆို ပါသည္။ သတိုး သား ႏွင့္ သတိုး သမီး ကို လည္း ရာသက္ ပန္ ႐ိုးရာ ႐ိုးေျမက် ေပါင္းေဖၚ မည့္ အေၾကာင္း ႐ိုးရာ နတ္ထံ လက္ေလး ဖက္ ေျမႇာက္ကာ တုိင္တည္ ေစ ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ တစ္လင္ တစ္မယား စနစ္ ကိုသာ က်င့္သံုး ေသာ သူမ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ သူတို႕ ေလာက တြင္ အိမ္ေထာင္ ေရး ေဖာက္ျပန္မႈ ကို လံုး၀ လက္မခံ ေခ်။ အိမ္ေထာင္ ေရး ေဖာက္ျပန္ သူမ်ား ကို သူတို႕ အစု အေ၀းမွ ရာသက္ပန္ ႏွင္ထုတ္ ကာ သူ တို႕ ႏွင့္ လံုး၀ အဆက္ အသြယ္ မလုပ္ ေတာ့ပါ။ သူတို႕ သည္ အစု အေ၀း ႏွင့္ ေနတတ္ သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ထို ကဲ့သို႕ အျပစ္ ဒဏ္မ်ိဳး ကို အလြန္ ပင္ ေၾကာက္႐ြံ႕ ၾက ပါသည္။ သူတို႕သည္ အိမ္ေထာင္ က်ေသာ အခါ သူတို႕ အတြက္ (မဂၤလာ ေမာင္မယ္ အတြက္) ႐ိုးရာ ေလွ တစ္စီး၊ ငါးဖမ္း ပုိက္ တစ္စံု ႏွင့္ ငါးဖမ္း ကိရိယာ အခ်ိဳ႕ကို လက္ဖြဲ႕ လိုက္ ပါသည္။ ဇနီး ေမာင္ႏွံ ႏွစ္ေယာက္ ဒိုးတူ ေပါင္ဖက္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ ၾကေတာ့ ဟု ဆိုလို သည့္ သေဘာ ပင္။ သို႕ေသာ္ ဇနီး ေမာင္ႏွံ ႏွစ္ေယာက္ မွာ အေ၀း သုိ႕သြားစရာ မလို၊ သည္ အစု အေ၀း မွာပင္ ေနထိုင္ ေစပါ သည္။ ဆလံု တို႕၏ မဂၤလာ ပြဲ ကပြဲ ကား တစ္ နာရီၤ ခန္႕ ၾကာျမင့္ ပါသည္။
ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ပြဲမ်ား
=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ပြဲမ်ား တြင္ နတ္ ဆရာ သည္ နတ္ကုိ တိုင္တည္ ပူေဇာ္ၿပီး ေနာက္ နတ္ပူး လာၿပီး နတ္၀င္ လာသည္ ဟု ဆိုကာ တုန္တက္ လာပါ သည္။ ၿပီးေနာက္ အရက္ ေသာက္ပါ သည္။ ငါးကင္၊ ၾကက္ ေကာင္လံုးကင္၊ အစား အေသာက္ မ်ား စားပါ သည္။ ၿပီးေနာက္ နတ္ ဆရာ တုန္တုန္ ယင္ယင္ျဖင့္ ကပါ သည္။ ပရိသတ္ ကလည္း လိုက္က ပါသည္။ နတ္ ဆရာ နတ္၀င္ သည္မွာ နာရီ၀က္ ခန္႕သာ ၾကာ ပါသည္။ နတ္ ဆရာ ထံမွ နတ္ထြက္ သြားေသာ အခါ တုန္တုန္ ယင္ယင္ အမူအရာ မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ သြား ပါသည္။
တေစၦႀကီး ပြဲ
=-=-=-=-=
တေစၦႀကီး ပြဲ ဆိုသည္ မွာ အျခား မဟုတ္ပါ။ ေသဆံုး သူမ်ား ကို ေကၽြးေမြး သည့္ ပြဲပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ အယူ အဆ မွာ ေသဆံုး သြားသူ တို႕သည္ ေကာင္းရာ မြန္ရာ ေရာက္သူူ ႐ိွသကဲ့ သို႕ တစ္ခ်ိဳ႕ မွာ တေစၦ၊ သရဲ ျဖစ္ေန သည္ဟု ယံုၾကည္ ၾကသည္။ ထို တေစၦ၊ သရဲမ်ား၊ စားရမဲ့၊ ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ေန သည္ကို မလိုလား သျဖင့္ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ သူတို႕ ႐ိွရာ သခၤ်ိဳင္း သို႕သြား၍ သူတို႕ကို ပင့္ဖိတ္ ကာ ေကၽြးေမြး ျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ ဆလံု တို႕သည္ ေသဆံုးသူ မ်ားကို ကၽြန္းတစ္ကၽြန္း တြင္ ျမႇပ္ႏွံ သၿဂၤိဳဟ္ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ထိုသခၤ်ိဳင္း တြင္ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ ( ႏွစ္စဥ္ ဇန္န၀ါရီ လ ) က်င္းပ ေသာ တေစၦပြဲ ႀကီး တြင္ ထံုးစံ အတိုင္း မပါမျဖစ္ သည္မွာ ႐ိုးရာ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ နတ္ပြဲပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ နတ္ ဆရာ က ႐ိုးရာနတ္ ကို ပင့္ဖိတ္ၿပီး လွ်င္ အစား အေသာက္ မ်ားႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသ ေလသည္။ ေသဆံုး သူမ်ား ကိုလည္း ပင့္ဖိတ္ ေကၽြးေမြး ေလသည္။ ၿပီးေနာက္ နတ္ဆရာ က တုန္တုန္ ယင္ယင္ ႏွင့္ ေကြးေန ေအာင္ ကပါ ေတာ့သည္။ ပရိသတ္ မ်ား ကလည္း ဗံုတီး ၿပီး ကၾက ပါသည္။ သူတို႕ အကမွာ အာဖရိက လူ႐ိုင္း အက မ်ားႏွင့္ အေတာ္ ပင္ ဆင္တူ ပါသည္။ အရက္ ေသာက္ထားၿပီး ေသြးၾကြ ေနတာ လည္း ပါပါ လိမ့္မည္။ ကၽြန္း ကမ္းေျခ၊ ပင္လယ္ ေသာင္စပ္ မွပင္ ကေန ၾကသူ အမ်ား သား။ မည္သို႕ပင္ ဆိုေစ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ ဤ ဓေလ့ မွာ လည္း ခ်စ္စရာ ပင္ မဟုတ္ပါ ေလာ။
ဆလံု ႐ိုးရာ ေလွကို လြန္းတင္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ သူတို႕၏ သစ္ထြင္း ေလွႏွင့္ စက္တပ္ ေလွမ်ား ကို တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ မွန္မွန္ လြန္းတင္ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ပင္လယ္ သဲေသာင္ျပင္ ၀ယ္ လြန္းတင္ ရန္ ျပင္ဆင္ ထားသည့္ ႐ိုးရာ ေလွမွ ေပါက္ၿပဲ ေနသည္ ့ေနရာမ်ား ကို မီးတုတ္ ျဖင့္ ႐ိႈ႕ လိုက္ေသာ အခါ မေကာင္း သည့္ ပုန္းညက္ မ်ား ကြာက် လာ ပါသည္။ မီးတုတ္ မွာ အုန္းလက္ ျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေပါက္ၿပဲ ယိုစိမ့္ က်ေန သည့္ ပုန္းညက္ အေဟာင္း ေနရာ တြင္ ပုန္းညက္ အသစ္ ျဖင့္ ဖာေထး ပါသည္။ သူတို႕သည္ ေလွ ကို လြန္းတင္ ရာ တြင္ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ ၾက သျဖင့္ မည္မွ် ပင္ ႀကီးသည့္ ေလွ ျဖစ္ေစ ကာမူ အမ်ား ဆံုး လုပ္ရ ပါလွ်င္ ငါးရက္ ခန္႕သာ ၾကာျမင့္ ပါသည္။ ရင္ကမ္း ေလွ ကို လြန္းတင္ရာ တြင္ အျခား ေလွႏွင့္ စာလွ်င္ သက္သာ ပါသည္။ လိုအပ္ ေသာ ေနရာ တြင္ ပုန္းညက္ အသစ္ ျဖင့္ ဖာေထး ျခင္း ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕မွာ ေယာက္်ားေလး ေရာ၊ မိန္းကေလး ပါ အသက္ (၁၀) ႏွစ္ခန္႕တြင္ ေရ ႏွင့္ ပါတ္သက္ ၍ အစစ အရာရာ အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ ေနၾက ေလၿပီ။ ထိုစဥ္ က ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္စိ ေ႐ွ႕တြင္ ပင္ (၁၀) ႏွစ္သား ခန္႕ ႐ိွေသာ ဆလံု ေယာက္်ား ေလး မွာ ခက္ရင္း စူးခြ မွိန္းတံ႐ွည္ ကုိ ကိုင္ေဆာင္ လ်က္ (၁၅) ေပခန္႕ နက္ေသာ ပင္လယ္ေရ ထဲသို႕ ေလွေပၚ မွ ပလံု ကနဲ ခံုဆင္း လိုက္သည္ မွာ (၁၀) မိနစ္ ခန္႕ပင္ မၾကာ လိုက္ပါ။ သူျပန္ တက္ လာေသာ အခါ လက္ ထဲတြင္ (၂) ေပခန္႕႐ိွေသာ ငါးမန္းျဖဴ တစ္ေကာင္ ပါလာ သည္ ကို ေတြ႕ရ သျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ မွာ လြန္စြာ ပင္ အံ့ၾသ သြားပါ သည္။ မနက္ပုိင္း ကလည္း ထိုနည္း တူစြာ ငါးလိပ္ ေက်ာက္ (လိပ္ပံု သ႑န္ ငါးျပားႀကီး) တစ္ေကာင္ ကို ရခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထို သူငယ္ က လက္ဟန္ ေျခဟန္ ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ ကို ေျပာျပပါ ေသးသည္။
ဆလံုတို႕သည္ လူႀကီး လူငယ္ မေ႐ြး အအား မေနဘဲ အၿမဲ တေစ အလုပ္လုပ္ ေနေသာ လူမ်ိဳး ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ လြတ္လပ္မႈ ကို ျမတ္ႏိုုး ကာ တစ္ခု မဟုတ္ တစ္ခု အလုပ္ လုပ္ေန ေသာ တိုင္းရင္း သားမ်ား ပင္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ သူတို႕ သည္ လက္ထဲ တြင္ ခက္ရင္း စူးခြ မွိန္းတံ႐ွည္ ကို ကိုင္ေဆာင္ ကာ ကမ္းေျခ၊ ေက်ာက္ေဆာင္၊ ေက်ာက္ႀကိဳ ေက်ာက္ၾကား ေအာက္ ႐ိွ ငါးမ်ိဳးစံု တို႕ကို ထိူးယူ ဖမ္းဆီး ၾက ပါသည္။ ဟိုိုစဥ္ က ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ ငါးဖမ္း သည္ ဆိုသည္မွာ ငါးဖမ္း ပိုက္မ်ား ျဖင့္ ဖမ္းေလ့ ဖမ္းထ နည္းပါး ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ ယခု အခါ တြင္မူ ငါးဖမ္း ပိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင့္ အေတာ္ မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီး လာၾက ပါသည္။ သူတို႕ ဘ၀ မွာ ယခင္က ဖမ္းယူ ရ႐ိွ ငါးမ်ား ႏွင့္ ေရငုပ္ ၍ ရ႐ိွေသာ ပုလဲ၊ ပင္လယ္ေမွ်ာ့ တို႕ကို ေရာင္း ခ်ရာ တြင္ ေစ်းႏွိမ္ ျခင္း ခံရ ေသာ္လည္း ယခု အခါ ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ ေစ်းမွန္၊ အေလးမွန္ ရ႐ိွ ခဲ့ ပါၿပီ။ ဖဲ႐ိုက္ ကာ ကက္ဆက္ နားေထာင္ ေနၾက ေသာ ဆလံုမ်ား၊ ေ႐ႊ ဆြဲႀကိဳး တ၀င္း၀င္း ႏွင့္ ဆလံု မ်ား၊ ျခင္းလံုး ခတ္ကာ အပန္းေျဖ ေနၾက ေသာ ဆလံု ကေလး ငယ္မ်ား၊ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ လူေနမႈ ဘ၀ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳး လာခဲ့ သည္မွာ အမွန္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
Moken Sea Gypsies Community ႏွင့္မူရင္းေရးသားသူအား credit ေပးပါသည္။
****************
ဆလံု လူမ်ိဳး သည္ ျမိတ္ ကြၽန္းစု ၏ အဖိုး မျဖတ္ ႏိုင္ေသာ ျပယုဂ္
တစ္ခု ျဖစ္သည္။ သူတို႔ ၏ ဓေလ့ စရိုက္၊ ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္မွဳ ကို
တုႏွိဳင္းရန္ အရာ မရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎ လူမ်ိဳးတို႔မွာ လူသိမ်ား
ထင္ရွား ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔သည္ ပင္လယ္ ျပင္
တစ္ခြင္ ၀မ္းစာ အတြက္ လွည့္လည္ က်က္စား ၾကသည္။ ေရကူး၊
ေရငုပ္ရာ တြင္ ကြၽမ္းက်င္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Sea Gypsy or
Men of the Sea အျဖစ္ အမည္ တြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ကို “ေမာ္ကင္း” Mawken “ မိုကန္း
” Moken (ထိုင္း အေခၚ) ဟု လည္း ေခၚၾက ပါသည္။ ပင္လယ္ထဲမွာ
ေပါ့ေပါ့ ပါးပါး သစ္၊ ၀ါး၊ ရင္ကမ္း သား တို႕ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္
ထားသည့္ ႐ိုးရာ ေလွ ကို အိမ္လို သေဘာထား ၿပီး မိသားစု ႀကီး
တစ္ခု လံုး ေနၾက၊ ထိုင္ၾက၊ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက႐ံု သာမက
သူတို႕ ဘ၀ ၏ အေဖာ္မြန္ ဟု ေခၚေသာ ေခြးမ်ားကိုလည္း တစ္ပါတည္း သယ္ေဆာင္ သြားၾက ပါသည္။
ယေန႔ အခါ ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား ကို ၿမန္မာ ႏိုင္ငံ ေတာင္ဘက္ စြန္း
တနသၤာရီ တိုင္း ေဒသၾကီး ရွိ ၿမိတ္ခရိုင္ ႏွင္႔ ေကာ႔ေသာင္း ခရိုင္
အတြင္ းရွိ ကၽြန္းမ်ား တြင္ လူနည္းစု အၿဖစ္ သီးၿခား ေနထိုင္
ၾကသည္။ ၿမိတ္ ခရိုင္ ႏွင္႔ ေကာ႔ ေသာင္း ခရိုင္ အတြင္း ဆလံု
တိုင္းရင္းသား မ်ား ေနထိုင္ ၾကေသာ ၿမိဳ႕နယ္ ႏွင္႔ ကၽြန္း မ်ားမွာ
ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ကၽြန္းစု ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ပုေလာ ၿမိဳ႕နယ္ ၊တနသၤာရီ ၿမိဳ႕နယ္ ၊
ေကာ႔ေသာင္း ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ဘုတ္ၿပင္း ၿမိ႕နယ္ ၊ ဒုန္း ကၽြန္း
( Done Island ) ၊ ဇာဒက္ႀကီး ကၽြန္း ၊ လန္းပိ ကၽြန္း ( Lumpi Island ) ၊ မႀကံဳ ကလက္ ေက်းရြာႏွင္႔ ေညာင္၀ိေက်းရြာ တို႔ ၿဖစ္ၾက သည္။
အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား သည္ စိုက္ပ်ိဳး ေရး၊ ေမြးျမဴေရး တို႔ျဖင့္ အသက္
မေမြး ေရ လုပ္ငန္း၊ ပုလဲ ငုပ္ျခင္း လုပ္ငန္း တို႔ျဖင့္ အသက္ ေမြး
ၾကသည္။
ပင္လယ္ ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္ ေလွေလွာ္ ခတ္ရင္း တစ္ကြၽန္း မွ
တစ္ကြၽန္း ကူးကာ ေနထိုင္ ေလ့ ရွိသည္။ ေလွေလး မ်ားကို ေပါ့ပါး
ေသာ သစ္လံုး မ်ားျဖင့္ ထြင္းယူ ၾကသည္။
၎ ေလွမ်ား မွာ ပင္လယ္ ခရီး အတြက္ အဆင္ ေျပ အသံုး၀င္
လွသည္။ အသံုး အေဆာင္မ်ား၊ အစာ ေရစာမ်ား၊ ေခြး၊ ေၾကာင္၊
ၾကက္မ်ား ကိုလည္း တစ္ပါ တည္း ေလွႏွင့္ အတူ တင္ယူ လာေလ့
ရွိၾက သည္။ ေဆာင္း၊ ေႏြရာသီ မ်ား တြင္ ငါးဖမ္း ျခင္း၊ ေရထြက္
ပစၥည္း ေရာင္း၀ယ္ျခင္း တို႔ျဖင့္ အသက္ ေမြးၾက ျပီး မိုးရာသီ
ရာသီဥတု ဆိုး၀ါး သည့္ အခါ နီးစပ္ရာ ကြၽန္းေပၚ တြင္ ၀ါးေျခ
တိုင္ ရွည္တဲ မ်ား ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဂူမ်ားရွာ ၍ လည္းေကာင္း
ေနထိုင္ေလ့ ရွိသည္။ Sea Gypsy ဟူေသာ အမည္ နွင့္ လိုက္ေလ်ာ
ညီေထြ စြာ ပင္ သဘာ၀ ပင္လယ္ ေဘး အႏ ၱရာယ္ ကိုလည္း
ေရွာင္တိမ္း တတ္ၾက သည္။
ရာသီဥတု ဆိုး၀ါးစဥ္ ေတာင္မွ မိမိေန ထိုင္ရာ ကြၽန္းဆီ အျမန္ဆံုး
ျပန္ေရာက္ေအာင္ သြားႏုိင္ ၾကသည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔၏ ေရငုပ္
ပညာ ကြၽမ္းက်င္မွဳ မွာ အံ့မခန္း ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ ၾကမ္းျပင္ အထိ
ေရငုပ္ ႏိုင္ျပီး ေရေအာက္ တြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ အကူအညီ မပါပဲ
အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ အနည္း ဆံုး တစ္နာရီ ခန္႔ ေနႏိုင္ သည္။
တစ္ရက္ တည္း ထိုကဲ့သို႔ ေရငုပ္ျခင္း မ်ိဳး အၾကိမ္အ ေရ အတြက္
မ်ားမ်ား လုပ္ႏိုင္ သည္။ ပင္လယ္ ခရု၊ ကမာ (မုတ္) ေကာင္မ်ား၊
ငါးၾကီး အံဖတ္၊ ပင္လယ္ ေရေမွာ္ပင္၊ ပုလဲ၊ ငွက္သိုက္၊ ပ်ားရည္၊
ပရေဆးပင္ မ်ားကို ရွာေဖြ စုေဆာင္း ျပီး ေရာင္းခ် ေလ့ ရွိသည္။
ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈ ႏွင့္ ဓေလ့စရိုက္
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု လူမ်ိဳးမ်ား သည္ အျခား လူမ်ိဳး မ်ားႏွင့္ ေရာေရာ ေႏွာေႏွာ
ေနထိုင္ေလ့ မရွိ ေခ်။ ၎ တုိ႔၏ လူ ေနထိုင္မွဳ စနစ္မွာ ျမိဳ႕ျပ
ေနထိုင္မွဳ စနစ္ႏွင့္ ကြာျခား လြန္း လွသည္။
သို႔ေသာ္ လည္း သူ တို႔၏ လူေနမွဳ စနစ္ကို ယံုၾကည္စြာ တန္ဖိုး ထား
ထိန္းသိမ္း ၾကသည္။ ဘာသာ တရားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း၎တို႔၏
ကိုယ္ပိုင္ ယံုၾကည္မွဳ ကို လက္ကိုင္ ထားၾက သည္။
နတ္ေကာင္း ႏွင့္ နတ္ဆိုး ဟူ၍ နတ္ ဘုရား ကိုးကြယ္မွဳ ႏွစ္ခုရွိသည္။
နတ္ဆရာ သည္ ၎ တို႔၏ အခရာ ျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ မ်ား ကို
သာမက ဖ်ားနာ သည့္ အခါ၊ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ေသဆံုး သည့္
အခါတြင္ နတ္ဆရာ ၏ ေျပာဆိုမွဳ အတိုင္း စပါး၊ ေျပာင္း၊ အရက္၊
ပ်ားရည္၊ ကြမ္း၊ ဘဲေသြးစိမ္း၊ ၾကက္၊ လင္းပိုင္၊ ပင္လယ္ လိပ္ တို႔ကို
ယဇ္ပူေဇာ္ေလ့ ရွိသည္။
ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ မ်ား တြင္ ေတး သီခ်င္းမ်ား သီဆို တီးမွဳတ္ ျပီး မီးပံု
ဖိုကာ ၀ိုင္းဖြဲ႔ ကခုန္ ၾက သည္။ သူတို႔၏ ဗံုတစ္မ်ိဳး မွာ ပုတ္သင္ညိဳ
သားေရ ျဖင့္ ျပဳလုပ္ ထားသည္။ ဆလံု လူမ်ိဳး တို႔၏ ဂီတ ပင္ ကိုယ္
စြမ္းရည္ မွာ ထက္ျမက္ ဆန္းၾကယ္ လွသည္။
ဘာသာ စကား
=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္း ရင္းသားမ်ား ေၿပာဆို ေသာ စကား မွာ ( 4 ) မ်ဳိး ရွိၿပီး ေလာတ ( Lawta ) ၊ လဘီ ( Lbi ) ၊ ဂ်အိ ( Jait ) ၊ ဒန္း ( Dung ) ဘာသာ စကား တို႔ ၿဖစ္ၾကၿပီး ထို ေလးမ်ဳိး တြင္ ဒန္း ဘာသာ စကား သည္ စံ ဘာသာ စကား (သို႔) မူရင္း ဘာသာ စကား ၿဖစ္ေၾကာင္း ကို Walter Grainge Whtie ဆိုသူ က The Sea Gypsies of Malaya စာအုပ္ တြင္ ေဖာ္ၿပ ထားေပ သည္။ ဆလံု ဘာသာ စကား နဲ႔ ပါတ္ သက္ ၿပီး ပညာရွင္ ေတြရဲ့ အယူ အဆ က ( 2 ) မ်ဳိးကြဲ လ်က္ ရွိေပ သည္။ တစ္မ်ဳိး မွာ ဆလံု တို႔သည္ မေလး လူမ်ဳိး အဆက္ အႏြယ္ ၿဖစ္သည္ ဟူေသာ အဆို ၿဖစ္သည္။ အဘယ္ ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာဆို ေသာ စကား တြင္ မေလး အေခၚ ေ၀ၚ မ်ား ပါ၀င္ေန ေသာ ေၾကာင္႔ ၿဖစ္ေပ သည္။ ေနာက္ တစ္မ်ဳိး မွာ မြန္ - ခမာ အႏြယ္ ၿဖစ္သည္ ဟူေသာ ယူဆခ်က္ ၿဖစ္သည္။ ၿမန္မာ ၿပည္ ေတာင္ ပိုင္း၊ အင္ဒို ခ်ဳိင္းနား ကၽြန္းဆြယ္ ၊ ထိုင္း နိုင္ငံ တို႔ဘက္ မွ ၿမန္မာ ၿပည္ အတြင္း သို႔ ၀င္ေရာက္ လာေသာ မြန္ - ခမာ မ်ား ထဲတြင္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား မ်ား သည္ မြန္မ်ား နဲ႔ အတူ ၀င္ေရာက္ လာသည္ ဟူ၍ လည္း ေကာင္း၊ မြန္ - ခမာ တို႔၏ အေၿပာ အဆို အသံုး အႏႈန္း တို႔သည္ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာဆို ေသာ အသံုး ႏႈန္း ႏွင္႔ ဆင္ေသာ ေၾကာင္႔ မြန္ - ခမာ အႏြယ္ မွ ဆင္းလာ သည္ ဟု ယူဆ ၾကၿခင္း ၿဖစ္ေပ သည္။
ဆလံု ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုး ႏွင္႔ သမိုင္း ေၾကာင္း ကို ၿပန္ၾကည္႔ လ်ွင္ ၿမန္မာ ၿပည္ တြင္ တိဗက္ တရုတ္ မ်ဳိးရိုး ႏွင္႔ ၾသစထရပ္ မ်ဳိးရိုး ဟူ၍ ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုးႀကီး ႏွစ္ခု ရွိရာ ဆလံု ဘာသာ စကား သည္ ႀသစထရစ္ မ်ဳိးရိုး တြင္ ပါ၀င္ ေပသည္။ ႀသစထရစ္ မ်ဳိးရိုး သည္ တိဗက္ တရုတ္ မ်ဳိးရိုး ထက္ ေရွးက် ေသာ ဘာသာ စကား တစ္ခု ၿဖစ္ေပ သည္။ ႀသစထရစ္ ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆိုေသာ လူမ်ဳိး မ်ား ထံမွ တရုတ္ တိဗက္ ဘာသာ စကား ေၿပာဆို ေသာ လူမ်ဳိးမ်ား က အတက္ ပညာမ်ား ကို သင္ၾကား ခဲ႔ရ ေပသည္။ သို႔ၿဖစ္၍ မြန္ တို႔ထံမွ ဗမာ တို႔က သင္ၾကား ခဲ႔ရ သည္။ ခမာ တို႔ ထံမွ ရွမ္း တုိ႔က သင္ၾကား ခဲ႔ရ ေလသည္ ဟု ဦးေဖေမာင္တင္ ေရးသား ေသာ ဘာသာ ေလာက က်မ္း တြင္ ေတြ႔ရွိ ရပါ သည္။
ႀသစထရစ္ ဘာသာ စကား မ်ဳိးရိုး ႀကီး တြင္ ႀသစထရို နီရွန္း ေခၚ ပင္လယ္ပိုင္း တြင္ ေၿပာေသာ စကား နဲ႔ ႀသစထရို ေအရွ တစ္ ဟု ေခၚေသာ ကုန္းပိုင္း တြင္ ေၿပာေသာ စကား ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိး ရွိေပရာ ဆလံု တိုင္းရင္း သား ဘာသာ စကား သည္ ႀသစထရို နီရွန္း အုပ္စု တြင္ ပါ၀င္ ေပ သည္။ ႀသစထရို နီရွန္း ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ေသာ လူမ်ဳိး မွာ ေတာင္ဘက္စြန္း ရွိ ကၽြန္းမ်ား တြင္ ေနထိုင္ ေသာ ေမာ္ကင္း ေခၚ ဆလံု တိုင္းရင္း သားမ်ား ႏွင္႔ ပသွ်ဴး တိုင္းရင္း သား တုိ႔ ၿဖစ္ၾက သည္။
စာေပ
=-=-=
စာေပ အေနၿဖင္႔ ေလ႔လာ ၾကည္႔လွ်င္ ဆလံု တိုင္းရင္းမ်ား တြင္ ကိုယ္ပုိင္ စာေပ မရွိ ေခ်။ 1846 ခုႏွစ္ တြင္ ေဒါက္တာ ဘေရတန္ က လည္းေကာင္း ၊ 1900 ၿပည္႔ ႏွစ္ တြင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာၿပဳ ဆရာမ ႀကီး ေဒါက္တာ ေဒစီ အဖြဲ႔ က လည္းေကာင္း ၊ 1988 ခုႏွစ္ တြင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာ ၿပဳ ဆရာမ ႀကီး ေနာ္ေဆးေဘ ႏွင္႔ ေနာ္ဖိုးေလ တို႔က လည္းေကာင္း အဂၤလိပ္ အကၡရာ ၊ ပိုး ကရင္ အကၡရာ တို႔ၿဖင္႔ ဆလံု စာေပ ကို တီထြင္ ေပးခဲ႔ ၾကသည္။ ( 19 ) ရာစု ႏွစ္ဦး ပိုင္း တြင္လည္း အေမရိကန္ ႏွစ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္ သာသနာ ၿပဳ မစၥတာ စတီဗင္ ( Mr. Stevens ) ဆိုသူ က ေရာမ အကၡရာ မ်ား ကို အသံုးၿပဳ ကာ စာေပ တီထြင္ ေပးခဲ႔ၿပီး ေခါင္းစဥ္ မွာ A Primer of the Salone Language ၿဖစ္ေပ သည္။ ၄င္း စာအုပ္ မွာ ဖတ္ စာအုပ္ ငယ္ ၿဖစ္ၿပီး အေတာ္ အတန္ ပင္ ၿပည္႔စံုမႈ ရွိ ေၾကာင္း၊ ယခု အခါ ရွာေဖြ၍ မရေတာ႔ ေၾကာင္း သိရ ေပသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔သည္ စာေပ သင္ၾကား ၿခင္း ထက္ ပင္လယ္ လုပ္ငန္းခြင္ သို႔သာ ၀င္ေရာက္ လုပ္ ကိုင္ လိုစိတ္ ၿပင္းၿပ ေသာေၾကာင္႔ ယခု အခ်ိန္ အထိ စာေပ ဟူ၍ တိက် ခုိင္မာစြာ ေပၚထြက္ လာၿခင္း မရွိေသး ေခ်။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႔ ေၿပာေသာ ဘာသာ စကား ေလးမ်ဳိး အနက္ မေလး ႏွင္႔ အဆက္ သြယ္ ရွိေသာ လူမ်ဳိး မ်ား က ေလာတ ၊ လန္းပိကၽြန္း ႏွင္႔ ဘုတ္ၿပင္း ၿမိဳ႕နယ္ တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ဆလံု တိုင္းရင္း သား မ်ား က ဂ်အိ စကား ကို ေၿပာဆို ၾကေပ သည္။ ၿမိတ္ ခရိုင္ အတြင္း မွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ႔ ဆလံု တိုင္းရင္းသား ေတြ က ဒန္း ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ၾကၿပီး ေကာ႔ေသာင္း ခရိုင္ ကၽြန္းစုမ်ား အတြင္း မွာ ေနထိုင္ ၾကသူမ်ား ကေတာ႔ လဘီ ဘာသာ စကား ကို ေၿပာဆို ေနထိုင္ လ်က္ရွိ ၾက ေပသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ ေမြးဖြားျခင္း အစ
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
(၁၉၆၄) ခုႏွစ္ က မွတ္သား ေတြ႕႐ိွခ်က္ မ်ား အရ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ စတင္ ေမြးဖြား သည့္ ကေလးငယ္ မ်ား ကို ခ်က္ႀကိဳး ျဖတ္ၿပီး သည္ ႏွင့္ ေရ ထဲသို႕ ႏွစ္စကၠန္႕ ခန္႕ ေရထဲ ျမွပ္လိုက္၊ ႏွစ္လိုက္။ ေပၚလိုက္ သံုးႀကိမ္ ခန္႕ ျပဳလုပ္ ပါသည္။ သူတို႕ အယူ အဆ မွာ ေမြးစ ကေလး ငယ္ ေရ ကိုု ကၽြမ္းက်င္ ေစရန္၊ မေၾကာက္ ေစရန္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆို၏။ ထိုသို႕ လြဲမွားေသာ အယူအဆ ေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ ကေလး ငယ္မ်ား မွာ ေမြးစ ကပင္ ေသဆံုး သြားၾက ပါသည္။ ဤကား ယခင္ က အျဖစ္ အပ်က္။ ယခု အခ်ိန္ တြင္မူ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ ေခတ္မီ လာသည္ ဟု ဆိုရ ပါမည္။ ေမြးစ ကေလးငယ္ ကို ေရထဲ တြင္ မႏွစ္ၾက ေတာ့။ ကို္ယ္၀န္ေဆာင္ ကို ေမြးဖြား ေပးသည့္ လက္သည္ မွာ သူတို႕ ဆလံု အမ်ိဳး သမီး အခ်င္းခ်င္း ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ ခက္ခဲ သည့္ ေမြးဖြား မႈမ်ား ကို သူနာျပဳ ဆရာမ ႏွင့္ ေမြးေလ့ ေမြးထ ႐ိွလာ ၾက ပါၿပီ။
