တရားဥပေဒနဲ႔ လူထုဆႏၵျပပြဲ

စက္တင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔က ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္ေနသူမ်ား ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ေနသည္ကို လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္ကန္လမ္းတြင္ ေတြ႔ရစဥ္

၁။ ဒီမိုကေရစီကို ရြာကလူေတြ သိေအာင္ လုပ္ေပးၾကပါလို႔ . . . ေဆာင္းပါးေတြ ေလးငါးေစာင္မက ကြၽန္ေတာ္ေရးခဲ့ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ သာမန္လူေတြ နားလည္ေအာင္ ေရးၾကသားၾကၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ အေၾကာင္း ျဖန္႔ျဖဴးေ၀ငွၾကပါလို႔ ဆိုလိုတာပါ။ ရြာကလူေတြလို႔ ေျပာလုိက္ေတာ့ ၿမိဳ႕ကလူေတြေကာလို႔ ေမးစရာရွိပါတယ္။ ၿမိဳ႕ကလူေတြလည္း သိပ္မသိၾကေသးတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေလာက္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၊ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ေတြေအာက္မွာ ျပားျပားေမွာက္ေနခဲ့ရေတာ့ အေတြးအျမင္ ဆင္ျခင္မႈေတြ အေမွာင္က်ခဲ့ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ကလူေတြလည္း သိပ္မသိၾကေသးဘူးလို႔ ေျပာခဲ့တာပါ။ ေကာင္းပါၿပီ၊ဒီလိုဆိုေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေတြကိုေျပာေနတဲ့ ခင္ဗ်ားေကာ ဘယ္ေလာက္သိသလဲလို႔ ကြၽန္ေတာ့္ကို ေမးရင္ ကြၽန္ေတာ္လည္း သိပ္မသိေသးပါဘူးလို႔ မကြယ္မ၀ွက္ ေျဖရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ဘ၀ အေတြ႔အႀကဳံနဲ႔ ျဖတ္သန္းမႈအရ ေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ္ ၁၅ ႏွစ္သား မုံရြာတန္း ျမင့္ေက်ာင္း (အခုအမွတ္တစ္) န၀မတန္းမွာကတည္းက အလံနီပါတီကလာပ္စည္း၀င္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ 

ကြၽန္ေတာ္ ႏုိင္ငံေရးဥပဇၩာယ္ဆရာက "ဘုန္းႀကီးကန္ထြန္းၾကည္"လို႔ ေခၚၾကတဲ့ ေလျဖတ္လို႔ ကိုယ္တစ္ပုိင္းေသေနတဲ့ "ကိုထြန္းၾကည္" ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ကြယ္လြန္ရွာပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ပထမဆုံးဆရာပါ။ ဒီ ေနာက္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ေရာက္ေတာ့ ကလာပ္စည္းအတြင္း မာ့ကၥ၀ါ ဒသင္တန္းကို ပို႔ခ်ေပးသူက "ကို၀င္းေမာင္သန္း" ျဖစ္ပါတယ္။ ေယာင္၀ါး၀ါးပါပဲ။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကိုေရာက္ေတာ့ ေရႊဘိုေဆာင္မွာေနရတယ္၊ အဲဒီက "တြံေတးေတာႀကီးတန္း"မွာရွိတဲ့ အလံနီေအာက္ဗမာ ျပည္ဌာနခ်ဳပ္ကို သင္တန္းသြားတက္ရတယ္၊ ပို႔ေပးတဲ့လူက "ရခုိင္ကိုထြန္းတင္" ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ႈမ၀မဂၢဇင္းမွာ ေမာင္ေမာင္ထြန္း ကေလာင္အမည္နဲ႔ ကဗ်ာေတြေရးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္အထိ ေယာင္၀ါး၀ါးပါပဲ။ ေတာကိုသြားၿပီး သင္တန္းတက္စဥ္က ကြၽန္ေတာ့အသက္ ၂၀ မျပည့္ေသးပါဘူး။ ေျပာခ်င္တာက ပါတီတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေပမယ့္ ရွိစဥ္တုန္းကေတာ့ ဒီလိုအေျခအေန အခင္းအက်င္းေတြ ရွိခဲ့တယ္။ ေလ့က်င့္သင္ၾကားခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဒီေန႔လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္း သိေအာင္လုပ္ ၾကေစခ်င္လို႔ပါ။ (ကြၽန္ေတာ္ငယ္ငယ္တုန္းက ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္း ဘာမွ မသိခဲ့ရပါ။)

၂။ လက္ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးစာအုပ္ေတြ (မာ့ကၥ၀ါဒစာအုပ္ေတြ) တကုိင္ကုိင္နဲ႔ပါပဲ။ ဘာမွသိပ္မသိေသးတာေတာ့ ၀န္ခံရမွာေပါ့။ အဲဒီတုန္းက "ေက်ာ္လင္းစာေပ ျဖန္႔ခ်ိေရး"ဆိုတာ လက္၀ဲစာေပေတြကို ဘာသာျပန္ ထုတ္ေ၀ေပးေနတဲ့ စာအုပ္တုိက္ရွိခဲ့ တယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘာသာျပန္ၾကသလဲဆိုတာ မသိပါ။ သမုိင္းမွာ ေက်းဇူးတင္စရာ အကြက္တစ္ကြက္ပါပဲ။ မွတ္မိေနတာ "မာ့ကၥ၀ါဒ၏ ေရေသာက္ျမစ္သုံးသြယ္"ဆိုတဲ့ စာအုပ္ ကေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေရးသူက Lenin  "လီနင္" (Three main sources and three component parts of  Marxism)။ ဒီစာအုပ္ေလး သတိတရျပန္ ေဖာ္ေနရတာက ေရးထားတဲ့ အဂၤလိပ္စာက လြယ္လို႔ပါပဲ။ ဒီေန႔ ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္း ေဆာင္းပါးေတြ၊ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ေရးေနၾကသူေတြ၊ ထုတ္ေနၾကသူေတြကို ေက်းဇူးတင္စရာပါ။ လြယ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို သတိျပဳေစခ်င္တာပါ။ ဒီမုိကေရစီကို ပို႔ခ်ေပးေနတဲ့ ပါတီႀကီးတစ္ခုရဲ႕ သင္တန္းေတြရွိတယ္လို႔လည္း ၾကားမိပါတယ္။ ေလးစားစရာ ေက်းဇူးတင္စရာပါ။ လူငယ္ေတြကို ႏုိင္ငံေရး သင္တန္းေတြ ပို႔ခ်ေပးတာကို အားေပးပါတယ္။ လိုအပ္ေနလို႔ပါ။

၃။ တစ္ေန႔ကပဲ လူငယ္ေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ဆုံလို႔စကားေျပာျဖစ္တယ္၊ မၾကာခဏ သူတို႔နဲ႔ ဆုံျဖစ္ပါတယ္။ စကားေျပာရင္းနဲ႔ သူက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီး သူရဦးေရႊမန္းရဲ႕ စကားတစ္ခြန္းကို အေလးအနက္ ေျပာျပပါတယ္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဒီမိုကေရစီေန႔ အခမ္းအနားမွာ . . . ျပည္သူ႔သေဘာဆႏၵ မပါရွိေသာ အမိန္႔၊ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ဥပေဒမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္၊ အာဏာရွင္ဆန္ေသာ စနစ္သို႔ ယိမ္းယုိင္ သြားႏုိင္ေၾကာင္း ဥကၠ႒ႀကီး သူရဦးေရႊမန္းက မိန္႔ၾကားခဲ့တယ္။ က်က္သေရရွိတဲ့ စကားပါပဲ။ ေလးစားေက်းဇူးတင္ဖို႔လည္း ေကာင္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲေတြမွာ ဒီလိုအေတြးအေခၚ အယူအဆေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတာလည္း ၀မ္းသာစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဥပေဒဆိုတာ တရားကိုယ္ သေဘာအရ လူထုႀကီးတစ္ရပ္လုံးရဲ႕ လူထုအခြင့္အေရးေတြ (citizen rights) ကို ကာကြယ္ျဖစ္တယ္၊ အႏွစ္သာရအားျဖင့္လည္း "တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး (rule of law) ကိစၥျဖစ္တယ္။ သူရဦးေရႊမန္းပဲေျပာခဲ့ တာ ရွိတယ္။"တရားဥပေဒအထက္မွာ ဘယ္သူ႔မွမရွိရဘူး" No one is above the law. အျပန္အလွန္ အဓိပၸာယ္ေကာက္ရင္ တရားဥပေဒဟာ လူတုိင္းရဲ႕အထက္မွာ ရွိတယ္ လို႔ရတယ္။ ဒါေလာက္ တန္ခိုးသတၱိႀကီးမားတဲ့ "တရားဥပေဒ" ဟာဘယ္သူ႔အတြက္ မွမဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူလူထုႀကီး အတြက္ပဲ ျဖစ္ရမယ္။

၄။ ေနာက္အေလးအနက္ ဆင္ျခင္သင့္တဲ့အခ်က္က . . . တရားဥပေဒဟာ (သို႔မဟုတ္) တရား႐ုံးေတြဟာ အစိုးရလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားရဲ႕ တရား၀င္မႈကို အာမခံတာ၀န္ယူ ႏုိင္ရမယ္၊ လြယ္ေအာင္ေျပာရရင္ အစိုးရ ဘာလုပ္သလဲ၊ အဲဒီလုပ္တဲ့ကိစၥဟာ လုပ္သင့္သလား၊ တရား၀င္ရဲ႕လားဆိုတာကို တရားဥပေဒအဖြဲ႔အစည္းေတြ (Legal bodies) တရား႐ုံးေတြ (courts) က ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္၊ ဆုံးျဖတ္ရမယ္၊ အစိုးရလုပ္တာေတြကို တာ၀န္လည္းယူရမယ္၊ မ လုပ္သင့္တာေတြ၊ တရားမ၀င္တာေတြကို အစိုးရက လုပ္လာရင္တား ျမစ္ရမယ္၊ (- - - to ensure the accountability of government for the legality of its actions) 

လူထုဆႏၵ(ျပည္သူ႔ဆႏၵ) သေဘာထားမပါရွိတဲ့ အမိန္႔ေတြ၊ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ၊ ဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္ပါဘူး။ လူထုဆႏၵျပပြဲဆိုတာ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္တာ ရန္လုပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိတို႔ လိုအပ္ခ်က္၊ နစ္နာခ်က္ေတြကို ေအးေအးေဆးေဆး တင္ျပခ်င္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီအခ်က္ကို ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္သေဘာ တူမွ်ၾကရင္ အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းစရာေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း  . . .

၅။ ေနာက္ထပ္တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ အေလးအနက္ စဥ္းစားသင့္တဲ့ အခ်က္ရွိပါတယ္။ ဥကၠ႒ႀကီးသူရ ဦးေရႊမန္းေျပာခဲ့တာနဲ႔ ဆုိင္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔သေဘာ ဆႏၵမပါတဲ့ အမိန္႔ ညႊန္ၾကားခ်က္၊ ဥပေဒမ်ားဟာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ဘူး။ . . . ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ျဖစ္တတ္တာကေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အလြယ္တကူေျပာလို႔ဆိုလို႔ ဆုံးျဖတ္လို႔ မရတတ္ဘူး။ အေလးအနက္ဆင္ျခင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ကိစၥကေလးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔ . . . စကားပမာအားျဖင့္ အေၾကာင္းကိစၥ တစ္ခုခု၊ နစ္နာခ်က္ တစ္ခုခုေၾကာင့္ လူထုက ခ်ီတက္ဆႏၵ ျပၾကမယ္ဆိုပါေတာ့။ အဲဒါကို အစိုးရက လူထုၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးကို ထိခုိက္လိမ့္မယ္၊ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးကို ထိခုိက္ႏုိင္တယ္၊ ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္ပြားႏုိင္တယ္ . . . ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ျပခ်က္နဲ႔ ဆႏၵျပပြဲကို ပိတ္ပင္တယ္၊ သို႔မဟုတ္ ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္မိန္႔ကို ထုတ္ျပန္တယ္။ ႐ိုး႐ိုးကေလး စဥ္းစားၾကည့္လူထုက ခ်ီတက္ဆႏၵျပခ်င္တယ္။ အစိုးရက ခြင့္မျပဳဘူး။ အေၾကာင္း ျပခ်က္က ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရး ထိခုိက္မွာ စိုးလို႔ . . .။ လူထုက ဆူပူခ်င္လို႔ ဆႏၵျပတာမဟုတ္ဘူး။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခ်င္တာ၊ အဲဒါကို (တရား႐ုံးကပဲ) ဥပေဒ၊ အမိန္႔ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ တားျမစ္တယ္၊ အဲဒါ လူထုဆႏၵမပါဘူး။ လူထုသေဘာထား မဟုတ္ဘူး။

ေအးခ်မ္းစြာ စုေ၀းပုိင္ခြင့္ ဆႏၵျပပုိင္ခြင့္ဟာ လူထုမွာ နဂိုကတည္းကရွိ ၿပီးသား၊ ေလွ်ာက္လႊာတင္ ခြင့္ျပဳမိန္႔ေတာင္းဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ အဲဒါ အေျခခံ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးပဲ။ တကယ္လို႔ အစိုးရဘက္က ေျပာသလို စိုးရိမ္သလို ဆူပူမႈျဖစ္လာရင္ အေရးယူဖို႔ ဥပေဒကလည္း နဂိုကတည္းကရွိၿပီးသားပဲ မဟုတ္လား။ အေရးယူစရာရွိရင္ အေရးယူပါ။ တရားဥပေဒအတုိင္းပဲေပါ့။ တစ္ဖက္က ျပန္ၾကည့္ရင္ လူထုကလည္း စည္းကမ္းတက် ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵျပဖို႔ လိုတယ္။ ဆႏၵျပပြဲေၾကာင့္ မလိုလားအပ္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ လူထုကလည္း ထိန္းသိမ္းဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္။ Democratic Culture "ဒီမိုကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈ"ဆိုတာ ရွိတယ္။ 

အစိုးရနဲ႔ လူထု ဒီလိုအျပန္အလွန္သေဘာ ဆႏၵတူမွ်ၾကရင္ အျပန္အလွန္အေပး အယူရွိၾကတာမ်ဳိးဟာ . . . "ဒီမိုကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈ" ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ စကားစဥ္ကို ျပန္ခ်ဳပ္ရင္ . . . ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႀကီး သူရဦးေရႊမန္း မိန္႔ၾကားခဲ့သလို . . . လူထုဆႏၵ (ျပည္သူ႔ဆႏၵ) သေဘာထား မပါရွိတဲ့ အမိန္႔ေတြ၊ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ၊ ဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ပါဘူး။ လူထုဆႏၵျပပြဲဆိုတာ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္တာ ရန္လုပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိတို႔လိုအပ္ခ်က္၊ နစ္နာခ်က္ေတြကို ေအးေအးေဆး ေဆးတင္ျပခ်င္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီအခ်က္ကို ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူမွ်ၾကရင္ အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းစရာေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

Written by ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္