Monday, January 21, 2019

အအိပ္မ်ားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာနိုင္တဲ့ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးမ်ား

ေရးသားသူ Aye Thi Mon
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win.


အိပ္စက္မႈဆိုတာက သက္ရွိသတၱဝါတိုင္းရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ရွင္သန္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲကတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အိပ္စက္တယ္ဆိုရာမွာလည္း က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ိုးျဖစ္ထြန္းေအာင္ အိပ္စက္တတ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အိပ္စက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး က်န္းမာေရးအေပၚဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြရွိသလဲဆိုတာကိုေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။


<<<<အအိပ္မ်ားျခင္း (Oversleeping) >>>>

အသက္အရြယ္ကိုလိုက္ျပီး အိပ္စက္မႈအတိုင္းအတာက လူတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးမွာ မတူညီဘဲကြဲျပားတာမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ အိပ္စက္မႈ အတိုင္းအတာက အသက္အရြယ္၊ ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားေနမႈပံုစံနဲ႔ ေနထိုင္မႈအေလ့အထေတြအေပၚမွာ မူတည္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဥပမာေျပာျပရရင္ စိတ္ဖိစီးေနတဲ့အခါမ်ိဳး (သို႔) ေနထိုင္မေကာင္းတဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာ အိပ္စက္ခ်ိန္ကပံုမွန္ထက္ပိုမိုလိုအပ္တယ္လို႔ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။


<<<အိပ္ခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ လိုအပ္သလဲ>>>

ညတိုင္းလိုလိုမွာ အိပ္ခ်ိနျ္ပည့္ျပည့္ဝဝရရွိဖို႔လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုၾကားဖူးလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။ အိပ္စက္ခ်ိန္မလံုေလာက္တဲ့အခါ ေရာဂါလကၡဏာရပ္ေတြ၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္လာရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အိပ္စက္ခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ရွိသင့္လဲ။ အိပ္စက္ခ်ိန္ကအသက္အရြယ္ေပၚမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္မူတည္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အိပ္စက္ခ်ိန္တအားနည္းေနတယ္ဆိုရင္ ဘဝေနထိုင္မႈပံုစံကိုေျပာင္းလဲရမွာျဖစ္ျပီး ထိုသို႔ေျပာင္းလဲမႈက အက်ိုးသက္ေရာက္မႈမရွိဘူးဆိုရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသၾကည့္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

အိပ္ေရးဝဝအိပ္စက္ျခင္းက ေကာင္းတဲ့အခ်က္ဆိုေပမယ့္ အိပ္ခ်ိန္အရမ္းမ်ားတာကေတာ့ က်န္းမာေရးတစ္ခုခုခ်ိဳ႕ယြင္းေနျပီဆိုတာကို ျပသတဲ့လကၡဏာရပ္လည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အိပ္ခ်ိန္တအားမ်ားတာက ေရာဂါခံစားရမႈေတြအထိျဖစ္ေပၚေစနိုင္ပါတယ္။


<<<အိပ္စက္မႈ လမ္းညႊန္ >>>

အခုလက္ရွိမွာ အမ်ိဳးသားအိပ္စက္ျခင္းအဖြဲ႔႕ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကိုေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

အသက္အရြယ္                                                                                       တစ္ေန႔တာ ရွိသင့္တဲ့အိပ္စက္ခ်ိန္  

ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္                                                                                    ၁၄ နာရီ ကေန ၁၇ နာရီ

ႏို႔စို႔အရြယ္ကေလးငယ္                                                                                      ၁၂ နာရီ ကေန ၁၅ နာရီ

လမ္းေလွ်ာက္တတ္စအရြယ္ ကေလးငယ္                                                         ၁၁ နာရီ ကေန ၁၄ နာရီ

မူၾကိဳအရြယ္ ကေလးငယ္                                                                                  ၁၀ နာရီ ကေန ၁၃ နာရီ

ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးငယ္                                                                         ၉ နာရီကေန ၁၁ နာရီ

ဆယ္ေက်ာ္သက္                                                                                                ၈ နာ၇ီ ကေန ၁၀ နာရီ

အရြယ္ေရာက္ျပီးတဲ့သူ                                                                                       ၇ နာ၇ီ ကေန ၉ နာရီ

သက္ၾကီးရြယ္အို                                                                                                 ၇ နာရီ ကေန ၈ နာရီ

ညဘက္မွာ  ေကာင္းေကာင္းအိပ္ေပ်ာ္တာက က်န္းမာေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ဆိုေပမယ့္ အလြန္အကၽြံအိပ္စက္တာကို  ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ႏွလံုးေရာဂါ လိုမ်ိဳးက်န္းမာေရး ျပႆနာရပ္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနသလို ေသဆံုးသည္အထိေတာင္ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္က်ေဝဒနာခံစားရတာနဲ႔ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ အဆင့္အတန္းနိမ့္က်မႈက အအိပ္မ်ားတာနဲ႔ ေတာေတာ္ေလးကို ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေနပါတယ္။  ဥပမာေျပာျပရရင္ လူမႈစီးပြားအဆင့္အတန္းနိမ့္က်သူေတြဟာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလည္း အားနည္းသလို အိပ္စက္ခ်ိန္မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါလိုမ်ိဳး ေရာဂါအမည္မေဖာ္နိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြကိုလည္းပိုမိုခံစားရႏိုင္ပါတယ္။


<<<ဘာေၾကာင့္လူေတြ အအိပ္မ်ားရတာလဲ>>>

လူေတြမွာ ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ (hypersomnia) လို႔ေခၚတဲ့ အအိပ္မ်ားလြန္းတဲ့ျပႆနာက က်န္းမာေရးဆိုင္ရာထိခိုက္မႈေဝဒနာတစ္မ်ဳိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ထိုေဝဒနာကိုခံစားေနရသူေတြမွာ ေန႔ဘက္မွာ တစ္ေန႔လ့ုးအိပ္စက္တာနဲ႔ညဘက္ေတြမွာလည္း ပံုမွန္ရွိသင့္တဲ့အိပ္ခ်ိန္ထက္ပိုအိပ္တာမ်ိဳးေတြကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ hypersomnia  ေယဒနာခံစားေနရသူ အမ်ားစုမွာ စိ္တ္ပူပန္တာ၊ အားအင္ကုန္ခမ္းတာနဲ႔ မွတ္ဥာဏ္ဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြေတြ႔ၾကံဳလာရႏိုင္ပါတယ္။

အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ အသက္ရႈရပ္ျခင္း (Obstructive sleep apena) အိပ္စက္ခ်ိန္ပိုမိုလိုအပ္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ပံုမွန္အိပ္စက္မႈ စက္ဝန္းကို အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။

အိပ္ခ်ိန္ပံုမွန္ထက္ ပိုမိုအိပ္စက္တိုင္း အိပ္စက္မႈပံုစံမမွန္တာကိုခံစားေနရတာမဟုတ္ပါဘူး။ အရက္နဲ႔ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားတဲ့ေဆးေတြကို ေသာက္သံုးရတာေၾကာင့္လည္း ပံုမွန္အိပ္စက္တဲ့အတိုင္းအတာ ထက္ပိုမိုအိပ္စက္ေနတာမ်ိဳးလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်ေဝဒနာခံစားေနရတာေၾကာင့္လည္း ပံုမွန္ထက္ပိုမိုအိပ္စက္ေနတာလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။


<<<အအိပ္မ်ားတာေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါမ်ား >>>

ဆီးခ်ိဳ – ေလ့လာမႈေတြအရ အိပ္ေရးပ်က္တာက ဆီးခ်ိဳေရာဂါကိုျဖစ္ေစႏိုင္သလို အအိပ္မ်ားလြန္းတာကလည္း ဆီးခ်ိဳေရာဂါကို ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။လို႔ေတြ႔ရွိရပါတယ္။

အဝလြန္ျခင္း – အိပ္ခ်ိန္တအားနည္းတာေၾကာင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးနိုင္သလို အိပ္ခ်ိန္တအားမ်ားတာေၾကာင့္လည္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးလာႏိုင္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ေလ့လာမႈတစ္ရပ္မွာ ညတိုင္းအိပ္ခ်ိန္ ၉ နာရီ ကေန ၁၀ နာရီအတြင္းအိပ္စက္သူေတြမွာ ၆ ႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့အခါ တစ္ညကို အိပ္ခ်ိန္ ၇ နာရီ ကေန ၈ နာရီၾကားအိပ္တဲ့သူေတြထက္ အဝလြန္ႏိုင္ေျခ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုမ်ားေနတာကိုေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။

ေခါင္းကိုက္ျခင္း – အိပ္စက္ခ်ိန္က ပံုမွန္အိပ္စက္ေနက်အတိုင္းအတာထက္ ပိုမ်ားသြားရင္ အခ်ိဳ႕သူေတြမွာ ေခါင္းကိုက္တာကိုခံစားရေလ့ရွိပါတယ္။ သုေတသီေတြကေတာ့ အအိပ္မ်ားတာက serotonin အပါအဝင္ ဦးေႏွာက္ထဲက neurotransmitter ေတြအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈရွိေနႏိုင္တယ္။လို႔ ယူဆေနၾကပါတယ္။ ေန႔ဘက္မွာ တအာအိပ္ထားတဲ့သူေတြမွာ ညအခါ ေကာင္းေကာင္းအိပ္မေပ်ာ္ဘဲ ျဖစ္တတ္တာေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ေန႔မနက္မွာ ေခါင္းကိုက္ေနတာမ်ိုးေတြခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

