”ကြၽန္မဘဏ္မွာ အလုပ္ရဖို႔ လံုးဝ မေမွ်ာ္လင့္ ေတာ့ပါဘူး။ ကြၽန္မအခုခ်ိန္မွာ သင့္တင့္တဲ့ လစာနဲ႔ အလုပ္ တစ္ခုခု ရဖို႔ပဲ စိတ္ ကူးရွိေတာ့တယ္”
ထိုကဲ့သို႔ ေျပာသူမွာ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ ဒဂံုေျမာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေန ထိုင္သူ မသဇင္။ မသဇင္တစ္ ေယာက္ စီးပြားေရး ပညာ အဓိကျဖင့္ ေက်ာင္းၿပီး ထားသည္မွာ ႏွစ္ႏွစ္ရွိ ၿပီ။ ေက်ာင္းၿပီးၿပီးခ်င္း ပညာသင္ ေထာက္ပံ့မႈ ေပးခဲ့သည့္ မိဘႏွစ္ပါး ကို တစ္ဖန္ လုပ္ေကြၽးမႈ ျပဳရန္ စိတ္ ကူးခဲ့သည္။ သင္ထားေသာ ပညာ ျဖင့္ ဘဏ္တစ္ခုခုမွာ အလုပ္ လုပ္ ခ်င္သည္ဟုလည္း စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ သည္။ ထုိအခ်ိ္န္တြင္ အစိုးရက ပုဂၢလိက ဘဏ္မ်ား အၿပိဳင္အဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ေပး ခဲ့သျဖင့္ ပိုမိုေမွ်ာ္ လင့္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ….
”စီးပြားေရးနဲ႔ ေက်ာင္းၿပီးတဲ့ အတြက္ ဘဏ္မွာ လုပ္ခ်င္တယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီးကတည္း က ဘဏ္မွာ CV Form ေတြတင္ တာ။ ဘဏ္ႏွစ္ခုမွာ အင္တာဗ်ဴး ဝင္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ အလုပ္မရခဲ့ဘူး။ CB ဘဏ္မွာ အင္တာဗ်ဴးဝင္တုန္း က ေခၚမယ့္ဝန္ထမ္းက ေလးဆယ္ ေက်ာ္တဲ့။ အင္တာဗ်ဴးလာေျဖတာ က ေလးရာေက်ာ္ရွိတယ္။ ဘဏ္ ေတြက ဝင္ဝင္ခ်င္း လစာတစ္သိန္း ခြဲေပးတဲ့အျပင္ဖုန္းဆိုလည္း အရစ္ က်နဲ႔ဝယ္ေပးတယ္။ Facilities ကလည္း ေကာင္းတယ္ဆိုေတာ့ မိန္းကေလးေတာ္ေတာ္
မ်ားမ်ားက ဘဏ္မွာလုပ္ခ်င္ၾကတယ္။ အင္တာ ဗ်ဴးေတာ့ ေငြေၾကး ပိုင္းဆုိင္ရာေတြ ေမးတယ္။ ေမးတဲ့ အထဲက တစ္ခုကို မေျဖႏိုင္ခဲ့ဘူး။ ေနာက္ဘဏ္ေတြမွာ အင္တာဗ်ဴး ေျဖရင္းသိရတာက အသိရွိမွအကပ္ရွိမွ အလုပ္ရတာလို႔ လည္း ေျပာၾကတယ္။ ကြၽန္မက ေတာ့အဲဒီေမးခြန္း မေျဖႏိုင္လို႔လား အကပ္ မရွိလို႔လား မသိဘူး။ အလုပ္မရ ဘူး။ ကြၽန္မနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး အတူတူဝင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ ေယာက္က အလုပ္ရသြားတယ္။ သူကေတာ့ အဲဒီဘဏ္မွာ အသိရွိ တယ္ေလ”ဟု ဘဏ္ဝန္ထမ္းဘဝ ကို စိတ္ ကူးယဥ္ခဲ့ေသာ မသဇင္ကအလုပ္ရရွိေရး အင္တာဗ်ဴးဝင္ခဲ့ပံု မ်ားကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပသည္။ယခု မသဇင္တစ္ေယာက္ အလုပ္အင္တာဗ်ဴးေပါင္းမ်ားစြာ ေျဖခဲ့ၿပီးၿပီ။ သို႔ေသာ္ အလုပ္တစ္ခု မွ် မရေသးေပ။ တစ္ေန႔ အလုပ္ တစ္ခုရမည္ဟု ယံုၾကည္လ်က္ပင္။ ”ဒီလ ထဲမွာပဲ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီႏွစ္ခုမွာ CV Form တင္ ထားတယ္။Office Staff အေနနဲ႔ပဲ တင္ထားတာ။ အင္တာဗ်ဴး တစ္ခါဝင္ၿပီးၿပီ။ ခန္႔မွန္းလစာေမးလို႔ ရွစ္ေသာင္းခြဲ လို႔ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီအလုပ္ လည္း မရပါဘူး”ဟု စိတ္ပ်က္အား ေလ်ာ့ေသာ ေလသံ ျဖင့္ အသက္ ၂ဝ ဝန္းက်င္ခန္႔ရွိေသးသူ မသဇင္ က ေျပာသည္။