ဆလံု တို႕၏ က်န္းမာေရး
=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္သား တို႕သည္ အစစ အရာရာ တြင္ နတ္ ဆရာ ကိုသာ အားကိုး ၾကသည္။ တစ္စံု တစ္ေယာက္ ေနမေကာင္း လွ်င္ သူတို႕၏ အယူ အဆ မွာ နတ္ဖမ္းစား သည္ ဟု အမ်ားအား ျဖင့္ ယူဆ ၾကသည္။ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ တိုင္ပင္ ၍ ပူေဇာ္ ပသ၊ ကိုးကြယ္ တင္ေျမႇာက္ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ေလ ့႐ိွ ၾကပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု ခ်ိန္ခါ တြင္ အခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသား ဆလံု တို႕မွာ ေခတ္မီ လာသည္ ဟု ဆိုရ ပါမည္။ ေနထိုင္ မေကာင္း ျဖစ္ေသာ သူမ်ား ကို ဆရာ၀န္ ႏွင့္ ေဆးခန္း သို႕ ျပသ ကုသ လာၾက ပါသည္။ တစ္ဖက္ ကလည္း သူတို႕ အစြဲ ျဖစ္ေန သည့္ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသျခင္း ကိုလည္း လုပ္ၿမဲ လုပ္ၾက ပါသည္။ ဆလံု အမ်ားစု တြင္ ျဖစ္ပြား တတ္သည့္ ေရာဂါ မွာ ငွက္ဖ်ား စြဲျခင္း ႏွင့္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ ျခင္း မ်ား ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
၀တ္စား ဆင္ယင္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ေမြးကင္းစ ကေလး အ႐ြယ္မွ ငါးႏွစ္ ေျခာက္ႏွစ္ အ႐ြယ္အထိ ယခင္က အ၀တ္ အစား ၀တ္ေလ့ ၀တ္ထ မ႐ိွ ေသာ္လည္း ယခု အခါ အ၀တ္ အစား ဆင္ယင္ လာၾက ပါသည္။ အမ်ိဳး သမီးမ်ား မွာ သူတို႕ ဓေလ့ အရ အေပၚ ပိုင္း၊ ေအာက္ပိုင္း လံုလံု ၿခံဳၿခံဳ ၀တ္ဆင္ သည္ ဆိုေသာ္ လည္း ၊ အခ်ိဳ႕မွာ အိမ္ေထာင္ က်သည္ ႏွင့္ အေပၚပုိင္း ဗလာ က်င္း ေနတတ္ ၾကပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ တြင္မူ အိုမင္း ေသာ အဘြား အ႐ြယ္မ်ား မွ လြဲ၍ အမ်ိဳး သမီး အမ်ားစု မွာ အေပၚပိုင္း၊ ေအာက္ပိုင္း လံုလံု ၿခံဳၿခံဳ ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။ ဆလံု အမ်ိဳးသား တို႕မွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ယခင္က ေအာက္ပိုင္း တြင္ လံုခ်ည္ (သို႕မဟုတ္) ေဘာင္းဘီ တို ႏွင့္ ေနၿပီး အေပၚ ပိုင္း ဗလာ က်င္း ေနတတ္ သည့္ သဘာ၀ ႐ိွပါ သည္။ သူတို႕ ဓေလ့ အရ ေတာ္႐ံု တန္႐ံု လည္း ဖ်ားနာ ျခင္း မ႐ိွၾက ပါ။ ခံႏိုင္ရည္ ႐ိွေသာ လူမ်ိဳး ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ယခု အခါ သူတို႕ လည္း အေပၚပိုင္း အကၤ်ီ မ်ား၊ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ပင္လယ္ ႏွင့္ အနီး အနား တြင္ ေန၍ လား မသိ၊ သူတို႕၏ အ သား အေရာင္မွာ ညိဳေရာင္ သန္း ပါသည္။ ယခု အခါ ဆလံု တိုင္းရင္း သား တို႕မွာ ေခတ္မီ လာသည့္ အေလ်ာက္ ယိုးဒယား ႏိုင္ငံမွ ေရာက္လာ ေသာ အ၀တ္ အစား၊ ပါတိတ္။ တီ႐ွပ္ တို႕ျဖင့္ သစ္သစ္ လြင္လြင္ ေတာက္ေတာက္ ပပ ျဖစ္လာ ေလၿပီ။ ယခင္ က ျဖစ္သလို ေနခဲ့ ေသာ္လည္း ယခု အခါ သားသား နားနား ၀တ္ဆင္ လာၾက ေပၿပီ။
အစား အေသာက္
=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တို႕သည္ ပင္လယ္ ထဲတြင္ အတည္ တက် မေန ဘဲ ေရၾကည္ ရာ ျမက္ႏုရာ သို႕ သြားလာ လုပ္ကိုင္ ေနထိုင္ ၾကသည့္ အေလ်ာက္ ပင္လယ္ ေပ်ာ္မ်ား ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္ စြာ သူတို႕စားေသာက္ ၾကသည္ မွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပင္လယ္ အစား အစာ မ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ ပင္လယ္ ကၽြန္းစု၊ ေက်ာက္ေဆာင္ မ်ား တြင္ တြယ္ကပ္ လ်က္ ႐ိွေသာ ဂံုး (ခ႐ု တစ္မ်ိဳး အထဲ တြင္ ႐ိွသည္) ဟု ေခၚသည့္ တငို ကို ခြာ ၍ အထဲ မွ ခ႐ု သဖြယ္ အရာ ကို ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက ပါသည္။ ပင္လယ္ ေက်ာက္ေဆာင္ ဂူထဲတြင္ ႐ိွေသာ လင္းႏို႕၊ လင္းဆြဲ မ်ားကို တုတ္႐ွည္ ျဖင့္ ႐ိုက္ခ် ကာ ခုတ္ထစ္ ျဖတ္ေတာက္ ၍ လည္း ခ်က္ျပဳတ္ သံုးေဆာင္ ၾက ပါသည္။
