အံကပ္တပ္ဆင္ျခင္းႏွင့္ အဆင္ေျပေျပ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး

သြားမရွိတဲ့ သြားဖံုးနဲ႕ အစားအစာကို၀ါးတာထက္စာရင္ေတာ့ အံကပ္ (Denture) နဲ႕၀ါးတာက ပိုအဆင္ေျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သြားမရွိဘဲေနျခင္းက အျပင္ပန္းကၾကည့္ျပန္ရင္လည္း ပါးကိုခြက္ေစျပီး လူကိုအိုစာေစပါတယ္။

ရယ္လိုက္တဲ့အခါမွာျဖစ္ေစ၊ စကားေျပာဆိုရာမွာျဖစ္ေစ သြားတစ္ေခ်ာင္း၊ ႏွစ္ေခ်ာင္း သို႕မဟုတ္ သြားအမ်ားအျပားမရွိျခင္းကလည္း အရုပ္ဆိုးလွပါတယ္။

ေရွ႕သြားေတြမရွိျပန္ရင္လည္း စကားေျပာဆိုရာမွာ ပါးစပ္ကေလထြက္ျပီး မပီမသျဖစ္ေစပါတယ္။

အံကပ္တပ္ဆင္ျခင္းရဲ႕အဓိကအခ်က္ကေတာ့ အစာအစားရတာအဆင္ေျပဖို႕၊ အလွအပအတြက္နဲ႕ စကားေျပာရတာ အဆင္ေျပ ေအာင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အံကပ္ကိုတပ္ျပီးတာနဲ႕ ဒီလိုအေျခအေနေတြ ခ်က္ခ်င္းေရာက္ဖို႕ဆိုတာကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ သဘာ၀ကေတာ့ ျပင္ပ၀တၳဳ (Foreign Body) ကိုအျမဲတြန္းလွန္ေလ့ရွိပါတယ္။

ဒီသေဘာေၾကာင့္ ပါးစပ္ထဲကို အံကပ္ထည့္လိုက္တယ္ဆိုတာနဲ႕ အံကပ္ကို ျပင္ပမွ ျဒပ္ထုအျဖစ္ျဖင့္ တြန္းလွန္ပစ္ခ်င္တယ္။

ထို႕ေၾကာင့္ အံကပ္တပ္ခါစတြင္ တံေတြးမ်ားပိုထြက္ျခင္း၊ ပါးေစာင္မွၾကြက္သားမ်ားက အံကပ္ကို ေလွ်ာက်ေစျခင္း၊ လွ်ာမွ အံကပ္ကိုတြန္း ထုတ္ျခင္းတို႕ အနည္းႏွင့္အမ်ား ျဖစ္ေစပါတယ္။

စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ အံကပ္ကိုသာ ပံုမွန္တပ္ဆင္ထားသင့္ပါတယ္။

ပံုမွန္ျဖစ္ရိုးူျဖစ္စဥ္သာျဖစ္ျပီး အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် အားလံုးပံုမွန္ျပန္ျဖစ္သြားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အံကပ္ျဖင့္ အဆင္ေျပေျပေနႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အံကပ္ပထမဆံုး တပ္ဆင္တဲ့ေန႕မွာ ဘာေတြအေရးၾကီးသလဲ

- အံကပ္ကို တပ္ဆင္ထားရံုသာျဖစ္ျပီး အံကပ္ႏွင့္ အစာစားျခင္း၊ ၀ါးျခင္းကိုေရွာင္ရပါမယ္။

- တပ္ကာစမွာ စကားေျပာရခက္မယ္၊ အနည္းငယ္နာမယ္၊ ေနရခက္မယ္၊ အခန္႕မသင့္ရင္ အံကပ္ကြၽတ္ထြက္သြားႏိုင္ပါတယ္။

- အသံက်ယ္က်ယ္ စကားေျပာျခင္းျဖင့္ ေလ့က်င့္ပါ။

- အံကပ္တပ္ထားျပီး အလြန္နာက်င္ပါက အံကပ္ကိုခြၽတ္ထားႏိုင္ပါတယ္။ အနည္းငယ္သာနာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အံကပ္ကို ခြၽတ္ထားဖို႕ မလိုပါဘူး။