အလုပ္လက္မဲ့ ၆ သန္း
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရသန္း ၆ဝ ရွိသည့္အနက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ ေသာ ဦးေရမွာ ၃၆ ဒသမ ၈၄ သန္းရွိေၾကာင္း အလုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ထိုအလုပ္လုပ္ႏုိင္သူဦးေရထဲမွ ၃ဝ ဒသမ ၄၉ သန္းေသာ လူဦးေရသာအလုပ္အကိုင္ရရွိေနၿပီး က်န္ ၆ ဒသမ ၃၅ သန္းေသာ လူဦးေရမွာ အလုပ္လက္မဲ့မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။”ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္ လူဦး ေရ ၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း တုိးလာ တာနဲ႔အမွ် အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရက လည္း ႏွစ္စဥ္တစ္သန္းေလာက္တိုး ပြားေနတယ္” ဟု အ လုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာန ဒုဝန္ႀကီးဦးျမင့္သိန္းက ေျပာသည္။အထက္ပါ အလုပ္သမားဝန္ ႀကီးဌာန၏ စာရင္းဇယားသည္ အ လုပ္သမားမွတ္ပံုတင္စာရင္းႏွင့္ အ လုပ္အ ကိုင္ရရွိမႈ စာရင္းမ်ားကို သာအေျခခံ တြက္ခ်က္ထားျခင္း ျဖစ္ရာ ရာႏႈန္းျပည့္ မွန္ကန္မႈရွိသည္ ဟုေတာ့ မဆိုႏိုင္ေခ်။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး ၁၄ ခုရွိရာ ေတာ ေရာ၊ ၿမိဳ႕ပါမက်န္ အလုပ္လက္မဲ့ဦး ေရ မ်ားျပားစြာရွိေနသည္။ အလုပ္ အကိုင္အခြင့္အလမ္း မ်ားျပားစြာ ရွိေနေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးတြင္ မသဇင္ကဲ့သို႔ အလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိ ၿပီးအလုပ္အကိုင္မရွိသူ မ်ားစြာရွိ ေနသလို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ လူငယ္ ေယာက်္ားေလး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေန႔စဥ္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္၊ ဂိမ္း ဆိုင္ႏွင့္ အင္ တာနက္ဆိုင္မ်ားတြင္ ဒုႏွင့္ ေဒးရွိေနသည္။
တက္စရာသင္တန္းေတြက မ်ား
”B.Com နဲ႔ေက်ာင္းၿပီးဖို႔ ၄ ႏွစ္တက္ခဲ့ရတယ္။ ေက်ာင္းၿပီးေတာ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္ အလုပ္မဝင္ေသး ဘဲနဲ႔LCCI၊ Computer သင္တန္း၊ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေတြ ေလွ်ာက္ တက္ခဲ့တယ္။LCCI ဆို Level 2 အထိ တက္ခဲ့တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ဆိုအေျခခံလုိအပ္တာအကုန္ပဲ။ ဒီသင္တန္းေတြအတြက္ သင္တန္း ေၾကးက အနည္းဆံုး မကုန္ဘူးဆို က်ပ္ သံုးသိန္းေလာက္ရွိမယ္။ အခု စာရင္းကိုင္အလုပ္နဲ႔ မီဒီယာတစ္ခု မွာ အလုပ္ဝင္လုပ္ေနတယ္။ အင္ တာဗ်ဴးေခၚတုန္းကလည္း ဘြဲ႕ေတြ ကိုၾကည့္ ၿပီး ေခၚခဲ့တာပဲ။တကယ့္ တကယ္အလုပ္ထဲက်ေတာ့ ကိုယ္ သင္ခဲ့ရတာနဲ႔ လုပ္ရတာ တျခား စီျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္ ကထြက္လိုက္တာတစ္ႏွစ္ေလာက္ ရွိၿပီ”ဟု အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ မသဲစုမိုး ကေျပာသည္။ မသဲစုမိုး