သူတို႕ သည္ စားသံုး ဆီ သံုးစြဲမႈ နည္း သူမ်ား ျဖစ္သည့္ အေလွ်ာက္ တစ္လ လံုး တြင္ မိသားစု (၆) ေယာက္ အတြက္ ဆီ (၂၀) က်ပ္သား ခန္႕သာ ကုန္ ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဆလံု အမ်ားစု တြင္ ေသြးတိုး ေရာဂါ မ႐ိွၾက ပါ။ ဆလံု တိုင္းရင္း သား တို႕သည္ ပ်ားအံု ဖြတ္ရာ တြင္လည္း အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ သူမ်ား ပင္ ျဖစ္သည္။ သစ္ပင္ အျမင့္ ေပၚ တြင္ စြဲကပ္ ေနေသာ ပ်ားအံု ကို အုန္းလက္ မီးတုတ္ ျဖင့္ ႐ိုက္ခ်ကာ ပ်ားအံု မွ ပ်ားရည္ ကို ခံယူ ၾကပါ သည္။ ပ်ားသလက္ ႏွင့္ ပ်ားေပါက္စ တို႕ကို လည္း ခ်က္ခ်င္း ပင္ လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ စားသံုး ၾက ပါသည္။ ဆလံု တို႕၏ သဘာ၀ မွာ စားေသာက္ ရာ တြင္လည္း သူတို႕ ႐ိုးရာ ေလွေပၚ တြင္ မိသားစု အားလံုး သိုက္သိုက္ ၀န္း၀န္း ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ႐ႊင္႐ႊင္ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾက ပါသည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ စားသံုး သည့္ အ႐ြက္ မ်ား ျဖစ္ေသာ ဆလံု မုန္လာ၊ ဆလံု မုန္ညင္း၊ ဆလံု ကန္စြန္း တို႕မွာ အ႐ြက္ အသား ထူသည္မွ လြဲ ၍ ေျမျပန္႕ က မုန္လာ ၊ မုန္ညင္း၊ ကန္စြန္း တို႕ႏွင့္ အေတာ္ ဆင္တူ ပါသည္။ ထို အ႐ြက္ တို႕မွာလည္း ဆလံု ေဒသ ေတာေတာင္ ထဲတြင္ အေလ့ က် ေပါက္ေန ၾကျခင္း ပင္။ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဖူး သည့္ ဆလံု ကြမ္း( ကြမ္းယာ အတြက္ လိုအပ္ ေသာ ကြမ္း) မွာလည္း အ႐ြက္ အသား ပိုထူ ကာ အေလ့ က် ေပါက္ေန ျခင္း ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆလံု တစ္ခ်ိဳ႕ လည္း ကြမ္းစား တတ္ၾက သည္ ကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဖူး ပါသည္။
အလုပ္ အကိုင္
=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ရာ တြင္ အားလံုး စုေပါင္း ၀ိုင္း၀န္း ၍ လုပ္ေဆာင္ ေလ့ ႐ိွၾက သည္။ ေတာထဲ တြင္ ႐ိွေသာ သစ္ပင္ ႀကီး မ်ား ကို သူတို႕၏ စုေပါင္း စြမ္းအား ျဖင့္ ခုတ္လွဲ ပါသည္။ ေလွထြင္း ပါ သည္။ ထို ႀကီးမားေသာ သစ္ထြင္း ေလွ ကို ပင္လယ္ ကမ္းေျခ ဆီသို႕ သယ္ေဆာင္ ထုတ္ယူ သည္မွာ လည္း အလြန္ စနစ္ က်ကာ အားက် ဖြယ္ရာ ေကာင္း ပါသည္။ ပင္လယ္ ကမ္းစပ္ ေနရာ မ်ား တြင္ ေပါက္ေရာက္ ေလ့ ႐ိွေသာ ရင္ကမ္း ပင္မွ ရင္ကမ္း အလက္ မ်ားကို တစ္စု ႏွင့္ တစ္စု စီစီ ညီညီ ထပ္ကာ ျပဳလုပ္ ထားေသာ ရင္ကမ္း ေလွမွာ အလြန္ပင္ လက္ရာ ေျမာက္လွ ပါသည္။ ထိုရင္ ကမ္းေလွ တြင္ သံခ်က္ ဆို၍ တစ္ခ်က္မွ် မပါ၊ ႀကိမ္ျဖင့္ သာ ရစ္ပတ္ ျခင္း ၊ ကြပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ ထားသည္ မွာ ခ္ိုင္ခန္႕ လွ ပါသည္။ စိစပ္ လွ ပါသည္။ ေရတစ္စက္ မွ် ေလွ၀န္း ထဲသို႕ မ၀င္ ပါ။ သူတို႕ ၏ ကၽြမ္းက်င္မႈ ေၾကာင့္ လိႈင္း ေလလာ လည္း ေၾကာက္ လန္႕ မႈ မ႐ိွ ၾကပါ။ သို႕ေသာ္ လည္း လိႈင္းေလ မ်ား အလြန္ ျပင္းထန္စြာ တိုက္ခတ္ လာေသာ အခါ သူတို႕ သည္ ကမ္းေျခ မ်ား၊ ေလကြယ္ရာ ကၽြန္းစု မ်ား တြင္ စုေပါင္း ၍ ေနထိုင္ေလ့ ႐ိွၾက ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ အလုပ္ အကိုင္ ကို ေဖာ္ျပ ရလွ်င္ ငါးဖမ္း ျခင္း၊ ပုလဲ ငုပ္ျခင္း၊ ပင္လယ္ ေမွ်ာ့ ငုပ္ျခင္း၊ ကႏု ကမာ၊ ငွက္သိုက္ ႐ွာေဖြျခင္း၊ ပ်ားဖြတ္ ျခင္း၊ ႐ွာျခင္း၊ ေရ ႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ လုပ္ငန္း အ၀၀ ကို ကၽြမ္းက်င္ စြာ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ေသာ တိုင္းရင္းသား မ်ား ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ေက်ာက္ႀကိဳ ေက်ာက္ၾကား ထဲသို႕ ႏွစ္ခြစူး၊ မွိန္းတံ ႐ွည္ႏွင့္ ငါးထိုး ေနေသာ ကေလး ငယ္မ်ား ကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ဖူး ပါသည္။ ယခု အခါ ေခတ္မီ လာေသာ ဆလံု တို႕မွာ ေရငုပ္ မ်က္မွန္ အေကာင္း စား ႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္ အသက္႐ွဴ ဘူး တို႕ျဖင့္ ေရငုပ္ ကာ ပုလဲ ႐ွာေန ၾကၿပီ၊ ပင္လယ္ ေမွ်ာ့ ႐ွာေန ၾကၿပီ ျဖစ္ပါ သည္။
ထိမ္းျမား လက္ထပ္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ကေလး မီးဖြား လွ်င္ ေမြးဖြား လာလွ်င္ ေမြးဖြားစ ကေလး အတြက္ နတ္ဆရာ ႏွင့္ နတ္ ကိုးကြယ္ ၾကသည္။ ေသဆံုး သြား လွ်င္ လည္း ေသဆံုး သူ ေကာင္းရာ မြန္ရာ ေရာက္ေအာင္ နတ္ ဆရာႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသ ေလ့ ႐ိွသည္။ ထိုနည္း တူစြာ သတိုးသား နွင့္ သတိုး သမီး ထိမ္းျမား လက္ထပ္ပြဲ တြင္လည္း နတ္ ဆရာႏွင့္ ႐ိုးရာ နတ္ကို ပူေဇာ္ ပသမႈ ျပဳမွသာ လွ်င္ လင္မယား အရာ ေျမာက္ သည္ဟု ဆလံု တို႕က ယူဆ ပါသည္။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ ငယ္႐ြယ္ စဥ္ ကပင္ အိမ္ေထာင္ျပဳ သူမ်ား ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္ စြာ အသက္ (၁၇)၊ (၁၈) ႏွစ္ခန္႕တြင္ အိမ္ေထာင္ ျပဳေလ့ ႐ိွပါ သည္။ အမ်ိဳးသား တစ္ေယာက္ သည္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ ကို သေဘာ က် ႏွစ္သက္ ေသာ အခါ အမ်ိဳး သမီး မိဘ မ်ား ထံ သြား၍ ေတာင္းရမ္း ရပါ သည္။ ထိုသို႕ ေတာင္းရမ္း စဥ္ အမ်ိဳးသား ႏွင့္ အတူ မိဘ (၂) ပါး ပါရ သည္။ ဆလံု တို႕၏ အႀကီး အကဲ ပါရ သည္။ အမ်ိဳး သမီး ဘက္က လက္ခံေသာ အခါ မဂၤလာ ပြဲ ရက္ကို ေန႕ သတ္မွတ္ ၍ နတ္ ဆရာႏွင့္ တိုင္ပင္ကာ စားေသာက္ ဖြယ္ရာ မ်ား ကို စီမံ ျပင္ဆင္ ၾက ပါသည္။