- ဘယ္လိုအေျခအေနျဖစ္ျဖစ္ သြားဆရာ၀န္ထံမသြားမီ ၃နာရီေလာက္မွာ အံကပ္ၾကိဳတင္တပ္ဆင္ထားပါ။ ဒါမွသာ နာေသာေနရာကို သြားဆရာ၀န္ကသိျပီးလိုသလို ျပဳျပင္ေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

- အံကပ္စတင္တပ္ကာစ ၇ရက္အတြင္း တစ္ေန႕လံုး၊ တစ္ညလံုးအျမဲတပ္ဆင္ထားရပါမယ္။ ညအိပ္လည္း တပ္ရပါမယ္။

ေနာက္ပိုင္း ဘာေတြလိုက္နာမလဲ

- အံကပ္တပ္ျခင္းဟာ ေရကူးျခင္း၊ စက္ဘီးစီးျခင္းတို႕နဲ႕ပံုစံတူပါတယ္။ ဇြဲရွိရွိနဲ႕ ၾကိဳးစားတပ္ဆင္ဖို႕လိုပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အက်င့္ျဖစ္ သြားျပီးအဆင္ေျပသြားပါလိမ့္မယ္။

- ဒုတိယေန႕မွာ အစာစစားရပါမယ္။ အံကပ္နဲ႕ ၀ါးေနတုန္းနာတယ္ဆိုရင္လည္း အံကပ္ကိုေခတၲျဖဳတ္ျပီး နာေနတဲ့သြားဖံုးေနရာကို လက္ နဲ႕ဖြဖြေလးႏွိပ္နယ္ေပးရပါမယ္။ ျပီးေနာက္ သြားဖံုးကို ခဏအနားေပးကာ အံကပ္ကိုျပန္လည္တပ္ဆင္ျပီး ျပန္၀ါးရပါမယ္။ဤနည္းနဲ႕ အံကပ္ႏွင့္ အစာကို၀ါးေနရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွသာ သြားဆရာ၀န္ထံ ျပန္လည္ျပသရာတြင္ အံကပ္ကိုျပဳျပင္ရန္ ပိုမိုလြယ္ကူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

- အံကပ္ႏွင့္၀ါးတဲ့အခါမွာ ဘယ္ဘက္ေရာ၊ ညဘက္ပါ ၀ါးရန္လိုအပ္ပါတယ္။ ၀ါးတဲ့အခါမွာ ေရွ႕သြားမ်ားနဲ႕ မ၀ါးမိေစဖို႕ သတိျပဳရမယ္။ အံကပ္ေနာက္ပိုင္း လြတ္ထြက္သြားႏိုင္လို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ဟန္ခ်က္ညီညီ၀ါးမွသာ အံကပ္မွာ ပါးစပ္ထဲမွာ အဆင္ေျပေျပႏွင့္ ရွိေန ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

- ေပ်ာ့ေသာ၊ ၾကြပ္ရြေသာအစာကို စ၀ါးႏိုင္ပါတယ္။ (ဥပမာ - အသားႏူးေနေသာဟင္း၊ ငါးဟင္း၊ ဆန္ျပဳတ္၊ ထမင္းေပ်ာ့ေပ်ာ့၊ ေပါင္မုန္႕၊ ငွက္ေပ်ာသီး)

- အစာစားတိုင္း အျမဲအံကပ္ျဖင့္သာစားရန္၊ နာျခင္း၊ အဆင္မေျပျခင္းေတြျဖစ္ပါက သြားဆရာ၀န္ထံ ထပ္မံသြားေရာက္ ျပသဖို႕ ပဲျဖစ္ပါတယ္။

- အံကပ္ကို တပ္ဆင္အသံုးျပဳျပီး အဆင္ေျပသြားလွ်င္ ေနာက္ပိုင္း တစ္ေန႕ ၈နာရီသာ အသံုးျပဳရပါမယ္။

- အံကပ္ကို ေန႕စဥ္ ညဘက္ျဖဳတ္သိမ္းရာမွာ ေဆးေၾကာျပီး၊ ရိုးရိုးေရနဲ႕စိမ္ျပီး အဖံုးဖံုးထားပါ။ ေရေႏြး၊ ေရခဲေရႏွင့္ မစိမ္သင့္၊ မေဆးသင့္။ အံကပ္လိမ္သြား၊ က်ံဳ႕သြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ မိုးေ၀

Credit: Health Digest Journal – Vol. (9), No. 26 (16-5-2012)