နည္းတူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေငြေၾကး အတန္အသင့္တတ္ႏိုင္သူ လူငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ေက်ာင္းၿပီး ပါက လုပ္ငန္းခြင္ ခ်က္ျခင္းဝင္ ေရာက္မႈမရွိဘဲ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ပိုမိုရရွိရန္ ရည္ရြယ္ ၍ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ စာရင္းအင္းသင္တန္း စသည့္ သင္တန္းေပါင္းစံု ကို ေငြေၾကးမ်ားစြာအကုန္အက်ခံ၍ ဆက္လက္ တက္ေရာက္ၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ နယ္မွလာ၍ အလုပ္တစ္ခု လုပ္ရင္း သင္တန္းလာေရာက္ တက္သူမ်ား လည္းရွိ သည္။ ထို႔အတြက္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕အပါအဝင္ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ၿမိဳ႕တုိင္း တြင္ကြန္ပ်ဴတာသင္တန္း၊ အဂၤလိပ္စာသင္တန္း၊စာရင္းအင္းသင္တန္း မ်ား တစ္ေခတ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ”ကြၽန္ေ တာ္ ကြန္ပ်ဴတာသင္ တန္းတက္ခဲ့တယ္။ LCCI တက္ခဲ့ တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တစ္ႏွစ္ေလာက္ Service Centre မွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ သင္ခဲ့ တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒါပဲ လုပ္ခဲ့ရ တယ္။ ကုမၸဏီက အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ နားသြားေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္တယ္။ အၾကာ ႀကီးေနလို႔ အလုပ္ျပန္ရေတာ့ သင္ ထားတာေတြနဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္ ဘူး။ ဦးေလးရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ အလုပ္တစ္ခု ရတယ္ဆိုတာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ ဒါဆို ဘာလို႔ ကြၽန္ေတာ္ပညာသင္မလဲ။ အလုပ္ ရွာတဲ့
ကုမၸဏီေတြကေရာ လူတစ္ ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္း ထက္ ဓာတ္သိရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ကို ပို အေလးထားသလိုပဲ။ ေနာက္ဆံုး စာရင္းခ်ဳပ္လိုက္ေတာ့ ဘာသင္ တန္း၊ ညာသင္တန္းဆိုတာေတြကို လူေတြက ပိုက္ဆံေပးလုပ္ေကြၽးေန ၾကတာ”ဟု ကိုသက္ထြန္းႏို္င္ဆိုသူလူငယ္တစ္ဦးက ေျပာသည္။”LCCI Level 3 လက္မွတ္ ရွိမွဆိုၿပီးေ ခၚတယ္။ အင္တာဗ်ဴး ေတာ့ သူတုိ႔ေပးတဲ့ လစာနဲ႔ ကိုယ္ သင္ထားရတာနဲ႔ မတန္ဘူး။ ကိုယ္ က ပညာလိုခ်င္ရင္ေတာ့ တန္ပါ တယ္”ဟု အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သ မားၾကား လုိအပ္ခ်က္ ကြာျခားမႈကို ရွင္းျပသည္။
