‘ႏြားႏို႔ထမင္းႏွင့္ အုန္းႏို႔ထမင္း’

‘ျမန္မာ့႐ိုးရာအစားအစာႏွင့္အာဟာရ’
.............................................
‘ႏြားႏို႔ထမင္းႏွင့္ အုန္းႏို႔ထမင္း’
.............................................

ခ်စ္စြာေသာ စာ႐ႈသူမ်ားရွင္-

            ယခုလ ျမန္မာ့အစားအစာႏွင့္ အာဟာရအခန္းမွာေတာ့ ႏြားႏို႔ထမင္းႏွင့္ အုန္းႏို႔ထမင္းတို႔ရဲ႕ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ားအေၾကာင္း တင္ျပဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။

            ပထမဦးစြာ တင္ျပမွာကေတာ့ ‘ႏြားႏို႔ထမင္း’ ခ်က္ျပဳတ္သုံးေဆာင္နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ႏြားႏို႔ထမင္းခ်က္မယ္ဆိုရင္ေတာ့-

ဆန္ေကာင္းေကာင္း – ၁ ျပည္
ႏြားႏို႔ – ၂ဝ က်ပ္သား
ေထာပတ္ – ၅ က်ပ္သား
ဆား – လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္းခြဲ
သၾကား – ထမင္းစားဇြန္း ၁ ဇြန္း
ဇီရာ – ထမင္းစားဇြန္း ၁ ဇြန္း
စမုန္စပါး – ထမင္းစားဇြန္း ၁ ဇြန္း
ၾကက္သြန္နီ – ၃၅ က်ပ္သားတို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
            ႏြားႏို႔ထမင္းခ်က္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပထမဆုံး ႏြားႏို႔ကို က်က္ေအာင္ က်ိဳထားရပါမယ္။ ၾကက္သြန္နီကို ပါးပါးလွီးကာ ၾကြပ္ေနေအာင္ေၾကာ္ၿပီး ဆီစစ္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဆန္ကို ေရႏွစ္ႀကိမ္ထက္မမ်ား ေဆးၿပီး ေရစစ္ထားရပါမယ္။ ဆန္တစ္ျပည္ဆံ့တဲ့ ျပည္ဝင္အိုးထဲမွာ  ေရတစ္ဝက္ခန္႔ထည့္ၿပီး ေရဆူေအာင္ တည္ထားရပါမယ္။ ေရဆူလွ်င္ ဆန္ထည့္ၿပီး အဖုံးကို ျပန္ဖုံးကာ ဆူေအာင္ ထပ္တည္ထားရပါမယ္။ ေရျပန္ဆူလွ်င္ အဖုံးကို ဖြင့္ထားရပါမယ္။ ဆန္လုံးစင္းၿပီး က်က္လာလွ်င္ ဆန္ခါေပၚေလာင္းခ်ကာ ထမင္းရည္စစ္ထားရပါမယ္။

            အဲဒီေနာက္ သၾကားႏွင့္ဆားထည့္ၿပီး ေဖ်ာ္ထားရပါမယ္။ ဇီရာႏွင့္ စမုန္စပါးကို ေလွာ္ၿပီး ညက္ေနေအာင္ ေထာင္းထားရပါမယ္။ ၿပီးလွ်င္ ၾကက္သြန္နီေၾကာ္ထဲ မဆလာမႈန္႔ျဖဴးၿပီး ေၾကေအာင္ ေျခထားရပါမယ္။ ႏြားႏို႔ထမင္းခ်က္မည့္အိုးကို ေထာပတ္သုတ္ၿပီး ထမင္းရည္စစ္ထားတဲ့ ဆန္ငါးပုံတစ္ပုံကိုယူၿပီး အိုးထဲ အသာအယာ ျဖန္႔ခင္းရပါမယ္။ အဲဒီဆန္ေပၚကုိ ႏြားႏို႔ရည္တခ်ိဳ႕ဆမ္းၿပီး ၾကက္သြန္ေၾကာ္ျဖဴးေပးရပါမယ္။ အဲဒီနည္းအတိုင္း တစ္ထပ္ၿပီး တစ္ထပ္ ခင္းသြားရပါမယ္။ အေပၚဆုံးအထပ္မွာ ပိုတဲ့ႏြားႏို႔ အားလုံးကို ဖ်န္းလိုက္ရပါမယ္။ ဆန္၊  ႏြားႏို႔နဲ႔ ၾကက္သြန္ေၾကာ္ပါကုန္တဲ့အထိ ထည့္ၿပီးတဲ့အခါ  ေအာက္မီးကို ေဘးပတ္လည္ထားၿပီး အေပၚမီးတင္ကာ နွပ္ထားရပါမယ္။

            ထမင္းအိုးက အေငြ႕လိႈင္လိႈင္ထြက္ၿပီး နပ္ေလာက္တဲ့အခါ အိုးအဖုံးကို ဖြင့္လို႔ ႏြားႏို႔နံ႔သင္းၿပီး အနံ႔အရသာနဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့ ႏြားႏို႔ထမင္းကို စိတ္တိုင္းက် သုံးေဆာင္ႏုိင္ၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီႏြားႏို႔ထမင္းကိုေတာ့ ၾကက္သားဟင္းေမႊးေမႊးနဲ႔ တြဲဖက္သုံးေဆာင္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ႏြားႏို႔ထမင္းဆိမ့္ဆိမ့္ေလးကို သူ႕ခ်ည္းသက္သက္ ပူပူေႏြးေႏြးသုံးေဆာင္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ႏြားႏို႔ထမင္းကို တခ်ိဳ႕က ‘ႏုိ႔ထမင္း’ လို႔ အလြယ္ ေခၚေဝၚေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ယခုတင္ျပခဲ့တဲ့ ႏြားႏို႔ထမင္းက ဟင္းလ်ာေတြနဲ႔ တြဲဖက္ စားသုံးရတဲ့ ႏြားႏို႔ထမင္းျဖစ္ပါတယ္။

            ယခု တင္ျပလိုတဲ့ ႏြားႏို႔ထမင္းကေတာ့ သေရစာ၊ ဓာတ္စာအေနနဲ႔ ယာဂုက်ိဳထားတဲ့ ႏြားႏို႔ထမင္း ျပဳလုပ္နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏြားႏို႔ထမင္းကို တခ်ိဳ႕က ႏြားႏို႔ဆန္ျပဳတ္လို႔လည္း ေခၚေဝၚေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ႏြားႏို႔မရလွ်င္ ကြၽဲႏို႔၊ ဆိတ္ႏို႔တုိ႔နဲ႔လည္း က်ိဳေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏို႔ထမင္းက်ိဳမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မိသားစု ၁ဝ ေယာက္စာ က်ိဳမယ္ဆိုရင္ –

ဆန္ေကာင္းေကာင္း – ႏုိ႔ဆီဘူး ၂ ဘူး
ႏြားႏို႔ – ၅ဝ က်ပ္သား
ဆား – အနည္းငယ္တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
            ပထမဆုံး ဆန္ကို ႏွစ္ႀကိမ္ထက္မမ်ား ေရေဆးျပီး ခပ္သင့္သင့္ အိုးတစ္လုံးမွာ ေရထည့္ကာ ျပဳတ္ထားရပါမယ္။ ဆန္ကို ႏူးအိၿပီး ဆန္စမ်ား ရွည္ထြက္လာသည္အထိ ႏူးျမည့္ေနေအာင္ က်ိဳရပါမယ္။ ဆန္မ်ားႏူးျမည့္လာတဲ့အခါမွာ ႏြားႏို႔နဲ႔ ဆားေလး သင့္႐ုံထည့္ၿပီး က်ိဳရပါမယ္။ ႏြားႏို႔ထည့္ၿပီးတဲ့အခါ အိုးကို ေအာက္က ခ်ိဳးမကပ္ေအာင္ အဆက္မျပတ္ ေမႊေပးရပါမယ္။ ဒီအခါမွ ေအာက္ကလည္း ခ်ိဳးမကပ္တဲ့အျပင္ ဆန္ေတြ အထက္ေအာက္သမၿပီး ႏြားႏို႔ႏွင့္ ေရာက်ိဳသလိုျဖစ္လုိ႔ ႏြားႏို႔ထမင္းရဲ႕ အရသာလည္း ပိုေကာင္းေစပါတယ္။

            မီးေအးေအးနဲ႔ သမေအာင္က်ိဳထားတဲ့ ႏြားႏုိ႔ထမင္းပူပူေႏြးေႏြးကိုေတာ့ ကေလးငယ္မ်ား သေရစာအတြက္သာမက သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ ဓာတ္စာအေနနဲ႔ပါ စားသုံးနိုင္ၾကပါတယ္ရွင္။ ႏြားႏို႔ထမင္းကို တခ်ိဳ႕က ထမင္းနည္းနည္း၊ ႏြားႏို႔မ်ားမ်ားနဲ႔ ခပ္က်ဲက်ဲ က်ိဳေသာက္ၾကသလို တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ထမင္းနဲ႔ ႏြားႏို႔ကို မပ်စ္မက်ဲ အေနေတာ္ ဆိမ့္ဆိမ့္ေလး က်ိဳေသာက္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။

            အခ်ိဳႀကိဳက္သူမ်ားကေတာ့ ႏြားႏို႔ထမင္းထဲမွာ သၾကားေလး တစ္ဇြန္းေလာက္ ထည့္ၿပီး ခ်ိဳခ်ိဳဆိမ့္ဆိမ့္ေလး ေသာက္သုံးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ႏြားႏို႔ထမင္းမွာ ပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြကို  ေလ့လာတဲ့အခါ  ျမန္မာ့အစားအစာႏွင့္ အာဟာရ စာအုပ္မွာ ႏြားႏို႔ထမင္း စားသုံးမႈ ၁ဝဝ ဂရမ္မွာ အင္အားဓာတ္အေနနဲ႔ ၈၆ ကီလိုကယ္လိုရီ ရရွိနိုင္ၿပီး ကစီဓာတ္ ၈၁.၁ ဂရမ္၊ အဆီဓာတ္ ၁၃.၄၉ ဂရမ္နဲ႔ ထုံးဓာတ္  ၂.၅၆ ဂရမ္ ပါဝင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

            ႏြားႏို႔ထမင္းအေၾကာင္း တင္ျပအၿပီးမွာ ဆက္လက္ၿပီး အုန္းႏို႔ထမင္းရဲ႕ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ားအေၾကာင္း အစီရင္ခံ တင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အုန္းႏို႔ထမင္းကို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အုန္းဆန္ျပဳတ္လို႔ ေခၚေဝၚ ၾကပါတယ္။ အုန္းႏို႔ထမင္းခ်က္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ –

ဆန္ေကာင္းေကာင္း – ႏုိ႔ဆီဘူး ၂ ဘူး
အုန္းသီး – ၁ လုံး
ဆား – အနည္းငယ္တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
            ပထမဆုံး ဆန္ကို ေရ ႏွစ္ႀကိမ္ထက္ မမ်ားေအာင္ ေဆးၿပီး ခပ္သင့္သင့္ အိုးတစ္လုံးမွာ ႏူးအိေနေအာင္ ျပဳတ္ထားရပါမယ္။ အုန္းသီးကို ျခမ္းၿပီးေတာ့ အုန္းႏို႔ရည္ ရသေလာက္ ညႇစ္ယူထားရပါမယ္။ ညႇစ္ၿပီးသား အုန္ႏို႔ရည္ကို အမိႈက္သ႐ိုက္ ကင္းစင္ေအာင္ ပိတ္ပါးေလးနဲ႔ စစ္ထားရပါမယ္။ ဆန္မ်ား ႏူးအိလာတဲ့အခါ ဆန္ျပဳတ္အိုးထဲ အုန္းႏို႔ရည္မ်ား ေလာင္းထည့္ကာ အေပါ့၊ အငန္အတြက္ ဆားေလးသင့္႐ုံထည့္ၿပီး က်ိဳရပါမယ္။ အထက္ေအာက္ သမေအာင္ အုန္းႏို႔ရည္နဲ႔ ဆန္မ်ားကို ေရာေမႊၿပီး အုန္းနို႔ ရည္ပ်စ္လာသည္အထိ က်ိဳရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အုန္းႏို႔ဦးေရကိုသာ ညႇစ္ထည့္ၿပီး အုန္းဆံဖတ္ေလးမ်ားကိုပါ ေရာက်ိဳေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ႏြားႏို႔ထမင္းက ႏြားႏုိ႔နံ႔ေလးသင္းၿပီး ဆိမ့္ေနသလို အုန္းႏို႔ထမင္းကလည္း အုန္းႏို႔နံ႔ေလးသင္းၿပီး အရသာ ခ်ိဳအီအီနဲ႔ စားရတာ ခံတြင္းေတြ႕ေစပါတယ္။

            အုန္းႏို႔ထမင္းကို သူ႕ခ်ည္းသက္သက္ အုန္းႏို႔အခ်ိဳရည္ေလာက္နဲ႔ ခပ္ဆိမ့္ဆိမ့္ ေသာက္ၾကသလို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သၾကားေလးစြက္ၿပီး ခ်ိဳခ်ိဳဆိမ့္ဆိမ့္ ေသာက္သုံးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အနံ႔အရသာနဲ႔ ျပည့္စုံၿပီး အေငြ႕တေထာင္းေထာင္းထေနတဲ့ အုန္းႏို႔ ထမင္းပူေႏြးေႏြးကို စားဖူးသူတိုင္း ႏွစ္ၿခိဳက္ၾကပါတယ္။ အုန္းႏို႔ထမင္းကို မနက္ေစာေစာနဲ႔ ေန႔လယ္ခင္းမွာ အဆာေျပ သေရစာအေနနဲ႔  စားသုံးေလ့ရွိၾကပါတယ္။

            အုန္းႏို႔ထမင္းမွာပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ ျမန္မာ့အစားအစာႏွင့္ အာဟာရ စာအုပ္မွာ အုန္းႏို႔ထမင္းစားသုံးမႈ ၁ဝဝ ဂရမ္မွာ အင္အားဓာတ္ ၃၄ ကီလိုကယ္လိုရီ၊ ကစီဓာတ္ ၉၁ ဂရမ္နဲ႔ အဆီဓာတ္ ၇.၇၂ ဂရမ္ ပါဝင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ခ်စ္စြာေသာ စာ႐ႈသူမ်ားရွင္-

            ယခုလ ျမန္မာ့အစားအစာႏွင့္ အာဟာရအခန္းကေန ခ်စ္စြာေသာ စာ႐ႈသူမ်ားအတြက္ ႏြားႏို႔ထမင္းႏွင့္ အုန္းႏို႔ထမင္းတို႔ရဲ႕ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ားအေၾကာင္းကို ေရးသားတင္ျပလိုက္ရပါတယ္ရွင္။

ဆန္းဆန္းဦး (ျမန္မာ့အသံ)

Credit: Food magazine