သူတို႕၏ အစား အေသာက္ မ်ားကား အထူး အဆန္း မဟုတ္ပါ။ ငါးကင္ မ်ား၊ ဆီနည္းနည္း ျဖင့္ ေၾကာ္ ထားေသာ လင္းႏို႕ ေၾကာ္၊ လင္းဆြဲ ေၾကာ္၊ အူ အသည္း မ်ား ထုတ္ထား ေသာ ၾကက္ေကာင္ လံုးျပဳတ္၊ ၾကက္ေကာင္ လံုးကင္၊ တစ္ခါ တစ္ရံ ရတတ္ေသာ သင္းေခြခ်ပ္ ေၾကာ္၊ ေမ်ာက္ သား ေၾကာ္ႏွင့္ ပ်ားရည္၊ အရက္ တို႕ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ေမ်ာက္ ေခ်းခါး ကိုလည္း ဆလံု တို႕ စားေလ့ စားထ ႐ိွပါ သည္။ မဂၤလာ အခမ္း အနား က်င္းပ သည့္ ေန႕ရက္ တြင္ တစ္စု တစ္ေ၀း တည္း ေနၾက သည့္ ဆလံု တို႕မွာ မည္သည့္ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ အလုပ္ ကိုမွ် မလုပ္ ဘဲ မဂၤလာပြဲ အတြက္သာ အားလံုး ၀ိုင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ျပဳတ္ ၾက ပါသည္။ နံနက္ (၉) နာရီ ခန္႕တြင္ ဆလံု နတ္ ဆရာ ေရာက္လာ ပါသည္။ သူ႕ လက္ထဲ တြင္ ပေလြ ကဲ့သို႕ေသာ တူရိယာ ေလး တစ္ခု ပါလာ ပါသည္။
ဆလံု မဂၤလာ ပြဲ ကို မ်ားေသာ အားျဖင့္ ပင္လယ္ ကမ္းစပ္ သဲေသာင္ျပင္ တြင္ က်င္းပ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ဆလံု နတ္ဆရာ တစ္ေယာက္ မဂၤလာ ပြဲ သို႕ ေရာက္႐ိွ လာခ်ိန္ တြင္ နတ္ ပူေဇာ္ပြဲ အတြက္ အစား အေသာက္မ်ား ျပင္ဆင္ ၿပီး အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန ပါၿပီ။ နတ္ ဆရာ သည္ ေ႐ွး ဦးစြာ သူ တို႕၏ ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ကို လက္ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေပၚ ေျမႇာက္ကာ အေပၚ ေအာက္ လႈပ္႐ွား လ်က္ ပေလြ မႈတ္ကာ ပင့္ဖိတ္ ပါသည္။ ၿပီးေနာက္ လက္ထပ္ မည့္ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳး သမီး လက္ ေလးဖက္ ကို ပူးယွက္ ေစကာ သူတို႕ လက္ေပၚ သို႕ နတ္ဆရာ ၏ လက္၀ါး ႏွစ္ဖက္ ကို အုပ္မိုး လိုက္ ပါသည္။ ထို႕ေနာက္ သူတို႕ ႐ိုးရာ ျဖင့္ ဤ မဂၤလာ ေမာင္မယ္ ကို ရာသက္ ပန္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ ေစလို ေၾကာင္း သူ တို႕၏ က်န္းမာ ေရး အတြက္ သူတို႕ အလုပ္ အကိုင္ အတြက္ အကူ အညီ မ်ား ေပးေစ လိုေၾကာင္း တိုင္တည္ ေျပာဆို ပါသည္။ သတိုး သား ႏွင့္ သတိုး သမီး ကို လည္း ရာသက္ ပန္ ႐ိုးရာ ႐ိုးေျမက် ေပါင္းေဖၚ မည့္ အေၾကာင္း ႐ိုးရာ နတ္ထံ လက္ေလး ဖက္ ေျမႇာက္ကာ တုိင္တည္ ေစ ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ တစ္လင္ တစ္မယား စနစ္ ကိုသာ က်င့္သံုး ေသာ သူမ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ သူတို႕ ေလာက တြင္ အိမ္ေထာင္ ေရး ေဖာက္ျပန္မႈ ကို လံုး၀ လက္မခံ ေခ်။ အိမ္ေထာင္ ေရး ေဖာက္ျပန္ သူမ်ား ကို သူတို႕ အစု အေ၀းမွ ရာသက္ပန္ ႏွင္ထုတ္ ကာ သူ တို႕ ႏွင့္ လံုး၀ အဆက္ အသြယ္ မလုပ္ ေတာ့ပါ။ သူတို႕ သည္ အစု အေ၀း ႏွင့္ ေနတတ္ သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ထို ကဲ့သို႕ အျပစ္ ဒဏ္မ်ိဳး ကို အလြန္ ပင္ ေၾကာက္႐ြံ႕ ၾက ပါသည္။ သူတို႕သည္ အိမ္ေထာင္ က်ေသာ အခါ သူတို႕ အတြက္ (မဂၤလာ ေမာင္မယ္ အတြက္) ႐ိုးရာ ေလွ တစ္စီး၊ ငါးဖမ္း ပုိက္ တစ္စံု ႏွင့္ ငါးဖမ္း ကိရိယာ အခ်ိဳ႕ကို လက္ဖြဲ႕ လိုက္ ပါသည္။ ဇနီး ေမာင္ႏွံ ႏွစ္ေယာက္ ဒိုးတူ ေပါင္ဖက္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ ၾကေတာ့ ဟု ဆိုလို သည့္ သေဘာ ပင္။ သို႕ေသာ္ ဇနီး ေမာင္ႏွံ ႏွစ္ေယာက္ မွာ အေ၀း သုိ႕သြားစရာ မလို၊ သည္ အစု အေ၀း မွာပင္ ေနထိုင္ ေစပါ သည္။ ဆလံု တို႕၏ မဂၤလာ ပြဲ ကပြဲ ကား တစ္ နာရီၤ ခန္႕ ၾကာျမင့္ ပါသည္။
ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ပြဲမ်ား
=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု ႐ိုးရာ နတ္ပြဲမ်ား တြင္ နတ္ ဆရာ သည္ နတ္ကုိ တိုင္တည္ ပူေဇာ္ၿပီး ေနာက္ နတ္ပူး လာၿပီး နတ္၀င္ လာသည္ ဟု ဆိုကာ တုန္တက္ လာပါ သည္။ ၿပီးေနာက္ အရက္ ေသာက္ပါ သည္။ ငါးကင္၊ ၾကက္ ေကာင္လံုးကင္၊ အစား အေသာက္ မ်ား စားပါ သည္။ ၿပီးေနာက္ နတ္ ဆရာ တုန္တုန္ ယင္ယင္ျဖင့္ ကပါ သည္။ ပရိသတ္ ကလည္း လိုက္က ပါသည္။ နတ္ ဆရာ နတ္၀င္ သည္မွာ နာရီ၀က္ ခန္႕သာ ၾကာ ပါသည္။ နတ္ ဆရာ ထံမွ နတ္ထြက္ သြားေသာ အခါ တုန္တုန္ ယင္ယင္ အမူအရာ မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ သြား ပါသည္။
တေစၦႀကီး ပြဲ
=-=-=-=-=
တေစၦႀကီး ပြဲ ဆိုသည္ မွာ အျခား မဟုတ္ပါ။ ေသဆံုး သူမ်ား ကို ေကၽြးေမြး သည့္ ပြဲပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ အယူ အဆ မွာ ေသဆံုး သြားသူ တို႕သည္ ေကာင္းရာ မြန္ရာ ေရာက္သူူ ႐ိွသကဲ့ သို႕ တစ္ခ်ိဳ႕ မွာ တေစၦ၊ သရဲ ျဖစ္ေန သည္ဟု ယံုၾကည္ ၾကသည္။ ထို တေစၦ၊ သရဲမ်ား၊ စားရမဲ့၊ ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ေန သည္ကို မလိုလား သျဖင့္ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ သူတို႕ ႐ိွရာ သခၤ်ိဳင္း သို႕သြား၍ သူတို႕ကို ပင့္ဖိတ္ ကာ ေကၽြးေမြး ျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ ဆလံု တို႕သည္ ေသဆံုးသူ မ်ားကို ကၽြန္းတစ္ကၽြန္း တြင္ ျမႇပ္ႏွံ သၿဂၤိဳဟ္ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ထိုသခၤ်ိဳင္း တြင္ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ ( ႏွစ္စဥ္ ဇန္န၀ါရီ လ ) က်င္းပ ေသာ တေစၦပြဲ ႀကီး တြင္ ထံုးစံ အတိုင္း မပါမျဖစ္ သည္မွာ ႐ိုးရာ နတ္ ဆရာ ႏွင့္ နတ္ပြဲပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ နတ္ ဆရာ က ႐ိုးရာနတ္ ကို ပင့္ဖိတ္ၿပီး လွ်င္ အစား အေသာက္ မ်ားႏွင့္ ပူေဇာ္ ပသ ေလသည္။ ေသဆံုး သူမ်ား ကိုလည္း ပင့္ဖိတ္ ေကၽြးေမြး ေလသည္။ ၿပီးေနာက္ နတ္ဆရာ က တုန္တုန္ ယင္ယင္ ႏွင့္ ေကြးေန ေအာင္ ကပါ ေတာ့သည္။ ပရိသတ္ မ်ား ကလည္း ဗံုတီး ၿပီး ကၾက ပါသည္။ သူတို႕ အကမွာ အာဖရိက လူ႐ိုင္း အက မ်ားႏွင့္ အေတာ္ ပင္ ဆင္တူ ပါသည္။ အရက္ ေသာက္ထားၿပီး ေသြးၾကြ ေနတာ လည္း ပါပါ လိမ့္မည္။ ကၽြန္း ကမ္းေျခ၊ ပင္လယ္ ေသာင္စပ္ မွပင္ ကေန ၾကသူ အမ်ား သား။ မည္သို႕ပင္ ဆိုေစ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕၏ ဤ ဓေလ့ မွာ လည္း ခ်စ္စရာ ပင္ မဟုတ္ပါ ေလာ။
ဆလံု ႐ိုးရာ ေလွကို လြန္းတင္ျခင္း
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕သည္ သူတို႕၏ သစ္ထြင္း ေလွႏွင့္ စက္တပ္ ေလွမ်ား ကို တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ မွန္မွန္ လြန္းတင္ ေလ့ ႐ိွပါ သည္။ ပင္လယ္ သဲေသာင္ျပင္ ၀ယ္ လြန္းတင္ ရန္ ျပင္ဆင္ ထားသည့္ ႐ိုးရာ ေလွမွ ေပါက္ၿပဲ ေနသည္ ့ေနရာမ်ား ကို မီးတုတ္ ျဖင့္ ႐ိႈ႕ လိုက္ေသာ အခါ မေကာင္း သည့္ ပုန္းညက္ မ်ား ကြာက် လာ ပါသည္။ မီးတုတ္ မွာ အုန္းလက္ ျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေပါက္ၿပဲ ယိုစိမ့္ က်ေန သည့္ ပုန္းညက္ အေဟာင္း ေနရာ တြင္ ပုန္းညက္ အသစ္ ျဖင့္ ဖာေထး ပါသည္။ သူတို႕သည္ ေလွ ကို လြန္းတင္ ရာ တြင္ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ ၾက သျဖင့္ မည္မွ် ပင္ ႀကီးသည့္ ေလွ ျဖစ္ေစ ကာမူ အမ်ား ဆံုး လုပ္ရ ပါလွ်င္ ငါးရက္ ခန္႕သာ ၾကာျမင့္ ပါသည္။ ရင္ကမ္း ေလွ ကို လြန္းတင္ရာ တြင္ အျခား ေလွႏွင့္ စာလွ်င္ သက္သာ ပါသည္။ လိုအပ္ ေသာ ေနရာ တြင္ ပုန္းညက္ အသစ္ ျဖင့္ ဖာေထး ျခင္း ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။
ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕မွာ ေယာက္်ားေလး ေရာ၊ မိန္းကေလး ပါ အသက္ (၁၀) ႏွစ္ခန္႕တြင္ ေရ ႏွင့္ ပါတ္သက္ ၍ အစစ အရာရာ အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ ေနၾက ေလၿပီ။ ထိုစဥ္ က ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္စိ ေ႐ွ႕တြင္ ပင္ (၁၀) ႏွစ္သား ခန္႕ ႐ိွေသာ ဆလံု ေယာက္်ား ေလး မွာ ခက္ရင္း စူးခြ မွိန္းတံ႐ွည္ ကုိ ကိုင္ေဆာင္ လ်က္ (၁၅) ေပခန္႕ နက္ေသာ ပင္လယ္ေရ ထဲသို႕ ေလွေပၚ မွ ပလံု ကနဲ ခံုဆင္း လိုက္သည္ မွာ (၁၀) မိနစ္ ခန္႕ပင္ မၾကာ လိုက္ပါ။ သူျပန္ တက္ လာေသာ အခါ လက္ ထဲတြင္ (၂) ေပခန္႕႐ိွေသာ ငါးမန္းျဖဴ တစ္ေကာင္ ပါလာ သည္ ကို ေတြ႕ရ သျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ မွာ လြန္စြာ ပင္ အံ့ၾသ သြားပါ သည္။ မနက္ပုိင္း ကလည္း ထိုနည္း တူစြာ ငါးလိပ္ ေက်ာက္ (လိပ္ပံု သ႑န္ ငါးျပားႀကီး) တစ္ေကာင္ ကို ရခဲ့ ေၾကာင္း၊ ထို သူငယ္ က လက္ဟန္ ေျခဟန္ ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ ကို ေျပာျပပါ ေသးသည္။
ဆလံုတို႕သည္ လူႀကီး လူငယ္ မေ႐ြး အအား မေနဘဲ အၿမဲ တေစ အလုပ္လုပ္ ေနေသာ လူမ်ိဳး ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ လြတ္လပ္မႈ ကို ျမတ္ႏိုုး ကာ တစ္ခု မဟုတ္ တစ္ခု အလုပ္ လုပ္ေန ေသာ တိုင္းရင္း သားမ်ား ပင္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ သူတို႕ သည္ လက္ထဲ တြင္ ခက္ရင္း စူးခြ မွိန္းတံ႐ွည္ ကို ကိုင္ေဆာင္ ကာ ကမ္းေျခ၊ ေက်ာက္ေဆာင္၊ ေက်ာက္ႀကိဳ ေက်ာက္ၾကား ေအာက္ ႐ိွ ငါးမ်ိဳးစံု တို႕ကို ထိူးယူ ဖမ္းဆီး ၾက ပါသည္။ ဟိုိုစဥ္ က ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ ငါးဖမ္း သည္ ဆိုသည္မွာ ငါးဖမ္း ပိုက္မ်ား ျဖင့္ ဖမ္းေလ့ ဖမ္းထ နည္းပါး ပါ သည္။ သို႕ေသာ္ ယခု အခါ တြင္မူ ငါးဖမ္း ပိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင့္ အေတာ္ မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီး လာၾက ပါသည္။ သူတို႕ ဘ၀ မွာ ယခင္က ဖမ္းယူ ရ႐ိွ ငါးမ်ား ႏွင့္ ေရငုပ္ ၍ ရ႐ိွေသာ ပုလဲ၊ ပင္လယ္ေမွ်ာ့ တို႕ကို ေရာင္း ခ်ရာ တြင္ ေစ်းႏွိမ္ ျခင္း ခံရ ေသာ္လည္း ယခု အခါ ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ ေစ်းမွန္၊ အေလးမွန္ ရ႐ိွ ခဲ့ ပါၿပီ။ ဖဲ႐ိုက္ ကာ ကက္ဆက္ နားေထာင္ ေနၾက ေသာ ဆလံုမ်ား၊ ေ႐ႊ ဆြဲႀကိဳး တ၀င္း၀င္း ႏွင့္ ဆလံု မ်ား၊ ျခင္းလံုး ခတ္ကာ အပန္းေျဖ ေနၾက ေသာ ဆလံု ကေလး ငယ္မ်ား၊ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ဆလံု တိုင္းရင္းသား တို႕ လူေနမႈ ဘ၀ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳး လာခဲ့ သည္မွာ အမွန္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
Moken Sea Gypsies Community ႏွင့္မူရင္းေရးသားသူအား credit ေပးပါသည္။
No comments:
Post a Comment