တုိင္းျပည္အတြင္း၌ အထက္ပါ ကဲ့သို႔ လုပ္ငန္းရွင္ လုိအပ္ခ်က္ ႏွင့္ လုပ္သားမ်ား၏ လုပ္ႏုိင္စြမ္းကို ေရရွည္တြင္ ထည့္ သြင္းစဥ္းစားရ မည္ျဖစ္သည္။ထုထည္ႀကီးႀကီးမား မား မဟုတ္ေသာ္လည္း နည္းပညာ အသားေပး ႏုိင္ငံတကာမွ လာမည့္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက ထုိအခ်က္ကို ဦးစြာထည့္ သြင္းစဥ္းစားမည္ျဖစ္ သည္။ ထုိ႔အတြက္ တကယ္ အလုပ္ လုပ္လိုသူမ်ား ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထား ရန္လို အပ္သလို ႏို္င္ငံေတာ္ကလည္း တကၠသိုလ္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ဘာသာ ရပ္အလိုက္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား ေမြးထုတ္ေပးေရးႏွ င့္ သက္ေမြး ပညာ ရပ္မ်ား သင္ၾကားႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း အၿငိမ္းစား အစိုးရ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက သူ၏ အျမင္ကို ေျပာသည္။နည္းပါးေသာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းႏွင့္ အလုပ္က လုိအပ္ လာမည္ျဖစ္ေသာ လူသား ရင္းျမစ္ ဆတူအဆင္သင့္ျဖစ္ရန္ ျမန္မာလူ ငယ္ထုေပၚတြင္မ်ားစြာမူတည္သည္။ ထုိအခ်က္က ယခုႏွစ္အ တြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူငယ္ စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႕ က ႏွစ္ႀကိမ္တိတိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းျပပြဲက သက္ေသတည္ေနသည္။
”အဲဒီပြဲေတြမွာ အလုပ္လာ ေလွ်ာက္တဲ့ သူေတြအမ်ားစုဟာ ငါဘယ္လို အလုပ္ကို ေလွ်ာက္မယ္ ဆိုၿပီး ျပင္ဆင္လာတာနည္းတယ္။ ဒီအတြက္ အလုပ္ရရွိမႈနည္းတယ္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ လူငယ္စြန္႔ဦးတီ ထြင္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႕ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းျပပြဲ က်င္းပေရး တာဝန္ခံႏွင့္ အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာျဖစ္သူ ဦးသန္း စိုးက ေျပာသည္။
ယင္းအျပင္ အလုပ္အကိုင္ ရရွိလိုသူမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္လိုေသာ အလုပ္ႏွင့္ ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကို ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးသင့္သည္။ ထို႔ အျပင္ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းမွာ အလုပ္အ ကိုင္အခြင့္အလမ္းေနရာ နည္းပါး ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပပြဲ ၌ လာေရာက္ျပသေသာ ကုမၸဏီ ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြသည့္ လူဦးေရမွ်တမႈမရွိေၾကာင္း ၄င္းက ထပ္ေလာင္းေျပာျပသည္။”ဒီမွာက ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လုပ္ ငန္းေတြကေတာ့ အစံုပါပဲ။ အလုပ္ လာေလွ်ာက္တဲ့ သူေတြလည္း အစံုပါပဲ။ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္ အလမ္းရွားပါးတယ္ဆိုတာ က ေတာ့ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကံဳ ရွိဖုိ႔ ထက္ လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိဖို႔ပဲ လုိပါ တယ္”ဟု ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးလုပ္ ငန္းမွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေအဂ်င္စီကို ယံုမိလို႔
”ဆိုင္မွာ ဗီႏိုင္းေလးဘာေလး လာအပ္ရင္ Photoshop ကြၽမ္း က်င္ဝန္ထမ္း လိုတဲ့အေၾကာင္း အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္ကေန ေၾက ညာခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ အလုပ္ရွာတဲ့ ေအဂ်င္စီတစ္ခုက ဖုန္းလွမ္းဆက္ ပါတယ္။ အရည္အခ်င္း စစ္ေဆး ၿပီးသား၊ကြၽမ္းက်င္တဲ့ေလွ်ာက္ လႊာရွင္ တစ္ေယာက္ ရထားပါ တယ္ေပါ့။ လာပို႔ရမလားဆိုၿပီး ေမးပါတယ္။ ဟုတ္ပါၿပီ။ အက်ဳိး ေဆာင္ခ ဘယ္လိုေပးရမလဲေပါ့။ တစ္ေယာက္ကေန ဆယ္ေယာက္ အထိ အင္တာဗ်ဴးပို႔ေပးရင္ ၅ဝဝဝ ယူပါတယ္။ တစ္ေယာက္တည္း ဆိုရင္လည္း၅ဝဝဝ ပါလို႔ေျပာ ေတာ့၊ ဟုတ္ပါၿပီ၊ ေခၚလာခဲ့ပါ၊ တကယ္ကြၽမ္းက်င္ရင္ ခန္႔မွာပါလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ေအဂ်င္စီက ဝန္ထမ္းလုပ္ ခ်င္တဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ လာပို႔ ပါတယ္။ စိတ္ခ်ပါ အစ္မ။ ကြၽန္မ တို႔ အေသအခ်ာစစ္ေဆးၿပီးမွ လာ ပို႔တာဆိုလို႔ လက္ခံလိုက္ပါတယ္။ ကေလးက ဓာတ္ပံုေတြျဖတ္တာ၊ ေနာက္ခံခ်ိန္း တာ၊ ေျပာင္း တာ ေတြအဟုတ္ပါပဲ။ ဆိုးတာက အဲ ဒါတစ္ခုကလြဲၿပီး တျခားဘာမွ မလုပ္တတ္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဓာတ္ပံုေအာက္မွာ ပံုစာလည္း ႐ိုက္ခိုင္းေရာ ဘာမွ မ႐ိုက္တတ္ ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေက်ာင္းပညာ က ဆယ္တန္းေအာင္တဲ့။ ေအာင္ လက္မွတ္က အတုျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါနဲ႔ သနားလို႔ ၁၅ ရက္စာ လုပ္ခေပးၿပီး ျပန္လႊတ္မယ္ဆုိ ေတာ့ သူ႔မွာ လည္း အစ္မတို႔က ေပး မယ္လို႔ သေဘာတူထားတဲ့ တစ္လ စာကို ေအဂ်င္စီမွာ ေပးခဲ့ရတယ္ လို႔ေျပာေတာ့ သနားတာနဲ႔တစ္လ စာေပးလိုက္ရတယ္။ ဒီလိုေအဂ်င္ စီေတြ ဆီကေနပို႔တဲ့အလုပ္သမား ကို ကြၽန္မတို႔ ဘယ္လိုယံုၾကည္ရ မလဲဟု ကြန္ပ်ဴတာစာစီႏွင့္ ဓာတ္ ပံုဆိုင္ရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ဥပဓိ႐ုပ္ရွိဖို႔လို
လက္ရွိ ျပည္တြင္း အလုပ္အ ကိုင္ေနရာအမ်ားစုသည္ ၄င္းတို႔ ဝန္ထမ္းျဖစ္လာမည့္ သူကို အင္တာဗ်ဴးစဥ္၌ပင္ တစ္ကိုယ္ ရည္သန္႔ရွင္းမႈကို ဆန္းစစ္ေလ့ရွိ ေၾကာင္း ၊ ေခတ္လူငယ္မ်ား၏ ေနထိုင္မႈ ပံုစံမ်ား ျဖစ္သည့္ နားကပ္တပ္ျခင္းႏွင့္ ဆံပင္ပံုစံထူးထူးျခားျခားမ်ားကို သေဘာမေတြ႕ ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ကြမ္းစား ေသာ အမ်ိဳး သားမ်ားကို အလုပ္ရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ျငင္းပယ္ေလ့ ရွိေၾကာင္း အထက္ပါ ပုဂၢိဳလ္က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ တုိက္႐ိုက္ဆက္ဆံရေသာ အလုပ္ အကိုင္ရရွိလိုသူ လူငယ္အေတာ္ မ်ားမ်ားက အလုပ္အကိုင္ တစ္ခု ရရန္အတြက္ ၄င္းတို႔၏ လက္ထဲ တြင္ ဘြဲ႕လက္မွတ္ႏွင့္ သင္တန္း ဆင္းလက္မွတ္ တစ္ထပ္ႀကီး လို အပ္ေနသည္ဟုသာ ေတြးေန သည္။ မိမိ လုပ္ကိုင္လိုသည့္ အလုပ္ အကုိင္အတြက္ ကြၽမ္းက်င္မႈ(Skill) ကို ထည့္တြက္သူမွာ အနည္းအက်ဥ္းသာရွိသည္။ လုပ္ ငန္းရွင္ အခ်ဳိ႕ကလည္း မိမိ၏ လုပ္ငန္းခြင္ လိုအပ္ခ်က္ထက္ မလိုအပ္ေသာ သင္တန္းဆင္းလက္ မွတ္မ်ားကို တစ္ေပြ႕တစ္ပိုက္ ေတာင္းေတာ့သည္။
ဘြဲ႔လက္မွတ္ထက္ အေတြ႔အႀကံဳက အေရးပါ
”အခုေခတ္မွာက ဘာေအာင္ လက္မွတ္၊ ညာေအာင္လက္မွတ္ဆို ပိုက္ဆံအနည္းအက်ဥ္းေပး႐ံုနဲ႔ ရေနၿပီ။ ဘြဲ႕မရတဲ့ သူတစ္ေယာက္ ကလည္း လုိခ်င္တဲ့ ဘြဲ႕ကို အတု လုပ္လို႔ရတယ္။ ဒီေတာ့ လုပ္ငန္း ရွင္ေတြက ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ တကယ္အကြၽမ္းတဝင္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့သူကို ေရြး ခ်ယ္ခန္႔ႏိုင္ဖုိ႔ လုိတယ္”ဟု မည္ သည့္ဘြဲ႕လက္မွတ္ႏွင့္ သင္တန္း ဆင္းလက္မွတ္မွ မရွိဘဲ လက္ရွိ တြင္ အခ်ိဳရည္ႏွင့္ စား ေသာက္ကုန္ ျဖန္႔ျဖဴးေရးလုပ္ငန္း တစ္ခု၌ မန္ ေနဂ်ာအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနသူတစ္ဦး က ေျပာသည္။သို႔ေသာ္ ကြန္ ပ်ဴတာဘာသာ ရပ္ျဖင့္ ေက်ာင္းၿပီးထားသူ တာေမြ ၿမိဳ႕နယ္မွ မျပည့္ျပည့္ဟိန္းက အျမင္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ၄င္းအျမင္ သည္ အထက္က ဆိုခဲ့သလို မလို လားအပ္ေသာ သင္တန္းဆင္း လက္မွတ္ လိုခ်င္သည့္ လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားႏွင့္အတူတူပင္ျဖစ္သည္။”ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ လုပ္ခလစာနဲ႔ ေနရာေကာင္းေကာင္းလိုခ်င္ရင္ေတာ့ Certificate ေတြ အမ်ားႀကီးလုိမွာ ပါ။
တျခားသူေတြကိုလည္း အႀကံ ေပးခ်င္တာက ကိုယ့္မွာ ေက်ာင္း ၿပီးလို႔ ဘြဲ႕ရထား႐ံုနဲ႔ အလုပ္လြယ္ လြယ္ကူကူမရဘူးဆိုတာပဲ”ဟု မျပည့္ျပည့္ဟိန္း က သူ၏ အျမင္ကို ေျပာသည္။ ေက်ာင္းၿပီးလို႔ ဘြဲ႕တစ္ခုရထား ႐ံုနဲ႔ အလုပ္တစ္ခု ရဖို႔ မလြယ္သလို သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္ တစ္ေပြ႕ တစ္ပိုက္ႏွင့္ ရထားသည့္ အလုပ္ သည္လည္း အလုပ္သမားေရာ အလုပ္ရွင္အတြက္ပါ ထိခိုက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးအတြက္ ေရရွည္အက်ိဳး မရွိႏိုင္ပါ။ထုိ႔အတြက္ ျမန္မာျပည္ တြင္းက သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္ တစ္ထပ္ႀကီးႏွင့္ ဘြဲ႕ရလူငယ္မ်ား အတြက္ ဘာသာစကား (အထူး သျဖင့္ အဂၤလိပ္စာ) တစ္ရပ္ႏွင့္ မိမိလုပ္ကိုင္လုိသည့္ အလုပ္အကုိင္ အတြက္ တတ္ေျမာက္ထားမႈ၊ ထိုအထဲတြင္ဝါသနာပါ ေပါင္းထည့္ ပါကယင္းလုပ္ငန္းထဲက လိုခ်င္ ေသာရာထူးကို တစ္ေန႔ရမည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိ၌ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒအၿပီး မသတ္ေသး၍ သိသာေသာ ႏိုင္ငံ ျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဝင္မလာေသးသ ျဖင့္ ေျပာရန္ ေစာေနေသးသည္။
ယခု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ ႏုိင္ငံတကာ က စိတ္ဝင္စားေန သည္မွာ သဘာ ဝသယံဇာတ ထုတ္ယူေရးလုပ္ငန္း မ်ားသာျဖစ္သည္။ လူအင္အား (တစ္နည္း အလုပ္သမားအင္အား) အမ်ားအျပားသံုးရသည့္ ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ ငန္းမ်ား ရင္းႏီွး ျမႇဳပ္ႏွံရန္ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းေနသည္ဟု ထင္သည္။ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး ကို တရစပ္ ေျပာေနသည့္ သမၼတ ႀကီးအပါအဝင္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူ မ်ားအေနျဖင့္ အမွန္တကယ္ ဆင္း ရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ရန္မွာ အထက္က ေျပာခဲ့သလို လူသားအရင္းအျမစ္ မ်ားစြာသံုးႏိုင္၊အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းပိုမိုရႏိုင္ေသာ ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈ လုပ္ငန္းကို ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အျပန္ အလွန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ရန္ မက္လံုး ေပးျခင္း သို႔မဟုတ္ တိုင္းျပည္၏ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း အတြက္ ပိုမိုလုပ္သာကိုင္သာရွိသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုဥပေဒျပဳရာ၌ ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႔ လိုေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ယင္းသည္တိုင္းျပည္၌ အလုပ္ အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ရွားပါးမႈ ေၾကာင့္ ေဝေလေလျဖစ္ေနေသာ လူငယ္မ်ားအတြက္၊ အစိုးရအတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္တစ္ခုျဖစ္လာ ႏိုင္သည္။
ထို႔ျပင္ အသက္ေမြးသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားလည္း ႀကိဳ တင္စီစဥ္ထားသင့္သည္။ သို႔မွသာ အလုပ္ရွင္၏ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ လုပ္ သား၏ လုပ္ငန္းခြင္ စြမ္းေဆာ င္ႏုိင္ မႈအတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား တစ္ ထပ္တည္းက်ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။ ျပည္ တြင္း ၌ အရည္အခ်င္းျပည့္ဝေသာ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား ရွားပါးမႈ ျပႆ နာႀကံဳရႏိုင္သည္ဟု ထင္ေၾကးေပး ေနၾကသည္။ ယင္းထင္ေၾကးသည္ အနည္းစုသာဝင္လာႏိုင္ေသာ နည္း ပညာဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ကုန္ထုတ္ လုပ္ငန္း၌လုပ္ငန္း တစ္ခု ကြၽမ္းက်င္ေရးသည္ အဓိက ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံ တကာမွကုန္တုိက္ႀကီးမ်ား ဟိုတယ္ ႀကီးမ်ား လာေရာက္ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္ ပါကမ်ားစြာေသာ လုပ္ငန္းလိုအပ္ ခ်က္မ်ား ေပၚလာမည္။ အျခားဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားစြာလည္း ရွိ ေနေသးသည္။ ဘာသာစကားႏွင့္ မိမိလုပ္လိုေသာ လုပ္ငန္းအေ ၾကာင္း သိလွ်င္ ထုိအလုပ္သမားအတြက္ အလုပ္မရ ႏိုင္စရာမရွိ။
မိုးျမင့္ျမတ္ေရးဖြဲ႕သည္။
by Popular Myanmar News Journal
သတင္းအခ်က္အလက္ – ေဝယံမိုးျမင့္၊ ေမဇင္ဝင္း၊ ထက္ထက္မုိးျမင့္၊ အိမ္စည္စိုးစံ