ခါးနာျခင္း – ခါးနာတဲ့ေဝဒနာခံစားရတာေၾကာင့္ ဆရာဝန္ကိုသြားျပတဲ့အခါ ဆရာဝန္ကအနားယူဖို႔ေျပာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေတြက အရင္တုန္းကအျဖစ္အပ်က္ေတြပါ။ အခုလက္ရွိမွာ ဆရာဝန္က အနားယူဖို႔ေျပာေပမယ့္လို႔ သင့္အေနနဲ႔ ေန႔စဥ္လုပ္ေဆာင္ေနက် ေလ့က်င့္ခန္းေတြကို မလုပ္ေဆာင္ဘဲေနတာမ်ိဳးလုပ္ဖို႔မလိုပါဘူး။ ခါးနာတယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္နဲ႔သြားျပၾကည့္ပါ။ ဆရာဝန္က ခါးနာသက္သာေစဖို႔ ဘယ္လိုလႈပ္ရွားမႈေတြလုပ္ရမလဲ ဆိုတာကိုေျပာျပပါလိမ့္မယ္။

စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း – မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ အိပ္မေပ်ာ္တာက အအိပ္မ်ားတာထက္ စိတ္ဓာတ္က်တာနဲ႔ ပိုမိုဆက္စပ္ေနတတ္တာျဖစ္ပါ တယ္။အာၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ေတာ့ လူေတြရဲ႕ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကပဲ စိတ္ဓာတ္က်တဲ့ ပံုမ်န္ထက္ပိုမိုအိပ္စက္တတ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အအိပ္မ်ားတာက စိတ္ဓာတ္က်တာကိုပိုမိုဆိုးရြားေစပါတယ္။ ပံုမွန္အိပ္စက္မႈအေလ့အထက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေစရာမွာ အေရးပါလွပါတယ္။

ႏွလံုးေရာဂါ – တစ္ညကို အိပ္ခ်ိန္ ၉ နာရီ ကေန ၁၁ နာရီ ၾကားအိပ္စက္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ  တစ္ညကို ၈ နာရီသာအိပ္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခက ၃၈ ရာခိုင္နႈန္းေက်ာ္ပိုမ်ားေနတာကိုေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ အအိပ္မ်ားတာနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါၾကားကဆက္စပ္မႈကို အခုထိေတာ့ တိတိက်က် မေဖာ္ထုတ္နိုင္ေသးပါဘူး။

ေသဆံုးေစႏိုင္ျခင္း – ေလ့လာမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တစ္ညကို ၉ နာရီ (သို႔) ၈ နာရီေက်ာ္အထိအိပ္စက္ေလ့ရွိသူေတြဟာ တစ္ညကို ၇ နာရီကေန ၈ နာရီ ေလာက္သာအိပ္စက္သူေတြထက္ ေသဆံုးႏိုင္ေျခပိုမ်ားေနတာကိုေတြ႔ရွိရပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်တာနဲ႔ လူမႈစီးပြားအဆင့္အတန္းနိမ့္က်မႈကလည္း အိပ္စက္ခ်ိန္မ်ားေနတာနဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္၊ လို႔ေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။

တကယ္လို႔ သင့္ရဲ႕တစ္ညတာအိပ္စက္ခ်ိန္က ၇ နာရီ (သို႔) ၈ နာရီေက်ာ္ေနမယ္ဆိုရင္ဆရာဝန္နဲ႔ျပၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ကသင့္ကို အိပ္ခ်ိန္မ်ားေနတာကိုေျဖရွင္းရာမွာအကူအညီေပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

သင့္အေနနဲ႔ အရက္ (သို႔) ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားထားတဲ့ေဆးဝါးေတြေသာက္သံုးေနရတာေၾကာင့္ အအိပ္မ်ားေနတာဆိုရင္ အရက္ေလ်ာ့ေသာက္တာ၊ေဆးေတြေသာက္သံုးေနတာကို ခဏေလာက္နားလိုက္တာက အအိပ္မ်ားေနတာကို သက္သာေစေအာင္အေထာက္အကူ ပးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ကမညႊန္ၾကားဘဲနဲ႔ေတာ့ ေသာက္ေနတဲ့ေဆးေတြကို မျဖတ္လိုက္ပါနဲ႔။ ေဆးေတြေၾကာင့္ အအိပ္မ်ားေနရတာဆိုရင္ေတာ့ အဆိုပါ အိပ္စက္မႈပံုစံမူမမွန္တာကို ကုသလိုက္မယ္ဆိုရင္ ပံုမွန္အိပ္စက္မႈအေလ့အထကိုျပန္လည္ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

အအိပ္မ်ားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းခံမရွိဘူးဆိုရင္ တစ္ညကို ၇ နာရီ ကေန ၈ နာရီအထိအိပ္စက္ျပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အိပ္စက္မႈအ ေလ့အက်င့္ကို ေမြးျမဴပါ။ အိပ္ခ်ိန္ ထခ်ိန္မွန္ေအာင္အေလ့အက်င့္လုပ္ပါ၊ အိပ္ခါနီး အရက္နဲ႔ ကဖင္းဓာတ္ပါတဲ့ အစားအစာေတြမစားပါနဲ႔။ ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္လုပ္ျပီး အိပ္ယာဝန္းက်င္ကို အိပ္ခ်င္စဖြယ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္တာက ေကာင္းမြန္တဲ့ အိပ္စက္မႈရရွိေအာင္အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။


>>> မူရင္းစာမ်က္နွာ - Hello ဆရာဝန္ Page

No comments: